Recommended
More Related Content
More from Rakshit Bagde
More from Rakshit Bagde (20)
Unit 2-11- Economic Reforms in India.pdf
- 1. भारतीय अथथव्यवस्था डॉ. रक्षित बागडे सहायक प्राध्यापक/विभाग प्रमुख स्व.मन्सारामजी पडोळे आर्टस् कॉलेज गणेशपूर भंडारा Email ID- rakshitbagde@gmail.com युक्षिट 2 - 11. भारतातील आक्षथथक सुधारणा
- 2. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde भारतातील आक्षथथक सुधारणा जुलै 1991 मध्ये आवथटक उदारीकरणाचा भारतात स्वीकार करण्यात आला. निीन आवथटक सुधारणाची सुरुिात भारतात 1991 पासून झाली. .निीन आवथटक धोरणाचे घर्क - १) उदारीकरण २) खाजगीकरण ३) जागवतकीकरण नव्या आवथटक धोरणाची आिश्यकता - १. आवथटक स्थैयट वनमाटण करणे २. आवथटक विकासाचा दर िाढविणे ३. अकायटक्षमता दू र करणे ४. लिवचक व्यिस्था वनमाटण करणे ५. राजकोषीय असमतोल दू र करणे ६. विदेशी व्यापारातील असमतोल कमी करणे ७. विदेशी भांडिलाची आिक सुलभ करणे ८. देशी ऋणात घर् करणे ९. औद्योवगक क्षेत्राची सरकारी वनयंत्रणापासून मुक्तता करणे १०. देशातील कर पद्धतीत सुधारणा करणे 1991 मध्ये देशात निीन आवथटक धोरण लागू करण्याकरीता देशाच्या अथटव्यिस्थेचे रचनात्मक बदल घडिून आणले आहेत, त्या बदलांना आवथटक सुधारणा असे म्हणतात. आवथटक सुधारणांची संकल्पना -
- 3. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde अ) औद्योवगक धोरणात सुधारणा - १. राखीि उद्योगाच्या संख्येत घर् २. औद्योवगक परिाना पद्धत रद्द ३. मक्तेदारी व्यापार प्रवतबंधक कायद्यात वशवथलता ४. विदेशी क ं पन्या बाबत बंधने वशवथल ५. अन्य सुधारणा ब) सािटजवनक क्षेत्रासंबंधी सुधारणा - १. वनगुुंतिणुकीचे धोरण २. वनिडक सािटजवनक उद्योग बाबतचे धोरण ३. आजारी उद्योग बाबतचे धोरण क) विदेशी व्यापार धोरणात सुधारणा - १.आयात उदारीकरण २.सीमाशुल्क ि आयात शुल्कात कपात ३. विवनमय दराबाबत उदार धोरण ४. वनयाटतीस उत्तेजण ड) राजकोषीय धोरणात सुधारणा इ) मौविक धोरणात सुधारणा उ) विदेशी गुंतिणुकीच्या धोरणात सुधारणा फ) वित्तीय क्षेत्र बाबत सुधारणा
- 4. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde The End संदभट - प्रा. वजभकार्े आवण शास्त्री आवथटक सुधारणा िरील र्ीका- १. मुिास्फीवत चे वनयंत्रण करण्यात अपयश २. राजकोषीय तुर्ीचा कमी-जास्त दर ३. अथटसहाय्यात पुरेशी घर् होऊ शकली नाही ४. राजकोषीय घर् ५.आंतरराष्ट्र ीय मुिा कोष आवण जागवतक बँक े समोर शरणागती ६.आवथटक सुधारणांचे अयोग्य संघर्न ७.फायदे तळागाळाच्या लोकांपयुंत पोहोचले नाहीत आवथटक सुधारणांचे फायदे – १. मुिास्फीवतच्या दरात घर् २. आवथटक विकासाच्या दरात िाढ ३. राजकोषीय तूर् कमी झाली ४. शोधन शेषातील तुर् ५. विदेशी विवनमयाच्या कोषात िाढ ६. आयातीत िाढ ७. विवनमय दरात स्थैयट ८. वनयाटतीत िाढ ९. गुंतिणुकीत िाढ १०.भारतीय अथटव्यिस्थेिरील आंतरराष्ट्र ीय विश्वासात िाढ ११.सािटजवनक क्षेत्रातील बँकाच्या नफ्यात िाढ १२. खाजगी क्षेत्रातील उद्योगाच्या विशुद्ध नफ्यात िाढ