2. HISTORIA
• Txinako historia milaka urtez okupatua izan den
lurralde batean garatzen da.
Txina munduko zibilizaziorik zaharrenetakoa da,
eta, txinaren zibilizazioaren oinarriak Qin
dinastian daude. Gainera, Txinako kultura
inbatzaile atzerritarrek ekarritakoak ere osatzen
du. Asiako alde ezberdinetako etorkinen olatuak
jatorrizko txinatarrekin integratu eta nahastu
ziren.
3. TXINAREN DINASTIAK
Qin Dinastia
Txina gobernatu zuen
221tik 206 k.a.
Han Dinastia
Txina gobernatu zuen
206 k.a. 220 k.o.
Jin Dinastia
Txina gobernatu zuen
265tik 420era.
4. Sui Dinastia Tang Dinastia
Song Dinastia
Txia gobernatu zuen
581tik 618era.
Txina gobernatu zuen
960tik 1279era. Txina gobernatu zuen
618tik 907era.
6. Txinako alderdi komunista
• Txinako Alderdi Komunista 1921ean
Sortu zen sobietarren laguntzaz.
Txinako alderdiak Bizitza publikoko
eta politikako Alderdi gehienak
kontrolatzen ditu.
7. txinako herri
errepublika…
Txinako Herri Errepublikako
politikan boterea hiru adar
nagusitan oinarritzen da:
Alderdia eta bere azpian
dauden Armada eta Estatua. .
Gaur egun hiru kargu hauek
pertsona bakarrak betetzen
ditu, Hu Jintao.
8. Txina komunista bada zergatik
dauka burguer king, mac
donalds etabar?…
1989. urtean, URSS erori zen
ostean, Den Xiaping hauxe esan
zuen: “berdin du katua beltza
edo zuria denik, garrantzitsuena
saguak harrapatzea da”… eta
Txinako gizartea beste aldaketa
bat egin zuen. Sistema
komunista alde batera ustea.
9. Txinako arteak bi kontzeptu ezberdin barnebiltzen ditu. Alde
batetik kaligrafia artetzat dute, eta beraz estetika oso loturik dago
kaligrafiak berak adierazi nahi duen hitzarekin.
Bestalde zein materialetan egina dagoen ere garrantzi handia du.
Horregatik brontzea, jadea, zeramika eta terrakota erabiltzen dira
artelanak egiteko, hala nola egunero erabiltzen diren beste
material batzuk (lakak, zeta, egurra...).
10.
11. • Ming dinastiaren lehen urteetan Txien Txin (1369-1415) poeta
gailendu zen kaligrafo gisa. Kaligrafia etzana erabiltzen zuen,
deszifratzen oso zaila, baina kaligrafia klasikoan ere oso trebea zen.
Dena den, Ming garaiko kaligrafoetan hoberena Wen Txen-min
(1470-1559) izan zen. Eragin handia izan zuen bere garaiko artisten
eta intelektualengan. Kaligrafia klasikoa landu zuen dotoretasun
handiz, eta oraindik ere haren ideogramak erabiltzen dituzte
Txinako eskola umeek.
12. • Ming dinastiaren garaian portzelana asko egin zen, portzelana zuria
marrazki urdinekin (kobalto urdina), batetik, eta bost koloreko
portzelana deitua (gorri, urdin, berde, hori eta beltz), bestetik.
Apaingarri gisa, jadezko tailek eta lakazko grabatuek ere arrakasta
handia izan zuten garai hartan.
13. Txinako musika,Txinaren zibilizazioaren hasierakoa da.
Gaur egun,Hong Kong-en eta Taiwan-en musika
merkaturatzen hasi da. Txina kontinentalean berriz, musika
tradizionala eta dotorea da.
Eta Txineraz ulertzen baduzu…
中國音樂，中國文明的開始。
今天，香港和台灣的音樂市場已
經開始。在中國內地，音樂是傳
統的和優雅的。
16. Musika moderna
Pop musika txinatarra hasten da
shidaiqu jatorri sortzailearekin.
Nahiz eta poblazio handia izateaz ez
zaite ondo iruditzen produkzioari ,
adibidez : hong kongen Anita Mui bad
girl abestia interpretatu zuen txinatarrez
eta ez zioten escenatokietara bueltatu
uzten erreakzio rebeldea zuelako , baina
produkzioa esaten zuen ez zela hain
rebeldea Madonna konparatuz.
17. Karrera , musikalaria izateko
Artista asko jaten dira hong kongera edota
Taiwan han haien karrera asteko eta gero
haien kontinentera bueltatzen dira .
XX. siglotik aurrera musika moderna askoz
hobetu zen eta populazio gehiago izan zuen
eta XXI.urtean txinatar asko asi ziren haien
karrerak egiten .
18. Abeslari famatuenak
Urte hauten gehien entzuten diren
abeslariak dira :
-Xu Song , Musikalari independentea da
konpositorea eta abeslaria
-Aaron yan , aren diskoak amodioz doaz
-Xuri Yanggang , Abesti hauen gaia da
etxera bueltatzeko gogoak eta familia
ikuzteko gogoa .
19.
20. • Txinan kutsadurak jarraitzen du. Pekin-
go joku olinpikoak 2008an amaitu
ondoren, airea itzuli zuen arroilak
zigortzeko. Pekin-en ibilgailuak % 20an
murriztu zuen urte batez. Txina itxiko
zituen kutsatzen zuten industriak
gehiago ez kontaminatzeko.
21. • 2006an Banku Mundialaren datuen
arabera, munduko 20 hiri kutsatuenen
artean, gehienak, 16 Txinan kokatuta
daude. Gehien kaltetuta dauden
eremuak honako hauek dira:
Yangtze ibaiaren delta eta Pearl
ibaiaren delta, Guangzhou eta
Shenzhen
22. •Hiriak kaltetutak daude, euri azidoagatik eta ibai batzuek ez
direla egokiak laboratza egiteko. Kontaminazioa eragin zuen
64.000 millioi galtzea 1995an. 2009koUrrian detektatu zen
piomo 1000 umeeko odolean.
http://internacional.elpais.com/internacional/2013/01/14/alb
um/1358174063_930180.html#1358174063_930180_1358174
163 imágenes.
