Truyen co tich vn(q2) 473

Truyïån cöí tñch Viïåt Nam 1
http://www.ebooks.vdcmedia.com
MUÅC LUÅC
Muåc Luåc............................................................................................1
Ngheâ hoaá coåp....................................................................................2
Ngûúâi thiïëu phuå úã Nam Xûúng......................................................5
Öng thêìn sùæt....................................................................................7
Soå dûâa...............................................................................................8
Sún Tinh - Thuyã Tinh ...................................................................13
Sûå tñch chim cuöëc...........................................................................14
Sûå tñch con caâo caâo ........................................................................17
Sûå tñch con coác ...............................................................................18
Sûå tñch con muöîi............................................................................20
Sûå tñch àeâo phêåt tûã........................................................................22
Sûå tñch haåt luáa...............................................................................24
Sûå tñch hoa höìng............................................................................25
Sûå tñch öng Bònh vöi......................................................................27
Sûå tñch thoã tai daâi àuöi ngùæn........................................................30
Sûå tñch traái dûa hêëu......................................................................32
Sûå tñch con boå hung.......................................................................35
Têëm Caám........................................................................................36
Thaåch Sanh....................................................................................43
Thaánh Gioáng..................................................................................47
Tiïëng haát cuãa ngûúâi àaá.................................................................48
Trñ khön cuãa ta àêy.......................................................................52
Trûúng Chi.....................................................................................53
Chuyïån ngûúâi lêëy vúå coác...............................................................54
Truyïìn thuyïët vïì Höì Gûúm .........................................................58
Truyïìn thuyïët vïì sû tûã.................................................................60
Tûâ Thûác ..........................................................................................61

NGHEÂ HOAÁ COÅP
Ngaây xûa, úã möåt laâng kia, coá möåt thanh niïn böë chïët tûâ höìi hùæn
coân nhoã vaâ àïí laåi cho hùæn möåt gia saãn khaá lúán. Hùæn dû cuãa ùn hoåc,
thûúâng noái vúái moåi ngûúâi trong laâng: "Thêìy töi khi xûa laâm möåt chûác
quan nhoã; töi nhêët àõnh seä laâm to hún". Röìi àöëi vúái nhûäng ngûúâi
khöng ûa, hùæn noái: "Öng maâ àöî öng ngheâ thò chuáng bay chïët vúái öng".
Àïën khoa thi, nhúâ àuát loát tiïìn cho quan trûúâng, hùæn àöî hûúng
cöëng. Àöî hûúng cöëng, vïì laâng hùæn khöng coân coi ai ra gò. Àöëi vúái
ngûúâi hai thûá toác hùæn cuäng maây tao, laâm cho caã töíng lo ngay ngaáy,
chó súå hùæn maâ àöî öng ngheâ thò röìi dên haâng töíng khöng ai cêët àêìu lïn
àûúåc.
Nhûng chùèng bao lêu, cûá lêëy tiïìn maâ rêîy, gaä thanh niïn êëy àöî
öng ngheâ thêåt. Àöî tiïën sô, hùæn àûúåc vua ban aáo muä, cúâ biïín, voäng loång
vïì vinh quy, coá lñnh theo hêìu, coá dên laâng àoán rûúác.
Àûúâng tûâ Kinh vïì laâng xûa lùæm, phaãi qua rûâng, qua àeâo, löåi
suöëi, laåi ài trong muâa heâ, nïn nhên dên vaâ binh lñnh phuåc dõch rêët laâ
vêët vaã. Àïën möåt khu rûâng rêåm, binh lñnh vaâ nhên dên dûâng laåi àïí
nghó. Moåi ngûúâi mïåt nhoåc, nùçm dûúái boáng maát nguã thiïëp ài. Ngheâ ta
àûúåc ngûúâi voäng nïn khöng mïåt nhoåc gò caã. Thêëy rûâng xanh um, laåi
nghe tiïëng suöëi chaãy roác raách úã gêìn, hùæn liïìn daåo chúi, lêìn àïën búâ
suöëi, tòm taãng àaá ngöìi nghó, àõnh nghô mêëy vêìn thú võnh caãnh vinh
quy giûäa nuái cao rûâng thùèm, nhên cuäng àïí toã "chñ thanh cao" cuãa
mònh. Thêëy nûúác suöëi xanh trong vaâ maát laånh, laåi vùæng veã khöng
ngûúâi qua laåi, ngheâ ta àõnh tùæm cho thên thïí maát meã, tinh thêìn saãng
khoaái, àïí nghô cho ra nhûäng vêìn thú hay...
Hùæn cúãi quêìn aáo löåi xuöëng suöëi. Chûao öi! Nûúác maát laâm sao.
Nhûng tùæm xong, hùæn thêëy ngûáa ngaáy khaác thûúâng, ngûáa vaâ noáng

boãng nhû röm sêíy moåc lïn khùæp mònh mêíy. Hùæn lêëy tay gaäi thò thêëy
da thõt bõ xûúác, maáu chaãy roâng roâng. Nhòn caác àêìu ngoán tay, hùæn
thêëy moáng tay àaä moåc daâi tûâ bao giúâ, nhoån vaâ sùæc, nhòn àïën chên tay
mònh mêíy thò löng laá xöìm xoaâm. Hùæn thêëy trong buång cöìn caâo nhû
hun, nhû àöët, cöí hoång nhû bõ boãng, khaát tûúãng nhû coá thïí uöëng caån
giïëng nûúác àêìy. Hùæn àïën búâ suöëi, cuái àêìu xuöëng doâng nûúác trong maát
àïí uöëng thò thêëy mùåt mònh àaä hoáa ra mùåt höí, thên hònh mònh cuäng laâ
thên hònh höí. Hùæn kinh haäi quaá, lïn tiïëng goåi quên sô thêåt to, mong
hoå cûáu chûäa cho mònh, thò tiïëng cuãa hùæn àaä trúã nïn nhûäng tiïëng gêìm
cuãa höí. Hùæn caâng gaâo theát thò nhûäng tiïëng úã miïång hùæn thöët ra àïìu
laâ nhûäng tiïëng gêìm vang, chêën àöång caã khu rûâng. Ngheâ ta thêëy mònh
àaä hoáa coåp, tûác töëi chaåy rong möåt luác, röìi cuáp àuöi chaåy thùèng vaâo
hang sêu. Quên sô vaâ phu traáng àang nguã say, böîng nghe tiïëng höí
gêìm dûä döåi, àïìu thûác dêåy. Hoå tòm khùæp moåi núi khöng thêëy öng ngheâ
àêu, yïn trñ laâ öng ngheâ àaä bõ höí tha ài mêët. Moåi ngûúâi àaânh nhùåt
nhaånh khùn goái, cuâng nhau ra khoãi khu rûâng, tòm àûúâng quang àaäng
àïí ài, phu traáng thò trúã vïì laâng, coân quên lñnh thò trúã vïì Kinh.
Tûâ àêëy, cûá caách vaâi ngaây, ngûúâi ta laåi thêëy möåt con höí xaám rêët
lúán gêìm lïn nhûäng tiïëng ghï rúån trïn möåt ngoån nuái troåc. Trong coá ba
thaáng trúâi, con aác thuá êëy àaä ùn thõt hún mûúâi khaách böå haânh. Con
àûúâng tùæt qua rûâng dêìn dêìn tha ngûúâi qua laåi. Chó coân möåt söë phúâng
sùn àïën thùm doâ, àïí giùng bêîy bùæt con coåp xaám. Nhûng con aác thuá
tinh lùæm, àùåt möìi to vaâ ngon àïën àêu, cuäng khöng lûâa nöíi noá. Ngûúâi
ta noái: trong àïm thanh vùæng, noá khoác thuát thñt nhû ngûúâi. Sùn maäi
khöng àûúåc, nhûäng ngûúâi phûúâng sùn cuäng chaán naãn, boã khu rûâng êëy
khöng àïën nûäa. Cêu chuyïån öng ngheâ vïì vinh quy bõ höí tha mêët cuäng
lu múâ dêìn trong trñ nhúá moåi ngûúâi...
Nùm saáu nùm sau, coá möåt anh nöng dên cuâng laâng vúái ngheâ
hoáa coåp ài lñnh thuá àûúåc trúã vïì laâng. Anh àïën àõa àêìu khu rûâng thò
trúâi àaä xïë chiïìu. Anh tñnh nïëu ài qua rûâng thò saáng súám höm sau àaä
vïì àïën nhaâ, coân nïëu ài àûúâng voâng qua àöìi, qua caác baãn laâng thò hai
ngaây nûäa múái túái núi. Anh vaâo möåt caái quaán bïn àûúâng uöëng nûúác,
giúã cúm nùæm ra ùn, vaâ àem viïåc tñnh toaán àûúâng ài noái chuyïån vúái
nhaâ haâng. Mêëy öng giaâ baâ giaâ àïìu khuyïn anh khöng nïn qua rûâng
vaâ noái cho anh biïët con coåp xaám möîi ngaây möåt hung dûä. Anh vöën
ngûúâi gan daå, laåi ài lñnh thuá àaä lêu nùm, àang noáng gùåp gia àònh,

nïn anh quyïët bùng rûâng. Ùn àaä chùæc daå röìi, anh vaác möåt ngoån giaáo,
möåt boá nûáa àïí phoâng laâm àuöëc, àeo tay naãi, buâi nhuâi, maånh daån ài
thùèng vaâo rûâng...
Lêu nùm coã àaä moåc kñn àûúâng moân, phaãi tinh mùæt lùæm múái
nhêån ra löëi ài. Anh raão bûúác àïí ra khoãi khu rûâng trûúác khi mùåt trúâi
lùån. Múái àêìu nghe tiïëng laá rúi, tiïëng caânh khö rúi, anh cuäng nhòn
trûúác nhòn sau, röìi caâng ài sêu vaâo rûâng, caâng thïm hiu quaånh, êm u,
nhûng loâng hùng haái cuãa anh caâng tùng lïn. Khöng nhûäng anh
khöng súå nûäa, maâ coân nghô thêìm: "Thêåt ngûúâi ta cuäng nhaát quaá! Höí
xaám hoåa hoùçn múái ra, chûá coá àêu luác naâo noá cuäng ngöìi chöìm chöîm
bïn àûúâng àïí rònh ngûúâi!". Anh vûâa nghô xong thò chúåt coá tiïëng àöång
úã möåt buåi rêåm bïn àûúâng. Tiïëng söåt soaåt luác nheå, luác maånh, nh coá
ngûúâi àang keáo caânh khö. Anh cêìm chùåt ngoån giaáo, lùæng tai nghe...
Thöët nhiïn coá tiïëng goåi, tiïëng khaân khaân, öì öì, nhû keã ruåt lúäi,
khöng hùèn laâ tiïëng ngûúâi, nhûng duâng lúâi thò thêåt soäi:
- Anh Lúng àêëy aâ? Haäy dûâng laåi, töi hoãi möåt tñ.
Anh nöng dên thêëy goåi àuáng tïn mònh, liïìn àûáng laåi. Trong
buåi coá tiïëng noái tiïëp:
- Töi laâ Baânh àêy, khöng biïët anh coá coân nhúá khöng? Tïn
Baânh àaä àöët nhaâ anh, laâm cho anh phaãi boã laâng ài mêët mêëy nùm êëy
maâ!
Anh nöng dên àaáp:
- Töi nhúá ra röìi. Sao ngûúâi ta laåi noái anh bõ höí tha ài mêët?
Coân chuyïån cuä kia, thöi àûâng nhùæc àïën laâm gò. Nïëu coá phaãi anh nhúä
àöå àûúâng thò ra àêy, töi àûa vïì laâng. Trúâi sùæp töëi röìi!
Coá tiïëng thúã daâi trong buåi; röìi coá tiïëng noái ra:
- Töi chó lo anh chûa quïn chuyïån cuä. Bêy giúâ thò töi... töi
khöng ra ài vúái anh àûúåc. Anh haäy naán laåi möåt chuát, töi xin kïí nöng
nöîi cuãa töi anh nghe...
Röìi Baânh kïí hïët moåi viïåc cuãa hùæn tûâ ngaây hùæn àöî öng ngheâ, vïì
vinh quy vaâ hoáa coåp.
Anh nöng dên hoãi höí xaám:
- Thïë bêy giúâ, muöën töi giuáp gò cho?
Höí àaáp:

- Töi coá àûáa con trai, ngaây töi vaâo Kinh thi, noái múái lïn hai;
töi laåi coân meå giaâ vaâ vúå daåi... Khöng biïët coá coân caã hay khöng? Nïëu
coân, nhúâ anh tröng nom, giuáp àúä cho.
Röìi hùæn hoãi:
- Anh Lûúng úi! Anh coá thõt chñn àêëy khöng? Bao nhiïu nùm
nay, töi ùn toaân thõt söëng, nhûäng luác tónh nh luác naây, theâm thõt chñn
quaá...
Anh nöng dên luåc trong tay naãi, röìi baão con höí:
- Coân möåt goái nem vaâ möåt mêíu chên gioâ luöåc àêy. Ra maâ ùn!
Con höí noái möåt gioång sung súáng:
- Xin anh neám vaâo buåi cho töi. Bêy giúâ khùæp ngûúâi töi löng laá,
höi haám lùæm, khöng daám àïën gêìn anh.
Anh nöng dên neám mêíu chên gioâ vaâ goái nem vaâo buåi, röìi dùån
con höí:
- Tûâ nay nïn vaâo rûâng sêu, tòm kiïëm húu nai maâ ùn, khöng
nïn luêín quêín trïn àûúâng naây maâ haåi ngûúâi.
Höí àaáp:
- Xin nghe lúâi anh.
Tûâ àoá, trong àïm töëi, ngûúâi ta khöng nghe thêëy tiïëng con höí
xaám gêìm trïn ngoån àöìi troåc nûäa. Con àûúângtùæt qua rûâng laåi têëp nêåp
ngûúâi qua laåi. Vaâ khùæp miïìn êëy, ai ai cuäng thuöåc cêu chuyïån ngheâ
hoáa coåp.
NGÛÚÂI THIÏËU PHUÅ ÚÃ NAM XÛÚNG
úã huyïån Nam Xûúng tónh Haâ Nam, ngaây xûa coá möåt ngûúâi con
gaái xinh àeåp, nïët na, tïn laâ Vuä Thõ Thiïët, chöìng laâ Trûúng Sinh,
ngûúâi cuâng laâng. Hai vúå chöìng rêët yïu nhau, tuy trong caãnh tuáng
thiïëu nhûng hai ngûúâi khöng bao giúâ coá lúâi qua tiïëng laåi. Chó coá möåt
àiïìu laâ Trúng hay àûanghi, laâm cho vúå luác naâo cuäng phaãi yá tûá, giûä
gòn.
Lêëy nhau chûa àûúåc bao lêu thò Trûúng bõ goåi ra lñnh.

Luác êëy, vúå chaâng coá mang sùæp àïën ngaây sinh. Trûúng Sinh ài
chûa àûúåc nûãa thaáng thò naâng sinh àûúåc àûáa con trai rêët khaáu khónh.
Möåt naách con moån, laåi coá meå chöìng giaâ, naâng thay chöìng laâm àuã moåi
viïåc. Meå chöìng öëm nùång, naâng hïët sûác chaåy chûäa trong nûãa nùm trúâi,
nhûng baâ cuå khöng qua khoãi àûúåc. Naâng laâm ma cho meå chöìng rêët
chu têët, xoám laâng ai cuäng khen.
Hún möåt nùm sau, quên lñnh àïìu àûúåc trúã vïì laâng. Trúng
Sinh vïì thò àûáa con trai àaä bêåp beå noái. Trûúng giú tay bïë con thò
thùçng beá khöng chõu theo.
Anh hoãi noá:
- Böë àêy maâ, sao con laåi khöng cho bïë?
Thùçng beá bêåp beå noái:
- Böë àïën töëi múái àïën kia.
Trûúng Sinh tñnh àa nghi, trong loâng bûåc tûác, nhûng khöng noái
ra. Àúåi khi àûáa beá ngöìi möåt mònh, chaâng gaån hoãi thò thùçng beá laåi noái:
- Àïën töëi, böë múái àïën. Hïî meå ài, böë cuäng ài theo sau; meå ngöìi,
böë cuäng ngöìi...
Nghe con noái, Trûúng Sinh yïn trñ vúå mònh àaä tùçng tõu vúái
möåt keã naâo trong khi mònh ài vùæng vaâ keã êëy rêët say mï vúå mònh, nïn
múái khöng rúâi àûúåc ra nhû thïë! Thêëy vúå xinh àeåp, tûúi gioân, "gaái möåt
con tröng moân con mùæt", maáu ghen cuãa chaâng laåi caâng xung lïn.
Trûúng tra hoãi vúå vaâ giûä kñn laâ khöng phaãi do con noái. Naâng möåt mûåc
chöëi caäi; nhûng chaâng khöng tin, mùæng chûãi, àaánh àêåp vúå taân nhêîn.
Laâng xoám, hoå haâng biïët chuyïån àïìu àïën can ngùn, chaâng nhêët
àõnh khöng nghe, cho laâ vúå kheáo àon àaã caái möìm, nïn múái àûúåc loâng
moåi ngûúâi.
Ngûúâi thiïëu phuå phêîn uêët quaá, öm con khoác nûác núã, röìi thûâa
luác chöìng sang haâng xoám, chõ àùåt con xuöëng giûúâng, chaåy ra söng
àêm àêìu xuöëng doâng nûúác chaãy xiïët.
Chöìng vïì, biïët sûå chùèng laânh, vöåi chaåy ra söng, nhûng moâ maäi
khöng tòm thêëy xaác vúå. Àïën töëi àûáa treã khoác, Trûúng bïë con, thùæp àeân
döî cho noá nñn. Thöët nhiïn àûáa treã chó vaâo caái boáng cuãa Trûúng trïn
vaách vaâ noái:

- Böë kia kòa!
Thò ra trong nhûäng ngaây Trûúng ài vùæng, buöíi töëi àûáa treã hay
hoãi meå: "Böë àêu?", ngûúâi thiïëu phuå thûúâng chó vaâo caái boáng cuãa mònh
trïn vaách, noái àuâa vúái con: "Böë kia kòa!".
Bêëy giúâ ngûúâi chöìng múái hiïíu lúâi con noái. Vïì sau, nhên dên
dûång miïëu thúâ naâng hoå Vuä, goåi laâ: "Miïëu vúå chaâng Trûúng".
ÖNG THÊÌN SÙÆT
Thuúã xûa coá möåt nöng dên rêët ngheâo, anh úã möåt mònh trong
möåt lïìu núi bòa cuãa möåt rûâng. Vò khöng coá möåt miïëng sùæt naâo caã, nïn
anh phaãi laâm viïåc rêët cûåc khöí. Möîi lêìn mûuöën cùæt cêy, anh phaãi lêëy
möåt miïëng àaá nhoån, caâo maäi cûåc khöí suöët ngaây maâ chûa cùæt àûúåc cêy
êëyå Coân luác muöën àaâo àêët àïí lêëy nhûäng rïî hoùåc laâ nhûäng quaã sùæn úã
dûúái àêët, thò anh chó coá nhûäng nhaánh cêy àïí maâ àaâo thöi... Anh rêët
ngheâo xêëu xñ. Nhûäng cö gaái trong laâng khöng daám nhòn mùåt öng, vaâ
treã con cûá nhòn thêëy öng laâ boã chaåy.
Möåt ngaây kia Phêåt hiïån ra trûúác mùåt vaâ noái vúái anh:
- Ngaây mai seä coá ba ngûúâi haânh khaách cûúäi ngûåa vaâ seä dûâng laåi
trûúác nhaâ con àïí xin nguã laåi möåt àïm. Con haäy àoán tiïëp hoå vaâo nhaâ
mùåt duâ nhaâ cuãa con rêët nhoã.
Höm sau, coá möåt ngûúâi àaân öng cûúäi ngûåa trùæng mùåc möåt böå
quêìn aáo trùæng tuyïåt àeåp. Öng ta dûâng laåi noái vúái ngûúâi nöng dên möåt
caách kiïu cùng:
- Anh kia! Haäy sûãa soaån cho ta möåt chöî nguã àïm nay!
Ngûúâi nöng dên nhòn anh ta röìi traã lúâi:
- Anh thûá löîi, vò nhaâ töi quaá nhoã, xêëu xñ vaâ àöí naát, khöng àaáng
àïí anh nghó úã àêy àêu, xin haäy àïën chöî khaác!
Möåt luác sau, laåi coá möåt ngûúâi àaân öng khaác cûúäi möåt con ngûåa
bùçng vaâng mùåc böå quêìn aáo bùçng vaâng cuäng àïën nhaâ ngûúâi nöng dên

vaâ noái nhûäng lúâi noái kiïu cùng nhû ngûúâi thûá nhêët vaâ ngûúâi nöng dên
cuäng traã lúâi nhû ngûúâi thûá nhêët.
Ngûúâi thûá ba xuêët hiïån trïn lûng con ngûåa maâu àen mùåc möåt
böå quêìn aáo maâu àen cuä moân. Öng ta xin ngûúâi nöng dên nghó laåi möåt
àïm vaâ àûúåc chêëp nhêån.
Buöíi saáng khi ngûúâi nöng dên thûác dêåy vaâ khöng thêëy ngûúâi
khaách vaâ con ngûåa àêu caã. Trïn göëi cuãa ngûúâi khaách chó thêëy möåt
miïëng sùæt àen thui. Ngûúâi nöng dên böîng hiïíu ra hai võ khaách trûúác
àoá chñnh laâ thêìn vaâng vaâ thêìn baåc vaâ anh caãm thêëy rêët tiïëc vò àaä
khöng àoán tiïëp hoå. Luác àoá, coá möåt con chim seã bay ngang qua nhaâ
anh vaâ hoát rùçng: "Anh àûâng tiïëc vò àaä khöng àoán tiïëp thêìn vaâng vaâ
thêìn baåc, miïëng sùæt àoá coân quyá hún, noá seä giuáp anh trong cöng viïåc
haâng ngaây"
Ngûúâi nöng dên hiïíu ra vaâ tûâ miïëng sùæt, anh laâm thaânh caái
cuöëc, caái caây àïí caây ruöìng vaâ àêët vûúân, noá àaä giuáp anh rêët nhiïìu
trong cöng viïåc àöìng aáng. Àïën muâa thu hoaåch, anh rêët vui mûâng khi
thêëy ruöång luáa trôu böng, trong vûúân àêìy caác loaåi hoa quaã àuã maâu vaâ
anh khöng coân phaãi chõu caãnh àoái khöí nûäa.
Tûâ ngaây àoá, vúái caái cuöëc sùæt maâ võ thêìn ban tùång cuâng vúái sûå lao
àöång vêët vaã mïåt nhoåc, àúâi söëng cuãa anh trúã nïn töët hún Nhûäng cö gaái
nhòn öng vúái loâng nhên tûâ hún, treã con khöng coân súå öng nûäa, chuáng
thûúâng àïën chúi trong vûúân nhaâ öng vaâ àûúåc ùn nhûäng traái cêy maâ
chuáng thñch. Nhûäng ngûúâi giaâ thò rêët vui mûâng nhòn thêëy anh söëng
vui veã vaâ haånh phuác.
SOÅ DÛÂA
Xûa coá hai vúå chöìng nöng dên ài úã cho möåt nhaâ giaâu tûâ höìi coân
nhoã. Vúå chöìng ùn úã hiïìn laânh nhûng ngoaâi nùm múi tuöíi vêîn khöng
coá con. Möåt höm trúâi nùæng gùæt, ngûúâi vúå vaâo rûâng lêëy cuãi cho chuã,

khaát nûúác quaá maâ khöng tòm àêu ra nûúác, cuöëi cuâng baâ àaânh phaãi
liïìu uöëng nûúác trong möåt caái soå ngûúâi úã möåt höëc cêy. Nhûng laå thay,
uöëng vaâo khoãi cöí, baâ thêëy khoan khoaái vö cuâng, thêëm thña têån ruöåt
gan. Vaâ tûâ àoá baâ coá thai. Chñn thaáng mûúâi ngaây baâ sinh ra möåt cuåc
thõt troân löng löëc nh hònh caái soå, coá mùåt muäi, möìm, tai, nhûng khöng
coá tay chên. Chöìng àaä mêët, laåi sinh ra möåt quaái thai, baâ rêët buöìn
phiïìn, àõnh àem chön söëng noá ài. Nhûng böîng cuåc thõt lïn tiïëng noái,
goåi baâ:
- Meå úi! Con laâ ngûúâi àêëy meå aå. Meå àûâng vûát con ài maâ töåi
nghiïåp! Baâ cuå caãm àöång, öm cuåc thõt vaâo loâng vaâ nêng niu cho buá. Baâ
cuå àùåt tïn con laâ Soå Dûâa.
Nghe tin baâ cuå àeã ra quaái thai, laäo phuá öng bùæt baâ àem chön
söëng ài, nhûng baâ khöng nghe. Laäo àuöíi baâ ra úã tuáp lïìu xanh úã goác
vûúân. Nhûng hùçng ngaây vêîn phaãi ài laâm cho nhaâ laäo. Möîi bûäa ài laâm
vïì baâ àem phêìn cho Soå Dûâa möåt nùæm cúm. Soå Dûâa lúán lïn rêët nhanh
vaâ ngaây caâng khön ngoan, hiïíu biïët. Baâ meå vaâ nhûäng ngûúâi chung
quanh quen dêìn vaâ ngaây caâng yïu mïën Soå Dûâa.
Hùçng ngaây, khi baâ meå ài laâm, Soå Dûâa biïën thaânh möåt chuá beá
rêët xinh àeåp, doån deåp nhaâ cûãa àêu vaâo àêëy, röìi laåi chui vaâo caái soå nhû
cuä. Luác àêìu baâ cuå thêëy sûå laå, nhûng rònh maäi khöng thêëy gò nïn cuäng
àaânh thöi.
Möåt höm baâ meå buöìn baä noái vúái Soå Dûâa rùçng:
- Con ngûúâi ta lïn baãy taám tuöíi àaä biïët ài chùn trêu chùn boâ,
maây thò tao chùèng tröng cêåy àûúåc gò! Öng chuã coá möåt àaân dï, cêìn
ngûúâi chùn maâ tao vêîn chûa tòm àûúåc ai.
Soå Dûâa noái:
- Meå úi, con chùn àûúåc, meå nhêån vúái öng chuã ài!
Baâ meå noái vúái laäo phuá öng, cuöëi cuâng laäo ûng thuêån cho Soå
Dûâa ài chùn àaân dï cho nhaâ laäo.
Hai meå con Soå Dûâa rêët vui mûâng. Quaã nhiïn Soå Dûâa chùn
àûúåc vaâ chùn rêët gioãi. Laäo nhaâ giaâu thêëy àaân dï möîi ngaây thïm beáo
töët maâ Soå Dûâa laåi ùn rêët ñt, möîi ngaây chó hai nùæm cúm rêët nhoã thöi.
Soå Dûâa chùn dï suöët ngaây úã daäy nuái xûa laâng. Viïåc àem cúm,
laäo phuá öng giao cho ba ngûúâi con gaái luên phiïn nhau. Hai ngûúâi chõ

thûúâng àûáng rêët xa goåi Soå Dûâa röìi àïí cúm àoá, mùåc Soå Dûâa tûå lùn àïën
maâ ùn. Coân cö gaái uát àem àïën têån núi cho Soå Dûâa. Vaâ vò thïë cö biïët
àûúåc möåt àiïìu kyâ laå: Soå Dûâa khöng phaãi laâ ngûúâi trêìn, chaâng laâ
ngûúâi trúâi - möåt chaâng trai khöi ngö, tuêën tuá, tuöíi chûâng mûúâi saáu,
mûúâi baãy. Cö thêëy chaâng nùçm trïn möåt caái voäng àaâo mùæc giûäa hai
caânh cêy, miïång thöíi saáo, tiïëng saáo khi böíng khi trêìm, luác khoan, luác
nhùåt, laâm cho cö böìn chöìn, xao xuyïën.
Tûâ àoá, cö uát àem loâng yïu tröåm, nhúá thêìm Soå Dûâa. Coá gò ngon
cö cuäng àïí daânh àem cho Soå Dûâa.
Möåt höm, Soå Dûâa àoâi meå ài hoãi möåt trong ba ngûúâi con gaái
phuá öng cho mònh. Baâ meå àang buöìn phiïìn cuäng ngaåc nhiïn, phò cûúâi
maâ noái:
- Maây thò coá ma noá lêëy! Mònh mêíy chên tay chùèng coá maâ laåi
àoâi lêëy vúå.
Nhûng Soå Dûâa thiïët tha, nùçn nò, thuác giuåc, cuöëi cuâng baâ phaãi
àaánh baåo kiïëm möåt buöìng cau àïën noái vúái phuá öng. Laäo phuá öng bôu
möi cûúâi khêíy, röìi lïn gioång noái vúái baâ cuå:
- Muå vïì baão hùæn sùæm àuã lïî vêåt thò ta seä gaã cho möåt àûáa: möåt
chônh vaâng cöëm, mûúâi têëm luåa àaâo, mûúâi con lúån beáo, mûúâi voâ rúåu
tùm. Laåi phaãi dûång möåt cùn nhaâ ngoái nùm gian, cêu àêìu bùçng baåc, xaâ
ngang bùçng àöìng.
Laäo nhaâ giaâu thò àùæc yá cho laâ mònh thaách nhû thïë thò khöng àúâi
naâo nhaâ Soå Dûâa lo àûúåc. Baâ meå thò lo, nhûng Soå Dûâa thò àiïìm nhiïn
baão rùçng:
- Meå sang noái ngay vúái öng chuã laâ con coá àêìy àuã caác thûá êëy.
Khöng coân caách chöëi tûâ, laäo phuá öng phaãi goåi ba cö con gaái lïn
hoãi xem coá ai ûng thuêån laâm vúå Soå Dûâa khöng? Ngûúâi chõ caã nghe
xong chöëi àêy àêíy. Ngûúâi con thûá hai thò traã lúâi lêëp lûãng laâ "chûa meå
àùåt àêu con ngöìi àêëy", khiïën laäo phuá öng cuäng húi lo. Coân cö con uát
thò traã lúâi dûát khoaát rùçng:
- Con bùçng loâng lêëy anh Soå Dûâa aå!

Laäo phuá öng àaânh phaãi chêëp nhêån. Nhûng caã laäo phuá öng vaâ
baâ meå Soå Dûâa àïìu phêëp phoãng, khöng daám chùæc laâ Soå Dûâa coá àuã caác
àöì lïî vêåt nhû àaä hûáa.
Saáng höm sau àïën haån naåp lïî vêåt maâ töëi höm trûúác àoá, baâ meå
vêîn chûa thêëy gò ngoaâi tuáp lïìu tranh úã goác vûúân. Soå Dûâa baão baâ cûá
yïn têm, röìi àêu seä vaâo àêëy. Quaã nhiïn, saáng súám höm sau, khi baâ
meå tónh dêåy thò thêëy mònh àang nùçm trïn möåt chiïëc giûúâng coá àuã
chùn hoa, nïåm gêëm; chiïëc lïìu tranh àaä biïën ài àêu mêët vaâ thay vaâo
àoá laâ möåt toâa nhaâ ngoái nùm gian, cûãa bûác baân, cöåt, xaâ àïìu traåm tröí,
cêu àêìu bùçng baåc, xaâ ngang bùçng àöìng àuáng nhû lúâi thaách cuãa phuá
öng.
Baâ meå rêët ngaåc nhiïn vïì nhaâ cûãa, àöì àaåc vaâ lïî vêåt sang troång
àuã moåi thûá. Baâ nghô laâ mònh nùçm mú, nhûng coá àiïìu laâm cho baâ tin
laâ vêîn thêëy Soå Dûâa lùn ài lùn laåi trong nhaâ àïí sai baão nhûäng ngûúâi
giuáp viïåc.
Anh vûâa goåi möåt tiïëng, tûác thò mêëy chuåc ngûúâi hêìu haå, caã
nam lêîn nûä quêìn aáo löång lêîy àuã mêìu sùæc, tûâ nhaâ dûúái chaåy lïn rùm
rùæp laâm theo lúâi sai baão cuãa Soå Dûâa.
Àuáng giúâ heån, caã àoaân nhaâ trai àem àuã lïî vêåt sang nhaâ gaái
àoán dêu. Phuá öng chùèng biïët tñnh sao, àaânh phaãi nhêån lïî vêåt vaâ gaã cö
gaái uát cho Soå Dûâa. Dên laâng ai cuäng ngaåc nhiïn, hai ngûúâi chõ gaái thò
trïì möi, tùåc lûúäi hïët lúâi chï bai, mùæng nhiïëc cö uát. Coân cö uát thò rêët
vui, luác naâo cuäng tûúi cûúâi vúái moåi ngûúâi.
Chiïìu höm êëy, Soå Dûâa àoán dêu vïì nhaâ. Cöî baân linh àònh, laâng
xoám ngöìi àêìy nhaâ chuyïån troâ nhû phaáo ran. Àïën töëi khi caác cêy nïën
àaä thùæp saáng trng nhaâ trïn nhaâ dûúái thò khöng ai nhòn thêëy Soå Dûâa
àêu caã. Böîng, tûâ phoâng bïn bûúác sang möåt chaâng trai tuêën tuá khöi
ngö cuâng vúái cö dêu. Chaâng trai noái:
- Thûa caác cuå cuâng baâ con hai hoå, töi laâ Soå Dûâa. Vúå chöìng
chuáng töi xin ra chaâo hai hoå vaâ caãm taå baâ con àaä àïën chia vui vaâ giuáp
àúä cho gia àònh chuáng töi.

Baâ meå öm chêìm lêëy con dêu, mûâng vui khöng noái nïn lúâi. Tin
naây bay ài, ai biïët cuäng ngaåc nhiïn vaâ vui mûâng, riïng hai ngûúâi con
gaái lúán cuãa phuá öng thò chó coá ghen tuöng vaâ tûác töëi.
Sau khi cûúái vúå, Soå Dûâa ra sûác hoåc haânh vaâ thi àöî traång
nguyïn àûúåc nhaâ vua troång duång.
Khi baâ meå qua àúâi, quan Traång Soå Dûâa tûâ kinh àö vïì chõu
tang àûúåc ñt lêu thò nhaâ vua coá chiïëu cûã chaâng ài sûá. Trûúác khi ài,
chaâng àûa cho vúå möåt con dao, möåt hoân àaá lûãa vaâ hai quaã trûáng gaâ,
dùån vúå phaãi giùæt luön bïn mònh, khi gùåp khoá khùn seä phaãi duâng àïën.
Hai ngûúâi chõ gaái luön ghen tõ vúái em lêëy àûúåc chöìng töët àeåp,
gioãi giang, quyïìn cao chûác troång. Möåt höm hai chõ ruã em ài chúi
thuyïìn trïn söng gêìn biïín, röìi lêåp mûu, àêíy thuyïìn em ra xa, dêëu
hïët búi cheâo, khiïën cho thuyïìn cö em bõ àùæm. Khi thuyïìn àaä mêët
tùm, hai chõ múái giaã vúâ hö hoaán, kïu cûáu.
Sau khi thuyïìn chòm, möåt con caá kònh vö cuâng to lúán àaä nuöët
chûãng caã thuyïìn lêîn cö em uát vaâo buång noá. Nhúá lúâi chöìng dùån luác
chia tay, cö ruát dao raåch buång caá, caá vêîy vuâng möåt höìi röìi chïët. Sau
àoá xaác caá tröi vaâo búâ möåt hoân àaão, cö khoeát buång caá chui ra. Röìi cö
xeão thõt caá ra thaânh nhiïìu miïëng, phêìn thò phúi khö, phêìn thò muöëi
mùæm àïí ùn dêìn. Cö laåi duâng dao àaánh vaâo hoân àaá chöìng àûa àïí lêëy
lûãa nêëu ùn vaâ sûúãi êëm. Hai quaã trûáng gaâ àïí trong boåc, àuã ngaây àaä núã
thaânh hai con gaâ, möåt tröëng, möåt maái.
Thaáng ngaây tröi qua, àaân gaâ sinh söi naãy núã àöng dêìn. Cö uát
tiïëp tuåc söëng möåt mònh trïn hoang àaão vaâ chúâ khi coá thuyïìn thò nhúâ
giuáp àúä.
Böîng möåt buöíi chiïìu, cö nghe tiïëng gaâ gaáy: "oá oâ o!... phaãi
thuyïìn quan Traång rûúác cö töi vïì!". Cö chaåy ra thò thêëy möåt chiïëc
thuyïìn lúán, cùæm cúâ àuöi nheo tiïën vïì phña àaão. Cö mûâng lùæm! Khi
thuyïìn àïën gêìn thò thêëy Soå Dûâa bûúác lïn mui vaâ vúå chöìng nhêån ra
nhau, mûâng mûâng tuãi tuãi khöng noái nïn lúâi.

Biïët roä sûå tònh, Soå Dûâa rêët thûúng vúå vaâ cùm giêån hai ngûúâi
chõ gaái, nhûng chaâng vêîn khöng noái cho ai biïët. Vïì àïën nhaâ, Soå Dûâa
baão vúå laánh vaâo phoâng trong röìi baây tiïåc múâi caã nhaâ böë vúå vaâ dên
laâng àïën dûå. Hai ngûúâi chõ thi nhau ùn mùåc löång lêîy àïí löi cuöën sûå
chuá yá cuãa Soå Dûâa. Caã hai àïìu tranh nhau kïí lïí viïåc ngûúâi em chïët
àuöëi.
Rúåu uöëng àûúåc nûãa tuêìn, Soå Dûâa àûáng lïn xin pheáp vaâo nhaâ
àûa möåt ngûúâi baån ra chaâo hai chõ vaâ dên laâng. Khi cö uát theo chöìng
bûúác ra, moåi ngûúâi kinh ngaåc baân taán xön xao. Hai ngûúâi chõ ruång rúâi
tay chên röìi nhên luác moåi ngûúâi hûúáng vïì cö uát, caã hai leán ra ngoaâi
vaâ tröën ài biïåt tñch.
SÚN TINH - THUYÃ TINH
Huâng Vûúng thûá mûúâi taám coá möåt ngûúâi con gaái tïn goåi laâ Myå
Nûúng, sùæc àeåp tuyïåt trêìn. Myå Nûúng àûúåc vua chûa yïu thûúng rêët
mûåc. Nhaâ vua muöën keán cho naâng möåt ngûúâi chöìng thêåt xûáng àaáng.
Möåt höm coá hai chaâng trai àïën, xin ra mùæt nhaâ vua àïí cêìu
hön. Möåt ngûúâi úã vuâng nuái Ba Vò, tuêën tuá vaâ taâi gioãi khaác thûúâng: chó
tay vïì phña àöng, phña àöng biïën thaânh àöìng luáa xanh, chó tay vïì
phña têy, phña têy moåc lïn haâng daäy nuái. Nhên dên trong vuâng goåi
chaâng laâ Sún Tinh. Coân möåt ngûúâi úã maäi têån miïìn biïín Àöng taâi gioãi
cuäng khöng keám: goåi gioá, gioá àïën, hoâ ma, ma túái - Chaâng naây tïn goåi
laâ Thuãy Tinh.
Möåt ngûúâi laâ chuáa cuãa miïìn non cao, möåt ngûúâi laâ chuáa cuãa
vuâng nûúác thùèm, caã hai àïìu xûáng àaáng laâm rïí vua Huâng caã.
Huâng Vûúng bùn khoùn khöng biïët nhêån lúâi ai, tûâ chöëi ai.
Nhaâ vua cho mûúâi caác quan laåc hêìu vaâo baân maâ vêîn khöng tòm àûúåc
kïë hay. Cuöëi cuâng, Huâng Vûúng phaán rùçng:

- Hai ngûúâi àïìu vûâa yá ta caã, nhûng ta chó coá möåt ngûúâi con
gaái, biïët gaã cho ngûúâi naâo? Ngaây mai, nïëu ai àem àöì sñnh lïî àïën àêy
trûúác: möåt trùm vaán cúm nïëp, hai trùm nïåp baánh chûng, voi chñn
ngaâ, gaâ chñn cûåa, ngûåa chñn höìng mao, thò àûúåc rûúác dêu vïì.
Saáng súám höm sau, Sún Tinh àaä àem àêìy àuã lïî vêåt àïën trûúác
vaâ àûúåc pheáp àûa dêu vïì nuái. Thuãy Tinh àïën sau, khöng lêëy àûúåc vúå,
àuâng àuâng nöíi giêån, àem quên àuöíi theo, möåt hai àoâi cûúáp laåi Myå
Nûúng.
Thuãy Tinh hö mûa, goåi gioá, laâm thaânh döng baäo àuâng àuâng
rung chuyïín caã àêët trúâi, dêng nûúác söng lïn cuöìn cuöån tiïën àaánh Sún
Tinh. Nûúác ngêåp luáa, ngêåp àöìng röìi ngêåp nhaâ, ngêåp cûãa.
Sún Tinh khöng hïì nao nuáng, duâng pheáp maâu böëc tûâng quaã
àöìi, di tûâng daäy nuái chùån àûáng doâng nûúác luä. Nûúác dêng lïn cao bao
nhiïu, Sún Tinh laåi laâm cho àöìi, nuái moåc cao lïn bêëy nhiïu. Hai bïn
àaánh nhau roâng raä mêëy thaáng trúâi liïìn, cuöëi cuâng Thuãy Tinh àuöëi
sûác phaãi ruát quên vïì.
Tûâ àoá, oaán ngaây caâng thïm nùång, thuâ ngaây caâng thïm sêu,
khöng nùm naâo Thuãy Tinh khöng laâm mûa laâm baäo, dêng nûúác lïn
àaánh Sún Tinh vaâ lêìn naâo Thuãy Tinh cuäng thua, phaãi boã chaåy.
SÛÅ TÑCH CHIM CUÖËC
Ngaây êëy coá àöi baån chñ thên tïn laâ Quùæc vaâ Nhên. Hoå àïìu laâ con
nhaâ hoåc troâ ngheâo, laåi àïìu möì cöi chûa meå. Quùæc àûúåc hoåc nhiïìu hún
baån: anh chaâng laâm thêìy àöì daåy treã. Tuy böíng löåc chùèng coá laâ bao
nhûng Quùæc vêîn thûúâng giuáp àúä Nhên. Àöëi laåi, coá lêìn Quùæc bõ öëm
nùång, giaá khöng coá baån thuöëc thang ngaây àïm thò anh khoá loâng söëng
nöíi. Sau àoá cuäng vò sinh kïë phaãi chia tay möîi ngûúâi möåt ngaã.

Trong khi Quùæc söëng cuöåc àúâi daåy treã thò Nhên cuäng ài lang
thang hïët caác vuâng xûa laå laâm thuï laâm mûúán. Traãi qua möåt thúâi kyâ
lang baåt, cuöëi cuâng anh chaâng vaâo laâm cöng cho möåt phuá thûúng.
Thêëy chaâng thêåt thaâ chùm chó, phuá thúng rêët tin cêåy. Chùèng bao lêu
Nhên àûúåc phuá thûúng gaã con gaái cho.
Vúå Nhên coá nhiïìu cuãa riïng. Vò thïë Nhên nghiïîm nhiïn trúã nïn
möåt phuá öng coá möåt cú nghiïåp kha khaá trong vuâng.
Nhên giaâu nhûng khöng quïn tònh bêìu baån. Nhên vêîn nhúá túái
lúâi thïì "söëng chïët súáng khöí coá nhau" vúái Quùæc. Nhên cêët cöng ài tòm
vaâ sung sûúáng àûúåc thêëy Quùæc coân söëng. Tuy Quùæc àang dúã nùm daåy,
nhûng Nhên cuäng thûúng lûúång vúái chûa meå hoåc troâ cho con em
chuyïín sang hoåc vúái möåt cuå àöì khaác röìi àûa Quùæc vïì nhaâ mònh. Nhên
dùån ngûúâi nhaâ phaãi coi Quùæc khöng khaác gò mònh, cúm nûúác hêìu haå
khöng àûúåc bï trïî.
Nhûng tñnh vúå Nhên khöng àûúåc nhû chöìng. Xûa nay àöëi vúái
nhûäng keã raách rûúái, chõ ta thûúâng coá thaái àöå khinh thõ. Vaâ chõ ta
khöng cuâng söëng nhûäng ngaây haân vi vúái Nhên nïn coá thêëy àêu tònh
nghôa giûäa Nhên vaâ Quùæc nh thïë naâo. Nhûng thêëy chöìng rêët troång
àaäi khaách nïn luác àêìu vúå khöng daám noái gò. Nhên luön luön baão vúå:
"Àêy laâ ngûúâi thên nhêët trong àúâi töi. Nïëu khöng coá baån thò chûa
chùæc töi àaä söëng àïí gùåp naâng". Vúå Nhên chó lêím bêím: "Kheáo! Baån vúái
beâ! Chó coá ngöìi ùn haåi!".
Dêìn dêìn, vúå Nhên bûåc mònh ra mùåt. Chõ ta khoá chõu vò caái öng
khaách laå tûå dûng úã àêu àïën chaã giuáp ñch gò cho nhaâ mònh, chó chïîm
chïå trïn giûúâng cao, cúm rûúåu möîi ngaây hai bûäa. Vúå Nhên trûúác coân
noái maát nhûng sau thò ngoa ngoùæt ra mùåt. Coá höm ngûúâi àaân baâ êëy
àay nghiïën caã chöìng lêîn khaách:
- "Chùèng phaãi böë giaâ, khöng phaãi khaách núå, úã àêu laåi rûúác vïì
thúâ phuång: ùn no laåi nùçm. Thöi liïåu maâ töëng quaái ài!".
Thêëy thaái àöå vúå ngaây caâng quaá quùæt, chöìng chõ súå mêët loâng baån.
Nhên möåt mùåt thên haânh chùm chuát cho baån, möåt mùåt khuyïn döî vúå.
Nhûng vúå Nhên chûáng naâo vêîn giûä têåt êëy. Vïì phêìn Quùæc thò chaâng

hiïíu têët caã. Àaä hai lêìn Quùæc caáo baån xin vïì nhûng Nhên cöë sûác giûä
laåi. Thêëy baån chñ tònh, Quùæc laåi nêën naá ñt lêu.
Nhûng höm àoá, Quùæc quaã quyïët ra ài vò chaâng vûâa nghe àûúåc
nhûäng cêu noái xuác phaåm àïën mònh möåt caách nùång nïì. Quùæc nghô nïëu
mònh khöng tñnh kïë súám thò seä coá ngaây bõ nhuåc vúái ngûúâi àaân baâ naây.
Maâ nïëu ra ài nhû mêëy lêìn trûúác thò seä bõ baån laâm löi thöi khoá khoaát.
Möåt höm, trúâi coân múâ sûúng, Quùæc cêët leãn ra ài. Muöën cho baån
khoãi mêët cöng tòm kiïëm nïn khi qua möåt khu rûâng, chaâng cúãi khùn
aáo treo lïn möåt caânh cêy bïn àûúâng laâm nhû caách mònh àaä chïët.
Àoaån Quùæc lêìn moâ ài xûá khaác trúã laåi cuöåc àúâi goä àêìu treã nuöi thên.
Thêëy mêët huát baån, Nhên böí ài tòm nhûng chaã biïët tung tñch
àêu caã. Khi nghe tin coá ngûúâi bùæt àûúåc khùn aáo úã meá rûâng phña nam,
chaâng lêåt àêåt àïën xem. Nhêån roä àoá laâ khùn aáo cuãa baån, Nhên vö cuâng
höëi hêån:
- "Thöi ta laâm haåi baån ta röìi! Chùæc baån ta bõ cûúáp giïët chïët".
Nhûng sau àoá Nhên laåi nghô khaác
- "Baån ta ài trong tuái khöng coá möåt àöìng thò dêìu coá gùåp cûúáp
cuäng khöng can gò. Àêy möåt laâ bõ huâm beo ùn thõt, hai laâ bõ laåc trong
rûâng sêu. Duâ thïë naâo ài nûäa thò nhêët àõnh baån ta cuäng ài vïì phûúng
naây".
Nhên bùæt àêìu vaâo rûâng tòm Quùæc. Khöng thêëy coá vïët maáu,
chaâng laåi caâng hy voång. Nhên bùng hïët chöng gai, chui hïët buåi rêåm,
luön luön cêët tiïëng goåi: "Anh Quùæc úi! Quùæc úi! Quùæc! Quùæc!". Nhên ài
maäi, goåi maäi, quanh quêín trong khu rûâng mïnh möng. Cho àïën húi
thúã cuöëi cuâng ngûúâi baån chñ tònh êëy vêîn khöng quïn goåi - "Quùæc!
Quùæc!". Röìi àoá Nhên chïët hoáa thaânh chim àöî quyïn.
Laåi noái chuyïån sau àoá vúå Nhên àúåi maäi khöng thêëy chöìng vïì
lêëy laâm ùn nùn vïì nhûäng kïët quaã tai haåi cuãa haânh àöång cuãa mònh.
Möåt höm chõ ta boã nhaâ boã cûãa ài tòm chöìng. Cuöëi cuâng cuäng àïën khu
rûâng phña nam. Nghe tiïëng "Quùæc! Quùæc!", chõ ta nhêån ra laâ tiïëng cuãa
chöìng goåi öng baån. Chõ ta mûâng quaá kïu to: "Coá phaãi anh àêëy khöng
anh Nhên!". Khöng coá tiïëng traã lúâi ngoaâi nhûäng tiïëng "Quùæc! Quùæc!"
cuãa con chim àöî quyïn. Vúå Nhên cûá theo tiïëng chim tiïën vaâo rûâng

sêu. Sau cuâng khöng tòm àûúåc löëi ra, tuyïåt voång maâ chïët bïn caånh
möåt göëc cêy.
SÛÅ TÑCH CON CAÂO CAÂO
Chó vò thñch ùn diïån, cö gaái àeåp àoâi cho bùçng àûúåc ba chiïëc aáo ba
mêìu. Vaâ cö àaä phaãi traã giaá cho thoái xêëu cuãa mònh: bõ hoáa kiïëp thaânh
con caâo caâo suöët ngaây bay nhaãy vúái böå aáo ba mêìu.
Caâo caâo xûa kia laâ möåt cö gaái àeåp. Tñnh cö thñch ùn diïån nhûng
vò nhaâ ngheâo, nïn cö chûa àûúåc thoãa yá muöën.
Möåt höm, nhaâ vua bõ mêët möåt cö cöng chuáa. Vua sai quên lñnh
ài tòm khùæp àoá àêy. Luác àoá cö gaái àeåp àang kiïëm cuãi bïn möåt göëc cêy
sêëu lúán bïn àûúâng. Töëp lñnh thûá nhêët ài qua, hoå beân hoãi:
- Cö úã àêy coá thêëy ai cùæp cöng chuáa qua khöng? Cö gaái nhòn ra
thêëy toaán ngûúâi naây coá nhiïìu quêìn aáo àeåp, caái naâo cuäng moãng bay nh
luåa mêìu höìng. Cö thñch quaá liïìn baão:
- Cho töi möåt chiïëc aáo, töi àang reát lùæm.
Töëp lñnh baão nhau cho cö gaái möåt chiïëc aáo, röìi tiïëp tuåc ài theo
hûúáng cö àaä chó.
Möåt luác sau laåi thêëy töëp lñnh khaác chaåy qua. Töëp naây mùåc toaân
aáo xûanh maâu laá. Tröng thêëy cö gaái, hoå dûâng laåi hoãi:
- Cö úi, cö coá thêëy ai cùæp cöng chuáa qua àêy khöng?
Cö gaái nghô: töëp trûúác àaä cho ta aáo höìng, töëp naây coá aáo xûanh.
Ta xin möåt caái mùåc cho àeåp. Nghô vêåy, cö liïìn baão hoå:
- Töi àang reát lùæm, caác öng cho töi möåt caái aáo thò töi chó löëi cho
maâ ài.
Töëp lñnh laåi baão nhau cho cö gaái möåt caái aáo xanh àeåp nhêët, röìi
hoå laåi theo àûúâng cö chó dêîn.
Àûúåc hai caái aáo, cö gaái thñch quaá. Cö mùåc vaâo àûáng ngùæm mònh
khöng chaán mùæt. Cö chùæc thêìm höm nay vïì nhaâ ai cuäng phaãi khen ta
laâ àeåp.

Trong khi cö àang ngùæm vuöët thò laåi thêëy möåt töëp lñnh nûäa ài
qua. Töëp naây mùåc toaân quêìn aáo trùæng trong nhû nûúác suöëi. Hoå thêëy
cö gaái cuäng hoãi:
- Cö úi, cö coá thêëy ai cùæp cöng chuáa chaåy àûúâng naây khöng?
Cö gaái laåi quen nhû hai lêìn trûúác, cö laåi àoâi möåt caái aáo röìi múái
chó àûúâng cho töëp lñnh ài qua.
Thïë laâ cö àûúåc ba caái aáo: Möåt höìng, möåt xanh, möåt trùæng. Caái
naâo cuäng moãng bay àeåp lùæm.
Cö mùåc caã aáo vaâo, ngùæm nghña röìi nhaãy nhoát tung tùng. Böîng
trïn trúâi coá möåt tiïëng seát nöí dûä döåi, laâm möåt caânh cêy sêëu gaäy rúi
xuöëng àêìu cö gaái. Cö bõ beåp àêìu röìi chïët hoáa ra con caâo caâo, suöët ngaây
chó tung tùng bay nhaãy vúái böå aáo ba maâu.
SÛÅ TÑCH CON COÁC
Ngaây xûa úã nhaâ noå coá hai chõ em möîi ngûúâi möåt tñnh möåt nïët.
Ngûúâi chõ xinh àeåp nhûng tñnh tònh tham lam vaâ lûúâi nhaác. Ngûúâi
em bõ queâ tay nhûng rêët siïng nùng.
Ngûúâi chõ xinh àeåp caã ngaây chó luêín quêín vúái gúng vaâ lúåc chaãi
chuöët. Vò chúi búâi vö àöå nïn chùèng bao lêu thên thïí ngûúâi chõ gêìy khö
nhû que cuãi, mùåt muäi xêëu xñ.
Möt nùm noå, trúâi laâm luä luåt lúán, nûúác ngêåp hïët laâng, cêy coã, luáa,
ngö hïët àêët cùæm chên. Ngûúâi em beân ngöìi öm lêëy choáp nuái àaá, kïu
trúâi, goåi àêët. Mïåt quaá, ngûúâi em nguã thiïëp ài ba ngaây baãy àïm liïìn,
thêëy em nguã lùång, ngûúâi chõ ngúä laâ em àaä chïët, beân cûúäi beâ chuöëi
cheâo ài, boã mùåc em trïn choáp nuái. Ngûúâi em múã mùæt choaâng dêåy thò
nûúác vêîn chûa ruát, tûúãng ngûúâi chõ bõ luä cuöën tröi, ngûúâi em rêët
buöìn. Àúåi khi mùåt trúâi àïën ngûúâi em liïìn kïu to :
- Úi öng trúâi!
Öng trúâi dûâng laåi hoãi :
- Chaáu muöën gò ?

Ngûúâi em noái :
- Öng cûáu lêëy chõ chaáu, chõ chaáu bõ nûúác luä nhêån chòm mêët röìi.
Chõ êëy rêët xinh àeåp. Öng cûáu àûúåc thò öng seä àûúåc lêëy chõ êëy laâm vúå.
Öng mùåt trúâi cûúâi baão :
- Chõ chaáu àïën nhaâ Tiïn öng röìi. Chaáu haäy gieo haåt naây úã choáp
àaá cuãa chaáu thò chaáu muöën caái gò cuäng àûúåc caái êëyå
Noái xong, Öng Mùåt Trúâi laåi lùån ài. Cuäng luác êëy ngûúâi chõ cheâo
beâ chuöëi àïën goä cûãa nhaâ Tiïn öng, beâ chuöëi giaåt lïn sên nhaâ thò ngûúâi
chõ hoâ heát :
- Cho töi gùåp chaâng Tiïn àeåp nhêët.
Tiïn öng nhòn ra thêëy coá ngûúâi con gaái laå, laåi àoâi gùåp Tiïn, liïìn
mûúâi vaâo nhaâ. Ngûúâi chõ noái luön :
- Töi khöng lêëy öng àêu, öng giaâ maâ xêëu quaá, cho töi lêëy àûúåc
chaâng Tiïn àeåp nhêët.
Tiïn öng gêåt àêìu baão :
- Àûúåc!
Noái röìi, Tiïn öng khoaát tay möåt caái, lêåp tûác tûâ trong nhaâ coá möåt
chaâng trai ài ra, nùæm tay ngûúâi chõ. Chaâng trai laâ doâng hoå cuãa Coác
Tña nïn Tiïn öng àùåt tïn chaâng laâ chaâng Coác Tña. Tûâ àêëy, vúå chöìng
ngûúâi chõ söëng cuöåc söëng sung súáng trong caãnh Tiïn.
Ngûúâi em gieo caái haåt cuãa öng Mùåt Trúâi cho vaâo keä àaá, naâng lêëy
baân tay traái cuãa mònh vú rïu laá, giêåt caã vaåt aáo mònh phuã cho haåt àûúåc
nguyïn laânh. Chùèng bao lêu tûâ keä àaá vún ra möåt dêy bêìu, quaã to nh
caái soåt. Naâng lùn bêìu sïëp ra chia nuái. Nuái bêìu cûá nöëi nhau, nöëi nhau
moåc xûa, vuâng nûúác luä cûá thu heåp dêìn nhûúâng chöî cho bêìu úã. Möåt
ngaây kia, ngûúâi trïn Tiïn thêëy coá nhiïìu nuái nhoã lên chêåt caã gêìm trúâõ
Vúå chöìng Coác Tña nhòn xuöëng thò thêëy ngûúâi con gaái cêìm dao bùçng
tay traái cûá quêët dêìn quêåt böí bêìu ra chia cho moåi ngûúâi. Ngûúâi chõ
nhêån ra keã ngöìi vúái nuái bêìu laâ àûáa em cuãa mònh, loâng ghen gheát laåi
nöíi lïn. Muå liïìn keáo tay chöìng baão :
- Caái con queâ êëy coân söëng, noá coá nhiïìu bêìu kia kòa.
Chaâng Coác Tña chûa kõp hoãi thïm àêìu àuöi ra sao thò muå àaä
nùæm tay chöìng baão nhaãy xuöëng caác choãm nuái bêìuå Nhaãy khoãi nhaâ trúâi,
vúå chöìng hùæn hiïån nguyïn hònh möåt àöi Coác Tiaá. Àöi vúå chöìng Coác
Tña ngöìi chöìm chöím trïn möåt quaã bêìuå Ngûúâi em hoãi :
- Coác muöën gò ?

Coác noái :
- Ta mûuöën nhêån maây laâ em gaáõ
Ngûúâi em lùæc àêìu :
- Chõ ta lïn trúâi lêu röìõ
Coác baão :
- Tao laâ chõ àêy, coân àêy laâ anh rïí cuãa maâyå
Ngûúâi em ngöìi nghe Coác Tña vúå kïí laåi chuyïån cuä gùåp luä to, cheâo
beâ chuöëi lïn trúâi ra sao ... Nghe maäi röìi tin lúâi Coác laâ phaãõ Ngûúâi em
liïìn nhêån anh chõ vaâ cho úã chung trïn ngoån nuái cuâng chùm nom dêy
bêìu vúái mònh. Khi êëy, öng Mùåt Trúâi ài qua, dûâng laåi noái vúái ngûúâi em:
- Anh chõ àaä vïì vúái chaáu àêëyå
Ngûúâi em noái :
- Vêng.
Öng Mùåt Trúâi baão :
- Bêy giúâ ta cho chaáu möåt ngûúâi chöìng, chaáu haäy böí quaã bêìu
xêëu nhêët ra thò gùåp chöìng. Ngûúâi em liïìn böí quaã bêìu vùån veåo xêëu xñ,
voã bêìu taách ra thò coá möåt chaâng trai khöi ngöi, tuêën tuá hiïån ra nhêån
laâ chöìng cuãa ngûúâi em, hai vúå chöìng ngûúâi em laåi lêëy quaã xïëp bêåc
xuöëng thêëp dêìn. Hoå xïëp quaã bêìu àïën àêu thò mûåc nûúác lui xuöëng àïën
àoá. Àöìng ruöång laâng maåc laåi hiïån vïì nhû xa.å Baâ con laâng xoám trúã vïì
laâm ùn sinh söëng yïn êëm.
Cuäng tûâ àêëy vúå chöìng Coác Tña àûúåc ngûúâi em àûa xuöëng cuâng
ùn úã, laâm luång vúái dên baãn.
Ngûúâi chõ caãm phuåc loâng töët cuãa ngûúâi em nïn khöng coân ghen
gheát, xêëu tñnh vúái em gaái nhû xûa nûäa.
SÛÅ TÑCH CON MUÖÎI
Ngaây xûa, coá möåt chaâng trai khöng giaâu nhûng cuäng khöng
ngheâoå Chaâng naây coá möåt ngûúâi vúå rêët àeåp. Àúâi söëng cuãa hai ngûúâi êëy
àún giaãn. Chaâng thò lo laâm tröng ruöång luáa, coân vúå chaâng thò chùn

tùçm ûúm tú. Nhûng maâ thêåt ra, ngûúâi vúå rêët lûúâi nhaác, suöët ngaây chó
thñch laâm duyïn, vaâ mú ûúác möåt cuöåc söëng giaâu sang quyïìn quyá.
Böîng möåt höm ngûúâi vúå chïët, anh chöìng rêët buöìn, khöng muöën
rúâi thên thïí vúå vaâ khöng muöën chön vúå trong àêët. Sau khi baán hïët caã
nhûäng àöì vêåt, anh ta mang theo quan taâi vúå, leo lïn möåt thuyïìn tam
baãn vaâ ài theo doâng söng.
Möåt buöíi saáng, chaâng àïën möåt ngoån nuái xanh rúân vaâ thúm ngaát
muön hoa hiïëm, tuyïåt àeåp. Trïn cêy toaân àuã loaâi cêy traái. Vui thñch,
chaâng bûúác ài nheå nhaâng nhû con bûúám trong caãnh huy hoaâng.
Chaâng gùåp möåt öng giaâ, toác trùæng nhû böng, ài chöëng gêåy truác, mùåt
àêìy nïëp nhùng nhûng saáng tûúi nhû mùåt cuãa möåt àûáa treã. Àoá laâ võ
thêìn sûác khoeã. Öng noái vúái chaâng :
- Töi àaä biïët nhûäng tiïët haånh cuãa anh röìi. Vò vêåy töi àaä dûång
nuái trïn löëi àûúâng ài cuãa anh. Nïëu anh muöën, thò töi seä nhêån anh
trong nhoám àöì àïå cuãa töi.
Chaâng caám ún öng thêìn, nhûng röìi noái vúái öng laâ chaâng seä
khöng bao giúâ rúâi boã àûúåc thên thïí cuãa vúå chaâng. Àiïìu ûúác ao duy
nhêët cuãa chaâng chó laâ laâm cho vúå thûúng mïën höìi sinh laåi thöi. Öng
thêìn ngùæm nghña chaâng, röìi noái :
- Sao anh laåi quyïën luyïën maãnh àêët àêìy àùæng cay naây. Nhûäng
haånh phuác niïìm vui phuâ du chó laâ huyïîn hoùåc thöi. Àiïìu àiïn röì naâo
laâm cho anh tin vaâo möåt keã thêët thûúâng vaâ khöng chung thuyã ? ...
Thöi, cuäng àûúåc ... Nïëu anh khao khaát àiïìu àoá thò töi seä chêëp thuêån
àiïìu mong ûúác àoá, mong rùçng anh seä khöng höëi tiïëc sau naây.
Chaâng mang ngûúâi yïu ra khoãi quan taâi, cùæt ngoán tay, vaâ nhoã
ba gioåt maáu trïn tim cuãa naâng. Thêìn diïåu! naâng dêìn dêìn múã mùæt ra
vaâ tónh dêåyå.
- Cö àûâng coá quïn nhiïåm vuå cuãa cö nheá, vaâ maäi nhúá àïën sûå têån
têm cuãa chöìng cö - Öng thêìn noái - Thöi, bêy giúâ hai ngûúâi söëng haånh
phuác ài nheá.
Trïn àûúâng vïì, hai ngûúâi dûâng chên úã möåt bïën caãng, ngûúâi
chöìng ài mûua àöì ùn. Trong luác àoá coá möåt ghe bêìu rêët to lúán dûâng
bïn thuyïìn cuãa chaâng. Ngûúâi chuã cuãa ghe àoá laâ möåt ngûúâi buön baán

rêët giaâuå Luác öng nhòn thêëy naâng ngöìi àúåi trong thuyïìn, thò öng böîng
kinh ngaåc búãi sùæc àeåp cuãa naâng. Öng mûúâi naâng lïn ghe bêìu uöëng
traâ, nhûng khi naâng úã trïn têìu röìi, thò thuyïìn öng rúâi caãng vaâ ài mêët.
Ngûúâi chöìng trúã laåi khöng thêëy ngûúâi vúå àêu, chaâng ài tòm maäi
ba thaáng sau múái nhòn thêëy ngûúâi vúå nhûng naâng söëng trong caãnh
xûa hoa vaâ khöng mûuöën trúã vïì cuâng chaâng. Chaâng múái thêëy lêìn thûá
nhêët baãn chêët xêëu xûa cuãa vúå. Mùåc duâ rêët àau buöìn trong nhûäng
phuát àêìu, cuöëi cuâng chaâng àaânh chêëp nhêån cho naâng ài, nhûng hoãi
xin naâng möåt àiïìu :
- Em haäy traã cho anh laåi nhûäng ba gioåt maáu cuãa anh àaä tùång
cho em, vò anh khöng muöën trong ngûúâi em coá möåt tñ gò cuãa anh caã.
Naâng rêët vui mûâng seä khöng phaãi söëng vúái chaâng nûãa, lêëy möåt
con dao vaâ trñch maáu úã ngoán tayå Nhûng vaâi gioåt maáu vûâa chaãy xong,
àöåt nhiïn mùåt naâng biïën sùæc vaâ tùæt thúã.
Vò naâng laâ möåt ngûúâi phuâ phiïëm, khöng mûuöën lòa trêìn gian
nhû vêåyå. Naâng hoáa thaânh möåt loaâi cön truâng, suöët ngaây ài tòm ngûúâi
chöìng àïí lêëy laåi ba gioåt maáu àïí coá thïí söëng laåi nhû loaâi ngûúâi vaâ luön
luön kïu vo vo nhûäng tiïëng höëi hêån.
SÛÅ TÑCH ÀEÂO PHÊÅT TÛÃ
Ngaây xûa coá böën ngûúâi àïm ngaây àoåc kinh niïåm phêåt quyïët cho
tu thaânh àaåoå Böën ngûúâi coá böën hoå khaác nhau : Hoaâng, Trêìn, Lyá,
Lùæm. Ba ngûúâi laâ àaân öng, riïng ngûúâi hoå Lùæm laâ con gaái.
Sau haâng chuåc nùm tuång kinh, niïåm phêåt, ùn chûay tu chñ
trong chuâa, hoå àïìu trúã thaânh nhûäng tùng ni àùæc àaåoå Choån àûúåc ngaây
laânh thaáng töët, hoå liïìn cuâng nhau tòm àûúâng lïn nuái Thiïn Sún àïí
hoáa phêåt.

Àûúâng ài Thiïn Sún xa xöi, hoå phaãi ài roâng raä mêëy nùm trúâi
múái túái núi. Àïën chên nuái Thiïn Sún, caã böën ngûúâi àïìu thêëm mïåt
nhûng vêîn khöng naãn loâng. Khi túái àónh àeâo thò trúâi töëi, buång àoái cöìn
caâo, hoå buöåc phaãi dûâng laåi nghó nhûng khöng ai chúåp mùæt àûúåc. Böîng
möåt ngûúâi trong boån hoå lïn tiïëng:
- Bêy giúâ nïëu coá möåt cêy gêåy úác thò caác bêåc àaân anh muöën ùn gò
naâo ?
Moåi ngûúâi àaä quaá àoái vaâ mïåt, hoå quïn mêët mònh laâ nhûäng
àûúâng tu haânh. Ngûúâi hoå Trêìn noái:
- Töi ûúác àûúåc cheán möåt bûäa thõt choá, coá àuã gia võ, cuác têìn, riïìng
laát, rau muâi, huáng choá ...
Ngûúâi hoå Trêìn àang kïí lïí thò ngûúâi hoå Hoaâng ngùæt lúâi :
- Töi mú ûúác möåt bûäa thõt trêu. Trêu caâng giaâ caâng dai, nhai
caâng àaä rùng.
Ngûúâi hoå Lyá noái tiïëp luön :
- Töi chó muöën bûäa thõt gaâ luöåc coá laá chanh.
Sau cuâng ni cö hoå Lùæm noái :
- Töi chó thñch möåt bûäa rau luöåc cho maát ruöåt vaâ huáp cho àúä
khaát thöi
Saáng dêåy, khi möîi ngûúâi àang chuêín bõ xuöëng àeâo ài tiïëp, thò coá
möåt öng giaâ toác baåc phú chöëng gêåy tûâ chên döëc ài lïn, veã mïåt nhoåc,
nhûng cêët gioång sang saãng hoãi :
- Caác ngûúi úã àêu àïën àêy ?
- Thûa cuå ! Bêìn tùng chuáng töi ài tòm àûúâng lïn nuái Thiïn Sún
àïí hoáa Phêåt àêëy aå. Daám mong cuå chó àûúâng giuáp choå
Nghe xong cêu traã lúâi, öng giaâ noái :
- Àûúåc, ta seä àûa caác ngûúâi àïën nuái Thiïn Sún nhûng bêy giúâ
caác ngúi haäy nhöí nûúác boåt xuöëng laá cêy xem àaä.
Noái xong, öng giaâ ruát tûâ trong tuái ra böën caái laá böì àïì to nhû
nhau, röìi àùåt trûúác mùåt cho tûâng ngûúâi nhöí vaâo àêëy. Böën ngûúâi nhöí
xong, àïìu caãm thêëy lúåm gioång, ruöåt gan nao nao buöìn nön. Trong
nhaáy mùæt caã böën ngûúâi àïìu nön töëng nön thaáo. Quaái laå laâ àïm höm
qua ai ûúác ùn gò àïìu nön ra thûá àoá. Thêëy caã ba ngûúâi nön naâo laâ thõt
gaâ, thõt trêu, thõt choá, duy chó coá ni cö hoå Lùæm laâ nön ra rau xanh.
Öng giaâ beân noái :

- Chñnh àêy laâ àónh nuái Thiïn Sún, caác ngûúi àaä àïën coäi phêåt
röìi. Nhûng nön ra toaân nhûäng thûá kiïng kyå, thò sao goåi laâ chên tu
àûúåc. Caác ngûúâi khöng thïí hoáa Phêåt àûúåc àêu.
Röìi öng giaâ ngoaãnh laåi chó vaâo ni cö hoå Lùæm noái : "Ngûúâi naây
theo àónh choáp maâ lïn, chúá ài xuöëng, sùæp túái núi röìi".
Ni cö hoå Lùæm theo àûúâng maâ lïn, röìi hoáa thaânh Phêåt baâ. Phêåt
baâ coá nhiïìu pheáp laå àïí trõ boån êm binh quêëy nhiïîu, giûä gòn phuác laânh
cho mûuön dên.
Ngaây nay hoå Lùæm thúâ phêåt baâ trong nhaâ vaâ möîi khi Tïët àïën
cuáng Phêåt baâ, àïìu phaãi coá möåt baát canh rau.
Coân ba ngûúâi kia xêëu höí vò khöng àûúåc hoáa Phêåt laåi mêët bao
cöng sûác tu thên, nïn buöìn rêìu maâ chïët úã giûäa àónh àeâo. Ngûúâi àúâi
sau khi ài qua àeâo àïìu phaãi mang möåt nùæm àêët àïí àùæp thaânh mö
"Phêåt". Mö Phêåt naây caâng ngaây caâng cao lïn vïì sau àûúåc goåi laâ àeâo
Phêåt Tûã.
SÛÅ TÑCH HAÅT LUÁA
Ngaây xûa, coá möåt ngûúâi àaân baâ ngheâo. Chöìng chïët súám, baâ úã
vêåy nuöi àûáa con trai duy nhêët. Àiïìu àaáng buöìn laâ cêåu con trai caâng
àûúåc cûng chiïìu, caâng àêm ra hû hoãng, bêët hiïëu, vaâ khöng nghe lúâi
meå. Búãi vò nhaâ ngheâo, khöng àuã miïëng ùn, ngûúâi àaân baâ cûåc nhoåc
tröìng bùæp, nuöi gaâ. Coá traái bùæp naâo lúán àuã, baâ luöåc röìi àûacaã cho con
ùn, phêìn mònh ùn chöî coân thûâa laåi. Khi naâo laâm con gaâ naâo, baâ àïí cho
con ùn no nï, xong röìi baâ kñn àaáo boân moát àöëng xûúng vuån. Nhûng
cêåu con trai khöng thêëy àiïìu àoá, cêåu khöng thûúng yïu meå, laåi coân
höîn xûúåc vaâ ham chúi.
Möåt ngaây kia, ngûúâi àaân baâ lêm bïånh nùång. Biïët mònh sùæp chïët,
baâ lo lùæng, kïu àûáa con trai laåi, khuyïn nhuã rùçng :

- Ngaây meå chïët, con seä thêëy úã chöî meå nùçm coá möåt loaåi haåt nhoã
Con haäy boã vaâo trong chêåu àêët, àöí nûúác vaâo, röìi quaãy vïì hoaâng cung
seä àöíi àûúåc rêët nhiïìu vaâng baåc.
Ngaây meå chïët, cêåu con trai tòm àûúåc trïn göëi nùçm möåt loaåi haåt
nhoã bùçng àêìu ngoán tay. Loâng tham lam, cêåu liïìn laâm theo lúâi meå
dùån, boã haåt vaâo möåt chiïëc chêåu nhoã, rûúái nûúác vaâo, röìi boã lïn lûng
quaãy vïì phña hoaâng cung.
Àûúâng vïì hoaâng cung rêët xa, phaãi mêët caã saáu, baãy thaáng ài
àûúâng. Cêåu con trai mïåt moãi, tiïìn hïët, lûúng thûåc caån dêìn. Cêåu bùæt
àêìu phaãi xin tûâng bûäa ùn, vaâ khoá khùn lùæm múái xin àûúåc chöî truá nguã
qua àïm. Cêåu dêìn dêìn nhêån ra àûúåc cöng lao cuãa meå àaä cûåc nhoåc
nuöi nêëng mònh trong bêëy lêu. Cêåu höëi hêån vò àaä àöëi xûã tïå baåc vúái
meå.
Vïì túái hoaâng cung, luác cêåu boã caái chêåu trïn lûng xuöëng, ngaåc
nhiïn vò thêëy tûå luác naâo, trïn lûng cêåu coá möåt nhaánh coã trôu nhûäng
haåt nhoã, mêìu vaâng xinh xùæn, muâi thúm thoang thoaãng, nêëu ra ùn
thêåt buâi. Cêåu con trai nhúá thûúng meå, beân thöi khöng àem haåt vaâo
cung vua nûäa, traái laåi cêåu mang giöëng haåt êëy vïì tröìng, röìi phên phaát
cho moåi ngûúâi cuâng tröìng ... Àoá chñnh laâ haåt luáa - nguöìn lûúng thûåc
chñnh cuãa chuáng ta hiïån nay.
SÛÅ TÑCH HOA HÖÌNG
Cêu chuyïån naây xaãy ra vaâo thúâi maâ nhûäng khu vûúân coân ngêåp
traân coã daåi, caác loaâi hoa rêët hiïëm vaâ chûa coá hûúng thúm, coân hoa
höìng chó coá möåt maâu àoã thùæm.
Ú' möåt laâng quï noå, núi möåt doâng söng nöëi liïìn vúái biïín, coá hai
àûáa treã chúi rêët thên vúái nhau, cö beá coá maái toác daâi àen mûúåt, coân toác
cêåu beá maâu vaâng tú. Buöíi saáng tinh mú, khi mùåt trúâi coân chûa troân,
hai àûáa treã àaä cuâng nhau vui àuâa trong soáng biïín hay maãi mï tòm

kiïëm nhûäng viïn àaá maâu xûanh. Buöíi chiïìu mûuöån, luác mùåt trùng àaä
hiïån dêìn vaânh vaâng nhaåt maâu, caã hai vêîn coân úã trong rûâng haái cho
nhau nhûäng chuâm quaã daåi ngoåt lõm. Thaáng ngaây nhû thïë tröi qua,
nhûng chûa bao giúâ cêåu beá àûúåc nghe gioång noái cuãa cö beá, vò cö bõ
cêm tûâ thuãa nhoã. Vaâ thay vò kïí chuyïån cho cö, cêåu haát cho cö nghe
nhûäng baâi ca cuaã nhûäng dên du muåc thûúâng cûúäi ngûåa qua laâng,
nhûäng baâi ca cuãa nhûäng ngûúâi àaánh caá khi caã àoaân thuyïìn keáo vïì
nhûäng con caá lúán, nhûäng baâi ca vïì cêu chuyïån doâng söng... Hai àûáa
treã dêìn lúán lïn, vaâ röìi cêåu beá ài hoåc viïåc theo àoaân thuyïìn àaánh caá,
coân cö beá úã nhaâ vúái böë meå laâm vûúân. Cêåu vêîn thûúâng haát cho cö nghe,
nhûng nhûäng saáng tinh mú mùåt trúâi hay nhûäng chiïìu taâ mùåt trùng
khöng coân nûäa.
Ngaây cêåu beá troân 15 tuöíi, àoaân thuyïìn àaánh caá múã höåi mûâng
cêåu gia nhêåp. Suöët möåt ngaây seä vui chúi, vaâ buöíi töëi caác cö beá seä tùång
cêåu hoa àïí röìi súám höm sau, cêåu seä theo àoaân thuyïìn ra khúi. Chiïìu
höm êëy, coá cö beá toác vaâng con möåt ngûúâi àaánh caá àïën hoãi cö phaãi laâm
gò. Vaâ cö ruã cö beá êëy ài tòm hoa vò cö biïët nhûäng khu vûúân nhiïìu hoa
àeåp nhêët.
Nhûng vaâo muâa heâ noáng boãng êëy, aánh nùæng choái chang àaä laâm
khö ài nhiïìu cêy cöëi, suöët buöíi chiïìu boån treã ài rêët xûa maâ chó tòm
àûúåc vaâi böng höìng nhoã. Khi mùåt trúâi dêìn lùån, hai cö beá súå laåc, vaâ cö
beá toác vaâng àûáng laåi trïn con àûúâng nhoã àúåi nhûäng baác thúå ài qua àïí
hoãi löëi vïì.
Coân laåi möåt mònh, cö beá toác àen vui chaåy nhû möåt caánh chim tûâ
vûúân naây sang vûúân khaác, cö reä tûâng khoám laá, tûâng rùång cêy àïí tòm
choån. Möåt laân gioá dõu daâng, man maát böîng àûa bûúác chên cö àïën möåt
vûúân hoa, núi möåt khoám höìng àoã thùæm nhû àang chúâ àúåi. Öm vaâo
ngûåc nhûäng nuå höìng chuám chñm, cö lùång mònh hön lïn nhûäng caánh
hoa. Laå kyâ laâm sao, nhûäng böng hoa böîng toãa húng thúm ngoåt ngaâo,
dõu nheå. Vui sûúáng, cö nhùæm mùæt vaâ thêìm nghô: "Caám ún trúâi, trúâi àaä
ban cho baån nhûäng böng hoa naây qua töi", vaâ nûúác mùæt cö chaãy daâi
trïn maá, kheä rúi xuöëng nhûäng caánh hoa. Khi múã mùæt, cö ngêy ngûúâi
ài trûúác veã àeåp laå luâng cuãa nhûäng böng hoa. Nûúác mùæt cö àaä laâm phai
ài maâu àoã, nhûäng caánh hoa bïn ngoaâi àaä mang sùæc trùæng, vaâ bïn
trong phún phúát maâu höìng.

Nhûäng nuå hoa theån thuâng, trong trùæng nhû e êëp, dõu daâng trïn
ngûåc cö, trong voâng tay cö.
Khi cö quay trúã laåi, cö beá toác vaâng àaä hoãi àûúåc àûúâng vïì,vaâ caã
hai cuâng chaåy àïën nhaâ cêåu beá. Àïën gêìn khu vûúân nhaâ cêåu, maáitoác
cuãa cö bay theo gioá vaâ vûúáng vaâo buåi gai,cö caâng gúä caâng thïm röëi. À-
ûa cho cö beá toác vaâng boá höìng, cö giûä laåi cho mònh möåt nuå hoa, nuå hoa
beá nhoã nhêët. Àûáng sau luâm cêy, cö beá nhû nghe thêëy tiïëng haát cuãa
cêåu beá, vaâ bïn nhûäng caânh laá rò raâo trong gioá, cö tûúãng tûúång nuå cûúâi
thên thûúng cuãa cêåu, nuå cûúâi cuãa mùåt trúâi nhûäng saáng tinh mú vaâ
mùåt trùng nhûäng khi chiïìu taâ.
Nuå höìng cuãa cö beá àaä núã ngaây höm sau vaâ bïn cö luön coá hûúng
thúm thoang thoaãng. Röìi möåt súám tinh mú, khi mùåt trúâi coân chûa
troân, cö beá àem caânh höìng ra vûúân tröìng. Saáng saáng cö túái chuát nûúác
vaâ chùm soác cho cêy höìng beá nhoã cuãa mònh.
Muâa heâ qua ài, muâa thu röìi hïët muâa àöng, khi muâa xuên àïën,
cö beá mûâng vui thêëy nhûäng nuå höìng àêìu tiïn chuám chñm heá núã. Vaâ
duâ cö beá khöng coân hön lïn nhûäng nuå hoa, duâ nûúác mùæt cö khöng bao
giúâ coân chaãy trïn nhûäng caánh hoa, thò kyâ diïåu thay, nhûäng böng höìng
múái vêîn mang húng thúm dõu ngoåt vaâ maâu trùæng phúát höìng.
Tûâ àoá loaâi hoa höìng baåch ra àúâi.
SÛÅ TÑCH ÖNG BÒNH VÖI
Truyïån kïí vïì möåt ngûúâi àaân baâ tu haânh mûuöën àùæc àaåo nhûng
trong loâng vêîn àêìy thoái hiïìm tõ vaâ àöåc aác, cuöëi cuâng phaãi hoáa thaânh
caái bònh vöi luön àïí cho ngûúâi àúâi moác ruöåt. Truyïån thïí hiïån möåt
triïët lyá cuãa àaåo Phêåt noái riïng vaâ àaåo laâm ngûúâi noái chung: àïí àûúåc
chñnh quaã, khöng nhûäng cêìn coá quaá trònh tu luyïån maâ coân phaãi coá caái
têm saáng.

Ngaây xûa, coá möåt ngûúâi con gaái con nhaâ giaâu rêët àeåp nhûng
cuäng rêët kiïu. Cö laâm cho caác baån gaái xûa laánh mònh. Cö cuäng laâm
cho caác chaâng trai gheát cö vö haån. Cuäng vò thïë àïën tuöíi lêëy chöìng, cö
gaái vêîn chûa coá àaám naâo vûâa yá. Chaâng trai naâo cuäng bõ cö chï, vò "cao
chï ngoãng, thêëp chï luân; lúán chï beáo truåc beáo troân, gêìy chï xûúng
söëng xûúng súân baây ra".
Nhûng röìi cö cuäng lêëy àûúåc chöìng. Chöìng cö yïu vúå nhûng laåi
bûåc mònh vò thoái ghen cuãa vúå. Cö ghen chöìng àïën mûác laâm cho xoám
giïìng luön luön khoá chõu vò nhûäng lúâi qua tiïëng laåi cuãa hoå. Cuöëi cuâng
hai ngûúâi khöng vûâa yá nhau vaâ ly dõ. Buöìn bûåc vò duyïn phêån, cö boã
ài tu.
Cö xuêët gia úã möåt ngöi chuâa cöí trïn nuái gêìn hai mûúi nùm.
Chim mûuöng, thuá rûâng hêìu nh quen thuöåc boáng daáng cuãa sû nûä.
Hai mûúi nùm qua, cö vêîn chûa àùæc àaåo. Cö thùæc mùæc, vò tûå cho mònh
thöng kinh kïå hún ngûúâi vaâ chõu àuã moåi sûå khöí haånh cuãa nhaâ chuâa.
Möåt ngaây kia cö quyïët àõnh sang Têy Truác möåt phen àïí tòm cho ra leä.
Àûúâng sang Têy Truác thiïn nguy vaån hiïím nhûng cö quyïët ài cho
bùçng àûúåc.
Möåt höm, sau khi qua khoãi möåt traái nuái, sû nûä tòm vaâo möåt ngöi
nhaâ heão laánh doåc àûúâng àïí nghó chên. Hai meå con chuã nhên tuy
ngûúâi rûâng nuái quï muâa, nhûng vöën laâ keã ùn chay niïåm Phêåt, nïn
thêëy khaách laâ nhaâ tu haânh thò tiïëp àaäi rêët hêåu. Khi hoå àûúåc nghe kïí
cöng trònh tu luyïån cuãa sû nûä thò hoå caâng cung kñnh, coi nhû bêåc
thêìy. Vaâ khi hoå biïët yá àõnh cuãa sû nûä thò hoå cuäng xin pheáp boã nhaâ boã
cûãa ài theo thêìy àïí mong àûúåc àùæc àaåo. Nghe hoå cêìu khêín, sû nûä
cûúâi:
- Hai meå con nhaâ naây cuäng muöën thaânh Phêåt ? Àûúåc, cûá ài theo
ta!". Nhûng buång naâng baão daå: "Chuöng khaánh coân chùèng ùn ai, nûäa
laâ maãnh chônh vûát ngoaâi búâ tre".
Tûâ höm àoá nhaâ sû nûä coá thïm hai baån àöìng haânh. Chên búát
moãi, àûúâng búát daâi, hoå ài chaã mêëy chöëc àaä túái àêët Thaánh. Tûâ trûúác
àïën sau, hai meå con nhaâ noå vêîn cung kñnh, coi sû nûä nhû thêìy. Coân s
nûä àöëi vúái hoå khöng àûúåc nhû trûúác:

- Khöng biïët chûâng hoå àûúåc thaânh Phêåt trûúác ta. Hoå seä hún ta...
Boån naây maâ àùæc àaåo, thêåt laâ möåt àiïìu nhuåc cho Thiïìn mön.
Noái chuyïån àûác Phêåt khi vûâa nghe tin coá ngûúâi tòm àûúâng àïën
Têy Truác, cêìu àaåo, vöåi hoáa thên ài theo doäi. Tûâ àêìu àïën cuöëi, àûác
Phêåt vêîn khöng boã soát möåt lúâi noái, möåt cûã chó cuãa sû nûä. Khi hoå sùæp
qua möåt con söng röång, àûác Phêåt hoáa pheáp hiïån ra úã bïn kia búâ möåt
toâa cöí tûå, trûúác cûãa coá möåt cêy böì àïì rêët lúán, àïí chúâ hoå.
Muöën cho hai meå con khoãi leäo àeäo theo mònh àïën àêët Thaánh,
nïn khi qua söng, sû nûä giaã caách ngaåc nhiïn, chó ngöi chuâa vaâ cêy böì
àïì baão rùçng:
- Kòa, chuáng ta àaä túái Têy Truác. Choáng thêåt! Chñnh laâ cêy böì àïì
cuãa àûác Thïë tön tu luyïån ngaây xûa. Thöi! Hai meå con cûá viïåc treâo lïn
möåt caânh cao niïåm kinh röìi buöng tay rúi xuöëng laâ tûå khùæc thaânh
Phêåt!
Tin tûúãng úã lúâi noái cuãa bêåc thêìy, hai meå con mûâng rúä laâm theo
khöng chuát ngêìn ngaåi. Nhûng khi hoå buöng tay cho ngûúâi rúi xuöëng
thò àûác Phêåt àaä àoán hoå àûa lïn trúâi. Coá böën võ La Haán mang toâa sen
àïën rûúác ài. Tay hai meå con vêîy vêîy nhû coá yá goåi ngûúâi baån àöìng
haânh.
- "Àuáng laâ hoå thaânh Phêåt röìi!". Sû nûä vûâa kinh ngaåc vûâa mûâng,
vöåi treâo lïn cêy àïí laâm nh hoå vaâ àïí mong àûúåc nhû hoå.
Nhûng àûác Phêåt àaä coá yá trûâng phaåt ngûúâi àaân baâ kiïu ngaåo vaâ
àöåc aác êëy möåt caách àñch àaáng, nïn àaä àïí cho baâ ta rúi thõch xuöëng
àêët, tan xûúng vúä soå. Vaâ sau àoá àûác Phêåt laåi bùæt ngûúâi khöën naån êëy
hoáa thaânh bònh vöi. Taåi sao laåi hoáa thaânh bònh vöi? Coá ngûúâi baão laâ
chñnh àûác Phêåt muöën bùæt nhûäng keã trong loâng bêët nhên, nhûng laåi
àeo böå daång tûâ bi phaãi àïí cho ngûúâi àúâi luön luön moác ruöåt.

SÛÅ TÑCH THOÃ TAI DAÂI ÀUÖI NGÙÆN
Trong möåt khu rûâng noå, coá möåt con coåp dûä vaâ möåt con heo rûâng
hung haän. Coåp vaâ heo, con thò cêåy coá moáng vuöët sùæc, con thò cêåy coá böå
nanh daâi, bùæt naåt têët caã moåi loaâi. Caác con vêåt àïìu khöng thïí naâo söëng
yïn laânh vúái hai con thuá hung aác naây àûúåc.
Moåi loaâi keáo nhau àïën nhaâ thoã, àïí baân caách giïët coåp vaâ heo
rûâng. Chuáng nghô maäi, vêîn chùèng tòm ra caách gò. Böîng thoã reo to:
- Töi nghô ra röìi! Töi nghô ra röìi!
Caác con vêåt xuám laåi. Thoã gheá tai noái thêìm vúái chuáng. Caã boån
àïìu phuåc mûu trñ cuãa thoã.
Saáng höm sau, thoã tòm gùåp coåp trong möåt buåi rêåm. Thoã kheä noái
vaâo tai coåp:
- Baác coåp úi! Thùçng heo rûâng cûá luön noái xêëu doåa dêîm baác maâ
baác khöng biïët sao?
Coåp vûâa nghe thêëy vêåy àaä giêån dûä gêìm lïn:
- Caái gò? Thùçng heo rûâng maâ daám noái xêëu vaâ doåa dêîm ta? Noá
noái gò vêåy?
- Chu chûa! Thoã laâm böå bñ mêåt - Thùçng heo rûâng noái baác coåp
miïång to, rùng to, mùåt to maâ nhuát nhaát, chó daám bùæt naåt bêìy dï vaâ
loaâi heo nhaâ thöi. Heo rûâng coân baão: nïëu gùåp baác, noá seä àêm thuãng
buång baác.
Sau àoá, thoã laåi chaåy theo àûúâng tùæt àïën tòm gùåp heo rûâng. Heo
rûâng àang nguã trong möåt caái hang sêu. Thoã lay heo rûâng dêåy, giaã böå
súå haäi noái:
- Baác heo úi! Tröën mau ài! Thùçng coåp àang tòm baác àïí ùn thõt
àêëy! Noá baão phaãi cùæn cöí heo rûâng, vò heo rûâng chó chuyïn phaá mò,
phaá bùæp.
Heo rûâng höåc lïn giêån dûä. Thoã noái thïm:

- Thùçng coåp noái rùçng phaãi cùæn cöí baác, xem tim baác coá to khöng.
Heo rûâng vöën lò lúåm vaâ ngang ngaånh. Noá chùèng noái chùèng rùçng,
chaåy ngay ài tòm coåp.
Hai con vêåt hung dûä gùåp nhau. Chuáng mùæng nhiïëc, xó vaã nhau
thêåm tïå. Coåp noái rùçng heo rûâng laâ loaâi chïët àoái. Heo rûâng ruãa coåp laâ
bõ quyã Briúng ùn thõt. Möîi luác chuáng möåt hung hùng, nhûng chuáng
vêîn súå nhau. Chuáng heån baãy ngaây nûäa seä gùåp nhau àïí thûã sûác.
Trong baãy ngaây êëy, coåp lùn mònh maäi úã trïn àöìi coã tranh cho
khoãe ngûúâi. Caã àöìi coã tranh bõ coåp lùn trúã thaânh xú xaác. Coåp àõnh
buång phen naây seä ùn thõt heo cho haã giêån. Coân heo rûâng cuäng lùn
mònh trong buân suöët baãy ngaây, àïí buân traát vaâo da hïët lúáp naây àïën
lúáp khaác. Heo rûâng àõnh buång laâm gêîy rùng coåp, àêm coåp loâi ruöåt ra
àïí coåp hïët thoái ba hoa.
Àïën ngaây thûá baãy, coåp vaâ heo rûâng gùåp nhau úã möåt traãng lúán
ven suöëi. Chuáng chùèng noái vúái nhau möåt lúâi, cûá lùèng lùång xöng vaâo
cùæn xeá nhau. Thoã ngöìi trïn möåt thên cêy thöng, hoâ heát êìm ô, kñch cho
hai con vêåt àaánh nhau chñ tûã.
Coåp vaâ heo rûâng àaánh nhau cho àïën khi trúâi töëi mõt, laåi suöët caã
ngaây höm sau. Coåp nhiïìu lêìn ngoaåm vaâo mònh heo, bõ gêîy caã rùng.
Khùæp mònh heo rûâng cuäng àêìy vïët thûúng. Caã hai con vêåt, maáu chaãy
àêìm àòa, cuâng gêìm lïn giêån dûä vaâ àau àúán. Moåi thuá rûâng àïìu im
tiïëng theo doäi hai tïn chuáa rûâng àaánh nhau. Riïng thoã vêîn ngöìi trïn
thên cêy thöng hoâ heát cöí vuä laâm cho hai con vêåt caâng àiïn tiïët lao vaâo
nhau maånh hún.
Àïën ngaây thûá ba, heo rûâng bõ queâ möåt chên, coân coåp bõ muâ möåt
mùæt. Chuáng laão àaão lao vaâo nhau lêìn cuöëi cuâng. Caã hai con vêåt ngaä
nhaâo xuöëng suöëi. Chuáng chòm nghóm, khöng àuã sûác búi vaâo búâ nûäa.
Giûäa luác moåi loaâi vêåt keáo nhau ra suöëi xem xaác hai con vêåt
hung aác, thoã böîng thêëy àuöi noá bõ nhûåa thöng dñnh chùåt vaâo thên cêy
thöng. Thoã cöë sûác àûáng dêåy, vuâng ra, maâ khöng àûúåc. Noá àaânh ngöìi
nghô, nghô maäi, vaâ röìi nghô ra möåt kïë. Thoã chúâ àuáng luác baác voi úã
trong rûâng ài ra, liïìn heát lïn thêåt to.

- Dûâng laåi! àêy laâ suöëi nûúác cuãa ta. Ai ra suöëi cuäng phaãi xin
pheáp!
Baác voi sûäng laåi ngaåc nhiïn: möåt chuá thoã nhaäi ranh maâ daám bùæt
naåt möåt baác voi to lúán! Voi tiïëp tuåc ài. Thoã laåi quaát:
- Dûâng laåi! Àêy laâ suöëi nûúác cuãa ta. Ai ra suöëi cuäng phaãi xin
pheáp. Khöng xin pheáp, ta seä ùn thõt.
Baác voi bûåc mònh, beân dûâng laåi, tuám lêëy tai thoã, nhêëc noá lïn vaâ
quùèng sang möåt bïn. Thoã àau àiïëng nhûng mûâng vò thoaát naån, cùæm
cöí chaåy vaâo rûâng.
Thoã bõ baác voi tuám tai nïn tai daâi ra. Coân àuöi thoã trúã nïn ngùæn
cuän vò möåt mêíu àuöi bõ àûát, dñnh úã thên cêy thöng ngaây êëy!
SÛÅ TÑCH TRAÁI DÛA HÊËU
Àúâi xûa, thúâi vua Huâng Vûúng, àêët nûúác ta coá nuái cao, coá söng
röång, trúâi àeåp nùæng vaâng, nhûng àöìng ruöång thûa thúát, hoa quaã chûa
coá nhiïìu thûá thúm ngoåt nhû bêy giúâ. Vua Huâng Vúng thûá mûúâi baãy
coá möåt ngûúâi con nuöi laâ An Tiïm coá taâi thaáo vaát vaâ coá trñ hún ngûúâi.
Vua yïu mïën An Tiïm thûúâng ban cho cuãa ngon vêåt quyá.
Thoái thûúâng, caác quan àûúåc möåt chuát löåc vua thò nêng niu ca
tuång; riïng An Tiïm thûúâng baão: "Cuãa biïëu laâ cuãa lo, cuãa cho laâ cuãa
núå!" vaâ xem thûúâng caác thûá êëy. Viïåc àïën tai vua, vua giêån lùæm, baão:
"Àaä thïë ta cho noá cûá tröng vaâo taâi sûác cuãa noá xem coá chïët ruä xûúng ra
khöng".
Thïë laâ möåt buöíi súám, tûå nhiïn An Tiïm thêëy lñnh àïën giaãi caã
chaâng lêîn vúå con xuöëng thuyïìn, chùèng cho mang theo möåt caái gò hïët.
Chaâng noái maäi chuáng múái àïí cho àem möåt caái gûúm cuân höå thên.
Buöìm cùng gioá, thuyïìn troâng traânh nhùçm biïín khúi thùèng tiïën. Baäi
caát trùæng, vïåt cêy xanh trong búâ lêìn lúåt khuêët ài, röìi beâo boåt, raác rïíu,
dêëu vïët cuãa dên c cuäng khöng coân nûäa, bêy giúâ chó thêëy trúâi vúái nûúác
xanh ngùæt möåt mêìu.

Höm sau thuyïìn àïën möåt àaão nhoã. Hoå àïí gia àònh An Tiïm
lïn búâ vúái nùm ngaây lûúng thûåc, möåt chiïëc nöìi, röìi nhöí neo quay laái.
Naâng Ba, vúå An Tiïm, bïë con nhòn theo chiïëc thuyïìn dêìn dêìn ra xûa
röìi khuêët mêët, nûúác mùæt nhoã nhû mûa. Tûâ nay coá bao giúâ naâng laåi
àûúåc cuâng haâng xoám chia nhau nhûäng bùæp ngö àêìu muâa, hay noái möåt
cêu chuyïån gia àònh dûúái aánh trùng! Quay vaâo hoân àaão hoang vu
naâng laåi caâng khiïëp súå haäi huâng, khöng biïët röìi àêy lêëy gò maâ ùn àïí
söëng taåm cho qua ngaây thaáng.
An Tiïm dùæt vúå con tòm àûúåc möåt caái höëc àaá úã taåm. Röìi chaâng
cùæp gúm ài thùm doâ. Hoân àaão quaã thêåt hoang vu, chó coá ñt cêy coã lú
thú vaâ mêëy loaâi chim biïín. Tòm maäi múái thêëy vaâi thûá quaã chaát chua
vaâ rau daåi ùn taåm cho àúä àoái. Tûâ àêëy, ngaây ngaây An Tiïm tröìng rau
vaâ tòm quaã, naâng Ba thò ra búâ biïín moâ con ngao, caái hïën. Àûáa con lúán
cuãa An Tiïm bùæt chûúác cha cuäng cùåm cuåi laâm bêîy àaánh chim. Nhûng
röìi chim dêìn dêìn quen bêîy, coá khi suöët ngaây thùçng beá khöng bùæt àûúåc
möåt caái löng. Caá nhiïìu nhûng khöng lûúái, quaã thò coá muâa. Cho nïn
thûác ùn chñnh cuãa vúå chöìng con caái An Tiïm vêîn laâ mêëy thûá rau daåi
maâ chaâng tröìng thaânh rau vûúân. Cuöåc àúâi cuãa böën ngûúâi vö cuâng lao
àao, vêët vaã, chùèng khaác giöëng chim muöng bao nhiïu. Tuy vêåy An
Tiïm vêîn tin rùçng möåt ngaây kia, mònh coá thïí laâm cho àúâi söëng khaá
lïn.
Möåt höm coá con chim àûúng ùn ngoaâi baäi thêëy An Tiïm àïën,
vöåi bay ài, boã laåi möåt miïëng möìi ào àoã. An Tiïm cêìm lïn xem thò laâ
möåt maãnh quaã da bùçng hai ngoán tay. Chaâng nghô thêìm chim ùn àûúåc
coá leä ngûúâi cuäng ùn àûúåc, beân nïëm thûã thò thêëy coá võ ngoåt. Chaâng ùn
hïët miïëng da vaâ nhùåt haåt goái laåi. Ngöìi nghó möåt laát thêëy maát ruöåt, àúä
àoái, chaâng coá yá mûâng, lêëy gûúm xúái möåt khoaãnh àêët maâ gieo haåt
xuöëng.
ñt ngaây sau mêëy haåt dûa moåc mêìm àêm laá, boâ toãa ra khùæp
khoaãnh àêët. Naâng Ba cuäng giuáp chöìng súám chiïìu sùn soác mêëy dêy da
laå. Vúå chöìng höìi höåp tröng thêëy mêëy caái hoa àêìu tiïn heá núã, röìi hoa
kïët quaã, luác àêìu bùçng ngoán tay uát, ñt lêu sau àaä nhû con chuöåt, röìi
con lúån con. Thêëy noá lúán maäi nhû khöng bao giúâ thöi, An Tiïm cuäng
khöng biïët luác naâo nïn haái.

Möåt buöíi súám tinh mú, nghe tiïëng quaå kïu ngoaâi baäi, naâng Ba
baão chöìng:
- úã àêy hoang vùæng, quaå khöng tuå hoåp bao giúâ, nay chuáng noá
kïu inh oãi möåt núi, têët laâ coá sûå laå. Anh ra xem thïë naâo!
An Tiïm ra àïën baäi thò àaân quaå bay ài boã laåi quaã dûa chuáng
vûâa möí thuãng vaâi núi. Chaâng cùæt da vïì. Khi chaâng böí dûa ra, caã nhaâ
loáa mùæt vò mêìu àoã túi cuãa ruöåt dûa. Àêy àoá giûäa mêìu àoã, coá nhûäng
haåt àen nhû haåt huyïìn vaâ boåc ngoaâi möåt lúáp voã trùæng viïìn xanh. Hai
àûáa beá theâm nhoã nûúác raäi, naâng Ba thò cûá têëm tùæc khen quaã tröng
ngon mùæt. An Tiïm cêín thêån cùæt cho möîi ngûúâi möåt maãnh nhoã ùn
thûã. Böën ngûúâi nhû möåt, khen ngúåi caái võ thanh ngoåt, caái muâi thúm
nheå nhaâng cuãa quaã laå, ùn vaâo khöng nhûäng khöng xoát ruöåt laåi coân
thêëy àúä khaát vaâ khoãe ngûúâi ra. Àïën trûa, An Tiïm maånh daån böí hïët
quaã dûa cho con ùn àïën no.
Bêëy giúâ caã nhaâ An Tiïm mûâng rúä, böìng bïë nhau ra baäi, choån
nhûäng quaã sêîm mêìu da àem vïì, coân laåi thò thay phiïn nhau canh
quaã. Vaâ tûâ àêëy, hoå cûá tröìng thïm ra maäi. Têët caã nöng cuå chó göìm coá
möåt caái gûúm cuân vaâ mêëy hoân àaá maâi beán, vò vêåy thïm möåt göëc dûa
laâ thïm khöng biïët bao nhiïu möì höi nûúác mùæt. Nhûng hoå chùm soác
hïët loâng, nhúâ vêåy giöëng dûa caâng ngaây caâng sai, quaã caâng to, thõt daây
thïm maäi, voã moãng dêìn ài, võ caâng thúm ngoåt. Cûá möîi lêìn haái dûa,
An Tiïm lêëy mêëy quaã àaánh dêëu thaã ra biïín. Dûa tröi biïåt tùm tñch
khöng biïët bao lêìn, trùng non röìi trùng giaâ khöng biïët bao bêån, An
Tiïm vêîn khöng ngaä loâng. Quaã nhiïn möåt höm coá möåt chiïëc thuyïìn
gheá àïën hoãi xem ai àaä tröìng àûúåc giöëng da quyá, àïí àöíi vïì àem baán
trïn àêët liïìn. Tûâ àêëy An Tiïm àöíi àûúåc caác thûác ùn duâng thûúâng
ngaây vaâ coân cêët àûúåc möåt caái nhaâ laá xinh xinh.
Vïì phêìn vua Huâng Vûúng, tûâ ngaây boã An Tiïm ra hoang àaão,
vua yïn trñ rùçng An Tiïm àaä chïët röìi, àöi khi nghô àïën cuäng coá buâi
nguâi thûúng haåi. Cho àïën möåt ngaây kia, thõ thêìn dêng quaã dûa laå,
vua ùn ngon miïång beân hoãi thùm tung tñch, múái biïët laâ do An Tiïm
tröìng ngoaâi àaão. Vua ngêîm nghô thêëy mònh sai, cho thuyïìn ra àoán
gia àònh An Tiïm. An Tiïm vaâ naâng Ba mûâng rúä, thu lûúåm hïët
nhûäng quaã dûa chñn vaâ haåt giöëng àem vïì phên phaát cho baâ con haâng
xoám, vaâ truyïìn daåy caách gieo tröìng, chùm boán. Àoá laâ nguöìn göëc giöëng
da hêëu maâ chuáng ta ùn ngaây nay.

Vïì sau khùæp nûúác ta àïìu coá giöëng da hêëu. Nhûng ngûúâi ta noái
chó coá huyïån Nga Sún laâ tröìng àûúåc nhûäng quaã ngon hún caã, vò núi êëy
xûa laâ hoân àaão An Tiïm úã, traãi qua mêëy nghòn nùm nûúác caån, caát böìi
nay àaä liïìn vaâo vúái àêët.
SÛÅ TÑCH CON BOÅ HUNG
Ngaây xûa bêìu trúâi rêët thêëp khöng cao vúâi vúåi nh ngaây nay.
Ngûúâi úã dûúái trêìn gian khi giaä gaåo cuäng chaåm caã vaâo buång trúâi. Saáng
tinh mú moåi ngûúâi àaä thi nhau giaä gaåo coá khi àêm caã vaâo buång trúâi
ngay caã luác trúâi coân àang nguã. Vaâo nhûäng ngaây Tïët àïën khuya ngûúâi
ta vêîn coân giaä gaåo, trúâi buöìn nguã lùæm maâ buång vêîn cûá bõ nhûäng nhaát
chaây thuác vaâo àau àiïëng.
Trúâi tûác lùæm khöng biïët laâm thïë naâo beân ra lïånh cho trêìn gian
búát giaä gaåo may ra múái coá thïí yïn thên àûúåc. Trúâi liïìn sai boå hung
àïën àïí truyïìn tin naây xuöëng trêìn gian.
- Ngûúi haäy xuöëng truyïìn lïån cho ngûúâi trêìn gian rùçng tûâ nay
trúã ài ba ngaây múái àûúåc ùn möåt bûäa, möîi bûäa chó àûúåc ùn ba lûng.
Boå hung vöën àaäng trñ, cûá noái trûúác quïn sau, bao lêìn ài truyïìn
lïånh sai thûúâng bõ nhaâ trúâi quúã phaåt nhûng tñnh tònh ngoan ngoaän.
Lêìn naây boå hung tûå nhuã khöng truyïìn lïånh sai nûäa nïn vûâa ra khoãi
cûãa laâ luön möìm lêím bêím: "Ba ngaây ùn möåt bûäa, möîi bûäa chó àûúåc ùn
ba lûng..."
Boå hung cûá thïë ài tûâ trúâi xuöëng trêìn gian. Möåt nöng dên ài cêëy,
thêëy boå hung lêím bêím liïìn lùæng nghe. Röìi anh ta nêëp vaâo buåi cêy,
khi boå hung ài qua liïìn heát lïn möåt tiïëng. Boå hung giêåt mònh vò bêët
ngúâ nïn quïn khuêëy cêu mònh nhúá. Boå hung tûác giêån àõnh caäi nhau
vúái anh nöng dên nhûng trûúác hïët anh ta phaãi nhúá laåi cêu maâ trúâi
dùån, nghô maäi khöng ra, ngûúâi nöng dên liïìn nhùæc:
- Coá gò àêu, maây àang noái: "Möåt ngaây ùn ba bûäa, coân ùn vùåt thò
khöng kïí"

Boå hung mûâng röëi rñt quïn caã viïåc àõnh àöi co vúái anh chaâng
nöng dên vaâ tiïëp tuåc ài
"Möåt ngaây ùn ba bûäa coân ùn vùåt thò khöng kïí..."
Nghe noái coá boå hung mang lïånh nhaâ trúâi xuöëng, vua töi trêìn
gian ra àïí nhêån chiïëu
"Möåt ngaây ùn ba bûäa..."
Vua trêìn gian nghe hoaãng quaá, ùn nhiïìu nhû vêåy thò laâm bao
nhiïu cho àuã. Trûúác ùn möîi ngaây coá hai bûäa phaãi giaä gaåo laâm trúâi
mêët nguã, kyâ naây chùæc nhaâ trúâi caâng quúã mùæng.
Boå hung truyïìn lïånh xong liïìn trúã laåi vïì trúâi. Nhaâ trúâi thêëy tûâ
ngaây ra lïånh cho ngûúâi trêìn gian ùn ñt ài, maâ sao laåi giaä gaåo nhiïìu
hún trûúác, lêëy laâm laå beân triïåu vua trêìn gian lïn hoãi nguyïn do
Vua trêìn gian kïí laåi khi nhêån lïånh caác quêån thêìn àïìu àïën àöng
àuã àïí nghe chiïëu chó cuãa nhaâ trúâi do boå hung truyïìn xuöëng laâ phaãi
ùn nhiïìu hún trûúác. Bêëy giúâ nhaâ trúâi múái vúä leä viïåc boå hung truyïìn
sai lïånh.
Nhaâ trúâi tûác quaá liïìn cho goåi boå hung àïën àaánh cho möåt trêån.
Sau àoá, cùæm caái xeãng vaâo àêìu àïí ài laâm nghïì xuác phên. Tûâ àoá boå
hung phaãi ài höët phên khöng kïí ngaây àïm.
Lïånh àaä truyïìn ài, khöng thu laåi àûúåc nûäa, dên chuáng haå giúái
ngaây àïm giaä gaåo khöng ngúi tay Nhaâ trúâi mêët ùn mêët nguã liïn miïn
àaânh phaãi chuyïín lïn thêåt cao àïí con ngûúâi khöng coân àuång chaåm túái
nûäa.
TÊËM CAÁM
Têëm vaâ Caám laâ hai chõ em cuâng chûa khaác meå. Meå Têëm chïët tûâ
höìi Têëm múái biïët ài. Sau àoá ñt nùm, ngûúâi chûa cuäng chïët. Têëm úã vúái
dò gheã laâ meå cuãa Caám. Têëm phaãi laâm luång quêìn quêåt suöët ngaây; coân
Caám àûúåc meå nuöng chiïìu, chúi döng daâi ngaây noå qua ngaây kia.

Möåt höm, meå Caám àûa cho Têëm vaâ Caám möîi ngûúâi möåt caái gioã,
baão ra àöìng húát teáp, ai àêìy gioã thò àûúåc thûúãng möåt caái yïëm àoã. Têëm
ra àöìng khöng quaãn trúâi nùæng, maãi miïët húát àûúåc àêìy möåt gioã vûâa
töm vûâa teáp. Coân Caám nhúãn nhú hïët búâ naây buåi noå, haái hoa, bùæt búám;
trúâi àaä vïì chiïìu maâ gioã cuãa Caám vêîn chûa coá tñ gò.
Thêëy Têëm gioã àêìy teáp, Caám baão chõ:
- Chõ Têëm úi, àêìu chõ lêëm, chõ huåp cho sêu, keão vïì meå mùæng.
Têëm tin laâ thêåt, xuöëng ao, ra têån chöî sêu tùæm rûãa. Tùæm xong,
Têëm lïn búâ, súâ àïën gioã teáp thò chó coân gioã khöng: Caám àaä truát hïët töm
teáp cuãa Têëm vaâo gioã mònh vaâ vïì trûúác mêët röìi.
Têëm ngöìi xuöëng búâ ruöång, bng mùåt khoác nûác núã. Thöët nhiïn,
Têëm thêëy saáng ngûúâi trûúác mùåt... Buåt hiïån lïn hoãi:
- Sao con khoác?
Têëm kïí sûå tònh cho Buåt nghe, Buåt baão:
- Con thûã xem trong gioã coân coá gò khöng?
Têëm nhòn vaâo gioã vaâ tha:
- Chó coân coá con caá böëng.
Buåt baão Têëm:
- Con àem caá böëng vïì thaã xuöëng giïëng maâ nuöi; möîi bûäa, àaáng
ùn ba baát thò con ùn hai, coân möåt thò àem cho Böëng. Möîi lêìn cho ùn
thò con nhúá goåi: "Böëng böëng bang bang, maây ùn cúm vaâng cúm baåc
nhaâ ta, chúá ùn cúm hêím chaáo hoa nhaâ ngûúâi.". Dûát lúâi, Buåt biïën mêët. Têëm
theo àuáng lúâi Buåt dùån, möîi bûäa ùn, Têëm búát möåt baát cúm, giêëu ài àem cho
Böëng. Möîi lêìn, nghe tiïëng goåi laâ Böëng laåi ngoi lïn mùåt nûúác, àúáp kyâ hïët
cúm, röìi múái lùån.
Thêëy sau bûäa ùn naâo Têëm cuäng ra giïëng, muå dò gheã sinh
nghi, sai con ài rònh. Möåt lêìn kia, sau bûäa ùn, Caám ra giïëng, nêëp sau
möåt buåi cêy. Nghe Têëm goåi Böëng, Caám nhêím cho thuöåc, vïì kïí cho meå
nghe.
Saáng höm sau, meå Caám nùæm sùén möåt nùæm cúm, goåi Têëm àïën
àûa cho, dùån rùçng:
- Con úi, con! Höm nay, chùn trêu thò chùn àöìng xa, chúá chùn
àöìng nhaâ, laâng bùæt mêët trêu.

Têëm vêng lúâi dò gheã, cho trêu ài ùn thêåt xûa. úã nhaâ, hai meå con Caám
àem baát cúm ra giïëng, cuäng goåi Böëng nhû Têëm àaä goåi. Böëng nöíi lïn mùåt nûúác,
hai meå con Caám vöåi bùæt lêëy àem vïì laâm thõt.
Àïën chiïìu Têëm dùæt trêu vïì. Cuäng nhû moåi lêìn ùn xong, Têëm
àem cúm cho Böëng. Têëm àûáng trïn búâ giïëng goåi maäi maâ mùåt nûúác
vêîn phùèng lùång, khöng thêëy Böëng àêu caã. Möåt luác lêu, möåt cuåc maáu
nöíi lïn, Têëm bûng mùåt oâa khoác.
Giûäa luác êëy, Buåt hiïån lïn, hoãi Têëm:
- Sao con khoác?
Têëm kïí hïët sûå tònh. Buåt baão:
- Con Böëng cuãa con, ngûúâi ta ùn thõt mêët röìi. Con vïì nhaâ nhùåt
lêëy xúng noá, kiïëm lêëy böën caái loå maâ àûång, röìi àem chön úã chên
giûúâng.
Vïì nhaâ, Têëm tòm maäi, khöng thêëy àûúåc caái xûúng naâo. Con gaâ
thêëy thïë, kïu:
- Cuåc ta cuåc taác, cho ta nùæm thoác, ta búái xûúng cho!
Têëm böëc cho gaâ nùæm thoác. Gaâ vaâo bïëp búái möåt luác thò xúng
Böëng phúi caã lïn mùåt tro. Têëm nhùåt boã vaâo böën caái loå, àem chön úã böën
chên giûúâng.
Muå dò gheã bùæt Têëm laâm viïåc möîi ngaây möåt nhiïìu, coân hai meå
con muå thò ùn trùæng mùåc trún, khöng hïì nhuáng tay vaâo möåt viïåc gò.
Àûúåc ñt lêu, coá tin vua múã höåi. Hai meå con con Caám hñ hûãng
sùæm sûãa quêìn laânh, aáo töët, coân Têëm vêîn quêìn aáo raách mûúáp. Àïën
ngaây höåi, meå con Caám lêëy möåt àêëu gaåo tröån vúái möåt àêëu thoác, baão
Têëm rùçng:
- Phaãi nhùåt cho xong múá gaåo lêîn thoác naây, múái àûúåc ài xem
höåi.
Dùån xong, muå têët taã àûa con gaái ài ngay.
Ngöìi nhùåt thoác àûúåc möåt luác, Têëm bûåc doåc, tuãi thên, oâa lïn
khoác. Buåt laåi hiïån lïn hoãi:
- Sao con khoác?
Têëm thûa:
- Höm nay laâ ngaây höåi, dò con àem thoác tröån vúái gaåo, bùæt con
nhùåt hïët thoác múái àûúåc ài xem...

Buåt baão Têëm:
- Àïí ta sai möåt àaân chim seã xuöëng nhùåt giuáp con.
Àaân chim seã bay xuöëng kïu rñu rñt, nhùåt thoác ra àùçng thoác,
gaåo ra àùçng gaåo. Chó trong chúáp mùæt, àaân chim àaä nhùåt xong.
Nhûng nhòn àïën böå quêìn aáo raách nhû xú mûúáp cuãa mònh,
Têëm tuãi thên muöën khoác. Buåt laåi hiïån lïn baão Têëm:
- Con haäy àaâo böën caái loå úã chên giûúâng lïn thò seä coá quêìn aáo
mùåc.
Têëm àaâo lïn thò thêëy àuã caã quêìn aáo, khùn, giaây àeåp àeä. Möåt
böå aáo múái ba mêìu quan luåc, mêìu hoa àaâo, mêìu hoaâng yïën, möåt caái
yïëm mêìu hoa hiïn, möåt caái quêìn nhiïîu àiïìu, röìi naâo thùæt lûng hoa
àaâo, khùn nhiïîu tam giang. Àïën àöi giaây vùn haâi thò thêåt xinh xeão,
chó àöi chên beá nhoã cuãa Têëm múái ài vûâa. Têëm mùåc quêìn aáo, noâng
chên vaâo giaây, thêëy thûá naâo cuäng àïìu vûâa caã. Têëm laåi lêëy úã möåt caái loå
ra àûúåc möåt con ngûåa beá tñ teåo. Têëm vûâa àùåt con ngûåa xuöëng àêët thò
noá hñ lïn möåt tiïëng röìi lúán lïn bùçng con ngûåa thêåt, coá àuã caã yïn
cûúng.
Vui sûúáng quaá, Têëm tùæm rûãa saåch seä, röìi thay böå quêìn aáo múái
vaâo, cûúäi ngûåa ài xem höåi. Àïën chöî löåi, Têëm àaánh rúi möåt chiïëc giaây
xuöëng nûúác. Têëm vöåi xuöëng ngûåa, moâ maäi maâ khöng thêëy.
Möåt luác sau, voi cuãa vua ài àïën chöî löåi, cûá gêìm lïn khöng chõu
ài. Vua sai lñnh hêìu thûã xuöëng nûúác moâ xem thò nhùåt àûúåc möåt chiïëc
giaây vùn haâi thêåt xinh xeão. Vua ngùæm nghña chiïëc giaây, rêët vûâa yá.
Vua truyïìn lïånh hïî trong àaám àaân baâ, con gaái ài xem höåi, ai ûúám vûâa
chiïëc giaây thò vua seä lêëy laâm vúå.
Àaân baâ, con gaái trong àaám höåi chen nhau àïën ûúám chên. Caã
hai meå con Caám cuäng àïën ûúám, nhûng khöng chên ai vûâa caã. Àïën lúåt
Têëm xin àïën ûúám thûã, thò vûâa vùån xinh. Chiïëc giaây vùn haâi maâ lñnh
nhaâ vua nhùåt àûúåc cuâng vúái chiïëc giaây Têëm àang cêìm úã tay vûâa
àuáng möåt àöi.
Caám àûáng ngoaâi xem, thêëy möåt ngûúâi con gaái tûúi gioân roä laâ
Têëm, liïìn goåi meå baão rùçng:
- Meå úi, tröng ai nhû chõ Têëm nhaâ ta!

Meå noá baão:
- Chuöng khaánh coân chùèng ùn ai, nûäa laâ maãnh chônh neám ngoaâi búâ tre.
Chõ Têëm nhaâ maây laâm gò coá quêìn aáo àeåp maâ àïën àêy!
Àïën khi quên lñnh àem kiïåu àïën rûúác Têëm vïì cung, hai meå
con con Caám saán àïën gêìn xem, múái biïët àñch laâ Têëm. Hai meå con àïìu
lêëy laâm laå, khöng biïët Têëm àaä lêëy àûúåc quêìn aáo vaâ ngûåa úã àêu maâ
àeåp thïë.
Vaâo cung vua, Têëm rêët sung sûúáng, nhûng Têëm vêîn nhúá con
trêu mònh thûúâng chùn dùæt trïn àöìng coã xanh, nhúá vûúân ruöång mònh
thûúâng chùm boán nhûäng ngaây sûúng thu, nùæng haå. Nhên ngaây giöî böë,
Têëm xin pheáp vua vïì thùm nhaâ.
Thêëy Têëm bêy giúâ sung sûúáng, muå dò gheã rêët ghen gheát,
nhûng ngoaâi mùåt thò niïìm núã, vui cûúâi. Muå baão Têëm:
- Con treâo lïn cêy cau, xeá lêëy möåt buöìng àïí cuáng böë.
Têëm vêng lúâi, treâo lïn cêy. Têëm àang maãi vúái tay xeá buöìng
cau thò muå dò gheã chùåt göëc cêy. Thêëy cêy rung maånh, Têëm hoãi thò muå
traã lúâi:
- Dò àuöíi kiïën cho con àêëy maâ!
Cêy cau gaäy, Têëm ngaä löån xuöëng ao chïët. Muå dò gheã löåt hïët
quêìn aáo cuãa Têëm, mùåc vaâo cho Caám vaâ àûa con gaái mònh vaâo cung
vua, noái döëi laâ Têëm khöng may bõ ngöå caãm chïët, nïn àûa em vaâo thay
chõ.
Têëm hoáa chim vaâng anh, bay thùèng vaâo cung vua. Vua ài àêu,
chim cuäng bay theo. Thêëy Caám thua chõ àuã moåi bïì, vaâ thêëy con chim
quêën quyát mònh, vua thûúng nhúá Têëm, baão chim vaâng anh rùçng:
- Vaâng aãnh vaâng anh, coá phaãi vúå anh chui vaâo tay aáo!
Vua vûâa noái dûát lúâi, chim vaâng anh chui toåt vaâo tay aáo vua.
Möåt höm, trong khi Caám giùåt aáo cho vua, chim vaâng anh àêåu
úã caânh cao, baão noá:
- Giùåt aáo chöìng tao, thò giùåt cho saåch, giùåt maâ khöng saåch, tao raåch mùåt
ra; phúi aáo chöìng tao, thò phúi bùçng saâo, chúá phúi búâ raâo, tao caâo mùåt ra!

Truyen co tich vn(q2) 473

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (10)

Viewers also liked

Viewers also liked (6)

Similar to Truyen co tich vn(q2) 473

Similar to Truyen co tich vn(q2) 473 (20)

Truyen co tich vn(q2) 473