1. მოხუცი და ზღვა
ერნესტ ჰემინგუეი

2. • ერნესტ მილერ ჰემინგუეი (ინგლ. Ernest Miller Hemingway; დ. 21 ივლისი, 1899 - გ. 2 ივლისი, 1961) —
ამერიკელი მწერალი, რომანისტი და ჟურნალისტი. მისი გამორჩეული წერის სტილი ხასიათდება
მკაცრი მინიმალიზმით და მან მნიშვნელოვანი გავლენა იქონია მეოცე
საუკუნის ლიტერატურის განვითარებაზე. ჰემინგუეის პროტაგონისტები, როგორც
წესი, სტოიციზმით გამოირჩევიან, და მიჩნეულია, რომ ისინი თავად ავტორის საკუთარი ხასიათის
გამოხატულება უნდა იყოს — მისი გმირები არიან მამაკაცები, რომელებმაც „ზეწოლას ღირსეულად უნდა
გაუძლონ“. მის ნამუშევართა უმრავლესობა ამჟამად ამერიკული ლიტერატურის კლასიკად მიიჩნევა.
•
1916 წელს მან სასკოლო ჟურნალში დაბეჭდა საბავშვო მოთხრობა „მანიტუს სასამართლო“, რომელშიც
აღწერილი იყო ჩრდილოეთის ეგზოტიკა და ინდიელების ფოლკლორი. შემდეგ ნომერში მან დაბეჭდა
მოთხრობა „ყველაფერი კანის ფერშია“, სადაც მან აღწერა კრივის ბინძური მხარეები.1916 წლის
ზაფხულში სკოლის დამთავრების შემდეგ მან გადაწყვიტა, მშობლებისგან დამოუკიდებლად
ჩრდილოეთ მიჩიგანში წასვლა სამოგზაუროდ, თავის მეგობრებთან ერთად.
• ჰემინგუეი ნაწილი იყო 1920-იანი წლების პარიზის უცხოელ მწერალთა პლეადის „დაკარგული თაობა“,
ტერმინი, რომელიც პირველად გამოიყენა და პოპულარული გახადა გერტრუდ შტაინმა. ის დატვირთულ
სოციალურ ცხოვრებას ეწეოდა, ოთხჯერ იქორწინა, ცხოვრების მანძილზე კი მრავალი სასიყვარულო
ურთიერთობა ჰქონდა.
• ჰემინგუეის მიღებული აქვს პულიცერის პრემია (1953) და ნობელის პრემია ლიტერატურაში (1954)
ნაწარმოებისთვის „მოხუცი და ზღვა“. 1961 წელს, 61 წლის ასაკში მან სიცოცხლე თვითმკვლელობით
დაასრულა.

3. ჰემინგუეი ოთხჯერ იყო დაქორწინებული და ამ ქორწინებებიდან სამი ვაჟი
დარჩა. პირველი რამდენიმე წელი, რომელიც პირველ ცოლ ჰედლი
რიჩარდსონთან გაატარა, თითქმის იდეალური იყო. მათი ქორწინება დაირღვა,
როდესაც მან მშვენიერი პოლინ პფეიფერი გაიცნო. ჰედლისთან განქორწინებას
ჰემინგუეი ცხოვრების ბოლომდე თავისი ცხოვრების ”უდიდეს ცოდვას”
უწოდებდა.
პოლინთან თორმეტი წელი იცხოვრა, მერე იყო მარტა, რომელიც ესპანეთში
გაიცნო. მალე დაახლოვდნენ, მაგრამ მალევე გაიყარნენ.
ჰემინგუეის მეოთხე ცოლი, მერი უელში, თითქოს მისი შეკვეთით იყო
შექმნილი. მომთმენი, ლამაზი, ჰემინგუეიზე ცხრა წლით უმცროსი, ქმარს
მოწიწებით ეპყრობოდა და ეთაყვანებოდა. ჰემინგუეი მას ”ჯიბის რუბენსის
ნახატს” უწოდებდა. ჰემინგუეის სიცოცხლის ბოლომდე ისინი ერთად
ცხოვრობდნენ იმის წყალობით, რომ მერი თავისი ქმრის ბევრ საქციელზე
ხუჭავდა თვალებს.

4. წერის სტილი
პირველი თავისებურება ჰემინგუეის სტილისა ეს არის გამომსახველ
საშუალებათა უდიდესი სიძუნწით ხმარება.
იგი ცდილობს მინიშნებით გააცნოს მკითხველს ესა თუ ის სიტუაცია,
უშუალოდ დაანახვოს მას გმირი.
კი არ მოგვითხრობს თავისი გმირების თავგადასავალს,
არამედ გვაჩვენებს, და ყოველგვარ მსჯელობას თუ ავტორისეულ
რემარკებს თავს არიდებს. იგი მკითხველის აქტიურ ჩარევას
გულისხმობს, რომელმაც თავის წარმოდგენაში უნდა აღადგინოს ის,
რაც ავტორმა განგებ გამოტოვა - გმირისა თუ მოვლენის დახასიათება,
მისი ბიოგრაფია თუ მომავალი.

5. • რას წერდნენ ჰემინგუეზე?
“მე იგი მაშინვე ვიცანი – თავის მეუღლესთან, მერი უელშთან ერთად სენ-მიშელის
ბულვარზე სეირნობდა პარიზში. 1957 წლის გაზაფხულის წვიმიანი დღე იყო. ისინი
ქუჩის მეორე მხარეს მიდიოდნენ, ლუქსემბურგის ბაღისკენ. უზარმაზარი კაცი,
რომელსაც გახეხილი ჯინსის შარვალი ეცვა, თავზე კი ბეისბოლისტის ქუდი ეხურა,
მკვეთრად გამოირჩეოდა სხვებისგან, თუმცა უხეში ძალის განსახიერებააო, მაინც
ვერ იტყოდი.
იმ დროს იგი ორმოცდაცხრამეტი წლისა იყო, მაგრამ სიცოცხლის ხალისით
სორბონელი ახალგაზრდების ნაკადშიც კი იქცევდა ყურადღებას. ფიქრადაც ვერ
გაივლებდი, რომ სულ რაღაც ოთხი წლის შემდეგ ის ცოცხალი აღარ იქნებოდა.
დაბნეული ვიდექი და ვერ გადამეწყვიტა, რა მექნა. მაკავებდა ჩემი პრიმიტიული
ინგლისური, მტანჯავდა აზრი, რომ ვერ გავუგებდით ერთმანეთს. ამაზე უკეთესი
ვერაფერი მოვიფიქრე – ტარზანივით მივიტანე ხელისგულები პირთან და
ვიღრიალე:
“მა-ა-ა-ეეე-სტრო!!!”
ჰემინგუეი უმალვე მიხვდა, რომ მის გარდა სტუდენტთა მასაში მაესტრო არავინ
იქნებოდა, შემობრუნდა, ხელი მაღლა აიქნია და ბიჭური სიმკვირცხლით მომაძახა
ესპანურად: ” ADIOS, AMIGO!”
ეს იყო ჩემი ერთადერთი შეხვედრა მასთან (მაშინ 28 წლის ვიყავი). მიუხედავად
ამისა, ამ შემთხვევამ სამუდამო დამიტოვა განცდა, რომ ჩემს ცხოვრებაში რაღაც
არაჩვეულებრივად მნიშველოვანი რამ მოხდა.”
გაბრიელ გარსია მარკესი

6. აფრას ბევრგან ჰქონდა დაკერებული ფქვილის
ტომრის ნაჭრები და როცა დაახვევდნენ, იგი კაცს
სამუდამოდ დამარცხებული ჯარის დროშას
აგონებდა.
• ეს იარები ძველი იყო, როგორც დიდი ხნის უწყლო უდაბნოს
დახეთქილი მიწა.
მოხუცი ერთობ გულმართალი იყო და არ დაფიქრებულა იმაზე,
როდის გახდა მოკრძალებული. მაგრამ იცოდა, რომ მოკრძალებას
მისთვის არც სირცხვილი უჭმევია, არც ადამიანური ღირსება
შეულახავს.

7. _ შეიძლება წავიღო სასროლი ბადე?
_ რასაკვირველია!
სინამდვილეში ბადე სადღა იყო; ბიჭს მშვენივრად
ახსოვდა, როდის გაყიდეს იგი. მაგრამ ორივეს ისე
ეჭირა თავი, თითქოს მოხუცს ბადე ისევ ჰქონდა.
არც ერთი ჯამი ყვითელი ბრინჯი და თევზი ჰქონია,
_ ბიჭმა ესეც იცოდა.

8. ვცდილობ, ვალი არ ავიღო. სესხებიდან
მათხოვრობამდე მოკლე მანძილია.
• _ იქნებ ძალა იმდენი აღარ მომდევდეს, რამდენიც გული მერჩის, _
თქვა მოხუცმა.
• მოხუცი ფიქრობდა: «ჩიტებს ჩვენზე უფრო უჭირთ ცხოვრება, თუ
ორბებსა და დიდ, ძლიერ ფრინველებს არ ჩავაგდებთ სათვალავში.

9. ადამიანთა უმეტესობა უგულოდ ეპყრობა
კუს, იმიტომ, რომ კუს გული დიდხანს ძგერს იმის
შემდეგაც, როდესაც მოკლავენ და ნაჭრებად
დაკეპავენ ხოლმე. «მაგრამ მეც ხომ ასეთი გული
მაქვს, _ ფიქრობდა მოხუცი, _ ჩემი ხელები და
ფეხები კი ძალიან ჰგავს მათ კიდურებს».

10. «მისი ხვედრი იყო ოკეანის ბნელ სიღრმეში ყოფნა,
შორს ყოველგვარი მახეების, სატყუარებისა და
ადამიანთა ვერაგობისაგან. ჩემი ხვედრი კი ის იყო,
რომ მარტო წავსულიყავი დასაჭერად და მეპოვა იქ,
სადც ჯერ არცერთ ადამიანს არ გაუჭაჭანებია, არც
ერთ ადამიანს დედამიწის ზურგზე. ახლა შუადღის
აქეთ გადაბმული ვართ ერთმანეთზე და არავინ
არის არც ჩემი, არც მისი მშველელი».

11. მოხუცი მიხვდა, რომ ზღვაზე ადამიანი არასდროს
არ არის მარტო.
ვიქნები. ნეტავ, თევზი ვყოფილიყავ და ყველაფერი
მქონოდა, რაც მას აქვს, და არა მარტო ნებისყოფა და
გონება...