Πληροφορίες για την ιστορική πόλη της Ιταλίας, που σημάδεψε την μοίρα της μεσαιωνικής Ευρώπης.

1. ΒΕΝΕΤΙΑ
Τηλέμαχος Νασούλας Β2
Έτος 2024-25
«Μια πόλη πάνω στο νερό»

2. Τοποθεσία: Χτισμένη σε
118 μικρά νησιά που
συνδέονται με γέφυρες και
κανάλια, στη
λιμνοθάλασσα του Βένετο,
μεταξύ των ποταμών
Πάδου και Πιάβε.
Πληθυσμός: ~272.000
κάτοικοι (60.000 στην
ιστορική πόλη, 176.000
στην ενδοχώρα, 31.000 σε
άλλα νησιά).
Ιστορική Σημασία:
Πρωτεύουσα της
Δημοκρατίας της Βενετίας,
μεγάλη ναυτική δύναμη και
εμπορικό κέντρο (13ος-
17ος αιώνας).
Πολιτιστική Κληρονομιά:

3. Παρατσούκλια:
«Γαληνοτάτη», «Βασίλισσα
της Αδριατικής», «Πόλη
των Γεφυρών», «Πόλη του
Νερού».
Πολιτιστική Συνεισφορά:
Εξέχον κέντρο τέχνης και
μουσικής (Αναγέννηση).
Γενέτειρα του Αντόνιο
Βιβάλντι.
Ιστορικός Ρόλος: Κέντρο
σταυροφοριών και
μεγάλων ναυμαχιών,
πλούσιο εμπόριο (μετάξι,
σιτηρά, μπαχαρικά).
Σήμερα: Τουριστικός
προορισμός παγκόσμιας
φήμης, φημισμένη για τη

4. Οι Απαρχές
της
Βενετίας
Αρχικός Πληθυσμός:
Πρόσφυγες από
ρωμαϊκές πόλεις
όπως Πάντοβα,
Τρεβίζο, και Ακυληία,
που διέφυγαν από τις
εισβολές Γερμανών
και Ούννων.
Ίδρυση:
Παραδοσιακά
συνδέεται με την
αφιέρωση της πρώτης
εκκλησίας, του Σαν
Τζάκομο στο Ριάλτο,
στις 25 Μαρτίου 421.
Βυζαντινή Περίοδος:

5. Από την
Εξάρτηση
στην
Αυτονομία
Πολιτική Εξέλιξη:
Ηγέτης για πρώτη φορά
ορίστηκε το 726. Ο
Όρσο, πρώτος δόγης,
υποστήριξε τη
Βυζαντινή κυριαρχία και
έλαβε τίτλους από τον
αυτοκράτορα.
Αυξανόμενη
Αυτονομία: Με τη
Λομβαρδική κατάκτηση
του Εξαρχάτου (751), η
Βενετία έγινε αυτόνομο
Βυζαντινό προπύργιο.
Σύμβολα: Η απόκτηση

6. Η Άνοδος της Βενετίας ως
Ναυτικής Δημοκρατίας
(9ος-12ος αιώνας)
Θέση & Στρατηγική Σημασία: Η Βενετία, στην κορυφή της
Αδριατικής, ανέπτυξε ισχυρή ναυτική και εμπορική δύναμη,
προστατευόμενη από πειρατικές επιδρομές στις Δαλματικές
ακτές.Εμπορική
Κυριαρχία: Καθιέρωσε εμπορικούς δεσμούς με τη Βυζαντινή
Αυτοκρατορία και τον Ισλαμικό κόσμο, αποκτώντας έλεγχο νησιών
όπως η Κρήτη και η Κύπρος.
Δ΄ Σταυροφορία & Κωνσταντινούπολη (1204):Η Βενετία
έγινε αυτοκρατορική δύναμη, αποκτώντας λάφυρα όπως τα
μπρούντζινα άλογα του Ιπποδρόμου και έλεγχο στην Ανατολική
Μεσόγειο.

7. Η Άνοδος της Βενετίας ως
Ναυτικής Δημοκρατίας
(9ος-12ος αιώνας)
Διοίκηση & Κοινωνική Δομή: Επικεφαλής ήταν ο Δόγης
(εκλεγμένος ισόβια), με το Μέγα Συμβούλιο και το Συμβούλιο των Δέκα
να κατέχουν τη διακυβέρνηση. Η Βενετία παρέμεινε αβασίλευτη και
διαχώριζε πολιτικά και στρατιωτικά ζητήματα.
Πολιτιστική & Οικονομική Ακμή: Έως τον 13ο αιώνα, η
Βενετία ήταν η πλουσιότερη πόλη της Ευρώπης, με 36.000 ναυτικούς
και 3.300 πλοία. Η τυπογραφία αναπτύχθηκε με πρωτοπόρο τον Άλδο
Μανούτιο, ο οποίος διέδωσε ελληνικά χειρόγραφα.
Θρησκεία & Πολιτική: Παρά την καθολική πίστη, υπήρχε
ανεκτικότητα στη θρησκευτική διαφορετικότητα. Η πόλη συγκρούστηκε
αρκετές φορές με τον Παπισμό.
Κληρονομιά: Η πολιτική, οικονομική, και πολιτιστική συνεισφορά
της Βενετίας άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ευρωπαϊκή

8. Η Παρακμή της Βενετίας: 15ος - 18ος
Αιώνας
Ιστορικά Σημεία
• 15ος αιώνας: Αποτυχημένες προσπάθειες
διατήρησης της Θεσσαλονίκης απέναντι
στους Οθωμανούς. Συμμετοχή στην
άμυνα της Κωνσταντινούπολης (1453).
• Μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης:
Τριακονταετής πόλεμος με την
Οθωμανική Αυτοκρατορία που κόστισε τις
περισσότερες κτήσεις στην Ανατολική
Μεσόγειο.
Απώλεια Εμπορικής
Κυριαρχίας
• Ανακάλυψη του Νέου Κόσμου από τον
Χριστόφορο Κολόμβο.
• Ανακάλυψη θαλάσσιας οδού προς την
Ινδία από τους Πορτογάλους.
• Άνοδος νέων εμπορικών δυνάμεων:
Γαλλία, Αγγλία, Ολλανδία.
• Μειονέκτημα των κωπήλατων πλοίων της
Βενετίας στους ωκεανούς.

9. Η Παρακμή της Βενετίας: 15ος - 18ος
Αιώνας
Πολιτική και
Οικονομική
Υποβάθμιση
• Πορτογαλία ως νέος εμπορικός
μεσολαβητής με την Άπω
Ανατολή.
• Ιταλικοί Πόλεμοι (1494–1559):
Περιθωριοποίηση της
Βενετίας.
• Διατήρηση της σημασίας ως
εξαγωγέας αγροτικών
προϊόντων και βιομηχανικό
κέντρο έως τα μέσα του 18ου
Δημογραφικές
Καταστροφές
Μαύρη Πανώλη (1348): Σημαντική
πληθυσμιακή μείωση.
Επιδημία (1575-1577): Θάνατος 50.000
ανθρώπων.
Πανώλη (1630): Θάνατος του 1/3 του
πληθυσμού (50.000 από 150.000).

10. Διοικητική Δομή και Οργάνωση της
Βενετίας
Διαίρεση της Πόλης
Η Βενετία χωρίζεται σε έξι περιοχές ή «σεστιέρι»:
• Καναρέτζιο
• Σαν Πόλο
• Ντορσοντούρο
• Σάντα Κρότσε
• Σαν Μάρκο
• Καστέλο.
Διοίκηση των Περιοχών
• Κάθε «σεστιέρε» διοικούνταν από έναν επίτροπο και το επιτελείο του.
• Οι περιοχές περιλαμβάνουν ενορίες (μικρότερες διοικητικές και
θρησκευτικές υποδιαιρέσεις). :
-Αρχικά 70 (το 1033).
-Σήμερα μόνο 38 ενορίες, μετά από μειώσεις επί Ναπολέοντα.
-Οι ενορίες είναι παλαιότερες από τα «σεστιέρι» (δημιουργήθηκαν το 1170).

11. Ιστορική Οικονομία:
• Μεσαίωνας και Αναγέννηση:
– Η Βενετία ήταν μεγάλο εμπορικό και ναυτιλιακό κέντρο, καθώς ήλεγχε
θαλάσσιες διαδρομές και αποτελούσε κόμβο για εμπόριο με την Ανατολή.
– Η πόλη πλούτισε από τη διακίνηση αγαθών, όπως μπαχαρικά, μετάξι, και
πολύτιμα μέταλλα.
– Οι οργανωμένες μεταφορές προσκυνητών στους Αγίους Τόπους ήταν επίσης μια
σημαντική πηγή εσόδων.
• Μετά τον 17ο Αιώνα:
– Η εμπορική κυριαρχία της Βενετίας περιορίστηκε λόγω του ανταγωνισμού από
χώρες όπως η Πορτογαλία και η Ολλανδία.
– Στροφή σε άλλους τομείς, όπως η εξαγωγή αγροτικών και βιομηχανικών
προϊόντων.
• Αρσενάλε:
– Το μεγαλύτερο βιομηχανικό συγκρότημα του 18ου αιώνα, όπου κατασκευάζονταν
πλοία.
– Εξακολουθεί να έχει ιστορική και βιομηχανική σημασία, με τμήματα να
χρησιμοποιούνται για τέχνες και πολιτιστικές εκδηλώσεις.

12. Σύγχρονη Οικονομία:
• Τουρισμός:
– Η Βενετία είναι ένας από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς στον
κόσμο.
– Ο τουρισμός αποτελεί βασικό πυλώνα της οικονομίας, φέρνοντας εκατομμύρια
επισκέπτες κάθε χρόνο.
• Ναυπηγεία και Βιομηχανία:
– Οι γειτονικές περιοχές Μέστρε και Πόρτο Μαργκέρα είναι κέντρα ναυπηγείων και
βιομηχανικών δραστηριοτήτων.
– Το εμπόριο και οι εξαγωγές παραμένουν σημαντικά για την οικονομία.
• Τέχνες και Παραδοσιακά Προϊόντα:
– Γυαλί Μουράνο: Το γυαλί που παράγεται στο νησί Μουράνο είναι διάσημο
παγκοσμίως.
– Δαντέλες Μπουράνο: Η παραγωγή δαντελών στο Μπουράνο είναι επίσης
σημαντική.
• Υπηρεσίες και Εμπόριο:
– Ο τομέας των υπηρεσιών και το εμπόριο συμβάλλουν επίσης σημαντικά στο
εισόδημα της πόλης.

13. Βενετική Γοτθική Αρχιτεκτονική
• Ορισμός: Ένας μοναδικός αρχιτεκτονικός ρυθμός που συνδυάζει
Γοτθικές μυτερές αψίδες με Βυζαντινές και Οθωμανικές επιρροές.
• Χαρακτηριστικά:
-Κομψά διακοσμητικά μοτίβα.
-Μεγάλα παράθυρα με μυτερές αψίδες.
-Ελαφριά και φωτεινή αισθητική.
• Προέλευση: Αναπτύχθηκε τον 14ο αιώνα από την πολιτισμική
σύνθεση της Κωνσταντινούπολης και της Μαυριτανικής Ισπανίας.
• Κύρια παραδείγματα:
-Παλάτι των Δόγηδων: Πολιτικό κέντρο της Βενετίας.
-Κα ντ' Ορο: Το "Χρυσό Σπίτι", σύμβολο Βενετικής κομψότητας.

14. Άλλοι Αρχιτεκτονικοί Ρυθμοί στη
Βενετία
Αναγεννησιακή Αρχιτεκτονική:
 Συμμετρία και γεωμετρία.
 Χρήση μαρμάρου και κλασικών στοιχείων.
 Παραδείγματα:
 -Κα Πέζαρο: Παλάτι με συμμετρική πρόσοψη.
 -Κα Ρετσόνικο: Πολυτελές Αναγεννησιακό κτίριο.
Μπαρόκ Αρχιτεκτονική:
 Έντονα διακοσμητικά στοιχεία, καμπύλες και μεγαλοπρέπεια.
 Παραδείγματα:
 -Santa Maria della Salute: Εκκλησία αφιερωμένη στη σωτηρία από
την πανούκλα.
 Επιρροές από Ανατολή και Δύση:
 Η θέση της Βενετίας ως εμπορικό σταυροδρόμι διαμόρφωσε τον
μοναδικό χαρακτήρα της πόλης.

15. Βενετία: Η "Δημοκρατία της
Μουσικής"
Η Βενετία υπήρξε πρωταγωνιστής στην εξέλιξη της ιταλικής
και ευρωπαϊκής μουσικής, δικαιολογώντας τον χαρακτηρισμό
της ως "Δημοκρατία της Μουσικής". Η μουσική αποτελούσε
ζωτικό στοιχείο της καθημερινότητας των Βενετσιάνων, με
σπίτια γεμάτα τραγούδι και ήχους μουσικών οργάνων.

16. Η Βενετική Σχολή και η
Άνοδος της Μουσικής
• 16ος Αιώνας: Χρυσή Εποχή
-Η Βενετία έγινε ένα από τα κύρια
μουσικά κέντρα της Ευρώπης.
-Αντριάν Βιλαέρτ: Πρωτοπόρος
συνθέτης της Βενετικής Σχολής, που
ανέπτυξε ένα μοναδικό ύφος
σύνθεσης στη Βασιλική του Αγίου
Μάρκου.
-Μουσική Εκδοτική Πρωτοπορία:
Ο Οταβιάνο Πετρούτσι υπήρξε από
τους πρώτους που δημοσίευσαν
μουσική, προσελκύοντας συνθέτες
από τη Γαλλία και τη Φλάνδρα.
• Κολοσσαίο Ύφος (μουσικό στυλ)
-Οι συνθέτες Αντρέα και Τζιοβάννι
Γκαμπριέλι υιοθέτησαν μεγαλειώδεις
τεχνικές, χρησιμοποιώντας
πολλαπλές χορωδίες και ομάδες
οργάνων, δημιουργώντας
εντυπωσιακές ηχητικές εμπειρίες.

17. Κουζίνα
Η Βενετσιάνικη κουζίνα αποτελεί μία
συναρπαστική μίξη τοπικών γεύσεων και
επιρροών από τις εμπορικές σχέσεις της
Βενετίας με διάφορες κουλτούρες ανά τους
αιώνες. Παρακάτω περιγράφονται τα
κυριότερα χαρακτηριστικά της:
Κύρια Χαρακτηριστικά
Θαλασσινά: Η εγγύτητα της Βενετίας στη
λιμνοθάλασσα σημαίνει ότι τα θαλασσινά
κυριαρχούν στην κουζίνα της. Πιάτα όπως το
ριζότο με μελάνι σουπιάς και το bisato
(μαριναρισμένο χέλι) αποτελούν κλασικά
παραδείγματα.
Τοπικά προϊόντα: Τα κηπευτικά από τα
νησιά της λιμνοθάλασσας και το ρύζι από
την ηπειρωτική περιοχή του Βένετο είναι
βασικά συστατικά. Ένα κλασικό παράδειγμα
είναι το risi e bisi (ρύζι με αρακά και
ζαμπόν).
Κυνηγετική παράδοση: Το κυνήγι και το
συκώτι παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο, με
χαρακτηριστικό πιάτο το fegato alla
Veneziana (συκώτι με κρεμμύδια).
Πολέντα: Η πολέντα αποτελεί βασική
συνοδευτική τροφή και παραδοσιακά

18. Βενετία & Μόδα
• Ιστορική Μόδα:
-14ος αιώνας: Εφαρμοστά, πολύχρωμα κολάν που
υποδήλωναν τη συμμετοχή στη Compania
della Calza.
-15ος αιώνας: Η αντρική μόδα χαρακτηρίστηκε
από ρούχα με κοψίματα, όπου τα πολύχρωμα
υφάσματα γίνονταν εμφανή κάτω από βαρετά
εξωτερικά ρούχα.
• Σύγχρονη Μόδα:
-Κέντρο μόδας: Η Βενετία δεν είναι τόσο μεγάλη
όσο το Μιλάνο ή η Φλωρεντία, αλλά
παραμένει σημαντική.
-Οίκος Ρομπέρτα ντι Καμερίνο:
– Ιδρύθηκε το 1945.
– Γνωστός για τις καινοτόμες, βελούδινες
επώνυμες τσάντες, κατασκευασμένες από
τοπικούς τεχνίτες.
• Αγορά Μόδας στη Βενετία:
-Πολλές μπουτίκ και κοσμηματοπωλεία
βρίσκονται στη Ριάλτο και στην Πλατεία του
Αγίου Μάρκου.
-Διάσημα καταστήματα: Louis Vuitton,
Ermenegildo Zegna.

19. Εκδηλώσεις και Φεστιβάλ στη Βενετία
Καρναβάλι της Βενετίας
• Ξεκίνησε το 1162 για να γιορτάσει
νίκη της Δημοκρατίας.
• Το καρναβάλι τελειώνει με την
έναρξη της
χριστιανικής Σαρακοστής,
σαράντα ημέρες πριν από
το Πάσχα: την «Ευλογημένη Τρίτη»
• Επίσημα καθιερωμένο την
Αναγέννηση, καταργήθηκε το 1797
και αναβίωσε το 1979.
• Προσελκύει 3 εκατομμύρια
επισκέπτες ετησίως.
• Κορυφαίο γεγονός: Διαγωνισμός
"La Maschera Più Bella"
(ωραιότερη μάσκα).

20. Εκδηλώσεις και Φεστιβάλ στη Βενετία
Βενετία
Μπιενάλε της
Βενετίας
• Ξεκίνησε το 1895 ως
διετής έκθεση τέχνης.
• Αποτελεί μία από τις
μεγαλύτερες εκθέσεις
σύγχρονης τέχνης.
• Διακοπή κατά τον Β'
Παγκόσμιο Πόλεμο
(1942), επανεκκίνηση το
1948.
• Διοργανώνεται κάθε
δύο χρόνια
στη Βενετία της Ιταλίας

21. Εκδηλώσεις και Φεστιβάλ στη Βενετία
Βενετία
Φέστα ντελ Ρεντεντόρε
• Iούλιος: Γιορτή για το τέλος της
πανώλης του 1576.
• Φαντασμαγορικά
πυροτεχνήματα το βράδυ.
• Το παλαιότερο φεστιβάλ
κινηματογράφου (1932).
• Διεξάγεται στο Λίντο, στο
Παλάτσο
• Ανήκει στη Μπιενάλε, από τα
πιο αναγνωρισμένα
παγκοσμίως ντελ Σίνεμα.
Διεθνές Φεστιβάλ
Κινηματογράφου
Βενετίας

22. Η Ρομαντική Βενετία και ο Τουρισμός
Βενετία: Ένας
Ρομαντικός
Προορισμός
• Θεωρείται μία από τις
ομορφότερες πόλεις στον κόσμο.
• Μέσος όρος επισκεπτών: 50.000
τουρίστες την ημέρα (εκτίμηση
2007).
• Περισσότεροι από 12 εκατομμύρια
επισκέπτες κάθε χρόνο.
• Παρελθόν & Παρόν:
-Παλάτια -> Καταστήματα &
Ξενοδοχεία.
-Μονές -> Κέντρα αποκατάστασης
έργων τέχνης.
-Ελάχιστες αλλαγές στα τελευταία
200 χρόνια.
Σημαντικά Αξιοθέατα
• Βασιλική Αγίου
Μάρκου, Μεγάλο
Κανάλι, Πλατεία Αγίου
Μάρκου.
• Το Λίντο της Βενετίας:
Διεθνής πολυτελής
προορισμός.
• Εξαιρετικά δημοφιλής
για την κρουαζιέρα.

23. Η Γέφυρα Ριάλτο (Ponte di Rialto)
• Η Παλαιότερη Γέφυρα του Μεγάλου Καναλιού:
Κατασκευάστηκε το 1591, αντικαθιστώντας προηγούμενες ξύλινες
γέφυρες που υπήρχαν από τον 12ο αιώνα.
• Αρχιτεκτονική:
Σχεδιάστηκε από τον Antonio da Ponte, κατασκευασμένη εξ ολοκλήρου
από πέτρα σε ένα μοναδικό τόξο που παραμένει εντυπωσιακό για την
εποχή του.
• Κομβικό Σημείο Εμπορίου:
Η γέφυρα διαθέτει δύο σειρές καταστημάτων και χρησίμευε ως εμπορικό
κέντρο.
• Σύμβολο της Βενετίας:
Αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα αξιοθέατα της πόλης,
προσελκύοντας εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο.
• Πανόραμα:
Προσφέρει μαγευτική θέα στο Μεγάλο Κανάλι και είναι σημείο
συγκέντρωσης για φωτογραφίες και περιηγήσεις.

24. Πιάτσα Σαν Μάρκο – Η Καρδιά της
Βενετίας
Κύριος Δημόσιος Χώρος
• Η Πιάτσα Σαν Μάρκο: Κοινωνικό, θρησκευτικό και πολιτικό
κέντρο της Βενετίας.
• Γνωστή και ως «το σαλόνι της Ευρώπης».
• Ανάμεσα στις λίγες πλατείες όπου οι ανθρώπινες φωνές
υπερισχύουν της μηχανοκίνητης κυκλοφορίας.
Κύρια Σημεία Ενδιαφέροντος
• Εκκλησία του Αγίου Μάρκου: Εμβληματικό ανατολικό άκρο της
Πιάτσα.
• Καμπαναριό του Αγίου Μάρκου: Ξαναχτίστηκε το 1912, όπως
ήταν πριν την κατάρρευση του 1902.
• Πιατσέτα ντι Σαν Μάρκο: Σύνδεση της Πιάτσα με τη
λιμνοθάλασσα.

25. Εκκλησία του Αγίου Μάρκου
μπαναριό του Αγίου Μάρκου
Άλλα Ιστορικά
Κτίρια:
-Προκουράτιε Βέκιε: Καταστήματα &
εστιατόρια, όπως το Καφέ
Κουάντρι.
-Προκουράτιε Νουόβε: Φιλοξενεί το
-Αλα Ναπολεόνικα:
Ναπολεόντια Πτέρυγα

26. Βιβλιογραφία
Wikipedia:
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B5%CE%BD%CE%B5%CF%84%CE%AF%CE%B1
Not an expert:
https://notanexpert.gr/venice-travel-guide/
Takeatour:
https://www.takeatour.gr/venetia-2/istoria/
CorfuHistory:
https://www.corfuhistory.eu/?p=79
Bonus video : https://www.youtube.com/watch?v=E5sT3qaihMw

27. ΕΥΧΑΡΙΣΤΏ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡΌΝΟ ΣΑΣ!
ΤΕΛΟΣ