Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Viewers also liked
Viewers also liked (20)
Δεσμευτικότητα αποφάσεων ΔΕΕ για τον Εθνικό Δικαστή
- 1. 5ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ της Επιθεώρησης Συγκοινωνιακού Δικαίου σε συνεργασία με Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών ΤΟ ΤΡΟΧΑΙΟ ΑΤΥΧΗΜΑ - Αστική και ποινική ευθύνη των εμπλεκομένων μερών Η ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ (ΔΕΕ) ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗ Η περίπτωση του Επικουρικού Κεφαλαίου Ασφάλισης Ευθύνης από Ατυχήματα Αυτοκινήτων ΗΛΙΑΣ Ι. ΚΛΑΠΠΑΣ Δικηγόρος, Μέλος Δ.Σ. του Δ.Σ.Πειραιά Αθήνα, 20-09-2014
- 2. Ηλίας Ι. Κλάππας Η δεσμευτικότητα αποφάσεων του ΔΕΕ για τον εθνικό Δικαστή 2 ΚΥΡΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ • Ο θεσμικός ρόλος του ΔΕΕ • Αποφάσεις του ΔΕΕ σχετικές με την υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης εκ τροχαίων ατυχημάτων και με το Επικουρικό Κεφάλαιο • Ποια η δεσμευτικότητα των αποφάσεων του ΔΕΕ για τον εθνικό Δικαστή • Αστική Ευθύνη κράτους κατά το ενωσιακό δίκαιο
- 3. Ηλίας Ι. Κλάππας Η δεσμευτικότητα αποφάσεων του ΔΕΕ για τον εθνικό Δικαστή 3 Υποχρέωση του κράτους μέλους για συμμόρφωση με το Κοινοτικό Δίκαιο -Άρθρο 5 Συνθήκης ΕΟΚ (ήδη άρθρο 4 ΣΛΕΕ) -Αρχή αποτελεσματικότητας του Δικαίου της Ε.Ε.
- 4. Ηλίας Ι. Κλάππας Η δεσμευτικότητα αποφάσεων του ΔΕΕ για τον εθνικό Δικαστή 4 Καθιέρωση Αστικής Ευθύνης κράτους μέλους Ε.Ε. σύμφωνα με το ενωσιακό δίκαιο 1.Πρώιμο ενωσιακό δίκαιο αστικής ευθύνης -Στα κράτη μέλη εναπόκεινται και οι ουσιαστικές και οι δικονομικές προϋποθέσεις της προστασίας του ιδιώτη -Απόφαση Humblet (C-6/60), Salgoil (C-13/68) 2. Ισχύον ενωσιακό δίκαιο μετά την απόφαση Francovich/Bonifaci (C-6/90, C-9/90) -Θέσπιση κοινοτικού δικαίου υποχρέωσης για αποκατάσταση ζημιών ιδιώτη από παράβαση κοινοτικού δικαίου -οι δικονομικές προϋποθέσεις της προστασίας του ιδιώτη εναπόκεινται στα κράτη μέλη, αλλά το ουσιαστικό μέρος της αστικής ευθύνης του κράτους κρίνεται με βάση το κοινοτικό δίκαιο
- 5. Ηλίας Ι. Κλάππας Η δεσμευτικότητα αποφάσεων του ΔΕΕ για τον εθνικό Δικαστή 5 Προϋποθέσεις Αστικής Ευθύνης Δημοσίου κατά το ενωσιακό δίκαιο • α) ο παραβιαζόμενος κανόνας, ο οποίος μπορεί να είναι και έμμεσης ισχύος όπως οι Οδηγίες, να αποσκοπεί στην απονομή δικαιωμάτων στους ιδιώτες • β) η παραβίαση να είναι ΚΑΤΑΦΩΡΗ • γ) να υφίσταται αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της παραβίασης της υποχρέωσης που υπέχει το κράτος και της ζημίας που υπέστη ο ζημιωθείς
- 6. Ηλίας Ι. Κλάππας Η δεσμευτικότητα αποφάσεων του ΔΕΕ για τον εθνικό Δικαστή 6 Αντιπαραβολή με το εσωτερικό δίκαιο Αστικής Ευθύνης του Δημοσίου • Άρθρα 105, 106 ΕισΝΑΚ • Προϋποθέσεις α. Νομική πράξη, υλική ενέργεια ή παράλειψη β. Από κρατικό όργανο γ. Κατά την άσκηση δημόσιας εξουσίας δ. Η πράξη, παράλειψη ή υλική ενέργεια να είναι παράνομη ε. Ζημία, υλική ή ηθική, του ιδιώτη στ. Η παραβιαζόμενη διάταξη να μην αποσκοπεί αποκλειστικά στην προστασία του δημοσίου συμφέροντος ζ. Η ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ πράξης, παράλειψης ή υλικής ενέργειας και ζημίας
- 7. Ηλίας Ι. Κλάππας Η δεσμευτικότητα αποφάσεων του ΔΕΕ για τον εθνικό Δικαστή 7 Η έννοια της κατάφωρης παραβίασης •Κριτήριο της διακριτικής ευχέρειας -Η γνώμη κοινοτικού οργάνου ή η κρίση του ΔΕΕ επί προδικαστικού ζητήματος ή ύπαρξη πάγιας νομολογίας του ΔΕΕ μειώνει καθοριστικά τη διακριτική ευχέρεια του κράτους μέλους στην εκτίμηση του κοινοτικού δικαίου •Σχετικές αποφάσεις του ΔΕΚ/ΔΕΕ -Brasserie du Pecheur/Factortame (C-46/93, C-48/93), -Hedley Lomas (C-5/94) -AGM-COS.MET (C-470/03)
- 8. Ηλίας Ι. Κλάππας Η δεσμευτικότητα αποφάσεων του ΔΕΕ για τον εθνικό Δικαστή 8 Δεσμευτικότητα νομολογίας ΔΕΕ για τον εθνικό Δικαστή • Απόφαση Kobler (C-224/01): Αναγνωρίζει αστική ευθύνη κράτους για παραβίαση ενωσιακού δικαίου από δικαστική απόφαση • «Η παραβίαση του κοινοτικού δικαίου είναι κατάφωρη όταν η σχετική απόφαση του εθνικού δικαστηρίου εκδόθηκε κατά προφανή αντίθεση προς τη σχετική νομολογία του Δικαστηρίου (…)» • Παραβίαση του κοινοτικού δικαίου μπορεί να θεμελιώσει και η μη-παραπομπή προδικαστικού ερωτήματος στο ΔΕΕ • Η παραβίαση μόνο από απόφαση ανώτατου δικαστηρίου • Απόφαση Traghetti del Mediterraneo (C-173/2003) • Ισχύουν οι 3 προϋποθέσεις της αστικής ευθύνης του κράτους κατά το ενωσιακό δίκαιο • Ο εθνικός νομοθέτης δεν μπορεί να προσθέσει άλλες προϋποθέσεις
- 9. Ηλίας Ι. Κλάππας Η δεσμευτικότητα αποφάσεων του ΔΕΕ για τον εθνικό Δικαστή 9 Συναφής νομολογία ελληνικών δικαστηρίων 1. Υποχρέωση εθνικού νομοθέτη και εθνικού δικαστή για συμμόρφωση με το κοινοτικό δίκαιο -ΟλΑΠ 23/1998 -ΟλΑΠ 11/2013 -ΑΠ 926/2011 -ΑΠ 631/2011 2. Υποχρέωση εθνικού δικαστή για συμμόρφωση προς τις αποφάσεις του ΔΕΕ -ΟλΑΠ 16/2013 -ΔιοικΠρωτΙωαννίνων 131/2006
- 10. Ηλίας Ι. Κλάππας Η δεσμευτικότητα αποφάσεων του ΔΕΕ για τον εθνικό Δικαστή 10 Κοινοτικές Οδηγίες σχετικές με την υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης εκ τροχαίων ατυχημάτων και με το Επικουρικό Κεφάλαιο • 1η Κοινοτική Οδηγία : 72/166/ΕΟΚ • 2η : 84/05/ΕΟΚ • 3η : 90/232/ΕΟΚ • 4η : 2000/26/ΕΚ • 5η : 2005/14/ΕΚ • 6η (κωδικοποιητική) : 2009/103/ΕΚ
- 11. Ηλίας Ι. Κλάππας Η δεσμευτικότητα αποφάσεων του ΔΕΕ για τον εθνικό Δικαστή 11 ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΔΕΕ σχετική με την υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης εκ τροχαίων ατυχημάτων και με το Επικουρικό Κεφάλαιο - Evans (C-63/2001) - Candolin (C-537/2003) - Farreli (C-356/2005) - Haasova (C-22/2012) - Drozdovs (C-277/2012)
- 12. Ηλίας Ι. Κλάππας Η δεσμευτικότητα αποφάσεων του ΔΕΕ για τον εθνικό Δικαστή 12 Συμπεράσματα • Το ΔΕΕ με την πάγια νομολογία του και τις αποφάσεις του επί προδικαστικών ζητημάτων, δεσμεύει τον εθνικό δικαστή ακόμη και των κρατών μελών που δεν ήταν διάδικα μέρη, καθώς στην περίπτωση αυτή, υφίσταται η προϋπόθεση του «κατάφωρου» σε τυχόν παραβίαση • Το ότι η Ελλάδα δεν ήταν διάδικο μέρος στις αποφάσεις του ΔΕΕ για την υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης εκ τροχαίων ατυχημάτων και το Επικουρικό Κεφάλαιο, δεν περιορίζει τη σημασία των αποφάσεων αυτών για τον εθνικό δικαστή • Σε περίπτωση που κριθεί ότι, παρά τις ήδη εκδοθείσες αποφάσεις του ΔΕΕ, εξακολουθούν να υφίστανται εριζόμενα ζητήματα σχετικά με την ερμηνεία των κοινοτικών Οδηγιών που διέπουν το Επικουρικό Κεφάλαιο, απαιτείται η υποβολή σχετικού προδικαστικού ερωτήματος προς το ΔΕΕ