ssssasdsadasdas

1. Агаарын даралт ба
салхи

3. • Агаарын баганын жин
• Хий мандлын масс 5х1015 т –
дэлхийн массаас сая дахин бага

4. • h = 0 м  = 450 t = 00 С үед далайн
түвшин дээрх 1см2 талбайд 1033,3
гр буюу ойролцоогоор 1 кг жингээр
даралт үзүүлнэ.
• Хэвийн даралт = 760 мм МУБ =
1013,25 гПа
• 1гПа = 0,75 мм МУБ
• 1 МУБ = 1,33 гПа

5. Агаарын даралт ба нягт өндөр рүүгээ
буурах байдал
Өндөр
км
Агаарын
даралт гПа
Агаарын нягт
гсм3
0 1013 1,25
1 900
5 540 0,74
10 265
20 55 0,41
30 12 0,09
40 3
50 0,9

10. Atmospheric cross-section of a cold front
Atmospheric cross-section of a warm front.

13. Циклон ба антициклон

14. Циклон
• Төвдөө их даралттай
• Х.х-д нар буруу, ө.х-д нар зөв
• Агаарын хуйларсан тогтоц
• Хэвтээ чиглэлд их талбай эзэлнэ
• Дундад өргөрөгт Б-З тийш 30-50 кмц
хурдтай шилжинэ
• Хөөрөх урсгалтай тул конденсацлагдаж
ХТ унана
• Жилд 15000 орчим үүснэ
• Нэгэн зэрэг 20 үүсч болно

17. Циклон
Циклоны ар талд
хүйтэн, урд талд
дулаан агаарын масс
байрладаг , тэр
хоёрын заагт фронт
үүсэж цас бороо
орох, салхи шуурга
болох, огцом хүйтрэх
зэрэг тааламжгүй цаг
агаар бүрэлдэнэ

19. Антициклон
• Төвдөө их даралттай, гадагшаа буурсан
агаарын их даралтын муж
• Даралтын градиент нь төвөөсөө зах руугаа
• Х.х-д цагийн зүүний дагуу, ө.х-д эсрэг
• Изобар гадаргуу нь гүдгэр хэлбэртэй
• Уруудах хөдөлгөөнтэй тул ХТ-гүй, тогтуун,
цэлмэг
• Жилд 7000 орчим үүснэ
• 30-40 кмц хурдтай шилжинэ
• Х-Ө 300 орчим 2 бүстэй

23. Салхи үүсэхэд нөлөөлөх хүч
• Даралтын градиентийн хүч
• Кориолисийн хүч
• Үрэлтийн хүч
• Төвөөс зугтаах хүч хуйлраа
хөдөлгөөнд
• P=0,25V2 V- салхины хурд

24. Кориолисийн хүч, Градиентийн хүч,
Төвөөс зугтаах хүч
Кориолисийн хүч –
Дэлхийн эргэлдэгч
хөдөлгөөнөөс үүссэн
даялагч хүч
Х.Х-д баруун гар тийш,
Ө.Х-д зүүн гар тийш
Градиентийн хүч- Тойрог
замаар үрэлтгүй хөдөлж
буй агаарын хөдөлгөөн
циклон, антициклон
Төвөөс зугтаах хүч-
Эргэлдэж буй биетэд
үйлчлэх хүч

25. 1806 онд Ф.Бофорт салхины хүчийг нүдэн
баримжаагаар хэмжиж эхэлсэн
Бофортын шатлал
Салхины хүч балл Салхины хурд мс Салхины хурд кмц
0 0-0,5 0
1 0,6-1,7 5
2 1,8-3,3 9
3 3,4-5,2 15
4 5,3-7,4 23
5 7,5-9,8 31
5 9,9-12,4 40
7 12,5-15,2 50
8 15,3-18,2 60
9 18,3-21,5 72
10 21,6-25,1 84
11 25,2-29 97

26. Салхины роз
Тухайн нутгийн
салхины зүг чигийн
давтагдлын график
Төвд нь салхигүй
тохиолдлыг
тэмдэглэж түүнээс
тал бүр тийш
салхины зүгийг
румбээр тэмдэглэдэг

27. Салхины даралтын хууль-Бейс-
Баллогийн хууль Голландын цаг уурч
• Салхи руу нуруугаа харуулан
зогсож буй бол хойд хагастзүүн
гар талд нь арай урагш бага
даралтын, баруун гар талд нь арай
хойшоо их даралтын төв оршино.
Өмнөд хагаст эсрэг байна
• Агаарын даралт салхины
хоорондын хамаарлыг илэрхийлнэ

28. Орон нутгийн салхи

30. Air Mass

31. Tornados

32. Tornado Formation