مبانی اقتصاد مهندسی - ویرایش سوم نوشته محمد آذرنیا دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشکده کامپیوتر

1. ‫ﺗﻌﺎﻟﻲ‬ ‫ﺑﺴﻤﻪ‬
‫ﺍﻣﻴﺮﮐﺒﻴﺮ‬ ‫ﺻﻨﻌﺘﻲ‬ ‫ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ‬‫ﺍﻣﻴﺮﮐﺒﻴﺮ‬ ‫ﺻﻨﻌﺘﻲ‬ ‫ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ‬
‫ﮐﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ‬ ‫ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ‬‫ﮐﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ‬ ‫ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬ ‫ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ‬ ‫ﻣﺒﺎﻧﻲ‬‫ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬ ‫ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ‬ ‫ﻣﺒﺎﻧﻲ‬
)‫ﻭﻳﺮﺍﻳﺶ‬‫ﺳ‬‫ﻮﻡ‬(
‫ﺁﺯﺍﺩﻧﻴﺎ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ‬‫ﺁﺯﺍﺩﻧﻴﺎ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ‬
١٣٨١٣٨٥٥

2. ١
‫ﻣﻨﺪﺭﺟﺎﺕ‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫ﻣﺒﺎﻧﯽ‬.............................................................................................................4
‫اﻫﺪاف‬‫درس‬....................................................................................................................4
‫ﮐﺘﺎب‬‫ﻫﺎی‬‫درﺳﯽ‬..............................................................................................................4
‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ‬..................................................................................................................5
‫ﻋﻮاﻣﻞ‬‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬.....................................................................................................................5
‫ﻣﺪل‬‫ﺳﺎده‬‫ﯾﮏ‬‫ﺳﯿﺴﺘﻢ‬‫اﻗﺘﺼﺎدی‬.............................................................................................6
،‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬‫ﻋﺮﺿﻪ‬‫و‬‫ﻗﯿﻤﺖ‬‫ﺑﺎزار‬.....................................................................................................7
‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ‬‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬....................................................................................................................7
‫ﻋﺮﺿﻪ‬............................................................................................................................8
‫ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬.............................................................................................................9
‫ﻗﯿﻤﺖ‬‫ﺑﺎزار‬....................................................................................................................10
‫ﻗﯿﻤﺖ‬‫ﺗﻌﺎدل‬PE..............................................................................................................10
‫ﮐﺸﺶ‬.........................................................................................................................11
‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﮐﺸﺶ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﺗﻌﯿﯿﻦ‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ‬....................................................................................12
‫درآﻣﺪ‬،‫ﮐﻞ‬‫درآﻣﺪ‬،‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬‫درآﻣﺪ‬‫ﻧﻬﺎﯾﯽ‬...................................................................................14
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬،‫ﮐﻞ‬‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬‫و‬‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬‫ﻧﻬﺎﯾﯽ‬..................................................................................16
‫ا‬‫ﻧﻮاع‬‫ﺑﺎزارﻫﺎی‬‫اﻗﺘﺼﺎدی‬......................................................................................................18
‫ﻃﺒﻘﻪ‬‫ﺑﻨﺪی‬‫ﺑﺎزار‬..............................................................................................................18
‫اﺻﻮل‬‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬...................................................................................................................21
‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ‬‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬.............................................................................................................22
‫ﻧﺰوﻟﯽ‬ ‫ﺑﺎزده‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن‬.......................................................................................................22
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬.............................................................................................................24
‫دﯾ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ‬‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﺪﮔﺎﻫﻬﺎی‬................................................................................24
‫زﻣﺎن‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬......................................................................................................24
‫ﮐﻞ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬................................................................................................................25
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬...........................................................................................................25
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬...................................................................................................................29
‫ﺗﻌﺮﯾﻒ‬‫اﻗﺘﺼﺎد‬‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬.....................................................................................................29
‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬‫و‬‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬‫ﮔﯿﺮی‬......................................................................................................30
‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬ ‫ﻣﺎﻫﯿﺖ‬..........................................................................................................30
‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬ ‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ‬...........................................................................................................30
‫ﮔﯿﺮی‬ ‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬ ‫اﻧﻮاع‬.....................................................................................................30
‫اﻃﻤﯿﻨﺎن‬ ‫ﺷﺮاﯾﻂ‬ ‫در‬ ‫ﮔﯿﺮی‬ ‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬...............................................................................30
‫اﻃﻤﯿﻨﺎن‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﺷﺮاﯾﻂ‬ ‫در‬ ‫ﮔﯿﺮی‬ ‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬.........................................................................31
‫ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ‬‫و‬‫اﺻﻮ‬‫ل‬‫ﭘﺎﯾﻪ‬‫در‬‫اﻗﺘﺼﺎد‬‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬..................................................................................32

3. ٢
‫ﭘﻮل‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ارزش‬........................................................................................................32
‫ﯾﮑﺴﺎل‬ ‫در‬ ‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻧﺮخ‬...............................................................................................33
‫ﭘﻮل‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ارزش‬........................................................................................................34
‫ﺗﻌﺎدل‬...............................................................................................................34
‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬ ‫ﻧﺮخ‬..............................................................................................34
‫راﺑﻄﻪ‬P‫و‬F........................................................................................................36
‫ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮل‬ ‫و‬ ‫ﺟﺪول‬.........................................................................................39
‫ﺧﺎص‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‬.......................................................................................................42
‫ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ‬ ‫ﺷﯿﺐ‬....................................................................................................42
‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﺳﺮی‬......................................................................................................44
‫ﻧﺮخ‬،‫اﺳﻤﯽ‬‫ﻧﺮخ‬‫ﻣﺆﺛﺮ‬.........................................................................................................46
‫اﺳﻤﯽ‬ ‫ﻧﺮخ‬–‫ﻣﻮﺛﺮ‬ ‫ﻧﺮخ‬.................................................................................................47
‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪن‬ ‫ﻣﺮﮐﺐ‬...................................................................................................47
‫ﺗﮑﻨﯿﮏ‬‫ﻫﺎی‬‫اﻗﺘﺼﺎد‬‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬‫و‬‫ﮐﺎرﺑﺮد‬‫آﻧﻬﺎ‬................................................................................50
‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﺗﮑﻨﯿﮏ‬‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬.........................................................................................50
‫ﻓﻌﻠﯽ‬ ‫ارزش‬ ‫روش‬..................................................................................................50
‫ﻣﻌﺎدل‬ ‫روش‬)‫ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ‬(‫ﺳﺎﻻﻧﻪ‬EUAC , EUAB...........................................................54
‫اﺿﺎﻓﯽ‬ ‫ﮔﺬاری‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺠﺰﯾﻪ‬..........................................................................59
‫ﺗﺮﺳﯿﻤﯽ‬ ‫روش‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ‬............................................................................................60
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﯽ‬ ‫روش‬...................................................................................................65
‫ﻣﺨﺎرج‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻊ‬ ‫روش‬............................................................................................66
‫اﺳﺘﻬﻼک‬......................................................................................................................69
‫اﺳﺘﻬﻼک‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫دﻻﯾﻞ‬.................................................................................................69
‫دﻓﺘﺮی‬ ‫ارزش‬............................................................................................................69
‫اﺳﺘﻬﻼک‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬ ‫روﺷﻬﺎی‬............................................................................................69
‫اﺳﺘﻬﻼک‬ ‫روش‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب‬................................................................................................73
‫ﻣﺎﻟﯿﺎت‬ ‫و‬ ‫اﺳﺘﻬﻼک‬ ‫ﻧﻤﻮدن‬ ‫ﻟﺤﺎظ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺠﺰﯾﻪ‬...............................................................75
‫ﻣﺎﻟﯿﺎت‬(TX)..................................................................................................................75
‫ﻣﺎﻟﯿﺎت‬ ‫ﮐﺴﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻣﺎﻟﯽ‬ ‫ﻓﺮآﯾﻨﺪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬ ‫روش‬..................................................75
‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﺎت‬ ‫و‬ ‫اﺳﺘﻬﻼک‬ ‫ﻧﻘﺶ‬.................................................................79
‫اﺛﺮات‬‫وام‬‫در‬‫ﺑﺮرﺳﯽ‬‫ﻫﺎی‬‫اﻗﺘﺼﺎدی‬.........................................................................................80
‫آﻧﺎﻟﯿﺰ‬‫ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ‬..............................................................................................................82
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺣﺪاﻗﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺗﻌﯿﯿﻦ‬.......................................................................83
‫آﻧﺎﻟﯿﺰ‬‫ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ‬..............................................................................................................85
‫ﺗﻔﺎوﺗﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬......................................................................................................86
‫ﺗﻮرم‬...........................................................................................................................93
‫ﺗﻮرم‬ ‫آﻣﺪن‬ ‫ﺑﻮﺟﻮد‬ ‫ﻋﻠﻞ‬.................................................................................................93
‫ﺗﻮرم‬ ‫ﻧﺮخ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬.......................................................................................................93

4. ٣
‫ﺗﻮرم‬ ‫ﻧﺮخ‬(f)..........................................................................................................102
‫ﺗﻮرم‬ ‫آﻧﺎﻟﯿﺰ‬)‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﭘﺮوژه‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮرم‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ‬(............................................................104
‫ﻇﺎﻫﺮی‬ ‫ﻧﺮخ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬if...............................................................................................104
‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﺿﺮﯾﺐ‬...................................................................................................104
‫ﻣﺮاﺟﻊ‬‫اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ‬.............................................................................................................108

5. ٤
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬ ‫ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ‬ ‫ﻣﺒﺎﻧﻲ‬
‫ﺗﻌﺪﺍﺩ‬‫ﻭﺍﺣﺪ‬:3‫ﻧﻮﻉ‬‫ﻭﺍﺣﺪ‬:‫ﻧﻈﺮ‬‫ی‬‫ﺗﻌﺪﺍﺩ‬‫ﺳﺎﻋﺖ‬:48‫ﺳﺎﻋﺖ‬‫ﭘﻴﺸﻨﻴﺎﺯ‬:‫آﻣﺎر‬‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻻت‬ ‫و‬
‫ﺍﻫﺪﺍﻑ‬‫ﺩﺭﺱ‬
‫آﺷﻨﺎ‬‫ﺑﺎ‬ ‫داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن‬ ‫ﺷﺪن‬‫اﺻﻮل‬‫ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻻزم‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺗﮑﻨﯿﮏ‬ ‫اراﺋﻪ‬ ‫و‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫ﻣﺒﺎﻧﯽ‬ ‫و‬
‫ﻃﺮح‬‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺬاری‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﭘﺮوژه‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﭘﻮل‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ارزش‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫درﻧﻈﺮ‬،‫ﺗﻮرم‬‫ﻣﺎﻟﯿﺎت‬ ،...
‫ﮐﺘﺎﺏ‬‫ﻫﺎﻱ‬‫ﺩﺭﺳ‬‫ﻲ‬
1-‫ﺳﻴﺴﺘﻢ‬،‫ﺗﻮﻟﻴﺪﻱ‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﺗﺨﺼﻴﺺ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻗﻴﻤﺖ‬‫رﯾﭽﺎرت‬‫ﻣﯿﺮﻧﻈﺎم‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﻪ‬ ،‫وﯾﭻ‬ ‫ﻟﻒ‬
‫ﻋﻼﻣﻪ‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫اﻧﺘﺸﺎرات‬ ،‫ﺳﺠﺎدی‬‫ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾ‬‫ﯽ‬.
2-‫ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ‬‫ﮐﻼﻥ‬)‫ﺩﻭﺟﻠﺪﻱ‬(،‫ﯾﻮﺳﻒ‬‫ﮐﻮﯾﺮ‬ ‫اﻧﺘﺸﺎرات‬ ،‫ﻓﺮﺟﯽ‬.
3-‫ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ‬‫ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬‫ﯾﺎ‬‫ﻫﺎی‬ ‫ﻃﺮح‬ ‫ارزﯾﺎﺑﯽ‬‫ﻣﻬﺪی‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫دﮐﺘﺮ‬ ،‫اﻗﺘﺼﺎدی‬
‫اﺳﮑﻮ‬‫ﯾﯽ‬‫ﻧﮋاد‬.

6. ٥
‫ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫ﻋﻮﺍﻣﻞ‬
١-‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ‬١
‫ﻃﻮﻻﻧﯽ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ً‫ﻻ‬‫ﻣﻌﻤﻮ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻋﻮاﻣﻠﯽ‬ ‫ﮐﻠﯿﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﻧﺎﻣﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫دارﻧﺪ‬.
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫اﺑﺰارآﻻت‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺠﻬﯿﺰات‬ ،‫ﻣﺎﺷﯿﻦ‬ ،‫ﭘﻮل‬
2-‫ﺍﻧ‬ ‫ﻧﻴﺮﻭﻱ‬‫ﺴﺎﻧﻲ‬-‫ﮐﺎﺭ‬٢
‫ﮔﯿﺮﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﺧﺪﻣﺎت‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫ﮐﻠﯿﻪ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﯿﺪه‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻧﯿﺮوی‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﯿﺮوی‬.
3-‫ﺯﻣﻴﻦ‬٣
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫ﮐﻠﯿﻪ‬.
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﮐﺎر‬ ‫ﻓﻀﺎی‬ ،‫آب‬ ،‫اوﻟﯿﻪ‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫اﺻ‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ‬‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻓﻮق‬ ‫ﻣﻮارد‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻠﯽ‬.‫ﻧﻮﯾﻦ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫در‬ ‫وﻟﯽ‬‫دو‬‫ﻋﺎﻣﻞ‬‫دﯾﮕﺮ‬‫ﺑﺎ‬‫ﻋﻨ‬‫ﺎ‬‫و‬‫ﯾ‬‫ﻦ‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬‫ﻓﻨﺎور‬ ‫و‬‫ی‬‫اﻧﺪ‬ ‫ﻧﻤﻮده‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬.
٤-‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬٤
‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﺑﻨﮕﺎه‬ ‫اداره‬ ‫ﻣﺘﺪوﻟﻮژی‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬ ‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬‫ﻣ‬‫ﯽ‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬.
5-‫ﻓﻨﺎﻭﺭ‬‫ﻱ‬٥
‫ﻓﻨ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﻧﻮع‬‫ﯽ‬‫ﺑﺮا‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﺗﺠﻬﯿﺰات‬ ‫و‬‫ی‬‫ﺧ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬‫ﻓﻨﺎور‬ ‫ﺳﻄﺢ‬ ‫ﺪﻣﺎت‬‫ی‬‫را‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻓﺮاﯾﻨﺪ‬
‫ﻣ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬‫ﯽ‬‫دﻫﺪ‬.
•‫ﮐﺎﻻﻫﺎ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬6
‫ﺧﺪﻣﺎت‬ ‫و‬7
‫اﺳﺖ‬.
•‫دارﻧﺪ‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫ﺧﺪﻣﺎت‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎﻻﻫﺎ‬.
١
Capital
٢
Labor
٣
Land
٤
Management
٥
Technology
٦
Goods
٧
Services

7. ٦
•‫ﺟﻨﺒﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺪﻣﺎت‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎﻻﻫﺎ‬‫ﺗﻨﻮع‬‫و‬‫ﮐﻤﯿﺖ‬‫دارﻧﺪ‬ ‫ﻣﺤﺪودﯾﺖ‬.
‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺠﺒﻮر‬ ‫ﻣﺤﺪودﯾﺖ‬ ‫ﺑﻌﻠﺖ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﺧﺪﻣﺎت‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎﻻﻫﺎ‬ ‫ﺗﻬﯿﻪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫ﯾﮏ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب‬.
•‫ﮔﯿﺮد؟‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب‬
‫ﺑﺮاﺳﺎس‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ‬ ‫ﮐﺎﻻﻫﺎی‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب‬‫ﻗﻴﻤﺖ‬ ‫ﺗﺌﻮﺭﻱ‬8
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﻧﺠﺎم‬.
‫ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﺳﺎﺩﻩ‬ ‫ﻣﺪﻝ‬
‫ﮔﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻔﮑﯿﮏ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درآﻣﺪﻫﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫ﻣﺪل‬ ‫در‬.
1-‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫درآﻣﺪ‬
2-‫زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
3-‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﺎت‬ ‫درﯾﺎﻓﺘﯽ‬‫ﻟﯿﺪی‬
4-‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫اﻧﺪ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺗﻘﺴﯿﻢ‬ ‫ﻋﻤﺪه‬ ‫ﮔﺮوه‬ ‫دو‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫واﺣﺪﻫﺎی‬ ‫ﻣﺪل‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬.
1-‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﺼﺮف‬
2-‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﺎت‬
‫دارﻧﺪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮوه‬ ‫دو‬ ‫اﯾﻦ‬.
1-‫ﺧﺪﻣﺎت‬ ‫و‬ ‫ﻣﺼﺮﻓﯽ‬ ‫ﮐﺎﻻﻫﺎی‬ ‫ﺑﺎزار‬
2-‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﺑﺎزار‬
‫ﯾﮏ‬ ‫ﻣﺘﺸﮑﻠﻪ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫ﻓﻮق‬ ‫ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ‬‫ﺗﺌﻮری‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫داری‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫و‬ ‫آزاد‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻢ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻨﺎ‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬.
•‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﺪور‬ ‫ﺟﺮﯾﺎن‬ ‫در‬ ‫ﭘﻮل‬2‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﻓﻮق‬ ‫ﮔﺮاف‬ ‫در‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬.
٨
Price Theory
‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﺼﺮف‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﺎت‬
‫ﭘﻮل‬
‫و‬ ‫ﻣﺼﺮﻓﯽ‬ ‫ﮐﺎﻻﻫﺎی‬
‫ﺧﺪﻣﺎت‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬)‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬-‫ﮐﺎر‬ ‫ﻧﯿﺮوی‬(
‫ﭘﻮل‬

8. ٧
‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬٩
‫ﻋﺮﺿﻪ‬ ،١٠
‫ﻗﻴﻤﺖ‬ ‫ﻭ‬‫ﺑﺎﺯﺍﺭ‬١١
•‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬
‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ‬:‫آن‬ ‫از‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ‬ ‫ﻣﻘﺎدﯾﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺎﻻ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺸﺮوط‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺧﺮﯾﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫در‬.
•‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﻴﺰﺍﻥ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺆﺛﺮ‬ ‫ﻋﻮﺍﻣﻞ‬
1-‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬Px
2-‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫ﺳﻠﯿﻘﻪ‬T
3-‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬C
4-‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫درآﻣﺪ‬I
5-‫ﮐﺎﻻﻫ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬‫واﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺎی‬Pn
6-‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫دﺳﺘﺮس‬ ‫در‬ ‫ﺧﺪﻣﺎت‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎﻻﻫﺎ‬ ‫ﺣﺪود‬R
‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﻌﺎﺩﻟﻪ‬١٢
‫اﮔﺮ‬X‫دارﯾﻢ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎی‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﮐﺎﻻﻫﺎی‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬:
X= f (Px, T, C, I, Pn, R)
-‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﺗﺄﺛﯿﺮ‬Px
-‫ﺳﻠﯿﻘﻪ‬ ‫ﺗﺄﺛﯿﺮ‬T
-‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﺗﺄﺛﯿﺮ‬C
-‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﺗﺄﺛﯿﺮ‬I
-‫واﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﮐﺎﻻﻫﺎی‬ ‫ﺗﺄﺛﯿﺮ‬Pn
-‫دﺳﺘﺮس‬ ‫در‬ ‫ﺧﺪﻣﺎت‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎﻻﻫﺎ‬ ‫ﺗﺄﺛﯿﺮ‬R
‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﯿﺰان‬ ‫در‬ ‫ﻣﺆﺛﺮ‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﺻﻮرﺗﯿﮑﻪ‬ ‫در‬ ،‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﺗﻌﺮﯾﻒ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻄﺎﺑﻖ‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎﻻﯾﯽ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮض‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ‬X‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬:
X= f(px) ,
Px= g(x) ‫وﯾﺎ‬:
٩
Demand
١٠
Supply
١١
Market Price
١٢
Demand Curve

9. ٨
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﯿﺰان‬X‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫آورده‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺟﺪول‬ ‫در‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬.
‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪﺍﺭ‬‫ﻗﻴﻤﺖ‬
50
40
30
20
10
1000
2000
3000
4000
5000
‫ﻓﻮﻕ‬ ‫ﻣﺜﺎﻝ‬ ‫ﺑﺮﺍﻱ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﻲ‬:
‫ﻋﺮﺿﻪ‬
‫ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ‬:‫ﻓﺮوﺷﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ‬ ‫ﻣﻘﺎدﯾﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ‬‫در‬ ‫ﺣﺎﺿﺮﻧﺪ‬ ‫ﮔﺎن‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﺑﺸﺮط‬ ،‫ﺑﮕﺬارﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮوش‬ ‫ﻣﻌﺮض‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫در‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ازای‬
‫ﻧﮑﻨﻨﺪ‬.
x
px
١٠ ٢٠ ٣٠ ۴٠ ۵٠
١٠٠٠
٢٠٠٠
٣٠٠٠
۴٠٠٠
D
۵٠٠٠

10. ٩
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫ﻣﯿﺰان‬x‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫آورده‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺟﺪول‬ ‫در‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬.
‫ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫ﻣﻴﺰﺍﻥ‬‫ﻗﻴﻤﺖ‬
10
20
30
40
50
1000
2000
3000
4000
5000
‫ﻋ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﻲ‬‫ﺮﺿﻪ‬
•‫ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫ﻣﻌﺎﺩﻟﻪ‬
X= h(px)
Px= k(x) ‫ﯾﺎ‬:
x
px
١٠ ٢٠ ٣٠ ۴٠ ۵٠
١٠٠٠
٢٠٠٠
٣٠٠٠
۴٠٠٠
۵٠٠٠
S

11. ١٠
‫ﺑﺎﺯﺍﺭ‬ ‫ﻗﻴﻤﺖ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻣﻌﯿﻦ‬ ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬ ‫ﻫﺮﮔﺎه‬
‫داﺷﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻫﯿﻢ‬:
‫ﻣﺎزاد‬ Ox’١ – Ox١ = x١x٢ = MN Pe
‫ﮐﻤﺒﻮد‬ Ox٢ – Ox’٢ = x’٢x٢ = KL Pe
‫ﺗﻌﺎﺩﻝ‬ ‫ﻗﻴﻤﺖ‬١٣
Pe
‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻗﯿﻤﺘﯽ‬ ،‫ﺗﻌﺎدل‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗﻄﻊ‬ ‫را‬ ‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬.
١٣
Equilibrium Price
X١
P١
Pe
P٢
X٢
Px
M
K
N
L
D S‫ﻣﺎزاد‬(Excess)
‫ﮐﻤﺒﻮد‬(Shortage)
x
X’٢
O X’١Xe

12. ١١
‫ﻣﺴﺌﻠﻪ‬:‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‬ ‫اﮔﺮ‬x‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬Px= g(x)= - x + 4‫ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‬ ‫و‬
‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬ ‫ﮐﺎﻻ‬:px = k(x)= 2x + 1‫ﺑﺎﺷﺪ‬.‫ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬ ‫ﻣﺬﮐﻮر‬ ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫ﺗﻌﺎدل‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬.
‫ﻣﯿﺮﺳﺪ‬ ‫ﺑﻔﺮوش‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫از‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬.
‫ﮐﺸﺶ‬١٤
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ‬:‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮔﯿﺮی‬ ‫اﻧﺪازه‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮات‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫رﻓﺘﺎر‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮات‬ ‫ﮐﺸﺶ‬.
‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻗﻴﻤﺘﻲ‬ ‫ﮐﺸﺶ‬15
‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮات‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﮐﺸﺶ‬ ‫ﮔﯿﺮی‬ ‫اﻧﺪازه‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬
“ep”‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫داده‬ ‫ﻧﺸﺎن‬.
χ
χχχ
χχ
x
p
pppp
e .
/
/
∆
∆
=
∆
∆
=
‫ﮐﺸﺶ‬ ‫ﮐﻠﯽ‬ ‫ﺑﻄﻮر‬x‫ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫در‬y‫ﺑﻪ‬‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻌﺮﯾﻒ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺻﻮرت‬.
x
y
y
x
y
y
x
x
xy ⋅
∆
∆
=
∆
∆
=Ε
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬x‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬.‫ﮐﺎﻻ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻗﯿﻤﺘﯽ‬ ‫ﮐﺸﺶ‬
‫ﻧﻘﻄﻪ‬ ‫در‬٧=ΡΧ‫ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬.
١٤
Elasticity
١٥
Price Elasticity of Demand
px
x
D
١٠٠ ٢٠٠ ٣٠٠ ۴٠٠ ۵٠٠ ۶٠٠ ٧٠٠
١
٢
٣
۴
۵
۶
٧
‫ﺗﻐ‬‫ﯿﯿ‬‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫ﻧﺴﺒﯽ‬ ‫ﺮات‬
‫ﺗﻐ‬‫ﯿﯿ‬‫ﻧﺴﺒﯽ‬ ‫ﺮات‬‫ﻗﯿﻤﺖ‬
ep=

13. ١٢
۵.١٠
٢٠٠
٢١٠٠
)
١٠٠
٧
).(
۵٧
۴٠٠١٠٠
()).(( −=−=
−
−
=
∆
∆
=ΧΧΡ
X
P
P
x
E
x
‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫اﯾﻦ‬1%‫ﻧﻤ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ‬‫ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫ﺎﯾﺪ‬12%‫ﻧﺸﺎن‬ ‫اﻟﻌﻤﻞ‬ ‫ﻋﮑﺲ‬
‫داد‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬.
‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻤﺎﺳﯽ‬ ‫اﺑﺘﺪا‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﻧﻘﻄﻪ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺸﺶ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﻄﯽ‬ ‫ﺑﺼﻮرت‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬ ‫ﮐﺸﺶ‬ ‫روش‬ ‫ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﭙﺲ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬.
‫رﯾﺎﺿﯽ‬ ‫راﺑﻄﻪ‬:)).((
x
p
dp
dx
pE x
x
xx =
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎی‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‬ ‫اﮔﺮ‬x‫ﺑﺼ‬‫ﻮرت‬x= 800-100p‫ﻧﻘﻄﻪ‬ ‫در‬ ،‫ﺑﺎﺷﺪ‬px=6‫را‬ ‫ﮐﺸﺶ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬.
٢٠٠۶ =→= xp
٣
٢٠٠
۶
١٠٠)).(( −=×−==
x
p
dp
dx
E x
x
‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﮐﺸﺶ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪﻩ‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ‬ ‫ﻋﻮﺍﻣﻞ‬
١-‫ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ‬ ‫ﮐﺎﻻﻱ‬ ‫ﻭﺟﻮﺩ‬
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫اﺗﻮﺑﻮس‬–‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬ ‫ﻧﻘﺎﺷﯽ‬ ،‫ﻣﺘﺮو‬–‫ﺗﺎﻓﺘﻮن‬ ‫ﻧﺎن‬ ،‫دﯾﻮاری‬ ‫ﮐﺎﻏﺬ‬–‫ﻟﻮاش‬ ‫ﻧﺎن‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮ‬ ‫ﺟﺎﻧﺸﯿﻦ‬ ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﻫﺮ‬‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﮐﺸﺶ‬.
٢-‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ‬ ‫ﻣﻮﺍﺭﺩ‬
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﺑﺮق‬ ، ‫آب‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﮐﺸﺶ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮ‬ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣﻮارد‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﻫﺮ‬.
٣-‫ﻣﻴﺰﺍﻥ‬)‫ﺳﻬﻢ‬(‫ﺑﻮﺩﺟﻪ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﮔﻮﺷﺖ‬ ،‫ﭘﻮﺷﺎک‬

14. ١٣
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪﯾﺪﺗﺮ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﮐﺸﺶ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮ‬ ‫ﺑﻮدﺟﻪ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺳﻬﻢ‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﻫﺮ‬.
٤-‫ﺩﺭﺁﻣﺪ‬
‫ﻣ‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫ﻫﺮ‬‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐﻤﺘﺮ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﮐﺸﺶ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﻻﺗﺮ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﺼﺮف‬.
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:
‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬x‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬x=2px
2
- px + 3‫ﻧﻘﻄﻪ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﮐﺸﺶ‬px=2
‫ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬.
٢=xp
٩٣٢٢٢ ٢
=+−×=X
١۴ −= x
x
p
dp
dx
x
p
p
x
p
dp
dx
pE x
x
x
x
xx ×−=×= )١۴(
)٩٢( == xpx
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬x‫ﺑﺼﻮرت‬۵
٢
+
−
=
x
px‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬.‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﻫﺮﮔﺎه‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﮐﺸﺶ‬
3‫اﺳﺖ؟‬ ‫ﭼﻘﺪر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺧﺎﻧﻮار‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎی‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‬n‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬.
Xn= apn+bpi+cy
‫آن‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬:
Y = ‫درآ‬‫ﺧﺎﻧﻮار‬ ‫ﻣﺪ‬
۵۶.١
٩
١۴
٩
٢
)١٢۴( ==×−×=xx pE
۵.١
۴
٣
٢
۴٣١٠٢١٠٢
٢
١٠
−=×−=×=
=→=→+−=→+−=→
+−
=
x
p
dp
dx
pE
xppxxp
x
p
x
x
xx
xxxx

15. ١٤
Pn = n ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬
Pi = i ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬
C = ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﯿﻞ‬
‫اﮔﺮ‬a= -2‫و‬b=0,5‫و‬c=0,1‫و‬pi =4‫و‬y =100‫ﺑﺎﺷﺪ‬.
‫ﺍﻟﻒ‬(‫آورﯾﺪ‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎی‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‬.
‫ﺏ‬(‫ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺬﮐﻮر‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‬.
١٢٢
١٢٢)١٠٠١.٠()۴۵.٠(٢
+−=
+−=×+×+−=
nn
nnn
pX
ppX
‫ﺩﺭﺁﻣﺪ‬ ،‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﺩﺭﺁﻣﺪ‬ ،‫ﮐﻞ‬ ‫ﺩﺭﺁﻣﺪ‬‫ﻧﻬﺎﻳﻲ‬
‫ﮐﻞ‬ ‫ﺩﺭﺁﻣﺪ‬16
(TR):‫ﻓﺮوش‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫درﯾﺎﻓﺖ‬ ‫وﺟﻮه‬ ‫ﮐﻠﯿﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬‫واﺣﺪﻫﺎ‬ ‫ﮐﻠﯿﻪ‬‫ی‬‫از‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫دوره‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺎص‬ ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﯾﮏ‬
TR=Px.X
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﺩﺭﺁﻣﺪ‬17
(AR):‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬‫ﮐﺎﻻ‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻓﺮوش‬ ‫از‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫درآﻣﺪ‬
x
x
P
X
XP
X
TR
AR ===
١٦
Total Revenue
١٧
Average Revenue
pn
xn
۶
۴
٢
o
٣ ٩۶ ١٢

16. ١٦
‫ﻧﻬﺎﻳﻲ‬ ‫ﺩﺭﺁﻣﺪ‬18
(MR):‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬ ‫ﺷﯿﺐ‬TR‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬ ‫ﻣﺸﺘﻖ‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﮐﺎﻻ‬
dX
dTR
MR =
‫ﻣﺜﺎل‬:‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‬Px=100-5x+2x2
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬.‫اﮔﺮ‬10‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫واﺣﺪ‬.1(
‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬2(‫ﮐﻞ‬ ‫درآﻣﺪ‬3(‫آورﯾﺪ‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻬﺎﯾﯽ‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‬.
٢٣٢
١٠
٣٢
١٠
۶١٠١٠٠)٢۵١٠٠(
٢۵٠٠١٠٢۵٠
٢۵١٠٠.
٢۵٠٢٠٠۵٠١٠٠
xxxxx
dx
d
dx
dTR
MR
TR
XPTR
P
x
x
xx
=−=+−×==
=×=
Χ+Χ−Χ==
=+−=
=
=
MR>0‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮ‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎ‬.
MR<0‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻤﺘﺮ‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎ‬.
MR=0‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮی‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎ‬.
‫ﮐﻞ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬١٩
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬ ،٢٠
‫ﻧﻬﺎﻳﻲ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬ ‫ﻭ‬٢١
‫ﮐﻞ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬(TC):‫ﯾﮏ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺎص‬ ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﮐﻠﯿﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫دوره‬.
TC = Cx .x
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬(AC):‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫از‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫ﺧﺎص‬.
AC = TC/x
‫ﻧﻬﺎﻳﻲ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬(MC):‫ﮐﻞ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬ ‫ﺷﯿﺐ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬TC‫ﮐﻞ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﺸﺘﻖ‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬.
MC = dTC/dx
‫ﮐﻞ‬ ‫ﺳﻮﺩ‬π)(:‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬‫ﮐﻞ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﺗﻔﺎﺿﻞ‬
‫ﮐﻞ‬ π = TR- TC )‫ﺳﻮد‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‬(
١٨
Marginal Revenue
١٩
Total Cost
٢٠
Average Cost
٢١
Marginal Cost

17. ١٧
‫ﮐﻨﻨﺪﻩ‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﺑﺮﺍﻱ‬ ‫ﺳﻮﺩ‬ ‫ﺣﺪﺍﮐﺜﺮ‬ ‫ﺷﺮﻁ‬
MC = MR
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬Px =100-4x‫ﮐﻞ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‬ ‫و‬‫آن‬
TC = 50+20x‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬.‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻘﺪاری‬ ‫و‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬
‫ﻣ‬‫ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬ ‫رﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ﯽ‬.
MC = MR
MC =dTC/dx= ٢٠
TR = Px.x = ١٠٠x-۴x٢
MR = dTR/dx= ١٠٠-٨x
١٠٠-٨x=٢٠ x=١٠ px=۶٠
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫اﻧﺤﺼﺎر‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﺑﻨﮕﺎه‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‬Px=20-x‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬.‫ﮐﻞ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‬
‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﺑﻨﮕﺎه‬ ‫اﯾﻦ‬TC = x2
+ 8x + 2‫اﺳﺖ‬.
a.‫ﮐﻨﺪ؟‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻨﮕﺎه‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫ﭼﻪ‬
b.‫اﺳﺖ‬ ‫ﭼﻘﺪر‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬.
c.‫ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫را‬ ‫ﺑﻨﮕﺎه‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫ﻣﺒﻠﻎ‬.
π = ‫ﺳﻮد‬ = TR – TC = Px.X- TC= (٢٠-X)X- (X٢
+٨X+٢) = -٢X٢
+ ١٢X- ٢
‫ﺳﻮد‬ ‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ‬ ‫ﺑﺮای‬:
dπ/dX= -۴X+١٢=٠ X=٣ ‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬‫ﺳﻮد‬
Px=٢٠-X=٢٠-٣=١٧ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬
π =-٢x٢
+١٢x-٢=١٨+٣۶-٢=١۶ ‫ﺳﻮد‬
TR=P.X=٣(١٧)=۵١ ‫ﮐﻞ‬ ‫درآﻣﺪ‬
TC= ٣٢
+ ٨*٣+٢=٣۵ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬

18. ١٨
‫ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎ‬ ‫ﺍﻧﻮﺍﻉ‬‫ﻱ‬‫ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ‬‫ﻱ‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬ ‫دﯾﺪﮔﺎه‬ ‫از‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﺑﺨﺶ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬‫ی‬‫ﺑﺮرﺳ‬ ‫ﻣﻮرد‬‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﻗﺮار‬‫ﯽ‬‫ﮔﯿﺮد‬.‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬‫ی‬‫ﻣﻤﮑﻦ‬
‫اﻧﻔﺮاد‬ ‫ﺑﺼﻮرت‬ ‫اﺳﺖ‬‫ی‬‫ﻣﺸﺎرﮐﺘ‬ ،‫ﯽ‬‫و‬‫ﺳﻬﺎﻣ‬ ‫ﺷﺮﮐﺖ‬ ‫ﯾﺎ‬‫ﯽ‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬.
‫ﻓﺮض‬1-‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﻧﻮع‬ ‫ﯾﮏ‬‫ی‬‫ﻣ‬ ‫اراﺋﻪ‬‫ﯽ‬‫ﺷﻮد‬.
‫ﻓﺮض‬2-‫ﮐﺎﻻﻫﺎ‬‫ی‬‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ‬ ً‫ﻼ‬‫ﮐﺎﻣ‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫در‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫اراﺋﻪ‬
‫ﻣﻨﺤﻨ‬‫ﻲ‬‫ﻓﺮﻭﺵ‬:‫ﻣﻨﺤﻨ‬‫ﯽ‬‫ﺑﺮا‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪه‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬‫ی‬‫ﮐﺎﻻ‬‫ی‬‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬‫ی‬‫ﻣﺨﺘﻠﻔ‬ ‫ﻣﻘﺎدﯾﺮ‬‫ﯽ‬‫از‬
‫ﻗﯿﻤﺘﻬﺎ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫آن‬‫ی‬‫ﻣ‬ ‫ﺑﻔﺮوش‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬‫ﯽ‬‫را‬ ‫رﺳﺎﻧﺪ‬‫ﻣ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬‫ﯽ‬‫دﻫﺪ‬.‫ﻣﻨﺤﻨ‬ ‫اﯾﻦ‬‫ﯽ‬"‫ﻣﻨﺤﻨ‬‫ﻲ‬‫ﻓﺮﻭﺵ‬"
‫ﻣ‬ ‫ﻧﺎﻣﯿﺪه‬‫ﯽ‬‫ﺷﻮد‬.
‫ﺑﺎﺯﺍﺭ‬ ‫ﺑﻨﺪﻱ‬ ‫ﻃﺒﻘﻪ‬
١-‫ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫ﺭﻗﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑﺎﺯﺍﺭ‬٢٢
‫ﮐﻪ‬ ‫دارد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫رﻗﺎﺑﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫در‬4‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮﻗﺮار‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺷﺮط‬.
1.‫ﮐﺎﻻﻫﺎ‬ ‫ﺑﻮدن‬ ‫ﯾﮑﺴﺎن‬
2.‫ﺑﺎزار‬ ‫ﺣﺠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪه‬ ‫و‬ ‫ﺧﺮﯾﺪار‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻮدن‬ ‫ﮐﻮﭼﮏ‬
3.‫ﻣﺤﺪود‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﻋﺪم‬‫ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﯾﺖ‬)‫ﻓﺮوش‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ﻣﺤﺪودﯾﺖ‬-‫ﯾﺎ‬ ‫ﺧﺮﯾﺪ‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﻣﺤﺪودﯾﺖ‬
‫ﻓﺮوش‬(.......
4.‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎﻻﻫﺎ‬ ‫اﻧﺘﻘﺎل‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ‬
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫زﻣﯿﻨﯽ‬ ‫ﺳﯿﺐ‬
٢٢
Pure Competition

19. ١٩
‫ﻣﻨﺤﻨﻲ‬‫ﻓﺮﻭﺵ‬
‫ﻣﻨﺤﻨ‬ ‫ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫رﻗﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫در‬‫ﯽ‬‫ﺗﻘﺎﺿﺎﯾ‬‫ﯽ‬‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﻮﺳﺴﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬‫ی‬‫ﻣ‬ ‫ﻣﻮاﺟﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺎ‬‫ﯽ‬‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻌﺎدل‬ ‫ﻧﻘﻄﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺷﻮد‬
‫اﻓﻘ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬‫ﯽ‬‫ﻣ‬‫ﯽ‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬.
‫ﺩ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﮐﺸﺶ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬‫ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫ﺭﻗﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑﺎﺯﺍﺭ‬ ‫ﺭ‬
٠→∆
∞=×
∆
∆
=
x
x
xx
P
x
P
P
x
PE
‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﺑﺒﺮد‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫را‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪه‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫اﮔﺮ‬‫ی‬‫ﻧﻤ‬ ‫ﺑﻔﺮوش‬ ‫او‬‫ﯽ‬‫رﺳﺪ‬.
٢-‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ﺭﻗﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑﺎﺯﺍﺭ‬٢٣
‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻼوه‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دارد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫رﻗﺎﺑﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫در‬4‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﭘﻨﺠﻤﯽ‬ ‫ﺷﺮط‬ ‫ﻓﻮق‬ ‫ﺷﺮط‬
‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮﻗﺮار‬:
2-‫از‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎﻓﯽ‬ ‫اﻃﻼع‬‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫واﺣﺪﻫﺎی‬ ‫ﮐﻠﯿﻪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﺟﺮﯾﺎﻧﺎت‬
٣-‫ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫ﺍﻧﺤﺼﺎﺭ‬ ‫ﺑﺎﺯﺍﺭ‬
‫ﺟﺎﻧﺸﯿﻦ‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻓﻘﻂ‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﺎﻟﺘﯽ‬ ‫ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫اﻧﺤﺼﺎر‬
‫ﻧﺪارد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫رﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﻔﺮوش‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺎﻻﯾﯽ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ‬.
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫اﯾﺮان‬ ‫ﻣﺨﺎﺑﺮات‬ ‫ﺷﺮﮐﺖ‬_‫ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﺗﻠﻔﻦ‬ ‫ﺧﻂ‬_‫ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﺗﻠﻔﻦ‬ ‫ﺧﻂ‬
٢٣
Perfect Competitio
Pl
x
‫ﺑﺎزار‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ PX
‫ﻣﻮﺳﺴﻪ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬)‫ﮐﻮﭼﮏ‬ ‫ﻣﻮﺳﺴﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺮای‬(

20. ٢٠
‫ﻣﻨﺤﻨ‬‫ﻲ‬)‫ﻓﺮﻭﺵ‬(
٤-‫ﭼﻨﺪﺟﺎﻧﺒﻪ‬ ‫ﺍﻧﺤﺼﺎﺭ‬ ‫ﺑﺎﺯﺍﺭ‬
‫ﻫﺮ‬ ‫اﻋﻤﺎل‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫آﻧﻘﺪر‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎزاری‬ ‫ﭼﻨﺪﺟﺎﻧﺒﻪ‬ ‫اﻧﺤﺼﺎر‬ ‫ﺑﺎزار‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫واﻗﻊ‬ ‫ﻣﺆﺛﺮ‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬ ‫در‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫ﯾﮏ‬.
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﺑﺎزار‬‫ﺧﻮدرو‬‫اﯾﺮان‬ ‫در‬
•‫رﻗﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫ﺑﺮﺧﻼف‬ ‫ﭼﻨﺪﺟﺎﻧﺒﻪ‬ ‫اﻧﺤﺼﺎر‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫در‬‫ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫اﻧﺤﺼﺎر‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎﻟﺺ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫واﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻘﻼﻟﯽ‬.
‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﻲ‬
‫رﻗﺒﺎ‬ ‫اﻟﻌﻤﻞ‬ ‫ﻋﮑﺲ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭼﻨﺪﺟﺎﻧﺒﻪ‬ ‫اﻧﺤﺼﺎر‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫در‬)‫ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬(‫ﯾﮏ‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫در‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎی‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪه‬.‫ﺗﻘﺎﺿ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬ ‫ﻟﺬا‬‫ﺎی‬
‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﺗﺮﺳﯿﻢ‬ ‫ﺗﻮان‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬.
‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻄﻮر‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪه‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫در‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫اﻟﻌﻤﻞ‬ ‫ﻋﮑﺲ‬
‫ﺷﻮد‬.
1(‫ﺧﻮد‬ ‫رﻗﯿﺐ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﺮوی‬
2(‫او‬ ‫از‬ ‫ﮐﻤﺘﺮ‬ ‫ﻣﯿﺰان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ‬ ،‫رﻗﯿﺐ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
3(‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ‬‫رﻗﯿﺐ‬
4(‫ﺧﻮد‬ ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﮐﯿﻔﯿﺖ‬ ‫ارﺗﻘﺎء‬
5(‫وﺳﯿﻊ‬ ‫ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻗﺪام‬
٥-‫ﺍﻧﺤﺼﺎﺭﻱ‬ ‫ﺭﻗﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑﺎﺯﺍﺭ‬
‫وﺟﻮد‬ ‫ﺑﺨﺼﻮص‬ ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫از‬ ‫زﯾﺎدی‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎزاری‬ ‫اﻧﺤﺼﺎری‬ ‫رﻗﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑﺎزار‬
‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﺑﻨﺤﻮی‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫از‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪه‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻨﺘﻬﯽ‬ ،‫دارد‬
‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺸﺨﯿﺺ‬‫ﺷﺪ‬.
px
x
D
x

21. ٢١
•‫ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﯾﮏ‬ ‫اﻋﻤﺎل‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زﯾﺎد‬ ‫آﻧﻘﺪر‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬
‫ﻧﺪارد‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﻋﻤﻠﯿﺎت‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺄﺛﯿﺮی‬.
•‫ﮐﺎﻻ‬‫ﻫﺎ‬‫ﺑﺮای‬ ‫ﺧﻮﺑﯽ‬ ‫ﺟﺎﻧﺸﯿﻦ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اراﺋﻪ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ی‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬.
•‫ﻣﺜﺎل‬:‫ﺳﺮ‬ ‫ﺗﺎﮐﺴﯽ‬ ،‫ﺟﻮراب‬ ،‫اﻟﺘﺤﺮﯾﺮ‬ ‫ﻟﻮازم‬ ،‫رﺧﺘﺸﻮﯾﯽ‬ ‫ﭘﻮدر‬‫وﯾﺲ‬)‫ﺧﺪﻣﺎت‬(‫ﺳﺲ‬ ،
‫ﻣﺎﯾ‬‫ﻮ‬‫ﻧﺰ‬‫ﺧﻮراﮐ‬ ‫روﻏﻦ‬ ،‫ﯽ‬
•‫ﻣﻨﺤﻨﻲ‬‫ﻓﺮﻭﺵ‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺎﺷﯽ‬ ‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎﻻﻫﺎ‬ ‫ﺗﺸﺨﯿﺺ‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬.‫اﯾﻦ‬ ‫اﮔﺮ‬
‫ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫رﻗﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎی‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬ ‫ﺷﺒﯿﻪ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﺗﺸﺨﯿﺺ‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬.‫ﻗ‬ ،‫ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن‬ ‫از‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬‫دﻫﺪ‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﯿﻤﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪه‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن‬ ‫دادن‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺟﺬب‬ ‫ﻣﯿﺰان‬.‫ﭼﻮن‬ ‫وﻟﯽ‬
‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﺗﺄﺛﯿﺮ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زﯾﺎد‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬‫ﮐﻤ‬‫ﯽ‬‫ﮔﺬارد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺗ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻘﺪری‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ‬‫دﻫﺪ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻌﺎدل‬.
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫ﺍﺻﻮﻝ‬
•‫و‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺸﮑﯿﻞ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎﻻﻫﺎ‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺠﺰﯾﻪ‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺎس‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫اﺻﻮل‬
‫ﺳﻄﺢ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﺗﻌﯿﯿﻦ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺠﺰﯾﻪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﻬﻤﯽ‬ ‫اﺳﺎس‬ ‫و‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪات‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﺗﻮزﯾﻊ‬ ،‫آﻧﻬﺎ‬ ‫اﺷﺘﻐﺎل‬.
•‫در‬‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻬﯿﻪ‬ ‫در‬ ‫روﺷﯽ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺳﻌﯽ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺗﺌﻮری‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﻌﯿﻦ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻤﮑﻨﻪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ‬ ‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬.
Px٢
Px١ D١
D٢
x
‫ﻓﺮوش‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎی‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬
‫ﻏﯿﺮﻫﻤﺎﻫﻨﮓ‬ ‫ﻓﺮوﺷﻨﺪه‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎی‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬

22. ٢٢
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫ﻣﻌﺎﺩﻟﻪ‬24
‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫راﺑﻄﻪ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻨﻈﻮر‬
‫ﺧﺪﻣﺎت‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﮐﺎﻻﻫﺎ‬ ‫و‬‫ﺷﺪه‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺪون‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫در‬.
X= f(a,b,c)
X=‫آﻣﺪه‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬
a,b,c=‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﮑﺎر‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
•‫ﻓﺮض‬:‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫روش‬ ‫ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﮑﺎر‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫روش‬.
‫ﻧﺰﻭﻟﻲ‬ ‫ﺑﺎﺯﺩﻩ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮﻥ‬٢٥
‫اﺳﺘﻔﺎد‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫از‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫در‬ ‫اﮔﺮ‬‫و‬ ‫دﻫﯿﻢ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫ﻣﺴﺎوی‬ ‫ﻣﻘﺎدﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ه‬
‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﻣﯿﺰان‬ ،‫ﻧﮕﻬﺪارﯾﻢ‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫را‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﮑﺎر‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﻣﻘﺎدﯾﺮ‬
‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫ﻣﻌﯿﻦ‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻦ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫وﻟﯽ‬ ،‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫ای‬ ‫اﻓﺰاﯾﻨﺪه‬ ‫ﻧﺮخ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻤﺘﺮ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬.
‫ﻣﺜﺎﻝ‬١:‫ﺑ‬ ‫ﮐﻮد‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ‬‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫ﺮای‬
‫ﻣﺜﺎﻝ‬٢:‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﮐﺎﻓﯽ‬ ‫ﺣﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺎرﮔﺮان‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ای‬ ‫ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎرﮔﺮان‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ‬.
‫ﻣﺜﺎﻝ‬٣:‫و‬ ‫ﻓﻀﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫در‬‫ﺗﺠﻬﯿﺰات‬‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﻣﺤﺪود‬A‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬.‫در‬ ‫ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ‬
‫روزاﻧﻪ‬ ‫ﮐﺎرﮔﺮان‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﻣﺘﻮاﻟﯽ‬ ‫اﯾﺎم‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫اﻧﺪازی‬ ‫راه‬ ‫ﺷﺮف‬‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ‬‫و‬‫ﻣﺤﺼﻮل‬A‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ذﮐﺮ‬‫زﯾﺮ‬ ‫ﺟﺪول‬ ‫در‬‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬.
‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬‫دﻫﯿﺪ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻧﺰوﻟﯽ‬ ‫ﺑﺎزده‬ ‫ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ‬
‫ﮐﺎﺭﮔﺮ‬ ‫ﺗﻌﺪﺍﺩ‬‫ﻣﺤﺼﻮﻝ‬ ‫ﺗﻌﺪﺍﺩ‬
210
320
435
540
643
745
844
940
٢٤
Production Function
٢٥
The Law of Diminishing Marginal Physical Product

23. ٢٣
1035
‫ﻧﻬﺎﻳﻲ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻝ‬26
:‫ﻧﻬﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬‫اﻓ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ‬ ‫ﯾﮏ‬‫ﻧﺘﯿﺠﻪ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺰاﯾﺸﯽ‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ‬)‫ﮐﺎرﮔﺮ‬(‫ﻋﺒﺎرﺗ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻣﯿﺰان‬ ‫در‬‫ﯽ‬‫ﻣﺸﺘﻖ‬
‫ﻣ‬ ‫ﮐﺎرﮔﺮان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬‫ﯽ‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬.
MPℓ= MPPℓ= dx/dℓ = f ′(ℓ)
‫ﮐﻞ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻝ‬:‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫دوره‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎرﮔﺮان‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬‫ی‬‫ﻣﻮﺳﺴﻪ‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬‫ی‬‫ﻣ‬‫ﯽ‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬.
TPℓ= x = f(ℓ)
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻝ‬:‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫دوره‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎرﮔﺮ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬‫ی‬
‫ﻣ‬‫ﯽ‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬.
APℓ= x/ℓ = f(ℓ)/ℓ
٢٦
Marginal physical product
X
‫ﺷﺪه‬‫ﺗﻮﻟﯿﺪش‬‫ﻣﺤﺼﻮل‬‫ﻣﻘﺪار‬
50
40
30
20
10
10987654321
‫ﻧ‬‫ﯿ‬‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺮوی‬
l

24. ٢٤
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬
‫ﺗﻌﺮﯾﻒ‬:‫ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺻﺮف‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫وﺟﻮﻫﯽ‬ ‫ﮐﻠﯿﻪ‬‫ﭘﺮدازد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﮑﺎر‬.‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ‬
‫دارد‬ ‫ﺗﻔﺎوت‬ ‫واﻗﻌﯽ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬.
‫ﺍﺻﻠ‬ ‫ﻋﻮﺍﻣﻞ‬‫ﻲ‬‫ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻮﺛﺮ‬
‫دارد‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺴﺘﮕﯽ‬ ‫ﺳﻄﺤﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬.
1(‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬
2(‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫و‬ ‫ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮی‬ ‫در‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬ ‫ﮐﺎرآﯾﯽ‬
‫ﺩﻳﺪﮔﺎﻫﻬﺎ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ‬‫ﻱ‬‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
١(‫ﻧﻈﺮﻳﻪ‬‫ﺩﻳﮕﺮ‬ ‫ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ‬:‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﺨﺼﻮﺻﯽ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬A‫ﮐﺎﻻﻫﺎی‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ارزش‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬ ،
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻌﯽ‬ ‫ﻫﻤﺎن‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺴﺖ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ای‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﭘﻮﺷﯽ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬A‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﮑﺎر‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬.
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ارزش‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﮑﺎر‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﺮاﯾﻄﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺰﺑﻮر‬
‫درآﯾﻨﺪ‬ ‫اﺷﺘﻐﺎل‬ ‫ﺗﺤﺖ‬ ‫ﻣﻤﮑﻨﻪ‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‬ ‫ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫اﯾﻦ‬.
٢(‫ﻏﻴﺮﺁﺷﮑﺎ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺁﺷﮑﺎﺭ‬ ‫ﻫﺎﻱ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬‫ﺭ‬
‫ﺁﺷﮑﺎﺭ‬ ‫ﻫﺎﻱ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬:‫ﻣﺨﺎرج‬ ‫ﺟﺰو‬ ً‫ﻻ‬‫ﻣﻌﻤﻮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫آﺷﮑﺎر‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫آورﯾﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺸﻤﺎر‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺟﺎری‬.،‫اﺳﺘﻬﻼک‬ ،‫ﻣﻮاد‬ ،‫دﺳﺘﻤﺰدﻫﺎ‬ ‫ﻣﺜﻞ‬...
‫ﻏﻴﺮﺁﺷﮑﺎﺭ‬ ‫ﻫﺎﻱ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬:‫ﻏﯿﺮآﺷﮑﺎر‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬‫ﺣﻘﻮق‬ ‫و‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ‬‫اﺷﺨﺎﺻﯽ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬ ‫ﻣﺎﻟﮏ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫و‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫آزاد‬ ‫ﺷﻐﻞ‬ ‫ﮐﻪ‬.
‫ﺯﻣﺎﻥ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬
‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫دارﯾﻢ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ازﺟﻨﺒﻪ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫از‬ ‫دﯾﮕﺮی‬ ‫ﺑﻨﺪی‬ ‫ﺗﻘﺴﯿﻢ‬:
1(‫ﻣﺪﺕ‬ ‫ﮐﻮﺗﺎﻩ‬:‫زﻣﺎ‬ ‫ﻣﺪت‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫از‬ ‫ﻣﻨﻈﻮر‬‫آن‬ ‫ﻃﻮل‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﺑﻘﺪری‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﯽ‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻗﺎدر‬.‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬:،‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬ ،‫زﻣﯿﻦ‬
‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺪﯾﺮان‬"‫ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬"‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﯿﺪه‬.‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻌﯽ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫اﻣﮑﺎن‬ ‫ﻣﺪت‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫در‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ‬
‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫و‬ ،‫اوﻟﯿﻪ‬ ‫ﻣﻮاد‬ ،‫ﮐﺎرﮔﺮ‬"‫ﻣﻨ‬‫ﻣﺘﻐﯿﺮ‬ ‫ﺎﺑﻊ‬"‫دارد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﯿﺪه‬.
2(‫ﺑﻠﻨﺪﻣﺪﺕ‬:‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﻃﻮل‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫دوره‬ ،‫ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت‬ ‫از‬ ‫ﻣﻨﻈﻮر‬
‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪی‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﮐﻠﯿﻪ‬ ‫ﻣﻘﺎدﯾﺮ‬)‫ﻣﺘﻐﯿﺮ‬ ‫ﭼﻪ‬ ،‫ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﭼﻪ‬(‫دﻫﺪ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ‬.

25. ٢٥
‫ﮐﻞ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬٢٧
‫ﮐﻞ‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬28
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫و‬‫ﮐﻞ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮ‬ ‫ﻫﺎی‬29
‫ﻣ‬‫ﯽ‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬.
‫ﮐﻞ‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﻫﺎﻱ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬
‫ﻣﺨﺎرﺟ‬ ‫ازﮐﻠﯿﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬‫ﯽ‬‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﻮﺳﺴﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬‫ی‬‫ﻣﯿﺰان‬ ‫از‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻞ‬ ،‫زﻣﺎن‬ ‫از‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫در‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫ﺑﻪ‬ ،‫ﺷﺪه‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬‫ی‬‫ﻣ‬‫ﯽ‬‫رﺳﺎﻧﺪ‬.‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺪون‬
‫ﺛﺎﺑﺘ‬ ‫ﺳﻄﺢ‬ ‫در‬‫ﯽ‬‫ﺑﺎﻗ‬‫ﯽ‬‫ﻣ‬‫ﯽ‬‫ﻣﺎﻧﺪ‬.‫و‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﺧﺮﯾﺪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫اﺟﺎره‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬‫اﺻﻠ‬ ‫آﻻت‬ ‫ﻣﺎﺷﯿﻦ‬‫ﯽ‬‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬.
‫ﮐﻞ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﺮ‬ ‫ﻫﺎﻱ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬
‫ﻣﺨﺎرﺟ‬ ‫ازﮐﻠﯿﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬‫ﯽ‬‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﻮﺳﺴﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬‫ی‬‫ﻣﯿﺰان‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ‬ ،‫زﻣﺎن‬ ‫از‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫در‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﻣﺼﺮف‬ ‫ﺑﻪ‬ ،‫ﺷﺪه‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬‫ی‬‫ﻣ‬‫ﯽ‬‫رﺳﺎﻧﺪ‬.‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫اوﻟﯿﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎم‬ ‫ﻣﻮاد‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬.
C = K + f(x)
TC TFX TVC
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻫﺰﻳﻨﻪ‬٣٠
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬‫ﮐﻞ‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬31
‫ﮐﻞ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫و‬32
C/X = K/X + f(x)/X
AC AFX AVC
‫ﺳﻮﺩ‬ ‫ﺭﺳﺎﻧﻴﺪﻥ‬ ‫ﺣﺪﺍﮐﺜﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺮﻁ‬
π = TR – TC = f(x) – g(x)
‫ﺑ‬‫دﻫﯿﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﺻﻔﺮ‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﮔﯿﺮﯾﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺸﺘﻖ‬ ‫ﻓﻮق‬ ‫راﺑﻄﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫رﺳﺎﻧﯿﺪن‬ ‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺮای‬.
Dπ / dx= f′ (x) –g′ (x) = ٠
f′(x) = g′(x)
‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫رﺳﺎﻧﯿﺪن‬ ‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻻزم‬ ‫ﺷﺮط‬:
MR=MC
٢٧
TC = Total Cost
٢٨
TFX = Total Fixed Cost
٢٩
TVX = Total Variable Cost
٣٠
AC = Average Cost
٣١
AFX = Average Fixed Cost
٣٢
AVX = Average Variable Cost

26. ٢٦
‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫رﺳﺎﻧﯿﺪن‬ ‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﮐﺎﻓﯽ‬ ‫ﺷﺮط‬:
D٢
π / dx٢
<٠

27. ٢٧
‫ﮐﻼﻥ‬ ‫ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ‬
‫وﺳ‬ ‫ﺳﻄﺢ‬ ‫در‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬‫ﯿ‬،‫ﻊ‬‫ﯾ‬‫ﻌﻨ‬‫ﯽ‬‫ﻧﺎﻣ‬ ‫ﮐﻼن‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ،‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﮐﻞ‬‫ﯿ‬‫ﻣ‬ ‫ﺪه‬‫ﯽ‬‫ﺷﻮد‬.
‫ﺧﺮد‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬:‫ﺑﺮرﺳ‬‫ﯽ‬‫ﺑﻬ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ارﺗﺒﺎط‬ ‫در‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫و‬‫ﯿ‬‫ﺳﺎز‬ ‫ﻨﻪ‬‫ی‬‫ﯾ‬‫ﺷﺮﮐﺖ‬ ‫ﮏ‬‫ﯾ‬‫ﺗﻮﻟ‬ ‫ﺑﻨﮕﺎه‬ ‫ﺎ‬‫ﯿ‬‫ﺪ‬‫ی‬‫اﻧﺠﺎم‬ ‫را‬
‫ﻣ‬‫ﯽ‬‫دﻫﺪ‬.
‫ﮐﻼن‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬:‫ﺑﺮرﺳ‬‫ﯽ‬‫ﺑﺮا‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫و‬‫ی‬‫ﺳ‬ ‫ﺑﻘﺎء‬ ،‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫ﺣﻔﻆ‬‫ﯿ‬‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫ﺴﺘﻢ‬‫ی‬‫ﭘﻮ‬ ‫ﺛﺒﺎت‬‫ﯾ‬‫ﺎ‬‫ﯾﯽ‬‫اﻗﺘﺼﺎد‬
‫و‬...‫ﻣ‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫را‬‫ﯽ‬‫ﮐﻠ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‬ ‫ﺑﺪﻧﺒﺎل‬ ‫و‬ ‫دﻫﺪ‬‫ﯿ‬‫ﻣ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﻪ‬‫ﯽ‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬.‫ﻣﺘﻮﻟ‬‫ﯽ‬‫ا‬‫ﯾ‬‫ﺳ‬ ‫ﻦ‬‫ﯿ‬‫اﺳﺖ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ً‫ﻻ‬‫ﻣﻌﻤﻮ‬ ‫ﺴﺘﻢ‬.
‫ﺳ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻈﺎم‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫دوﻟﺖ‬‫ﯿ‬‫ﭘﻮ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻨﺴﺠﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺴﺘﻢ‬‫ﯾ‬‫ﺑﺮدارد‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫آن‬ ‫رﺷﺪ‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺎ‬.‫د‬‫ﯾ‬‫ﮐﻠ‬ ‫ﺪ‬‫ﯽ‬‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫دارد‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫و‬ ‫ﻧﻈﺎرت‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫دارد‬.
‫ﺳﺌﻮال‬:‫ﺑﻬ‬ ‫اﮔﺮ‬‫ﯿ‬‫ﺳﺎز‬ ‫ﻨﻪ‬‫ی‬‫ﺑﮕ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫واﺣﺪﻫﺎ‬ ‫ﺗﮏ‬ ‫ﺗﮏ‬ ‫ﺳﻄﺢ‬ ‫در‬‫ﯿ‬‫ﻃﻮر‬ ،‫ﺮد‬‫ﯾ‬‫را‬ ‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮑﻪ‬
‫آ‬ ‫ﺑﺒﺮد‬‫ﯾ‬‫اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻧﻔﻊ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺎ‬‫ﯾ‬‫ﺧ‬ ‫ﺎ‬‫ﯿ‬‫ﺮ؟‬
‫ﻣﻤﮑ‬‫اﺳﺖ‬ ‫ﻦ‬‫ﯾ‬‫ﺿﺮر‬ ‫ﺷﺮﮐﺖ‬ ‫ﮏ‬‫ی‬‫ﻫﺎ‬ ‫ﺷﺮﮐﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬‫ی‬‫د‬‫ﯾ‬‫ﺗﺤﻤ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫و‬ ‫ﮕﺮ‬‫ﯿ‬‫ﻣ‬ ‫ﻞ‬‫ﯽ‬‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬‫ﯾ‬‫ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﻦ‬
‫ﺳﻮد‬‫ی‬‫اﺳﺖ‬ ‫آورده‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬.
‫ﺳﻮ‬‫ال‬:‫وﻇ‬‫ﯿ‬‫دوﻟﺖ؟‬ ‫ﻔﻪ‬-‫ﻣﺪاﺧﻠﻪ‬ ‫و‬ ‫ارﺷﺎد‬
‫ﻫﺪا‬ ‫و‬ ‫ارﺷﺎد‬ ‫دوﻟﺖ‬‫ﯾ‬‫ﻣ‬ ‫ﺖ‬‫ﯽ‬‫ﮐﻠ‬ ‫ﻧﻔﻊ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻨﺪ‬‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‬‫ﯽ‬‫ﮔ‬‫ﯿ‬‫ﺟﺎﺋ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺮد‬‫ﯽ‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻻزم‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻣ‬ ‫ﻣﺪاﺧﻠﻪ‬‫ﯽ‬‫ﻧﻤﺎ‬‫ﯾ‬‫ﺪ‬.
‫ﺑ‬‫ﻴ‬‫ﮑﺎﺭ‬‫ﻱ‬
‫ﺑ‬‫ﯿ‬‫ﺑﻪ‬ ‫ﮑﺎر‬‫ﺷﺨﺼ‬‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬‫ﯽ‬‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﻮد‬3‫و‬‫ﯾ‬‫ﮋﮔ‬‫ﯽ‬‫ز‬‫ﯾ‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫داﺷﺘﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺮ‬.
1.‫ﻃﻮل‬ ‫در‬‫ﯾ‬‫اﺧ‬ ‫ﻫﻔﺘﻪ‬ ‫ﮏ‬‫ﯿ‬‫ﮐﺎر‬ ‫ﺮ‬‫ی‬‫ازا‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬‫ی‬‫ﺑﮕ‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫آن‬‫ﯿ‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﺪاده‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺮد‬.
2.‫ﺟﺴﺘﺠﻮ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫ﻫﻔﺘﻪ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﻃﻮل‬ ‫در‬ ‫ﻓﻌﺎل‬ ‫ﺑﻄﻮر‬‫ی‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﮐﺎر‬.
3.‫ﺗﻮاﻧﺎ‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫در‬‫ﯾﯽ‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫داﺷﺘﻪ‬ ‫ﮐﺎر‬.
‫ﺧﺮد‬
‫ﮐﻼن‬

28. ٢٨
‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫در‬ ‫اﻓﺮاد‬3‫ﺗﻘﺴ‬ ‫ﮔﺮوه‬‫ﯿ‬‫ﻣ‬ ‫ﻢ‬‫ﯽ‬‫ﺷﻮﻧﺪ‬:
1.‫ﺷﺎ‬‫ﻏﻠ‬‫ﯿ‬‫ﻦ‬
2.‫ﺑ‬‫ﯿ‬‫ﮑﺎران‬
3.‫اﻓﺮاد‬‫ی‬‫ﻧ‬ ‫ﺟﺰء‬ ‫ﮐﻪ‬‫ﯿ‬‫ﺮو‬‫ی‬‫ﮐﺎر‬‫ی‬‫ﻧﻤ‬‫ﯽ‬‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬.
‫اﻓﺮاد‬ ‫ﻣﺜﻞ‬‫ی‬‫ﻣ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬‫ﯿ‬‫ﻧﻤ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺧﻮدﺷﺎن‬ ‫اراده‬ ‫و‬ ‫ﻞ‬‫ﯽ‬‫د‬ ‫ﮔﺮوه‬ ‫و‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬‫ﯾ‬،‫دار‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫زﻧﺎن‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫ﮕﺮ‬
‫ﮐﺴﺎﻧ‬ ،‫اﻓﺘﺎده‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫از‬ ‫اﻓﺮاد‬ ،‫آﻣﻮزان‬ ‫داﻧﺶ‬‫ﯿ‬‫ﺑ‬ ‫ﮑﻪ‬‫ﯿ‬‫ﻤﺎر‬‫ی‬‫و‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫درازﻣﺪت‬....
‫ﺑ‬ ‫ﺍﻧﻮﺍﻉ‬‫ﻴ‬‫ﮑﺎﺭ‬‫ﻱ‬
1-‫ﺑﺮﺧﻮردی‬ ‫ﺑﯿﮑﺎری‬)‫ﮐﯽ‬ ‫اﺻﻄﮑﺎ‬(
2-‫ﻧﻮﻋ‬‫ﯽ‬‫ﺑ‬‫ﯿ‬‫ﮑﺎر‬‫ی‬‫ا‬‫ﻧﺘ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺖ‬‫ﯿ‬‫ﺗﻐ‬ ‫ﺠﻪ‬‫ﯿﯿ‬‫ﻣ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻐﻞ‬ ‫ﺮ‬‫ﯽ‬‫آ‬‫ﯾ‬‫ﺪ‬.‫ا‬‫ﯾ‬‫ﺑ‬ ‫ﻧﻮع‬ ‫ﻦ‬‫ﯿ‬‫ﮑﺎر‬‫ی‬‫ﻓﺎﺻﻠﻪ‬ ‫در‬
‫ﻗﺒﻠ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫دادن‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫زﻣﺎن‬‫ﯽ‬‫ﭘ‬ ‫ﺗﺎ‬‫ﯿ‬‫ﺟﺪ‬ ‫ﺷﻐﻞ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺪا‬‫ﯾ‬‫اﺳﺖ‬ ‫ﺪ‬)‫اراد‬‫ی‬(
3-‫ﺑ‬‫ﯿ‬‫ﮑﺎر‬‫ی‬‫ادوار‬‫ی‬)‫ﺳ‬‫ﯿ‬‫ﮑﻠ‬‫ﯽ‬(
‫ا‬‫ﯾ‬‫ﺑ‬ ‫ﻦ‬‫ﯿ‬‫ﮑﺎر‬‫ی‬‫ﺷﺮا‬ ‫در‬‫ﯾ‬‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫رﮐﻮد‬ ‫ﻂ‬‫ی‬‫ﻣ‬ ‫ﺑﺮوز‬‫ﯽ‬‫ﮐﻨﺪ‬.‫ﭼﻨ‬ ‫در‬‫ﯿ‬‫ﻣﻮاﻗﻌ‬ ‫ﻦ‬‫ﯽ‬‫ﺣﺘ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺘﻮﻗﻒ‬ ‫اﺳﺘﺨﺪام‬‫ﯽ‬
‫ا‬ ‫ﻋﺪه‬ ً‫ﺎ‬‫ﺑﻌﻀ‬‫ی‬‫را‬ ‫ﮐﺎرﮔﺮان‬ ‫از‬‫ﻣ‬ ‫اﺧﺮاج‬‫ﯽ‬‫ﻧﻤﺎ‬‫ﯾ‬‫ﻨﺪ‬)‫ﻏ‬‫ﯿ‬‫اراد‬ ‫ﺮ‬‫ی‬(
3-‫ﺳﺎﺧﺘﺎری‬ ‫ﺑﯿﮑﺎری‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺗﺪرﯾﺠﯽ‬ ‫رﻓﺘﻦ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ،‫ﺑﯿﮑﺎری‬ ‫ﻧﻮع‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ‬.‫ﮐﺎرﮔﺮان‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪ‬ ‫در‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﯿﮑﺎری‬ ‫دﺳﺘﺨﻮش‬ ‫ﺻﻨﺎﯾﻊ‬ ‫ﻧﻮع‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل‬.
‫ﺑﻴﮑﺎﺭﻱ‬ ‫ﻃﺒﻴﻌﻲ‬ ‫ﻧﺮﺥ‬
‫ﺗﻌﺎدل‬ ‫ﺷﺮاﯾﻂ‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﮑﺎری‬ ‫ﻧﺮخ‬"‫ﺑﯿﮑﺎری‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽ‬ ‫ﻧﺮخ‬"‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﯿﺪه‬‫ﺷﻮد‬.‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﮑﺎری‬ ‫ﻧﺮخ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮﻗﺮار‬ ‫ﮐﺎرﻧﺪ‬ ‫ﺟﺴﺘﺠﻮی‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻓﺮادی‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎﻟﯽ‬ ‫ﻣﺸﺎﻏﻞ‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ‬ ‫ﺗﻌﺎدل‬.
‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ﺍﺷﺘﻐﺎﻝ‬
‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫اﺷﺘﻐﺎل‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫در‬ ،‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯿﮑﺎری‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽ‬ ‫ﻧﺮخ‬ ‫دارای‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫ای‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ،‫ﺟﺪﯾﺪ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدداﻧﺎن‬
‫داﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬.
‫از‬ ‫اﯾﻨﮑﻪ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫در‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدداﻧﺎن‬ ‫ﻧﻈﺮ‬100%‫اﺷﺘﻐﺎ‬‫در‬ ،‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫اﺷﺘﻐﺎل‬ ،‫ﺑﯿﮑﺎری‬ ‫از‬ ‫درﺻﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ل‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫ﺳﺎﻟﻬﺎی‬ ‫ﻃﯽ‬.
-‫دﻫﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻗﺒﻞ‬ ‫ﺳﺎﻟﻬﺎی‬ ‫در‬60)‫از‬5%‫ﺗﺎ‬4(%‫ﺑﯿﮑﺎری‬
-‫ﻫﻔﺘﺎد‬ ‫دﻫﻪ‬ ‫در‬)0%‫ﺗﺎ‬5/5( %‫ﺑﯿﮑﺎری‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫اراﺋﻪ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻧﻈﺮﯾﻪ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺸﺘﺎد‬ ‫دﻫﻪ‬ ‫در‬.

29. ٢٩
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬ ‫ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ‬
‫ﺻﻨﻌ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﭘﺮوژه‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ارزﯾﺎﺑﯽ‬‫ﺘﯽ‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫از‬ ‫ﺣﻞ‬ ‫راه‬ ‫ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫و‬ ‫ﮔﯿﺮی‬ ‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﺗﮑﻨﯿﮏ‬ ،‫ﭘﺮوژه‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫را‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫ﻣﻄﻠﻮب‬ ‫ﺷﺮاﯾﻂ‬ ‫ﺑﺮاﺳﺎس‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﺣﻞ‬ ‫راه‬ ‫ﻣﯿﺎن‬.
•‫و‬ ‫ﻃﺮح‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﻧﺘﺎﯾﺞ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط‬ ‫ﻣﺮاﺣﻞ‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫دﺳﺘﻪ‬ ،‫ﺗﺤﻠﯿﻞ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻢ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬‫اﻫﺪاف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﺳﯿﺪن‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫ﻣﻮاد‬ ‫و‬ ‫ﭘﻮل‬ ،‫اﻓﺮاد‬ ‫ﻫﻤﮑﺎری‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ‬ ‫و‬ ‫ه‬
‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ‬.
•‫دارد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﺸﺮح‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫در‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﻣﺤﻮر‬ ‫ﭘﻨﺞ‬.
1-‫اﻫﺪاف‬ ‫ﺷﺮح‬
2-‫ﺗﺄﺛﯿﺮﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی‬ ‫ﺑﻨﺪی‬ ‫ﻓﺮﻣﻮل‬
3-‫ﻫﺎ‬ ‫ﺣﻞ‬ ‫راه‬ ‫اراﺋﻪ‬
4-‫ﻫﺎ‬ ‫ﺣﻞ‬ ‫راه‬ ‫ارزﯾﺎﺑﯽ‬
5-‫ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب‬)‫ﻫﺎ‬ ‫ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﯾﺎ‬(‫ﻣﻮﺟ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﺣﻞ‬ ‫راه‬ ‫از‬‫ﻮد‬
•‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫ﺑﺴﯿﺎری‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻊ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺸﮑﻼت‬ ‫و‬ ‫اﻫﺪاف‬ ‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺮح‬ ،‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫آورد‬ ‫ارﻣﻐﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن‬ ‫ﯾﮏ‬.
•‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫آﯾﻨﺪه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﻂ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﮐﻤﯿﺖ‬ ‫ارزﯾﺎﺑﯽ‬ ،‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺨﺶ‬ ‫ﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﻣﺸﮑﻞ‬.
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬ ‫ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ‬
‫ﻋﺒﺎرت‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬‫رﯾﺎﺿ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﺗﮑﻨﯿﮏ‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‬ ‫از‬‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫ﺑﺮای‬ ،‫ﯽ‬
‫ﺻﻨﻌﺘﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﭘﺮوژه‬‫ﻣ‬‫ﯽ‬‫ﺑﺎﺷﺪ‬‫ﺗﻌﯿﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﮔﯿﺮی‬ ‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬ ‫اﺑﺰار‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ،‫ﺗﺮ‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫و‬
‫ﻫﺎﺳﺖ‬ ‫ﭘﺮوژه‬ ‫ﺗﺮﯾﻦ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬.
‫ﺑﺮﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫و‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫از‬ ‫ﮔﯿﺮی‬ ‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫ﻣﺘﺨﺼﺺ‬ ‫ﯾﮏ‬
‫ﻣﻨﺎﺑ‬ ‫ﻣﺤﺪودﯾﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﭘﺮوژه‬‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫ﻊ‬.
•‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﺪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫اﺳﺎﺳﯽ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫دو‬ ‫ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ‬ ‫ﻣﻮارد‬ ‫ﮐﻠﯿﻪ‬ ‫در‬.
1-‫اﻃﻼﻋﺎت‬ ‫و‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﻣﺤﺪودﯾﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﭘﺮوژه‬ ‫ﮐﻠﯿﻪ‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫آوری‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻣﻮرد‬.
2-‫ﭘﺮوژه‬ ‫ﺗﺮﯾﻦ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی‬ ‫و‬ ‫ﮔﯿﺮد‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺠﺰﯾﻪ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ،‫اﻃﻼﻋﺎت‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‬.

30. ٣٠
‫ﮔﻴﺮﻱ‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ‬
‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺪﯾﺮ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ‬ ‫و‬ ‫وﻇﯿﻔﻪ‬ ‫ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﺑﻌﻨﻮان‬ ‫ﮔﯿﺮی‬.‫ﻫﺎی‬ ‫ﺗﮑﻨﯿﮏ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺻﺤﯿﺢ‬ ‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬ ‫اﺗﺨﺎذ‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫ﻣﺪﯾﺮ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫در‬ ‫اﺑﺰاری‬ ،‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬.
‫ﺗﺼﻤﻴﻢ‬ ‫ﻣﺎﻫﻴﺖ‬
‫ﻓﺮآﯾﻨﺪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬ ‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬.‫در‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫داده‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻓﺮآﯾﻨﺪی‬
‫و‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺠﺰﯾﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ‬ ‫ﻣﻮرد‬‫ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫اﺳﺘﺮاﺗﮋی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺐ‬ ‫از‬
‫رﺳﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﻞ‬ ‫راه‬.
‫ﺗﺼﻤﻴﻢ‬ ‫ﻣﻌﺎﺩﻟﻪ‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﺗﺨﺎذ‬ ‫ﺧﺎص‬ ‫ﻫﺪف‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﺳﯿﺪن‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬ ‫ﻫﺮ‬.‫را‬ ‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻫﺪف‬"‫ﻣﺘﻐﯿﺮ‬
‫واﺑﺴﺘﻪ‬"‫را‬ ‫ﻣﺆﺛﺮ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫و‬"‫ﻣﺴﺘﻘﻞ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی‬"‫ﻧﺎﻣﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬.‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ،‫ﻣﺴﺘﻘﻞ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی‬
‫ﮐﻨ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی‬‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻘﺴﯿﻢ‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی‬ ‫و‬ ‫ﺘﺮل‬.
‫ﮔﯿﺮی‬ ‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬ ‫رﯾﺎﺿﯽ‬ ‫راﺑﻄﻪ‬
E = f (x , y)
E) =‫واﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮ‬(–‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬ ‫ﻫﺪف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺼﻮل‬ ‫درﺟﻪ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬
X) =‫ﻣﺴﺘﻘﻞ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮ‬(–‫ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬
Y) =‫ﻣﺴﺘﻘﻞ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮ‬(–‫ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬
‫ﺗﺼﻤﻴ‬ ‫ﺍﻧﻮﺍﻉ‬‫ﮔﻴﺮﻱ‬ ‫ﻢ‬
‫ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ‬ ‫ﺷﺮﺍﻳﻂ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﮔﻴﺮﻱ‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ‬
‫ﻧﺪارﻧﺪ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﮔﯿﺮی‬ ‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬ ‫ﻣﺪل‬ ‫در‬ ،‫ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی‬ ‫ﮔﯿﺮی‬ ‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬ ‫ﻧﻮع‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬.
‫اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺘﻮار‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫و‬ ‫رﯾﺎﺿﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻣﺪل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﯿﺮی‬ ‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬ ‫ﻧﻮع‬ ‫اﯾﻦ‬.
-‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ‬ ‫روش‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﺗﮑﻨﯿﮏ‬:
1(‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬ ‫ﻧﺮخ‬
2(‫ﻓﻌﻠﯽ‬ ‫ارزش‬
3(‫ﺳﺎﻟﯿﺎﻧ‬ ‫ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬‫ﻪ‬
4(‫ﻣﺨﺎرج‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻊ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬
5(‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬ ‫ﻣﺪت‬
6(‫رﯾﺎﺿﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫رﯾﺰی‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫أ‬(‫ﺧﻄﯽ‬ ‫رﯾﺰی‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫ب‬(‫ﺻﻔﺮ‬ ‫رﯾﺰی‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬-‫ﯾﮏ‬
7(‫آرﻣﺎ‬ ‫رﯾﺰی‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬‫ﻧ‬‫ﯽ‬

31. ٣١
‫أ‬(‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫آﻧﺎﻟﯿﺰ‬
‫ب‬(‫ﺗﻌﻮﯾﺾ‬ ‫آﻧﺎﻟﯿﺰ‬
‫ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ‬ ‫ﻋﺪﻡ‬ ‫ﺷﺮﺍﻳﻂ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﮔﻴﺮﻱ‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ‬
1.‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫اﻃﻤﯿﻨﺎن‬ ‫ﻋﺪم‬
2.‫رﯾﺴﮏ‬
‫ﺗﻌﺪادی‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﻣﺴﺌﻠﻪ‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫اﻃﻤﯿﻨﺎن‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫در‬‫و‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی‬ ‫از‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫دﺳﺘﺮس‬ ‫در‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻣﻨﻈﻮر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت‬.
‫اﻃﻼﻋﺎت‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی‬ ‫از‬ ‫ﺗﻌﺪادی‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﻣﺴﺌﻠﻪ‬ ‫رﯾﺴﮏ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫در‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫دﺳﺘﺮس‬ ‫در‬ ‫ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‬.
‫ﺗﮑﻨﯿﮏ‬‫اﻃﻤﯿﻨﺎن‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﺷﺮاﯾﻂ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫روش‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬:
‫أ‬(‫ﺗﮑﻨﯿ‬‫اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫در‬ ‫اﻃﻤﯿﻨﺎن‬ ‫ﺷﺮاﯾﻂ‬ ‫در‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﮏ‬
‫ب‬(‫رﯾﺎﺿﯽ‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫روش‬
‫ت‬(‫ﺳﺎزی‬ ‫ﺷﺒﯿﻪ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﻣﺪل‬
‫ث‬(‫ﮔﯿﺮی‬ ‫ﺗﺼﻤﯿﻢ‬ ‫درﺧﺖ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ای‬ ‫ﺷﺎﺧﻪ‬ ‫ﮔﯿﺮی‬ ‫ﺻﻤﯿﻢ‬
‫ج‬(‫دﯾﻨﺎﻣﯿﮏ‬ ‫رﯾﺰی‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻮاردی‬

32. ٣٢
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬ ‫ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫ﺍﺻﻮﻝ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ‬
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫درﯾﺎﻓﺖ‬1000‫ﯾﺎ‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬x‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﯾﮑﺴﺎل‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬.
‫اﻟﻒ‬(1000
‫ب‬(1100
‫ج‬(2000
‫د‬(10000
‫درﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﻓﺮدی‬ ‫اﮔﺮ‬1000‫ﺑﺎ‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬1250‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﯾﮑﺴﺎل‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬
‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﻔﺎوت‬ ‫ﺑﯽ‬1250‫ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﻓﻌﻠﯽ‬ ‫ارزش‬ ‫دارای‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﯾﮑﺴﺎل‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬1000
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫در‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬.
‫ﺑﻬﺮﻩ‬:‫اﺳﺖ‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮه‬.‫ﻫﺮﭼ‬‫ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮی‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮ‬ ‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻧﺮخ‬ ‫ﻣﯿﺰان‬ ‫ﻪ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﭘﺮداﺧﺖ‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬.
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﻧﻤﻮدن‬ ‫ﻗﺮض‬)‫ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫وام‬(30000‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬5/8‫ﺳﺎل‬ ‫ﻃﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺎزﭘﺮداﺧﺖ‬ ‫و‬ ‫درﺻﺪ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻫﺎی‬.
‫ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻲ‬ ‫ﺑﻬﺮﻩ‬ ‫ﮐﻞ‬‫ﻣﺎﻫﻴﺎﻧﻪ‬ ‫ﻗﺴﻂ‬ ‫ﻣﺒﻠﻎ‬‫ﺑﺎﺯﭘﺮﺩﺍﺧﺖ‬ ‫ﻣﺪﺕ‬)‫ﺳﺎﻝ‬(
231902955015
325202605020
425252417525
536902307530
‫ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫ﻣﺎﻫﯿﺎﻧﻪ‬ ‫ﻗﺴﻂ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫زﯾﺎد‬ ‫ﺑﺎزﭘﺮداﺧﺖ‬ ‫ﻣﺪت‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﯿﺪﻫﺪ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫ﻓﻮق‬ ‫ﺟﺪول‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫را‬ ‫ای‬ ‫ﻣﻼﺣﻈﻪ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫ﭘﺮداﺧﺘﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬.
‫اوﻟﯿﻪ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬–‫ﻓﺮع‬ ‫و‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬=‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻣﻘﺪار‬
‫ﭘﻮﻝ‬ ‫ﺯﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﺍﺭﺯﺵ‬
‫ارزش‬ ‫ﺑﺮﻣﺒﻨﺎی‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﺗﮑﻨﯿﮏ‬ ‫ﮐﻠﯿﻪ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد‬ ‫اﺻﻮل‬ ‫از‬ ‫ﭘﻮل‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ارزش‬
‫ﭼﻪ‬ ‫در‬ ‫اﯾﻨﮑﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﭘﻮل‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻨﺴﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﻔﻬﻮم‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺑﻨﺎ‬ ‫ﭘﻮل‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻣﺘﻔﺎوت‬ ‫آن‬ ‫ارزش‬ ‫ﺑﮕﯿﺮد‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﺷﺨﺺ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫در‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬.

33. ٣٣
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ارزش‬24‫ﻧﺮخ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دﻻر‬6%‫ﻫﺎ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫در‬‫ﺳﺎل‬ ‫در‬ ‫ﻣﻨﻬﺘﻦ‬ ‫ﺟﺰﯾﺮه‬ ‫ﻓﺮوش‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ی‬1626‫ﻣﺒﻠﻎ‬24
‫آﻣﺮﯾﮑﺎ‬ ‫ﺳﺮﺧﭙﻮﺳﺘﺎن‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫دﻻر‬.
‫ﺍﺭﺯﺵ‬٢٤‫ﺍﻭﻟﻴﻪ‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ‬ ‫ﺩﻻﺭ‬‫ﺳﺎﻝ‬
241626
442081676
8143241726
149999921776
2763021691826
50895285761876
937499015111926
17268876484381976
‫ﻳﮑﺴﺎﻝ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﺑﻬﺮﻩ‬ ‫ﻧﺮﺥ‬
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﺷﺮﮐﺖ‬A‫ﻣﺒﻠﻎ‬100000‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﯾﮑﺴﺎل‬ ‫و‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﻧﺪاز‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺑﺎﻧﮑﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺮداد‬ ‫اول‬ ‫را‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬
‫ﻣﺒﻠﻎ‬106000‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫درﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﺑﺎﻧﮏ‬ ‫از‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬.‫ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻧﺮخ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻣﻘﺪار‬.
‫اوﻟﯿﻪ‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬-‫ﻓﺮع‬ ‫و‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬=‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻣﻘﺪار‬
6000=100000-106000=‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻣﻘﺪار‬
=‫ﻧ‬‫درﺻﺪ‬ ‫ﺑﺮﺣﺴﺐ‬ ‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﺮخ‬
۶%١٠٠
١٠٠٠٠٠
۶٠٠٠
=∗=‫درﺻﺪ‬ ‫ﺑﺮﺣﺴﺐ‬ ‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻧﺮخ‬
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫ﺷﺮﮐﺖ‬B‫ﻣﺒﻠﻎ‬200000‫ﻧﺮخ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﯾﮑﺴﺎل‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬5%‫ﺑﮕﯿﺮد‬ ‫وام‬.‫ﯾﮑﺴﺎل‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﭘﺮداﺧﺖ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﭘﻮل‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫ﭼﻪ‬.
10000) =5*(%200000=‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻣﻘﺪار‬
210000=10000+200000=‫ا‬ ‫ﻣﻘﺪار‬‫ﻓﺮع‬ ‫و‬ ‫ﺻﻞ‬
‫ﺳﻮد‬
‫اﺻﻞ‬
100*

34. ٣٤
‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮان‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬.
)‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻧﺮخ‬+1*(‫اوﻟﯿﻪ‬ ‫ﻣﺒﻠﻎ‬=‫ﻓﺮع‬ ‫و‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﻣﺒﻠﻎ‬
210000) =5+%1*(200000=‫ﻓﺮع‬ ‫و‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﻣﺒﻠﻎ‬
‫ﭘﻮﻝ‬ ‫ﺯﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﺍﺭﺯﺵ‬
،‫ﺑﮕﯿﺮد‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﺷﺨﺺ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫در‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫در‬ ‫اﯾﻨﮑﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ،‫ﭘﻮل‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫ﯾﮏ‬
‫ﺧﻮا‬ ‫ﻣﺘﻔﺎوت‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ارزش‬ ‫دارای‬‫ﺑﻮد‬ ‫ﻫﺪ‬.
‫ﺗﻌﺎﺩﻝ‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫در‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻣﻘﺎدﯾﺮ‬ ‫ارزش‬ ‫ﺗﺴﺎوی‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ‬.
ً‫ﻼ‬‫ﻣﺜ‬100‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻧﺮخ‬ ‫ﺻﻮرﺗﯿﮑﻪ‬ ‫در‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬10%‫ﺑﺎ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬110‫ﺳﺎل‬ ‫در‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬
‫روز‬ ‫ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫در‬ ‫آﯾﻨﺪه‬.
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ‬ ‫ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ‬ ‫ﻧﺮﺥ‬33
‫اوﻟﯿﻪ‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬/‫ﺳﻮد‬=‫اوﻟﯿﻪ‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬) /‫اوﻟﯿﻪ‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬-‫درﯾﺎﻓﺘﯽ‬ ‫ﻓﺮع‬ ‫و‬ ‫اﺻﻞ‬= (ROR
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ‬ ‫ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ‬ ‫ﻧﺮﺥ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺑﻬﺮﻩ‬ ‫ﻧﺮﺥ‬ ‫ﺳﻮﺩ‬ ‫ﺗﻔﺎﻭﺕ‬
‫ﮔﯿﺮﯾﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗﺮض‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫وام‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ،‫ﺑﻬﺮه‬
ROR‫دﻫﯿﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗﺮض‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫وام‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﮐﻨﯿﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮔﺬاری‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ،.
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻣﺎﻫﻮی‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫از‬.‫ﮔﺬار‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫دﯾﺪﮔﺎه‬ ‫از‬ ‫دﯾﮕﺮی‬ ‫و‬ ‫ﮔﯿﺮﻧﺪه‬ ‫وام‬ ‫دﯾﺪﮔﺎه‬ ‫از‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫وﻟﯽ‬‫وام‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫دﻫﻨﺪه‬.
‫ﻣﺎﻟﻲ‬ ‫ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ‬ ‫ﭘﺎﺭﺍﻣﺘﺮﻫﺎﻱ‬
1-‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﻓﻌﻠﯽ‬ ‫ارزش‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫اوﻟﯿﻪ‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬34
)P(
2-‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫آﯾﻨﺪه‬ ‫ارزش‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻓﺮع‬ ‫و‬ ‫اﺻﻞ‬35
)F(
٣٣
Rate of Return (ROR)
٣٤
Present Worth
٣٥
Future Worth

35. ٣٥
3-‫ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺴﺎوی‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬36
)A(
4-‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻧﺮخ‬)‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬ ‫ﻧﺮخ‬(37
)i(
5-‫دوره‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬38
)n(
‫ﻣﺎﻟﻲ‬ ‫ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬
‫درآﻣﺪﻫﺎ‬ +
‫ﻫﺎ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ –
‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫داده‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫دوره‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻋﻤﻮدی‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ‫ﺑﺼﻮرت‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫درآﻣﺪﻫﺎ‬.‫و‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫درآﻣﺪﻫﺎ‬
‫ﮔﯿﺮﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫اﻓﻘﯽ‬ ‫ﻣﺤﻮر‬ ‫ﭘﺎﯾﯿﻦ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬.
٣٦
Uniform Annual Cost
٣٧
Interest Rate
٣٨
Number Of Interest Period
‫اول‬ ‫دوره‬ ‫ﺳﻮم‬ ‫دوره‬ ‫دوره‬n‫ام‬
nn-1321

36. ٣٦
‫ﻣﺜﺎﻝ‬:‫اﻣﺮوز‬ ‫ﺷﺨﺼﯽ‬1000‫ﻣﺪت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﯾﻨﺪه‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬4‫ﺳﺎل‬500‫ﺑﺎﻧﮏ‬ ‫در‬ ‫ﭘﻮﻟﯽ‬ ‫واﺣﺪ‬
‫د‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫اﻧﺪاز‬ ‫ﭘﺲ‬‫داﺷﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺑﺎﻧﮏ‬ ‫در‬ ‫ﭘﻮل‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﭼﻬﺎرم‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ر‬.‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻧﺮخ‬10%‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬.
‫ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎﻟﯽ‬ ‫ﻓﺮآﯾﻨﺪ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬.
‫ﺭﺍﺑﻄﻪ‬P‫ﻭ‬F
‫ﯾﺎن‬Ĥ‫ﭘ‬‫اول‬ ‫ﺳﺎل‬
)١(١ iPPiPF +=+=
‫ﭘﺎﯾﺎن‬‫دوم‬ ‫ﺳﺎل‬
iFFF ١١٢ +=
( ) ( ) ٢
١٢ )١(١)١(١ iPiiPiFF +=++=+=
٢
٢ )١( iPF +=
“ “ “
‫ﭘﺎﯾﺎن‬‫ﺳﺎل‬n‫ام‬
( ) n
nn iPiFF )١(١١ +=+= −
n
iPF )١()١ += n
I
FP
)١(
١
)٢
+
=
P=1000
i= 10%
A=500
0 1 2 3 4
A=500 A=500 A=500
n= 4
i= 10%
F= ?
F=?

37. ٣٧
‫أ‬(‫ﻓﺎﮐﺘﻮر‬ ‫ﺑﻪ‬(1+i)n
‫ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﺮداﺧﺖ‬ ‫ﯾﮑﺒﺎر‬ ‫ﻓﺎﮐﺘﻮر‬.
‫ب‬(‫ﻓﺎﮐﺘﻮر‬ ‫ﺑﻪ‬1 / (1+i)n
‫ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﺮداﺧﺖ‬ ‫ﯾﮑﺒﺎر‬ ‫ﻓﻌﻠﯽ‬ ‫ارزش‬ ‫ﻓﺎﮐﺘﻮر‬.
‫ﺭﺍﺑﻄﻪ‬P‫ﻭ‬A
‫ﺣ‬‫ﺑﺎﺷﯿﻢ‬ ‫داﺷﺘﻪ‬ ‫دوره‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫اﻧﺘﻬﺎی‬ ‫در‬ ‫ﻣﺴﺎوی‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﭘﺮداﺧﺖ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺎل‬.
)
)١(
١)١(
( n
n
ii
i
AP
+
−+
=
١)١(
)١(
(
−+
+
= n
n
I
II
PA
‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﻓﺎﮐﺘﻮر‬‫ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ‬ ‫ﺳﺮی‬ ‫ﻓﻌﻠﯽ‬ ‫ارزش‬ ‫ﻓﺎﮐﺘﻮر‬
‫ﺭﺍﺑﻄﻪ‬F‫ﻭ‬A
)
١)١(
(
i
i
AF
n
−+
= )
١)١(
(
−+
= n
i
i
FA
‫ﻓﺎﮐ‬‫ﻣﺮﮐﺐ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﺴﺎوی‬ ‫ﭘﺮداﺧﺖ‬ ‫ﻓﺎﮐﺘﻮر‬ ‫اﺳﺘﻬﻼﮐﯽ‬ ‫وﺟﻮه‬ ‫ﺘﻮر‬
P=?
A
0
1 2 n 1- n3
AAAA
i=
P
F
n
0 1 2
n 2- n 1-
i=

38. ٣٨
‫ﻓﺎﮐﺘﻮﺭﻫﺎ‬ ‫ﺟﺪﻭﻝ‬
(X / Y , i% , n)
‫ﻫﺎ‬ ‫دوره‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬
‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻧﺮخ‬
‫ﻣﻌﻠﻮم‬
‫ﻣﺠﻬﻮل‬
‫ﻣﺜﺎﻝ‬١:
(F/P, ٣٫٠٠٪ , ١۵) = ١٫۵۵٨٠
‫ﺟﺪول‬ ‫ﮐﻨﺎری‬ ‫ﻫﺎی‬ ‫ﺳﺘﻮن‬
‫ﺟﺪول‬ ‫ﺑﺎﻻی‬
‫ﺳﺘﻮن‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺎﻻی‬
‫داﺷﺘﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬‫ﻓﻌﻠ‬ ‫ارزش‬‫ﯽ‬‫آورد‬ ‫ﺧﻮاﻫﯿﻢ‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫آﯾﻨﺪه‬ ‫ارزش‬ ‫ﻓﺎﮐﺘﻮر‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫ﺿﺮب‬ ‫و‬.
‫ﺧﻄﻲ‬ ‫ﻳﺎﺑﻲ‬ ‫ﺩﺭﻭﻥ‬
‫ﻣﺜﺎﻝ‬٢:
(A/P, 3/7% , 10) =?
(A/P, 7% , 10) = 14238/0 = 1424/0
(A/P, 8% , 10) = 14903/0 = 1490/0
a / c = b / d a = 3/7 – 7 = 3/0 c = ?
b = 8 – 7 = 1 d = 1490/0 – 1424/0
c = 00198/0 X = 1424/0 + 00198/0 = 14438/0 = 0066/0
b
a c
d
7%
3/7%
8%
1424/0
X=?
1490/0