SlideShare a Scribd company logo


Դարեր շարունակոսկրերը համարվելեն անկենդան,անշարժ հենարան`պատված
փափուկ,շարժունհյուսվածքներով:Աստիճանաբար անատոմները
հասկացան, որոսկրը ևս կենդանիհյուսվածք է` իր արյունատար անոթներով ու նյ
արդերով:Զարգացավ ոսկրին վերաբերող ուսմունքը, ըստ որի` ոսկրը,կարծրությ
ան շնորհիվ, շրջապատող փափուկ հյուսվածքների հենարանն է:



Երբ մարդը մահանում է,մկաններն արագորեն
քայքայվում են: Մնումեն միայն մարմնի
կմախքը կազմողկարծր և գունատոսկրերը, որոնցամրացած են եղելփափուկ հյուս
վածքները: Կմախքը բաղկացածէ 206 ոսկրերից: Վաղ ժամանակներում մարդիկ թե
րևսզարմանում էին, թե ինչու են մահվանից հետո ոսկրներնայդքան երկար պահպ
անվում: Նրանք մարդու ևկենդանիների ոսկորները պահում էին իբրև հաղթանակի
ուհզորության խորհրդանիշ, օգտագործում փորագրության,գործիքներ ու զարդեր
պատրաստելու համար: Ոսկրերիկարծրությունն ու դիմացկունությունը հնարավոր
ություն էինտալիս մանրամասն ուսումնասիրելու դրանք, իսկնկարարգրություննե
րը` զետեղելու գրքերում: Հին Հռոմից մինչՎերածնունդ, կրոնն ու ավանդույթները
արգելում էինդիահերձումները: Ինչևէ, մահվանից մի քանի շաբաթ անցոսկրերը հն
արավոր էին ուսումնասիրել, քանի որգիշանգղներն ու թրթուրներն արագորեն մեր
կացնում էինդրանք:










Ոսկրային հյուսվածքի կարծրությունը պայմանավորված է անօր
գանական աղերով, կալցիումի հագեցվածությամբ: Ոսկրերի բա
ղադրության մեջ մտնում է մոտ 50% ջուր: Օրգանական միացութ
յունները կազմում են 28%, իսկ անօրգանական միացություններ
ը`
22%: Օրգանական միացությունները ոսկրին տալիս են առաձգա
կանություն, ճկունություն, իսկ անօրգանական միացություններ
ը ամրություն: Անօրգանական միացությունից հատկապես շատ
են կալցիումի կարբոնատը և ֆոսֆատի աղերը:
Երիտասարդ հասակում ոսկերում գերակշռում են օրգանական
նյութերը, և այդ պատճառով դրանք ավելի ճկուն և առաձգական
են :
Ծերության շրջանում ոսկրերում ավելանում է հանքային աղերի
պարունակությունը, ուստի դրանք դառնում են ավելի փխրուն և
դյուրաբեկ: Ինչպես տեսնում ենք յուրաքանչյուր հյուսվածք,
օրգան ստեղծված է որոշակի ֆունկցիա կատարելու համար, և
ունի դրան համապատասխան կառուցվածք:


Ոսկրը համարվում էշարակցակա
նհյուսվածք:Արտաքնապես ոսկրըպատված է ամուրթաղանթով` շրջոսկրով,որն ապահով
ում էոսկրերի աճըհաստությամբ ևկոտրվածքներիժամանակ նպաստումնրանցվերականգմ
անը:Շրջոսկրում կան մեծքանակությամբնյարդային վերջույթներ, արյան անոթներ, որոնց
ովկատարվում է ոսկրային հյուսվածքի մատակարարումըսննդանյութերով և թթվածնով: Շ
րջոսկրում առկա նյարդայինվերջույթներով է պայմանավորված նրա վնասվածքի կամհար
վածի ժամանակ խիստ ցավի զգացումը:



Շրջոսկրին անմիջականորեն հարում է ոսկրի հոծ նյութը, որըկազմված է բազմաթիվ ման
րագույն ոսկրային խողովակներից, որոնցով անցնում են արյան անոթներ և նյարդեր: Այդ
խողովակների շուրջը տեղակայված են ոսկրային բջիջներ,որոնք արտազատում են ոսկրա
յին թիթեղիկների ձև ունեցողմիջբջջային նյութ:



Հոծ նյութին հարում էսպունգանման նյութը:Վերջինս կազմված էբազմաթիվ ոսկրայինպահ
անգներից, որոնցարանքում կան խոռոչներ`լցված կարմիրոսկրածուծով:Հատկանշական է
, որոսկրային թիթեղիկները դասավորված են այնպիսիուղղությամբ, որը համապատասխ
անում է ոսկրի վրա ընկնողծանրության ուժին: Հոծ ոսկրանյութն ապահովում է ոսկրիամր
ությունը, իսկ սպունգանմանը` թեթևությունը: Տարբերվումեն ոսկրերի միացման երեք տե
սակ` շարժուն, կիսաշարժուն ևանշարժ:
Հենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգ

More Related Content

What's hot

презентация Microsoft office power point (5)
презентация Microsoft office power point (5)презентация Microsoft office power point (5)
презентация Microsoft office power point (5)
Diana Mindeli
 
Կռճիկային ձկներ
Կռճիկային ձկներԿռճիկային ձկներ
Կռճիկային ձկներ
YuriDanielyan
 
ոսկրային համակարգ
ոսկրային համակարգոսկրային համակարգ
ոսկրային համակարգ
Nanor Hovhannisian
 
Սրտի մասին
Սրտի մասինՍրտի մասին
Սրտի մասին
Mn Hovhannisyan
 
Բբջջի Կառուցվածքը
Բբջջի ԿառուցվածքըԲբջջի Կառուցվածքը
Բբջջի Կառուցվածքը
Ann Isakhanyan
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
Հյուսվածքներ
Ann Isakhanyan
 
Կռճիկային ձկներ
Կռճիկային ձկներԿռճիկային ձկներ
Կռճիկային ձկներ
Միլենա Մարկոսյան
 
Կենդանական օրգանիզմի հյուսվածքները
Կենդանական օրգանիզմի հյուսվածքներըԿենդանական օրգանիզմի հյուսվածքները
Կենդանական օրգանիզմի հյուսվածքները
Martin Atoyan
 

What's hot (10)

презентация Microsoft office power point (5)
презентация Microsoft office power point (5)презентация Microsoft office power point (5)
презентация Microsoft office power point (5)
 
Կռճիկային ձկներ
Կռճիկային ձկներԿռճիկային ձկներ
Կռճիկային ձկներ
 
Henasharjic hmakarg
Henasharjic hmakargHenasharjic hmakarg
Henasharjic hmakarg
 
Henasharjic hamakarg.
Henasharjic hamakarg.Henasharjic hamakarg.
Henasharjic hamakarg.
 
ոսկրային համակարգ
ոսկրային համակարգոսկրային համակարգ
ոսկրային համակարգ
 
Սրտի մասին
Սրտի մասինՍրտի մասին
Սրտի մասին
 
Բբջջի Կառուցվածքը
Բբջջի ԿառուցվածքըԲբջջի Կառուցվածքը
Բբջջի Կառուցվածքը
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
Հյուսվածքներ
 
Կռճիկային ձկներ
Կռճիկային ձկներԿռճիկային ձկներ
Կռճիկային ձկներ
 
Կենդանական օրգանիզմի հյուսվածքները
Կենդանական օրգանիզմի հյուսվածքներըԿենդանական օրգանիզմի հյուսվածքները
Կենդանական օրգանիզմի հյուսվածքները
 

Հենաշարժիչ համակարգ

  • 1.
  • 2.  Դարեր շարունակոսկրերը համարվելեն անկենդան,անշարժ հենարան`պատված փափուկ,շարժունհյուսվածքներով:Աստիճանաբար անատոմները հասկացան, որոսկրը ևս կենդանիհյուսվածք է` իր արյունատար անոթներով ու նյ արդերով:Զարգացավ ոսկրին վերաբերող ուսմունքը, ըստ որի` ոսկրը,կարծրությ ան շնորհիվ, շրջապատող փափուկ հյուսվածքների հենարանն է:  Երբ մարդը մահանում է,մկաններն արագորեն քայքայվում են: Մնումեն միայն մարմնի կմախքը կազմողկարծր և գունատոսկրերը, որոնցամրացած են եղելփափուկ հյուս վածքները: Կմախքը բաղկացածէ 206 ոսկրերից: Վաղ ժամանակներում մարդիկ թե րևսզարմանում էին, թե ինչու են մահվանից հետո ոսկրներնայդքան երկար պահպ անվում: Նրանք մարդու ևկենդանիների ոսկորները պահում էին իբրև հաղթանակի ուհզորության խորհրդանիշ, օգտագործում փորագրության,գործիքներ ու զարդեր պատրաստելու համար: Ոսկրերիկարծրությունն ու դիմացկունությունը հնարավոր ություն էինտալիս մանրամասն ուսումնասիրելու դրանք, իսկնկարարգրություննե րը` զետեղելու գրքերում: Հին Հռոմից մինչՎերածնունդ, կրոնն ու ավանդույթները արգելում էինդիահերձումները: Ինչևէ, մահվանից մի քանի շաբաթ անցոսկրերը հն արավոր էին ուսումնասիրել, քանի որգիշանգղներն ու թրթուրներն արագորեն մեր կացնում էինդրանք: 
  • 3.     Ոսկրային հյուսվածքի կարծրությունը պայմանավորված է անօր գանական աղերով, կալցիումի հագեցվածությամբ: Ոսկրերի բա ղադրության մեջ մտնում է մոտ 50% ջուր: Օրգանական միացութ յունները կազմում են 28%, իսկ անօրգանական միացություններ ը` 22%: Օրգանական միացությունները ոսկրին տալիս են առաձգա կանություն, ճկունություն, իսկ անօրգանական միացություններ ը ամրություն: Անօրգանական միացությունից հատկապես շատ են կալցիումի կարբոնատը և ֆոսֆատի աղերը: Երիտասարդ հասակում ոսկերում գերակշռում են օրգանական նյութերը, և այդ պատճառով դրանք ավելի ճկուն և առաձգական են : Ծերության շրջանում ոսկրերում ավելանում է հանքային աղերի պարունակությունը, ուստի դրանք դառնում են ավելի փխրուն և դյուրաբեկ: Ինչպես տեսնում ենք յուրաքանչյուր հյուսվածք, օրգան ստեղծված է որոշակի ֆունկցիա կատարելու համար, և ունի դրան համապատասխան կառուցվածք:
  • 4.  Ոսկրը համարվում էշարակցակա նհյուսվածք:Արտաքնապես ոսկրըպատված է ամուրթաղանթով` շրջոսկրով,որն ապահով ում էոսկրերի աճըհաստությամբ ևկոտրվածքներիժամանակ նպաստումնրանցվերականգմ անը:Շրջոսկրում կան մեծքանակությամբնյարդային վերջույթներ, արյան անոթներ, որոնց ովկատարվում է ոսկրային հյուսվածքի մատակարարումըսննդանյութերով և թթվածնով: Շ րջոսկրում առկա նյարդայինվերջույթներով է պայմանավորված նրա վնասվածքի կամհար վածի ժամանակ խիստ ցավի զգացումը:  Շրջոսկրին անմիջականորեն հարում է ոսկրի հոծ նյութը, որըկազմված է բազմաթիվ ման րագույն ոսկրային խողովակներից, որոնցով անցնում են արյան անոթներ և նյարդեր: Այդ խողովակների շուրջը տեղակայված են ոսկրային բջիջներ,որոնք արտազատում են ոսկրա յին թիթեղիկների ձև ունեցողմիջբջջային նյութ:  Հոծ նյութին հարում էսպունգանման նյութը:Վերջինս կազմված էբազմաթիվ ոսկրայինպահ անգներից, որոնցարանքում կան խոռոչներ`լցված կարմիրոսկրածուծով:Հատկանշական է , որոսկրային թիթեղիկները դասավորված են այնպիսիուղղությամբ, որը համապատասխ անում է ոսկրի վրա ընկնողծանրության ուժին: Հոծ ոսկրանյութն ապահովում է ոսկրիամր ությունը, իսկ սպունգանմանը` թեթևությունը: Տարբերվումեն ոսկրերի միացման երեք տե սակ` շարժուն, կիսաշարժուն ևանշարժ: