t

1. 1ο ΕΠΑ.Λ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Τομέας: Μηχανολογικός
ΜΑΘΗΜΑ: Στοιχεία Μηχανών
Θέματα Τράπεζας Δ.Δ. Ι.Ε.Π.
Ενδεικτικές απαντήσεις
Γ. Αυδίκος

2. 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:
Τυπολόγιο…………………………………………….... ...
Ήλος – ηλώσεις……………………………………….. …
Κοχλιωτές συνδέσεις…………………………………. ...
Συγκολλήσεις………………………………………………
Σφήνες…………………………………………………… …
Άξονες – άτρακτοι – στροφείς……………………… …
Έδρανα – είδη εδράνων…………………………….. …
Σύνδεσμοι – είδη συνδέσμων……………………….…
Οδοντώσεις…………………………………………….. …
Ιμάντες – αλυσίδες…………………………………….…
Μηχανισμός στροφάλου……………………………… …

3. 3

4. 4
ΗΛΟΣ - ΗΛΩΣΕΙΣ
ΔΙΠΛΗ ΑΡΜΟΚΑΛΥΠΤΡΑ – ΕΠΙΚΑΛΥΨΗ
d1 = d + 1mm Η διάμετρος της καρφότρυπας d1
τ =
Q
A
≤ τεπ
Α =
π ∙ d2
4
τ =
Q
A . z . n . μ
Αριθμός ήλων: z Αριθμός σειρών: n σε διάτμηση
τ =
Q
A . z . n . 2
≤ τεπ για διπλή αρμοκαλύπτρα (μ = 2)
τεπ =
τθρ
ν
σ =
F
A
≤ σεπ
σεπ =
F
(b – n ∙ z ∙ d1) ∙ s
πάχος: s και πλάτος: b των ελασμάτων σε εφελκυσμό
δλδ Α = (b – n . z . d1) . s
σL=
Q
z · d · s
d1 = ( 5 ∙ s − 0,4) cm
t = 3 ⋅ d + 0,5 cm
e = 1,5 ⋅ d

5. 5
ΚΟΧΛΙΩΤΕΣ ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ
σεπ =
σθρ
νασφ
F = 0,6 . d1
2 . σεπ σε σύνθετη καταπόνηση (εφελκυσμό,
p =
F
π
4
. (d2 – d1
2) . z
≤ pεπ θλίψη και στρέψη)
τ =
Q
A
≤ τεπ σε διάτμηση
F =
P
2
(όταν έχουμε 2 κοχλίες)
σεπ =
F
A
σε εφελκυσμό
ΑΞΟΝΕΣ – ΑΤΡΑΚΤΟΙ
Στρέψη Mt = 71620 . P
n
σε daN⋅cm με P σε PS και n σε rpm
d =
3 Mt
0,2 ∙ τεπ
n =
P2
P1
(με κινητήρα)
M = F . d
2
ΕΔΡΑΝΑ
ΣΜΑ = 0 ΣFψ = 0 C / P

6. 6
ΟΔΟΝΤΩΣΕΙΣ
κανονική οδόντωση, παράλληλους οδοντωτούς τροχούς
t = s + w α =
d01 + d02
2
m =
t
π
ύψος δοντιού h = 2,17 . m ύψος κεφαλής hk = m ύψος ποδιού hf = 1,17 . m
( h = hk + hf )
s = 0,5 . t s = πάχος δοντιού t = βήμα
d0 = m . z dk = m . (z + 2)
i =
n2
n1
=
d01
d02
=
z1
z2
=
M1
M2
M1 = 716,2 . P
n1
σε daN.m με P σε PS και n σε rpm
n =
P2
P1
t = 100 ∙
3 450 ∙ P
n ∙ z ∙ y ∙ c
iολ = i1 ⋅ i2 ⋅ i3 …
nολ = n1 ⋅ n2 ⋅ n3 …

7. 7
ΙΜΑΝΤΕΣ
F = A . σεπ => F = b . s . σεπ γιατί A = b . s
i =
n2
n1
=
d01
d02
=
z1
z2
=
M1
M2
F . ν = 75 . P
ν = π . d . n σε m/sec με n σε στρ/s και d σε m
v =
π . d . n
60
σε m/sec με n σε RPM και d σε m
v =
π . d . n
1000 . 60
σε m/sec με n σε RPM και d σε mm
b1 = 1,1 . b + 10mm
M = F . d
2

8. 8

9. Θέμα 2ο
2.1 Με βάση τη σχηματική παράσταση που απεικονίζεται στο
παρακάτω σχήμα, να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4 από
τη Στήλη Α και δίπλα ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ, ε της
Στήλης Β που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι
ένα γράμμα από τη Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
1. α. Αρχική κεφαλή
2. β. Αντιστήριγμα
3. γ. Έλασμα
4. δ. Κορμός
ε. Κρουστική σφύρα
Μονάδες 16
9
Γ. Αυδίκος

10. Θέμα 2ο
2.1 Με βάση τη σχηματική παράσταση που απεικονίζεται στο
παρακάτω σχήμα, να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4 από
τη Στήλη Α και δίπλα ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ, ε της
Στήλης Β που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι
ένα γράμμα από τη Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
1. α. Αρχική κεφαλή
2. β. Αντιστήριγμα
3. γ. Έλασμα
4. δ. Κορμός
ε. Κρουστική σφύρα
Μονάδες 16
10
Γ. Αυδίκος
Απ: 1 – ε 2 – δ 3 – α 4 – β

11. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τον αριθμό για κάθε ένα από τα κενά και δίπλα,
μία από τις λέξεις που συμπληρώνει σωστά το παρακάτω κεί-
μενο. (Σημειώνεται ότι (4) τέσσερεις από τις λέξεις θα περισ-
σέψουν).
Δίνονται οι λέξεις: ελασμάτων, ράβδων, δοχείων, σιδηρο-
κατασκευών, μόνιμες, λυόμενες, σταθερές, δυνάμεων,
μετάλλων.
11
«Ηλώσεις είναι οι __________________ (1) συνδέσεις με
ήλους. Εφαρμόζονται στις συνδέσεις __________________
(2) και __________________ (3) κανονικών διατομών για
την κατασκευή __________________ (4) και ____________
______ (5).»
Μονάδες 10
Γ. Αυδίκος

12. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τον αριθμό για κάθε ένα από τα κενά και δίπλα,
μία από τις λέξεις που συμπληρώνει σωστά το παρακάτω κεί-
μενο. (Σημειώνεται ότι (4) τέσσερεις από τις λέξεις θα περισ-
σέψουν).
Δίνονται οι λέξεις: ελασμάτων, ράβδων, δοχείων, σιδηρο-
κατασκευών, μόνιμες, λυόμενες, σταθερές, δυνάμεων,
μετάλλων.
12
3)ράβδων
2)ελασμάτων
Απ: 1) μόνιμες
«Ηλώσεις είναι οι __________________ (1) συνδέσεις με
ήλους. Εφαρμόζονται στις συνδέσεις __________________
(2) και __________________ (3) κανονικών διατομών για
την κατασκευή __________________ (4) και ____________
______ (5).»
Μονάδες 10
4)σιδηροκατασκευών
Γ. Αυδίκος
5)δοχείων

13. Θέμα 2ο
2.2 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας
δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη
Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η πρό-
ταση είναι λανθασμένη.
α. Επειδή οι ηλώσεις είναι κατασκευές βαριές, αρκετά δύσ-
κολες στην εκτέλεσή τους και χρονοβόρες, προτιμώνται για
μόνιμες συνδέσεις οι συγκολλήσεις.
β. Οι ηλώσεις είναι αναντικατάστατες, όταν η σύνδεση καταπο-
νείται σε κρουστικά ή δυναμικά φορτία.
γ. Οι συγκολλητές συνδέσεις συνήθως είναι ακριβότερες από
τις ηλώσεις.
δ. Σοβαρό πλεονέκτημα των ηλώσεων είναι το ότι δεν δημιουρ-
γούνται τάσεις στα συνδεόμενα κομμάτια.
ε. Δεν μπορεί να ελεγχθεί εύκολα η ποιότητα της σύνδεσης
στις ηλώσεις.
13
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 15

14. Θέμα 2ο
2.2 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας
δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη
Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η πρό-
ταση είναι λανθασμένη.
α. Επειδή οι ηλώσεις είναι κατασκευές βαριές, αρκετά δύσ-
κολες στην εκτέλεσή τους και χρονοβόρες, προτιμώνται για
μόνιμες συνδέσεις οι συγκολλήσεις.
β. Οι ηλώσεις είναι αναντικατάστατες, όταν η σύνδεση καταπο-
νείται σε κρουστικά ή δυναμικά φορτία.
γ. Οι συγκολλητές συνδέσεις συνήθως είναι ακριβότερες από
τις ηλώσεις.
δ. Σοβαρό πλεονέκτημα των ηλώσεων είναι το ότι δεν δημιουρ-
γούνται τάσεις στα συνδεόμενα κομμάτια.
ε. Δεν μπορεί να ελεγχθεί εύκολα η ποιότητα της σύνδεσης
στις ηλώσεις.
β) Σωστό γ) Λάθος δ) Σωστό ε) Λάθος
14
Απ: α) Σωστό
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 15

15. 15
Γ. Αυδίκος
Θέμα 2ο
2.1 Στο παρακάτω σχήμα να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4, 5
από τη Στήλη Α και δίπλα ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ, ε, στ
της Στήλης Β, που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι
ένα (1) γράμμα από τη Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α (βλέπε σχήμα) ΣΤΗΛΗ Β
1 α. Απόσταση e
2 β. Απόσταση e1
3 γ. Απόσταση e2
4 δ. Βήμα ήλωσης t
5 ε. Διάμετρος ήλου d
στ. Διάμετρος οπής d1
Μονάδες 15

16. 16
2) δ 3) β
4) α
Απ: 1) στ
5) γ
Γ. Αυδίκος
Θέμα 2ο
2.1 Στο παρακάτω σχήμα να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4, 5
από τη Στήλη Α και δίπλα ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ, ε, στ
της Στήλης Β, που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι
ένα (1) γράμμα από τη Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α (βλέπε σχήμα) ΣΤΗΛΗ Β
1 α. Απόσταση e
2 β. Απόσταση e1
3 γ. Απόσταση e2
4 δ. Βήμα ήλωσης t
5 ε. Διάμετρος ήλου d
στ. Διάμετρος οπής d1
Μονάδες 15

17. Θέμα 2ο
2.2 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας
δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη
Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η πρό-
ταση είναι λανθασμένη.
α. Οι σταθερές ηλώσεις χρησιμοποιούνται ως ενώσεις μεταφο-
ράς δυνάμεων στις κατασκευές από χάλυβα και ελαφρά μέ-
ταλλα.
β. Η ήλωση με πιστολέτο ανήκει στην μηχανική μέθοδο.
γ. Το μήκος του κορμού του ήλου πρέπει να είναι λίγο μεγα-
λύτερο από το άθροισμα του πάχους των ελασμάτων που
πρόκειται να συνδεθούν.
δ. Ανάλογα με τον αριθμό των διατομών των ήλων, οι ηλώσεις
διακρίνονται σε ηλώσεις απλής τομής και ηλώσεις διπλής
τομής.
ε. Οι οπές των ελασμάτων στις ηλώσεις, κατασκευάζονται με
διάμετρο d1 = d + 2 mm. Μονάδες 10
17
Γ. Αυδίκος

18. Θέμα 2ο
2.2 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας
δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη
Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η πρό-
ταση είναι λανθασμένη.
α. Οι σταθερές ηλώσεις χρησιμοποιούνται ως ενώσεις μεταφο-
ράς δυνάμεων στις κατασκευές από χάλυβα και ελαφρά μέ-
ταλλα.
β. Η ήλωση με πιστολέτο ανήκει στην μηχανική μέθοδο.
γ. Το μήκος του κορμού του ήλου πρέπει να είναι λίγο μεγα-
λύτερο από το άθροισμα του πάχους των ελασμάτων που
πρόκειται να συνδεθούν.
δ. Ανάλογα με τον αριθμό των διατομών των ήλων, οι ηλώσεις
διακρίνονται σε ηλώσεις απλής τομής και ηλώσεις διπλής
τομής.
ε. Οι οπές των ελασμάτων στις ηλώσεις, κατασκευάζονται με
διάμετρο d1 = d + 2 mm. Μονάδες 10
β) Λάθος γ) Σωστό δ) Σωστό ε) Λάθος 18
Απ: α) Σωστό
Γ. Αυδίκος

19. Θέμα 2ο
2.1 Εκτός από τα στοιχεία του ήλου (d,l,k,a….), ποιες αποσ-
τάσεις είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε για τη σχεδίαση και
την κατασκευή μιας ήλωσης;
Μονάδες 16
19
Γ. Αυδίκος

20. Θέμα 2ο
2.1 Εκτός από τα στοιχεία του ήλου (d,l,k,a….), ποιες αποσ-
τάσεις είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε για τη σχεδίαση και
την κατασκευή μιας ήλωσης;
Μονάδες 16
Απ: α. Την απόσταση μεταξύ δυο γειτονικών ήλων της ίδιας σει-
ράς, που λέγεται βήμα ήλωσης (t).
β. Την απόσταση μεταξύ δυο παράλληλων σειρών ήλων
(e).
γ. Την απόσταση της ακραίας σειράς ήλων από την άκρη
του ελάσματος (ℓ1) e1.
δ. Την απόσταση του άξονα των ήλων από τον αρμό (e2),
αν πρόκειται για ηλώσεις με αρμοκαλύπτρες.
20
Γ. Αυδίκος

21. 2.2 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας
δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη
Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η
πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Στις ηλώσεις επικάλυψης, το ένα έλασμα τοποθετείται πά-
νω στο άλλο, κατά ένα τμήμα του.
β. Οι σταθερές ηλώσεις χρησιμοποιούνται για την επίτευξη
στεγανότητας στην κατασκευή δοχείων.
γ. H επιλογή του υλικού των ήλων εξαρτάται από τον σκοπό
της σύνδεσης και από το υλικό των συνδεόμενων κομμα-
τιών.
21
Μονάδες 9
Γ. Αυδίκος

22. 2.2 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας
δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη
Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η
πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Στις ηλώσεις επικάλυψης, το ένα έλασμα τοποθετείται πά-
νω στο άλλο, κατά ένα τμήμα του.
β. Οι σταθερές ηλώσεις χρησιμοποιούνται για την επίτευξη
στεγανότητας στην κατασκευή δοχείων.
γ. H επιλογή του υλικού των ήλων εξαρτάται από τον σκοπό
της σύνδεσης και από το υλικό των συνδεόμενων κομμα-
τιών.
22
β) Λάθος γ) Σωστό
Απ: α) Σωστό
Μονάδες 9
Γ. Αυδίκος

23. Θέμα 4ο
Σε ήλωση με επικάλυψη, στην οποία οι ήλοι καταπονούνται σε
διάτμηση, δίνονται τα παρακάτω στοιχεία:
• Φορτίο Q = 6280 Kp
• Αριθμός σειρών ήλων n = 1
• Αριθμός ήλων z = 4
• Διάμετρος ήλου d = 10 mm
• Επιτρεπόμενη διατμητική τάση του υλικού του ήλου
τεπ = 1200 kp/mm2
Να υπολογίσετε:
α) Τη διατομή Α του ήλου. (Μονάδες 8)
β) Την αναπτυσσόμενη διατμητική τάση τ του ήλου. (Μονάδες 12)
γ) Να γίνει έλεγχος αντοχής των ήλων σε διάτμηση. (Μονάδες 5)
23
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 25

24. Θέμα 4ο
Σε ήλωση με επικάλυψη, στην οποία οι ήλοι καταπονούνται σε
διάτμηση, δίνονται τα παρακάτω στοιχεία:
• Φορτίο Q = 6280 Kp
• Αριθμός σειρών ήλων n = 1
• Αριθμός ήλων z = 4
• Διάμετρος ήλου d = 10 mm
• Επιτρεπόμενη διατμητική τάση του υλικού του ήλου
τεπ = 1200 kp/mm2
Να υπολογίσετε:
α) Τη διατομή Α του ήλου. (Μονάδες 8)
β) Την αναπτυσσόμενη διατμητική τάση τ του ήλου. (Μονάδες 12)
γ) Να γίνει έλεγχος αντοχής των ήλων σε διάτμηση. (Μονάδες 5)
Απ: α) d = 10 mm = 1 cm
Α =
π ∙ d2
4
= Α =
3,14 ⋅ 12 cm2
4
= 0,785 cm2
24
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 25

25. Απ: β) H διατμητική τάση υπολογίζεται από τον ακόλουθο τύπο:
τ =
Q
A . z . n
⇒
⇒ τ =
6280 Kp
0,785 cm2 ⋅ 4 ⋅ 1
⇒
⇒ τ =
6280 Kp
3,14 cm2 ⇒
⇒ τ = 2000 Kp/cm2
γ) Για τον έλεγχο αντοχής του ήλου, θα συγκρίνουμε την
αναπτυσσόμενη διατμητική τάση τ με την επιτρεπόμενη
τεπ:
τ = 2000 Kp/cm2 > τεπ = 1200 Kp/cm2
οπότε, το υλικό του ήλου δεν αντέχει στην διάτμηση.
25
Γ. Αυδίκος

26. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4 από τη Στήλη Α (όπου
αναγράφονται οι ονομασίες των ηλώσεων ανάλογα με την
κατηγορία που ανήκουν) και δίπλα ένα από τα γράμματα α,
β, γ, δ της Στήλης Β (όπου φαίνεται η σχεδίαση των ηλώ-
σεων), που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
(ονομασία των ηλώσεων) (σχεδίαση των ηλώσεων)
Μονάδες 9 26
1. Διπλής σειράς
2. Τριπλής σειράς ζικ ζακ
4. Απλής σειράς
Γ. Αυδίκος
α.
β.
γ.
δ.
3. Διπλής σειράς ζικ ζακ

27. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4 από τη Στήλη Α (όπου
αναγράφονται οι ονομασίες των ηλώσεων ανάλογα με την
κατηγορία που ανήκουν) και δίπλα ένα από τα γράμματα α,
β, γ, δ της Στήλης Β (όπου φαίνεται η σχεδίαση των ηλώ-
σεων), που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
(ονομασία των ηλώσεων) (σχεδίαση των ηλώσεων)
Μονάδες 9 27
2) δ 3) β
Απ: 1) γ
1. Διπλής σειράς
2. Τριπλής σειράς ζικ ζακ
4. Απλής σειράς
Γ. Αυδίκος
α.
β.
γ.
δ.
3. Διπλής σειράς ζικ ζακ
4) α

28. Θέμα 2ο
2.2 α) Να αναφέρετε ονομαστικά, τις τέσσερεις (4) κατηγορίες
στις οποίες διακρίνονται οι ηλώσεις ανάλογα με τον σκο-
πό και τις απαιτήσεις που προορίζονται. (Μονάδες 4)
β) Να περιγράψετε μια (1) από αυτές, όποια εσείς επιλέξε-
τε. (Μονάδες 5)
28
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 9

29. Θέμα 2ο
2.2 α) Να αναφέρετε ονομαστικά, τις τέσσερεις (4) κατηγορίες
στις οποίες διακρίνονται οι ηλώσεις ανάλογα με τον σκο-
πό και τις απαιτήσεις που προορίζονται. (Μονάδες 4)
β) Να περιγράψετε μια (1) από αυτές, όποια εσείς επιλέξε-
τε. (Μονάδες 5)
Απ: Ανάλογα με τον σκοπό και τις απαιτήσεις που προορίζονται
οι ηλώσεις διακρίνονται σε:
1.Σταθερές ηλώσεις. Χρησιμοποιούνται ως ενώσεις μεταφο-
ράς δυνάμεων στις κατασκευές από χάλυβα και ελαφρά
μέταλλα (κτίρια, γέφυρες, γερανούς). Χρησιμοποιούνται
ακόμα στη γενική κατασκευή μηχανών.
2.Στεγανές ηλώσεις. Χρησιμοποιούνται για την επίτευξη
στεγανότητας στην κατασκευή δοχείων.
3.Σταθερές και στεγανές ηλώσεις (στερεοστεγανές). Χρησι-
μοποιούνται σε ατμολέβητες και κλειστά δοχεία με μεγάλη
εσωτερική πίεση, όπου επιθυμούμε στεγανότητα και μετα-
29
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 9

30. φορά δυνάμεων.
4.Ηλώσεις προσκολλήσεως. Χρησιμοποιούνται ως ένωση
για επενδύσεις μεταλλικών σκελετών με ελάσματα (λεω-
φορεία, αεροπλάνα κ.λπ.).
30
Γ. Αυδίκος

31. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4 από τη Στήλη Α (όπου
αναγράφονται οι ονομασίες των ήλων ανάλογα με τη μορφή
της κεφαλής τους) και δίπλα ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ
της Στήλης Β (όπου φαίνεται ο σχεδίασμός των ηλώσεων),
που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
(ονομασία των ηλώσεων) (σχεδίαση των ηλώσεων)
Μονάδες 16 31
1. Ημιβυθισμένος
2. Βυθισμένος
4. Σωληνωτός
Γ. Αυδίκος
α.
β.
γ. δ.
3. Ημιστρόγγυλος

32. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4 από τη Στήλη Α (όπου
αναγράφονται οι ονομασίες των ήλων ανάλογα με τη μορφή
της κεφαλής τους) και δίπλα ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ
της Στήλης Β (όπου φαίνεται ο σχεδίασμός των ηλώσεων),
που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
(ονομασία των ηλώσεων) (σχεδίαση των ηλώσεων)
Μονάδες 16 32
2) α 3) γ
Απ: 1) β
1. Ημιβυθισμένος
2. Βυθισμένος
4. Σωληνωτός
Γ. Αυδίκος
α.
β.
γ. δ.
3. Ημιστρόγγυλος
4) δ

33. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4 από τη Στήλη Α (όπου
αναγράφονται οι ονομασίες των ηλώσεων ανάλογα με την
κατηγορία που ανήκουν) και δίπλα ένα από τα γράμματα α,
β, γ, δ της Στήλης Β (όπου φαίνεται η σχεδίαση των ηλώ-
σεων), που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
(Ονομασίες των ηλώσεων) (Σχεδίαση των ηλώσεων)
Μονάδες 9 33
1. Απλής σειράς
2. Τριπλής σειράς
Γ. Αυδίκος
α.
β.
γ.
3. Διπλής σειράς

34. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4 από τη Στήλη Α (όπου
αναγράφονται οι ονομασίες των ηλώσεων ανάλογα με την
κατηγορία που ανήκουν) και δίπλα ένα από τα γράμματα α,
β, γ, δ της Στήλης Β (όπου φαίνεται η σχεδίαση των ηλώ-
σεων), που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
(Ονομασίες των ηλώσεων) (Σχεδίαση των ηλώσεων)
Μονάδες 9 34
2) γ 3) α
Απ: 1) β
1. Απλής σειράς
2. Τριπλής σειράς
Γ. Αυδίκος
α.
β.
γ.
3. Διπλής σειράς

35. 2.2 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας
δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη
Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η
πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Λυόμενες συνδέσεις λέγονται αυτές που τα συνδεόμενα
κομμάτια αποσυναρμολογούνται μόνο με καταστροφή του
μέσου σύνδεσης.
β. Στην ήλωση με αρμοκαλύπτρες τα συνδεόμενα ελάσματα
τοποθετούνται μετωπικά.
γ. Η απόσταση μεταξύ δύο γειτονικών ήλων της ίδιας σειράς
ονομάζεται βήμα της ήλωσης.
δ. Όταν οι άξονες των ήλων συμπίπτουν, η ήλωση ονομά-
ζεται ρομβοειδής ή διάταξη «ζικ ζακ».
35
Μονάδες 16
Γ. Αυδίκος

36. 2.2 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας
δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη
Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η
πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Λυόμενες συνδέσεις λέγονται αυτές που τα συνδεόμενα
κομμάτια αποσυναρμολογούνται μόνο με καταστροφή του
μέσου σύνδεσης.
β. Στην ήλωση με αρμοκαλύπτρες τα συνδεόμενα ελάσματα
τοποθετούνται μετωπικά.
γ. Η απόσταση μεταξύ δύο γειτονικών ήλων της ίδιας σειράς
ονομάζεται βήμα της ήλωσης.
δ. Όταν οι άξονες των ήλων συμπίπτουν, η ήλωση ονομά-
ζεται ρομβοειδής ή διάταξη «ζικ ζακ».
36
β) Σωστό γ) Σωστό
Απ: α) Λάθος
Μονάδες 16
Γ. Αυδίκος
δ) Λάθος

37. Θέμα 2ο
2.2 Σε ποιες περιπτώσεις οι ηλώσεις, ως μέσο μόνιμης σύνδε-
σης κομματιών, είναι αναντικατάστατες;
Μονάδες 9
37
Γ. Αυδίκος

38. Θέμα 2ο
2.2 Σε ποιες περιπτώσεις οι ηλώσεις, ως μέσο μόνιμης σύνδε-
σης κομματιών, είναι αναντικατάστατες;
Μονάδες 9
Απ: Οι περιπτώσεις που οι ηλώσεις, ως μέσο μόνιμης σύνδεσης
κομματιών, είναι αναντικατάστατες είναι:
α) Συνδέσεις κομματιών που δεν επιδέχονται συγκόλληση.
β) Όταν η σύνδεση καταπονείται σε κρουστικά ή δυναμικά
φορτία.
γ) Όταν υπάρχει κίνδυνος τα συνδεδεμένα κομμάτια να χά-
σουν την αντοχή τους, εξαιτίας της υψηλής θερμοκρασί-
ας που προκαλείται κατά τη συγκόλληση.
38
Γ. Αυδίκος

39. Θέμα 4ο
Σε ήλωση με επικάλυψη, στην οποία οι ήλοι καταπονούνται σε
διάτμηση, δίνονται τα παρακάτω στοιχεία:
• Διάμετρος της οπής στα ελάσματα d1 = 21 mm
• Αριθμός Αριθμός σειρών ήλων n = 1
• Αριθμός ήλων z = 4
• Διάμετρος ήλου d = 10 mm
• Επιτρεπόμενη Υλικό ήλων με τεπ = 2000 kp/mm2
Να υπολογιστούν:
α) Η διάμετρος των ήλων d. (Μονάδες 3)
β) Η διατομή του ήλου Α που καταπονείται σε διάτμηση. (Μονά-
δες 10)
γ) Το συνολικό φορτίο Q που μπορούν να παραλάβουν οι ήλοι.
(Μονάδες 12)
39
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 25

40. Θέμα 4ο
Σε ήλωση με επικάλυψη, στην οποία οι ήλοι καταπονούνται σε
διάτμηση, δίνονται τα παρακάτω στοιχεία:
• Διάμετρος της οπής στα ελάσματα d1 = 21 mm
• Αριθμός Αριθμός σειρών ήλων n = 1
• Αριθμός ήλων z = 4
• Διάμετρος ήλου d = 10 mm
• Επιτρεπόμενη Υλικό ήλων με τεπ = 2000 kp/mm2
Να υπολογιστούν:
α) Η διάμετρος των ήλων d. (Μονάδες 3)
β) Η διατομή του ήλου Α που καταπονείται σε διάτμηση. (Μονά-
δες 10)
γ) Το συνολικό φορτίο Q που μπορούν να παραλάβουν οι ήλοι.
(Μονάδες 12)
Απ:α. d1 = d + 1 mm ⇒
⇒ 21 mm = d + 1 mm ⇒
⇒ d = 20 mm = 2 cm 40
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 25

41. β. Α =
π ∙ d2
4
=
3,14 ⋅ 22 cm2
4
= 3,14 cm2
γ. τ =
Q
1 . A . z . n
⇒
⇒ τ =
Q
1 ⋅ 3,14 cm2 ⋅ 4 ⋅ 1
⇒
⇒ τ =
Q
12,56 cm2
θέτω τ = τεπ οπότε
2000 daN/cm2 =
Q
12,56 cm2 ⇒
⇒ Q = 2000 daN/cm2 ∙ 12,56 cm2 ⇒
⇒ Q = 25120 daN
41
Γ. Αυδίκος

42. Θέμα 4ο
Δύο ελάσματα συνδέονται με έναν ήλο και φορτίζονται με δύναμη
Q = 3140 daN.
Ζητούνται:
α) Να αναφέρετε το είδος της καταπόνησης που δέχεται ο ήλος
καθώς και πόσο είναι το φορτίο που παραλαμβάνει. (Μονάδες 5)
β) Να υπολογιστεί η διάμετρος του ήλου, όταν η επιτρεπόμενη
τάση σε διάτμηση είναι τεπ = 1000 daN/cm2. (Μονάδες 10)
γ) Να υπολογιστεί η πίεση σύνθλιψης, με δεδομένο ότι το πάχος
του ελάσματος είναι s = 5 mm. (Μονάδες 10)
Μονάδες 25
42
Γ. Αυδίκος

43. Θέμα 4ο
Δύο ελάσματα συνδέονται με έναν ήλο και φορτίζονται με δύναμη
Q = 3140 daN.
Ζητούνται:
α) Να αναφέρετε το είδος της καταπόνησης που δέχεται ο ήλος
καθώς και πόσο είναι το φορτίο που παραλαμβάνει. (Μονάδες 5)
β) Να υπολογιστεί η διάμετρος του ήλου, όταν η επιτρεπόμενη
τάση σε διάτμηση είναι τεπ = 1000 daN/cm2. (Μονάδες 10)
γ) Να υπολογιστεί η πίεση σύνθλιψης, με δεδομένο ότι το πάχος
του ελάσματος είναι s = 5 mm. (Μονάδες 10)
Μονάδες 25
Απ:α)Ο ήλος καταπονείται σε διάτμηση σε μία διατομή και παρα-
λαμβάνει ολόκληρο το φορτίο, δηλαδή Q = 3140 daN.
43
Γ. Αυδίκος

44. β) Υπολογισμός διαμέτρου ήλου:
τ =
Q
A
≤ τεπ , τεπ =
Q
A
⟹ Α =
Q
τεπ
⟹
⟹ Α =
3140 daN
1000 daN/cm2 = 3,14 cm2
Α =
π ∙ d2
4
⟹
⟹ d2 = 4 ·
A
π
⟹
⟹ d = 4 ·
3,14 cm2
3,14
⟹
⟹ d = 4 cm2 = 2 cm
γ) Υπολογισμός πίεσης σύνθλιψης:
σL =
Q
z · d · s
=
3140 daN
1 · 2 cm · 0,5 cm
=
= 3140 daN/cm2
44
Γ. Αυδίκος

45. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τον αριθμό κάθε μία από τις προτάσεις και δίπλα, μία
από τις λέξεις που συμπληρώνει σωστά το παρακάτω κείμενο.
1. Η διατομή που εμφανίζει το μεγαλύτερο κίνδυνο θραύσης ή ανε-
πίτρεπτης μόνιμης παραμόρφωσης, εξαιτίας μεγάλων φορτίων ή
άλλων ειδικών κατά περίπτωση λόγων, ονομάζεται __________
(κρίσιμη, απλή) διατομή.
2. Συνηθισμένες καταπονήσεις είναι ο εφελκυσμός, η θλίψη, η τμή-
ση-διάτμηση, η κάμψη και η __________ (ροπή, στρέψη).
3. Οι επιτρεπόμενες τιμές της τάσης προκύπτουν από τις τάσεις
θραύσης με τη χρήση του συντελεστή __________ (τριβής, ασ-
φαλείας).
4. Στους υπολογισμούς που γίνονται για τις σταθερές ηλώσεις,
πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το __________ (μήκος, πάχος)
των ελασμάτων.
5. Στις ηλώσεις απλής τομής (με επικάλυψη ή με μια αρμοκαλύπ-
τρα), ο ήλος τέμνεται σε __________ (μία, δύο) διατομή/διατο-
μές.
45
Μονάδες 10

46. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τον αριθμό κάθε μία από τις προτάσεις και δίπλα, μία
από τις λέξεις που συμπληρώνει σωστά το παρακάτω κείμενο.
1. Η διατομή που εμφανίζει το μεγαλύτερο κίνδυνο θραύσης ή ανε-
πίτρεπτης μόνιμης παραμόρφωσης, εξαιτίας μεγάλων φορτίων ή
άλλων ειδικών κατά περίπτωση λόγων, ονομάζεται __________
(κρίσιμη, απλή) διατομή.
2. Συνηθισμένες καταπονήσεις είναι ο εφελκυσμός, η θλίψη, η τμή-
ση-διάτμηση, η κάμψη και η __________ (ροπή, στρέψη).
3. Οι επιτρεπόμενες τιμές της τάσης προκύπτουν από τις τάσεις
θραύσης με τη χρήση του συντελεστή __________ (τριβής, ασ-
φαλείας).
4. Στους υπολογισμούς που γίνονται για τις σταθερές ηλώσεις,
πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το __________ (μήκος, πάχος)
των ελασμάτων.
5. Στις ηλώσεις απλής τομής (με επικάλυψη ή με μια αρμοκαλύπ-
τρα), ο ήλος τέμνεται σε __________ (μία, δύο) διατομή/διατο-
μές.
2) στρέψη 3) ασφαλείας 4) πάχος 5) μία 46
Απ: 1) κρίσιμη
Μονάδες 10

47. Θέμα 2ο
2.2 Να αναφέρετε τις οδηγίες που πρέπει να ακολουθήσουμε
για την σωστή εκτέλεση μίας ήλωσης.
Μονάδες 15
47
Γ. Αυδίκος

48. Θέμα 2ο
2.2 Να αναφέρετε τις οδηγίες που πρέπει να ακολουθήσουμε
για την σωστή εκτέλεση μίας ήλωσης.
Μονάδες 15
Απ: Για μια επιτυχημένη ήλωση πρέπει:
• Να επιλέξουμε τα κατάλληλα εργαλεία και να τα χρησι-
μοποιήσουμε σωστά.
• Προσοχή στη διάμετρο της οπής σε σχέση με τη δι-
άμετρο του ήλου.
• Προσοχή στη σύσφιγξη των ελασμάτων, πριν το τρύ-
πημα.
• H οπή πρέπει να ανοίγεται συγχρόνως και στα δύο ε-
λάσματα.
• Προσοχή στο μήκος του κορμού του ήλου.
48
Γ. Αυδίκος

49. Θέμα 4ο
Στην ήλωση του παρακάτω σχήματος με διπλή αρμοκαλύπτρα,
όπου οι ήλοι καταπονούνται σε διάτμηση, δίνονται τα παρακάτω
στοιχεία:
• Φορτίο Q = 9420 daN
• Αριθμός σειρών ήλων n = 2
• Υλικό ήλων με τεπ = 1000 daN/cm2
• Διάμετρος οπής ελάσματος d1 = 11 mm
Nα υπολογίσετε τον αριθμό των ήλων z.
Μονάδες 25
49
Γ. Αυδίκος

50. Απάντηση:
Πρώτα θα υπολογίσουμε τη διάμετρο των ήλων d:
d1= d + 1 mm ⇒
⇒ d = d1 − 1 mm ⇒
⇒ d = 11 mm − 1 mm ⇒
⇒ d = 10 mm = 1 cm
Επειδή είναι διπλή αρμοκαλύπτρα, θέτουμε x = 2.
τ =
Q
A . z . n . x
⇒ τ =
Q
π ∙ d2
4
. z . n . x
⇒
⇒ z =
Q
π ∙ d2
4
. τ . n . x
⇒
⇒ z =
9240 daN
3,14 ∙ 12 cm2
4
. 1000 daN/cm2 ∙ 2 ∙ 2
⇒
⇒ z =
9240
3140
⇒
⇒ z = 3 50
Γ. Αυδίκος
Ισχύει ότι:
τ = τεπ, τ =
Q
A
, Α =
π ∙ d2
4

51. Θέμα 4ο
Σε μια ήλωση με διπλή αρμοκαλύπτρα δίνονται:
• Φορτίο Q = 6280 daN
• Αριθμός ήλων z = 4
• Αριθμός σειρών n = 1
• Υλικό ήλων με τεπ = 250 daN/cm2
Ζητούνται:
α) Να υπολογιστεί η διάμετρος d του ήλου. (Μονάδες 20)
β) Να υπολογιστεί η διάμετρος d1 της οπής του ελάσματος. (Μονάδες 5)
51

52. Θέμα 4ο
Σε μια ήλωση με διπλή αρμοκαλύπτρα δίνονται:
• Φορτίο Q = 6280 daN
• Αριθμός ήλων z = 4
• Αριθμός σειρών n = 1
• Υλικό ήλων με τεπ = 250 daN/cm2
Ζητούνται:
α) Να υπολογιστεί η διάμετρος d του ήλου. (Μονάδες 20)
β) Να υπολογιστεί η διάμετρος d1 της οπής του ελάσματος. (Μονάδες 5)
Απ: α) Για τον υπολογισμό της διάμετρος d του ήλου
τ =
Q
π ∙ d2
4
. z . n . x
⇒ d2 =
4 . Q
π . τ . n . z . x
⇒
⇒ d2 =
4 ∙ 6280 daN
3,14 ∙ 250 daN/cm2 ∙ 1 ∙ 4 ∙ 2
⇒
6280 daN
1570 daN/cm2 ⇒
⇒ d = 4 cm2 ⇒ d = 2 cm ⇒ d = 20 mm
β) Για τον υπολογισμό της διάμετρος d1 της οπής:
d1 = d + 1 mm ⟹ d1 = 20 mm + 1 mm ⟹ d1 = 21 mm 52
Ισχύει ότι:
τ = τεπ, τ =
Q
A
, Α =
π ∙ d2
4

53. Θέμα 4ο
Σε μία απλή ήλωση με επικάλυψη, δίνονται τα παρακάτω στοι-
χεία:
• Q = 12000 kp
• Αριθμός σειρών n = 1
• Αριθμός ήλων z = 4
• Πλάτος ελάσματος b = 100 mm
• Πάχος ελάσματος s = 10 mm
• Διάμετρος ήλου d = 9 mm
• Η επιτρεπόμενη τάση εφελκυσμού των ελασμάτων σεπ = 1800
kp/cm2.
Ζητούνται:
α) Να υπολογιστεί η διάμετρος της καρφότρυπας d1. (Μονάδες 3)
β) Να υπολογιστεί η επιφάνεια Α του ελάσματος που μένει μετά
το τρύπημα σε cm2. (Μονάδες 10)
γ) Να γίνει έλεγχος του ελάσματος σε εφελκυσμό. (Μονάδες 12)
53
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 25

54. Θέμα 4ο
Σε μία απλή ήλωση με επικάλυψη, δίνονται τα παρακάτω στοι-
χεία:
• Q = 12000 kp
• Αριθμός σειρών n = 1
• Αριθμός ήλων z = 4
• Πλάτος ελάσματος b = 100 mm
• Πάχος ελάσματος s = 10 mm
• Διάμετρος ήλου d = 9 mm
• Η επιτρεπόμενη τάση εφελκυσμού των ελασμάτων σεπ = 1800
kp/cm2.
Ζητούνται:
α) Να υπολογιστεί η διάμετρος της καρφότρυπας d1. (Μονάδες 3)
β) Να υπολογιστεί η επιφάνεια Α του ελάσματος που μένει μετά
το τρύπημα σε cm2. (Μονάδες 10)
γ) Να γίνει έλεγχος του ελάσματος σε εφελκυσμό. (Μονάδες 12)
Απ: α) Για τον υπολογισμό της διαμέτρου της καρφότρυπας d1:
d1 = d + 1 mm ⇒ d = 9 mm + 1 mm ⇒ d1 = 10 mm 54
Μονάδες 25

55. β) Για τον υπολογισμό της επιφάνειας Α του ελάσματος μετά
το τρύπημα:
A = (b − 4 ∙ d1 ) ∙ s ⟹
⟹ A = (100 mm − 4 ∙ 10 mm) ∙ 10 mm ⟹
⟹ A = 600 mm2 = 6 cm2
γ) Ισχύει:
σ =
F
A
⟹ σ =
12000 Kp
6 cm2 ⟹
⟹ σ = 2000 Kp/cm2 > σεπ = 1800 Kp/cm2
Επομένως, η τάση που θα αναπτυχθεί κατά τον εφελκυσ-
μό θα είναι μεγαλύτερη της επιτρεπόμενης και η ήλωση
δεν θα αντέξει.
55
Γ. Αυδίκος

56. Θέμα 4ο
Σε μία απλή ήλωση με επικάλυψη, δίνονται τα παρακάτω στοι-
χεία:
• Φορτίο Q = 10000 kp
• Αριθμός σειρών n = 1
• Αριθμός ήλων z = 2
• Πλάτος ελάσματος b = 120 mm
• Διάμετρος ήλου d = 9 mm
• Επιτρεπόμενη τάση εφελκυσμού των ελασμάτων σεπ = 2000
kp/cm2
Να υπολογιστεί:
α) Η επιφάνεια Α του ελάσματος που μένει μετά το τρύπημα σε
mm2. (Μονάδες 10)
β) Να υπολογιστεί το πάχος s του ελάσματος σε mm. (Μονάδες
15)
Μονάδες 25
56
Γ. Αυδίκος

57. Απ: α) Τα ελάσματα καταπονούνται σε εφελκυσμό. Για να υπολο-
γίσουμε την επιφάνεια Α που καταπονείται σε mm2:
σ =
F
A
≤ σεπ ⟹
⟹ Α =
F
σεπ
⟹
⟹ Α =
10000 Kp
2000 Kp/cm2 ⟹
⟹ Α = 5 cm2 ⟹
⟹ Α = 500 mm2
β) Για να υπολογίσουμε το πάχος s του ελάσματος σε mm:
d1 = d + 1 mm ⇒ d = 9 mm + 1 mm ⇒ d1 = 10 mm
A = (b − 2 ∙ d1) ∙ s ⟹ s =
A
b − 2 ∙ d1
⟹
⟹ s =
500 mm2
120 mm − 2 ∙ 10 mm
⟹ s =
500 mm2
120 mm − 20 mm
⟹
⟹ s =
500 mm2
100 mm
⟹ s = 5 mm 57
Γ. Αυδίκος

58. Θέμα 4ο
Σε μία στεγανή ήλωση επικάλυψης, δίνονται τα παρακάτω στοι-
χεία:
• ο αριθμός σειρών n = 1
• ο αριθμός των ήλων z = 4
• το πάχος του ελάσματος s = 5 cm
Να υπολογίσετε:
α. Τη διάμετρο d1 της οπής. (Μονάδες 10)
β. Το βήμα t της ήλωσης, για διάμετρο ήλου d = 45 mm. (Μο-
νάδες 8)
γ. Την απόσταση e μεταξύ των δύο παράλληλων σειρών των
ήλων, για την ίδια διάμετρο ήλου d = 45 mm. (Μονάδες 7)
Μονάδες 25
58
Γ. Αυδίκος

59. Θέμα 4ο
Σε μία στεγανή ήλωση επικάλυψης, δίνονται τα παρακάτω στοι-
χεία:
• ο αριθμός σειρών n = 1
• ο αριθμός των ήλων z = 4
• το πάχος του ελάσματος s = 5 cm
Να υπολογίσετε:
α. Τη διάμετρο d1 της οπής. (Μονάδες 10)
β. Το βήμα t της ήλωσης, για διάμετρο ήλου d = 45 mm. (Μο-
νάδες 8)
γ. Την απόσταση e μεταξύ των δύο παράλληλων σειρών των
ήλων, για την ίδια διάμετρο ήλου d = 45 mm. (Μονάδες 7)
Μονάδες 25
Απ: α. Ο υπολογισμός της διαμέτρου της οπής για στεγανή ή-
λωση:
d1 = 5 ⋅ s − 0,4 cm ⇒ d1 = 5 ⋅ 5 − 0,4 cm ⇒
⇒ d1 = 25 − 0,4 cm ⇒ d1 = 5 − 0,4 cm ⇒
⇒ d1 = 4,6 cm = 46 mm 59
Γ. Αυδίκος

60. β. Για διάμετρο ήλου d = 45 mm = 4,5 cm, ο υπολογισμός
του βήματος της στεγανής ήλωσης θα γίνει ως εξής:
t = 3 ⋅ d + 0,5 cm ⇒
⇒ t = 3 ⋅ 4,5 cm + 0,5 cm ⇒
⇒ t = 13,5 cm + 0,5 cm ⇒
⇒ t = 14 cm = 140 mm
γ. Ο υπολογισμός της απόστασης e μεταξύ δύο παράλλη-
λων σειρών ήλων:
e = 1,5 ⋅ d ⇒
⇒ e = 1,5 ⋅ 4,5 cm ⇒
⇒ e = 6,75 cm = 67,5 mm
60
Γ. Αυδίκος

61. Θέμα 4ο
Στην ήλωση με διπλή αρμοκαλύπτρα του σχήματος που ακολουθεί,
όπου οι ήλοι καταπονούνται σε διάτμηση, δίνονται τα παρακάτω
στοιχεία:
• Φορτίο Q = 12560 Kp
• Αριθμός σειρών ήλων n = 1
• Συντελεστής ασφάλειας ήλων vασφ = 2
• Τάση θραύσης του υλικού των ήλων τθρ = 1000 kp/cm2
• Διάμετρος οπής ελάσματος d1 = 11 mm
Να υπολογίσετε:
α) Tη διάμετρο d του ήλου. (Μονάδες 2)
β) Tην επιφάνεια Α που αντιστοιχεί σε κάθε μια από τις δύο δι-
ατομές στις οποίες καταπονείται ο ήλος σε διάτμηση. (Μονάδες 8)
γ) Tην επιτρεπόμενη τάση τεπ του υλικού του ήλου. (Μονάδες 3)
δ) Tον αριθμό z των ήλων. (Μονάδες 12)
61
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 25

62. Απ:α) Η διάμετρος d του ήλου υπολογίζεται από τη σχέση:
d1 = d + 1 mm ⇒ 11 mm = d + 1 mm ⇒
⇒ d = 11 mm − 1 mm ⇒ d = 10 mm = 1 cm
β) Η επιφάνεια Α που αντιστοιχεί σε κάθε μια από τις δύο δι-
ατομές στις οποίες καταπονείται ο ήλος σε διάτμηση
υπολογίζεται από τον τύπο:
Α =
π ∙ d2
4
=
3,14 ⋅ 12 cm2
4
= 0,785 cm2
γ) Η επιτρεπόμενη τάση τεπ του υλικού του ήλου υπολογίζεται
από τον τύπο:
τεπ =
τθρ
νασφ
=
1000 Kp/cm2
2
= 500 Kp/cm2
δ) Ο υπολογισμός του αριθμού των ήλων z θα γίνει από τον
τύπο της αναπτυσσόμενης διατμητικής τάσης (για διπλή
αρμοκαλύπτρα) ως εξής:
τεπ =
Q
A . z . n . 2
θέτω τ = τεπ οπότε: 62
Γ. Αυδίκος

63. δ) τεπ =
Q
A . z . n . 2
⇒
⇒ 500 Kp/cm2 =
12560 Kp
0,785 cm2 ⋅ z ⋅ 1 ⋅ 2
⇒
⇒ z =
12560 Kp
0,785 cm2 ⋅ 500 Kp/cm2 ⋅ 1 ⋅ 2
⇒
⇒ z = 16 ήλοι
63
Γ. Αυδίκος

64. Θέμα 4ο
Σε μια στεγανή ήλωση επικάλυψης, δίνονται τα εξής στοιχεία:
• ο αριθμός σειρών n = 2
• ο αριθμός των ήλων z = 4
• το πάχος του ελάσματος s = 5 cm
Να υπολογίσετε:
α) Τη διάμετρο της οπής d1. (Μονάδες 10)
β) Το βήμα t της ήλωσης, για διάμετρο ήλου d = 45 mm.
(Μονάδες 8)
γ) Την απόσταση e μεταξύ των δύο παράλληλων σειρών των ή-
λων, για την ίδια διάμετρο ήλου d = 45 mm. (Μονάδες 7)
64
Γ. Αυδίκος

65. Θέμα 4ο
Σε μια στεγανή ήλωση επικάλυψης, δίνονται τα εξής στοιχεία:
• ο αριθμός σειρών n = 2
• ο αριθμός των ήλων z = 4
• το πάχος του ελάσματος s = 5 cm
Να υπολογίσετε:
α) Τη διάμετρο της οπής d1. (Μονάδες 10)
β) Το βήμα t της ήλωσης, για διάμετρο ήλου d = 45 mm.
(Μονάδες 8)
γ) Την απόσταση e μεταξύ των δύο παράλληλων σειρών των ή-
λων, για την ίδια διάμετρο ήλου d = 45 mm. (Μονάδες 7)
Απ: α) Ο υπολογισμός της διαμέτρου της οπής για στεγανή ήλωση:
d1 = 5 ⋅ s − 0,4 cm ⇒
⇒ d1 = 5 ⋅ 5 − 0,4 cm ⇒
⇒ d1 = 25 − 0,4 cm ⇒
⇒ d1 = (5 − 0,4) cm ⇒
⇒ d1 = 4,6 cm = 46 mm 65
Γ. Αυδίκος

66. β) Για διάμετρο ήλου d = 45 mm = 4,5 cm, ο υπολογισμός του
βήματος της στεγανής ήλωσης θα γίνει ως εξής:
t = 3 ⋅ d + 0,5 cm ⇒
⇒ t = 3 ⋅ 4,5 cm + 0,5 cm ⇒
⇒ t = 13,5 cm + 0,5 cm ⇒
⇒ t = 14 cm = 140 mm
γ) Ο υπολογισμός της απόστασης e μεταξύ δύο παράλληλων
σειρών ήλων για διάμετρο ήλου d = 45 mm = 4,5 cm:
e = 1,5 ⋅ d ⇒
⇒ e = 1,5 ⋅ 4,5 cm ⇒
⇒ e = 6,75 cm = 67,5 mm
66
Γ. Αυδίκος

67. 67

68. Θέμα 2ο
2.1 Στο παρακάτω σχήμα απεικονίζονται οι κυριότερες διαστά-
σεις ενός σπειρώματος κοχλία. Να γράψετε τους αριθμούς 1,
2, 3, 4, 5 από τη Στήλη Α και δίπλα ένα από τα γράμματα α,
β, γ, δ, ε της Στήλης Β που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση.
Σημειώνεται ότι ένα γράμμα από τη Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β (Διαστάσεις)
1. α. ονομαστική διάμετρος ή εξωτερική
2. β. γωνία κορυφής σπειρώματος
3. γ. βάθος ή ύψος του σπειρώματος
4. δ. εσωτερική διάμετρος του πυρήνα
5. ε. βήμα του σπειρώματος
στ.μέση διάμετρος σπειρώματος
Μονάδες 15
68
Γ. Αυδίκος

69. Θέμα 2ο
2.1 Στο παρακάτω σχήμα απεικονίζονται οι κυριότερες διαστά-
σεις ενός σπειρώματος κοχλία. Να γράψετε τους αριθμούς 1,
2, 3, 4, 5 από τη Στήλη Α και δίπλα ένα από τα γράμματα α,
β, γ, δ, ε της Στήλης Β που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση.
Σημειώνεται ότι ένα γράμμα από τη Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β (Διαστάσεις)
1. α. ονομαστική διάμετρος ή εξωτερική
2. β. γωνία κορυφής σπειρώματος
3. γ. βάθος ή ύψος του σπειρώματος
4. δ. εσωτερική διάμετρος του πυρήνα
5. ε. βήμα του σπειρώματος
στ.μέση διάμετρος σπειρώματος
Μονάδες 15
69
Γ. Αυδίκος
Απ: 1 – ε 2 – δ 3 – β 4 – α 5 – γ

70. Θέμα 2ο
2.2 α) Σε ποιες διαστάσεις του μετρικού σπειρώματος αναφέ-
ρονται οι αριθμοί της τυποποίησης σε έναν κοχλία Μ 12
x 1,75; (Μονάδες 4)
β) Ποια είναι η παραδοχή που έγινε για την επίτευξη της
εναλλαξιμότητας στους κοχλίες και στα περικόχλια; (Μο-
νάδες 6)
Μονάδες 10
70
Γ. Αυδίκος

71. Θέμα 2ο
2.2 α) Σε ποιες διαστάσεις του μετρικού σπειρώματος αναφέ-
ρονται οι αριθμοί της τυποποίησης σε έναν κοχλία Μ 12
x 1,75; (Μονάδες 4)
β) Ποια είναι η παραδοχή που έγινε για την επίτευξη της
εναλλαξιμότητας στους κοχλίες και στα περικόχλια; (Μο-
νάδες 6)
Μονάδες 10
Απ: α) Ο αριθμός 12 αναφέρεται στην εξωτερική ή ονομαστική
διάμετρο του σπειρώματος σε mm και ο αριθμός 1,75
αναφέρεται στο βήμα του σε mm.
β) Για την επίτευξη της εναλλαξιμότητας στους κοχλίες και
τα περικόχλια έγινε μια παραδοχή: Ότι, δηλαδή, σε ορισ-
μένη εξωτερική διάμετρο θα αντιστοιχεί το ίδιο πάντα
βήμα.
71
Γ. Αυδίκος

72. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3 από τη Στήλη Α και δίπλα
ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ της Στήλης Β που δίνει τη
σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι ένα γράμμα από τη
Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α (μορφή σπειρωμάτων) ΣΤΗΛΗ Β (ονομασία)
α. Πριονωτό
β. Στρογγυλό
γ. Ορθογωνικό
δ. Τριγωνικό
Μονάδες 9
72
1.
2.
3.
Γ. Αυδίκος

73. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3 από τη Στήλη Α και δίπλα
ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ της Στήλης Β που δίνει τη
σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι ένα γράμμα από τη
Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α (μορφή σπειρωμάτων) ΣΤΗΛΗ Β (ονομασία)
α. Πριονωτό
β. Στρογγυλό
γ. Ορθογωνικό
δ. Τριγωνικό
Μονάδες 9
73
2) α 3) β
Απ: 1) δ
1.
2.
3.
Γ. Αυδίκος

74. 2.2 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας
δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη
Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η
πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Κατά τη σύσφιγξη ενός κοχλία, το περικόχλιο καταπονείται
σε λυγισμό.
β. Το περικόχλιο (ή παξιμάδι) δεν είναι τίποτα περισσότερο
από ένα σωλήνα, που φέρει σπείρωμα εξωτερικά του
σωλήνα.
γ. Το μετρικό κατά ISO σπείρωμα κατασκευάζεται σε τρεις εκ-
τελέσεις: λεπτό (f), μέσo (m) και χονδρό (g).
δ. Στις κοχλιώσεις υπάρχει κίνδυνος να ξεβιδωθεί το περι-
κόχλιο εξαιτίας των ταλαντώσεων και των κραδασμών των
διαφόρων κινούμενων εξαρτημάτων μιας μηχανής.
74
Μονάδες 16
Γ. Αυδίκος

75. 2.2 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας
δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη
Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η
πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Κατά τη σύσφιγξη ενός κοχλία, το περικόχλιο καταπονείται
σε λυγισμό.
β. Το περικόχλιο (ή παξιμάδι) δεν είναι τίποτα περισσότερο
από ένα σωλήνα, που φέρει σπείρωμα εξωτερικά του
σωλήνα.
γ. Το μετρικό κατά ISO σπείρωμα κατασκευάζεται σε τρεις εκ-
τελέσεις: λεπτό (f), μέσo (m) και χονδρό (g).
δ. Στις κοχλιώσεις υπάρχει κίνδυνος να ξεβιδωθεί το περι-
κόχλιο εξαιτίας των ταλαντώσεων και των κραδασμών των
διαφόρων κινούμενων εξαρτημάτων μιας μηχανής.
75
β) Λάθος γ) Σωστό
Απ: α) Λάθος
Μονάδες 16
Γ. Αυδίκος
δ) Σωστό

76. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4 από τη Στήλη Α και δίπλα
ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ, ε της Στήλης Β που δίνει τη
σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι (1) ένα γράμμα από τη
Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
(Τύποι κοχλιών) (Χρήσεις)
1. Κοχλίας σύνδεσης ή α. χρησιμοποιείται στο μικρόμετρο
σύσφιξης
2. Ρυθμιστικός κοχλίας β. χρησιμοποιείται για τη μετατρο-
πή της περιστροφικής κίνησης
σε γραμμική και αντίστροφα
3. Κοχλίας μέτρησης γ. χρησιμοποιείται ως μέσο λυόμε-
νης σύνδεσης
4. Κοχλίας κίνησης δ. χρησιμοποιείται για τη ρύθμιση
διακένου
ε. χρησιμοποιείται για τη δημιουρ-
γία προέντασης
Μονάδες 12
76
Γ. Αυδίκος

77. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4 από τη Στήλη Α και δίπλα
ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ, ε της Στήλης Β που δίνει τη
σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι (1) ένα γράμμα από τη
Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
(Τύποι κοχλιών) (Χρήσεις)
1. Κοχλίας σύνδεσης ή α. χρησιμοποιείται στο μικρόμετρο
σύσφιξης
2. Ρυθμιστικός κοχλίας β. χρησιμοποιείται για τη μετατρο-
πή της περιστροφικής κίνησης
σε γραμμική και αντίστροφα
3. Κοχλίας μέτρησης γ. χρησιμοποιείται ως μέσο λυόμε-
νης σύνδεσης
4. Κοχλίας κίνησης δ. χρησιμοποιείται για τη ρύθμιση
διακένου
ε. χρησιμοποιείται για τη δημιουρ-
γία προέντασης
Μονάδες 12
77
Γ. Αυδίκος
Απ: 1 – γ 2 – δ 3 – α 4 – β

78. Θέμα 2ο
2.2 α) Να γράψετε τον αριθμό κάθε μίας από τις παρακάτω
προτάσεις και δίπλα στον αριθμό, το γράμμα που αντισ-
τοιχεί στη σωστή απάντηση.
1. Τα σπειρώματα, ανάλογα με το αν προορίζονται για
σπείρωμα κοχλία ή περικοχλίου, διακρίνονται σε:
α. εσωτερικά – β. λεπτά – γ. δεξιόστροφα –
εξωτερικά χονδροειδή αριστερόστροφα
2. Για τη στερέωση κομματιών σε τοίχους, δάπεδα, ορο-
φές, χρησιμοποιούνται:
α. περαστοί β. φυτευτοί γ. κοχλίες
κοχλίες κοχλίες αγκυρώσεως
3. Στους κοχλίες κίνησης χρησιμοποιούνται μόνο σπειρώ-
ματα:
α. τριγωνικής β. τραπεζοει- γ. στρογγυλής
μορφής δούς μορφής μορφής
78
Μονάδες 9
Γ. Αυδίκος

79. Θέμα 2ο
2.2 α) Να γράψετε τον αριθμό κάθε μίας από τις παρακάτω
προτάσεις και δίπλα στον αριθμό, το γράμμα που αντισ-
τοιχεί στη σωστή απάντηση.
1. Τα σπειρώματα, ανάλογα με το αν προορίζονται για
σπείρωμα κοχλία ή περικοχλίου, διακρίνονται σε:
α. εσωτερικά – β. λεπτά – γ. δεξιόστροφα –
εξωτερικά χονδροειδή αριστερόστροφα
2. Για τη στερέωση κομματιών σε τοίχους, δάπεδα, ορο-
φές, χρησιμοποιούνται:
α. περαστοί β. φυτευτοί γ. κοχλίες
κοχλίες κοχλίες αγκυρώσεως
3. Στους κοχλίες κίνησης χρησιμοποιούνται μόνο σπειρώ-
ματα:
α. τριγωνικής β. τραπεζοει- γ. στρογγυλής
μορφής δούς μορφής μορφής
79
3)β
2)γ
Απ: 1) α
Μονάδες 9
Γ. Αυδίκος

80. Θέμα 2ο
2.2 β) Να δικαιολογήσετε την απάντηση σας στην πρόταση 3
του ερωτήματος α).
Μονάδες 4
80
Γ. Αυδίκος

81. Θέμα 2ο
2.2 β) Να δικαιολογήσετε την απάντηση σας στην πρόταση 3
του ερωτήματος α).
Μονάδες 4
Απ: Στους κοχλίες κίνησης χρησιμοποιούνται σπειρώματα
τραπεζοειδούς μορφής, διότι έχουν μεγάλη διατομή και
η τριγωνική μορφή έχει μικρό βήμα.
81
Γ. Αυδίκος

82. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3 από τη Στήλη Α και δίπλα ένα
από τα γράμματα α, β, γ, δ της Στήλης Β που δίνει τη σωστή
αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι (1) ένα γράμμα από τη Στήλη Β θα
περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
(Τύποι σπειρωμάτων) (Χρήσεις)
1. Τριγωνικό σπείρωμα α.χρησιμοποιείται σε λεπτά σπείρωμα-
τα, στους ηλεκτρικούς λαμπτήρες και
για κοχλίες που φθείρονται εύκολα
2. Τραπεζοειδές σπείρωμα β.χρησιμοποιείται για κοχλίες σύνδεσης
ή σύσφιγξης
3. Πριονοειδές σπείρωμα γ. χρησιμοποιείται στους κοχλίες κίνη-
σης, επειδή έχει μεγάλη διατομή και
είναι κατάλληλο για μεταφορά μεγά-
λων φορτίων
δ.χρησιμοποιείται όταν ασκούνται μεγά-
λες αξονικές δυνάμεις σε μία μόνο
κατεύθυνση Μονάδες 9
82
Γ. Αυδίκος

83. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3 από τη Στήλη Α και δίπλα ένα
από τα γράμματα α, β, γ, δ της Στήλης Β που δίνει τη σωστή
αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι (1) ένα γράμμα από τη Στήλη Β θα
περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
(Τύποι σπειρωμάτων) (Χρήσεις)
1. Τριγωνικό σπείρωμα α.χρησιμοποιείται σε λεπτά σπείρωμα-
τα, στους ηλεκτρικούς λαμπτήρες και
για κοχλίες που φθείρονται εύκολα
2. Τραπεζοειδές σπείρωμα β.χρησιμοποιείται για κοχλίες σύνδεσης
ή σύσφιγξης
3. Πριονοειδές σπείρωμα γ. χρησιμοποιείται στους κοχλίες κίνη-
σης, επειδή έχει μεγάλη διατομή και
είναι κατάλληλο για μεταφορά μεγά-
λων φορτίων
δ.χρησιμοποιείται όταν ασκούνται μεγά-
λες αξονικές δυνάμεις σε μία μόνο
κατεύθυνση Μονάδες 9
83
Γ. Αυδίκος
Απ: 1 – β 2 – γ 3 – δ

84. 2.2 Να γράψετε τον αριθμό κάθε μίας από τις παρακάτω προτά-
σεις και δίπλα, μία από τις λέξεις που συμπληρώνει σωστά
την πρόταση. Σημειώνεται ότι (4) τέσσερις από τις λέξεις θα
περισσέψουν. Λέξεις που δίνονται: θλίψη, εσωτερική, μετρι-
κό, ρυθμιστικός, μέση, Whitworth, εφελκυσμό, διαφορι-
κός.
1. Η _________ διάμετρος είναι η διάμετρος που τέμνει τις
σπείρες του σπειρώματος με τέτοιο τρόπο, ώστε το πλάτος
της σπείρας να ισούται με το πλάτος του διακένου που
υπάρχει μεταξύ τους.
2. Κατά τη σύσφιγξη ενός κοχλία, αυτός καταπονείται σε ____
______ και τα κομμάτια σε θλίψη.
3. Από τα είδη τριγωνικών σπειρωμάτων, στο ____________
όλες οι διαστάσεις του μετριούνται σε χιλιοστά (mm).
4. Ο __________ κοχλίας χρησιμοποιείται για μικρές μετατο-
πίσεις με χονδροειδές σπείρωμα.
84
Μονάδες 16
Γ. Αυδίκος

85. 2.2 Να γράψετε τον αριθμό κάθε μίας από τις παρακάτω προτά-
σεις και δίπλα, μία από τις λέξεις που συμπληρώνει σωστά
την πρόταση. Σημειώνεται ότι (4) τέσσερις από τις λέξεις θα
περισσέψουν. Λέξεις που δίνονται: θλίψη, εσωτερική, μετρι-
κό, ρυθμιστικός, μέση, Whitworth, εφελκυσμό, διαφορι-
κός.
1. Η _________ διάμετρος είναι η διάμετρος που τέμνει τις
σπείρες του σπειρώματος με τέτοιο τρόπο, ώστε το πλάτος
της σπείρας να ισούται με το πλάτος του διακένου που
υπάρχει μεταξύ τους.
2. Κατά τη σύσφιγξη ενός κοχλία, αυτός καταπονείται σε ____
______ και τα κομμάτια σε θλίψη.
3. Από τα είδη τριγωνικών σπειρωμάτων, στο ____________
όλες οι διαστάσεις του μετριούνται σε χιλιοστά (mm).
4. Ο __________ κοχλίας χρησιμοποιείται για μικρές μετατο-
πίσεις με χονδροειδές σπείρωμα.
85
β) εφελκυσμό γ) μετρικό
Απ: α) μέση
Μονάδες 16
Γ. Αυδίκος
δ) διαφορικός

86. Θέμα 4ο
Κοχλίας πρέσας με ονομαστική διάμετρο d = 30 mm και διάμετ-
ρο πυρήνα d1 = 20 mm, κατασκευασμένος από υλικό με επιτρε-
πόμενη πίεση pεπ = 200 daN/cm2 υφίστανται σύνθετη καταπό-
νηση (αξονική και στρεπτική). Αν η μέγιστη επιτρεπόμενη φόρ-
τιση είναι F = 12560 daN, να βρεθεί ο ελάχιστος αριθμός συνερ-
γαζόμενων σπειρωμάτων z με το οδηγό περικόχλιο.
86
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 25

87. Θέμα 4ο
Κοχλίας πρέσας με ονομαστική διάμετρο d = 30 mm και διάμετ-
ρο πυρήνα d1 = 20 mm, κατασκευασμένος από υλικό με επιτρε-
πόμενη πίεση pεπ = 200 daN/cm2 υφίστανται σύνθετη καταπό-
νηση (αξονική και στρεπτική). Αν η μέγιστη επιτρεπόμενη φόρ-
τιση είναι F = 12560 daN, να βρεθεί ο ελάχιστος αριθμός συνερ-
γαζόμενων σπειρωμάτων z με το οδηγό περικόχλιο.
Απ: Επειδή θα πρέπει να βρω το z, χρησιμοποιώ τον τύπο της
επιφανειακής πίεσης.
Τύπος: p =
F
π
4
. (d2 – d1
2) . z
≤ pεπ
pεπ =
F
π
4
. (d2 – d1
2) . z
Δεδομένα: F = 12560 daN
d = 30 mm = 3 cm
d1 = 20 mm = 2 cm
pεπ = 200 daN/cm2
87
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 25

88. Αντικαθιστώ στον τύπο και έχω:
pεπ =
F
π
4
. (d2 – d1
2) . z
⟹
⟹ 200 daN/cm2 =
12560 daN
3,14
4
. (32 cm2 − 22 cm2) . z
⟹
⟹ 200 daN/cm2 =
12560 daN
0,785 . (9 − 4) cm2 . z
⟹
⟹ 200 =
12560
(0,785 ∙ 5 ∙ z)
⟹
⟹ 200 =
12560
(3,925 ∙ z)
⟹
⟹ 200 ∙ 3,925 ∙ z = 12560 ⟹
⟹ 785 ∙ z = 12560 ⟹
⟹ z =
12560
785
⟹
⟹ z = 16
O ελάχιστος αριθμός συνεργαζόμενων σπειρωμάτων z με το οδηγό
περικόχλιο είναι z = 16 88
Γ. Αυδίκος

89. Θέμα 4ο
Κοχλίας πρέσας τετραγωνικού σπειρώματος με ονομαστική δι-
άμετρο d = 40 mm και διάμετρο πυρήνα d1 = 30 mm καταπονεί-
ται σε σύνθετη καταπόνηση (θλίψη – στρέψη) με φορτίο F =
12560 daN. Αν ο αριθμός των συνεργαζόμενων σπειρωμάτων
είναι z = 10 και η επιτρεπόμενη πίεση επιφανείας pεπ = 150
daN/cm2, να ελεγχθεί η επιφανειακή πίεση p των σπειρωμάτων.
89
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 25

90. Θέμα 4ο
Κοχλίας πρέσας τετραγωνικού σπειρώματος με ονομαστική δι-
άμετρο d = 40 mm και διάμετρο πυρήνα d1 = 30 mm καταπονεί-
ται σε σύνθετη καταπόνηση (θλίψη – στρέψη) με φορτίο F =
12560 daN. Αν ο αριθμός των συνεργαζόμενων σπειρωμάτων
είναι z = 10 και η επιτρεπόμενη πίεση επιφανείας pεπ = 150
daN/cm2, να ελεγχθεί η επιφανειακή πίεση p των σπειρωμάτων.
Απ: Επειδή έχω να κάνω έλεγχο επιφανειακής πίεσης, θα πρέπει
να βρω το p και να το συγκρίνω με το pεπ = 150 daN/cm2.
Υπολογισμός επιφανειακής πίεσης p:
Τύπος:
p =
F
π
4
. (d2 – d1
2) . z
Δεδομένα: F = 12560 daN
d = 40 mm = 4 cm
d1 = 30 mm = 3 cm
z = 10 90
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 25

91. Αντικαθιστώ στον τύπο και έχω:
p =
F
π
4
. (d2 – d1
2) . z
⟹
⟹ p =
12560 daN
3,14
4
. (42 cm2 − 32 cm2) . 10
⟹
⟹ p =
12560
0,785 . (16 − 9) . 10
daN/cm2 ⟹
⟹ p =
12560
0,785 ∙ 7 ∙ 10
daN/cm2 ⟹
⟹ p =
12560
54,95
daN/cm2 ⟹
⟹ p = 228,57 daN/cm2
Έλεγχος:
p = 228,57 daN/cm2 > pεπ = 150 daN/cm2
Συνεπώς, η φόρτιση είναι προβληματική. Το υλικό δεν αντέχει. 91
Γ. Αυδίκος

92. Θέμα 4ο
Ο κοχλίας κίνησης τετραγωνικού σπειρώματος του Σχήματος 1,
με διάμετρο πυρήνα ίση με d1 = 30 mm, υφίσταται αξονική και
στρεπτική καταπόνηση και μπορεί να δεχτεί μέγιστο επιτρεπό-
μενο φορτίο F. Η ορθή τάση θραύσης σθρ του υλικού του κοχλία
είναι ίση με σθρ = 2000 daN/cm2 και το υλικό κατασκευής του
κοχλία έχει συντελεστή ασφάλειας νασφ = 2.
Να υπολογιστεί:
α) Η επιτρεπόμενη τάση σεπ του υλικού του κοχλία. (Μονάδες 10)
β) Το μέγιστο επιτρεπόμενο φορτίο F. (Μονάδες 15)
Μονάδες 25
92
Γ. Αυδίκος

93. Απ: α) Η ορθή τάση θραύσης σεπ του υλικού του κοχλία υπολο-
γίζεται από τη σχέση:
σεπ =
σθρ
νασφ
=
=
2000 daN/cm2
2
=
= 1000 daN/cm2
β) Μετατροπή μονάδων: d1 = 30 mm = 3 cm
Ο κοχλίας καταπονείται σε σύνθετη καταπόνηση για την
οποία η σχέση υπολογισμού του μέγιστου επιτρεπόμε-
νου φορτίου είναι:
F = 0,6 ∙ d1
2 ∙ σεπ =
= 0,6 ∙ (3 cm)2 ∙ 1000 daN/cm2 =
= 0,6 ∙ 9 cm2 ∙ 1000 daN/cm2 =
= 5400 daN
93
Γ. Αυδίκος

94. Θέμα 4ο
Ο φυτευτός κοχλίας (μπουζόνι) του Σχήματος 1, με διάμετρο πυ-
ρήνα ίση με d1 = 20 mm, υφίσταται αξονική καταπόνηση εφελ-
κυσμού. Το υλικό κατασκευής του κοχλία έχει επιτρεπόμενη τά-
ση σεπ = 1000 daN/cm2 και συντελεστή ασφάλειας νασφ = 2,5.
Να υπολογιστεί:
α) Η μέγιστη επιτρεπόμενη φόρτιση F που μπορεί να δεχτεί ο
κοχλίας κατά τη σύσφιξη. (Μονάδες 20)
β) Η ορθή τάση θραύσης σθρ του υλικού του κοχλία. (Μονάδες 5)
Μονάδες 25
94
Γ. Αυδίκος

95. Απ: α) Ο κοχλίας καταπονείται σε αξονική φόρτιση εφελκυσμού.
Η μέγιστη επιτρεπόμενη φόρτιση F εφελκυσμού υπολογί-
ζεται ως εξής:
Μετατροπή μονάδων: d1 = 20 mm = 2 cm
Η διατομή Α καταπόνησης του πυρήνα του κοχλία δίνεται
από τη σχέση:
Α =
π ∙ d2
4
=
3,14 ∙ (2 cm)2
4
=
=
3,14 ∙ 4 cm2
4
= 3,14 cm2
Η μέγιστη επιτρεπόμενη φόρτιση F υπολογίζεται:
σεπ =
F
A
⟺ F = σεπ ∙ Α =
= 1000 daN/cm2 ∙ 3,14 cm2 = 3140 daN
β) Η ορθή τάση θραύσης του υλικού του κοχλία υπολογίζε-
ται από τη σχέση:
σεπ =
σθρ
νασφ
⟺ σθρ = σεπ ∙ νασφ =
= 1000 daN/cm2 ∙ 2,5 =
= 2500 daN/cm2 95
Γ. Αυδίκος

96. Θέμα 4ο
Ο κοχλίας κίνησης τετραγωνικού σπειρώματος του Σχήματος 1,
με διάμετρο πυρήνα ίση με d1 = 10 mm, υφίσταται αξονική και
στρεπτική καταπόνηση με μέγιστη επιτρεπόμενη φόρτιση F =
1800 kp. Το υλικό κατασκευής του κοχλία έχει συντελεστή ασ-
φάλειας νασφ = 1,5.
Να υπολογιστεί:
α) Η επιτρεπόμενη τάση σεπ του υλικού του κοχλία σε kp/mm2.
(Μονάδες 15)
β) Η τάση θραύσης σθρ του υλικού του κοχλία σε kp/mm2. (Μο-
νάδες 10)
Μονάδες 25
96
Γ. Αυδίκος

97. Απ: α) Ο κοχλίας καταπονείται σε σύνθετη καταπόνηση, για την
οποία η σχέση υπολογισμού του φορτίου είναι:
F = 0,6 ∙ d1
2 ∙ σεπ ⟺
⟺ σεπ =
F
(0,6 ∙ d1
2)
=
=
1800 kp
(0,6 ∙ 102 mm2)
=
=
1800 kp
(0,6 ∙ 100 mm2)
=
=
1800 kp
60 mm2 =
= 30 kp/mm2
β) Η ορθή τάση θραύσης του υλικού του κοχλία υπολογίζε-
ται από τη σχέση:
σεπ =
σθρ
νασφ
⟺ σθρ = σεπ ∙ νασφ =
= 30 kp/mm2 ∙ 1,5 =
= 45 kp/mm2 97
Γ. Αυδίκος

98. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4 από τη Στήλη Α και
δίπλα ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ, ε της Στήλης Β που
δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι ένα γράμμα από
τη Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α (τύποι περικοχλίων) ΣΤΗΛΗ Β (ονομ.περικοχλίου)
α. πεταλούδα
β. εξαγωνικό
γ. με αυλάκια
δ. κορώνα τυφλό
ε. δακτυλίδι
Μονάδες 16
98
1.
2.
3.
Γ. Αυδίκος
4.

99. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4 από τη Στήλη Α και
δίπλα ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ, ε της Στήλης Β που
δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι ένα γράμμα από
τη Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α (τύποι περικοχλίων) ΣΤΗΛΗ Β (ονομ.περικοχλίου)
α. πεταλούδα
β. εξαγωνικό
γ. με αυλάκια
δ. κορώνα τυφλό
ε. δακτυλίδι
Μονάδες 16
99
2) δ 3) α
Απ: 1) β
1.
2.
3.
Γ. Αυδίκος
4.
4) ε

100. 2.1 Να γράψετε τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω προτά-
σεις και δίπλα στον αριθμό, το γράμμα που αντιστοιχεί στη
σωστή απάντηση.
1. Σ’ ένα περικόχλιο, η απόσταση μεταξύ των δύο απέναντι
πλευρών του εξαγώνου συμβολίζεται με:
α. b β. e γ. S δ. h
2. Το ύψος του περικοχλίου συμβολίζεται με:
α. d β. m γ. hk δ. d2
3. Σ’ ένα περικόχλιο, η απόσταση μεταξύ των δύο απέναντι
κορυφών του εξαγώνου συμβολίζεται με:
α. e β. P γ. h δ. D
Μονάδες 9
100
Γ. Αυδίκος

101. 2.1 Να γράψετε τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω προτά-
σεις και δίπλα στον αριθμό, το γράμμα που αντιστοιχεί στη
σωστή απάντηση.
1. Σ’ ένα περικόχλιο, η απόσταση μεταξύ των δύο απέναντι
πλευρών του εξαγώνου συμβολίζεται με:
α. b β. e γ. S δ. h
2. Το ύψος του περικοχλίου συμβολίζεται με:
α. d β. m γ. hk δ. d2
3. Σ’ ένα περικόχλιο, η απόσταση μεταξύ των δύο απέναντι
κορυφών του εξαγώνου συμβολίζεται με:
α. e β. P γ. h δ. D
Μονάδες 9
101
Γ. Αυδίκος
2) β 3) α
Απ: 1) γ

102. Θέμα 4ο
Ο περαστός κοχλίας σύσφιξης του Σχήματος 1, με διάμετρο πυ-
ρήνα d1, υφίσταται αξονική καταπόνηση εφελκυσμού. Η μέγιστη
επιτρεπόμενη φόρτιση F που μπορεί να δεχτεί ο κοχλίας κατά
την σύσφιξη είναι F = 3140 kp. Το υλικό κατασκευής του κοχλία
έχει ορθή τάση θραύσης σθρ = 80 kp/mm2 και συντελεστή ασ-
φάλειας νασφ = 2.
Να υπολογιστεί:
α) Η επιτρεπόμενη τάση σεπ του υλικού του κοχλία.
(Μονάδες 15)
β) H διάμετρος του πυρήνα d1 του κοχλία. (Μονάδες 10)
Μονάδες 25
102
Γ. Αυδίκος

103. Απ: α) Η ορθή τάση θραύσης σεπ του υλικού του κοχλία υπολο-
γίζεται από την σχέση:
σεπ =
σθρ
νασφ
=
80 kp/mm2
2
= 40 kp/mm2
β) Ο κοχλίας καταπονείται σε αξονική φόρτιση εφελκυσμού.
Επομένως, θα υπολογιστεί η διατομή καταπόνησης Α του
πυρήνα του κοχλία από τον τύπο:
σεπ =
F
A
⟺ Α =
3140 kp
40 kp/mm2 = 78,5 mm2
H διάμετρος του πυρήνα d1 του κοχλία υπολογίζεται από
την σχέση:
Α =
π ∙ d1
2
4
⟹
⟹ d1
2 = 4 ·
A
π
⟹
⟹ d1 = 4 ·
78,5 mm2
3,14
⟹
⟹ d1 =
314 mm2
3,14
⟹ d1 = 100 mm2 = 10 mm
103
Γ. Αυδίκος

104. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3 από τη Στήλη Α και δίπλα
ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ της Στήλης Β που δίνει τη
σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι (1) ένα γράμμα από τη
Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
1. α. περικόχλιο
2. β. σπείρωμα
3. γ. κεφαλή
δ. αυχένας Μονάδες 9
104
Γ. Αυδίκος

105. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3 από τη Στήλη Α και δίπλα
ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ της Στήλης Β που δίνει τη
σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι (1) ένα γράμμα από τη
Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
1. α. περικόχλιο
2. β. σπείρωμα
3. γ. κεφαλή
δ. αυχένας Μονάδες 9
105
Γ. Αυδίκος
Απ: 1 – γ 2 – δ 3 – β

106. 2.2 Να γράψετε τον αριθμό κάθε μίας από τις παρακάτω προτά-
σεις και δίπλα, μία από τις λέξεις που συμπληρώνει σωστά
την πρόταση. Σημειώνεται ότι (4) τέσσερις από τις λέξεις θα
περισσέψουν. Λέξεις που δίνονται: εξωτερική, τριγωνικό, ε-
σωτερική, αξονικές, μέτρηση, διατμητικές, ρύθμιση, τρα-
πεζοειδές.
1. Ο ρυθμιστικός κοχλίας χρησιμοποιείται για τη __________
του διακένου.
2. Η _____________ διάμετρος του κοχλία συμβολίζεται με
το γράμμα d.
3. Το ___________ σπείρωμα χρησιμοποιείται για κοχλίες
σύνδεσης ή σύσφιγξης.
4. Το πριονοειδές σπείρωμα μπορεί να δεχθεί μεγάλες _____
____δυνάμεις σε μία μόνο κατεύθυνση.
106
Μονάδες 16
Γ. Αυδίκος

107. 2.2 Να γράψετε τον αριθμό κάθε μίας από τις παρακάτω προτά-
σεις και δίπλα, μία από τις λέξεις που συμπληρώνει σωστά
την πρόταση. Σημειώνεται ότι (4) τέσσερις από τις λέξεις θα
περισσέψουν. Λέξεις που δίνονται: εξωτερική, τριγωνικό, ε-
σωτερική, αξονικές, μέτρηση, διατμητικές, ρύθμιση, τρα-
πεζοειδές.
1. Ο ρυθμιστικός κοχλίας χρησιμοποιείται για τη __________
του διακένου.
2. Η _____________ διάμετρος του κοχλία συμβολίζεται με
το γράμμα d.
3. Το ___________ σπείρωμα χρησιμοποιείται για κοχλίες
σύνδεσης ή σύσφιγξης.
4. Το πριονοειδές σπείρωμα μπορεί να δεχθεί μεγάλες _____
____δυνάμεις σε μία μόνο κατεύθυνση.
107
2) εξωτερική γ) τριγωνικό
Απ: 1) ρύθμιση
Μονάδες 16
Γ. Αυδίκος
δ) αξονικές

108. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3 από τη Στήλη Α και δίπλα
ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ της Στήλης Β που δίνει τη
σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι ένα γράμμα από τη Στή-
λη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
α. μπουζόνι
β. γρύλος
γ. αγκυρώσεως
δ. πρέσσα
Μονάδες 9
108
1.
2.
3.
Γ. Αυδίκος

109. Θέμα 2ο
2.1 Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3 από τη Στήλη Α και δίπλα
ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ της Στήλης Β που δίνει τη
σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι ένα γράμμα από τη Στή-
λη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
α. μπουζόνι
β. γρύλος
γ. αγκυρώσεως
δ. πρέσσα
Μονάδες 9
109
2) α 3) β
Απ: 1) δ
1.
2.
3.
Γ. Αυδίκος

110. 2.2 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας
δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη
Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η
πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Οι φυτευτοί κοχλίες (μπουζόνια) περνούν ελεύθερα και στα
δύο κομμάτια.
β. Οι κοχλίες κίνησης καταπονούνται από την αξονική δύναμη
Ρ και τη ροπή στρέψης Mt.
γ. Για ελαφρές κατασκευές χρησιμοποιούνται κοχλίες από
κράματα αργιλίου.
δ. Στην κοχλίωση ανήκει ο κοχλίας, το περικόχλιο, οι ροδέλες
και οι ασφαλίσεις.
110
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 16

111. 2.2 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας
δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη
Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η
πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Οι φυτευτοί κοχλίες (μπουζόνια) περνούν ελεύθερα και στα
δύο κομμάτια.
β. Οι κοχλίες κίνησης καταπονούνται από την αξονική δύναμη
Ρ και τη ροπή στρέψης Mt.
γ. Για ελαφρές κατασκευές χρησιμοποιούνται κοχλίες από
κράματα αργιλίου.
δ. Στην κοχλίωση ανήκει ο κοχλίας, το περικόχλιο, οι ροδέλες
και οι ασφαλίσεις.
111
β) Σωστό γ) Σωστό
Απ: α) Λάθος
Μονάδες 16
Γ. Αυδίκος
δ) Σωστό

112. Θέμα 4ο
Κοχλίας καταπονείται σε σύνθετη καταπόνηση (θλίψη και στρέψη). Αν:
• η επιτρεπόμενη πίεση επιφανείας είναι pεπ = 200 daN/cm2
• η ονομαστική διάμετρος είναι d = 30 mm
• η διάμετρος πυρήνα d1 = 20 mm και
• ο αριθμός των συνεργαζόμενων σπειρωμάτων κοχλία-περικοχλίου
z = 10
Nα υπολογίσετε τη μέγιστη επιτρεπόμενη φόρτιση F του κοχλία.
112
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 25

113. Θέμα 4ο
Κοχλίας καταπονείται σε σύνθετη καταπόνηση (θλίψη και στρέψη). Αν:
• η επιτρεπόμενη πίεση επιφανείας είναι pεπ = 200 daN/cm2
• η ονομαστική διάμετρος είναι d = 30 mm
• η διάμετρος πυρήνα d1 = 20 mm και
• ο αριθμός των συνεργαζόμενων σπειρωμάτων κοχλία-περικοχλίου
z = 10
Nα υπολογίσετε τη μέγιστη επιτρεπόμενη φόρτιση F του κοχλία.
Απ: Ισχύει ότι: p ≤ pεπ. Έστω ότι p = pεπ
Επομένως:
pεπ =
F
π
4
. (d2 – d1
2) . z
⟹
⟹ Fεπ = pεπ · [
π
4
· (d2 − d1
2) · z] ⟹
⟹ Fεπ = 200 daN/cm2 · [
3,14
4
· (32 cm2 − 22 cm2) · 10] ⟹
⟹ Fεπ = 200 daN/cm2 · [
3,14
4
· (9 cm2 − 4 cm2) · 10] ⟹
113
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 25

114. ⟹ Fεπ = 200 daN/cm2 ·
3,14
4
· 5 cm2 · 10 ⟹
⟹ Fεπ = 7850 daN
114
Γ. Αυδίκος

115. Θέμα 4ο
Δίνεται κοχλίας ονομαστικής διαμέτρου d = 40 mm, με διάμετρο
πυρήνα d1 = 20 mm και σεπ = 1000 daN/cm2.
Ζητείται:
α. Αν ο κοχλίας καταπονείται σε εφελκυσμό, να βρείτε τη με-
γιστη επιτρεπόμενη φόρτιση F του κοχλία. (Μονάδες 10)
β. Αν ο κοχλίας καταπονείται σε σύνθετη καταπόνηση (θλίψη
και στρέψη), να βρείτε την επιφανειακή πίεση p. Δίνεται α-
ριθμός συνεργαζομένων σπειρωμάτων z = 10. (Μονάδες
15)
115
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 25

116. Θέμα 4ο
Δίνεται κοχλίας ονομαστικής διαμέτρου d = 40 mm, με διάμετρο
πυρήνα d1 = 20 mm και σεπ = 1000 daN/cm2.
Ζητείται:
α. Αν ο κοχλίας καταπονείται σε εφελκυσμό, να βρείτε τη με-
γιστη επιτρεπόμενη φόρτιση F του κοχλία. (Μονάδες 10)
β. Αν ο κοχλίας καταπονείται σε σύνθετη καταπόνηση (θλίψη
και στρέψη), να βρείτε την επιφανειακή πίεση p. Δίνεται α-
ριθμός συνεργαζομένων σπειρωμάτων z = 10. (Μονάδες
15)
Απ: α. Ισχύει ότι: σ ≤ σεπ. Έστω λοιπόν, ότι σ = σεπ
Τότε: σεπ =
F
Α
⇒ F = σεπ · A ⇒
⇒ F = σεπ ·
π · d1
2
4
⇒
⇒ F = 1000 daN/cm2 ·
3,14 · 22 cm2
4
⇒
⇒ F = 1000 daN/cm2 ·
3,14 · 4 cm2
4
⇒
⇒ F = 3140 daN 116
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 25

117. β. Μέγιστη επιτρεπόμενη φόρτιση του κοχλία, για σύνθετη
καταπόνηση δίνεται από τον τύπο:
F = 0,6 ∙ d1
2 ∙ σεπ =
= 0,6 ∙ 22 cm2 ∙ 1000 daN/cm2 =
= 0,6 ∙ 4 cm2 ∙ 1000 daN/cm2 =
= 2400 daN
Για τον υπολογισμό της επιφανειακής πίεσης:
pεπ =
Fεπ
π
4
. (d2 – d1
2) . z
⟹
=
2400 daN
3,14
4
. (42 cm2 − 22 cm2) . 10
=
=
2400 daN
3,14
4
. (16 cm2 − 4 cm2) . 10
=
=
2400 daN
3,14
4
. (12 cm2) . 10
=
= 25,47 daN/cm2
117
Γ. Αυδίκος

118. Θέμα 2ο
2.1 α) Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3 από τη Στήλη Α και δίπ-
λα ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ της Στήλης Β που δίνει
τη σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι ένα γράμμα από τη
Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α (Τύποι περικοχλίων) ΣΤΗΛΗ Β (Ονομασία)
α. Με αυλάκια
β. Εξαγωνικό
γ. Πεταλούδα
δ. Τετραγωνικό
Μονάδες 9
β) Για ποιον λόγο χρησιμοποιούνται οι ασφάλειες στις συνδέ-
σεις με κοχλίες; (Μονάδες 4)
118
1.
2.
3.
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 13

119. Θέμα 2ο
2.1 α) Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3 από τη Στήλη Α και δίπ-
λα ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ της Στήλης Β που δίνει
τη σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι ένα γράμμα από τη
Στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α (Τύποι περικοχλίων) ΣΤΗΛΗ Β (Ονομασία)
α. Με αυλάκια
β. Εξαγωνικό
γ. Πεταλούδα
δ. Τετραγωνικό
Μονάδες 9
β) Για ποιον λόγο χρησιμοποιούνται οι ασφάλειες στις συνδέ-
σεις με κοχλίες; (Μονάδες 4)
119
2) γ 3) β
Απ: 1) δ
1.
2.
3.
Γ. Αυδίκος
Μονάδες 13

120. Απ: β) Στις συνδέσεις με κοχλίες υπάρχει ο κίνδυνος να λυθεί
(ξεβιδωθεί) το περικόχλιο. Αυτό μπορεί να συμβεί εξαιτί-
ας των ταλαντώσεων και των κραδασμών των διάφορων
κινούμενων εξαρτημάτων της μηχανής.
120
Γ. Αυδίκος

121. 2.2 Να γράψετε τον αριθμό κάθε μίας από τις παρακάτω προτά-
σεις και δίπλα, μία από τις λέξεις που συμπληρώνει σωστά
την πρόταση. Σημειώνεται ότι (4) τέσσερις από τις λέξεις θα
περισσέψουν. Λέξεις που δίνονται: χάλυβες, πριονοειδή, α-
ξονική, εξωτερική, ειδικά, χυτοσιδήρους, εσωτερική, εγ-
κάρσια.
1. Η _______________ διάμετρος είναι αυτή που χαρακτηρί-
ζει το σπείρωμα του μετρικού συστήματος.
2. Τα _______________ σπειρώματα χρησιμοποιούνται σε
λεπτά ελάσματα, στους ηλεκτρικούς λαμπτήρες και για
κοχλίες που φθείρονται εύκολα.
3. Οι κοχλίες σύνδεσης κατασκευάζονται από ____________
___ που σπάνε δύσκολά με διαφορετική αντοχή.
4. Οι κοχλίες κίνησης καταπονούνται από την ____________
___ δύναμη P και τη ροπή στρέψης Mt.
121
Μονάδες 12
Γ. Αυδίκος

122. 2.2 Να γράψετε τον αριθμό κάθε μίας από τις παρακάτω προτά-
σεις και δίπλα, μία από τις λέξεις που συμπληρώνει σωστά
την πρόταση. Σημειώνεται ότι (4) τέσσερις από τις λέξεις θα
περισσέψουν. Λέξεις που δίνονται: χάλυβες, πριονοειδή, α-
ξονική, εξωτερική, ειδικά, χυτοσιδήρους, εσωτερική, εγ-
κάρσια.
1. Η _______________ διάμετρος είναι αυτή που χαρακτηρί-
ζει το σπείρωμα του μετρικού συστήματος.
2. Τα _______________ σπειρώματα χρησιμοποιούνται σε
λεπτά ελάσματα, στους ηλεκτρικούς λαμπτήρες και για
κοχλίες που φθείρονται εύκολα.
3. Οι κοχλίες σύνδεσης κατασκευάζονται από ____________
___ που σπάνε δύσκολά με διαφορετική αντοχή.
4. Οι κοχλίες κίνησης καταπονούνται από την ____________
___ δύναμη P και τη ροπή στρέψης Mt.
122
2) ειδικά γ) χάλυβες
Απ: 1) εξωτερική
Μονάδες 12
Γ. Αυδίκος
δ) αξονική

123. Θέμα 4ο
Για τη σύσφιξη δύο κομματιών χρησιμοποιούμε δύο ίδιους κοχ-
λίες, οι οποίοι καταπονούνται ομοιόμορφα σε εφελκυσμό (αξο-
νική φόρτιση). Το συνολικό φορτίο είναι Ρ = 25120 daN. Δίνεται
ότι η επιτρεπόμενη ορθή τάση του υλικού των κοχλιών ισούται
με σεπ = 1000 daN/cm2.
Να υπολογίσετε:
α) το φορτίο F που παραλαμβάνει κάθε κοχλίας. (Μονάδες 4)
β) τη διατομή του πυρήνα Α, κάθε κοχλία που υφίσταται σε ε-
φελκυσμό. (Μονάδες 9)
γ) τη διάμετρο d1 του πυρήνα του κοχλία. (Μονάδες 12)
Μονάδες 25
123
Γ. Αυδίκος