7. सञ्चार भनेको क
े हो ?
• सञ्चार भनेको विचार र जानकारीको
आदानप्रदान गररने प्रक्रिया हो ।
• सञ्चार प्रणाली तथा प्रकृ या दुबै हो ।
• बोल्नु/सुन्नु, पढ्नु/लेख्नु, शरीरको हाऊभाऊ,
अनुभुतत प्रकट गनुु, साथीसँग क
ु रा
गनुु, क्रकताब पढ्नु, माया गनेलाई अँगालो
हाल्नु
8. आम सञ्चार भनेको क
े हो ?
• आम र सञ्चार दुई शब्दको संयोजनबाट
आमसञ्चार शब्दको तनमाुण भएको हो ।
• आमको अथु ब्यापक र सञ्चारको अथु सन्देस
पठाउने काम भन्ने बुझिन्छ ।
• यस अथुमा ब्यापक रूपमा सन्देश पठाउने
काम लाई आमसञ्चार भनी बुझ्न सक्छौ ।
11. आम सञ्चारका माध्यम
छापा
• दैतनक
• साप्ताहहक
• माससक
• पुस्तक आहद ।
ववद्युतीय
• रेडियो
• टेसलजजभन
• अनलाइन
• क्रिल्म आहद
12. पत्रकाररता
• अथुमूलक सूचना िा जानकारी स्रोतबाट
सलइ सञ्चारमाध्यममाि
ु त सिुसाधारणसमक्ष
पुयाुउने कायु हो।
• यस्तो कायुमा संलग्न
व्यजक्तलाई पत्रकार भतनन्छ । प्रजातन्त्रका
चारिटा स्तम्भमध्ये पत्रकाररता चौथो अङ्ग
मातनएको छ ।
17. पत्रकार को हो ?
•
‘पत्रकार’ भन्नाले क
ु नै सञ्चारमाध्यममा समाचार
सामग्री संकलन, उत्पादन, सम्पादन र सम्प्रेषण
जस्ता कायुसँग आिद्ध प्रधान सम्पादक,
सम्पादक, सम्पादक मण्िलको सदस्य, संिाददाता,
स्तम्भलेखक, विश्लेषक, स्ितन्त्र पत्रकार, िोटो
पत्रकार, प्रेस–क्यामेरापसुन, व्यंग्यचचत्रकार,
रेखाचचत्रकार, कायुिम तनमाुता, तनदेशक,
प्रस्तुतकताु िा सञ्चालक, साजसज्जाकताु, दृश्य
सम्पादक, भाषा सम्पादक जस्ता पत्रकाररतामूलक
कायुसँग सम्बजन्धत सञ्चारकमी सम्िनुपछु ।’–
पत्रकार आचारसंहहता २०७३ को दिा २ (१)
18. नेपालमा पत्रकाररता
• गोरखापत्रको जन्म सुधारिादी राणा प्रधानमन्त्री
देिशम्शेर जबराको सत्प्रयासबाट १९५८ िैशाख
२४ गते भएको हो। यो नेपाली भाषामा
प्रकासशत पहहलो समाचारपत्र हो।
• नेपालमा अनलाइन पत्रकाररताको शुरुिात सन्
१९९५ देझख भएको हो ।
21. इन्टरनेट
• इन्टरनेट, कम्प्युटर विद्युतीय प्रविचध अन्तगुत
विकास भएको एक त्रबश्िब्यापी सञ्जाल िा
कम्प्युटरहरूको समूह हो ।
• शुरुका हदनहरूमा इन्टरनेट सेिा पुरानो
टेसलिोन र भू-उपग्रह प्रविचध माि
ु त उपलब्ध
चथयो
• इन्टरनेट एक अपररहायु पूिाुधारको रूप सलएको
छ । कततपय देशमा इन्टनेट सेिालाइ
मानिअचधकारक
ै रूपमा सलइन्छ ।
22. पत्रकाररताका आयाम
• त्रबधागत पत्रकाररता– राजनीतत, अथु, समाज,
खेल, रंग आहद । यसरी िरक िरक त्रबधामा
आधाररत पत्रकाररता गने पत्रकारलाई बीट
पत्रकार भन्ने गररन्छ । जस्तो राजनीततक
बीट, अथु बीट, खेल बीट आहद ।
• िोटो पत्रकाररता
• विकास पत्रकाररता
• पीत पत्रकाररता
• खोजी पत्रकाररता