Արիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
արյունահոսություններ
1.
2. • Մարդու արյունատար համակարգում արյան
քանակը միջին հաշվով 5 լ է, ընդ որում
հասսուն մարդու արյան քանակը կազմում է
մարմնի զանգվածի 7-8%-ը, նորածիննների մոտ
15%: Արյունահոսության ժամանակ արյան մի
մասի կորստի հետևանքով խանգարվում է
սրտի, գլխուղեղի և մյուս օրգանների
սնուցումը:
3. • Մեծ կիսագնդերի կեղևի բջիջներն առավել զգայուն են
թթվածնի պակասի նկատմամբ և
արյունահոսությունների ժամանակ առաջին հերթին
դրանց գործառույթն է խանգարվում: Մարդու համար
մահացու է 2-2,5 լ արյան կորուստը:
Արյունահոսությունները կարող են տեղի ունենալ
զարկերակներից, երակներից, մազանոթներից:
4. Հատկապես վտանգավոր են զարկերակային
արյունահոսությունները: Այն հեշտ է ճանաչել վերքից
շատրվանի նման վառ կարմիր արյան շիթով:
Զարկերակների պատերի ամրության և դրանց ավելի
խորանիստ դասավորության հետևանքով սեղմիչ
վիրակապ դնելը կարող է լինել անարդյունք: Այդպիսի
դեպքերում անհրաժեշտ է մատներով սողմել այն կետը,
որտեղ վնասված զարկերակն ունի մակերեսային
դասավորություն:
5. • Ձեռքի կամ ոտքի զարկերակներ արյունահոսության
դեպքում անհրաժեշտ է վերջույթը ծալել և անշարժ
պահել այդ դիրքով: Բացի, այդ վերքից վեր պետք է դնել
կտորից կամ այլ նյութից պատրաստված սեղմիչ
վիրևակապ`ոլորելով: Ոլորիչ դնելու ժամկետը պետք է
լավ հիշել, որովհետև երկու ժամ անց հյուսվածքները
կարող են սկսել մահանալ արյան մատակարարման
խանգարման հետևանքով:
6. • Երակայի արյունահոսությունների դեպքում արյունն
ավելի մուգ գույն ունի: Այն ավելի դանդաղ է
կատարվում, իսկ վնասման տեղում առաջացած
մակարդուկը եռացվում է արյան շարժման շնորհիվ:
Երակային արյունահոսությունների դեպքում
անհրաժեշտ է վնասված վերջույթըբարձրացնել
վեր`պահել բարձր դիրքում:Բացի այդ վերքին դնել
սեղմիչ վիրակապ:
7. • Մազանոթային արյունահոսությունները տեղի են
ունենում նույնիսկ աննշան վնասվածքների դեպքում:
Այդպիսի արյունահոսությունները հաճախ որոշ
ժամանակ անց դադարում են, որովհետև առաջացած
արյան մակարդուկը փակում է անոթի լուսածերպը:
Մազանոթային արյունահոսությունների դեպքում
անհրաժեշտ է վերքը վարակագծել յոդի թույլ
լուծույթով, ապա դնել մաքուր վիրակապ, որը
պաշպանում է վնասակար մանրէների
ներթափանցումից:
8. • Քթային արյունահոսությունների պատճառ կարող են
լինել գլխի վնասվածքը, արյան ճնշման բարձրացումը,
մարմնի գերտաքացումը: Քթի արյունահոսության
դեպքում արյունը կարող է լցվել խոռոչ, որից
առաջանում է հազ, երբեմն`փսկումներ: Արագ կտրուկ
շարժումները, որոնք առաջանում են հազի, փռշտոցի
ժամանակ ուժեղացնում են արյունահոսությունը:
9. • Արյունահոսւթյունը մեղմացման համար
անհրաժեշտ է քթի խոռոչ մցնել սառը
աղաջրով թրջված բամբակ, պահել 3-5
րոպե, գլուխը պետք է ուղղված լինի դեպի
հետ: Եթե արյունահոսությունը չի
դադարում, պետք է հրավիրել բժիշկ: