1. Օսկար Ուայլդ
Աստղամանուկը
Երկուփայտահատսոճուխիտանտառիմիջովտունէինվերադառնում:
Ձմեռվասարսափելիցուրտգիշերէր:
Հանկարծերկնքիցվայրընկավմիշատպայծառևգեղեցիկաստղ:Նագլորվեցայլաստղերի
միջովևընկավփայտահատներիցերկուքայլհեռու:
Երկնքիցընկածըոսկեկարևբազմածալթիկնոցիմեջփաթաթվածմիերեխաէր:
Փայտահատներիցմեկըքնքշորենբարձրացրեցմանկաննուամուրփաթաթեցթիկնոցիմե
ջ, որպեսզիպաշտպանիսառնամանիքից: Ընկերըզարմացավնրաբարեսրտությանվրա:
ԵվայսպեսԱստղամանուկըսկսեցհասակառնելաղքատփայտահատիմյուսերեխաների
հետ:
ՏարեցտարիԱստղամանուկնավելիուավելիէրգեղեցկանում,
ևգյուղիբնակիչներըհիանումէիննրանով: Գյուղացիները թուխէինևսևահեր,
իսկԱստղամանուկիդեմքընուրբէրուփղոսկրիպեսճերմակ,
մազերնէլոսկեգանգուրէին: Շուրթերըալծաղկիթերթերէին, աչքերը`
զուլալառվակիկողքինբուսածմանուշակներ:
ԲայցԱստղամանուկիգեղեցկությունըդարձավչարիքիաղբյուր. նամեծանումէրգոռոզ,
դաժանևեսամոլ:
Փայտահատիևգյուղիմյուսերեխաներիննաատումևարհամարհումէր` ասելով,
թենրանքստործագումունեն, մինչդեռինքըազնվականէ,
քանիորԱստղիծնունդէ:Միօրայդգյուղովմիխեղճ, աղքատկինէրանցնում:
Նացնցոտիներիմեջէր, իսկոտքերըքարքարոտճանապարհիցարյունոտվելէին:

2. ՀենցորԱստղամանուկըտեսավնրան, ընկերներինասաց.
- Տեսե՜ք: Այսգեղեցիկ, կանաչսաղարթովծառիտակ՝գույնզգույնծաղիկներիմեջ,
միկեղտոտկինէնստել: Եկեքքշենքնրան, քանիորտգեղուզզվելիէ:
Այսասելով` սկսեցծաղրելևքարերնետելնրավրա:
ՓայտահատըմոտվազեցևսկսեցկշտամբելԱստղամանուկին.
- Դուիսկապեսքարսիրտես: Ի՞նչէարելքեզայսխեղճկինը, որքարկոծումես:
ԱյդժամԱստղամանուկըբարկությունիցշառագունեց, ոտքըգետինզարկեցևասաց.
- Իսկո՞վեսդու, որինձսովորեցումես, թեի՜նչանեմ:
Եսքոորդինչեմևպարտավորչեմքեզենթարկվելու:
- Ճշմարիտէ, – պատասխանեցփայտահատը, – բայցչէ՞որեսխղճացիքեզուփրկեցի,
երբգտաանտառում:
Այսխոսքերըլսելունպեսթշվառկինըբարձրճիչարձակեցևուշաթափվեց:
Փայտահատնունրակինըխնամեցինաղքատին, ուշքիբերեցին,
հացևջուրառաջարկեցին, բայցնահրաժարվեցուտելուց, միայնխնդրեց,
որփայտահատըմանրամասնպատմի, թեինչպե՜սէգտելերեխային:

3. - Դաուղիղտասըտարիառաջէր,- հառաչեցկինը:
- Այո՜,- արձագանքեցփայտահատը:
- Վզինկրումէրսաթե
մանյակևփաթաթվածէրաստղերովասեղնագործվածոսկեթիկնոցիմեջ,-
շարունակեցկինը:
Փայտահատնիսկույնսնդուկիցհանեցևցույցտվեցմանյակնութիկնոցը:
Կինըսկսեցհեկեկալևասաց.
- Այդտղանիմորդինէ, որինեսկորցրելեմանտառում:
Նրանգտնելուհույսովեսթափառելեմաշխարհեաշխարհ:
ՍակայնԱստղամանուկըսառնությամբուարհամարհանքովասաց.
- Եթեճշմարիտէ, որդուիմմայրնես, ապաավելիլավկլիներ, չգայիրևչանարգեիրինձ,
որովհետևեսկարծումէի, թեաստղերնենիմծնողներըևոչթեմիմուրացիկ:
Կորի՜րայստեղից, որպեսզիքեզայլևսերբեքչտեսնեմ:
- Ավաղ, որդի՜ս,- գոչեցկինը,- մի՞թեդուինձչեսհամբուրիբաժանումիցառաջ:
Չէ՞որեսշատեմտառապելքեզգտնելուհամար:
- Ո՛չ, ո՛չ,- գոռացԱստղամանուկը: – Եսավելիշուտիժուդոդոշկհամբուրեմ, քանքեզ:
Կինըոտքիելավևդառնաղիարցունքթափելով` անհետացավանտառում:
Աստղամանուկըվազեցընկերներիմոտ` խաղալու:
Բայցընկերներըսկսեցինծաղրելնրան.
- Դուգարշելիտեսքունես, մենքչենքուզումխաղալքեզհետ:
Աստղամանուկըվազեցջրհորիմոտ, նայեցջրիմեջևտեսավ,
որինքըվերածվելէմիգարշելիճիվաղի. ամբողջմարմինըթեփուկապատէր,
իսկդեմքըդոդոշիէր: Նանետվեցխոտերիմեջ, դառնորենլացեղավևասացինքնիրեն.
- Անշուշտ, սաիմմեղքիհետևանքնէ: Չէ՞որեսուրացամորս,
արհամարհեցիևվռնդեցինրան, գոռոզամիտեղաևդաժանվարվեցինրահետ:
Այժմեսնրանպիտիփնտրեմաշխարհովմեկ: Եվմինչևչգտնեմ, չեմհանգստանա:
Նավազեցանտառևսկսեցկանչելմորը, բայց ապարդյուն:
Առավոտիցմինչևերեկոփնտրեցևձայնտվեցմորը, բայցպատասխանչստացավ:
Հետոպառկեցուքնեցտերևներիկույտիվրա, ևբոլորթռչուններնուկենդանիները,
որլավէինհիշումնրադաժանարարքները,
լքեցիննրան:ԱռավոտյանԱստղամանուկըոտքիելավ,
միքանիդառըպտուղներպոկեցծառիցուկերավ, հետո, աղիարտասուքթափելով,
ճանապարհըշարունակեցանանցանելիանտառով: Եվբոլորին, ումպատահումէր,

4. հարցնումէր, թեչե՞նտեսելիրմորը: Նահարցրեցխլուրդին:
Եվխլուրդըվրդովվածպատասխանեց.
- Դուկուրացրելեսինձ, հանելեսաչքերս. ինչպե՞սկարողէինրանտեսնել:
Աստղամանուկըհարցրեցկանեփահավին: Վերջինսնրանպատասխանեց.
- Քոհաճույքիհամարդուիմթևերիփետուրներըհանելես. եսթռչելչեմկարողանում:
Աստղամանուկըգլուխըկախեց, լացեղավ,
ներողությունխնդրեցԱստծոբոլորարարածներիցևշարունակեցխորանալանտառում`
փնտրելովմուրացկանկնոջը:
ԵրեքտարիանընդմեջԱստղամանուկըթափառեցաշխարհովմեկուոչմիտեղո՛չսերտես
ավ, ո՛չգութ, ո՛չկարեկցանք: Դաիրդժնիվարքիպատասխաննէր:
ՄիերեկոԱստղամանուկըմոտեցավգետափնյաքաղաքիդարպասինևփորձեցքաղաքմ
տնել: Բայցպահապաններըփակեցիննրաճամփանևներսչթողեցին: Ավելին,
սկսեցինծաղրելևանարգելնրանտգեղարտաքինիպատճառով:
Այդպահիննրանցկողքովմիայլանդակծերուկէրանցնում,
նաբռնեցԱստղամանուկիթևըևտարավիրհետ: Ծերուկըմիչարկախարդէր:
Նատղայինզնդաննետեց, միկտորչորհացևմիբաժակաղիջուրտվեց:
Իսկառավոտյաննրանասաց.
- Գնա՛անտառևբե՛րայնտեղթաքցրածերեքոսկեդրամներիցմեկը,
որըսպիտակոսկուցէ: Իսկեթեչբերես, մտրակիհարյուրհարվածկուտեսփորիդ :
Շտապի՛ր, մայրամուտինքեզկսպասեմպարտեզիդռնակիմոտ:
Աստղամանուկըդուրսեկավքաղաքայինդարպասիցևգնացայնանտառը,
որիմասինասելէրկախարդը: Հեռվիցանտառըշատգեղեցիկէր, ևնաուրախ-
ուրախխորացավանտառում: Բայցտղանանտառիգեղեցկությունըայդպեսէլչվայելեց.
ուրէլոտքէրդնում, գետնիտակիցփշոտթփերէինելնումուծակծկումնրան,
իսկեղինջնայրումէրոտքերը:
ՏատասկըդաշույնիպեսիրսուրփշերովխրվումէրԱստղամանուկիմարմինը:
Իսկորամենակարևորնէր, նաչէրկարողանումգտնելոսկեդրամը:
Արևնարդենմայրէրմտնում, երբԱստ-ղամանուկը, դառնարցունքթափելով,
բռնեցտունդարձիճանապարհը. գիտեր, որայնտեղիրենէսպասումկախարդիմտրակը:
Երբնաանտառիեզրինէրհասել, հանկարծխորթավուտիցմիսուրճիչլսեց. ինչ-
որմեկըտանջվումևօգնությունէրխնդրում: Մոռանալովսեփականվիշտը`
Աստղամանուկըվազեցանտառուտեսավորսորդիթակարդնընկածմինապաստակ:
Աստղամանուկըխղճացնապաստակին, նրանազատարձակեցևասաց.
- Եսէլընդամենըմիստրուկեմ, բայցկարողեմքեզազատությունպարգևել:
Նապաստակըայսպեսպատասխանեցնրան.
- Իրոք, դուինձազատությունպարգևեցիր, իսկեսի՞նչկարողեմանելդրադիմաց:

5. - Եսսպիտակոսկեդրամեմփնտրում, եթեչգտնեմ, տերսինձկծեծի:
- Հետևի՛րինձ,- ասացնապաստակը,- եսքեզկտանեմայնտեղ, ուրպետքէ,
քանիորգիտեմ` որտե°ղևինչո՛ւէթաքնվածայդոսկին:
Աստղամանուկըհետևեցնապաստակինև, ո՜վզարմանք,
միհսկայականկաղնուփչակումնատեսավիրփնտրածոսկեդրամը:
Տղանանչափուրախացավևասացնապաստակին.
- Ծառայությանը, որքեզմատուցեցի, դուհատուցեցիրբազմապատիկ,
իսկիմբարությանըպատասխանեցիրհարյուրապատիկ:
- Ո՛չ,- առարկեցնապաստակը,- եսքեզվերաբերվեցիայնպես, ինչպեսդուինձ:
Քաղաքիդարպասիմոտմիբորոտծերունիէրնստած: ՀենցտեսավԱստղամանուկին,
թափահարեցձեռքիփայտեամանը, հնչեցրեցզանգակըևասաց.
- Միքիչփո՛ղողորմիր, տղա՛, այլապեսեսսովիցկմեռնեմ,
քանիորվտարվածեմքաղաքից, ևչկամեկը, որխղճաինձ:
Բորոտնայնքան աղաչեց, պաղատեց, արցունքթափեց,
որԱստղամանուկըխղճահարվեցևնրանտվեցոսկեդրամը:

6. Տղանվերադարձավկախարդծերուկիմոտ:
- Բերեցի՞րսպիտակոսկեդրամը:
- Ո՛չ, չբերեցի,- պատասխանեցԱստղամանուկը:
Այդժամանակկախարդըհարձակվեցտղայիվրա, ծեծեցնրան,
առանցհացուջուրտալունորիցզնդաննետեց: Իսկառավոտյանեկավևասաց.
- Եթեայսօրչբերեսդեղինոսկեդրամը,
մտրակիերեքհարյուրհարվածկստանասևիմստրուկըկմնասմշտապես:
ԵվԱստղամանուկըճամփաընկավանտառ, ամբողջօրըփնտրեցդեղինոսկեդրամը,
բայցչկարողացավգտնել: Իսկերբարևըմայրէրմտնում, նստեցգետնինևարտասվեց:
Այդժամանակնրանմոտեցավնապաստակը:
- Հետևի՛րինձ, – գոչեցնապաստակըևսլացավանտառով, մինչևորհասավմիփոքրիկլճի:
Դեղինոսկեդրամնընկածէրլճակիհատակին:
Աստղամանուկըվերցրեցոսկեդրամըևշտապեցքաղաք: Բորոտը, հենցորնրանտեսավ,
վազեցընդառաջևծնկիգալովաղերսեց.
- Ողորմի°ր ինձ, այլապեսեսկմեռնեմ:
Աստղամանուկըխղճացնրանևոսկեդրամըտվեցտանջալլուկբորոտին:
Այդօրըևսկախարդըծեծեցտղայինևառանցհացուջրիգցեցզնդան`
ոտքերինուձեռքերինշղթադնելով: Իսկառավոտյաննադարձյալեկավուասաց.
- Եթեայսօրինձբերեսկարմիրոսկեդրամը, եսքեզազատկարձակեմ, իսկեթեոչ`
կսպանեմ:
Աստղամանուկընորիցանտառգնաց, նորիցոչինչչգտավ: Իսկերեկոյան, երբլալիսէր,
նրանմոտեցավնապաստակըևցույցտվեցկարմիրոսկեդրամիտեղը:
Այսանգամէլքաղաքիդարպասիմոտնրաճամփանկտրեցբորոտը,
ևԱստղամանուկըդարձյալգթացնրանուտվեցկարմիրոսկեդրամը:
Չնայածնրասրտիվրամիծանրբեռկար. գիտեր` ի՛նչէսպասումիրեն: Բայց,
ո¯վզարմանք, երբնամոտեցավքաղաքիդարպասին,
պահապաններըխոնարհվեցիննրաառաջ, պատիվտվեցինևասացին.
- Որքա՜նգեղեցիկէմերտերը:
Քաղաքացիներիամբոխըհետևումէրնրանևբարձրաձայնգոչում.
- Աշխարհումնույնքանգեղեցիկմեկինգտնելնանհնարէ:
Աստղամանուկնարտասվեցևինքնիրենասաց. ՙՆրանքհեգնումենինձ,
ծաղրումենթշվառությունս՚:

7. Իվերջոտղանմարդկանցկուտակմանմեջհայտնվեցմիմեծհրապարակում,
որտեղգտնվումէրարքայիպալատը: Հանկարծպալատիդռներըբացվեցին,
ևդուրսվազեցինհոգևորականներ, բարձրաստիճանզորականներևխորգլուխտալով`
ասացին.
- Դումերարքայիորդինեսումերտերը, որինմենքերկարենքսպասել:
- Եսմիմուրացիկկնոջորդիեմ: Եվինչո՞ւեքասում, որեսգեղեցիկեմ. չէ± որեսգիտեմ,
որայլակերպեմ:
Այդժամանակոսկե սաղավարտովմիզորապետբարձրացրեցվահաննուբացականչեց.
- Ինչո՞ւիմտերըչիհավատում, որինքըամենքիցգեղեցիկնէ:
Աստղամանուկընայեցվահանինևտեսավ, որիրգեղեցկությունըվերադարձելէ.
դեմքընույննէ, ինչառաջ,
բայցաչքերումհայտնվելէնախկինումիրենանծանոթմիթախիծ:
Բոլորըծնկիեկաննրաառաջ, իսկգլխավորհոգևորականնասաց.
- Մերտերըթողվերցնիթագնուգայիսոնըևմեզթագավորդառնա:
ԲայցԱստղամանուկընրանցպատասխանեց.
- Եսարժանիչեմնմանպատվի, քանիոր ուրացելեմմորս: Այժմեսփնտրումեմնրան,
որպեսզիմեղագամևթողությունխնդրեմևհանգիստչեմառնի, մինչևչգտնեմնրան:
Այսխոսքերնասելով` նաշրջվեց, որգնա:
Մեկէլամբոխիմեջնատեսավիրմուրացկանմորը, իսկնրակողքին` բորոտին:
ՈւրախությանմիճիչդուրսթռավԱստղամանուկիշուրթերից: Նանետվեցդեպիմայրը,
ծնկիիջավ, գրկեցնրաոտքերը, արցունքներովողողեցուհամբուրեցոտքերիվերքերը:
- Ոտքի՛ ել, – ասացկինը:
- Ոտքի՛ ել, – կրկնեցբորոտը:
Աստղամանուկը, դանդաղուղղվելով, ոտքիելավ,
հետոբարձրացրեցգլուխըևիրառջևտեսավթագավորինևթագուհուն:
Եվթագուհինասաց.
- Ահաքոհայրը, որինդուօգնությանհասար, երբնակարիքիմեջէր:
Իսկարքանայսպեսասաց.
- Ահաքոմայրը, որիոտքերըդուարտասուքովողողեցիր:
ՆրանքԱստղամանուկինիրենցգիրկնառան, համբուրեցին, ապատարանպալատ,
շքեղհագուստներհագցրին, գլխինթագդրեցին, գայիսոնըձեռքըտվին,

8. ևնաթագավորդարձավ: Աստղամանուկըարդարևգթառատէրամենքիհանդեպ:
Նաչմոռացավփայտահատինևնրակնոջը. նրանցթանկագինընծաներուղարկեց,
իսկնրանցզավակներինպատիվներիարժանացրեց:
Աստղամանուկըոչոքիթույլչէրտալիսթռչուններիևգազաններիհետդաժանաբարվարվ
ել, աղքատներինհացէրտալիս, մերկերին` հագցնում:
Եվնրաերկրումթագավորումէինխաղաղությունը, առատությունըևսերը: