SlideShare a Scribd company logo
Հեղափոխություն
ՄԱՐԿ ՄԻԿԱԻԼ
Հեղափոխություն, անգլերեն՝ revolution։ Revolution-ը նաև
նշանակում է պտույտ։ Երբ Երկիր մոլորակը մեկ պտույտ է
կատարում արևի շուրջ՝ այն կատարում է մեկ revolution, կամ
հայերեն ասած՝ հեղափոխություն: Հեղափոխության սկզբում
Երկրի վրա ցուրտ էր ու մութ, բայց վերջում՝ տաք ու արևոտ։
Բայց սա ի՞նչ կապ ունի քաղաքական հեղափոխության հետ։
Կապ ունի նրանով, որ երկուսի ժամանակ էլ տեղի է ունենում
փոփոխություն, որ երկուսի ժամանակ էլ նոր ռեժիմը ուզում է
ազատվի հին ռեժիմի ճնշումներից։ Ճնշումների օրինակ է վատ
ղեկավարությունը, երբ մեծամասնությունն այն կարծիքը ունի, որ
իշխանությունն իր գործը լավ չի կատարում: Օրինակ է նաև
անարդար սոցիալական կառուցվածքը, երբ մարդն իրեն զգում է
արհամարված կամ դուրս մնացած։
Քաղաքական հեղափոխություններ
Երրորդ օրինակ է գաղափարախոսությունը։ Գաղափարախոսությունն
ինչ-որ խմբի, սոցիալական դասի կամ հոգու միտքը կամ մտածելակերպն
է։ Եվս մի օրինակ է ֆինանսական պատճառները՝ եթե իշխանությունը
փողը սխալ բաների վրա է ծախսում և ժողովրդին ոչ մի բան չի մնում։
Հիմա կբերեմ քաղաքական հեղափոխությունների մի քանի օրինակ։
Ֆրանսիական հեղափոխությունը սկսվեց 1789թ․-ին, երբ
հեղափոխականները Բաստիլ անունով բանտը գրոհեցին։ Վերջացավ
1799թ․-ին, երբ Նապոլեոն անունով մի գեներալ տապալեց
հեղափոխական կառավարությունը։ Հեղափոխությունից առաջ
Ֆրանսիան բաժանված էր երեք դասի։ Առաջին դասի մեջ էին մտնում
հոգևորականները, երկրորդի՝ ազնվականները, իսկ երրորդի՝
հասարակության մյուս խավերը և դասակարգերը։ Մարդկանց մեծ մասը
գտնվում էր երրորդ դասում։ Երրորդ դասն էր վճարում հարկերը , երբ
երկրորդ դասը ապրում էր հարմարավետ կյանք և ունենում ամենաբարձր
պաշտոնները։ Հեղափոխության ընթացքում
Ֆրանսիական հեղափոխություն
Ֆրանսիական կառավարությունն իրարանցման մեջ էր։
Հեղափոխության սկզբում երրորդ խմբի ներկայացուցիչները
հաստատեցին «Ազգային հավաք» խումբը, որտեղ պահանջեցին, որ
թագավոր Լուի XVI-ը նրանց տա որոշակի իրավունքներ։ Այս խումբը
շուտով երկրի կառավարումը վերցրեց իր ձեռքը։ Ժամանակի
ընթացքում խմբի անունը փոխվեց «Օրենսդրական ժողով», որից
հետո էլ փոխվեց «Ազգային Կոնվենտ»։ 1794թ․-ին ստեղծվեց նոր
կառավարություն, որը կառավարեց մինչև Նապոլեոնն այն
տապալեց։ Հեղափոխության ամենամութ շրջաններն էին 1793-
1794թ․-երը։ Այս ժամանակ Ռոբեսպիեր անունով մի մարդ էր
ղեկավարում Ազգային Կոնվենտը և Հանրային անվտանգության
կոմիտեն։ Նա ուզում էր ոչնչացնել հեղափոխությանը դեմ բոլոր
ուժերին։ Օրենքներ ստեղծվեցին, որ ցանկացած մեկը, ում
կասկածում են, որ նա դավաճան է, գիլյոտինով մահապատժի
կենթարկվի։ Հազարավոր մարդիկ ենթարկվեցին մահապատժի,
որոնց մեջ մտնում էր թագուհի Մարի Անտուանետը։
Ֆրանսիական հեղափոխությունն ամբողջովին փոխեց Ֆրանսիայի
սոցիալական և քաղաքական կառուցվածքը։ Այն վերջ տվեց Ֆրանսիական
միապետությանը և ֆեոդալիզմին։ Այն նոր մտքեր ստեղծեց Եվրոպայում,
որոնց մեջ մտնում էին սովորական մարդու ազատությունը, ստրկության
վերացումը և կանանց իրավունքները։ Չնայած, որ հեղափոխությունը
վերջացավ Նապոլեոնի իշխանությամբ, գաղափփարները չվերջացան։
Ամերիկյան հեղափոխության ժամանակ Ամերիկայում գտնվող գաղութները
պայքարում էին Մեծ Բրիտանիայի տիրապետությունից ազատվելու համար։
Սակայն ոչ բոլոր գաղութներն էին պայքարում՝ միայն 13-ը, որոնց
անուններն էին Դելավեր, Վիրջինիա, Փենսիլվանիա, Նյու Ջերսի, Ջորջիա,
Կոնեկտիկուտ, Մասաչուսեթս, Մերիլանդ, Հյուսիսային և Հարավային
Կարոլինա, Նյու Հեմփշիր, Նյու Յորք ու Ռոդ Այլենդ։ Հեղափոխության
հիմնական պատճառներից մեկը այն էր, որ գաղութները զգում էին, որ Մեծ
Բրիտանիան նրանց չէր ներկայացնում Բրիտանական կառավարության
մեջ։ Կառավորությունը նոր օրենքներ ու հարկեր էր ստեղծում գաղութների
վրա, բայց նրանց թույլ չէր տալիս, որ իրենց կարծիքը ասեն։
Ամերիկյան հեղափոխություն
Միանգամից պատերազմ չսկսվեց։ Սկզբում լինում էին
բողոքի ցույցեր ու վեճեր։ Հետո գաղութների ու Բրիտանական
բանակի միջև փոքր կռիվներ էին լինում։ Տարիների
ընթացքում վիճակը այնքան վատացավ, միչև պատերազմ
սկսվեց։ Ամեն գաղութը ուներ իր տեղական
կառավարությունը։ 1774թ․-ին յուրաքանչյուր
կառավարությունը ընտրեց պաշտոնատար անձիք, ովքեր
նրանց կներկայացնեն Առաջին Կոնտինենտալ կոնգրեսում։
Սա առաջին փորձն էր գաղութները միացնելու ու մի
ընդհանուր կառավորություն ստեղծելու համար։ 1776թ․-ին
Երկրորդ Կոնտինենտալ կոնգրեսը հայտարարեց, որ
Միացյալ Նահանգներն անկախ է։ Նոր կառավարությունը
որոշեց, որ թագավոր էլ չէին ուզում։ Նոր կառավարությունը
կլիներ ժողովրդավարական, որտեղ սովորական մարդիկ
կընտրեն առաջնորդին։
Այլ ոլորտներում գտնվող հեղափոխություններ
Կարող է նկատեցիք, որ առաջին ու երկրորդ էջում ես ասացի
«քաղաքական» հեղափոխություն։ Ասացի «քաղաքական»
հեղափոխություն, որովհետև հեղափոխություն կարող է տեղի
ունենալ ցանկացած ոլորտում։
Հիմա կբերեմ ոչ քաղաքական հեղափոխությունների մի քանի
օրինակ:
Գիտական հեղափոխությունը կատարվեց XI ու XIII դարերում, որի
ժամանակ շատ հայտնագործություններ կատարվեցին և մարդիկ
սկսցեին այլ կերպ մտածել։ 1543թ․-ին աստղագետ Նիկոլաս
Կոպեռնիկոսը (1473-1543) հրապարակեց մի շատ հայտնի
աշխատություն՝ «Երկնային ոլորտների հեղափոխությունների
մասին», որտեղ նա ասում էր, որ ոչ թե Երկիր մոլորակն է աշխարհի
կենտրոնը, այլ՝ արևը։ Ասում են, որ հենց այս հայտնագործությամբ
սկսվեց Գիտական հեղափոխությունը։ Նույն տարում Անդրեաս
Վեսլիուսը(1514-1564) հրապարակեց մի գիրք, որն առաջինն էր
ճշգրիտ բացատրում մարդու մարմնի կառուցվածքը։
Գիտական հեղափոխություն
Յոհաննես Կեպլերը (1571-1630) հաստատեց Կոպեռնիկոսի տեսությունը
մոլորակների վերաբերյալ։ 1609-1618թ․-երը նա ներկայացրեց երեք նոր
օրենք, թե ինչպես են մոլորակները պտտվում արևի շուրջ։ 1610թ․-ին
Գալիլեո Գալիլեյն (1564-1642) օգտագործեց իր ստեղծած հեռադիտակը
աստղագիտական դիտարկումներ անելու և դրանց մասին տեսություն
գրելու համար։ Նա նույնպես հաստատեց Կոպեռնիկոսի տեսակետը։
Արդյունաբերական հեղափոխությունը տեղի ունեցավ XVIII-XIX դարերում։
Հեղափոխության ժամանակ Եվրոպայում ու Ամերիկայում գտնվող
գյուղական հասարակությունները դարձան արդյունաբերական և
քաղաքային։ Արդյունաբերական հեղափոխությունից առաջ, որը սկսել է ուշ
1700-ականերին, արտադրությունը սովորաբար տեղի էր ունենում
մարդկանց տներում, օգտագործելով ձեռքի գործիքներ կամ պարզ սարքեր։
Արդյունաբերականացումից հետո արտադրությունը տեղափոխվեց
գործարաններ, որտեղ օգտագործում էին շարժիչներով հատուկ գործիքներ։
Երկաթի ու տեքստիլի ոլորտները, գոլորշու շարժիչի զարգացման հետ, շատ
մեծ դեր ունեին Արդյունաբերական հեղափոխության մեջ։
Արդյունաբերականացումից առաջ տեքստիլ ստանալու համար
վաճառականները չմշակված նյութը տալիս էին մարդկանց, ովքեր իրենց
տներում ձեռքով տեքստիլ էին պատրաստում
Արդյունաբերական հեղափոխություն
իրենց սեփական գրաֆիկով, որը վաճառականների համար
անարդյունավետ էր։ 1700-ականերին երբ ստեղծվեցին նոր սարքեր և
միջոցներ, տեքստիլ ոլորտը դարձավ ավելի արդյունավետ ու ավելի քիչ
էներգիա պահանջող։ Տեքստիլների համար ստեղծված սարքերի օրինակ է
«spinning jenny» սարքը, որը 1764թ․-ին ստեղծել է Ջեյմս Հարթրեսզը (1722-
1778)։ Սարքը թույլ է տալիս, որ մարդը միաժամանակ մի քանի թելակոճ
պատրաստի։ Երբ Հարթրեսզը մահացավ, Բրիտանիայում կար ավելի քան
20000 spinning jenny։ Երկաթի արդյունաբերության զարգացումն էլ կարևոր
դեր կատարեց հեղափոխության մեջ։ XVIII դարում Աբրահամ Դարբին (1678-
1717) հայտնաբերեց ավելի հեշտ ու էժան միջոց չուգուն ստանալու համար։
1850-ականներին ինժեներ Հենրի Բեսեմերն (1813-1898) ստեղծեց առաջին
պողպատ ստանալու էժան միջոց։ Երկաթն ու պողպատը դարձան կարևոր
նյութեր, ու սկսեցին օգտագործել գործիքներ, սարքեր, նավեր, շենքեր և շատ
այլ բաներ պատրաստելու համար։ 1712թ․-ին Թոմաս Նոկոմենը (1664-1729)
ստեղծեց առաջին գործող գոլորշու շարժիչը։ 1770-ականերին Ջեյլմս Վաթթը
(1736-1819) բարելավեց Նոկոմենի աշխատանքը և գոլորշու շարժիչը
սկսեցին օգտագործել սարքերի, գնացքների ու նավերի մեջ։

More Related Content

Featured

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
Marius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
Expeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Pixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
ThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
marketingartwork
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
Skeleton Technologies
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Kurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
SpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Lily Ray
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
Rajiv Jayarajah, MAppComm, ACC
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
Christy Abraham Joy
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
Vit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
MindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
RachelPearson36
 

Featured (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

Հեղափոխություն

  • 2. Հեղափոխություն, անգլերեն՝ revolution։ Revolution-ը նաև նշանակում է պտույտ։ Երբ Երկիր մոլորակը մեկ պտույտ է կատարում արևի շուրջ՝ այն կատարում է մեկ revolution, կամ հայերեն ասած՝ հեղափոխություն: Հեղափոխության սկզբում Երկրի վրա ցուրտ էր ու մութ, բայց վերջում՝ տաք ու արևոտ։ Բայց սա ի՞նչ կապ ունի քաղաքական հեղափոխության հետ։ Կապ ունի նրանով, որ երկուսի ժամանակ էլ տեղի է ունենում փոփոխություն, որ երկուսի ժամանակ էլ նոր ռեժիմը ուզում է ազատվի հին ռեժիմի ճնշումներից։ Ճնշումների օրինակ է վատ ղեկավարությունը, երբ մեծամասնությունն այն կարծիքը ունի, որ իշխանությունն իր գործը լավ չի կատարում: Օրինակ է նաև անարդար սոցիալական կառուցվածքը, երբ մարդն իրեն զգում է արհամարված կամ դուրս մնացած։ Քաղաքական հեղափոխություններ
  • 3. Երրորդ օրինակ է գաղափարախոսությունը։ Գաղափարախոսությունն ինչ-որ խմբի, սոցիալական դասի կամ հոգու միտքը կամ մտածելակերպն է։ Եվս մի օրինակ է ֆինանսական պատճառները՝ եթե իշխանությունը փողը սխալ բաների վրա է ծախսում և ժողովրդին ոչ մի բան չի մնում։ Հիմա կբերեմ քաղաքական հեղափոխությունների մի քանի օրինակ։ Ֆրանսիական հեղափոխությունը սկսվեց 1789թ․-ին, երբ հեղափոխականները Բաստիլ անունով բանտը գրոհեցին։ Վերջացավ 1799թ․-ին, երբ Նապոլեոն անունով մի գեներալ տապալեց հեղափոխական կառավարությունը։ Հեղափոխությունից առաջ Ֆրանսիան բաժանված էր երեք դասի։ Առաջին դասի մեջ էին մտնում հոգևորականները, երկրորդի՝ ազնվականները, իսկ երրորդի՝ հասարակության մյուս խավերը և դասակարգերը։ Մարդկանց մեծ մասը գտնվում էր երրորդ դասում։ Երրորդ դասն էր վճարում հարկերը , երբ երկրորդ դասը ապրում էր հարմարավետ կյանք և ունենում ամենաբարձր պաշտոնները։ Հեղափոխության ընթացքում Ֆրանսիական հեղափոխություն
  • 4. Ֆրանսիական կառավարությունն իրարանցման մեջ էր։ Հեղափոխության սկզբում երրորդ խմբի ներկայացուցիչները հաստատեցին «Ազգային հավաք» խումբը, որտեղ պահանջեցին, որ թագավոր Լուի XVI-ը նրանց տա որոշակի իրավունքներ։ Այս խումբը շուտով երկրի կառավարումը վերցրեց իր ձեռքը։ Ժամանակի ընթացքում խմբի անունը փոխվեց «Օրենսդրական ժողով», որից հետո էլ փոխվեց «Ազգային Կոնվենտ»։ 1794թ․-ին ստեղծվեց նոր կառավարություն, որը կառավարեց մինչև Նապոլեոնն այն տապալեց։ Հեղափոխության ամենամութ շրջաններն էին 1793- 1794թ․-երը։ Այս ժամանակ Ռոբեսպիեր անունով մի մարդ էր ղեկավարում Ազգային Կոնվենտը և Հանրային անվտանգության կոմիտեն։ Նա ուզում էր ոչնչացնել հեղափոխությանը դեմ բոլոր ուժերին։ Օրենքներ ստեղծվեցին, որ ցանկացած մեկը, ում կասկածում են, որ նա դավաճան է, գիլյոտինով մահապատժի կենթարկվի։ Հազարավոր մարդիկ ենթարկվեցին մահապատժի, որոնց մեջ մտնում էր թագուհի Մարի Անտուանետը։
  • 5. Ֆրանսիական հեղափոխությունն ամբողջովին փոխեց Ֆրանսիայի սոցիալական և քաղաքական կառուցվածքը։ Այն վերջ տվեց Ֆրանսիական միապետությանը և ֆեոդալիզմին։ Այն նոր մտքեր ստեղծեց Եվրոպայում, որոնց մեջ մտնում էին սովորական մարդու ազատությունը, ստրկության վերացումը և կանանց իրավունքները։ Չնայած, որ հեղափոխությունը վերջացավ Նապոլեոնի իշխանությամբ, գաղափփարները չվերջացան։ Ամերիկյան հեղափոխության ժամանակ Ամերիկայում գտնվող գաղութները պայքարում էին Մեծ Բրիտանիայի տիրապետությունից ազատվելու համար։ Սակայն ոչ բոլոր գաղութներն էին պայքարում՝ միայն 13-ը, որոնց անուններն էին Դելավեր, Վիրջինիա, Փենսիլվանիա, Նյու Ջերսի, Ջորջիա, Կոնեկտիկուտ, Մասաչուսեթս, Մերիլանդ, Հյուսիսային և Հարավային Կարոլինա, Նյու Հեմփշիր, Նյու Յորք ու Ռոդ Այլենդ։ Հեղափոխության հիմնական պատճառներից մեկը այն էր, որ գաղութները զգում էին, որ Մեծ Բրիտանիան նրանց չէր ներկայացնում Բրիտանական կառավարության մեջ։ Կառավորությունը նոր օրենքներ ու հարկեր էր ստեղծում գաղութների վրա, բայց նրանց թույլ չէր տալիս, որ իրենց կարծիքը ասեն։ Ամերիկյան հեղափոխություն
  • 6. Միանգամից պատերազմ չսկսվեց։ Սկզբում լինում էին բողոքի ցույցեր ու վեճեր։ Հետո գաղութների ու Բրիտանական բանակի միջև փոքր կռիվներ էին լինում։ Տարիների ընթացքում վիճակը այնքան վատացավ, միչև պատերազմ սկսվեց։ Ամեն գաղութը ուներ իր տեղական կառավարությունը։ 1774թ․-ին յուրաքանչյուր կառավարությունը ընտրեց պաշտոնատար անձիք, ովքեր նրանց կներկայացնեն Առաջին Կոնտինենտալ կոնգրեսում։ Սա առաջին փորձն էր գաղութները միացնելու ու մի ընդհանուր կառավորություն ստեղծելու համար։ 1776թ․-ին Երկրորդ Կոնտինենտալ կոնգրեսը հայտարարեց, որ Միացյալ Նահանգներն անկախ է։ Նոր կառավարությունը որոշեց, որ թագավոր էլ չէին ուզում։ Նոր կառավարությունը կլիներ ժողովրդավարական, որտեղ սովորական մարդիկ կընտրեն առաջնորդին։
  • 7. Այլ ոլորտներում գտնվող հեղափոխություններ Կարող է նկատեցիք, որ առաջին ու երկրորդ էջում ես ասացի «քաղաքական» հեղափոխություն։ Ասացի «քաղաքական» հեղափոխություն, որովհետև հեղափոխություն կարող է տեղի ունենալ ցանկացած ոլորտում։ Հիմա կբերեմ ոչ քաղաքական հեղափոխությունների մի քանի օրինակ: Գիտական հեղափոխությունը կատարվեց XI ու XIII դարերում, որի ժամանակ շատ հայտնագործություններ կատարվեցին և մարդիկ սկսցեին այլ կերպ մտածել։ 1543թ․-ին աստղագետ Նիկոլաս Կոպեռնիկոսը (1473-1543) հրապարակեց մի շատ հայտնի աշխատություն՝ «Երկնային ոլորտների հեղափոխությունների մասին», որտեղ նա ասում էր, որ ոչ թե Երկիր մոլորակն է աշխարհի կենտրոնը, այլ՝ արևը։ Ասում են, որ հենց այս հայտնագործությամբ սկսվեց Գիտական հեղափոխությունը։ Նույն տարում Անդրեաս Վեսլիուսը(1514-1564) հրապարակեց մի գիրք, որն առաջինն էր ճշգրիտ բացատրում մարդու մարմնի կառուցվածքը։ Գիտական հեղափոխություն
  • 8. Յոհաննես Կեպլերը (1571-1630) հաստատեց Կոպեռնիկոսի տեսությունը մոլորակների վերաբերյալ։ 1609-1618թ․-երը նա ներկայացրեց երեք նոր օրենք, թե ինչպես են մոլորակները պտտվում արևի շուրջ։ 1610թ․-ին Գալիլեո Գալիլեյն (1564-1642) օգտագործեց իր ստեղծած հեռադիտակը աստղագիտական դիտարկումներ անելու և դրանց մասին տեսություն գրելու համար։ Նա նույնպես հաստատեց Կոպեռնիկոսի տեսակետը։ Արդյունաբերական հեղափոխությունը տեղի ունեցավ XVIII-XIX դարերում։ Հեղափոխության ժամանակ Եվրոպայում ու Ամերիկայում գտնվող գյուղական հասարակությունները դարձան արդյունաբերական և քաղաքային։ Արդյունաբերական հեղափոխությունից առաջ, որը սկսել է ուշ 1700-ականերին, արտադրությունը սովորաբար տեղի էր ունենում մարդկանց տներում, օգտագործելով ձեռքի գործիքներ կամ պարզ սարքեր։ Արդյունաբերականացումից հետո արտադրությունը տեղափոխվեց գործարաններ, որտեղ օգտագործում էին շարժիչներով հատուկ գործիքներ։ Երկաթի ու տեքստիլի ոլորտները, գոլորշու շարժիչի զարգացման հետ, շատ մեծ դեր ունեին Արդյունաբերական հեղափոխության մեջ։ Արդյունաբերականացումից առաջ տեքստիլ ստանալու համար վաճառականները չմշակված նյութը տալիս էին մարդկանց, ովքեր իրենց տներում ձեռքով տեքստիլ էին պատրաստում Արդյունաբերական հեղափոխություն
  • 9. իրենց սեփական գրաֆիկով, որը վաճառականների համար անարդյունավետ էր։ 1700-ականերին երբ ստեղծվեցին նոր սարքեր և միջոցներ, տեքստիլ ոլորտը դարձավ ավելի արդյունավետ ու ավելի քիչ էներգիա պահանջող։ Տեքստիլների համար ստեղծված սարքերի օրինակ է «spinning jenny» սարքը, որը 1764թ․-ին ստեղծել է Ջեյմս Հարթրեսզը (1722- 1778)։ Սարքը թույլ է տալիս, որ մարդը միաժամանակ մի քանի թելակոճ պատրաստի։ Երբ Հարթրեսզը մահացավ, Բրիտանիայում կար ավելի քան 20000 spinning jenny։ Երկաթի արդյունաբերության զարգացումն էլ կարևոր դեր կատարեց հեղափոխության մեջ։ XVIII դարում Աբրահամ Դարբին (1678- 1717) հայտնաբերեց ավելի հեշտ ու էժան միջոց չուգուն ստանալու համար։ 1850-ականներին ինժեներ Հենրի Բեսեմերն (1813-1898) ստեղծեց առաջին պողպատ ստանալու էժան միջոց։ Երկաթն ու պողպատը դարձան կարևոր նյութեր, ու սկսեցին օգտագործել գործիքներ, սարքեր, նավեր, շենքեր և շատ այլ բաներ պատրաստելու համար։ 1712թ․-ին Թոմաս Նոկոմենը (1664-1729) ստեղծեց առաջին գործող գոլորշու շարժիչը։ 1770-ականերին Ջեյլմս Վաթթը (1736-1819) բարելավեց Նոկոմենի աշխատանքը և գոլորշու շարժիչը սկսեցին օգտագործել սարքերի, գնացքների ու նավերի մեջ։

Editor's Notes

  1. ն