1. วิชา ส 40208 การปกครองของไทย
หน่ วยที่ 2
ประวัติการปกครองของไทย
โดย นายทักษิณ ล้านโรจน์
กลุ่มสาระสั งคมศึกษา ฯ
โรงเรียนแม่ ทาวิทยาคม

2. สมัยสุ โขทัย อยุธยา รัตนโกสิ นทร์

3. สมัยสุ โขทัย (พ.ศ.1781-1981)
 การปกครองแบบราชาธิปไตย แบบสมบูรณาญาสิ ทธิราช
 เป็ นลักษณะพ่อปกครองลูก
 คานาหน้ าของพระมหากษัตริย์ไทยในสมัยนั้นจึงใช้ ว่า "พ่ อขุน"
 การปกครองส่ วนภูมิภาคสมัยสุ โขทัย
แบ่ งหัวเมืองออกเป็ น 3 ประเภท คือ
- หัวเมืองชั้นใน
- หัวเมืองชั้นนอก
- เมืองประเทศราช

4. สมัยอยุธยา (พ.ศ.1893-2310)
 พระมหากษัตริย์ทรงอยู่ในฐานะเทวราชหรือสมมติเทพ
 คานาหน้ าของพระมหากษัตริ ย์ไทยในสมัยนี้ เรี ยกว่ า
“ สมเด็จพระพุทธเจ้ าอยู่หัว "
 แนวคิดเกียวกับกษัตริ ย์เป็ นไปตามคติพราหมณ์ ซึ่งได้ รับ
่
อิทธิพลมาจากเขมร โดยถือว่ ากษัตริย์เป็ นผู้ได้ รับอานาจ
จากสวรรค์ หรือพระเจ้ าบนมนุษย์ โลก
 กษัตริ ย์เป็ นเทวสิ ทธิ เป็ นเสมือนเจ้ าชี วต
ิ

5. สมัยอยุธยา (พ.ศ.1893-2310)
 ในสมัย พระบรมไตรโลกนาถ ไทยได้ พฒนาจนมีฐานะ เป็ น
ั
“ ราชอาณาจักรสยาม” อย่างแท้จริง
 สิ่ งสาคัญที่ แสดงว่ าเป็ นราชอาณาจักรสยามอย่ างแท้ จริง คือ
มีการปฏิรูปการปกครอง และการบริหารราชการแผ่ นดินโดย
รวมศูนย์ แห่ งอานาจมาอยู่ภายใต้ พระมหากษัตริย์ ณ ราชธานี
เพียงแห่ งเดียว นั่นคือ การยกเลิกการแต่ งตั้ง เจ้ านายใน
พระราชวงศ์ เช่ น พระราชโอรส พระราชนัดดา ไปปกครอง
เมืองสาคัญ

6. สมัยรัตนโกสิ นทร์ ตอนต้ น (พ.ศ.2325-2475)

7. สมัยรัตนโกสิ นทร์ ตอนต้ น (พ.ศ.2325-2475)
 นาเอาการปกครองในสมัยสุ โขทัย และอยุธยามาผสมกัน
 ฐานะของพระมหากษัตริย์เปลียนแปลงไป ไม่ ได้ อยู่ในฐานะเทวราช
่
หรือสมมติเทพดังแต่ ก่อน ทาให้ ความสั มพันธ์ ระหว่ าง
พระมหากษัตริย์ กับราษฎร มีความใกล้ชิดกันยิงขึน
่ ้
 แม้ มีการปกครอง ตามระบอบสมบูรณาญาสิ ทธิราชย์ แต่ มีลกษณะ
ั
ประชาธิปไตยแฝงอยู่ ในหลายรูปแบบ เช่ น แทรกอยู่ในการปกครอง
พระมหากษัตริย์ทรงให้ สิทธิเสรีภาพแก่ประชาชนในการดารงชีวต
ิ

8. สมัยรัตนโกสิ นทร์ ตอนต้ น (พ.ศ.2325-2475)
 การปกครองระบอบสมบูรณาญาสิ ทธิราชย์
สิ้นสุ ดลง เมื่อมีการเปลียนแปลงการ
่
ปกครองในวันที่ 24 มิถุนายน 2475
ในรัชกาลที่ 7 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้ า
เจ้ าอยู่หัว

9. การเปลียนแปลงการปกครอง 24 มิถุนายน พ.ศ.2475
่

10. การวางรากฐานเข้ าสู่ การเปลียนแปลงการปกครอง
่
 ในสมัยรัชกาลที่ 5 มีพระราชกรณียกิจบางประการของของพระองค์
ทีได้ รับการวิเคราะห์ ว่าทรงสนับสนุน การปกครองแบบ
่
ประชาธิปไตย เช่ น การเลิกทาส การปฏิรูปการบริหารราชการ และ
ทรงสนับสนุนการศึก
 ในสมัยรัชกาลที่ 5 มีการส่ งเจ้ านายและขุนนางไปเข้ ารับการศึกษาใน
ทวีปยุโรป

11. การวางรากฐานเข้ าสู่ การเปลียนแปลงการปกครอง
่
 ร. 6 ได้ ทรงเคยแสดงความคิดว่ า พระองค์ นิยมระบบ
รัฐธรรมนูญ แต่ ที่ยงไม่ ทรงพระราชทาน เพราะเสนาบดี
ั
และที่ปรึกษาราชการทั้งชาวอังกฤษและอเมริกนทัดทานไว้
ั
เนื่องจากเห็นว่ า ประชาชนส่ วนใหญ่ ยงขาดการศึกษา
ั
 ร. 6 ได้ สนับสนุนรู ปแบบการปกครองแบบประชาธิปไตย
โดยได้ ต้งเมืองสมมุติ “ดุสิตธานี”
ั

12. สาเหตุของการเปลียนแปลงการปกครอง พ.ศ.2475
่
 สภาพการเมืองการปกครอง
 ปัญหาเศรษฐกิจและการแก้ ไข
 ความไม่ พอใจในความแตกต่ างทางฐานะด้ านสั งคม
 ความไม่ พอใจระบอบสมบูรณาญาสิ ทธิราชย์ และการ
เรียกร้ องระบอบประชาธิปไตย

13. คณะราษฎร์คือใคร

14. คณะราษฎร์ คอใคร..
ื
 กลุ่มทีมความต้ องการตรงกันในการทีจะเปลียนแปลง
่ ี ่ ่
การปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิ ทธิราชย์ เป็ นการ
ปกครองประเทศตามระบอบประชาธิปไตย
 ประกอบด้ วย 2 กลุ่ม ดังนีคอ
้ ื
1. กลุ่มนักเรียนไทยในต่ างประเทศ
2. กลุ่มนายทหารในประเทศ

15. กบฏ ปฏิวติ รัฐประหาร
ั

16.  กบฏ หมายถึงอะไร
 กบฏ คือ การใช้ กาลังยึดอานาจปกครอง
 โดยวิธีทไม่ ถูกต้ องตามรัฐธรรมนูญ
ี่
 แต่ ไม่ สาเร็จ

17.  ปฏิวติ หมายถึงอะไร
ั
 ปฏิวติ คือ การใช้ กาลังยึดอานาจ
ั
 โดยวิธีทไม่ ถูกต้ องตามรั ฐธรรมนูญ
ี่
 ได้ สาเร็ จ
 ยกเลิกรั ฐธรรมนูญ เปลียนแปลงการ
่
ปกครองทั้งทางเศรษฐกิจ สั งคม และ
การเมือง

18.  รัฐประหาร หมายถึงอะไร
 รัฐประหาร คือ การใช้ กาลังยึดอานาจ
 โดยวิธีทไม่ ถูกต้ องตามรั ฐธรรมนูญ
ี่
 ได้ สาเร็ จ
 เปลียนแปลงเฉพาะผู้นาไม่ ได้ เปลียนแปลง
่ ่
หลักการหรือโครงสร้ างทางการเมือง
 ไม่ ยกเลิกรั ฐธรรมนูญ

19. วิวฒนาการของรัฐธรรมนู ญฯไทย
ั

20.  ความหมายของรัฐธรรมนู ญ
 รัฐธรรมนูญ คือ กฎหมายสู งสุ ดของประเทศ
 ซึ่งกาหนดรู ปแบบและหลักการในการจัดการ
ปกครอง
 การใช้ อานาจของผู้ปกครอง การสื บต่ ออานาจ
ตลอดจนเขตหน้ าทีและสิ ทธิเสรีภาพของประชาชน
่

21.  ลักษณะของรัฐธรรมนู ญ
 รัฐธรรมนูญเป็ นกฎหมายสู งสุ ดของประเทศ
 กฎหมายที่กาหนดหลักการเกียวกับการจัดระเบียบ
่
การปกครอง
 รัฐธรรมนูญเป็ นกฎหมายทีประกันสิ ทธิเสรีภาพของ
่
ประชาชน

22.  ข้อควรจดจา
ประเทศทีมรัฐธรรมนูญ ไม่ ได้ เป็ นประชาธิปไตย
 ่ ี
เสมอไป
 แต่ ประเทศประชาธิปไตย ต้ องมีรัฐธรรมนูญ
 รัฐธรรมนูญไม่ ได้ เป็ นสั ญลักษณ์ ของประชาธิปไตย แต่
เป็ นเพียงกติกาของระบบการเมืองการปกครอง

23. รัฐธรรมนูญฉบับแรกของไทย ....
 พระราชบัญญัตธรรมนูญการ
ิ
ปกครองแผ่ นดินสยามชั่วคราว
พทธศักราช 2475
ุ

24. ทีมาของรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน ...
่
 เปิ ดโอกาสให้ ประชาชนข้ ามามีส่วนร่ วมยกร่ างมากที่สุด
 โดยสมาชิ กสภาร่ างรั ฐธรรมนูญ หรือ ส.ส.ร.
 เป็ นตัวแทนจากประชาชนจากทุกจังหวัด ๆ1 คนรวม 76 คน
 และผู้ทรงคุณวุฒิผ้ ูเชี่ ยวชาญสาขาต่ าง ๆ รวม 99 คน
 ทาหน้ าที่ร่างรั ฐธรรมนูญใหม่ ท้ ังฉบับภายใน 240 วัน

25. โครงสร้ างของรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน ...
 ประกอบด้ วยหมวดต่ าง ๆ จานวน 12 หมวด
 ม.1 บททัวไป,ม. 2
่ พระมหากษัตริย์ ,ม 3 สิ ทธิเสรีภาพของชนชาวไทย
 ม.4 หน้ าทีของชนชาวไทย
่ ,ม 5 นโยบายพืนฐานแห่ งรัฐ , ม.6 รัฐสภา
้
 ม.7 คณะรัฐมนตรี, ม.8 ศาล , ม. 9 การปกครองส่ วนท้ องถิน
่
 ม.10 การตรวจสอบการใช้ อานาจรัฐ ,ม.11 การตรวจเงินแผ่ นดิน
ม.12 การแก้ ไขรัฐธรรมนูญ

26. สวัสดี...........