1
Α ρ χ α ϊ κ η
Ε π ο χ ή
800-479 πΧ
2
Κατά την Αρχαϊκή εποχή έλαβαν χώρα
θεμελιώδεις αλλαγές που προσδιόρισαν
την όψη του νέου ελληνικού
πολιτισμού.
3
Η γέννηση του ελληνικού αλφαβήτου σε συνδυασμό με
τις κοινωνικές εξελίξεις έδωσαν νέα ώθηση στα
γράμματα
Αρχαίο ελληνικό αλφάβητο και αρχαία ελληνική αρίθμηση
4
Το έπος γνώρισε μια
δεύτερη άνθιση
5
Αναπτύχθηκε η λυρική ποίηση, μια από τις τρεις μεγάλες
κατηγορίες του αρχαίου ελληνικού ποιητικού λόγου
6
Η συστηματοποίηση των ιδεών για τον κόσμο και τον άνθρωπο
γέννησε την ιωνική φιλοσοφία
Θαλής
Αναξίμανδρος Ηράκλειτος Πυθαγόρας
7
Αρχαϊκή τέχνη
800-479 π Χ
8
Πολλές και συγκλονιστικές οι αλλαγές και οι καινοτομίες
στο χώρο των τεχνών κατά την ίδια περίοδο:
 Η αυστηρή σχηματικότητα δίνει τη θέση της σε
φυσιοκρατικά και ανθρωποκεντρικά μοντέλα
 Οι δημιουργοί εμπνέονται από ανατολικά πρότυπα,
«ανατολίζουσα τέχνη»
Η δημιουργική πρόσληψη επιτρέπει την ανάπτυξη του
καθαρού ελληνικού αρχαϊκού ιδιώματος
9
αρχιτεκτονική
γλυπτική
κεραμική
μεταλλοτεχνία
10
Η α ρ χ ι τ ε κ τ ο ν ι κ ή
τ η ς
Α ρ χ α ϊ κ ή ς Ε π ο χ ή ς
11
Μεγάλες καινοτομίες χαρακτηρίζουν
την Αρχαϊκή Τέχνη στον τομέα της
αρχιτεκτονικής
Το σχέδιο των ναϊκών συγκροτημάτων γίνεται πιο
περίπλοκο και υπόκειται σε αυστηρή συμμετρία.
Στην ανωδομή τα ξύλινα μέλη αντικαθίστανται
σταδιακά από λίθινα.
Στην τοιχοδομία αναπτύσσονται νέες τεχνικές.
0ι αρχιτεκτονικοί ρυθμοί που διαμορφώνονται και
επικρατούν σε ολόκληρη την αρχαιότητα είναι δύο
12
Ιωνικός ρυθμός
13
Δωρικός ρυθμός
14
Σχεδιαστική αναπαράσταση
Ιωνικού ρυθμού
15
Σχεδιαστική αναπαράσταση
δωρικού ρυθμού
16
Σύγκριση Ιωνικού και Δωρικού
ρυθμού
17
Τα ιωνικά κτήρια χαρακτηρίζονται από ανάλαφρες
αναλογίες και μεγαλύτερη διακοσμητικότητα
18
Τα δωρικά κτήρια είναι λιτά,
αυστηρά, με βαριές αναλογίες
19
Οι κίονες στον Ιωνικό ρυθμό έχουν
ιδιαίτερη βάση
20
Ενώ στο δωρικό πατούν
κατευθείαν στην κρηπίδα
21
Τα κιονόκρανα του Ιωνικού ρυθμού
σχηματίζουν έλικες
22
Του δωρικού ρυθμού είναι απλά,
χωρίς ιδιαίτερη διακόσμηση
23
Αντί για τα τρίγλυφα και τις μετόπες του δωρικού ρυθμού
στον ιωνικό υπάρχει μια συνεχόμενη ζώνη με ανάγλυφες
παραστάσεις, η «ζωφόρος».
24
Τρίγλυφα: τρεις γλυπτές
κατακόρυφες γραμμές
25
Μετόπες: κατακόρυφες πλάκες με
ανάγλυφες παραστάσεις
26
Αέτωμα δωρικού ρυθμού με
γλυπτά έργα
27
Και πάνω απ’ όλα το επίσης τριγωνικό αέτωμα του
Ιωνικού ρυθμού με ανάγλυφες παραστάσεις
28
Ναός της Αφαίας, Αίγινα 500πΧ
ο καλύτερα διατηρημένος ναός της
Αρχαϊκής Εποχής
29
Ναός του Ποσειδώνα (αρχές 5ου αι),
Σούνιο
30
Οι ελληνικοί ναοί θα
επηρεάσουν την
αρχιτεκτονική ολόκληρου
του κόσμου έως σήμερα
31
Αρχαϊκή γλυπτική
32
Όλα σχεδόν τα έργα της
αρχαϊκής γλυπτικής
εξυπηρετούσαν λατρευτικές ή
γενικότερα πνευματικές ανάγκες
Αναπτύσσονται δύο βασικοί
γλυπτικοί τύποι:
ο ΚΟΥΡΟΣ και η ΚΟΡΗ
Σημαντική ανάπτυξη γνώρισε
και η μνημειακή γλυπτική
33
Η ανάπτυξη της μεγάλης γλυπτικής και πλαστικής
οφείλεται στην εξέλιξη των τεχνικών επεξεργασίας
του μετάλλου με πρωτοπόρους δημιουργούς το
Ροίκο και το Θεόδωρο και την έναρξη της
χαλκοπλαστικής τέχνης
34
Δαιδαλικός ρυθμός
Στο μυθικό τεχνίτη δαίδαλο αποδίδονται τα
πρώτα γλυπτά μνημειακού χαρακτήρα.
Κατ’ εξοχήν διακοσμητικός ρυθμός.
Τα γωνιώδη στοιχεία στρογγυλεύουν, οι
όγκοι αποδίδονται ρεαλιστικότερα.
35
κούρος
αγάλματα με τη μορφή νεαρών αγοριών, επιτύμβια μνημεία ή
αναθήματα σε ιερά.
Συνδέονται συχνά με τον Απόλλωνα και εμφανίζονται με
«ηρωική γυμνότητα».
Οι ντυμένοι κούροι αποδίδουν και θεούς σε ώριμη ηλικία ή
αξιοσέβαστα πρόσωπα.
Οι μορφές στέκουν ακίνητες απέναντι στο θεατή, με προβολή
του αριστερού ποδιού και δράσης, ανάλογα με το θέμα, το
λύγισμα των χεριών.
Ξεχωρίζουν για τη σαφή στροφή τους προς τη ρεαλιστική
απόδοση των διαστάσεων του σώματος.
Στερεότυπη έκφραση του προσώπου ένα μειδίαμα, το
«αρχαϊκό μειδίαμα»
36
Τυπολογική εξέλιξη του κούρου από τα τέλη
του 7ου αιώνα έως τις αρχές του 5ου
37
Όρθια στάση, γυμνότητα, προβολή
ποδιού, μειδίαμα
38
Ντυμένοι κούροι ή με προσφορές στους
θεούς, ιππείς κλπ…
39
Ο κούρος του Σουνίου (ναός
Ποσειδώνα)
40
Κριτίου παις
41
Ξανθός έφηβος Αριστόδικος
42
Κόρες
Ντυμένες νεαρές κοπέλες, με
περίτεχνη κόμμωση, στολισμένες με
πλήθος κοσμημάτων ή θεές και
αξιοσέβαστες δέσποινες.
Συνηθέστερο ένδυμα ο ιωνικός
χιτώνας με πολλές πτυχώσεις, το
επίβλημα (πανωφόρι) και ο πέπλος.
Χαρακτηριστική έκφραση το μειδίαμα
43
44
Ευθυδίκου κόρη, η «μουτρωμένη»
45
46
Κόρες από την Ακρόπολη
47
Μνημειακή γλυπτική
η διακόσμηση των ναών και των επιτύμβιων αναθημάτων
με μεγάλα γλυπτά γνώρισε σημαντική ανάπτυξη
κατά την Αρχαϊκή εποχή
48
Γλυπτά επιτύμβιων ιερών (ταφικών
μνημείων)
Επιτύμβια στήλη εφήβου ηνεκρή Ηγησώ και μια δούλη
49
Ακόμα αγάλματα ζώων ή
μυθολογικών τεράτων
50
Αρχαϊκή κεραμική
Η Κόρινθος κυριαρχεί αρχικά στην
παραγωγή αγγείων
Είναι ζωγραφισμένα με:
 εικόνες ζώων ή μυθολογικών τεράτων
 αφηγηματικές σκηνές από τη μυθολογία
51
Ο Αχιλλέας παραλαμβάνει
τα όπλα του από τη Θέτιδα κυνήγι αγριόχοιρου
52
Δύο ρυθμοί επικρατούν
1. ο μελανόμορφος
 Τον επινόησαν κορίνθιοι καλλιτέχνες.
 Οι μορφές αποδίδονται με μαύρο (αλλά
και βυσσινί ή λευκό σε ορισμένα σημεία).
 Οι λεπτομέρειες χαράσσονται με αιχμηρό
εργαλείο
 Χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα και στην
Αθήνα
53
Μελανόμορφος αμφορέας μελανόμορφη λήκυθος
Κόρινθος Αθήνα
54
Ζωγράφος του Νέσου ζωγράφος των γοργόνων
αττικός αμφορέας μελανόμορφος λέβης
55
2. Ερυθρόμορφος ρυθμός
 Απόδοση των μορφών αντίστροφα με
κόκκινο (του πυλού) σε μαύρο φόντο.
 Οι λεπτομέρειες ζωγραφίζονται με χρώμα
 Δημιουργήθηκε από αθηναίους
καλλιτέχνες
56
Αττικός ερυθρόμορφος κρατήρας αττικός ερυθρόμορφος ψυκτήρας
57
Χαλικωτός κρατήρας λήκυθος

ΑΡΧΑΙΚΗ ΕΠΟΧΗ ΑΡΧΑΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ