Abetarja Kuranore

1. Osman Abazi & Jusuf Kastrati
Abetarja
kuranore
Mënyrë e lehtë dhe e shpejtë
për të mësuar leximin e Kuranit fisnik
Shembulli

2. Titulli
Abetarja kuranore
Autorë
Osman Abazi
Jusuf Kastrati
Redaktor gjuhësor
Jeton Koqinaj
Përgatitja kompjuterike
Jusuf Kastrati
Ballina
Elite IT Group – www.elite.al
Boton
Shembulli
Copyright © Jusuf Kastrati
E-mail: jusufi@gmail.com

3. 3
ِ‫م‬‫ِي‬‫ح‬‫ه‬‫ٱلر‬ ‫ِنَٰمۡح‬‫ه‬‫ٱلر‬ ِ
‫ه‬
‫ٱَّلل‬ ‫ِمۡسِب‬
PARATHËNIE
Lavdërimet e plota i takojnë vetëm Allahut, kurse paqja dhe lavdërimi
i Allahut qofshin mbi Profetin e fundit, zotërinë e njerëzimit,
Muhamedin.
Falë Zotit të Madhërishëm, u kompletua ky libër, i cili është një
përpjekje modeste për ta ndihmuar çdo musliman të mësojë ta lexojë
Kuranin fisnik. Libra të tillë ka shumë, mirëpo, megjithatë, ne e pamë
të nevojshëm botimin e këtij libri për arsyet e mëposhtme:
1. Lloji i shkrimit që është përdorur në disa nga këta libra ndryshon
nga ai që gjendet nëpër mus’hafe, gjë që ua vështirëson nxënësve
kalimin prej atij libri në Kuran. Ne kemi përdorur llojin e shkrimit që
përdoret në Mus’hafin e botuar në Medinë, i cili ka përparësi të
shumta dhe është më i përhapuri në botë.
2. Shumë prej atyre librave kanë mangësi.
3. Metoda e mësimit në disa nga këta libra është e vështirë.
4. Këtë libër e kemi pasuruar me shembuj të mjaftueshëm nga Kurani
fisnik dhe me një shtojcë për ushtrimin e shkrimit, e cila ka rëndësi të
veçantë, ngase e ndihmon nxënësin t’i ngulitet në kokë ajo që e
mëson.

4. 4
5. Shkronjat arabe që nuk ekzistojnë në alfabetin e gjuhës shqipe,
gjatë transkriptimit, i kemi shënuar me shenja dalluese, po ashtu edhe
zanoret e gjata.
6. Ky libër është tejet i përshtatshëm dhe i lehtë për t'u mësuar.
Dëshirojmë t’jua bëjmë me dije se mësimi i leximit të Kuranit me
përpikëri është detyrë për çdo musliman dhe po ashtu për prindërit
që t’ua mësojnë fëmijëve të tyre.
Lusim Allahun e Madhëruar t’i shpërblejë me Xhenetin Firdeus të
gjithë ata që ndihmuan në përpilimin dhe botimin e këtij libri dhe ata
që do të punojnë me të.
Autorët

5. 5
Vlera e leximit të Kuranit fisnik
Kurani fisnik është fjala e Allahut të Lartësuar. Leximi i tij është gjëja
më e mirë që e shqipton gjuha.
Allahu i Lartmadhërishëm thotë:
﴿ِ‫ه‬ِ‫ب‬
َ
‫ون‬ُ‫ِن‬‫م‬
ْ
‫ؤ‬ُ‫ي‬
َ
‫ك‬ِ‫ئ‬
َ
‫ول‬
ُ
‫أ‬ ِ‫ه‬ِ‫ت‬َ‫و‬
َ
‫َِل‬‫ت‬ ‫ه‬‫ق‬َ‫ح‬ ُ‫ه‬
َ
‫ون‬
ُ
‫ل‬
ْ
‫ت‬َ‫ي‬ َ‫اب‬َ‫ِت‬‫ك‬
ْ
‫ال‬ ُ‫م‬
ُ
‫اه‬َ‫ن‬
ْ
‫ي‬
َ
‫آت‬ َ‫ِين‬
‫ه‬
‫اَّل‬﴾
"Ata të cilëve ua kemi dhënë Librin dhe e lexojnë ashtu siç është
shpallur, ata besojnë vërtet në të." (Kurani, 2:121)
Në vijim po i paraqesim disa thënie të të Dërguarit Muhamed *
‫ﷺ‬
lidhur me Kuranin:
“Më i miri prej jush është ai që e mëson Kuranin dhe ua mëson të
tjerëve.” [Buhariu]
"Ai që e lexon Kuranin, duke qenë i përpiktë në leximin e tij, është nën
përcjelljen e melekëve shkrues, fisnikë dhe bamirës, ndërsa ai që e
lexon atë duke pasur vështirësi gjatë leximit, i ka dy shpërblime."
[Buhariu dhe Muslimi]
“Me të vërtetë, Allahu i Madhërishëm i lartëson me këtë Libër disa
njerëz dhe i poshtëron disa të tjerë.” [Muslimi]
“Lexojeni Kuranin, sepse ai do të vijë ndërmjetësues për lexuesit e tij
në Ditën e Kiametit.” [Muslimi]
“Ai që e lexon një shkronjë nga Libri i Allahut të Madhëruar, ka një
shpërblim i cili shtohet dhjetëfish. Nuk them se elifi, lami dhe mimi
janë një shkronjë, por elifi është një shkronjë, lami një shkronjë dhe
mimi shkronjë më vete.” [Tirmidhiu]
*
Sal-lallahu alejhi ue sel-lem (shqip: paqja dhe lavdërimi i Allahut qofshin mbi të).

6. 6
“Lexuesit të Kuranit i thuhet: Lexo dhe ngrihu lart (në Xhenet), lexo
ashtu si e lexoje në dynja, sepse ti do të ngrihesh vazhdimisht duke e
lexuar atë deri në ajetin e fundit që do ta lexosh.” [Ebu Davudi,
Tirmidhiu dhe Nesaiu]
“Vërtet, ai i cili në brendinë e tij nuk ka asgjë nga Kurani është si
gërmadha!” [Tirmidhiu]
“Të dy prindërve të atij që e lexon Kuranin dhe punon në përputhje me
atë që përmban ai, Allahu do t’ua vërë një kurorë në Ditën e Kiametit,
drita e së cilës do të jetë më e mirë se drita e diellit në këtë botë. E
ç’mendoni, vallë, për atë që punon sipas tij?!” [Ebu Davudi]
Këto ajete, hadithe e shumë të tjera të ngjashme me to tregojnë
vlerën e mësimit, leximit dhe zbatimit të Kuranit fisnik.
Autorët

7. 7
ِ‫م‬‫ِي‬‫ح‬‫ه‬‫الر‬ ِ‫ن‬َ ْ
‫ْح‬‫ه‬‫الر‬ ِ
‫ه‬
‫اَّلل‬ ِ‫م‬ ْ‫س‬ِ‫ب‬
HYRJE
❖ Alfabeti i gjuhës arabe përbëhet nga njëzet e tetë shkronja
dhe secila shkronjë e ka emrin e vet.
❖ Të gjitha shkronjat e alfabetit arab janë bashkëtingëllore.
Në arabisht ekzistojnë edhe tri zanore të shkurtra ose vokale,
mirëpo ato nuk janë pjesë e alfabetit.
❖ Nëntë tinguj të gjuhës arabe nuk ekzistojnë në gjuhën
shqipe dhe për këtë arsye këta tinguj i quajmë “shkronja të rënda”.
❖ Drejtshqiptimin e këtyre tingujve medoemos duhet ta
mësojmë te ndokush që e njeh mirë shqiptimin e shkronjave arabe.
❖ Leximi në gjuhën arabe, ndryshe nga shqipja, fillon nga ana
e djathtë.
❖ Germat e gjuhës arabe nuk ndahen në germa të mëdha dhe
të vogla, por gjithnjë shkruhen njëjtë.
❖ Të gjitha shkronjat e Kuranit lidhen me njëra-tjetrën, nga të
dyja anët, përveç gjashtë syresh, të cilat lidhen vetëm nga ana e
djathtë.
❖ Mbajeni në mend gjithnjë se, Allahu i Lartësuar na
shpërblen me nga dhjetë shpërblime për çdo shkronjë të Kuranit
që e lexojmë.

8. 8

9. 9
ZANORET E GJUHËS ARABE
Alfabeti i gjuhës arabe përbëhet nga njëzet e tetë shkronja. Pos
këtyre shkronjave, në gjuhën arabe ekzistojnë edhe tri zanore a
vokale. Ato janë:
Për t’i kuptuar më lehtë këto zanore dhe për t’i vendosur në
shembuj në mënyrë praktike po e mësojmë shkronjën “B”.
Shkronja “B” në gjuhën arabe shkruhet kështu:
Nëse pas shkronjës “B” vjen ndonjëra nga tri zanoret, atëherë i
lexojmë siç vijon:
‫ب‬
Be
‫ب‬
Bu
‫ب‬
Bi
• Zanorja "e" në arabisht lexohet sikurse e-ja në fjalën
shqipe "tre".
Vini re!
e
fet’ḥa
َ u
ḍamme
ُ i
kesra
ِ
‫ﺏ‬

10. 10
Shembuj:
Lexo shembujt në vijim:
•Zanorja "e" pas shkronjave të rënda shqiptohet "a".
•Siç u përmend më parë, të gjitha shkronjat e Kuranit lidhen
me njëra-tjetrën nga të dyja anët, përveç gjashtë prej tyre,
të cilat lidhen vetëm nga ana e djathtë.
•Nga ky mësim kuptuam sesi shkruhet shkronja “B” kur
është e ndarë nga të tjerat, ndërsa në mësimin vijues do të
mësojmë sesi shkruhet kur ajo është e lidhur me shkronja
të tjera, gjegjësisht kur gjendet në fillim, në mes ose në
fund të një fjale dhe pastaj vijojnë shkronjat e tjera.
Vini re!
‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬
‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬
‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬
‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬
‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬
‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬
‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬
‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬
‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬
‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬
Be Bu Bi Bi Bu
u
Be

11. 11
Bã' - ‫ب‬- B
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـب‬‫ـب‬‫ب‬ ‫ـ‬‫ب‬ ‫ـ‬‫ب‬‫ـ‬ ‫ب‬‫ـ‬
BeBiBu
‫ب‬‫ب‬‫ب‬ ‫ب‬‫ب‬‫ب‬ ‫ب‬‫ب‬‫ب‬
‫ب‬‫ب‬‫ب‬ ‫ب‬‫ب‬‫ب‬ ‫ب‬‫ب‬‫ب‬
Tã' - ‫ت‬– T
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـت‬‫ـت‬‫ت‬ ‫ـ‬‫ت‬)‫ـ‬‫ﺔ‬( ‫ـ‬‫ت‬‫ـ‬ ‫ت‬‫ـ‬
TeTiTu ‫ب‬‫ب‬‫ت‬ ‫ب‬‫ت‬‫ب‬ ‫ت‬‫ب‬‫ب‬
‫ت‬‫ب‬‫ت‬ ‫ب‬‫ت‬‫ب‬ ‫ب‬‫ب‬‫ت‬

12. 12
Bã' - ‫ب‬– B
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـب‬‫ـب‬‫ب‬ ‫ـ‬‫ب‬ ‫ـ‬‫ب‬‫ـ‬ ‫ب‬‫ـ‬ ‫ب‬
‫ـب‬‫ـب‬‫ب‬ ‫ـ‬‫ب‬ ‫ـ‬‫ب‬‫ـ‬ ‫ب‬‫ـ‬ ‫ب‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tã' - ‫ت‬– T
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـت‬‫ـت‬‫ت‬ ‫ـ‬‫ت‬ ‫ـ‬‫ت‬‫ـ‬ ‫ت‬‫ـ‬ ‫ت‬
‫ـت‬‫ـت‬‫ت‬ ‫ـ‬‫ت‬ ‫ـ‬‫ت‬‫ـ‬ ‫ت‬‫ـ‬ ‫ت‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

13. 13
Thã' - ‫ث‬– Th
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـث‬‫ـث‬‫ث‬ ‫ـ‬‫ث‬ ‫ـ‬‫ث‬‫ـ‬ ‫ث‬‫ـ‬
TheThiThu
‫ب‬‫ت‬‫ث‬ ‫ب‬‫ث‬‫ت‬ ‫ث‬‫ت‬‫ب‬
‫ث‬‫ت‬‫ب‬ ‫ب‬‫ث‬‫ت‬ ‫ب‬‫ب‬‫ث‬
Xhĩm - ‫ج‬ – Xh
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـج‬‫ـج‬‫ج‬ ‫ـ‬‫ج‬ ‫ـ‬‫ج‬‫ـ‬ ‫ج‬‫ـ‬
XheXhiXhu ‫ـ‬‫ب‬‫ت‬‫ج‬ ‫ب‬‫ج‬‫ت‬ ‫ج‬‫ب‬‫ت‬
‫ج‬‫ت‬‫ث‬ ‫ج‬‫ج‬‫ب‬ ‫ث‬‫ب‬‫ج‬

14. 14
Thã' - ‫ث‬– Th
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـث‬‫ـث‬‫ث‬ ‫ـ‬‫ث‬ ‫ـ‬‫ث‬‫ـ‬ ‫ث‬‫ـ‬ ‫ث‬
‫ـث‬‫ـث‬‫ث‬ ‫ـ‬‫ث‬ ‫ـ‬‫ث‬‫ـ‬ ‫ث‬‫ـ‬ ‫ث‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Xhĩm - ‫ج‬ - Xh
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـج‬‫ـج‬‫ج‬ ‫ـ‬‫ج‬ ‫ـ‬‫ج‬‫ـ‬ ‫ج‬‫ـ‬ ‫ج‬
‫ـج‬‫ـج‬‫ج‬ ‫ـ‬‫ج‬ ‫ـ‬‫ج‬‫ـ‬ ‫ج‬‫ـ‬ ‫ج‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

15. 15
Ḥã' - ‫ح‬ - Ḥ e rëndë* e fytit
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـح‬‫ـح‬‫ح‬ ‫ـ‬‫ح‬ ‫ـ‬‫ح‬‫ـ‬ ‫ح‬‫ـ‬
ḤaḤiḤu
‫ب‬‫ج‬‫ح‬ ‫ت‬‫ح‬‫ب‬ ‫ح‬‫ت‬‫ب‬
‫ـح‬‫ب‬‫ت‬ ‫ث‬‫ح‬‫ب‬ ‫ب‬‫ج‬‫ح‬
Ḣẫ' - ‫خ‬ - Ḣ e rëndë, me grithje
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـخ‬‫ـخ‬‫خ‬ ‫ـ‬‫خ‬ ‫ـ‬‫خ‬‫ـ‬ ‫خ‬‫ـ‬
ḢaḢiḢu ‫ـ‬‫ب‬‫ث‬‫خ‬ ‫ب‬‫خ‬‫ت‬ ‫خ‬‫ث‬‫ج‬
‫ـخ‬‫ب‬‫ت‬ ‫ح‬‫خ‬‫ج‬ ‫ج‬‫ت‬‫خ‬
*
Zanorja "e" pas shkronjave të rënda shqiptohet "a".

16. 16
Ḥã' - ‫ح‬ - Ḥ e rëndë
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـح‬‫ـح‬‫ح‬ ‫ـ‬‫ح‬ ‫ـ‬‫ح‬‫ـ‬ ‫ح‬‫ـ‬ ‫ح‬
‫ـح‬‫ـح‬‫ح‬ ‫ـ‬‫ح‬ ‫ـ‬‫ح‬‫ـ‬ ‫ح‬‫ـ‬ ‫ح‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ḣẫ' - ‫خ‬ - Ḣ e rëndë, me grithje
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـخ‬‫ـخ‬‫خ‬ ‫ـ‬‫خ‬ ‫ـ‬‫خ‬‫ـ‬ ‫خ‬‫ـ‬ ‫خ‬
‫ـخ‬‫ـخ‬‫خ‬ ‫ـ‬‫خ‬ ‫ـ‬‫خ‬‫ـ‬ ‫خ‬‫ـ‬ ‫خ‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

17. 17
SHKRONJAT QË LIDHEN VETËM NGA ANA E DJATHTË
Elif* - ‫أ‬ - E, I ose U
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫أ‬‫إ‬‫أ‬ ‫ـأ‬ ‫ـإ‬ ‫أ‬
E I U
‫ب‬‫ج‬‫أ‬ ‫ب‬‫إ‬‫ج‬ ‫أ‬‫ـح‬‫ب‬
‫أ‬‫ج‬‫ت‬ ‫ب‬‫أ‬‫ت‬ ‫ث‬‫ج‬‫إ‬
Dãl - ‫د‬ – D
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫د‬‫د‬‫د‬ ‫ـ‬‫ﺪ‬ ‫ـ‬‫ﺪ‬ ‫ﺩ‬
DeDiDu
‫ج‬‫ت‬‫ﺪ‬ ‫ح‬‫ﺪ‬‫ب‬ ‫د‬‫أ‬‫ج‬
‫د‬‫ﺪ‬‫خ‬ ‫ج‬‫ﺪ‬‫ب‬ ‫ب‬‫خ‬‫د‬
*
Elifi lexohet varësisht nga zanorja që mban (e, i ose u).

18. 18
Elif - ‫أ‬ - E, I ose U
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫أ‬‫إ‬‫أ‬ ‫ـأ‬ ‫ـأ‬ ‫أ‬ ‫أ‬
‫أ‬‫إ‬‫أ‬ ‫ـأ‬ ‫ـأ‬ ‫أ‬ ‫أ‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dãl - ‫د‬ - D
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫د‬‫د‬‫د‬ ‫ـ‬‫ﺪ‬ ‫ـ‬‫ﺪ‬ ‫ﺩ‬ ‫ﺩ‬
‫د‬‫د‬‫د‬ ‫ـ‬‫ﺪ‬ ‫ـ‬‫ﺪ‬ ‫ﺩ‬ ‫ﺩ‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

19. 19
Dhãl - ‫ذ‬ – Dh
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ذ‬‫ذ‬‫ذ‬ ‫ـ‬‫ﺬ‬ ‫ـ‬‫ﺬ‬ ‫ﺫ‬
DheDhiDhu
‫د‬‫خ‬‫ﺬ‬ ‫ج‬‫ﺬ‬‫ب‬ ‫ذ‬‫ح‬‫ب‬
‫ﺬ‬‫ت‬‫ح‬ ‫ج‬‫ذ‬‫د‬ ‫ب‬‫ت‬‫ذ‬
Rẫ' - ‫ر‬- R*
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ـ‬‫ﺮ‬ ‫ـﺮ‬ ‫ﺭ‬
RaRiRu ‫ث‬‫ب‬‫ﺮ‬ ‫خ‬‫ﺮ‬‫ب‬ ‫ر‬‫ـح‬‫ب‬
‫ﺮ‬‫ج‬‫د‬ ‫ذ‬‫ﺮ‬‫ب‬ ‫ﺪ‬‫ث‬‫ر‬
*
Zanorja "e" shqiptohet "a" edhe pas shkronjës Rẫ', edhe pse kjo shkronjë nuk
bën pjesë në shkronjat e rënda.

20. 20
Dhãl - ‫ذ‬ - Dh
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ذ‬‫ذ‬‫ذ‬ ‫ـ‬‫ﺬ‬ ‫ـ‬‫ﺬ‬ ‫ﺫ‬ ‫ﺫ‬
‫ذ‬‫ذ‬‫ذ‬ ‫ـ‬‫ﺬ‬ ‫ـ‬‫ﺬ‬ ‫ﺫ‬ ‫ﺫ‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rẫ' - ‫ر‬- R
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ـ‬‫ﺮ‬ ‫ـ‬‫ﺮ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﺭ‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ـ‬‫ﺮ‬ ‫ـ‬‫ﺮ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﺭ‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

21. 21
Zãj - ‫ز‬– Z
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ز‬‫ز‬‫ز‬ ‫ـ‬‫ﺰ‬ ‫ـﺰ‬ ‫ﺯ‬
ZeZiZu ‫ـ‬‫ـب‬‫ت‬‫ﺰ‬ ‫ت‬‫ﺰ‬‫د‬ ‫ز‬‫ﺮ‬‫ج‬
‫ب‬‫خ‬ ‫ر‬‫ﺰ‬‫ب‬ ‫ﺪ‬‫ب‬‫ز‬
Wãw - ‫و‬ - W* – lexohet si në anglisht
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫و‬‫و‬‫و‬ ‫ـ‬‫ﻮ‬ ‫ـﻮ‬ ‫ﻭ‬
WeWiWu ‫ت‬‫ح‬‫ﻮ‬ ‫ث‬‫ﻮ‬‫ب‬ ‫و‬‫ر‬‫ز‬
‫و‬‫ر‬‫ذ‬ ‫ج‬‫و‬‫ز‬ ‫ث‬‫ر‬‫و‬
Këtu mbarojnë shkronjat që lidhen vetëm nga e djathta.
*
Kësaj shkronje nga germat e shqipes më së shumti i përgjigjet germa “v”.

22. 22
Zãj - ‫ز‬ - Z
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ز‬‫ز‬‫ز‬ ‫ـ‬‫ﺰ‬ ‫ـ‬‫ﺰ‬ ‫ﺯ‬ ‫ﺯ‬
‫ز‬‫ز‬‫ز‬ ‫ـ‬‫ﺰ‬ ‫ـ‬‫ﺰ‬ ‫ﺯ‬ ‫ﺯ‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wãw - ‫و‬ - W
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫و‬‫و‬‫و‬ ‫ـ‬‫ﻮ‬ ‫ـ‬‫ﻮ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻭ‬
‫و‬‫و‬‫و‬ ‫ـ‬‫ﻮ‬ ‫ـ‬‫ﻮ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻭ‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

23. 23
Sĩn - ‫س‬– S
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـس‬‫ـس‬‫س‬ ‫ـ‬‫س‬ ‫ـ‬‫س‬‫ـ‬ ‫س‬‫ـ‬
SeSiSu ‫ج‬‫د‬‫س‬ ‫ح‬‫س‬‫ﺪ‬ ‫س‬‫ح‬‫ب‬
‫س‬‫ت‬‫ب‬ ‫ﻮ‬‫س‬‫ر‬ ‫ﺮ‬‫ـخ‬‫س‬
Shĩn - ‫ش‬– Sh
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـش‬‫ـش‬‫ش‬ ‫ـ‬‫ش‬ ‫ـ‬‫ش‬‫ـ‬ ‫ش‬‫ـ‬
SheShiShu ‫ح‬‫و‬‫ش‬ ‫ب‬‫ش‬‫ـﺮ‬ ‫ش‬‫ت‬‫ت‬
‫ش‬‫ﺮ‬‫ج‬ ‫س‬‫ش‬‫ذ‬ ‫د‬‫ﺰ‬‫ش‬

24. 24
Sĩn - ‫س‬- S
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـس‬‫ـس‬‫س‬ ‫ـ‬‫س‬ ‫ـ‬‫س‬‫ـ‬ ‫س‬‫ـ‬ ‫ﺱ‬
‫ـس‬‫ـس‬‫س‬ ‫ـ‬‫س‬ ‫ـ‬‫س‬‫ـ‬ ‫س‬‫ـ‬ ‫ﺱ‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Shĩn - ‫ش‬- Sh
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـش‬‫ـش‬‫ش‬ ‫ـ‬‫ش‬ ‫ـ‬‫ش‬‫ـ‬ ‫ش‬‫ـ‬ ‫ﺵ‬
‫ـش‬‫ـش‬‫ش‬ ‫ـ‬‫ش‬ ‫ـ‬‫ش‬‫ـ‬ ‫ش‬‫ـ‬ ‫ﺵ‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

25. 25
Ṣẫd - ‫ص‬ - Ṣ e rëndë
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـص‬‫ـص‬‫ص‬ ‫ـ‬‫ص‬ ‫ـ‬‫ص‬‫ـ‬ ‫ص‬‫ـ‬
ṢaṢiṢu
‫ب‬‫ذ‬‫ص‬ ‫ب‬‫ص‬‫ﺮ‬ ‫ص‬‫ﺮ‬‫خ‬
‫ص‬‫ج‬‫ث‬ ‫ب‬‫ص‬‫ح‬ ‫د‬‫ﺮ‬‫ص‬
Ḍẫd - ‫ض‬ - Ḍ e rëndë
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـض‬‫ـض‬‫ض‬ ‫ـ‬‫ض‬ ‫ـ‬‫ض‬‫ـ‬ ‫ض‬‫ـ‬
ḌaḌiḌu ‫ب‬‫ت‬‫ض‬ ‫ح‬‫ض‬‫ﺪ‬ ‫ض‬‫ﺮ‬‫ج‬
‫ض‬‫س‬‫و‬ ‫ب‬‫ض‬‫ص‬ ‫ب‬‫ﺮ‬‫ض‬

26. 26
Ṣẫd - ‫ص‬ - Ṣ e rëndë
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـص‬‫ـص‬‫ص‬ ‫ـ‬‫ص‬ ‫ـ‬‫ص‬‫ـ‬ ‫ص‬‫ـ‬ ‫ﺹ‬
‫ـص‬‫ـص‬‫ص‬ ‫ـ‬‫ص‬ ‫ـ‬‫ص‬‫ـ‬ ‫ص‬‫ـ‬ ‫ﺹ‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ḍẫd - ‫ض‬ - Ḍ e rëndë
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـض‬‫ـض‬‫ض‬ ‫ـ‬‫ض‬ ‫ـ‬‫ض‬‫ـ‬ ‫ض‬‫ـ‬ ‫ﺽ‬
‫ـض‬‫ـض‬‫ض‬ ‫ـ‬‫ض‬ ‫ـ‬‫ض‬‫ـ‬ ‫ض‬‫ـ‬ ‫ﺽ‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

27. 27
Ṭẫ' - ‫ط‬ - Ṭ e rëndë
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـط‬‫ـط‬‫ط‬ ‫ـ‬‫ط‬ ‫ـ‬‫ط‬‫ـ‬ ‫ط‬‫ـ‬
ṬaṬiṬu
‫س‬‫ب‬‫ط‬ ‫ح‬‫ط‬‫ب‬ ‫ط‬‫ج‬‫ﺰ‬
‫ط‬‫ص‬‫ذ‬ ‫ث‬‫ط‬‫ش‬ ‫ب‬‫ط‬
Ḍhẫ' - ‫ظ‬ - Ḍh e rëndë
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـظ‬‫ـظ‬‫ظ‬ ‫ـ‬‫ظ‬ ‫ـ‬‫ظ‬‫ـ‬ ‫ظ‬‫ـ‬
ḌhaḌhiḌhu ‫ط‬‫ج‬‫ظ‬ ‫ب‬‫ظ‬‫ش‬ ‫ظ‬‫ﺮ‬‫خ‬
‫ظ‬‫ز‬‫أ‬ ‫ح‬‫ظ‬‫ج‬ ‫ط‬‫س‬‫ظ‬

28. 28
Ṭẫ' - ‫ط‬ - Ṭ e rëndë
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـط‬‫ـط‬‫ط‬ ‫ـ‬‫ط‬ ‫ـ‬‫ط‬‫ـ‬ ‫ط‬‫ـ‬ ‫ط‬
‫ـط‬‫ـط‬‫ط‬ ‫ـ‬‫ط‬ ‫ـ‬‫ط‬‫ـ‬ ‫ط‬‫ـ‬ ‫ط‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ḍhẫ' - ‫ظ‬ - Ḍh e rëndë
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـظ‬‫ـظ‬‫ظ‬ ‫ـ‬‫ظ‬ ‫ـ‬‫ظ‬‫ـ‬ ‫ظ‬‫ـ‬ ‫ظ‬
‫ـظ‬‫ـظ‬‫ظ‬ ‫ـ‬‫ظ‬ ‫ـ‬‫ظ‬‫ـ‬ ‫ظ‬‫ـ‬ ‫ظ‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

29. 29
Ӑjn - ‫ع‬ - Ӑ, Ĭ ose Ŭ e rëndë
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـع‬‫ـع‬‫ع‬ ‫ـ‬‫ع‬ ‫ـ‬‫ع‬‫ـ‬ ‫ع‬‫ـ‬
Ӑ Ĭ Ŭ
‫ب‬‫ت‬‫ع‬ ‫س‬‫ع‬‫ﺪ‬ ‫ع‬‫ش‬‫ط‬
‫ع‬‫ج‬‫ض‬ ‫ث‬‫ع‬‫ش‬ ‫ﺮ‬‫ث‬‫ع‬
Ġajn - ‫غ‬- Ġ e rëndë, me grithje
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـغ‬‫ـغ‬‫غ‬ ‫ـ‬‫غ‬ ‫ـ‬‫غ‬‫ـ‬ ‫غ‬‫ـ‬
ĠaĠiĠu ‫ب‬‫ط‬‫غ‬ ‫ب‬‫غ‬‫ض‬ ‫غ‬‫ب‬‫ض‬
‫غ‬‫ز‬‫و‬ ‫غ‬‫ص‬ ‫س‬‫ط‬‫غ‬

30. 30
Ӑjn - ‫ع‬ - Ӑ, Ĭ ose Ŭ e rëndë
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـع‬‫ـع‬‫ع‬ ‫ـ‬‫ع‬ ‫ـ‬‫ع‬‫ـ‬ ‫ع‬‫ـ‬ ‫ع‬
‫ـع‬‫ـع‬‫ع‬ ‫ـ‬‫ع‬ ‫ـ‬‫ع‬‫ـ‬ ‫ع‬‫ـ‬ ‫ع‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ġajn - ‫غ‬- Ġ e rëndë, me grithje
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـغ‬‫ـغ‬‫غ‬ ‫ـ‬‫غ‬ ‫ـ‬‫غ‬‫ـ‬ ‫غ‬‫ـ‬ ‫غ‬
‫ـغ‬‫ـغ‬‫غ‬ ‫ـ‬‫غ‬ ‫ـ‬‫غ‬‫ـ‬ ‫غ‬‫ـ‬ ‫غ‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

31. 31
Fã' - ‫ف‬ – F
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـف‬‫ـف‬‫ف‬ ‫ـ‬‫ف‬ ‫ـ‬‫ف‬‫ـ‬ ‫ف‬‫ـ‬
FeFiFu
‫س‬‫خ‬‫ف‬ ‫غ‬‫ف‬‫ﺮ‬ ‫ف‬‫ح‬‫ﺮ‬
‫ف‬‫ط‬‫ع‬ ‫ع‬‫ف‬‫ش‬ ‫خ‬‫س‬‫ف‬
Ḳẫf - ‫ق‬ - Ḳ e rëndë
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـق‬‫ـق‬‫ق‬ ‫ـ‬‫ق‬ ‫ـ‬‫ق‬‫ـ‬ ‫ق‬‫ـ‬
ḲaḲiḲu ‫ب‬‫س‬‫ق‬ ‫ح‬‫ق‬‫ﺮ‬ ‫ق‬‫أ‬‫ﺮ‬
‫ق‬‫ف‬‫و‬ ‫ﺪ‬‫ق‬‫ع‬ ‫س‬‫ب‬‫ق‬

32. 32
Fã' - ‫ف‬ - F
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـف‬‫ـف‬‫ف‬ ‫ـ‬‫ف‬ ‫ـ‬‫ف‬‫ـ‬ ‫ف‬‫ـ‬ ‫ف‬
‫ـف‬‫ـف‬‫ف‬ ‫ـ‬‫ف‬ ‫ـ‬‫ف‬‫ـ‬ ‫ف‬‫ـ‬ ‫ف‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ḳẫf - ‫ق‬ - Ḳ e rëndë
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـق‬‫ـق‬‫ق‬ ‫ـ‬‫ق‬ ‫ـ‬‫ق‬‫ـ‬ ‫ق‬‫ـ‬ ‫ق‬
‫ـق‬‫ـق‬‫ق‬ ‫ـ‬‫ق‬ ‫ـ‬‫ق‬‫ـ‬ ‫ق‬‫ـ‬ ‫ق‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

33. 33
Kẽf - ‫ك‬ – K
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـك‬‫ـك‬‫ك‬ ‫ـ‬‫ك‬ ‫ـ‬‫ك‬‫ـ‬ ‫ك‬‫ـ‬
KeKiKu
‫ت‬‫ف‬‫ك‬ ‫ش‬‫ـ‬‫ك‬‫ﺮ‬ ‫ك‬‫ب‬‫س‬
‫ك‬‫ﺮ‬‫ح‬ ‫ف‬‫ك‬‫ع‬ ‫ﺮ‬‫ث‬‫ك‬
Lãm - ‫ل‬ – L
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـل‬‫ـل‬‫ل‬ ‫ـ‬‫ل‬ ‫ـ‬‫ل‬‫ـ‬ ‫ل‬‫ـ‬
LeLiLu ‫س‬‫ع‬‫ل‬ ‫ج‬‫ل‬‫س‬ ‫ل‬‫ق‬‫ح‬
‫ل‬‫ج‬‫أ‬ ‫ل‬‫و‬ ‫ث‬‫ب‬‫ل‬

34. 34
Kẽf - ‫ك‬ - K
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـك‬‫ك‬‫ك‬ ‫ـ‬‫ك‬ ‫ـ‬‫ك‬‫ـ‬ ‫ك‬‫ـ‬ ‫ك‬
‫ـك‬‫ك‬‫ك‬ ‫ـ‬‫ك‬ ‫ـ‬‫ك‬‫ـ‬ ‫ك‬‫ـ‬ ‫ك‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lãm - ‫ل‬ - L
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـل‬‫ـل‬‫ل‬ ‫ـ‬‫ل‬ ‫ـ‬‫ل‬‫ـ‬ ‫ل‬‫ـ‬ ‫ل‬
‫ـل‬‫ـل‬‫ل‬ ‫ـ‬‫ل‬ ‫ـ‬‫ل‬‫ـ‬ ‫ل‬‫ـ‬ ‫ل‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

35. 35
Mĩm - ‫م‬– M
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـم‬‫ـم‬‫م‬ ‫ـ‬‫م‬ ‫ـ‬‫م‬‫ـ‬ ‫م‬‫ـ‬
MeMiMu
‫ل‬‫أ‬‫م‬ ‫ـ‬‫ج‬‫م‬‫ل‬ ‫م‬‫ض‬‫ﺮ‬
‫م‬‫ل‬‫ظ‬ ‫ق‬‫م‬‫ع‬ ‫ص‬‫ق‬‫م‬
Nũn - ‫ن‬ - N
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـن‬‫ـن‬‫ن‬ ‫ـ‬‫ن‬ ‫ـ‬‫ن‬‫ـ‬ ‫ن‬‫ـ‬
NeNiNu ‫ك‬‫س‬‫ن‬ ‫غ‬‫ن‬‫ـم‬ ‫ن‬‫ح‬‫ج‬
‫ن‬‫ﻮ‬‫ك‬ ‫ع‬‫ن‬‫ص‬ ‫ﺮ‬‫ظ‬‫ن‬

36. 36
Mĩm - ‫م‬- M
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـم‬‫ـم‬‫م‬ ‫ـ‬‫م‬ ‫ـ‬‫م‬‫ـ‬ ‫م‬‫ـ‬ ‫م‬
‫ـم‬‫ـم‬‫م‬ ‫ـ‬‫م‬ ‫ـ‬‫م‬‫ـ‬ ‫م‬‫ـ‬ ‫م‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nũn - ‫ن‬ - N
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـن‬‫ـن‬‫ن‬ ‫ـ‬‫ن‬ ‫ـ‬‫ن‬‫ـ‬ ‫ن‬‫ـ‬ ‫ن‬
‫ـن‬‫ـن‬‫ن‬ ‫ـ‬‫ن‬ ‫ـ‬‫ن‬‫ـ‬ ‫ن‬‫ـ‬ ‫ن‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

37. 37
Hã' - ‫ه‬ - H
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ه‬‫ه‬‫ه‬ ‫ـ‬‫ه‬ (‫ـ‬‫ه‬‫ـ‬) ‫ـ‬‫ه‬‫ـ‬ ‫ه‬‫ـ‬
HeHiHu
‫ق‬‫ف‬‫ه‬ ‫ط‬‫ه‬‫ﺮ‬ ‫ه‬‫ﺪ‬‫م‬
‫ه‬‫ﺮ‬‫ك‬ ‫ن‬‫َت‬ ‫ك‬‫ل‬‫ه‬
Jã' - ‫ى‬– J
Ngjitur Fund Mes Fillim
‫ـى‬‫ـي‬‫ي‬ ‫ى‬ ‫ـ‬‫ي‬‫ـ‬ ‫ي‬‫ـ‬
JeJiJu ‫ب‬‫س‬‫ى‬ ‫ك‬‫ي‬‫س‬ ‫ي‬‫ب‬‫ج‬
‫ى‬‫ض‬‫ر‬ ‫ظ‬‫ي‬‫غ‬ ‫د‬‫ﺰ‬‫ي‬

38. 38
Hã' - ‫ه‬ - H
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـه‬‫ـه‬‫ه‬ ‫ـ‬‫ه‬ ‫ـ‬‫ه‬‫ـ‬ ‫ه‬‫ـ‬ ‫ه‬
‫ـه‬‫ـه‬‫ه‬ ‫ـ‬‫ه‬ ‫ـ‬‫ه‬‫ـ‬ ‫ه‬‫ـ‬ ‫ه‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jã' - ‫ى‬- J
NGJITUR FUND MES FILLIM NDARAS
‫ـى‬‫ـي‬‫ي‬ ‫ـ‬‫ى‬ ‫ـ‬‫ي‬‫ـ‬ ‫ي‬‫ـ‬ ‫ى‬
‫ـى‬‫ـي‬‫ي‬ ‫ـ‬‫ى‬ ‫ـ‬‫ي‬‫ـ‬ ‫ي‬‫ـ‬ ‫ى‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

39. 39
PËRDORIMI I TENVINIT
Tenvin quhen zanoret e dyfishuara, të cilat lexohen si në vijim:
a) zanorja "e" e dyfishuar (‫ـ‬ً‫ـ‬‫ـ‬) lexohet "en".
b) zanorja "u" e dyfishuar ( ‫ــ‬‫ـ‬ ose ‫ـ‬ٌ‫ـ‬‫ـ‬) lexohet "un".
c) zanorja "i" e dyfishuar ( ‫ـ‬‫ـ‬ٍ‫ـ‬ ) lexohet "in".
Shembuj (tenvini me "in"):
‫ﺰ‬‫م‬‫ه‬ٍ‫ة‬ ‫ﻮ‬‫س‬ٍ‫ر‬ ‫ـه‬‫ل‬ٍ‫ب‬
humezetin suwerin lehebin
‫ة‬(‫ـﺔ‬) – Kjo shkronjë quhet "T e rrumbullakët".
Kur ndalemi në të, gjegjësisht kur nuk i lexojmë zanoret
pas kësaj shkronje, lexohet "H" (‫ه‬), e, nëse i lexojmë
zanoret, lexohet "T".
Shembull: seneh = ‫ﺔ‬‫ن‬‫س‬ - senetin = ٍ‫ﺔ‬‫ن‬‫س‬
Vini re!

40. 40
Shembuj (tenvini me "un"):
‫ت‬‫ك‬‫ب‬ ‫ث‬‫م‬
ٌ
‫ل‬ ‫س‬‫ق‬‫م‬
kutubun methelun ḳasemun
Shembuj (tenvini me "en"):
‫ﺮ‬‫ق‬‫ب‬ً‫ة‬ ‫ﺰ‬‫ن‬
ً
‫ل‬ ‫ن‬‫ج‬‫ا‬ً‫ف‬
beḳaraten nuzulen xhenefen
Nëse një fjalë ka tenvinin me "en", atëherë asaj fjale i
shtohet një elif, i cili nuk lexohet.
Nga kjo rregull bëjnë përjashtim fjalët që mbarojnë me
"T të rrumbullakët".
Vini re!

41. 41
Lexo shembujt në vijim!
ً‫ﺔ‬‫ن‬‫س‬ ‫ب‬‫ص‬‫ن‬ ً‫ج‬‫ﺮ‬‫ح‬‫ا‬
ٍ‫ل‬‫غ‬‫ش‬ ً‫ل‬‫م‬‫ع‬ ٍ‫ﺪ‬‫ب‬‫ك‬
ٍ‫ع‬‫ﺰ‬‫ف‬ ‫ا‬ً‫ف‬‫ح‬‫ص‬ ‫ب‬‫ع‬‫ل‬
ً‫ث‬‫ب‬‫ع‬‫ا‬ ٍ‫ﺪ‬‫م‬‫ع‬ ً‫ن‬‫م‬‫ث‬‫ا‬

42. 42
SUKUNI (ْ)‫ـ‬ْ‫ــ‬
Kur shkronja nuk e ka ndonjërën nga tri zanoret e shkurtra, bëhet e
pavokalizuar dhe merr këtë shenjë ‫ـ‬ْ‫ــ‬ që quhet sukun, i cili vihet
mbi shkronjë.
Pra, sukuni nënkupton se duhet lexuar vetëm zëri i
bashkëtingëllores mbi të cilën gjendet ai.
Sukuni nuk mund të vijë në fillim të fjalës, por vetëm në mes dhe
në mbarim të saj.
Shembuj:
‫ن‬
ْ
‫ف‬ٍ‫س‬ ‫س‬ْ‫ﻮ‬‫ف‬ ‫ت‬
ْ
‫ل‬‫ك‬
nefsin sewfe tilke
‫م‬ْ‫ﺮ‬‫ي‬ ‫ت‬
ْ
‫ح‬‫ﺰ‬
ْ
‫ن‬ ‫ي‬ْ‫ﻮ‬‫م‬
merjeme taḥzen jewme

43. 43
Lexo shembujt në vijim!
‫ﺪ‬‫ب‬
ْ
‫ع‬‫ن‬ ‫ى‬
ْ
‫ع‬‫س‬ ‫ﺮ‬
ْ
‫ك‬‫ذ‬
ْ‫ج‬‫ﺮ‬
ْ
‫خ‬‫ي‬ ‫ﺪ‬
ْ
‫ع‬‫ب‬ ‫ق‬‫ه‬ ْ‫ﺮ‬‫ت‬
‫ن‬ ْ‫ﻮ‬‫ق‬ ْ‫س‬‫ي‬ ‫ن‬
ْ
‫ط‬‫س‬‫و‬ ‫ت‬
ْ
‫غ‬‫ﺮ‬‫ف‬
‫ب‬‫س‬
ْ
‫ح‬‫ي‬ ْ‫م‬
ْ
‫ْن‬‫م‬ ‫م‬‫ﺪ‬ْ‫م‬‫د‬

44. 44
TESHDIDI (DYFISHUESI, PËRFORCUESI) ّ
Teshdidi është një shenjë e vogël, e cila shfaqet mbi shkronja. Ai e
dyfishon shkronjën mbi të cilën gjendet, gjegjësisht tregon se aty
janë dy shkronja të njëjta, e para me sukun, kurse e dyta me
ndonjërën nga tri zanoret (e, u, i), p.sh.:
‫إ‬‫ن‬=‫ن‬
ْ
‫ن‬‫إ‬ (inne) ‫ـ‬‫ث‬‫م‬=‫م‬
ْ
‫م‬‫ث‬ (thumme)
Shembuj:
‫ج‬‫ن‬‫ـﺔ‬ ‫ن‬‫ﺰ‬‫ل‬ ‫م‬‫س‬
xhennetun nezzele messe
‫ب‬‫ل‬
ْ
‫غ‬ ‫ـي‬‫ن‬‫س‬‫ـﺮ‬ ‫ع‬‫ل‬‫م‬
bel-liġ nujessiru ӑl-leme

45. 45
Lexo shembujt në vijim!
‫ز‬‫ﺮ‬‫ب‬ ‫ب‬‫ﺬ‬‫ك‬ ‫ق‬‫ﺪ‬‫ص‬
ٍ‫ة‬‫ﻮ‬‫ق‬ ‫ض‬‫ح‬‫ي‬ ‫ق‬‫ح‬‫ف‬
‫ع‬‫ل‬‫ط‬‫ت‬
ْ
‫ت‬‫ﺮ‬‫ج‬‫ف‬
ْ
‫ت‬‫ج‬‫و‬‫ز‬
‫ﺮ‬‫ك‬‫ﺬ‬‫ي‬ ‫ن‬
ْ
‫ع‬‫ط‬‫ق‬ ‫ل‬‫م‬

46. 46
HEMZEJA ‫ء‬
Hemzeja është një shenjë e vogël e cila lexohet sipas zanores që ka,
pa marrë parasysh se a vjen e vetmuar (‫,)ﺀ‬ vjen mbi a nën elif (‫ﺃ‬ ‫,)ﺇ‬
mbi waw (‫)ﺅ‬ a mbi shkronjën ja (‫.)ﺉ‬
Hemzeja mund të vijë në këto mënyra:
‫أ‬‫أ‬‫إ‬‫ؤ‬‫ئ‬‫ﺋ‬‫ء‬
Shembuj:
ْ‫ش‬ٍ‫ء‬ ‫ب‬
ْ
‫ئ‬‫س‬ ‫أ‬‫ل‬‫ك‬
shej/in bi’/se e/ke/le
‫ﺪ‬ْ‫ب‬‫ي‬‫ئ‬ ‫ف‬‫ئ‬‫ﺔ‬ ‫ي‬
ْ
‫ؤ‬‫ن‬‫م‬
jub/di/u fi/e/tun ju’/mi/nu

47. 47
Lexo shembujt në vijim!
‫ه‬ْ‫ي‬‫ل‬‫إ‬ ‫ل‬‫س‬ ْ‫ر‬‫أ‬ ‫ا‬ ً‫س‬
ْ
‫أ‬‫ك‬
ٍ‫ﺬ‬‫ئ‬‫م‬ ْ‫ﻮ‬‫ي‬ ‫أ‬‫ب‬‫ن‬ ‫إ‬‫ش‬‫ي‬
ً‫ل‬‫ئ‬ ْ‫ﻮ‬‫م‬ ‫ن‬
ْ
‫أ‬‫ش‬ ‫ة‬‫ﺪ‬‫ئ‬
ْ
‫ف‬‫أ‬
ٌ
‫ة‬‫ﺪ‬‫ص‬
ْ
‫ؤ‬‫م‬ ْ‫ن‬‫ئ‬‫ل‬ ‫ت‬ْ‫ي‬‫ء‬‫ر‬‫أ‬
Hemzeja që vjen me sukun, lexohet si gjysmë tingulli
(
ْ
‫ئ‬
ْ
‫ؤ‬
ْ
‫أ‬ ).
Vini re!

48. 48
ZGJATIMET
Elif-i, waw-i dhe ja-ja zgjasin zanoret (e, i, u) kur këto të fundit
shfaqen para tyre, por me kusht që elif-i, waw-i dhe ja-ja të mos
kenë kurrfarë shenje.
SHNDËRRIMI I ZANORES "E" ّNË "A" TË GJATË
Zanorja "e" shndërrohet në "a" të gjatë në katër mënyra. Ato janë:
a) ّ‫ا‬ - kur zanorja e shfaqet para elif-it, p.sh.:
‫ه‬‫م‬‫ا‬‫ا‬ً‫ن‬ ‫ي‬‫ل‬‫ا‬ٍ‫ل‬ ‫ج‬‫ا‬‫ء‬
muhãnen lejãlin xhãe
b) ّ‫ﻮ‬ - kur zanorja e shfaqet para waw-it, p.sh.:
‫ك‬‫ز‬‫ﻮ‬ً‫ة‬ ‫ل‬‫ص‬‫ﻮ‬‫ة‬ ‫ج‬‫ن‬‫ﻮ‬‫ة‬
zekãten ṣâlãte nexhãti

49. 49
c) ‫ى‬- kur zanorja e shfaqet para ja-së, p.sh.:
‫ﺮ‬
ْ
‫ك‬‫ذ‬‫ى‬ ‫ﺪ‬
ْ
‫ه‬‫أ‬‫ى‬ ‫ﻮ‬
ْ
‫ق‬‫ت‬‫ى‬
dhikrẫ ehdã teḳwã
d) ّ- kur ky elif i vogël shfaqet mbi shkronjë ose pas zanores e,
p.sh.:
‫ه‬‫ـ‬‫ه‬‫ﺬ‬ ‫ل‬‫س‬‫ـ‬ٌ‫م‬ ‫م‬‫ـ‬‫ك‬‫ل‬
hãdhihi selãmun mãliki
Nëse waw-i ose ja-ja vijnë për ta shndërruar zanoren "e"
në "a" të gjatë, atëherë mbi këto dy shkronja vendoset
një elif i vogël, siç shihet në shembujt e mësipërm.
Pra: ‫ى‬ ‫و‬
Vini re!

50. 50
Lexo shembujt në vijim!
‫ى‬‫ﺮ‬
ْ
‫خ‬‫أ‬ ‫ﻮ‬‫ي‬‫ح‬‫ة‬ ‫اء‬‫ج‬
ٍ‫ان‬‫ﻮ‬
ْ
‫ن‬‫ص‬ ‫ا‬‫ّن‬‫أ‬ ‫ل‬ ْ‫ص‬‫ي‬
‫ا‬‫ن‬‫ت‬‫ـ‬‫اي‬‫ء‬ ‫ى‬‫او‬‫ء‬ ‫ﺮ‬‫آئ‬‫ص‬‫ب‬
‫ة‬‫ﻮ‬‫ن‬‫م‬ ‫ت‬‫ـ‬‫ن‬‫ج‬ ‫ى‬‫ث‬
ْ
‫ن‬‫أ‬

51. 51
SHNDËRRIMI I ZANORES "I" ّNË "I" TË GJATË
Zanorja "i" shndërrohet në "i" të gjatë atëherë kur kjo zanore
shfaqet para shkronjës ja, p.sh.:
ّ‫ى‬ ose ّ‫ي‬
Shembuj:
‫ﺮ‬‫ك‬‫يـ‬ٌ‫م‬ ‫ب‬‫م‬‫يـ‬ٍ‫ن‬ ‫ن‬‫ب‬‫ى‬
kerĩmun mubĩnin benĩ
‫ف‬‫ي‬‫ه‬ ‫ﻮ‬‫ت‬ ْ‫س‬‫ي‬‫ى‬ ‫ﺪ‬‫ح‬‫ي‬‫ا‬ً‫ث‬
fĩhi jestewĩ ḥadĩthen

52. 52
Lexo shembujt në vijim!
ٌ
‫يﺪ‬‫ه‬‫ش‬ ‫ي‬‫ح‬‫ر‬ ‫ي‬‫ح‬
‫ى‬‫ن‬ْ‫ي‬‫ع‬ ٍ‫ي‬‫ث‬‫ك‬ ‫ن‬‫إ‬
‫ي‬‫ظ‬‫ك‬ ‫يل‬‫ق‬
ٌ
‫يﺪ‬‫َح‬
‫ا‬ً‫يم‬‫ك‬‫ح‬ ‫ل‬‫س‬‫ر‬ ‫ى‬‫يق‬‫ف‬ ْ‫ﻮ‬‫ت‬

53. 53
SHNDËRRIMI I ZANORES "U" ّNË "U" TË GJATË
Zanorja "u" shndërrohet në "u" të gjatë atëherë kur kjo zanore
shfaqet para shkronjës waw, p.sh.:
ّ‫ﻮ‬
Shembuj:
‫ن‬‫ﻮ‬‫ر‬ ‫س‬‫ﻮ‬
ٌ
‫ة‬‫ر‬ ‫د‬‫و‬‫ن‬
nũrun sũratun dũni
‫د‬‫و‬‫و‬‫د‬ ‫َل‬‫و‬ ‫ي‬‫ﻮ‬‫ل‬‫ص‬
wedũdun ledhũ jũṣale

54. 54
Lexo shembujt në vijim!
‫وت‬‫أ‬ ‫ﻮل‬‫س‬‫ر‬ ‫ﻮر‬‫ف‬‫غ‬
‫ﻮن‬‫ن‬‫م‬
ْ
‫ؤ‬‫ي‬ ‫ا‬ً‫ج‬‫و‬‫ﺮ‬‫ب‬ ‫ف‬‫ﻮس‬‫ي‬
‫ا‬ ً‫ﻮر‬‫ك‬‫ش‬ ‫ا‬‫ه‬‫ﻮد‬‫ق‬‫و‬ ‫ﻮن‬‫غ‬ْ‫ب‬‫ي‬
‫ﺮ‬‫ي‬‫آ‬‫ون‬‫ء‬ ٍ‫ﻮن‬‫ن‬ ْ‫س‬‫م‬ ْ‫ه‬‫ﻮر‬‫ن‬‫ب‬

55. 55
LIDHJA E FJALËVE
Kur shfaqet kjo shenjë (‫ٱ‬) ndërmjet dy, tri, katër a pesë fjalësh,
nënkupton se të gjitha ato duhet të lidhen sikur të ishin një fjalë e
vetme.
Nëse lami vjen pas kësaj shenje (‫ٱ‬) pa sukun, atëherë nuk lexohet,
por tejkalohet duke përforcuar gjithmonë shkronjën vijuese me
teshdid ( ‫ٱ‬‫ل‬ّ ). Ndërkaq, kur vjen me sukun (
ْ
‫ٱل‬), atëherë patjetër
duhet lexuar, sikurse edhe shkronjat e tjera.
Shkronjat te të cilat lexohet lami, quhen el-huruf el-kamerije.
Ato janë:
‫ي‬ ‫و‬ ‫ه‬ ‫م‬ ‫ك‬ ‫ق‬ ‫ف‬ ‫غ‬ ‫ع‬ ‫خ‬ ‫ح‬ ‫ج‬ ‫ب‬ ‫أ‬
Kurse shkronjat te të cilat nuk lexohet lami, quhen el-huruf esh-
shemsije.
Ato janë:
‫ن‬ ‫ل‬ ‫ظ‬ ‫ط‬ ‫ض‬ ‫ص‬ ‫ش‬ ‫س‬ ‫ز‬ ‫ر‬ ‫ذ‬ ‫د‬ ‫ث‬ ‫ت‬
Ka raste kur pas kësaj shenje ‫ٱ‬ vjen ndonjë shkronjë tjetër pos
lamit.

56. 56
Shembuj:
‫ن‬ ْ‫س‬‫ح‬‫ٱل‬‫اب‬‫ﻮ‬‫ث‬ ‫ن‬‫م‬‫ٱل‬‫آء‬‫م‬‫س‬ ‫م‬ ْ‫ﻮ‬‫ي‬‫ٱلـ‬‫ين‬‫ﺪ‬
ḥusnu’th-thewãbi mine’s-semãi jewmi’d-dĩni
‫ى‬‫ض‬‫ق‬‫ٱ‬‫ﺮ‬ْ‫م‬
ْ
‫ْل‬ ‫ـ‬‫ب‬‫ٱ‬‫ق‬‫ح‬
ْ
‫ل‬ ‫ن‬‫م‬‫ٱ‬‫ﺔ‬‫ن‬‫ج‬
ْ
‫ل‬
ḳuḍije’l-emru bi’l-ḥaḳḳi mine’l-xhinneti
Lexo shembujt në vijim!
‫ل‬ْ‫ي‬‫ل‬
ْ
‫ٱل‬‫ر‬
ْ
‫ﺪ‬‫ق‬ ‫م‬‫ك‬‫ل‬‫ٱ‬‫ار‬‫ل‬
ْ
‫ي‬‫ب‬‫ٱ‬‫ء‬ ْ‫ﺮ‬‫م‬
ْ
‫ل‬
‫ال‬‫ﻮ‬ْ‫م‬‫أ‬‫ٱل‬‫اس‬‫ن‬ ‫ب‬‫ٱ‬‫ل‬
ْ
‫ﺪ‬‫ع‬
ْ
‫ل‬ ‫ب‬‫ر‬
ْ
‫ٱل‬‫ع‬‫ـ‬‫ي‬‫م‬‫ل‬
ْ
‫ي‬‫ع‬‫ٱ‬‫ي‬‫ق‬‫ي‬
ْ
‫ل‬ ‫ي‬‫ق‬‫م‬‫ٱل‬‫ص‬‫ﻮ‬‫ل‬‫ة‬ ‫ح‬ ْ‫ص‬‫أ‬‫ب‬‫ـ‬‫ب‬‫ٱ‬‫يل‬‫ف‬
ْ
‫ل‬
‫ﺮ‬ ْ‫ص‬‫ن‬
ْ
‫ٱل‬‫ي‬‫ن‬‫م‬
ْ
‫ؤ‬‫م‬ ‫ن‬‫م‬‫ل‬‫ٱ‬‫ق‬‫ت‬‫ى‬ ‫ل‬ْ‫ح‬‫ر‬‫ٱ‬‫آء‬‫ت‬‫لش‬

57. 57
RËNIA E ZGJATIMEVE
Zgjatimet që gjenden në fund të fjalëve bien vetëm atëherë kur
bëhet lidhja e fjalëve ndërmjet njëra-tjetrës, ose, thënë ndryshe,
zgjatimet që gjenden para kësaj shenje lidhëse ‫ٱ‬ bien, pra, nuk
lexohen.
Shembuj:
‫ﻮ‬‫م‬‫س‬‫ى‬‫ٱ‬‫ى‬‫ـﺪ‬
ْ
‫ْل‬ ‫ن‬
ْ
‫ل‬‫ق‬‫ا‬‫ٱ‬
ْ
‫ل‬
ْ
‫َح‬
mũse’l-hudã ḳulne’ḥmil
‫ﺪ‬ْ‫َي‬‫ى‬‫ٱل‬‫يل‬‫ب‬‫س‬ ‫ش‬
ْ
‫غ‬‫ي‬‫ى‬‫ٱ‬‫ل‬ْ‫ي‬‫ل‬
jehdi’s-sebĩle juġshi’l-lejle
‫يم‬‫ق‬‫أ‬‫ﻮ‬‫ا‬‫ٱل‬‫ة‬‫ﻮ‬‫ل‬‫ص‬ ‫وت‬‫أ‬‫ﻮ‬‫ا‬‫ٱ‬‫ب‬‫ـ‬‫ت‬‫ك‬
ْ
‫ل‬
eḳĩmu’ṣ-ṣâlãte ũtu’l-kitãbe

58. 58
Lexo shembujt në vijim!
‫و‬‫ذ‬‫ٱل‬
ْ
‫َح‬‫ﺮ‬‫ﺔ‬ ‫ى‬‫ﺮ‬‫ت‬‫و‬‫ٱ‬‫ك‬
ْ
‫ل‬‫ف‬
ْ
‫ل‬ ‫ِف‬‫ٱ‬‫ض‬ ْ‫ر‬
ْ
‫ْل‬
‫ى‬‫ﻮ‬
ْ
‫ش‬‫ي‬‫ٱ‬‫ﻮه‬‫ج‬‫ﻮ‬
ْ
‫ل‬ ‫َل‬ ْ‫و‬‫أ‬‫ٱل‬‫اس‬‫ن‬ ‫ـ‬‫ه‬‫ا‬‫ﺬ‬‫ٱ‬‫ﺪ‬
ْ
‫ع‬‫ﻮ‬
ْ
‫ل‬
‫ﻮ‬‫ت‬‫ا‬‫ء‬‫ا‬‫ٱ‬‫ﻮ‬‫ك‬‫لﺰ‬‫ة‬ ‫ا‬‫م‬‫ٱ‬‫ـ‬‫ل‬‫ت‬ْ‫ب‬‫ه‬ ‫ال‬‫ق‬‫و‬‫ٱ‬‫ﺪ‬
ْ
‫م‬‫ح‬
ْ
‫ل‬
‫ا‬‫ذ‬‫إ‬‫ٱ‬‫ق‬‫س‬‫ت‬ ‫ل‬‫إ‬‫ٱ‬‫ين‬‫َل‬ ‫َل‬‫إ‬‫ٱ‬‫ى‬‫ـﺪ‬
ْ
‫ْل‬
Elifi që vjen në këtë formë ( ‫ا‬ ), pra me këtë zero të
vogël mbi të, nuk lexohet fare, siç shihet edhe në
shembujt e mësipërm.
Vini re!

59. 59
SHQIPTIMI I FJALËS “ALLAH”
‫ٱلل‬
Shkronja Lam e përforcuar me teshdid, e cila gjendet në fjalën
“Allah”, herë lexohet “L”, herë lexohet “LL”.
Ajo lexohet “L” kur para saj ndodhet zanorja “i”, gjegjësisht kesreja.
‫ين‬‫د‬‫ٱلل‬ ‫ٱلل‬‫ب‬ ‫م‬ ْ‫س‬‫ب‬‫ٱلل‬
dĩni’l-lãhi bi’l-lãhi bismi’l-lãhi
Ndërkaq, nëse para saj ndodhet zanorja “e” (fet’ha) ose ajo “u”
(dammeja), atëherë lexohet “LL”.
‫ن‬‫م‬‫ٱلل‬ ‫ن‬‫إ‬‫ٱلل‬ ‫ٱلل‬‫و‬
mina’ll-llãhi inna’ll-llãhe wa’ll-llãhu
‫ود‬‫ﺪ‬‫ح‬‫ٱلل‬ ‫اي‬‫ء‬‫ـ‬‫ت‬‫ٱلل‬ ‫ﺪ‬ْ‫ب‬‫ع‬‫ٱلل‬
ḥudũdu’ll-llãhi ãjãtu’ll-llãhi ӑbdu’ll-llãhi

60. 60
Lexo shembujt në vijim!
‫و‬‫لل‬ ‫ﻮل‬‫س‬‫ر‬‫ٱلل‬ ‫ﺪ‬‫ع‬‫و‬‫ٱلل‬
‫اف‬‫خ‬‫أ‬‫ٱلل‬ ‫ﺮ‬
ْ
‫ك‬‫ذ‬‫ٱلل‬ ‫ل‬
ْ
‫ض‬‫ف‬‫ٱلل‬
‫و‬‫ٱ‬‫ﻮ‬‫ق‬‫ت‬‫ا‬‫ٱ‬‫لل‬ ‫ِف‬‫يل‬‫ب‬‫س‬‫ٱلل‬ ‫ل‬‫ح‬‫أ‬‫ٱلل‬

61. 61
NGJASHMËRIA E SHKRONJAVE
Nganjëherë mund të ngatërrohet një shkronjë me ndonjë tjetër për
shkak të vendartikulimit të njëjtë ose afërsisë së tij, për shembull,
shkronja Ăjn mund të shqiptohet si Hemze a Elif, ose shkronja Ḥa e
rëndë si Ha e lehtë etj. Për këtë arsye, ne po i paraqesim këtu disa
krahasime praktike ndërmjet shkronjave që më së shumti mund t’u
ngatërrohen lexuesve të rinj të Kuranit. Por, megjithatë, mësuesit i
bie barra më e rëndë për largimin e pështjellimeve të tilla nga
nxënësit.
Këtu mund të ndihmojnë edhe programet e ndryshme të
shqiptimit të shkronjave arabe.
Shkronjat arabe që nuk gjenden në alfabetin e gjuhës shqipe janë
këto:
‫ح‬–‫خ‬–‫ص‬–‫ض‬–‫ط‬–‫ظ‬–‫ع‬–‫غ‬–‫ق‬–‫و‬
(Ḥã, Ḣẫ', Ṣẫd, Ḍẫd, Ṭẫ', Ḍhẫ', Ӑjn, Ġajn, Ḳẫf, Waw)

62. 62
)‫ت‬-‫ط‬(
Taja dhe Ṭâja
)‫أ‬-‫ع‬(
Elifi dhe Ӑjni
َ‫اب‬َ‫ط‬ َ‫ب‬َ‫َت‬ ‫ن‬َ‫ع‬ ‫َن‬‫أ‬
َ‫ر‬َ‫ط‬َ‫س‬ ََ‫ت‬َ‫س‬ َ‫ل‬َ‫ع‬َ‫س‬ َ‫َل‬‫أ‬َ‫س‬
َ‫ط‬َ‫ب‬َ‫ر‬ َ‫ت‬َ‫ب‬َ‫ر‬ َ‫اع‬َ‫ش‬ َ‫اء‬َ‫ش‬
‫ن‬‫ي‬ِ‫ط‬ ‫ن‬‫ي‬ِ‫ت‬ ‫ن‬‫ل‬َ‫م‬َ‫ع‬ ‫ن‬‫ل‬َ‫َم‬‫أ‬
َ‫ط‬‫ا‬َ‫َم‬‫أ‬ َ‫ات‬َ‫َم‬‫أ‬ َ‫ع‬َ‫ر‬َ‫ب‬ َ‫أ‬َ‫ر‬َ‫ب‬
)‫خ‬-‫غ‬(
Ḣâja dhe Ġajni
)‫س‬-‫ص‬(
Sini dhe Ṣâdi
َ‫اب‬َ‫غ‬ َ‫اب‬َ‫خ‬ ‫ب‬َ‫ص‬ ‫ب‬َ‫س‬
ََ‫ب‬‫َغ‬‫أ‬ ََ‫ب‬‫َخ‬‫أ‬ َ‫د‬َ‫ص‬َ‫ف‬ َ‫د‬َ‫س‬َ‫ف‬
َ‫غ‬َ‫ر‬‫َف‬‫أ‬ َ‫خ‬َ‫ر‬‫َف‬‫أ‬ ‫ص‬َ‫م‬ ‫س‬َ‫م‬
َ‫ي‬َ‫غ‬ َ‫ي‬َ‫خ‬ ‫ن‬‫ة‬َ‫ور‬ُ‫ص‬ ‫ن‬‫ة‬َ‫ور‬ُ‫س‬
َ‫غ‬‫ا‬َ‫س‬ َ‫اخ‬َ‫س‬ ‫ن‬‫د‬‫ي‬ِ‫ع‬َ‫ص‬ ‫ن‬‫د‬‫ي‬ِ‫ع‬َ‫س‬

63. 63
)‫ذ‬-‫ظ‬(
Dhali dhe Ḍhâja
)‫د‬-‫ض‬(
Dali dhe Ḍâdi
ً‫يل‬ِ‫ل‬َ‫ظ‬ ً‫يل‬ِ‫ل‬َ‫ذ‬ ‫ن‬‫ب‬‫ر‬َ‫ض‬ ‫ن‬‫ب‬‫ر‬َ‫د‬
َ‫ر‬َ‫ف‬َ‫ظ‬ َ‫ر‬َ‫ف‬َ‫ذ‬ ‫ن‬‫ر‬ِ‫ض‬َ‫َن‬ ‫ن‬‫ر‬ِ‫د‬َ‫َن‬
ّ‫ل‬ِ‫ظ‬ُ‫م‬ ّ‫ل‬ِ‫ذ‬ُ‫م‬ ‫ض‬َ‫ع‬ ‫د‬َ‫ع‬
‫ن‬‫ي‬ِ‫ظ‬َ‫ن‬ ‫ن‬‫ير‬ِ‫ذ‬َ‫ن‬ ‫ل‬َ‫ض‬ ‫ل‬َ‫د‬
‫ل‬َ‫ظ‬َ‫أ‬ ‫ل‬َ‫ذ‬َ‫أ‬ َ‫ع‬َ‫ض‬َ‫ر‬ َ‫ع‬َ‫د‬َ‫ر‬
)‫ه‬-‫ح‬(
Haja dhe Ḥaja
)‫ح‬-‫خ‬(
Ḥaja dhe Ḣâja
‫ن‬‫د‬ِ‫ام‬َ‫ح‬ ‫ن‬‫د‬ِ‫ام‬َ‫ه‬ َ‫د‬َِ‫َخ‬ َ‫د‬َِ‫َح‬
َ‫ر‬ََ‫َن‬ َ‫ر‬ََ‫َن‬ َ‫ن‬َ‫ز‬‫َخ‬‫أ‬ َ‫ن‬َ‫ز‬‫َح‬‫أ‬
‫ن‬‫اح‬َ‫ب‬‫َش‬‫أ‬ ‫ن‬‫اه‬َ‫ب‬‫َش‬‫أ‬ ‫ن‬‫م‬َ‫َل‬ ‫ن‬‫م‬َ‫َل‬
‫ن‬‫م‬َ‫ر‬َ‫ح‬ ‫ن‬‫م‬َ‫ر‬َ‫ه‬ َ‫خ‬‫س‬َ‫ف‬َ‫ت‬ َ‫ح‬‫س‬َ‫ف‬َ‫ت‬
‫ن‬‫ر‬ِ‫اح‬َ‫س‬ ‫ن‬‫ر‬ِ‫اه‬َ‫س‬ ‫ا‬ً‫خ‬‫س‬َ‫م‬ ‫ا‬ً‫ح‬‫س‬َ‫م‬

64. 64
)‫ك‬-‫ق‬(
Kẽfi dhe Ḳâfi
َ‫ل‬َ‫ف‬َ‫ق‬ َ‫ل‬َ‫ف‬َ‫ك‬
َ‫د‬َ‫ق‬َ‫ر‬ َ‫د‬َ‫ك‬َ‫ر‬
َ‫ق‬َ‫ل‬َ‫س‬ َ‫ك‬َ‫ل‬َ‫س‬
َ‫س‬َ‫ب‬َ‫ق‬ َ‫س‬َ‫ب‬َ‫ك‬
‫ق‬َ‫ش‬ ‫ك‬َ‫ش‬

65. 65
NJOHURI TË PËRGJITHSHME
Numrat
١ ٢ ٣ ٤ ٥
1 2 3 4 5
‫د‬ِ‫اح‬َ‫و‬ ‫ان‬
َ
‫ن‬
ْ
‫ث‬ِ‫ا‬ ‫ة‬
َ
‫ث‬
َ
‫َل‬
َ
‫ث‬ ‫ة‬َ‫ع‬َ‫ب‬ْ‫ر‬
َ
‫أ‬ ‫ة‬ َ‫س‬
ْ َ
‫َخ‬
٦ ٧ ٨ ٩ ١٠
6 7 8 9 10
‫ة‬
َّ
‫ت‬ِ‫س‬ ‫ة‬َ‫ع‬
ْ
‫ب‬َ‫س‬ ‫ة‬َ‫ي‬ِ‫ن‬‫ا‬َ‫م‬
َ
‫ث‬ ‫ة‬َ‫ع‬ْ‫س‬ِ‫ت‬ ‫ة‬َ ْ
‫ْش‬َ‫ع‬

66. 66
Ditët e javës
E hënë ‫م‬ْ‫و‬َ‫ي‬ِ
ْ
‫ال‬ِ
ْ
‫ي‬
َ
‫ن‬
ْ
‫ث‬
E martë ‫م‬ْ‫و‬َ‫ي‬‫ث‬‫ال‬ِ‫ء‬‫ا‬
َ
‫ث‬
َ
‫َل‬
E mërkurë ‫م‬ْ‫و‬َ‫ي‬
َ ْ
‫ال‬ِ‫ء‬‫ا‬َ‫ع‬ِ‫ب‬ْ‫ر‬
E enjte ‫م‬ْ‫و‬َ‫ي‬َْ
‫ال‬ِ‫يس‬ِ‫م‬
E premte
ْ
‫ال‬ ‫م‬ْ‫و‬َ‫ي‬ِ‫ة‬َ‫ع‬‫م‬
E shtunë ‫م‬ْ‫و‬َ‫ي‬‫ا‬ِ‫ت‬
ْ
‫ب‬ َّ‫لس‬
E diel ‫م‬ْ‫و‬َ‫ي‬
َ ْ
‫ل‬ ‫ا‬ِ‫د‬َ‫ح‬

67. 67
Muajt hënorë
‫ب‬َ‫ج‬َ‫ر‬ ٧ ‫م‬َّ‫ر‬َ‫ح‬‫م‬
ْ
‫ال‬ ١
‫ان‬َ‫ب‬
ْ
‫ع‬
َ
‫ش‬ ٨ ‫ر‬
َ
‫ف‬ َ‫ص‬ ٢
‫ان‬
َ
‫ض‬َ‫م‬َ‫ر‬ ٩ ِ‫ل‬َّ‫و‬
َ ْ
‫ال‬ ‫يع‬ِ‫ب‬َ‫ر‬ ٣
‫ال‬َّ‫و‬
َ
‫ش‬ ١٠ َّ‫ال‬ ‫يع‬ِ‫ب‬َ‫ر‬ِ‫ان‬ ٤
‫و‬‫ذ‬
ْ
‫ال‬ِ‫ة‬
َ
‫د‬
ْ
‫ع‬
َ
‫ق‬ ١١ ‫و‬
ْ
‫ال‬ ‫ى‬
َ
‫اد‬َ‫ُج‬
َ
‫ل‬ ٥
ِ
ْ
‫ال‬ ‫و‬‫ذ‬ِ‫ة‬َّ‫ج‬ ١٢
ْ
‫ال‬ ‫ى‬
َ
‫اد‬َ‫ُج‬ِ‫ة‬َ‫ر‬ِ‫خ‬ ٦

68. 68
‫ة‬ َ‫ِح‬‫ت‬‫ا‬َ‫ف‬ْ‫ال‬ ُ‫َة‬‫ر‬‫و‬ ُ‫س‬
Surja El Fatiha
Me emrin e Allahut, të Gjithëmëshirshmit,
Mëshiruesit! Falënderimi i takon Allahut, Zotit të
botëve, të Gjithëmëshirshmit, Mëshirëplotit,
Sunduesit të Ditës së Gjykimit. Vetëm Ty të
adhurojmë dhe vetëm prej Teje ndihmë kërkojmë.
Udhëzona në rrugën e drejtë! Në rrugën e atyre që u
ke dhuruar mirësi e jo në të atyre që kanë shkaktuar
zemërimin Tënd, as në të atyre që janë të humbur!

69. 69
THËNIE TË TË DËRGUARIT MUHAMED ‫ﷺ‬
‫ا‬َ‫م‬َ‫ع‬َ‫م‬َ‫ت‬
ْ
‫اج‬ٌ‫م‬ْ‫و‬
َ
‫ق‬ِ‫ِف‬ٍ‫ت‬
ْ
‫ي‬َ‫ب‬ْ‫ن‬ِ‫م‬ِ‫وت‬‫ي‬‫ب‬ِ
َّ
‫اَّلل‬
َ
‫ون‬‫ل‬
ْ
‫ت‬
َ
‫ي‬َ‫اب‬َ‫ت‬ِ‫ك‬ِ
َّ
‫اَّلل‬
‫ه‬
َ
‫ون‬‫س‬َ‫ار‬
َ
‫د‬َ‫ت‬َ‫ي‬َ‫و‬ْ‫م‬‫ه‬
َ
‫ن‬
ْ
‫ي‬َ‫ب‬
َّ
‫ل‬ِ‫إ‬
ْ
‫ت‬
َ
‫ل‬َ‫ز‬
َ
‫ن‬‫م‬ِ‫ه‬
ْ
‫ي‬
َ
‫ل‬َ‫ع‬‫ة‬
َ
‫ين‬ِ‫ك‬ َّ‫الس‬‫م‬‫ه‬
ْ
‫ت‬َ‫ي‬ ِ‫ش‬
َ
‫غ‬َ‫و‬
‫ة‬َ ْ
‫ْح‬َّ‫الر‬‫م‬‫ه‬
ْ
‫ت‬
َّ
‫ف‬َ‫ح‬َ‫و‬‫ة‬
َ
‫ك‬ِ‫ئ‬‫َل‬َ‫م‬
ْ
‫ال‬‫م‬‫ه‬َ‫ر‬
َ
‫ك‬
َ
‫ذ‬َ‫و‬ْ‫ن‬َ‫يم‬ِ‫ف‬
َّ
‫اَّلل‬. ‫ه‬
َ
‫د‬
ْ
‫ن‬ِ‫ع‬
"Sa herë që mblidhet një grup njerëzish në ndonjë shtëpi të Allahut
(xhami) për ta lexuar Librin e Allahut dhe për ta studiuar atë
ndërmjet vete, zbret mbi ta qetësia, i mbulon mëshira, i rrethojnë
melekët dhe i përmend Allahu para atyre që janë pranë Tij."
. ‫ه‬َ‫م‬
َّ
‫ل‬َ‫ع‬َ‫و‬
َ
‫آن‬ْ‫ر‬‫الق‬ َ‫م‬
َّ
‫ل‬َ‫ع‬
َ
‫ت‬ ْ‫ن‬َ‫م‬ ْ‫م‬‫ك‬
ْ
‫ْي‬
َ
‫خ‬
"Më i miri prej jush është ai që e mëson Kuranin dhe ua mëson të
tjerëve."
‫وه‬‫ل‬
ْ
‫ت‬
َ
‫ي‬ َ‫و‬‫ه‬
َ
‫ف‬
َ
‫آن‬ْ‫ر‬‫ق‬
ْ
‫ال‬
َّ
‫اَّلل‬ ‫اه‬
َ
‫آت‬
ٌ
‫ل‬‫ج‬َ‫ر‬ : ِ
ْ
‫ي‬َ‫ت‬
َ
‫ن‬
ْ
‫اث‬ ِ‫ِف‬
َّ
‫ل‬ِ‫إ‬
َ
‫د‬ َ‫س‬َ‫ح‬
َ
‫ل‬
َ‫اء‬
َ
‫آن‬َ‫و‬ ِ‫ل‬
ْ
‫ي‬
َّ
‫الل‬ َ‫اء‬
َ
‫آن‬
‫ا‬
‫ال‬َ‫م‬
َّ
‫اَّلل‬ ‫اه‬
َ
‫آت‬
ٌ
‫ل‬‫ج‬َ‫ر‬َ‫و‬ ِ‫ار‬َ‫ه‬َّ‫انل‬َ‫اء‬
َ
‫آن‬ ‫ه‬‫ق‬ِ‫ف‬
ْ
‫ن‬‫ي‬ َ‫و‬‫ه‬
َ
‫ف‬
‫ال‬َ‫و‬ ِ‫ل‬
ْ
‫ي‬
َّ
‫ل‬ِ‫ار‬َ‫ه‬َّ‫انل‬ َ‫اء‬
َ
‫آن‬.
"Zilia lejohet vetëm në dy gjëra: ta kesh zili njeriun të cilit Allahu ia
ka dhënë Kuranin dhe ai e lexon atë ditë e natë dhe njeriun të cilit
Allahu i ka dhënë pasuri dhe ai e shpenzon atë ditë e natë (në
rrugën e Allahut)."

70. 70
ْ‫ن‬َ‫م‬ِ
ْ
‫ْش‬َ‫ع‬ِ‫ب‬ ‫ة‬
َ
‫ن‬ َ‫س‬َْ
‫ال‬َ‫و‬
ٌ
‫ة‬
َ
‫ن‬ َ‫س‬َ‫ح‬ ِ‫ه‬ِ‫ب‬ ‫ه‬
َ
‫ل‬
َ
‫ف‬ ِ
َّ
‫اَّلل‬ ِ‫اب‬َ‫ت‬ِ‫ك‬ ْ‫ن‬ِ‫م‬ ‫ا‬
‫ا‬
‫ف‬ْ‫ر‬َ‫ح‬
َ
‫أ‬َ‫ر‬
َ
‫ق‬
ٌ
‫ف‬ْ‫ر‬َ‫ح‬ ٌ‫م‬
َ
‫ل‬َ‫و‬
ٌ
‫ف‬ْ‫ر‬َ‫ح‬
ٌ
‫ف‬ِ‫ل‬
َ
‫أ‬ ْ‫ن‬ِ‫ك‬
َ
‫ل‬َ‫و‬
ٌ
‫ف‬ْ‫ر‬َ‫ح‬ ‫الم‬ ‫ول‬‫ق‬
َ
‫أ‬
َ
‫ل‬ ‫ا‬َ‫ه‬ِ‫ل‬‫ا‬
َ
‫ث‬
ْ
‫م‬
َ
‫أ‬
.
ٌ
‫ف‬ْ‫ر‬َ‫ح‬ ٌ‫يم‬ِ‫م‬َ‫و‬
"Ai që e lexon një shkronjë nga Libri i Allahut të Madhëruar, ka një
shpërblim i cili shtohet dhjetëfish. Nuk them se elifi, lami dhe mimi
janë një shkronjë, por elifi është një shkronjë, lami një shkronjë dhe
mimi një shkronjë."
َ‫ع‬َ‫م‬ ِ‫ه‬ِ‫ب‬ ٌ‫ِر‬‫ه‬‫ا‬َ‫م‬ َ‫و‬
ُ
‫ه‬َ‫و‬
َ
‫آن‬ْ‫ر‬
ُ
‫ق‬
ْ
‫ال‬
ُ
‫أ‬َ‫ر‬
ْ
‫ق‬َ‫ي‬ ‫ِي‬
‫ه‬
‫اَّل‬ِ‫ة‬َ‫ر‬َ َ‫َب‬
ْ
‫ال‬ ِ‫ام‬َ‫ِر‬‫ك‬
ْ
‫ال‬ ِ‫ة‬َ‫ر‬
َ
‫ف‬ ‫ه‬‫الس‬
ِ‫ان‬َ‫ر‬
ْ
‫ج‬
َ
‫أ‬ ُ َ
‫َل‬
ٌ
‫اق‬
َ
‫ش‬ ِ‫ه‬ْ‫ي‬
َ
‫ل‬
َ
‫ع‬ َ‫و‬
ُ
‫ه‬َ‫و‬
َ
‫آن‬ْ‫ر‬
ُ
‫ق‬
ْ
‫ال‬
ُ
‫أ‬َ‫ر‬
ْ
‫ق‬َ‫ي‬ ‫ِي‬
‫ه‬
‫اَّل‬َ‫و‬.
"Ai që e lexon Kuranin duke qenë i përpiktë në leximin e tij, është
nën përcjelljen e melekëve shkrues, fisnikë dhe bamirës, ndërsa ai që
e lexon atë duke pasur vështirësi gjatë leximit, i ka dy shpërblime."

71. 71
LUTJE TË TË DËRGUARIT MUHAMED ‫ﷺ‬
‫ا‬َ‫ك‬‫د‬
ْ
‫ب‬
َ
‫ع‬
‫ي‬
‫ن‬ِ‫إ‬ َّ‫ـم‬‫ه‬
َّ
‫لل‬َ‫و‬‫ا‬َ‫و‬ َ‫ك‬ِ‫د‬
ْ
‫ب‬
َ
‫ع‬ ‫ن‬ْ‫ب‬‫ا‬‫ن‬ْ‫ب‬ِ‫ِت‬َ‫ي‬ ِ‫اص‬
َ
‫ن‬
َ
‫ك‬ِ‫ت‬َ‫م‬
َ
‫أ‬َ‫ك‬ِ‫د‬َ‫ي‬ِ‫ب‬ٍ‫اض‬َ‫م‬
َّ ِ‫ِف‬
َ
‫ك‬‫م‬
ْ
‫ك‬‫ح‬َّ ِ‫ِف‬
ٌ
‫ل‬
ْ
‫د‬َ‫ع‬َ‫ك‬‫اؤ‬
َ
‫ض‬
َ
‫ق‬
َ
‫ك‬‫ل‬
َ
‫أ‬
ْ
‫س‬
َ
‫أ‬
‫ي‬
‫ل‬‫ك‬ِ‫ب‬‫ا‬ٍ‫م‬
ْ
‫س‬َ‫ت‬
ْ
‫ي‬َّ‫م‬َ‫س‬
َ
‫ك‬
َ
‫ل‬ َ‫و‬‫ه‬
ِ‫ه‬ِ‫ب‬
َ
‫ك‬ َ‫س‬
ْ
‫ف‬
َ
‫ن‬ِ‫ِف‬ ‫ه‬َ ْ
‫ْل‬َ‫ز‬
ْ
‫ن‬
َ
‫أ‬ ْ‫و‬
َ
‫أ‬
َ
‫ك‬ِ‫اب‬َ‫ت‬ِ‫ك‬
َ
‫ك‬ِ‫ق‬
ْ
‫ل‬
َ
‫خ‬ ْ‫ن‬ِ‫م‬ ‫ا‬
‫ا‬
‫د‬َ‫ح‬
َ
‫أ‬ ‫ه‬َ‫ت‬
ْ
‫م‬
َّ
‫ل‬َ‫ع‬ ْ‫و‬
َ
‫أ‬ِ‫و‬
َ
‫أ‬
‫ا‬ِ‫ه‬ِ‫ب‬
َ
‫ت‬ْ‫ر‬
َ
‫ث‬
ْ
‫أ‬َ‫ت‬
ْ
‫س‬ِ‫ِف‬ِ‫م‬
ْ
‫ل‬ِ‫ع‬‫ا‬ِ‫ب‬
ْ
‫ي‬
َ
‫غ‬
ْ
‫ل‬َ‫ك‬
َ
‫د‬
ْ
‫ن‬ِ‫ع‬
ْ
‫ن‬
َ
‫أ‬
َ
‫ل‬َ‫ع‬
ْ َ
‫َت‬‫ا‬َ‫يع‬ِ‫ب‬َ‫ر‬
َ
‫آن‬ْ‫ر‬‫ق‬
ْ
‫ل‬ِ‫ِب‬
ْ
‫ل‬
َ
‫ق‬
‫ي‬ِ‫ر‬
ْ
‫د‬ َ‫ص‬ َ‫ور‬‫ن‬َ‫و‬. ‫ي‬‫ِّم‬
َ
‫ه‬ َ‫اب‬
َ
‫ه‬
َ
‫ذ‬َ‫و‬ ِ‫ِن‬ْ‫ز‬‫ح‬ َ‫ء‬
َ
‫َل‬َ‫ج‬َ‫و‬
"Allahu im, unë jam robi Yt, i biri i robit Tënd dhe i robëreshës Sate,
balli im është në dorën Tënde, unë jam nën sundimin Tënd, gjykimi
Yt ndaj meje është i drejtë. Të lutem me çdo emër Tëndin me të
cilin e ke emërtuar Veten ose që e ke zbritur në Librin Tënd, ose ia
ke mësuar ndokujt nga krijesat, ose e ke lënë në dijen Tënde të
fshehtë, ta bësh Kuranin freskinë e zemrës sime, dritën e gjoksit tim,
ngushëllimin e pikëllimit tim dhe larguesin e brengave të mia!"
.
َ
‫ك‬ِ‫ن‬‫ي‬ِ‫د‬
َ َ‫لَع‬ ِ‫ِب‬
ْ
‫ل‬
َ
‫ق‬
ْ
‫ت‬‫ي‬‫ب‬
َ
‫ث‬ ِ‫وب‬‫ل‬‫ق‬
ْ
‫ال‬ َ‫ب‬
‫ي‬
‫ل‬
َ
‫ق‬‫م‬ ‫ا‬َ‫ي‬ َّ‫م‬‫ه‬
َّ
‫الل‬
"Allahu im, o Ti që i ndryshon zemrat, forcoje zemrën time në fenë
Tënde!"
‫ا‬.
َ
‫ك‬ِ‫ت‬
َ
‫اد‬َ‫ب‬ِ‫ع‬ ِ‫ن‬ ْ‫س‬‫ح‬َ‫و‬ َ‫ك‬ِ‫ر‬
ْ
‫ك‬‫ش‬َ‫و‬ َ‫ك‬ِ‫ر‬
ْ
‫ك‬ِ‫ذ‬
َ َ‫لَع‬ ‫ي‬‫ِّن‬ِ‫ع‬
َ
‫أ‬ َّ‫م‬‫ه‬
َّ
‫لل‬
"Allahu im, më ndihmo të të përmend, të të falënderoj dhe të të
adhuroj në mënyrën më të mirë!"

72. 72
َّ‫م‬‫ه‬
َّ
‫الل‬ِ‫ن‬ِ‫د‬
ْ
‫اه‬ِ‫ف‬‫ي‬ْ‫ن‬َ‫م‬
َ
‫د‬
َ
‫ه‬‫ي‬َ‫ت‬ِ‫ِّن‬ِ‫ف‬ َ‫َع‬َ‫و‬ْ‫ن‬َ‫يم‬ِ‫ف‬َ‫ت‬
ْ
‫ي‬
َ
‫ف‬ َ‫َع‬ِ‫ِّن‬
َّ
‫ل‬َ‫و‬
َ
‫ت‬َ‫و‬
ْ‫ن‬َ‫يم‬ِ‫ف‬َ‫ت‬ْ َّ
‫َّل‬َ‫و‬
َ
‫ت‬
ْ
‫ك‬ِ‫ار‬َ‫ب‬َ‫و‬ِ‫ل‬‫ا‬َ‫يم‬ِ‫ف‬َ‫ت‬
ْ
‫ي‬ َ‫ط‬
ْ
‫ع‬
َ
‫أ‬ِ‫ِّن‬ِ‫ق‬َ‫و‬َّ َ
‫ش‬‫ا‬َ‫م‬َ‫ت‬
ْ
‫ي‬
َ
‫ض‬
ْ
‫ق‬
َ
‫ك‬
َّ
‫ن‬ِ‫إ‬
َ
‫ف‬ِ‫ِض‬
ْ
‫ق‬
َ
‫ت‬
َ
‫ل‬َ‫و‬
َ
‫َض‬
ْ
‫ق‬‫ي‬
َ
‫ك‬
ْ
‫ي‬
َ
‫ل‬َ‫ع‬‫ه‬
َّ
‫ن‬ِ‫إ‬
َ
‫ل‬
‫ث‬
‫ل‬ِ‫ذ‬َ‫ي‬ْ‫ن‬َ‫م‬َ‫ت‬ْ َ
‫اَّل‬َ‫و‬
َ‫ت‬ْ‫ي‬
َ
‫د‬ َ‫َع‬ ‫ن‬َ‫م‬ ‫ث‬‫ز‬ِ‫ع‬َ‫ي‬
َ
‫ل‬َ‫و‬َ‫ت‬
ْ
‫ك‬َ‫ار‬َ‫ب‬
َ
‫ت‬‫ا‬
َ
‫ن‬َّ‫ب‬َ‫ر‬. َ‫ت‬ْ َ
‫اَّل‬َ‫ع‬
َ
‫ت‬َ‫و‬
"Allahu im, më bëj mua prej atyre që i ke udhëzuar, më bëj prej
atyre që u ke dhuruar shëndet dhe prej atyre që i ke miqësuar, më
begato në atë që ma ke dhënë dhe më ruaj nga e keqja që e ke
caktuar, sepse Ti je Ai që merr vendime dhe askush nuk mund të
vendosë për Ty! Vërtet nuk poshtërohet ai që Ti e ke miqësuar dhe
nuk mund të ngrihet lart ai që e ke armiqësuar! I Bekuar dhe i
Lartësuar je Ti, o Zoti ynë!"

73. 73
Shkruaj me bukurshkrim
ِ‫م‬ِ‫ل‬ ْ‫س‬ُ‫م‬
ْ
‫ال‬ ‫و‬
ُ
‫خ‬
َ
‫أ‬ ُ‫م‬ِ‫ل‬ ْ‫س‬ُ‫م‬
ْ
‫ال‬
ِ‫م‬ِ‫ل‬ ْ‫س‬ُ‫م‬
ْ
‫ال‬ ‫و‬
ُ
‫خ‬
َ
‫أ‬ ُ‫م‬ِ‫ل‬ ْ‫س‬ُ‫م‬
ْ
‫ال‬
. . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . .
ِ‫ِين‬‫د‬‫ال‬ ِ‫ِف‬ ُ‫ه‬ْ‫ه‬ِ
‫د‬
‫ق‬
َ
‫ف‬ُ‫ي‬ ‫ا‬ً ْ
‫ْي‬
َ
‫خ‬ ِ‫ه‬ِ‫ب‬ ُ ‫ه‬
‫اَّلل‬ ِ‫د‬ِ‫ر‬ُ‫ي‬ ْ‫ن‬َ‫م‬
ِ‫ِين‬‫د‬‫ال‬ ِ‫ِف‬ ُ‫ه‬ْ‫ه‬ِ
‫د‬
‫ق‬
َ
‫ف‬ُ‫ي‬ ‫ا‬ً ْ
‫ْي‬
َ
‫خ‬ ِ‫ه‬ِ‫ب‬ ُ ‫ه‬
‫اَّلل‬ ِ‫د‬ِ‫ر‬ُ‫ي‬ ْ‫ن‬َ‫م‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

74. 74

75. 75
Shkruaj me bukurshkrim
َ
‫ل‬
َ
‫ل‬ِ‫إ‬َ‫ه‬ُ ‫ه‬
‫اَّلل‬
‫ه‬
‫ل‬ِ‫إ‬ٌ‫د‬‫ه‬‫م‬
َ ُ
‫ُم‬
ُ
‫ول‬ُ‫س‬َ‫ر‬ِ
‫ه‬
‫اَّلل‬
َ
‫ل‬
َ
‫ل‬ِ‫إ‬َ‫ه‬ُ ‫ه‬
‫اَّلل‬
‫ه‬
‫ل‬ِ‫إ‬ٌ‫د‬‫ه‬‫م‬
َ ُ
‫ُم‬
ُ
‫ول‬ُ‫س‬َ‫ر‬ِ
‫ه‬
‫اَّلل‬
. .. . . . . . .. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ِ‫م‬‫ي‬ِ‫ظ‬َ‫ع‬
ْ
‫ال‬ ِ
‫ه‬
‫اَّلل‬
َ
‫ان‬َ‫ح‬ْ‫ب‬ُ‫س‬ ِ‫ه‬ِ‫د‬ْ‫م‬َ‫ح‬ِ‫ب‬َ‫و‬ ِ
‫ه‬
‫اَّلل‬
َ
‫ان‬َ‫ح‬ْ‫ب‬ُ‫س‬
ِ‫م‬‫ي‬ِ‫ظ‬َ‫ع‬
ْ
‫ال‬ ِ
‫ه‬
‫اَّلل‬
َ
‫ان‬َ‫ح‬ْ‫ب‬ُ‫س‬ ِ‫ه‬ِ‫د‬ْ‫م‬َ‫ح‬ِ‫ب‬َ‫و‬ ِ
‫ه‬
‫اَّلل‬
َ
‫ان‬َ‫ح‬ْ‫ب‬ُ‫س‬
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

76. 76

77. 77
ALFABETI I GJUHËS ARABE
‫ﺙ‬
Thã’
‫ﺛ‬‫ﺜ‬‫ﺚ‬
‫ﺕ‬
Tã’
‫ﺗ‬‫ﺘ‬‫ﺖ‬
‫ﺏ‬
Bã’
‫ﺐ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﺑ‬
‫ﺃ‬
Elif
‫ﺍ‬‫ﺎ‬ ‫ﺎ‬
‫ﺩ‬
Dãl
‫ﺩ‬‫ﺪ‬‫ﺪ‬
‫ﺥ‬
Ḣẫ’
‫ﺧ‬‫ﺨ‬‫ﺦ‬
‫ﺡ‬
Ḥã’
‫ﺣ‬‫ﺤ‬‫ﺢ‬
‫ﺝ‬
Xhĩm
‫ﺟ‬‫ﺠ‬‫ﺞ‬
‫ﺱ‬
Sĩn
‫ﺳ‬‫ﺴ‬‫ﺲ‬
‫ﺯ‬
Zãj
‫ﺯ‬‫ﺰ‬‫ﺰ‬
‫ﺭ‬
Rẫ’
‫ﺭ‬‫ﺮ‬‫ﺮ‬
‫ﺫ‬
Dhãl
‫ﺫ‬‫ﺬ‬‫ﺬ‬
‫ﻁ‬
Ṭẫ’
‫ﻃ‬‫ﻂ‬‫ﻄ‬
‫ﺽ‬
Ḍẫd
‫ﺿ‬‫ﻀ‬‫ﺾ‬
‫ﺹ‬
Ṣẫd
‫ﺻ‬‫ﺼ‬‫ﺺ‬
‫ﺵ‬
Shĩn
‫ﺷ‬‫ﺸ‬‫ﺶ‬
‫ﻑ‬
Fã’
‫ﻓ‬‫ﻔ‬‫ﻒ‬
‫ﻍ‬
Ġajn
‫ﻏ‬‫ﻐ‬‫ﻎ‬
‫ﻉ‬
Ӑjn
‫ﻋ‬‫ﻌ‬‫ﻊ‬
‫ﻅ‬
Ḍhẫ’
‫ﻇ‬‫ﻈ‬‫ﻆ‬
‫ﻡ‬
Mĩm
‫ﻣ‬‫ﻤ‬‫ﻢ‬
‫ﻝ‬
Lãm
‫ﻟ‬‫ﻠ‬‫ﻞ‬
‫ﻙ‬
Kẽf
‫ﻛ‬‫ﻜ‬‫ﻚ‬
‫ﻕ‬
Ḳẫf
‫ﻗ‬‫ﻘ‬‫ﻖ‬
‫ﻱ‬
Jã’
‫ﻳ‬‫ﻴ‬‫ﻲ‬
‫ﻭ‬
Wãw
‫ﻭ‬‫ﻮ‬‫ﻮ‬
‫ﻩ‬
Hã’
‫ﻫ‬‫ﻬ‬‫ﻪ‬
‫ﻥ‬
Nũn
‫ﻧ‬‫ﻨ‬‫ﻦ‬

78. 78

79. 79
Përmbajtja
Parathënie ............................................................................................3
Vlera e leximit të Kuranit fisnik............................................................5
Hyrje......................................................................................................7
Zanoret e gjuhës arabe....................................................................... 9
Bã' ........................................................................................................11
Tã'.........................................................................................................11
Thã' ..................................................................................................... 13
Xhĩm.................................................................................................... 13
Ḥã'....................................................................................................... 15
Ḣẫ'....................................................................................................... 15
Elif ....................................................................................................... 17
Dãl....................................................................................................... 17
Dhãl.....................................................................................................19
Rẫ'.......................................................................................................19
Zãj........................................................................................................ 21
Wãw.................................................................................................... 21
Sĩn .......................................................................................................23
Shĩn .....................................................................................................23
Ṣẫd.......................................................................................................25
Ḍẫd......................................................................................................25
Ṭẫ'........................................................................................................27
Ḍhẫ'.....................................................................................................27
Ӑjn ...................................................................................................... 29
Ġajn.................................................................................................... 29
Fã'........................................................................................................ 31
Ḳẫf ....................................................................................................... 31
Kẽf.......................................................................................................33

80. 80
Lãm .....................................................................................................33
Mĩm.....................................................................................................35
Nũn......................................................................................................35
Hã'.......................................................................................................37
Jã'........................................................................................................37
Përdorimi i tenvinit............................................................................ 39
Sukuni .................................................................................................42
Teshdidi (dyfishuesi, përforcuesi).................................................... 44
Hemzeja............................................................................................. 46
Zgjatimet ........................................................................................... 48
Shndërrimi i zanores "e" në "a" të gjatë........................................... 48
Shndërrimi i zanores "i" në "i" të gjatë.............................................. 51
Shndërrimi i zanores "u" në "u" të gjatë ...........................................53
Lidhja e fjalëve....................................................................................55
Rënia e zgjatimeve.............................................................................57
Shqiptimi i fjalës “Allah”................................................................... 59
Ngjashmëria e shkronjave .................................................................61
Njohuri të përgjithshme.................................................................... 65
Surja El Fatiha.................................................................................... 68
Thënie të të dërguarit Muhamed..................................................... 69
Lutje të të dërguarit Muhamed......................................................... 71
Shkruaj me bukurshkrim....................................................................73
Shkruaj me bukurshkrim....................................................................75
Alfabeti i gjuhës arabe .......................................................................77