De Rijksoverheid zet vastgoed in om zijn doelen te realiseren. Dit model beschrijft het primaire proces van de inzet van rijksvastgoed als een functioneel systeem, een geïntegreerd geheel van kernprocessen en procesfuncties.

1. Basisbedrijfsmodel Inzet Rijksvastgoed
Een integraal perspectief op kernprocessen en procesfuncties
Jan Diderik Bolk, Robin Nederlof, Frank Steeneken

2. Basisbedrijfsmodel Inzet Rijksvastgoed
De Rijksoverheid zet vastgoed in om zijn doelen te realiseren.
Dit model beschrijft het primaire proces van de inzet van
rijksvastgoed als een functioneel systeem, een geïntegreerd
geheel van kernprocessen en procesfuncties.
JDB, RN, FS 4-2-2019
2

3. The real beauty lies in experiencing the whole,
seeing them all come together fusing into one
Jamshid Gharajedaghi
JDB, RN, FS 4-2-2019
3

4. Functie van het model
De kernprocessen en procesfuncties in dit model zijn het
aangrijpingspunt voor:
1. Ontwerp van een rijksvastgoedorganisatie.
Door ze toe te delen aan organisatorische eenheden en
daarover stuur- en beheersingsprocessen te beleggen
wordt (de kern van) de organieke structuur gecreëerd.
2. Verbetering van prestaties.
Door ze te managen als onderdeel van een geïntegreerd
geheel kunnen aanzienlijke verbeteringen worden
bereikt voor de kritische succesfactoren doorlooptijd- en
service/ klantvriendelijkheid.
JDB, RN, FS 4-2-2019
4

5. Inzet van Rijksvastgoed:
•Projectrealisatie vastgoed andere eigenaar
•Ingebruikgeving vastgoed
• Instanhouding vastgoed
•Grondstoffen
•Overtollig vastgoed
Leveren expertise, advies en overig
Klanten
Leveranciers
Reikwijdte
JDB, RN, FS 4-2-2019
5

6. Fig 6.1 Simplified representation of the Main Functions Model (Malotaux)
Fundamentals of business engineering and management - A systems approach to people and organizations (http://www.delftacademicpress.nl/bij/b001extract.pdf)
Reikwijdte (vervolg)
Fractal
Visie
Toekomstverkenningen
Strategische doelen
Concrete doelen
Integraal Programma
Jaarplan
Projectrealisatie vastgoed
In gebruik gegeven vastgoed
In stand gehouden vastgoed
Grondstoffen
Overtollig vastgoed
JDB, RN, FS 4-2-2019
6

7. Opbouw
Het model wordt hierna stap voor stap opgebouwd aan de
hand van een systeem- en black box benadering.
Hierbij wordt uitgegaan van het doel van het systeem.
Vervolgens worden de subsystemen onderscheiden en aan de
hand van een product lifecycle benadering worden de
kernprocessen en hun (proces)functies bepaald, die moeten
worden vervuld om het doel te realiseren.
We beschreven daarna de functies in termen van wat gebeurt,
niet hoe het gebeurt.
Het model bevat geen stuur- en beheersingsprocessen*.
* Deze zijn onderdeel van de regelstructuur (zie sheet Gebruiksmogelijkheden (3)).
JDB, RN, FS 4-2-2019
7

8. Het Rijksvastgoedbedrijf zet vastgoed in voor
de realisatie van rijksoverheidsdoelen, in
samenwerking met, en met oog voor de
omgeving.
Missie
JDB, RN, FS 4-2-2019
8

9. Toezichthouders Omwonenden
Context*
Politiek
Waterschappen
Terreinbeherende
Organisaties
Gemeenten en Provincies
Belangengroepen
Rijksoverheid
Normeringsinstituten Kennisinstituten
…
…
* In- en uitstroom van ‘RVB eigen’ mensen en middelen zijn hier buiten beschouwing gelaten
JDB, RN, FS 4-2-2019
9

10. Klanten
Leveranciers
Vastgoedinzet
Omgevingselementbeheer
Vastgoedeenheid
- Subsystemen -
Grondstoffen
In gebruikgevingen
vastgoed
Instandhoudingen
vastgoed
Projectrealisaties
vastgoed
Omgevings-
elementen
Leveringen
Werken en
Diensten
Overtollig
vastgoed
Vastgoedeenheid
(andere eigenaar)
JDB, RN, FS 4-2-2019
10

11. Functie subsysteem
Vastgoedinzet
Projectrealisatie, ingebruikgeving en instandhouding,
van vastgoed voor huisvesting van de Rijksoverheid en
daaraan gelieerde organisaties, verkoop van overtollig
vastgoed en eventueel vrijgekomen grondstoffen.
JDB, RN, FS 4-2-2019
11

12. Functie subsysteem
Omgevingselementbeheer
Aankoop, aanhuur, waarde toevoeging (bijv.
gebiedsontwikkeling), teruglevering en ruil van
omgevingselementen*, om een balans te creëren tussen
de klantvraag, huisvestingsvisie van de rijksoverheid, en
de financiële positie.
•OMGEVINGSELEMENT: een in de buitenruimte (boven, op of onder het aardoppervlak) fysiek herkenbaar vastgoedoobject (bron: Vastgoed begrippen gedefinieerd en verklaard,
versie 0.1, datum: 1 februari 2019, status: concept)
JDB, RN, FS 4-2-2019
12

13. Product Lifecycle Management (PLM)
In industry, product lifecycle management
(PLM) is the process of managing the entire
lifecycle of a product from inception,
through engineering design and
manufacture, to service and disposal of
manufactured products*.
* Wikipedia
JDB, RN, FS 4-2-2019
13

14. Product Life Cycle (PLC)
Fasen in de levenscyclus van een dienst/product corresponderen
met de kernprocessen van het (sub)systeem dat ze voortbrengt.
JDB, RN, FS 4-2-2019
14
Definiëren
Ontwerpen
Construeren
Produceren
Beëindigen
Onderhouden

15. Fasen PLC/Kernprocessen
Definiëren: Onderzoeken van behoeften en opstellen van de te stellen
eisen aan de te leveren producten en diensten.
Ontwerpen: Modelleren van de te leveren producten en diensten.
Construeren: Aanleg en oprichten van productgebonden structuren en
gereedschappen, contracten, procedures, werkwijzen en
afspraken benodigd om producten en diensten te kunnen
produceren (in stand houden en beëindigen).
Produceren: Vervaardigen en leveren van de producten en diensten.
Onderhouden: Ondersteunen en onderhouden van de geleverde
producten en diensten.
Beëindigen: Uit gebruik nemen van de geleverde producten en
diensten, hulpbronnen retourneren naar hun bron.
JDB, RN, FS 4-2-2019
15

16. Klanten
Leveranciers
Vastgoedinzet
Omgevingselementbeheer
Inzet
Rijksvastgoed
Definiëren
Inzet
Rijksvastgoed
Ontwerpen
Inzet
Rijksvastgoed
Construeren
Inzet
Rijksvastgoed
Produceren
Inzet
Rijksvastgoed
Onderhouden
Inzet
Rijksvastgoed
Beëindigen
Kernprocessen
Tijd
JDB, RN, FS 4-2-2019
16
Werkstroomrichtingen

17. JDB, RN, FS 4-2-2019
17
Leveranciers
Klanten
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Definitie
Vastgoedinzet
Product
Definitie
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Definitie
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Ontwerp
Vastgoedinzet
Product
Ontwerp
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Ontwerp
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Constructie
Vastgoedinzet
Product
Constructie
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Constructie
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Productie
Vastgoedinzet
Product
Productie
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Productie
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Onderhoud
Vastgoedinzet
Product
Onderhoud
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Beëindiging
Vastgoedinzet
Product
Beëindiging
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Beëindiging
Leverancier(smarkt) Leverancier
Omgevingselement
Allocatie
Definitie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Definitie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Definitie
Omgevingselement
Allocatie
Ontwerp
Omgevingselement
Ontwikkeling
Ontwerp
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Ontwerp
Omgevingselement
Allocatie
Constructie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Constructie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Constructie
Omgevingselement
Allocatie
Productie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Productie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Productie
Omgevingselement
Allocatie
Beëindiging
Omgevingselement
Ontwikkeling
Beëindiging
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Beëindiging
Klanten
Leveranciers
Klant
Klant(en markt)
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Onderhoud
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Definitie
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Ontwerp
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Constructie
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Productie
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Onderhoud
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Beëindiging
Omgevingselement-
Leveranciers Marktrelatie
Vastgoedinzet
Productie infrastructuur
Vastgoedinzet
Product
Vastgoedinzet-
Klantenmarkt
Marktrelatie
Omgevingselement
Allocatie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Vastgoedinzet-
Leveranciers Marktrelatie
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Beëindigen
toestandsovergang
werkstroomrichting
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Produceren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Onderhouden
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Definiëren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Ontwerpen
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Construeren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Beëindigen
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Definiëren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Ontwerpen
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Construeren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Produceren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Onderhouden

18. Verdere decompositie in
subsystemen en procesfuncties
Het doel van een (doelgericht) systeem is om bepaalde
functies in zijn omgeving te vervullen, functies die de
omgeving nodig heeft voor zijn processen.
Binnen het systeem moeten daartoe opeenvolgende
(kern)processen plaatsvinden. In deze processen worden
verschillende procesfuncties vervuld waarvoor
activiteiten/taken moeten worden uitgevoerd.
Deze procesfuncties zijn toegewezen aan bepaalde
subsystemen.
JDB, RN, FS 4-2-2019
18

19. Leveranciers
Omgevingselement-
Leveranciers
Marktrelatie
Vastgoedinzet
Productie infrastructuur
Vastgoedinzet
Product
Omgevingselement
Allocatie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Klanten
Decompositie in subsystemen
Gebruiken van vastgoed en/of grondstoffen.
Ondersteunen van de klant(en) en omgeving inzake de ingebruikgeving van
vastgoed en/of gebruik van grondstoffen (incl. vereffening).
In gebruik geven van een vastgoed door ondertekening van de
ingebruikgevingsakte en/of gericht winnen , transporteren en leveren
van grondstoffen (zoals zand, grind en klei).
Aanpassen van vastgoed via nieuwbouw, verbouw en/of renovatie.
Toewijzen van een omgevingselement(en) aan in te zetten vastgoed.
Aankopen of aanhuren van een omgevingselement(en) .
Leveren van een omgevingselement(en), werken, diensten en leveringen
Procesfunctie
Subsysteem:
Omgevingselementbeheer
Subsysteem:
Vastgoedinzet
Subsysteem
Waarde aan een omgevingselement(en) toevoegen door
bestemmingswijziging, locatie- en/of gebiedsontwikkeling.
Toewijzen
aan
Vastgoedinzet-Leveranciers
Marktrelatie
Afroepen en verwerven van werken, diensten en leveringen.
Interne
productieketen
(Supply
chain)
Vastgoedinzet-Klanten
Marktrelatie
JDB, RN, FS 4-2-2019
19

20. Procesfunctie
Subsysteem
Kernproces
Proces-
functie
Beschrijving van het werk dat
moet worden uitgevoerd en
gemanaged
Door de subsystemen te combineren met de
kernprocessen wordt een raamwerk gecreëerd.
In dit raamwerk wordt elke snijpunt van een
kernproces met een subsysteem geïnterpreteerd
als een procesfunctie die moet worden uitgevoerd
en gemanaged.
JDB, RN, FS 4-2-2019
20

21. Omgevingselement-
Leveranciers Marktrelatie
Vastgoedinzet
Productie infrastructuur
Vastgoedinzet
Product
Vastgoedinzet-Klantenmarkt
Marktrelatie
Omgevingselement
Allocatie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Definitie
Vastgoedinzet
Product
Definitie
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Definitie
Leveran-
cier(smarkt)
Omgevingselement
Allocatie
Definitie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Definitie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Definitie
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Definiëren
Klanten
Leveranciers
Eisen aan de overeenkomst voor projectrealisatie voor andere eigenaar, verkoop,
ingebruikgeving, instandhouding, beëindiging van het vastgoed en/of eisen aan de gericht te
winnen grondstoffen (zoals zand, klei en grind) zijn in kaart gebracht.
Eisen aan de functionele (en administratieve) allocatie van een
omgevingselement(en) aan een inzet van vastgoed zijn in kaart gebracht.
Eisen aan de ontwikkeling van het omgevingselement(en) zijn in beeld gebracht
met als doel meerwaarde te creëren ten dienste van het rijk en haar stakeholders.
Eisen aan leveranciers , afnemers en verhuurders van een
omgevingselement(en) dat past binnen de systeemverantwoordelijkheid voor
de realisatie van rijksdoel(en) zijn geïnventariseerd.
Klant(en
markt)
Eisen van (potentiële) klant(en), overige stakeholders, partijen in de omgeving en
randvoorwaarden vanuit wet- en regelgeving aan de projectrealisatie voor andere
eigenaar, verkoop, ingebruikgeving, instandhouding, beëindiging van het vastgoed en/of
grondstoffen zijn geïnventariseerd.
Polytechnische eisen voor projectrealisatie voor andere eigenaar, verkoop, ingebruikgeving,
instandhouding, beëindiging van het vastgoeden/of eisen aan de productieinfastructuur
voor gerichte winning van grondstoffen zijn in kaart gebracht.
Vastgoedinzet-Leveranciers
Marktrelatie
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Definitie
Eisen te stellen aan leveranciers van werken, leveringen en diensten benodigd
voor ingebruikgeving, instandhouding, beëindiging van het vastgoed en/of
winning van grondstoffen zijn vastgesteld. Leveranciersmarkt daarop uitgevraagd.
Leveranciers/afnemers van een omgevingselementen die passen binnen de
systeemverantwoordelijkheid voor realisatie van rijksdoel(en) en de leveranciers
van werken, diensten en leveringen zijn geïnventariseerd.
Eisen aan de inzet van het vastgoed zijn ingebracht.
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Definiëren JDB, RN, FS 4-2-2019
21
toestandsovergang
werkstroomrichting

22. Vastgoedcproduct-
Klanten
Marktrelatie
Definitie
Vastgoedinzet
Product
Definitie
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Definitie
Vastgoedcproduct-
Klanten
Marktrelatie
Ontwerp
Vastgoedinzet
Product
Ontwerp
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Ontwerp
Individuele Klant
Leverancier(smarkt)
Omgevingselement
Allocatie
Definitie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Definitie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Definitie
Omgevingselement
Allocatie
Ontwerp
Omgevingselement
Ontwikkeling
Ontwerp
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Ontwerp
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Ontwerpen
Klanten
Leveranciers
Benadering van (potentiële) klant(en) en de omgeving voor projectrealisatie andere eigenaar, verkoop, ingebruikgeving,
instandhouding, beëindiging van het vastgoed en/of de levering van grondstoffen is ontworpen.
Afhankelijk van het gewenste gebruik zijn aanvullende onderzoeken uitgevoerd.
Polytechnische aanpassingen voor projectrealisatie voor andere eigenaar, verkoop, ingebruikgeving, instandhouding,
beëindiging van het vastgoed zijn ontworpen en/of productie-infrastructuur voor de winning van grondstoffen ontworpen.
Functionele (en administratieve) toewijzing van een omgevingselement(en) aan een inzet van vastgoed is ontworpen.
Voorwaarden waaronder het vastgoed wordt gerealiseerd voor andere eigenaar, verkoop, in gebruik kan worden gegeven, in
stand gehouden en/of beëindigd zijn ontworpen en vastgelegd in een overeenkomst, eventueel aanvullende vergunningen zijn
aangevraagd en/of te winnen grondstoffen (zoals zand, klei en grind) zijn geografisch ingetekend en wijze van transport en
levering grondstoffen is ontworpen.
Klant(en markt)
Aanpak meerwaardeontwikkeling van omgevingselement(en) is ontworpen.
Marktbenadering voor transacties en aanhuur van omgevingselement(en) die passen binnen de
systeemverantwoordelijkheid voor realisatie van rijksdoel(en) is ontworpen.
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Definitie
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Ontwerp
Contract- en aanbestedingsstukken voor de ontwerpfase (en bij geïntegreerde contractvorm tevens productie- en/of
instandhoudings-, beëindigingsfase) van het vastgoed en/of winning van grondstoffen zijn uitgewerkt. Opgave is aanbesteed.
Inschrijvingen incl. begroting van markpartijen zijn beoordeeld. Meest geschikte aanbieding van de meest geschikte marktpartij
is geselecteerd.
Leveranciers van omgevingselementen zijn die passen binnen de systeemverantwoordelijkheid voor realisatie van
rijksdoel(en) zijn geëvalueerd en geïdentificeerd. Leveranciers van werken, diensten en leveringen zijn geëvalueerd en
geïdentificeerd op grond van kwalificaties en prijs.
Inzet van het vastgoediis ontworpen conform gestelde eisen.
Omgevingselement-
Leveranciers Marktrelatie
Vastgoedinzet
Productie infrastructuur
Vastgoedinzet
Product
Vastgoedinzet-
Klantenmarkt
Marktrelatie
Omgevingselement
Allocatie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Vastgoedinzet-
Leveranciers Marktrelatie
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Definiëren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Definiëren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Ontwerpen JDB, RN, FS 4-2-2019
22
toestandsovergang
werkstroomrichting

23. Leveranciers
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Definitie
Vastgoedinzet-
Product
Definitie
Vastgoedinzet-
Productie
Infrastructuur
Definitie
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Ontwerp
Vastgoedinzet-
Product
Ontwerp
Vastgoedinzet-
Productie
Infrastructuur
Ontwerp
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Constructie
Vastgoedinzet-
Product
Constructie
Vastgoedinzet-
Productie
Infrastructuur
Constructie
Leverancier(smarkt)
Omgevingselement
Allocatie
Definitie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Definitie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Definitie
Omgevingselement
Allocatie
Ontwerp
Omgevingselement
Ontwikkeling
Ontwerp
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Ontwerp
Omgevingselement
Allocatie
Constructie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Constructie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Constructie
Klanten
Leveranciers
De voorwaarden voor projectrealisatie voor andere eigenaar, verkoop, ingebruikgeving,
instandhouding, beëindiging van het vastgoed en/of levering van grondstoffen zijn voorgelegd,
afgestemd en overeengekomen met de klant/gebruiker en de omgeving op de vooraf ontworpen
benaderingswijze.
Functionele en (administratieve) toewijzing van een omgevingselement(en) aan de inzet van vastgoedi is
voorbereid en gepland.
Polytechnische werkzaamheden voor projectrealisatie voor andere eigenaar of verkoop,
ingebruikgeving, instandhouding, beëindiging van het vastgoed en/of oprichting van de
productie-infrastructuur voor gerichte winning van grondstoffen is voorbereid en gepland.
Ondertekening van de overeenkomst voor verkoop, ingebruikgeving, aanpassing van de
instandhouding, beëindiging van het vastgoed, gerichte winning, transport en levering van
grondstoffen (zoals zand, grind en klei) en/of de oplevering van projectrealisatie voor andere
eigenaar is voorbereid en gepland..
Klant(en markt)
Meerwaardeontwikkeling van een omgevingselement(en) is voorbereid en gepland.
Relaties opgebouwd met betrouwbare leveranciers , afnemers en verhuurders en afspraken gemaakt
over de transactie en/of aanhuur van een omgevingselement(en) die passen binnen de
systeemverantwoordelijkheid voor de realisatie van rijksdoel(en).
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Definitie
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Ontwerp
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Constructie
Geselecteerde marktpartij voor werken, leveringen en/of diensten benodigd voor productiefase,
instandhoudingfase, beëindigingsfase van het vastgoed en/of winning van grondstoffen is
gecontracteerd.
Leveranciers van omgevingselementen zijn die passen binnen de
systeemverantwoordelijkheid voor realisatie van rijksdoel(en) zijn geselecteerd.
Leveranciers van werken, diensten en leveringen zijn gecontracteerd op grond van
kwalificaties en prijs.
Inzet van het vastgoed is voorbereid en gepland.
Omgevingselement-
Leveranciers Marktrelatie
Vastgoedinzet
Productie infrastructuur
Vastgoedinzet
Product
Vastgoedinzet-
Klantenmarkt
Marktrelatie
Omgevingselement
Allocatie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Vastgoedinzet-
Leveranciers Marktrelatie
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Definiëren
JDB, RN, FS 4-2-2019
23
toestandsovergang
werkstroomrichting
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Ontwerpen
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Construeren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Definiëren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Ontwerpen
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Construeren

24. Leveranciers
Klanten
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Definitie
Vastgoedinzet
Product
Definitie
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Definitie
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Ontwerp
Vastgoedinzet
Product
Ontwerp
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Ontwerp
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Constructie
Vastgoedinzet
Product
Constructie
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Constructie
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Productie
Vastgoedinzet
Product
Productie
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Productie
Leverancier(smarkt) Leverancier
Omgevingselement
Allocatie
Definitie
Omgevingselement
portefeuille
Ontwikkeling
Definitie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Definitie
Omgevingselement
Allocatie
Ontwerp
Omgevingselement
Ontwikkeling
Ontwerp
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Ontwerp
Omgevingselement
Allocatie
Constructie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Constructie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Constructie
Omgevingselement
Allocatie
Constructie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Productie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Productie
Klanten
Leveranciers
Klant
Klant en omgeving zijn ondersteund inzake projectrealisatie voor andere
eigenaar, verkoop, of het in gebruikgegeven vastgoed, ketenpartners zijn
geïnformeerd over de ingebruikgeving en/of klant is ondersteund inzake
geleverde gericht gewonnen grondstoffen (incl. vereffening).
Vastgoed is verkocht, in gebruik gegeven door wederzijdse ondertekening van
een (notariële) akte, projectrealisatie voor andere eigenaar is opgeleverd en/of
grondstoffen (zoals zand, klei en grind) zijn gericht gewonnen, getransporteerd
en geleverd.
Polytechnische aanpassingen (via nieuwbouw, verbouw en/of renovatie) van het
vastgoed conform de gekozen contractvorm zijn gerealiseerd, nazorg is
uitgevoerd en/of de productie- infrastructuur voor de gerichte winning van
grondstoffen is gereed gemaakt.
Klant(en markt)
Omgevingselement(en) is functioneel (en administratief) aan een inzet
van vastgoed toegewezen.
Omgevingselement(en) is aangekocht of aangehuurd om te voorzien in de
systeemverantwoordelijkheid voor de realisatie van rijksdoel(en).
Waarde aan een omgevingselement(en) toegevoegd door
bestemmingswijziging, locatie- en/of gebiedsontwikkeling.
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Definitie
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Ontwerp
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Constructie
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Productie
Werken, leveringen en/of diensten benodigd voor aanpassing van het vastgoed
of winning van grondstoffen zijn afgeroepen en ontvangen/’boarded’. Vastgoed
van andere eigenaar is afgeroepen en beschikbaar gesteld voor projectrealisatie
(optioneel).
Omgevingselement(en) dat past binnen de systeemverantwoordelijkheid
voor realisatie van rijksdoelen is geleverd en/of Vastgoedinzet van andere
eigenaar is beschikbaar gesteld voor projectrealisatie.
Werk, dienst of leveringen conform contract geleverd.
Vastgoedi is ingezet
Omgevingselement-
Leveranciers Marktrelatie
Vastgoedinzet
Productie infrastructuur
Vastgoedinzet
Product
Vastgoedinzet-
Klantenmarkt
Marktrelatie
Omgevingselement
Allocatie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Vastgoedinzet-
Leveranciers Marktrelatie
Kernproces:
Inzet
rijksvastgoed
Definiëren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Ontwerpen
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Construeren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Produceren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Definiëren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Ontwerpen
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Construeren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Produceren JDB, RN, FS 4-2-2019
24
toestandsovergang
werkstroomrichting

25. Leveranciers
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Definitie
Vastgoedinzet
Product
Definitie
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Definitie
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Ontwerp
Vastgoedinzet
Product
Ontwerp
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Ontwerp
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Constructie
Vastgoedinzet
Product
Constructie
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Constructie
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Productie
Vastgoedinzet
Product
Productie
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Productie
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Onderhoud
Vastgoedinzet
Product
Onderhoud
Leverancier(smarkt) Leverancier
Omgevingselement
Allocatie
Definitie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Definitie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Definitie
Omgevingselement
Allocatie
Ontwerp
Omgevingselement
Ontwikkeling
Ontwerp
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Ontwerp
Omgevingselement
Allocatie
Constructie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Constructie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Constructie
Omgevingselement
Allocatie
Productie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Productie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Productie
Klanten
Leveranciers
Klant
Klant en omgeving zijn ondersteund inzake het in
stand gehouden vastgoed en/of geleverde
vrijgekomen grondstoffen (bijv. hout).
(Gewijzigde) voorwaarden voor instandhouding zijn
bevestigd (optioneel) en/of vrijgekomen
grondstoffen (bijv. hout) zijn getransporteerd en
geleverd.
Klant(en markt)
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Onderhoud
Directie gevoerd en toezicht gehouden op
instandhouding van het vastgoed conform de
gekozen contractvorm.
Lang cyclische vervangingsmaatregelen
uitgevoerd. Storingen opgelost, preventief
onderhoud (o.a. vrijgekomen hout) en/of
vervangingen uitgevoerd).
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Definitie
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Ontwerp
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Constructie
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Productie
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Onderhoud
Werken, leveringen en/of diensten benodigd voor
instandhouding van het vastgoed zijn afgeroepen
en ontvangen/’boarded’. Vastgoed van andere
eigenaar is afgeroepen en beschikbaar gesteld
voor instandhouding (optioneel).
Vastgoed van andere eigenaar is beschikbaar gesteld
voor instandhouding (optioneel) en/of werk, dienst of
leveringen conform contract geleverd.
Ingezet vastgoed is in stand gehouden.
Omgevingselement-
Leveranciers Marktrelatie
Vastgoedinzet
Productie infrastructuur
Vastgoedinzet
Product
Vastgoedinzet-
Klantenmarkt
Marktrelatie
Omgevingselement
Allocatie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Vastgoedinzet-
Leveranciers Marktrelatie
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Produceren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Definiëren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Ontwerpen
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Construeren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Produceren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Onderhouden
JDB, RN, FS 4-2-2019
25
toestandsovergang
werkstroomrichting
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Onderhouden
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Definiëren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Ontwerpen
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Construeren

26. Leveranciers
Klanten
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Definitie
Vastgoedinzet
Product
Definitie
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Definitie
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Ontwerp
Vastgoedinzet
Product
Ontwerp
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Ontwerp
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Constructie
Vastgoedinzet
Product
Constructie
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Constructie
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Productie
Vastgoedinzet
Product
Productie
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Productie
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Onderhoud
Vastgoedinzet
Product
Onderhoud
Vastgoedinzet-
Klanten
Marktrelatie
Beëindiging
Vastgoedinzet
Product
Beëindiging
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Beëindiging
Leverancier(smarkt) Leverancier
Omgevingselement
Allocatie
Definitie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Definitie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Definitie
Omgevingselement
Allocatie
Ontwerp
Omgevingselement
Ontwikkeling
Ontwerp
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Ontwerp
Omgevingselement
Allocatie
Constructie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Constructie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Constructie
Omgevingselement
Allocatie
Productie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Productie
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Productie
Omgevingselement
Allocatie
Beëindiging
Omgevingselement
Ontwikkeling
Beëindiging
Omgevingselement
-Leveranciers
Marktrelatie
Beëindiging
Klanten
Leveranciers
Klant
Beëindiging is bevestigd,
juridische en financiële
consequenties zijn
bepaald en afgehandeld
(optioneel)
Omgevingselement(en)
functioneel (en
administratief) los
gekoppeld van het
ingezette vastgoed
Waarde aan omgevings-
Element(en) toegevoegd
door bestemmingswij-
ziging, locatie- en/of
gebiedsontwikkeling.
Omgevingselement(en) is
geruild of teruggeleverd
aan de verhuurder
Klant(en markt)
Vastgoedinzet
Productie
Infrastructuur
Onderhoud
Klant en omgeving zijn
ondersteund bij
beëindiging van gebruik
van het vastgoed.
Afnemer/verhuurder en
omgeving zijn ondersteund
inzake ruiling/
teruglevering van een
omgevingselement(en).
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Definitie
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Ontwerp
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Constructie
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Productie
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Onderhoud
Vastgoedinzet-
Leveranciers
Marktrelatie
Beëindiging
Omgevingselement (en) is
extern in gebruik genomen.
Inzet van het vastgoed
wordt beëindigd.
Polytechnische
maatregelen getroffen
om vastgoed uit gebruik
te nemen en eventuele
schade is hersteld.
Contract met leverancier is
beëindigd, contractdossier
is overgedragen. Vastgoed i
aan een andere eigenaar
overgedragen (optioneel).
Omgevingselement-
Leveranciers Marktrelatie
Vastgoedinzet
Productie infrastructuur
Vastgoedinzet
Product
Vastgoedinzet-
Klantenmarkt
Marktrelatie
Omgevingselement
Allocatie
Omgevingselement
Ontwikkeling
Vastgoedinzet-
Leveranciers Marktrelatie
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Beëindigen JDB, RN, FS 4-2-2019
I26
toestandsovergang
werkstroomrichting
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Produceren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Onderhouden
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Definiëren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Ontwerpen
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Construeren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Beëindigen
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Definiëren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Ontwerpen
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Construeren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Produceren
Kernproces:
Inzet
Rijksvastgoed
Onderhouden

27. * o.b.v. vereenvoudigd Main Functions Model van Malotaux
Vastgoedportefeuille
Programmering
Vastgoedportefeuille
Beleidsontwikkeling
Policy Formation
Programming
Inzet
Rijksvastgoed
Definitie
Inzet
Rijksvastgoed
Ontwerp
Inzet
Rijksvastgoed
Constructie
Inzet
Rijksvastgoed
Productie
Vastgoedinzet
Instandhouden
Inzet
Rijksvastgoed
Beëindiging
Visie
Toekomstverkenningen
Strategische doelen
Concrete doelen
Integraal Programma
Jaarplan
Projectrealisatie vastgoed
In gebruik gegeven vastgoed
In stand gehouden vastgoed
Grondstoffen
Overtollig vastgoed
Development Operations
Inzet
Rijksvastgoed
Onderhoud
JDB, RN, FS 4-2-2019
27
Basisfunctiemodel

28. Dit model kan worden ingezet als uitgangspunt voor (her)ontwerp
van een organieke structuur. De kernprocessen en hun
procesfuncties dienen hiervoor als basis.
Organisatieontwerp
Procesfunctiestructuur => kernprocessen en procesfuncties uiteenrafelen in activiteiten.
Organieke structuur:
• Productiestructuur => (top down) processen en activiteiten toedelen aan organen;
• Regelstructuur => (bottom up) stuur- en beheersingsprocessen beleggen over organen.
Personele structuur (organogram):
• Personele posities invullen in de organen;
• Bevoegdheden structureren.
Organieke en personele structuur:
•‘t Veld: Analyse van organisatieproblemen – Een toepassing van denken in systemen en processen (https://www.bol.com/nl/p/analyse-van-
organisatieproblemen/666824564/?s2a=#product_title).
•Het Nieuwe Organiseren (https://www.bol.com/nl/f/het-nieuwe-organiseren/39702574/)
JDB, RN, FS 4-2-2019
28

29. Verbetering prestaties
Dit model kan worden ingezet voor de verbetering van
de prestaties, de kernprocessen en procesfuncties zijn
hiervoor een uitgangspunt. Door ze te managen en te
verbeteren als onderdeel van een geïntegreerd geheel
kunnen aanzienlijke verbeteringen worden bereikt voor
de kritische succesfactoren doorlooptijd- en
service/klantvriendelijkheid.
JDB, RN, FS 4-2-2019
29

30. Appendix
30

31. Kritische Succes Factoren (KSF):
31
Kritische succesfactoren zijn de factoren die van beslissend
belang zijn voor het al dan niet behalen van succes:
Doorlooptijd: minimaliseren van de doorlooptijd van het
primaire proces door de verwerkingstijden en de
wachttijden zo laag mogelijk te houden teneinde op tijd
te kunnen leveren.
Service/Klantvriendelijkheid: bieden van een optimale
service aan de afnemers in producten, diensten en
bedrijfsvoering.
JDB, RN, FS 4-2-2019

32. Main Functions Model (Malotaux)
JDB, RN, FS 4-2-2019
32

33. Product Lifecycle
JDB, RN, FS 4-2-2019
33

34. Product Lifecycle Management (PLM)*
Building Information Modeling (BIM)
Building Information Modeling (BIM) is a digital representation of physical
and functional characteristics of a facility. A BIM is a shared knowledge
resource for information about a facility forming a reliable basis for decisions
during its life-cycle; defined as existing from earliest conception to demolition.
https://www.linkedin.com/pulse/why-product-life-cycle-management-plm-plays-important-nwsc-co-
?articleId=8121506745920468345
PLM integrates people, data, processes and
business systems and provides a product
information backbone for companies and
their extended enterprise*.
•Wikipedia
•https://en.wikipedia.org/wiki/Digital_twin
JDB, RN, FS 4-2-2019
34

35. Product Lifecycle Management (PLM)
Life Cycle Costing (LCC)*
Life Cycle Costing kan gedefinieerd worden als “een methode die gebruikt kan
worden bij het plannen, ontwikkelen of aanbesteden van investeringsplannen,
waarbij het van belang is om een schatting en vergelijking te maken van de
kosten van het investeringsproject, het verwerven van grond en vastgoed, het
in bedrijf hebben en houden gedurende een gebruiksperiode en het uiteindelijk
afstoten ervan door verkoop, sloop etc.”
*College bouw zorginstellingen. Oktober 2006. In Perspectief nr 15, LCC, Life Cycle Costing, lucratief en crystal clear
PLM integrates people, data, processes and
business systems and provides a product
information backbone for companies and
their extended enterprise.
JDB, RN, FS 4-2-2019
35

36. Kernproces
Brengen een dienst/product van een bedrijf
voort voor een externe klant.
Te onderscheiden in processen die direct,
bijvoorbeeld de levering van producten/
diensten, of indirect, bijvoorbeeld innovatie en
ontwikkeling van nieuwe producten/diensten,
gericht zijn op de externe klant.
JDB, RN, FS 4-2-2019
36

37. Vastgoed
Onroerend zijn de grond, de nog niet gewonnen
delfstoffen, de met de grond verenigde
beplantingen, alsmede de gebouwen en werken
die duurzaam met de grond zijn verenigd, hetzij
rechtstreeks, hetzij door vereniging met andere
gebouwen of werken.
JDB, RN, FS 4-2-2019
37

38. Klanten
Benoemd als doelgroepen in de Producten- en
Dienstencatalogus Rijksvastgoedbedrijf:
– alle partijen binnen de scope v/h huisvestingsstelsel zoals
benoemd in het Vaststellingsbesluit Rijkshuisvestingstelsel.
– onderdelen van de rijksoverheid in bezit van vastgoed, of
als eigenaar optreden zoals Ministerie van Defensie.
– (commerciële) partijen buiten de rijksoverheid.
JDB, RN, FS 4-2-2019
38

39. Producten en Diensten (PDC RVB 2018)
Projectrealisatie
vastgoed:
Projectrealisatie van een vastgoed (voor andere eigenaar).
Ingebruikgeving
vastgoed:
Ingebruikgeving van een vastgoed aan overheidsorganisaties en derden.
Instandhouding
vastgoed:
Onderhoud van vastgoed gedurende het gebruik (incl. voor andere eigenaar).
Overtollig vastgoed: Op basis van de comptabiliteitswet verzorgen van de verkoop van overtollig
vastgoed van het Rijk.
Grondstoffen: Hout, vrijgekomen bij terreinbeheer.
Zand, grind, klei en schelpen, die gericht zijn gewonnen.
JDB, RN, FS 4-2-2019
39

40. Invoer*
*Grondstoffen en (herbruikbare) hulpmiddelen.
**Gegevensmodel Vastgoed RVB Modellen, definities en toelichting, Versie 1.0, Datum 28 september 2017, Status Concept.
Omgevings-
element:
Is te beschouwen als de ‘fijnste vastgoedkorrel’ op het
niveau van de buitenruimte**.
De kleinste objecten die het RVB op het niveau van de buitenruimte wenst te
onderscheiden – daartoe behoren dus de bouwwerken, maar bijvoorbeeld ook weg-,
water- en terreindelen waarvoor het RVB instandhoudingsverantwoordelijkheid heeft.
Werk: Een geheel van bouwkundige of civieltechnische werken, bestemd om als zodanig een
economische of technische functie te vervullen.
Een overheidsopdracht voor werken omvat de uitvoering, het ontwerp en de uitvoering of
het laten uitvoeren van werken (met welke middelen dan ook) die aan de door de
aanbestedende dienst vastgestelde eisen voldoen.
Levering: Aankoop, leasing, huur of huurkoop, met of zonder koopoptie, van producten van één of
meer onderneming(en) inclusief de benodigde werkzaamheden voor het aanbrengen en
installeren.
Dienst: Diensten voor opdrachten die geen betrekking hebben op werken of leveringen.
JDB, RN, FS 4-2-2019
40

41. Leveranciers
(Commerciële) partijen die:
– vastgoed verkopen of met het systeem ruilen.
– vastgoed in het bezit hebben en aan het systeem
aanbieden om daarop een dienst te leveren, bijv. een
(des)investeringsproject . Dergelijke organisaties zijn dan
gelijktijdig ‘klant’.
– werken, leveringen en diensten leveren.
JDB, RN, FS 4-2-2019
41

42. Subsystemen zijn aangrijpingspunt
voor het aspect “Gegevens”
Subsysteem = aggregaat businessobject
The "whole" of an aggregate object is made up of component parts that are
bound together in constraining relationships. When one part is "assembled"
with other parts into an aggregate object, it loses some of its "freedom of
movement.
The assembly process integrates the parts into an orchestrated and
cooperative (but constraining) structure that becomes the higher level
aggregate object.
http://www.ackley.com/lsf/f85.html
JDB, RN, FS 4-2-2019
42

43. System
43
A system is simply a set of parts called elements and a set of connections between these parts called
relations.
These parts can be ordered or unordered, an unordered system is simply a set of things, because there is not
specific structure or order we can describe a set by simply listing all of its elements and their properties. So a
pile of stones on the ground is an example of an unordered set, as there is no pattern or order to the system
we can only describe it by describing the properties of each element in isolation and then adding them all
up, with the whole set being nothing more than the sum of its individual parts.
If in contrast, through the relations, these parts are ordered in a specific way, they can function together as
an entirety. If out of these parts working together, we get the emergence of a global pattern of organization
that is capable of functioning as a coherent whole. For example, if all the parts in our car are arranged in a
specific way, then we will have the global functionality of a vehicle of transportation or, out of the specific
arrangement of billions of cells and the different specialized organs that make up our body we get the
emergence of a global system that enables us to operate as an entire organism.
So, that is the basic model of a system: it consists of elements and relations, when those elements work
together we get the emergence of a new level of organization.
http://complexitylabs.io/circle/adaptive-systems-circle/adaptive-systems-book/
JDB, RN, FS 4-2-2019