SẢN PHỤ KHOA

1. SIEÂU AÂM ÑAÙNH GIAÙ
CÔ QUAN VUØNG
CHAÄU NÖÕ
BS ÑOÃ DANH TOAØN

2. MÔÛ ÑAÀU
 Töû cung laø moät trong nhöõng cô quan naêng
ñoäng nhaát cuûa cô theå:
- thay ñoåi kích thöôùc, hình daïng theo tình
traïng kích thích toá
- noäi maïc thay ñoåi theo chu kyø
- taêng taàn soá, bieân ñoä co thaét cô töû cung
trong giai ñoaïn ruïng tröùng
- thay ñoåi trong thai kyø

3. SIEÂU AÂM QUA ÑÖÔØNG BUÏNG
Ñieàu kieän thöïc hieän:
Baøng quang ñaày, phuû tôùi ñaùy
töû cung

5. SIEÂU AÂM QUA AÂM ÑAÏO
 Chæ ñònh:
-Beänh nhaân khoâng theå nhòn tieåu
-Beänh nhaân maäp
-Töû cung gaäp sau
- Caùc khoái u naèm saâu phía sau khung chaäu
- Ñaùnh giaù chi tieát caùc phaàn beänh lyù
 Ñaàu doø 6 - 7.5 MHz

8. ÑAÀU DOØ BUÏNG ÑAÀU DOØ AÂM ÑAÏO

9. CAÙC MAËT CAÉT
Maët caét doïc treân xöông mu
Maët caét ngang
 Maët caét traùn

13. CAÙC LÔÙP CÔ VUØNG CHAÄU
 Caàn nhaän dieän ñeå traùnh chaån ñoaùn
laàm vôùi:
–- buoàng tröùng
–- khoái tuï dòch
–- caùc khoái u.
–Yeáu toá giuùp ích cho söï chaån ñoaùn caùc
khoái cô laø söï ñoái xöùng qua truïc giöõa cuûa
cô theå

14. CAÙC LÔÙP CÔ VUØNG CHAÄU
.Cô thaét löng chaäu: naèm ngoaøi caùc maïch
maùu chaäu ngoaøi
.Cô naâng haäu moân: hình voõng khaûo saùt ôû
maët caét ngang treân xöông mu
.Cô thaùp: hình tam giaùc naèm saâu phía döôùi
vaø ôû maët sau

17. .Ñoäng maïch & tónh maïch chaäu chung,
chaäu trong vaø chaäu ngoaøi ñöôïc coi laø
ñieåm moác ñeå ñònh vò trí hai buoàng
tröùng
.Maïch maùu töû cung coù theå thaáy ñöôïc ôû
phaàn phaân nhaùnh vaøo töû cung
CAÙC MAÏCH MAÙU

19. BAØNG QUANG
 ÔÛ maët caét doïc: coù hình tam giaùc
 ÔÛ maët caét ngang: coù hình baàu duïc hoaëc
chöõ nhaät tuøy theo khoái löôïng nöôùc tieåu.
 Thaønh baøng quang bình thöôøng ñeàu, mòn
vaø coù beà daày < 5mm
 Nöôùc tieåu bình thöôøng phaûn aâm troáng. Hai
nieäu quaûn chæ thaáy ñöôïc khi coù hieän töôïng
daõn nôû

20. CAÙC QUAI RUOÄT
ÔÛ phaàn ñaïi traøng sigma, ñoâi khi caùc
quai ruoät chöùa ñaày dòch deã gaây
chaån ñoaùn laàm vôùi caùc khoái u.

22. TÖÛ CUNG
°Vò trí : phiaù sau baøng quang, thöôøng
thaân hôi gaäp tröôùc
° Hình daïng: ñaùy, thaân, eo vaø coå töû
cung
- Maët caét doïc: thaân töû cung hình
thuoân daøi
- Maët caét ngang: thaân töû cung coù
hình baàu duïc, coå töû cung hình troøn

24. TÖÛ CUNG
°Kích thöôùc: thay ñoåi tuøy theo:
–- tuoåi
–- soá con
–- chu kyø kinh nguyeät. Thöôøng ôû cuoái
chu kyø kích thöôùc töû cung hôi taêng
so vôùi caùc giai ñoaïn khaùc

25. TÖÛ CUNG
Tröôùc daäy thì: 1 - 3 cm chieàu daøi
0.5 - 1 cm chieàu ngang
tyû soá CTC/ TC = 2 / 1

26. ÔÛ ngöôøi tröôûng thaønh, chöa sanh: ngang &
daày 3 – 4 cm, daøi 7 cm
 ÔÛ ngöôøi tröôûng thaønh, ñaõ sanh : (+) 1- 2
cm moãi chieàu
tyû soá CTC/TC = 1 / 2
 ÔÛ ngöôøi maõn kinh : ngang & daày 2 – 3 cm
tyû soá CTC/ TC = 2 / 1
TÖÛ CUNG

27. CÔ TÖÛ CUNG
Caáu truùc:
–- Bôø moûng, ñeàu
–- Cô töû cung phaûn aâm ñoàng nhaát.
–- Caùc maïch maùu vaønh cung ñoâi khi
thaáy ñöôïc ôû 1/3 ngoaøi cô töû cung

28. NOÄI MAÏC TÖÛ CUNG
- Naèm giöõa lôùp cô töû cung vaø loøng töû cung.
- ÔÛ tuaàn 1 cuûa CKKN: laø moät ñöôøng moûng
giöõa töû cung, phaûn aâm saùng
- ÔÛ tuaàn 2&3: hình haït caø pheâ
- Cuoái chu kyø: daày toái ña 12 – 14mm, phaûn
aâm saùng ñoàng nhaát

29. Ngaøy 3
Ngaøy 12
Ngaøy 18
Ngaøy 12

30. TÖÛ CUNG MAÕN KINH
 Teo nhoû ñoàng nhaát
 Neáu khoâng söû duïng noäi tieát toá, beà daày
cuûa lôùp noäi maïc töû cung khoâng ñöôïc
vöôït quaù 5mm

32. COÅ TÖÛ CUNG
 - Caáu truùc gioáng thaân töû cung.
- Tröôùc giai ñoaïn ruïng tröùng coù theå coù
moät ít chaát nhôøn ôû keânh coå töû cung.
- Naboth laø caùc nang troøn, bôø roõ, phaûn aâm
troáng coù ñöôøng kính töø vaøi mm ñeán 1-2cm,
coù hieän töôïng taêng aâm phiaù sau

34. VOØI TRÖÙNG
–Chæ thaáy ñöôïc khi coù dòch töï do
trong vuøng chaäu hoaëc voøi tröùng coù
öù dòch beân trong

35. Voøi tröùng

36. AÂM ÑAÏO
Naèm ngay phiaù sau baøng quang
 Maët caét doïc: 3 ñöôøng saùng song
song tieáp noái vôùi phaàn ñaàu cuûa coå
töû cung

38. BUOÀNG TRÖÙNG
 Di ñoäng
 Vò trí:
- phiaù sau beân, treân, tröôùc töû cung,
hoaëc tuùi cuøng Douglas
- tröôùc ñoäng maïch vaø tónh maïch
chaäu trong

39. BUOÀNG TRÖÙNG
 Ñònh vò ôû maët caét ngang thaân töû cung
 Coù hình baàu duïc & phaûn aâm ñaëc ñoàng
nhaát
 Caùc nang tröùng: coù hình troøn, bôø moûng,
phaûn aâm troáng vaø coù kích thöôùc thay ñoåi.
Nang tröôûng thaønh coù theå ñaït tôùi ñöôøng
kính 20-25mm.

41. Nang noaõn tröôõng thaønh

42. BUOÀNG TRÖÙNG
 Kích thöôùc trung bình 2x2.5x3.5cm.
 Theå tích buoàng tröùng ñöôïc tính theo
coâng thöùc: daøi(cm) x roäng(cm) x
daày(cm) x 0.5, thay ñoåi tuyø vaøo töøng
giai ñoaïn cuûa chu kyø kinh do söï hieän
dieän cuûa caùc nang tröùng

43. BUOÀNG TRÖÙNG
 ÔÛ ngöôøi maõn kinh, hai buoàng
tröùng:
– - giaûm kích thöôùc
– - coù hình deïp, daøi
– - caáu truùc ñoàng nhaát
– - khoâng coøn nang tröùng
– - theå tích < 10 cm3

44. TUÙI CUØNG DOUGLAS
 Tuùi cuøng Douglas vaø raõnh Morison:
- 2 vò trí toát nhaát ñeå khaûo saùt dòch töï do.
- Bình thöôøng coù theå coù moät ít dòch beà daày
<10mm, hoaëc nhieàu hôn ôû quanh giai ñoaïn
phoùng noaõn

46. TUÙI CUØNG DOUGLAS
 Moät soá tröôøng hôïp khaùc coù theå gaëp:
 - traøo ngöôïc maùu kinh qua voøi tröùng
 - thai ngoaøi töû cung vôõ
 - xuaát huyeát do vôõ nang hoaøng theå
 - caùc beänh lyù vieâm nhieãm…
 Tuyø thaønh phaàn caáu taïo cuûa dòch, hình
aûnh sieâu aâm seõ thay ñoåi töø daïng phaûn aâm
troáng ñeán daïng keùm hoaëc hoãn hôïp