SlideShare a Scribd company logo
1 of 100
Download to read offline
චින්තක අමරසිංහ
N+ úoHd{
N+ úoHd ióËK yd m;,a ldhœdxYh
LKsc yd mdIdK
LKschla hkq l=ulao @
iajNdúlj ksmofjk
wldnksl uQ,drïNhla we;s
iaÓr ridhksl ixhq;shla we;s
iaMálrEmS
>K øjH
iajNdúlj ksmofjk
ඛණිජ ස්වභාවික පරිසරය තුලදී මිනිස්
ක්‍රියාකාරකම් වලින් තතොරව නිර්මාණය
තේ.
wldnksl uQ,drïNhla we;s
ඛණිජ සජීවී ද්‍රවය තහෝ එවා දිරාපත්
වීතමන් ත ොසෑතේ.
iaÓr ridhksl ixhq;shla we;s
ඛණිජ සෑම විටම නියත වූ රසායනික
සිංයුතියක් තපන්වයි. එ ම් මූලද්‍රවය
එකක් තහෝ කිහිපයක් නියත
අනුපාතයකට එකතු වීතමන් සෑතෙයි
SiO2
Al2O3
CaCO3
KAlSi3O8
සලිකා
ත ෝක්සයිට්
කැල්සයිට්
තෙල්ඩ්ස්පාර්
iaMálrEmS
ඛණිජ සෑදීතම්දී එම අිංශු නියමිත රටාවකට
ැවත ැවත පිහිටීතමන් ෙැලිසක් සාෙනු
ලැතේ
කැල්සයිට්
CaCO3
ඛණිජ සෑම විටම ඝණ අවස්ථාතේ පවති
අතර සෑම විටම අිංශු තදින් එකිත ක
ැදීතමන් ස්ථිර ඝණත්වයක් තපන්වයි
ඝණ ද්‍රවයයකි
• iajNdúl mßirfha we;s c,h iy
jd;h fï wkqj LKsc fkdjk w;r
• iajNdúlj ckkh jqjo fmÜfg%da,shï
bkaOk iy iajNdúl jdhq o LKsc fkdfõ
ridhkslj iudk jqjo yg.efkk WIaK;aj iy
mSvk j, fjki wkqj iaMál fjkiaùu u;
fjkia LKssc yg.kS
උොහරණ - මිනිරන් සහ දියමන්ති කා න් ( C )
වල ස්ඵටික ස්වරූප තෙකකි
• f,dj yuqjk ±äu LKsch jk Èhuka;s b;d wêl mSvkhla
hgf;a WmÈk LKschla jk w;r C mrudKq b;d ;Èka tlg
ne`§ mj;S
• ñksrka b;du uDÿ LKschla jk w;r iaMálh ;=, C ;Ügq
f,i mj;sk w;r ;Ügq w;r b;d ÿ¾j, nkaOk jk
jekavjd,a nkaOk u.ska tlsfkl iu. ne`§ we;.
LKsc y÷kd .ekSu
• fN!;sl .=K
• ridhksl .=K
• m%ldY úoHd;aul .=K
fN!;sl .=K
• ස්ඵටික ස්වරූපය Crystal structure
• පැහැය සහ අනු ඉර Colour and Streak
• දීප්තිය Luster
• පැලුම් සහ බිඳුම් Cleavage and fracture
• විශිෂ්ඨ ගුරුත්වය Specific Gravity
• ෙැඩියාව Hardness
ස්ඵටික ස්වරූපය Crystal structure
• LKsc j, ksh; mrudKql ieliqula olakg
,efí. fufia wjldYfha mrudKq úysÿu wkqj
olajk iajrEmh y`ÿkajkafka iaMálhla f,ihs.
• b;d ir, fukau ixlS¾K iaMál iys; LKsc
j¾. we;.
ස්ඵටික ස්වරූපය Crystal structure
ue.akghsÜ ^Magnetite& - >kluh moaO;sh ^Cubic system&
පැහැය Colour
meyeh hkq hï jia;=jla fl;rï ÿrg wdf,dalh Wrd .kafkao
hkak u; mokï jQ .=Khls.
Smoky Quartz Rose Quartz Water Clear Quartz
Sulfur ඛණිජය සෑම විටම කහ පැහැයක් ගනී
Quartz තහවත් තිරිවා විවි පැහැතයන් ෙක් ට ලැතේ
අනු ඉර - Streak
LKschla l=vq l< miq tu l=vq j, meyehhs
දීප්තිය Lustre
LKschl wdf,dalh mrdj¾;kh lsÍfï yelshdj;a
LKsch ;=,ska wdf,dalh úksúo hEfï .=Kh
f,dayjka §ma;sh ^Metallic luster&
bájka §ma;sh ^Resinou luster&
mndjka §ma;sh ^Pearly luster&
පයිරයිට් සහ ගැලී ා
සමහර ඔක්සයිඩ් කුලතේ ඛණිජ
දියමන්ති සහ සර්තකෝන්
පැලුම් සහ බිඳුම් - Cleavage and Fracture
me¿ï Cleavage - isks`ÿ u;=msgla Tiafia
iaMál uqyqK;a j,g iudka;r ;,
ì`ÿï fracture - wl%uj;a f,i isks`ÿ fkdjk
u;=msgla iys;j leã hdu
විශිෂ්ඨ ගුරුත්වය Specific Gravity
c,hg idfmalaIj hï øjHhl >k;ajh
LKschla iSÍug olajk m%;sfrdaOh
ෙැඩියාව Hardness
තමෝ තේ ෙැඩියා පරිමාණය
සම්මත ඛණිජය දැඩියය ව
ge,ala 1
csmaiï 2
le,aihsÜ 3
maf,darhsg 4
wemghsg 5
fm,aiamd¾ 6
;srejdK 7
fgdmEia 8
fldrkavï 9
oshuka;s 10
iïu; LKsch ±ähdj
(තෙඩ්‍රික් මක් තමෝ - 1822)
1 Talc 2 Gypsum 3 Calcite
4 Fluorite 5 Apatite 6 Orthoclase
7 Quartz 8 Topaz 9 Corundum 10 Diamond
LKsc j¾.SlrKh
නිසඟ ඛනිජ කුලය
සලිතක්ට ඛණිජ
සලිතක්ට ත ොව ඛණිජ
i,a*hsv
fya,hsv
Tlaihsv
ldnfkag
i,af*ag
f*diaf*ag
ldKavh WodyrK
1 නිසඟ ඛනිජ කුලය ;U" ßoS (Cu, Ag), ñksrka
2 i,a*hsv mhsrhsÜ (FeS2)
3 fya,hsv *aÆfjdiamd¾ (CaF2)
4 Tlaihsv fldrkavï (Al2O3)
5 ldnfkag le,aihsÜ (CaCO3)
6 i,af*ag csmaiï (CaSO4)
7 f*diaf*ag wemghsÜ (Ca3(PO4)5)
8 is,sflag f*,aâiamd¾ (KAlSi3O8)
LKsc j¾.SlrKh -
සලිතක්ට
ත ොව ඛණිජ
නිසඟ ඛනිජ කුලය
ස්ව ාවතේ තමම කුලතේ ඛනිජ හමුවන්තන් ස්ිංතයෝග
වශතයන් ත ොව මූල ද්‍රවය තලසන් තහවත් නිසඟ
ආකාරතයනි.
උො: රන්, රිදී, ප්ලැටි ම්, මිනිරන්, දියමන්ති සහ සල්ෙර්
සලිතක්ට ඛණිජ
,xldfõ ñys iïm;a iy tajdfha ;sridr Ndú;h
- f,day ñys iïm;a - hlv ^ue.akghsÜ, ,sfudkhsÜ& ;U, rka
- wf,day ñys iïm;a - ld¾ñl LKsc
ñksrka, LKsc je,s, is,sld je,s,
f*,aâiamd¾, uhsld , ueá , yqKq.,a ,
Ouks ;srejdkd
fmdfydr LKsc
wemghsÜ fvd,uhsÜ
w.kd LKsc
ueKsla
• ,xldfõ mj;skafka ;U iy hlv hk f,day oaú;ajh muKs.
y,dj; k.rhg wdikak mksfrkavdfõ;a (ue.akghsÜ)
;%sl=Kdu,hg wdikak fiareú,;a (Cu- ue.akghsÜ),
40%- Iron, 2% Cu
r;akmqr m%foaYfha;a (Hematite-හීමටයිට්)
nq;a;, wdikakfha;a (ue.akghsÜ) hlv yuqfõ
• fuhska nq;a;, m%foaYfha mj;sk ue.akghsÜ iys; hlv ksêh
wd¾Ól jYfhka jdisodhl jkafkah
ue.akghsÜ - Fe₃O₄ (72 % Fe), Hematite-Fe2O3(70% Fe),
Limonite - Fe2O3..2H2O (58 % Fe)
f,day LKsc iïm;a -
Mineral Resources of Sri
Lanka 1986 by L.J.D
Fernando
wf,day LKsc iïm;a -
ld¾ñl LKsc
ñksrka, LKsc je,s, is,sld je,s, f*,aâiamd¾, uhsld
ueá yqKq.,a Ouks ;srejdkd
fmdfydr LKsc
wemghsÜ- fvd,uhsÜ
w.kd LKsc
ueKsla
මිනිරන්- Graphite
ලිංකාතේ පැරණිම ඛණිජ කර්මාන්තය තේ.
අවුරුු 160 පමණ පැරණි
• අතිශය මෘු භාවයත් ලිහිසමය ස්වභාවයත් ආතේණික
ලක්ෂණ තේ.
• තාපය සහ විේයුතය සඳහා අධික සන් ායකතාවයක්
ෙැක්වීමත් (ද්‍රවාිංකය 3927 oC)
• රසායණිකව අ්‍රීයය ද්‍රවයයක් වීමත්
මිණිරන් වල ලක්ෂණ සමහරක්
• ඌෂ්මක තකෝම
• වාත්තු, පිට වැස්ම
• ඉතලක්තරෝඩ
• වියි  තකෝෂ
• ැටරි
• ස්තන්හක ද්‍රවය
• පැන්සල්
• වාතන් නිෂ්පාෙ ය තුල තයොො ගනියි.
• ishhg 99 la muK ldnka iys; w;s msßisÿ ñksrka
iïNjh jkafka Ouks iamálrEms wdldrfhks‘
• ±kg m%Odk ñksrka m;,a ;=kla ls%hd;aul fjhs'
ta fnda.," lyg.y iy rx., kñks'
• ,nd .kakd ish¿u ñksrka wmkhkh flfrk
w;r tuÕska remsh,a ñ,shk 40 l muK jd¾Islj
furgg ,efí‘
• ලිංකාව තලෝකතේ m%Odk මණි ආකාරතේ මිණිරන්
නිෂ්පාෙකයා තේ
Geological Survey & Mines Bureau
No. 569, Epitamulla Rd, Pitakotte
Telephone : 288 6289-90 2076582
E-mail : gsmb@slt.lk .
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
RESULTS OF CHEMICAL ANALYSIS
Material : Graphite
Laboratory Reference No. : AL/15/44
Submitted by :
No. of Samples : 2
Constituents
Content, %
Sample 1 Sample 2
Carbon 82.18 99.71
Ash 17.82 0.29
Note :
 The analysis was carried out on the powdered sample dried at 105 0
c.
 The results are valid only for the sample submitted for analysis.
......................... 2015.04.27
Chief Chemist Date
Y P S Siriwardana
Vein quartz - මණි තිරුවා ා : sio2
• තපොතළෝ කත ොළ තුළ වඩාත්ම හුල ඛනිජයකි.
• වඩාත්ම ෙක් ා ෙතේශ ඕප ායක, පැල්මඩුල්ල,
රත්තතොට හා රත් පුර තේ.
• තසරමික්
• සලිකන් චිප්ස්,
• සූර්ය තකෝෂ,
• වින්ඩ්ස්්‍රීයන් හා තව ත් අධිතාක්ෂණ
නිෂ්පාෙ යන් නිපෙවීමට තයොො ගනී.
Locations of prominent vein quartz deposits in Sri Lanka
Geological Survey & Mines Bureau
No. 569, Epitamulla Rd, Pitakotte
Telephone : 288 6289-90 2076582
E-mail : gsmb@slt.lk .
RESULTS OF CHEMICAL ANALYSIS
Material :Quartz
Laboratory Reference No. :AL/15/60
Submitted by :Ceylon Gems & Silica International Pvt Ltd
No. of Samples :1
Table 1:Chemical Analysis of quartz
Constituents Contents
Silica as SiO2
99.92%
Aluminum as Al2O3
0.04%
Iron as Fe 35ppm
Sodium as Na 65ppm
Potassium as K 75ppm
Calcium as Ca 70ppm
Magnesium as Mg 10ppm
Manganese as Mn 05ppm
Titanium as Ti <10ppm
Phosporus as P <10ppm
LOI <0.01%
Note :
 LOI- Loss on ignition
 The analyses was carried out on the powdered samples dried at 105 0
c.
තෙේල්ඩ්ස්පාර්ස් - (Feldspars) : KAISi3O2
• පාෂාණ නිර්මාණක හුල ඛනිජයකි.
• වඩාත්ම ෙක් ා ෙතේශ රත්තතොට, තලාතගොඩ,
කයිකාවල, ාමල්-ඔය හා තකොස්ලන්ෙ තේ.
• තසරමික් හා තපොසතල්න්, වීුරු කර්මාන්තයන්
සඳහා තයොොගනී.
wemghÜ ^le,aishï fmdiafmaÜ& Ca3(PO4)3(F,CI,OH)
• fmdiafmaÜ imhk m%Njhla f,iska mj;sk fuu
kssêh fgdka ñ,shk 60 la muK m%udKhla we;ehs
.Kka n,d ;sfí
• wkqrdOmqrhg wdikak tmamdj, m%foaYfhah
• තපොස්තෙේට් තපොතහොර (සුපර් තපොස්තෙේට් ) සෑදීම ෙ ා
භාවිතය තේ.
කැල්සයිට්-(Calcite) : CaCO3
• තඩොලමිතික ස්ඵටික හුණුගල්
පාෂාණතයන් හටගනියි.
• වඩාත්ම ෙක් ා ෙතේශ කල්තතොට,
ක ෙරාව හා පල්තල් ැේෙ තේ.
• තපොට්ලන්ඩ් සතමන්ති නිෂ්පාෙ යට, වීුරු
පිඟන් හා කඩොස කර්මාන්තයන් සඳහා
තයොො ගනියි.
තඩොලමයිට් - MgCa(CO3)2
• තමම ඛනිජය තඩොලමිටික ස්ඵටික හුණුගල්
පාෂාණතේ තිතේ.
• තාප ඉන්සයුතල්ට, තපොතහොර, පිඟන් භාණ්ඩ,
තීන්ත, ර ර්, කඩොස නිෂ්පාෙ ය සඳහා
අමුද්‍රවය තලස තයොො ගනියි. හුණු නිෂ්පාෙ ය
සඳහා එක් ෙ ා අමුද්‍රවයක් තලස තයොො
ගනියි.
• ෙ ා වශතයන් මාතතල්, දිග ෙතේශ වල
තඩොලමයිට් කර්මාන්ත ක්‍රියාත්මකව පවතී.
ner ඛණිජ වැලි - Heavy Mineral sands
• ner Lksc je,s fjr< (Beach) yd Tnfjr,l
(Offshore) mj;sk ksê f,iska Y%S ,xld fjrf<a ;ek
;ek olakg ,efí‘
• iamálrEmS mdIdK j, l=vd lKsld f,i iïNjh jk
fuu Lksc" tajd wvx.= mdIdK cSrKh ksid thska ñ§
fidaodf.k ú;a uqyqog jefÜ'
• b,aukhsÜ (Illmanite) FeTiO3
• fudkihsg (Monosite) (Ce,La,Nd,Th)(PO4,SiO4)
• rEghs,a (Rutile) TiO2
• i¾fldaka (Zircon) ZrSiO4
b,aukhsÜ
rEghs,a
fudkihsg i¾fldaka
වඩාත්ම ෙක් ා ෙතේශ
• පුල්මුතඩ්, තෙවිනුවර, හම් න්තතොට,
දික්වැල්ල වැනි තවරළ ඩ කලාප තේ.
ෙ ා භාවිතයන්
• ටයිතට්නියම් යකඩ ල ා ගැනීමට හා
වර්ණකයන් තලස තීන්ත නිෂ්පාෙ යට
ගාර් ට් වැලි
(Garnet Sand) : Fe3AlSio3O12
• ත ොතහෝ ශ්‍රී ලිංකානු පාෂාණ තුළ සැලකිය
යුතු ෙමාණයක් අඩිංගුය.
• තවරළ ඩ ඛනිජ තලස හටගනියි.
• වඩාත්ම ෙක් ා ෙතේශ තෙවිනුවර,
හම් න්තතොට,දික්වැල්ල වැනි තවරළ ඩ
කලාප තේ.
• ෙ ා භාවිතයන් වන්තන් ජල තප්රණයන්,
ජල පිහිරි කැපුම් වැලි මඟින් පැහීම හා වැලි
කඩොස තේ.
සලිකා වැලි
(Silica Sand) : SiO2
• ක්වාර්ට්ස් 95% ට වඩා වැඩි සුු වැලි
• වඩාත්ම ෙක් ා තෙේශ ාත්තන්ඩිය,
මාරවිල හා අම්පාර - වල්ලිපුරම් තේ.
• ෙ ා භාවිතයන් වන්තන් තසරමික් හා
වීුරැ කර්මාන්තයන් සඳහාය.
ඛණිජ වැලි හමුව ස්ථා
මයිකා Mica - KMg3(AISi3O10) (F,OH2)
• ත ොතහෝ පාෂාණයන් නිර්මාණය කර
ෙ ා ඛනිජයකි.
• විුලි හා විෙුත් කර්මාන්තයන් හා ප්ලාස්ටික්
හා තීන්ත කර්මාන්ත සඳහා තයොො ගනී
මයිකා හමුව ස්ථා
රත්තතොට, කයිකාවල,
ුල්ල
හා කැබිතිතගොල්ලෑව
තකොතයොලීන් මැටි
(Kaolin) : Al4(Si4O10)(OH)6
• තකොතයොලින් මැටි තහෝ චී මැටි
• තෙල්ඩ්ස්පාර් ඛනිජ හි රසායනික ජීර්ණතේ
ෙතිඵලයක් තලස
• වඩාත්ම ෙක් ා ෙතේශ ත ොරලැස්ගමුව හා
මීටියාතගොඩ
• තසරමික් කර්මාන්තය සඳහා ෙ ා අමුද්‍රවයකි.
කඩොස හා ර ර් කර්මාන්තය සඳහා පිරවුම්
ද්‍රවයක් තලස භාවිතා තකර්.
ගතඩොල් හා උඵ මැටි
• ෙ ා ගිංඟාවන් හි පිටාර ගැලුම් තලාවන් තුළ
අවසාධිත මැටි තලස තැන්පත් තේ.
• වඩාත්ම ෙක් ා ෙතේශ ෙිංතකොටවු, ිංගතෙනිය
හා යටිය තේ.
• ගතඩොල් හා තසවිලි උඵ කර්මාන්තයන් සඳහා
තයොො ගැතන්.
w.kd LKsc - ueKsla
mdIdK
LKschlska fyda LKsc lsysmhlska iEÿk
>k øjHhls
mdIdK hkq
පාෂාණ සම්භවය අනුව ෙ ා ආකාර තු කි
• wd.afkah mdIdK Igneous Rocks
• úmß; mdIdK Metamorphic Rocks
• wjidos; mdIdK Sedimentary Rocks
wd.afkah mdIdK - Igneous Rocks
ue.aud fyj;a øj jQ mdIdK miqj isis,a ùu ksid
we;sjk mdIdK
mD:súfha jHqyh
lfnd,
m%djrKh
yrh
iïNjh jk ia:dkh wkqj wdldr folls'
• wl%dka; mdIdK (Intrusive igneous rock)
• ksIal%dka; wd.afkah mdIdK (Extrusive igneous
rocks)
.%eksÜ mdIdK (wl%dka;
mdIdK)
Obsidian (ksIal%dka;
mdIdK)
• wl%dka; mdIdK (Intrusive igneous rock)
• ksIal%dka; wd.afkah mdIdK
(Extrusive igneous rocks)
wjidos; mdIdK - Sedimentary Rocks
wjidÈ; mdIdK j, ;ekqï wxY= jk  wjidÈ;
j, iajNdjh wkqj fïjd j¾. lsÍu isÿ flf¾
• len,s wjidÈ; mdIdK
• Ôj wjidÈ; mdIdK
• ridhksl wjidÈ; mdIdK
úmß; mdIdK - Metamorphic Rocks
• wd.afkah mdIdK fyda wjidÈ; mdIdK jeks mj;sk
mdIdK j¾.hla ÈYdkq.; wêl WIaK;aj mSvk j,g
,laùfuka we;sjk kj mdIdK úmÍ; mdIdK f,i
ye¢kafõ'
• WIaK;aj mSvk j, fjki ksid uq,a mdIdK j, Lksc
wia:dhs njg m;aù kj WIaK;aj mSvk j,g ia:dhs
kj Lksc we;sùu o fuu`.ska kj mdIdK we;sùu o
fuys§ isÿfõ
• ,xldfõ N+ñ m%udKfhka 90% mqrdu jHdma;j we;af;a
fuu úmß; mdIdKh
mdIdK ÔrKh (Rock Weathering)
mdIdK úsúO idOl j, n,mEfuka fN!;slj iy
ridhkslj fjkiaùfuka laIh ùfï ls%hdj,shlg
,laùu
• fN!;sl ÔrKh
• ridhksl ÔrKh
• ffcùh ÔrKh
fN!;sl idOl tkï WIaK;aj fjkiaùï, iq<`.,
.,d hk c,h wdÈfha n,mEu u; mdIdK l=vd
fldgia j,g leã hdu fN!;sl ÔrKh f,i
ye`Èkafõ
c,h iu. .eàu u.ska" c,fha Èhù we;s ridhksl
ixfhda. u.ska fyda mdIdK iEÈ we;s LKsc
ridhkslj fjkia lsÍu ridhksl ÔrKh f,i
ye`Èkafõ.
i;=ka yd Ydl j, n,mEu u; isÿjk mdIdK laIh
ùu ffcùh ÔrKh f,i ye`Èkafõ.
mdIdK pl%h
wd.afkah mdIdK
wjidÈ; mdIdK
úmÍ; mdIdK
ÔrKh ùu
wjidÈ;
mSvk iy
WIaK;ajh
isis,a ùu ue.aud øj ùu
ැඳීම සහ තෙ වීම
ලිංකාතේ පාෂාණ
• ,xldfõ N+ñ m%udKfhka 90% mqrdu jHdma;j
we;af;a m%d.a flaïî%h hq.hg wh;a ^jir fldaá
50 jvd merKs& úmß; mdIdKhs
• b;sß 10% m%foaYh mqrd me;sÍ we;af;a m%Odk
f,ig wjidÈ; mdIdK (ufhdaiSk wjidÈ;
mdIdK ^wÈka jir fldaá 7 muK fmr& jk
w;r wd.afkah iïNjhla we;s mdIdK o iq¿
jYfhka olakg ,efí
Highland Complex
Wanni Complex
Vijayan Complex
Miocene Limestone
Precambrian
Metamorphic
Rocks
ලිංකාතේ පාෂාණ
මතයෝසී හුණු ගල්
වන්නි සිංකීර්ණය
උස් බිම් සිංකීර්ණය
විජයාණු සිංකීර්ණය
Wiaìï ixlS¾Kh ^Highland Complex&
.dkÜ is,sukhsÜ khsia ^Garnet Silimanite Gneiss&
lajdÜihsÜ ^Quartzites&
udn,a ^Marble&
le,ala is,sflaÜ ^Calc Silicate&
pdfkdlhsÜ/pdfkdlsála ^Charnochitic gneiss&
úchdkq ixlS¾Kh
.%eksfgdhsâ kï wd.afkah mdIdK j¾.h úmß;
ùfuka iEfok khsia, ñ.aughsÜ .%eksála khsia
jkaks ixlS¾Kh
.%eksfgdhsâ khsia, .%eksÜ iy ñ.aughsÜ mdIdK
• id.r Ôúkaf.a fmdis, nyq,j olakg ,efnk
wjidÈ; mdIdK j¾;udkfha§ isfuka;s
l¾udka;h i`oyd nyq, f,i fhdod .kq ,efí
• óg wu;rj ,xldfõ ;ífndaj wd`ä.u m,a,u
m%foaY j, cqrdisl hq.fha§ ;ekam;a jQ wjidÈ;
j,ska kshñ; wjidÈ; mdIdK l=vd l,dm f,i
olakg ,efí
• ,xldj m%Odk N+ ;eá ^Plate boundaries&
wdikakfha fkdmej;Su fya;=fldg f.k .sKs l`ÿ
mssmsÍï iy ue.aud .,d hEï olakg fkd,efnk
ksid wd.afkah mdIdK iq,Nj olakg fkd,efí
• m%dfoaYSh úmß; ùï j, m%;sM, f,i ìys jQ
mdIdK f,i ie,flk fuu wd.afkah mdIdK
j,g Wod f,i wU.iamsáh f;daks., wrx., hk
m%foaY j, olakg ,efnk .%ekhsÜ mdIdK
Wiaikaf.dv jialvqj Wvj, m%foaY j, olakg
,efnk i¾mkaákhsÜ mdIdK fukau fndafyda
m%foaY j, olakg ,efnk LKsc ;srejdkd iy
fm.aughsÜ jeks mdIdK ±laúh yelsh
• mDÓúh iy mßirh N+ úoHd;aul ye¢kaùula'
frdayK pkaøÔ;a" iS'î'Èidkdhl 2010" Y%S
,xld N+ úoHd ix.uh
• wm wjg ñys;,h" mS'Ô'l=f¾" uyskao rEmisxy"
2005" tia'f.dvf.a m%ldYk
www.gsmb.gov.lk 0112886289
aachinthaka@yahoo.com, 0718432028

More Related Content

What's hot

Environmental threats and Land Reclamation on underground mining of Gem,graph...
Environmental threats and Land Reclamation on underground mining of Gem,graph...Environmental threats and Land Reclamation on underground mining of Gem,graph...
Environmental threats and Land Reclamation on underground mining of Gem,graph...
Pabasara Gunawardane
 
Tunnel Boring Machines (TBM)
Tunnel Boring Machines (TBM)Tunnel Boring Machines (TBM)
Tunnel Boring Machines (TBM)
Hamed Zarei
 

What's hot (20)

Review of deccan trap in Malwa region
Review of deccan trap in Malwa regionReview of deccan trap in Malwa region
Review of deccan trap in Malwa region
 
Gem Stone and its Properties
Gem Stone and its PropertiesGem Stone and its Properties
Gem Stone and its Properties
 
Report on sandstone
Report on sandstoneReport on sandstone
Report on sandstone
 
Self‐potential (SP) Method.pdf
Self‐potential (SP) Method.pdfSelf‐potential (SP) Method.pdf
Self‐potential (SP) Method.pdf
 
All The Information About Ruby Gemstone
All The Information About Ruby Gemstone All The Information About Ruby Gemstone
All The Information About Ruby Gemstone
 
Environmental threats and Land Reclamation on underground mining of Gem,graph...
Environmental threats and Land Reclamation on underground mining of Gem,graph...Environmental threats and Land Reclamation on underground mining of Gem,graph...
Environmental threats and Land Reclamation on underground mining of Gem,graph...
 
Borehole Geophysical Techniques
Borehole Geophysical TechniquesBorehole Geophysical Techniques
Borehole Geophysical Techniques
 
Land degradation
Land degradation Land degradation
Land degradation
 
Amphibole group of mineral
Amphibole group of mineralAmphibole group of mineral
Amphibole group of mineral
 
Minerology ppt
 Minerology ppt Minerology ppt
Minerology ppt
 
Talc
Talc Talc
Talc
 
Trace and ree in zircon - ppt
Trace and ree in zircon - pptTrace and ree in zircon - ppt
Trace and ree in zircon - ppt
 
temporal and spatial distribution of coal in india
temporal and spatial distribution of coal in indiatemporal and spatial distribution of coal in india
temporal and spatial distribution of coal in india
 
Dharwar super group
Dharwar super groupDharwar super group
Dharwar super group
 
Gemstone industry of Pakistan
Gemstone industry of PakistanGemstone industry of Pakistan
Gemstone industry of Pakistan
 
Fe-deposits
Fe-depositsFe-deposits
Fe-deposits
 
Tunnel Boring Machines (TBM)
Tunnel Boring Machines (TBM)Tunnel Boring Machines (TBM)
Tunnel Boring Machines (TBM)
 
Classification of Sandstone
Classification of SandstoneClassification of Sandstone
Classification of Sandstone
 
A List Of Precious And Semi Precious Gemstones - Himalya Quartz
A List Of Precious And Semi Precious Gemstones - Himalya QuartzA List Of Precious And Semi Precious Gemstones - Himalya Quartz
A List Of Precious And Semi Precious Gemstones - Himalya Quartz
 
07 admantine glue
07 admantine glue07 admantine glue
07 admantine glue
 

Rocks and minerals in sri lanka in sinhala

  • 1. චින්තක අමරසිංහ N+ úoHd{ N+ úoHd ióËK yd m;,a ldhœdxYh LKsc yd mdIdK
  • 2.
  • 3. LKschla hkq l=ulao @ iajNdúlj ksmofjk wldnksl uQ,drïNhla we;s iaÓr ridhksl ixhq;shla we;s iaMálrEmS >K øjH
  • 4. iajNdúlj ksmofjk ඛණිජ ස්වභාවික පරිසරය තුලදී මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් වලින් තතොරව නිර්මාණය තේ. wldnksl uQ,drïNhla we;s ඛණිජ සජීවී ද්‍රවය තහෝ එවා දිරාපත් වීතමන් ත ොසෑතේ.
  • 5. iaÓr ridhksl ixhq;shla we;s ඛණිජ සෑම විටම නියත වූ රසායනික සිංයුතියක් තපන්වයි. එ ම් මූලද්‍රවය එකක් තහෝ කිහිපයක් නියත අනුපාතයකට එකතු වීතමන් සෑතෙයි SiO2 Al2O3 CaCO3 KAlSi3O8 සලිකා ත ෝක්සයිට් කැල්සයිට් තෙල්ඩ්ස්පාර්
  • 6. iaMálrEmS ඛණිජ සෑදීතම්දී එම අිංශු නියමිත රටාවකට ැවත ැවත පිහිටීතමන් ෙැලිසක් සාෙනු ලැතේ කැල්සයිට් CaCO3
  • 7. ඛණිජ සෑම විටම ඝණ අවස්ථාතේ පවති අතර සෑම විටම අිංශු තදින් එකිත ක ැදීතමන් ස්ථිර ඝණත්වයක් තපන්වයි ඝණ ද්‍රවයයකි
  • 8. • iajNdúl mßirfha we;s c,h iy jd;h fï wkqj LKsc fkdjk w;r • iajNdúlj ckkh jqjo fmÜfg%da,shï bkaOk iy iajNdúl jdhq o LKsc fkdfõ
  • 9. ridhkslj iudk jqjo yg.efkk WIaK;aj iy mSvk j, fjki wkqj iaMál fjkiaùu u; fjkia LKssc yg.kS උොහරණ - මිනිරන් සහ දියමන්ති කා න් ( C ) වල ස්ඵටික ස්වරූප තෙකකි
  • 10. • f,dj yuqjk ±äu LKsch jk Èhuka;s b;d wêl mSvkhla hgf;a WmÈk LKschla jk w;r C mrudKq b;d ;Èka tlg ne`§ mj;S • ñksrka b;du uDÿ LKschla jk w;r iaMálh ;=, C ;Ügq f,i mj;sk w;r ;Ügq w;r b;d ÿ¾j, nkaOk jk jekavjd,a nkaOk u.ska tlsfkl iu. ne`§ we;.
  • 11. LKsc y÷kd .ekSu • fN!;sl .=K • ridhksl .=K • m%ldY úoHd;aul .=K
  • 12. fN!;sl .=K • ස්ඵටික ස්වරූපය Crystal structure • පැහැය සහ අනු ඉර Colour and Streak • දීප්තිය Luster • පැලුම් සහ බිඳුම් Cleavage and fracture • විශිෂ්ඨ ගුරුත්වය Specific Gravity • ෙැඩියාව Hardness
  • 13. ස්ඵටික ස්වරූපය Crystal structure • LKsc j, ksh; mrudKql ieliqula olakg ,efí. fufia wjldYfha mrudKq úysÿu wkqj olajk iajrEmh y`ÿkajkafka iaMálhla f,ihs. • b;d ir, fukau ixlS¾K iaMál iys; LKsc j¾. we;.
  • 14. ස්ඵටික ස්වරූපය Crystal structure ue.akghsÜ ^Magnetite& - >kluh moaO;sh ^Cubic system&
  • 15. පැහැය Colour meyeh hkq hï jia;=jla fl;rï ÿrg wdf,dalh Wrd .kafkao hkak u; mokï jQ .=Khls.
  • 16. Smoky Quartz Rose Quartz Water Clear Quartz Sulfur ඛණිජය සෑම විටම කහ පැහැයක් ගනී Quartz තහවත් තිරිවා විවි පැහැතයන් ෙක් ට ලැතේ
  • 17. අනු ඉර - Streak LKschla l=vq l< miq tu l=vq j, meyehhs
  • 18. දීප්තිය Lustre LKschl wdf,dalh mrdj¾;kh lsÍfï yelshdj;a LKsch ;=,ska wdf,dalh úksúo hEfï .=Kh f,dayjka §ma;sh ^Metallic luster& bájka §ma;sh ^Resinou luster& mndjka §ma;sh ^Pearly luster& පයිරයිට් සහ ගැලී ා සමහර ඔක්සයිඩ් කුලතේ ඛණිජ දියමන්ති සහ සර්තකෝන්
  • 19. පැලුම් සහ බිඳුම් - Cleavage and Fracture me¿ï Cleavage - isks`ÿ u;=msgla Tiafia iaMál uqyqK;a j,g iudka;r ;, ì`ÿï fracture - wl%uj;a f,i isks`ÿ fkdjk u;=msgla iys;j leã hdu
  • 20. විශිෂ්ඨ ගුරුත්වය Specific Gravity c,hg idfmalaIj hï øjHhl >k;ajh
  • 21. LKschla iSÍug olajk m%;sfrdaOh ෙැඩියාව Hardness
  • 22. තමෝ තේ ෙැඩියා පරිමාණය සම්මත ඛණිජය දැඩියය ව ge,ala 1 csmaiï 2 le,aihsÜ 3 maf,darhsg 4 wemghsg 5 fm,aiamd¾ 6 ;srejdK 7 fgdmEia 8 fldrkavï 9 oshuka;s 10 iïu; LKsch ±ähdj (තෙඩ්‍රික් මක් තමෝ - 1822)
  • 23.
  • 24. 1 Talc 2 Gypsum 3 Calcite 4 Fluorite 5 Apatite 6 Orthoclase 7 Quartz 8 Topaz 9 Corundum 10 Diamond
  • 25. LKsc j¾.SlrKh නිසඟ ඛනිජ කුලය සලිතක්ට ඛණිජ සලිතක්ට ත ොව ඛණිජ i,a*hsv fya,hsv Tlaihsv ldnfkag i,af*ag f*diaf*ag
  • 26. ldKavh WodyrK 1 නිසඟ ඛනිජ කුලය ;U" ßoS (Cu, Ag), ñksrka 2 i,a*hsv mhsrhsÜ (FeS2) 3 fya,hsv *aÆfjdiamd¾ (CaF2) 4 Tlaihsv fldrkavï (Al2O3) 5 ldnfkag le,aihsÜ (CaCO3) 6 i,af*ag csmaiï (CaSO4) 7 f*diaf*ag wemghsÜ (Ca3(PO4)5) 8 is,sflag f*,aâiamd¾ (KAlSi3O8) LKsc j¾.SlrKh - සලිතක්ට ත ොව ඛණිජ
  • 27. නිසඟ ඛනිජ කුලය ස්ව ාවතේ තමම කුලතේ ඛනිජ හමුවන්තන් ස්ිංතයෝග වශතයන් ත ොව මූල ද්‍රවය තලසන් තහවත් නිසඟ ආකාරතයනි. උො: රන්, රිදී, ප්ලැටි ම්, මිනිරන්, දියමන්ති සහ සල්ෙර්
  • 29.
  • 30. ,xldfõ ñys iïm;a iy tajdfha ;sridr Ndú;h
  • 31. - f,day ñys iïm;a - hlv ^ue.akghsÜ, ,sfudkhsÜ& ;U, rka - wf,day ñys iïm;a - ld¾ñl LKsc ñksrka, LKsc je,s, is,sld je,s, f*,aâiamd¾, uhsld , ueá , yqKq.,a , Ouks ;srejdkd fmdfydr LKsc wemghsÜ fvd,uhsÜ w.kd LKsc ueKsla
  • 32. • ,xldfõ mj;skafka ;U iy hlv hk f,day oaú;ajh muKs. y,dj; k.rhg wdikak mksfrkavdfõ;a (ue.akghsÜ) ;%sl=Kdu,hg wdikak fiareú,;a (Cu- ue.akghsÜ), 40%- Iron, 2% Cu r;akmqr m%foaYfha;a (Hematite-හීමටයිට්) nq;a;, wdikakfha;a (ue.akghsÜ) hlv yuqfõ • fuhska nq;a;, m%foaYfha mj;sk ue.akghsÜ iys; hlv ksêh wd¾Ól jYfhka jdisodhl jkafkah ue.akghsÜ - Fe₃O₄ (72 % Fe), Hematite-Fe2O3(70% Fe), Limonite - Fe2O3..2H2O (58 % Fe) f,day LKsc iïm;a -
  • 33. Mineral Resources of Sri Lanka 1986 by L.J.D Fernando
  • 34. wf,day LKsc iïm;a - ld¾ñl LKsc ñksrka, LKsc je,s, is,sld je,s, f*,aâiamd¾, uhsld ueá yqKq.,a Ouks ;srejdkd fmdfydr LKsc wemghsÜ- fvd,uhsÜ w.kd LKsc ueKsla
  • 35. මිනිරන්- Graphite ලිංකාතේ පැරණිම ඛණිජ කර්මාන්තය තේ. අවුරුු 160 පමණ පැරණි
  • 36. • අතිශය මෘු භාවයත් ලිහිසමය ස්වභාවයත් ආතේණික ලක්ෂණ තේ. • තාපය සහ විේයුතය සඳහා අධික සන් ායකතාවයක් ෙැක්වීමත් (ද්‍රවාිංකය 3927 oC) • රසායණිකව අ්‍රීයය ද්‍රවයයක් වීමත් මිණිරන් වල ලක්ෂණ සමහරක්
  • 37. • ඌෂ්මක තකෝම • වාත්තු, පිට වැස්ම • ඉතලක්තරෝඩ • වියි තකෝෂ • ැටරි • ස්තන්හක ද්‍රවය • පැන්සල් • වාතන් නිෂ්පාෙ ය තුල තයොො ගනියි.
  • 38. • ishhg 99 la muK ldnka iys; w;s msßisÿ ñksrka iïNjh jkafka Ouks iamálrEms wdldrfhks‘ • ±kg m%Odk ñksrka m;,a ;=kla ls%hd;aul fjhs' ta fnda.," lyg.y iy rx., kñks' • ,nd .kakd ish¿u ñksrka wmkhkh flfrk w;r tuÕska remsh,a ñ,shk 40 l muK jd¾Islj furgg ,efí‘ • ලිංකාව තලෝකතේ m%Odk මණි ආකාරතේ මිණිරන් නිෂ්පාෙකයා තේ
  • 39.
  • 40. Geological Survey & Mines Bureau No. 569, Epitamulla Rd, Pitakotte Telephone : 288 6289-90 2076582 E-mail : gsmb@slt.lk . ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- RESULTS OF CHEMICAL ANALYSIS Material : Graphite Laboratory Reference No. : AL/15/44 Submitted by : No. of Samples : 2 Constituents Content, % Sample 1 Sample 2 Carbon 82.18 99.71 Ash 17.82 0.29 Note :  The analysis was carried out on the powdered sample dried at 105 0 c.  The results are valid only for the sample submitted for analysis. ......................... 2015.04.27 Chief Chemist Date Y P S Siriwardana
  • 41. Vein quartz - මණි තිරුවා ා : sio2
  • 42. • තපොතළෝ කත ොළ තුළ වඩාත්ම හුල ඛනිජයකි. • වඩාත්ම ෙක් ා ෙතේශ ඕප ායක, පැල්මඩුල්ල, රත්තතොට හා රත් පුර තේ. • තසරමික් • සලිකන් චිප්ස්, • සූර්ය තකෝෂ, • වින්ඩ්ස්්‍රීයන් හා තව ත් අධිතාක්ෂණ නිෂ්පාෙ යන් නිපෙවීමට තයොො ගනී.
  • 43. Locations of prominent vein quartz deposits in Sri Lanka Geological Survey & Mines Bureau No. 569, Epitamulla Rd, Pitakotte Telephone : 288 6289-90 2076582 E-mail : gsmb@slt.lk . RESULTS OF CHEMICAL ANALYSIS Material :Quartz Laboratory Reference No. :AL/15/60 Submitted by :Ceylon Gems & Silica International Pvt Ltd No. of Samples :1 Table 1:Chemical Analysis of quartz Constituents Contents Silica as SiO2 99.92% Aluminum as Al2O3 0.04% Iron as Fe 35ppm Sodium as Na 65ppm Potassium as K 75ppm Calcium as Ca 70ppm Magnesium as Mg 10ppm Manganese as Mn 05ppm Titanium as Ti <10ppm Phosporus as P <10ppm LOI <0.01% Note :  LOI- Loss on ignition  The analyses was carried out on the powdered samples dried at 105 0 c.
  • 44. තෙේල්ඩ්ස්පාර්ස් - (Feldspars) : KAISi3O2 • පාෂාණ නිර්මාණක හුල ඛනිජයකි.
  • 45. • වඩාත්ම ෙක් ා ෙතේශ රත්තතොට, තලාතගොඩ, කයිකාවල, ාමල්-ඔය හා තකොස්ලන්ෙ තේ. • තසරමික් හා තපොසතල්න්, වීුරු කර්මාන්තයන් සඳහා තයොොගනී.
  • 46. wemghÜ ^le,aishï fmdiafmaÜ& Ca3(PO4)3(F,CI,OH) • fmdiafmaÜ imhk m%Njhla f,iska mj;sk fuu kssêh fgdka ñ,shk 60 la muK m%udKhla we;ehs .Kka n,d ;sfí • wkqrdOmqrhg wdikak tmamdj, m%foaYfhah • තපොස්තෙේට් තපොතහොර (සුපර් තපොස්තෙේට් ) සෑදීම ෙ ා භාවිතය තේ.
  • 47.
  • 48. කැල්සයිට්-(Calcite) : CaCO3 • තඩොලමිතික ස්ඵටික හුණුගල් පාෂාණතයන් හටගනියි. • වඩාත්ම ෙක් ා ෙතේශ කල්තතොට, ක ෙරාව හා පල්තල් ැේෙ තේ. • තපොට්ලන්ඩ් සතමන්ති නිෂ්පාෙ යට, වීුරු පිඟන් හා කඩොස කර්මාන්තයන් සඳහා තයොො ගනියි.
  • 49. තඩොලමයිට් - MgCa(CO3)2 • තමම ඛනිජය තඩොලමිටික ස්ඵටික හුණුගල් පාෂාණතේ තිතේ. • තාප ඉන්සයුතල්ට, තපොතහොර, පිඟන් භාණ්ඩ, තීන්ත, ර ර්, කඩොස නිෂ්පාෙ ය සඳහා අමුද්‍රවය තලස තයොො ගනියි. හුණු නිෂ්පාෙ ය සඳහා එක් ෙ ා අමුද්‍රවයක් තලස තයොො ගනියි. • ෙ ා වශතයන් මාතතල්, දිග ෙතේශ වල තඩොලමයිට් කර්මාන්ත ක්‍රියාත්මකව පවතී.
  • 50.
  • 51. ner ඛණිජ වැලි - Heavy Mineral sands • ner Lksc je,s fjr< (Beach) yd Tnfjr,l (Offshore) mj;sk ksê f,iska Y%S ,xld fjrf<a ;ek ;ek olakg ,efí‘ • iamálrEmS mdIdK j, l=vd lKsld f,i iïNjh jk fuu Lksc" tajd wvx.= mdIdK cSrKh ksid thska ñ§ fidaodf.k ú;a uqyqog jefÜ' • b,aukhsÜ (Illmanite) FeTiO3 • fudkihsg (Monosite) (Ce,La,Nd,Th)(PO4,SiO4) • rEghs,a (Rutile) TiO2 • i¾fldaka (Zircon) ZrSiO4
  • 53. වඩාත්ම ෙක් ා ෙතේශ • පුල්මුතඩ්, තෙවිනුවර, හම් න්තතොට, දික්වැල්ල වැනි තවරළ ඩ කලාප තේ. ෙ ා භාවිතයන් • ටයිතට්නියම් යකඩ ල ා ගැනීමට හා වර්ණකයන් තලස තීන්ත නිෂ්පාෙ යට
  • 54. ගාර් ට් වැලි (Garnet Sand) : Fe3AlSio3O12 • ත ොතහෝ ශ්‍රී ලිංකානු පාෂාණ තුළ සැලකිය යුතු ෙමාණයක් අඩිංගුය. • තවරළ ඩ ඛනිජ තලස හටගනියි. • වඩාත්ම ෙක් ා ෙතේශ තෙවිනුවර, හම් න්තතොට,දික්වැල්ල වැනි තවරළ ඩ කලාප තේ. • ෙ ා භාවිතයන් වන්තන් ජල තප්රණයන්, ජල පිහිරි කැපුම් වැලි මඟින් පැහීම හා වැලි කඩොස තේ.
  • 55.
  • 56. සලිකා වැලි (Silica Sand) : SiO2 • ක්වාර්ට්ස් 95% ට වඩා වැඩි සුු වැලි • වඩාත්ම ෙක් ා තෙේශ ාත්තන්ඩිය, මාරවිල හා අම්පාර - වල්ලිපුරම් තේ. • ෙ ා භාවිතයන් වන්තන් තසරමික් හා වීුරැ කර්මාන්තයන් සඳහාය.
  • 57.
  • 59. මයිකා Mica - KMg3(AISi3O10) (F,OH2) • ත ොතහෝ පාෂාණයන් නිර්මාණය කර ෙ ා ඛනිජයකි. • විුලි හා විෙුත් කර්මාන්තයන් හා ප්ලාස්ටික් හා තීන්ත කර්මාන්ත සඳහා තයොො ගනී
  • 60. මයිකා හමුව ස්ථා රත්තතොට, කයිකාවල, ුල්ල හා කැබිතිතගොල්ලෑව
  • 61. තකොතයොලීන් මැටි (Kaolin) : Al4(Si4O10)(OH)6 • තකොතයොලින් මැටි තහෝ චී මැටි • තෙල්ඩ්ස්පාර් ඛනිජ හි රසායනික ජීර්ණතේ ෙතිඵලයක් තලස • වඩාත්ම ෙක් ා ෙතේශ ත ොරලැස්ගමුව හා මීටියාතගොඩ • තසරමික් කර්මාන්තය සඳහා ෙ ා අමුද්‍රවයකි. කඩොස හා ර ර් කර්මාන්තය සඳහා පිරවුම් ද්‍රවයක් තලස භාවිතා තකර්.
  • 62.
  • 63. ගතඩොල් හා උඵ මැටි • ෙ ා ගිංඟාවන් හි පිටාර ගැලුම් තලාවන් තුළ අවසාධිත මැටි තලස තැන්පත් තේ. • වඩාත්ම ෙක් ා ෙතේශ ෙිංතකොටවු, ිංගතෙනිය හා යටිය තේ. • ගතඩොල් හා තසවිලි උඵ කර්මාන්තයන් සඳහා තයොො ගැතන්.
  • 64. w.kd LKsc - ueKsla
  • 65. mdIdK
  • 66. LKschlska fyda LKsc lsysmhlska iEÿk >k øjHhls mdIdK hkq
  • 67. පාෂාණ සම්භවය අනුව ෙ ා ආකාර තු කි • wd.afkah mdIdK Igneous Rocks • úmß; mdIdK Metamorphic Rocks • wjidos; mdIdK Sedimentary Rocks
  • 68. wd.afkah mdIdK - Igneous Rocks ue.aud fyj;a øj jQ mdIdK miqj isis,a ùu ksid we;sjk mdIdK
  • 70.
  • 71.
  • 72. iïNjh jk ia:dkh wkqj wdldr folls' • wl%dka; mdIdK (Intrusive igneous rock) • ksIal%dka; wd.afkah mdIdK (Extrusive igneous rocks) .%eksÜ mdIdK (wl%dka; mdIdK) Obsidian (ksIal%dka; mdIdK)
  • 73. • wl%dka; mdIdK (Intrusive igneous rock)
  • 74. • ksIal%dka; wd.afkah mdIdK (Extrusive igneous rocks)
  • 75.
  • 76. wjidos; mdIdK - Sedimentary Rocks
  • 77.
  • 78. wjidÈ; mdIdK j, ;ekqï wxY= jk  wjidÈ; j, iajNdjh wkqj fïjd j¾. lsÍu isÿ flf¾ • len,s wjidÈ; mdIdK • Ôj wjidÈ; mdIdK • ridhksl wjidÈ; mdIdK
  • 79. úmß; mdIdK - Metamorphic Rocks
  • 80. • wd.afkah mdIdK fyda wjidÈ; mdIdK jeks mj;sk mdIdK j¾.hla ÈYdkq.; wêl WIaK;aj mSvk j,g ,laùfuka we;sjk kj mdIdK úmÍ; mdIdK f,i ye¢kafõ' • WIaK;aj mSvk j, fjki ksid uq,a mdIdK j, Lksc wia:dhs njg m;aù kj WIaK;aj mSvk j,g ia:dhs kj Lksc we;sùu o fuu`.ska kj mdIdK we;sùu o fuys§ isÿfõ • ,xldfõ N+ñ m%udKfhka 90% mqrdu jHdma;j we;af;a fuu úmß; mdIdKh
  • 81.
  • 82.
  • 83.
  • 84.
  • 85. mdIdK ÔrKh (Rock Weathering) mdIdK úsúO idOl j, n,mEfuka fN!;slj iy ridhkslj fjkiaùfuka laIh ùfï ls%hdj,shlg ,laùu • fN!;sl ÔrKh • ridhksl ÔrKh • ffcùh ÔrKh
  • 86. fN!;sl idOl tkï WIaK;aj fjkiaùï, iq<`., .,d hk c,h wdÈfha n,mEu u; mdIdK l=vd fldgia j,g leã hdu fN!;sl ÔrKh f,i ye`Èkafõ
  • 87. c,h iu. .eàu u.ska" c,fha Èhù we;s ridhksl ixfhda. u.ska fyda mdIdK iEÈ we;s LKsc ridhkslj fjkia lsÍu ridhksl ÔrKh f,i ye`Èkafõ.
  • 88. i;=ka yd Ydl j, n,mEu u; isÿjk mdIdK laIh ùu ffcùh ÔrKh f,i ye`Èkafõ.
  • 89. mdIdK pl%h wd.afkah mdIdK wjidÈ; mdIdK úmÍ; mdIdK ÔrKh ùu wjidÈ; mSvk iy WIaK;ajh isis,a ùu ue.aud øj ùu ැඳීම සහ තෙ වීම
  • 90.
  • 92. • ,xldfõ N+ñ m%udKfhka 90% mqrdu jHdma;j we;af;a m%d.a flaïî%h hq.hg wh;a ^jir fldaá 50 jvd merKs& úmß; mdIdKhs • b;sß 10% m%foaYh mqrd me;sÍ we;af;a m%Odk f,ig wjidÈ; mdIdK (ufhdaiSk wjidÈ; mdIdK ^wÈka jir fldaá 7 muK fmr& jk w;r wd.afkah iïNjhla we;s mdIdK o iq¿ jYfhka olakg ,efí
  • 93. Highland Complex Wanni Complex Vijayan Complex Miocene Limestone Precambrian Metamorphic Rocks ලිංකාතේ පාෂාණ මතයෝසී හුණු ගල් වන්නි සිංකීර්ණය උස් බිම් සිංකීර්ණය විජයාණු සිංකීර්ණය
  • 94. Wiaìï ixlS¾Kh ^Highland Complex& .dkÜ is,sukhsÜ khsia ^Garnet Silimanite Gneiss& lajdÜihsÜ ^Quartzites& udn,a ^Marble& le,ala is,sflaÜ ^Calc Silicate& pdfkdlhsÜ/pdfkdlsála ^Charnochitic gneiss& úchdkq ixlS¾Kh .%eksfgdhsâ kï wd.afkah mdIdK j¾.h úmß; ùfuka iEfok khsia, ñ.aughsÜ .%eksála khsia jkaks ixlS¾Kh .%eksfgdhsâ khsia, .%eksÜ iy ñ.aughsÜ mdIdK
  • 95. • id.r Ôúkaf.a fmdis, nyq,j olakg ,efnk wjidÈ; mdIdK j¾;udkfha§ isfuka;s l¾udka;h i`oyd nyq, f,i fhdod .kq ,efí • óg wu;rj ,xldfõ ;ífndaj wd`ä.u m,a,u m%foaY j, cqrdisl hq.fha§ ;ekam;a jQ wjidÈ; j,ska kshñ; wjidÈ; mdIdK l=vd l,dm f,i olakg ,efí
  • 96. • ,xldj m%Odk N+ ;eá ^Plate boundaries& wdikakfha fkdmej;Su fya;=fldg f.k .sKs l`ÿ mssmsÍï iy ue.aud .,d hEï olakg fkd,efnk ksid wd.afkah mdIdK iq,Nj olakg fkd,efí • m%dfoaYSh úmß; ùï j, m%;sM, f,i ìys jQ mdIdK f,i ie,flk fuu wd.afkah mdIdK j,g Wod f,i wU.iamsáh f;daks., wrx., hk m%foaY j, olakg ,efnk .%ekhsÜ mdIdK Wiaikaf.dv jialvqj Wvj, m%foaY j, olakg ,efnk i¾mkaákhsÜ mdIdK fukau fndafyda m%foaY j, olakg ,efnk LKsc ;srejdkd iy fm.aughsÜ jeks mdIdK ±laúh yelsh
  • 97.
  • 98. • mDÓúh iy mßirh N+ úoHd;aul ye¢kaùula' frdayK pkaøÔ;a" iS'î'Èidkdhl 2010" Y%S ,xld N+ úoHd ix.uh • wm wjg ñys;,h" mS'Ô'l=f¾" uyskao rEmisxy" 2005" tia'f.dvf.a m%ldYk