2. Kilka słów o poetce…
• urodzona 2 lipca 1923 na Prowencie
(obecnie część Kórnika)
• zmarła 1 lutego 2012 w Krakowie
• polska poetka, eseistka, krytyczka
literacka, tłumaczka, felietonistka
• laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie
literatury w 1996 roku
3. Kilka słów o poetce…
„Zwierzanie się publiczne to jest jakieś
gubienie własnej duszy. Coś trzeba
zachować dla siebie. Nie można tak
wszystkiego rozsiewać.”
4. Kilka słów o poetce… Tu leży staroświecka jak przecinek
autorka paru wierszy. Wieczny odpoczynek
raczyła dać jej ziemia, pomimo że trup
nie należał do żadnej z literackich grup.
Ale też nic lepszego nie ma na mogile
oprócz tej rymowanki, łopianu i sowy.
Przechodniu, wyjmij z teczki mózg elektronowy
i nad losem Szymborskiej podumaj przez chwilę.
Nagrobek
5. Nobel – przed i po
„W Wisławie Szymborskiej Szwedzka
Akademia chce uhonorować
przedstawicielkę niezwykłej czystości i siły
poetyckiego spojrzenia. Poezji jako
odpowiedzi na życie, sposobu na życie, pracy
nad słowem jako myślą i wrażliwością.
Wiersze Wisławy Szymborskiej to perfekcja
słowa, wysoce wycyzelowane obrazy,
myślowe allegro ma non troppo, jak nazywa
się jeden z jej wierszy. Jednak ciemności,
której nie ulegają one bezpośrednio,
wyczuwa się w nich tak, jak ruch krwi pod
skórą.„
(fragment laudacji noblowskiej)
6. Nobel – przed i po Żadnej wątpliwości nie ulega fakt, że
Szymborska była poetką wielką, a jej
wiersze były wybitnymi dziełami.
Jednak literacka Nagroda Nobla zmieniła
w życiu poetki wiele, w jej mniemaniu
niekoniecznie na lepsze.
O tym, jak bardzo przytłoczyło
Szymborską to odznaczenie może
znaczyć fakt, że przez dwa lata po jego
otrzymaniu nie napisała żadnego
wiersza.
7. Nobel – przed i po Sama Szymborska twierdziła, że
największym wyzwaniem po
otrzymaniu nagrody tak wielkiej rangi
jest pozostanie osobą, a nie
osobistością.
Uważała, że jest to ogromny
zaszczyt, jednakże z tym zaszczytem
trzeba pozostać normalnym
pisarzem, który nadal pisze to, co
jeszcze ma do przekazania.
8. Nobel – przed i po Szymborska nie przywiązywała się
do nagród i odznaczeń, co
potwierdza chociażby
niewiarygodna sytuacja:
w jej mieszkaniu zagubił się medal
noblowski…
Wydarzenie to staje się bardziej
zrozumiałe, gdy dowiemy się, że w
mieszkaniu Szymborskiej
znajdowało się około…
600 szuflad!
9. Idole Szymborskiej
Szymborska również miała swoich idoli. Byli nimi Václav
Havel, Woody Allen oraz Jane Goodall.
Marzyła, by poznać ich osobiście. Tym większą przyjemność
sprawiły jej nagrane specjalnie dla niej krótkie wywiady
z wymienionymi osobami. Każda z nich chyliła czoła nad
twórczością poetki.
Woody Allen twierdził ponadto, że Wisława góruje nad nim
nie tylko poczuciem humoru, lecz także życiowa mądrością.
10. Poetycka łobuzerka czyli limeryk
Szymborska pisała utwory wielkie i wybitnie, ale mało kto wie, że
była też mistrzynią w tworzeniu rzeczy mniej poważnych, czasami
nawet frywolnych, a mianowicie limeryków.
Limeryk jest krótkim, wierszowanym utworem pięciowersowym,
w którym rymują się wersy pierwszy z drugim oraz piątym, natomiast
trzeci z czwartym. Ponadto, pierwszy wers zazwyczaj kończy się
nazwą miejscowości.
11. Poetycka łobuzerka czyli limeryk
W miejscowości Corleone
Można dostać cios w przeponę.
Skłonność do tych czynów dziatki
Wysysają z mlekiem matki,
Czyli mają to wpojone.
12. Poetycka łobuzerka czyli limeryk
Pewien kanonik w Moherze
Rzekł: Kasiu, ja w Boga nie wierzę!
Lecz pod wpływem zbożowej kawy
Przestaję być taki niemrawy,
I do Ciebie klepię pacierze.
13. Poetka w wolnych chwilach
Kolejną słabością poetki były
własnoręcznie robione wycinanki.
Podchodziła do nich z wielką ambicją:
by nic się nie pomarszczyło, nie
odkleiło…
Wręczała je nie tylko przyjaciołom, lecz
także znanym osobistościom, między
innymi Woody’emu Allenowi czy
Leszkowi Balcerowiczowi.
14. Poetka w wolnych chwilach
Wśród przyjaciół Szymborska słynęła
również ze słabości do kiczu. Podczas
każdej ze swoich podróży w pierwszej
kolejności kierowała swe kroki do
sklepiku z tandetnymi pamiątkami,
którymi po powrocie obdarowywała
swoich znajomych. Jeden z jej
przyjaciół, pisarz Jerzy Pilch, uważał ten
zwyczaj za „pożałowania godne
wybryki”.
15. Poetka w wolnych chwilach
Wisława Szymborska miała prawo
do wszystkiego, nawet do
upodobania dla kiczu. Swoją
miłością starała się zarażać swoich
przyjaciół, organizując podczas
spotkań we własnym mieszkaniu
tzw. „loteryjki”, podczas których
obdarowywała zebranych mniej lub
bardziej upiornymi bibelotami.
16. Z miłości do Andrzeja Gołoty
Ostatnią, najbardziej abstrakcyjną
anegdotką, jaką można opowiedzieć
o naszej noblistce jest historia jej
uwielbienia dla Andrzeja Gołoty.
Zawsze chciała mieć z nim zdjęcie –
marzenie to udało się poniekąd
zrealizować, a dowód przedstawiony
jest obok.
17. Podsumowując…
Mamy nadzieję, że udało nam się przedstawić Wisławę Szymborską nie tylko
jako znamienitą poetkę i laureatkę Nagrody Nobla, lecz również jak zwykłego
człowieka, niezwykle pogodnego, otwartego, wiernego swoim przyjaciołom,
a także posiadającego swoje słabości.
Jako patronka naszej szkoły mogłaby stać się dla nas oraz naszych uczniów
źródłem wielu życiowych lekcji, także tej o skromności w obliczu ogromnego
talentu.
W tym roku, w październiku, będziemy obchodzić 20. rocznicę uhonorowania
poetki Nagrodą Nobla. Czyż można znaleźć lepszy moment na obranie jej na
patronkę?
19. Dziękujemy za uwagę!
W prezentacji wykorzystano zdjęcia z filmu „Chwilami życie bywa
znośne” (2009) w reżyserii Katarzyny Kolendy – Zaleskiej.
Zachęcamy do obejrzenia filmu w całości, a także do lektury biografii
Wisławy Szymborskiej „Pamiątkowe rupiecie” autorstwa pań Joanny
Szczęsnej oraz Anny Bikont.
autorzy: Magdalena Wiatrowska
Katarzyna Linka
luty 2016
