2. • Kraków (łac. Cracovia, niem. Krakau, jid. קע ָקרא Kroke) – miasto na
prawach powiatu położone w południowej Polsce nad Wisłą, drugie
w kraju pod względem liczby mieszkańców i powierzchni, stolica
Polski do 1795 r. i miasto koronacyjne oraz nekropolia królów Polski,
od 1000 roku nieprzerwanie stolica diecezji krakowskiej (jednej z
pięciu w ówczesnej Polsce), a od 1925 archidiecezji i metropolii, od
odzyskania niepodległości w 1918 r. miasto wojewódzkie (od 1998 r.
siedziba władz województwa małopolskiego), jest także centralnym
ośrodkiem metropolitalnym aglomeracji krakowskiej i Krakowskiego
Obszaru Metropolitalnego. W zapisach historycznych Kraków jest
uznawany za główne miasto historycznej Małopolski. Leży na
obszarze Bramy Krakowskiej, Niecki Nidziańskiej i Pogórza
Zachodniobeskidzkiego.
WSB
4. Jadać z Dąbrowy Górniczej do Krakowa najlepiej kierować się na autostradę A1 dojerzdżając do
Mysłowic a następnie autostradą A1 co przedstawia powyższy rysunek.
WSB
5. • Rynek Główny
Miejsce, od którego wiele ludzi zaczyna swoją przygodę w Krakowie, Rynek to centrum życia miasta. Niezależnie od pory roku czy dnia,
niezmienne są tam ogromne tłumy turystów. Tutaj od zawsze odbywały się wielkie wydarzenia z życia miasta. W lecie warto
usiąść w jednym z ogródków przy Rynku, ale tylko na kawę czy piwo, bo ceny jedzenia są z sufitu.
• Kościół Mariacki
Najbardziej znany kościół w Krakowie, symbol miasta. W środku jest ołtarz Wita Stwosza, by go oglądnąć z bliska (a warto!), trzeba
wejść do Mariackiego bocznym wejściem, od strony Placu Mariackiego (który zresztą sam w sobie jest piękny). Co godzinę ze
szczytu kościoła grany jest Hejnał, o jego legendzie poczytajcie tutaj. Polecam też wejście na szczyt wieży, można to zrobić od
kwietnia do końca października i jest super, najlepiej!
• Sukiennice
W Średniowieczu był to targ, przede wszystkim sukienny oczywiście. Teraz w środku są stanowiska sprzedawców pamiątek, biżuterii i
różnych różności z Krakowa. Na piętrze znajduje się galeria sztuka polskiej XIX wieku, w podziemiach muzeum Podziemia
Rynku, nie będę Wam psuć niespodzianki ale bardzo warto iść. Tylko bilety trzeba zarezerwować dużo wcześniej.
• Brama Floriańska
Jeszcze w XIX wieku Stare Miasto w Krakowie otoczone było wielkimi murami i fosą, jednak z różnych względów (przede wszystkim
higienicznych, pół miasta wyrzucało śmieci do fosy) zburzono je. Z fortyfikacji zostały tylko trzy połączone murami baszty oraz
właśnie Brama Floriańska. Na murach obok bramy wywieszone są prace malarzy, ale nie wiem czy są autentyczne, równie dobrze
mogą być z Chin.
• Collegium Maius
Najstarszy budynek Uniwersytetu Jagiellońskiego kryjący też najcudowniejsze podwóreczko z arkadami. Po prostu magia, jest na
uboczu i ja sama byłam tam może dwa razy w życiu, ale wrażenie ogromne! Fajne jest też muzeum z eksponatami z dziejów UJ-u,
między innymi przyrządami których używał Kopernik.
• Ulica Grodzka
Prowadząca z Rynku na Wawel. Do Placu Wszystkich Świętych bardzo zatłoczona i turystyczna, potem nieco lepiej. Przy Grodzkiej jest
mój (i chyba wszystkich Krakowian) ulubiony kościół, św. Piotra i Pawła. Piękne rzeźby i fasada, często występują tam też
grajkowie, co dodaje klimatu.
WSB
7. • Kraków jest jednym z najstarszych miast Polski, z wieloma
wartościowymi obiektami architektonicznymi. Działa w nim
wiele instytucji i placówek kulturalnych gromadzących
bezcenne zabytki. W przeszłości miasto należało do Ligi
Hanzeatyckiej zrzeszającej najważniejsze ośrodki handlowe
w Europie.
• Do 1795 r. Kraków był formalnie stolicą Polski, a do 1611 r.
siedzibą władców państwa polskiego. W latach 1596–1795,
czyli do III rozbioru Polski, jako stolica
Rzeczypospolitej funkcje stołeczne dzielił z Warszawą, która
stała się miastem rezydencjalnym króla. Był miastem
królewskim Korony Królestwa Polskiego. Miasto posiadało
prawo do czynnego uczestnictwa w akcie wyboru króla.
WSB
8. • W XIV w. w Krakowie były 22 ulice, w 1866 już w mieście i na przedmieściach – 113, w 1880 – 135,
w 1909 – 161, a w 1926 – 457 ulic.
• Od 27 marca 1991 roku Kraków podzielony jest na 18 dzielnic samorządowych oznaczonych cyframi
rzymskimi. W roku 2002 Rada Miasta Krakowa uchwaliła formalne przydzielenie krakowskim
dzielnicom nazw, obok cyfr (np. Dzielnica I Stare Miasto). Nazwy te obowiązywały dotąd potocznie.
• Ratusz d. miasta Kazimierza (1578, 1876 r.)
• Powszechnie używany jest historyczny podział miasta z lat 1951–1975 na 6 dzielnic
administracyjnych: Stare Miasto, Zwierzyniec, Kleparz, Grzegórzki, Podgórze, Nowa Huta lub podział
na 4 dzielnice, obowiązujący od 1975: Śródmieście, Podgórze, Krowodrza, Nowa Huta.
• W Krakowie nazwy dzielnic pochodzą w większości od nazw miast, wsi, jurydyk, folwarków, osad
itp., tworzących kiedyś oddzielne jednostki osadnicze, a na przestrzeni wieków włączanych w
granice administracyjne miasta.
• W ujęciu lokalnym Kraków i sąsiadujące miejscowości tworzą aglomerację krakowską. W ujęciu
regionalnym mówi się o Krakowskim Obszarze Metropolitalnym (KOM), natomiast w ujęciu
ponadregionalnym Kraków jest biegunem wzrostu oddziałującym na sąsiadujące województwa –
śląskie, świętokrzyskie oraz podkarpackie.
WSB
