2. Polecana miejscowość – Dąbrowa
Górnicza
• Miasto na prawach powiatu w południowej Polsce,
w województwie śląskim, położone na Wyżynie Śląskiej,
nad Czarną Przemszą i Białą Przemszą, na wschodnim
krańcu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP),
w Zagłębiu Dąbrowskim, będącym historyczną częścią
zachodniej Małopolski.
• Według danych z 31 grudnia 2012 r. miasto miało 124 701
mieszkańców, przez co na stałym poziomie utrzymuje się
tendencja spadkowa liczby mieszkańców Dąbrowy
Górniczej.
• Największe powierzchniowo miasto województwa (9. w
kraju) i największy ośrodek przemysłowy Zagłębia
Dąbrowskiego. Jest jednym z ośrodków
centralnych konurbacji górnośląskiej.
WSB
7. Położenie i dzielnice Dąbrowy
Górniczej
• Dąbrowa Górnicza leży na Wyżynie Katowickiej i Garbie Tarnogórskim, stanowiących
makroregion Wyżyna Śląska. Znajduje się w dużej części w Kotlinie Dąbrowskiej
• Według danych z 1 stycznia 2010 r. powierzchnia miasta wynosiła 188,73 km², i jest największym
miastem pod względem zajmowanej powierzchni w województwie śląskim, wyprzedzając
nawet Katowice.
• Miasto graniczy z powiatem będzińskim (Będzin, gmina Psary, gmina
Mierzęcice, Siewierz, Sławków), powiatem zawierciańskim (gmina Łazy), powiatem olkuskim w
województwie małopolskim (gmina Klucze, gmina Bolesław) oraz z Sosnowcem.
• Miasto obejmuje teren o wysokościach od 258 do 390 m n.p.m.[potrzebne źródło]
• Dzielnice: Dzielnice Dąbrowy Górniczej, w porządku alfabetycznym to: Antoniów, Błędów, Bugaj,
Centrum, Dziewiąty, Gołonóg, Korzeniec, Kuźniczka Nowa, Łazy Błędowskie, Łęka,
Łęknice, Łosień, Marianki, Mydlice, Okradzionów, Piekło, Ratanice, Reden, Sikorka, Strzemieszyce
Małe, Strzemieszyce Wielkie, Trzebiesławice, Trzydziesty, Tucznawa, Ujejsce, Ząbkowice. W latach
1977-1984 jedną z dzielnic stanowił Sławków.
WSB
8. Historia Dąbrowy Górniczej
• Według spisu ludności diecezji krakowskiej z 1787 osada liczyła 184 mieszkańców. W 1795, w
wyniku III rozbioru Polski, Dąbrowa przyłączona została do Prus (Nowy Śląsk). W 1799 powstała
pierwsza znana mapa tych okolic, z której wynika, że zalążkiem osady była "Stara Dąbrowa"– wieś
zlokalizowana przy trakcie prowadzącym z Krakowa na Śląsk, w okolicach obecnej ul. A. Struga i na
południe od niej. We wsi tej znajdowała się karczma starościńska, kuźnia, studnia i kapliczka. Z
okresem pruskim wiąże się początek intensywnego rozwoju gospodarczego wsi, spowodowanego
odkryciem zasobnych złóż węgla kamiennego. Na terenie Dąbrowy odkryto pod koniec XVIII w.
jeden z najgrubszych na świecie pokład węglowy, nazwany później "redeńskim" . W niecce
kazimierzowskiej grubość tego pokładu (pokład 510 grupy siodłowej) dochodziła do 20 m, ale tylko
na terenie obecnego miasta Dąbrowa Górnicza była wychodna na powierzchnię tego pokładu.
• Już w 1796 z inicjatywy władz pruskich rozpoczęto budowę pierwszej odkrywkowej kopalni węgla
kamiennego, która od nazwiska dyrektora górnictwa w rządzie pruskim – hr. Fryderyka Wilhelma
Redena – otrzymała nazwę "Reden". Od 1806 zaczęła obok niej powstawać kolonia robotnicza o tej
samej nazwie. Dalszy rozwój przemysłowy Dąbrowy łączy się już z działalnością inwestycyjną
rządu Królestwa Polskiego, do którego w 1815 Dąbrowa została włączona. W okresie tym wiele
nowych pokładów węgla odkrył Józef Cieszkowski, na których uruchomiono w 1846 roku nową
kopalnię "Cieszkowski". W latach 1816-1823 obok kopalni "Reden", na terenie obecnego osiedla K.
Adamieckiego, powstała huta cynku "Konstanty". Do wytopu metali wykorzystywano
rudy galmanu przywożone z kopalń w Strzemieszycach Małych, Sławkowie, Żychcicach i Olkuszu.
Około 1820 przy kopalni "Reden" powstała pierwsza w Dąbrowie szkoła elementarna, wkrótce
potemlazaret. W 1825 pod Będzinem powstała kopalnia "Ksawery", która dała początek dzielnicy o
tej samej nazwie oraz Mydlicom. Kopalnia ta została znacznie rozbudowana przez Cieszkowskiego.
WSB
9. Pytanie
• Nad jaką rzeką leży Dąbrowa Górnicza?
• A) Wisła
• B) Odra
• C) Czarna Przemsza
WSB
