jainism, india, education

1. ઉદાસીનતા

2. ઉદાસીનતા
i.ની ભૂમિકા
સમ્યગ્દ્રમિ આત્માને સ્વાનુભૂમતના આનંદનો જેિ સ્પિ ખ્યાલ છે, એિ પર-
સંયોગથી થતી પીડાનો પણ એને સ્પિ ખ્યાલ આવે છે. અને આ ખ્યાલ, બોધ
જ ભમવષ્યિાં આવનાર ઉદાસીનતા આમદની ભૂમિકા બનશે.
ii. ના લક્ષણ
1.સંસાર પ્રત્યેનો મવરમિ ભાવ
2.સંસાર પ્રત્યે ન રાગ ન દ્વેષ
3.સંસારના સંગ-પ્રસંગની અંદર ન રમત જ અરમત
4.સંસારના સંગ-પ્રસંગની અંદર ન મપ્રતી ભાવ ન અપ્રમત ભાવ
5.સંસારના સંગ-પ્રસંગની અંદર ન ગિો ન અણગિો

3. ઉદાસીનતા
ii. ના લક્ષણ
6. ગિગીન, મબચારુ, રાકડું એ અથથ પરિાથથિાં નથી લેવાનો
7.સિભાવપનણું એ અથથ લેવાનો છે
8.સંસારની પ્રવૃમિિાં છતાં આત્મભાવે મનલેપ ભાવના
9.કરવા ખાતર કરવાનું
10.રસ બધો આત્માિાં થલવાયેલો રહોવો જોઇયે
11.આ લક્ષ જેટલો તીવ્ર બનશે તેટલી સંસારની પ્રવૃમિિાં ઉદાસીનતા
તીવ્ર બનશે
12.િોઢું મદવેલ પીધા જેવું નથી કરવાનું
13.એટલે સ્વરુપિાં પ્રચંદ જાગૃમત પૂવથકની અને બહારિાં કતથવ્ય
બુમિના પાલન સમહતની પ્રવૃમિ

4. ઉદાસીનતા
iii. ઉદાસીનતા ઉત્પન ન થવાના કારણો
1.જીવની અનેક પ્રકારની લાલસા-વાસના
2.સંકલ્પના દીવાિાંથી મવકલ્પોનો ધુિાળો બંધ થતો નથી
3.જ્ઞાન જ્ઞાનસ્વરૂપે નથી રહેતું...તેિાં મવકાર આવી જાય છે
4.ચંચળતા-અમસ્થરતા છોડાતી નથી
5.સંસારના મવષયોિાં મવષિતા (ભયાનકતા) નથી દેખાતી
6.પૌદ્ગમલક સુખની સ્પૃહા છ
ૂ ટતી નથી
7.સંસાર પ્રત્યેની આસમિ છ
ૂ ટતી નથી
8.સંસારના પદાથો પ્રત્યેની તૃષ્ણા છ
ૂ ટતી નથી
a.તૃષ્ણા નું કારણ િનની ઈચ્છાઓ
9.મચિિાં મવભાવદશા રમ્યા કરે છે

5. ઉદાસીનતા
iv. ઉદાસીનતા ઉત્પન કેિ કરવી
1. મવકારના પ્રસંગ આવે કે તુરત તેનાથી ઉલતી ભાવનાઓ મનરંતર
િનિાં તૈયાર રાખી એ મવકારોની સાિે થવું
2.િનને અટકાવવા િાટે આત્માની સવોિિ..અક્ષય...અનંત સિૃમિ
બતાવો
3.િન અટક્ું એટલે વાણી અને કાયા તો અટકી જ જવાના
4.યોગોિાં મસ્થરતા લાવો
5.જીવિાં સુસ્તપણું ઉભું કરો
6.સુખ અમનચ્છાએ ભોગવવું છે

6. ઉદાસીનતા
iv. ઉદાસીનતા ઉત્પન કેિ કરવી
7. અને િોઢું ફેરવી દે પરિાત્મા પ્રમત
8.સમ્યગ્દ્દશથન પ્રાપ્ત કરવાથી
9.જીવનમનવાથહ અથે આવશ્યક હોય કે આત્મમવકાસિાં સહાયક
હોય તેના મસવાયની પ્રવૃમતિાં સિય-શમિ ન વેડફવાથી
10.શરીરામદ બાહ્ય પદાથો પ્રત્યેનો ઉત્સાહ ઉડી જવાથી

7. ઉદાસીનતા
v. ઉદાસીન વૃમિ છે?
1.ઉદાસીન વૃમિની બહારથી અને અંદરથી રટણ કેટલું છે?
2.હર હિેશ િનના અધ્યવ્યસાય કેવા છે?
3.અકસાય ભાવે છો કે કસાય ભાવે છો? કે તટસ્થ ભાવે છો?
4.સ્વરૂપનું મચંતવન કેટલું છે?
5.જીવના અધ્યવ્યસાય શાંત છે? ઉપશિ છે?
6.હું બીજાઓને સિજાવી દઉં એ ભાવ ઉઠે છે?
7.એક રવ્ય બીજા રવ્યનું કાંઇ કરી શકતું નથી એવો અફર મનયિ છે?
8.કતાથ બુમિ નાશ થયેલ છે?
9.િારું સ્વરૂપ તો જાણવા-દેખવું તે જ છે , તે અફર છે?

8. ઉદાસીનતા
v. ઉદાસીન વૃમિ છે?
સવથ ભાવથી ઔદાસીન્યવૃમિ કરી,
િાત્ર દેહ તે સંયિહેતુ હોય જો;
અન્ય કારણે અન્ય કશું કલ્પે નહીં,
દેહે પણ મકંમચત્ િૂછાથ નવ જોય જો. અપૂવથ૦ ૨
vi. નું પમરણાિ
1.આપણું વૈરાગ્દ્ય;
2.વીતરાગપણું;
3.મવરમિપણું
4.િુમિપદ