1. Hana Czarina C. Callo
BSED- Filipino II-A
Marso 20, 2013
Fil 104
PANG-ABAY
A. Mga Enclitic(kataga o particle)
Hal.: Ako na yata ang susunod.
B. Mga Pang-abay na naililipat ang posiyon
1. Pamanahon
a. May pananda
Hal: Naging malungkutin si Phoebe buhat ng mamatay ang kanyang nobyo.
b. Walang pananda
Hal: kahapon lamang sila dumating.
c. Pang-abay na pangangalang pandiwa
Hal: Pagkaligpit na pagkaligpit niya ng mga kalat, dumating ang mga bisita.
d. Pinalawak na pang-abay na pamanahon.
Hal: Dumating sila kaninang umaga.
2. Panlunan(pariralang sa)
a. sa + walang panandang pangangalan.
Hal: Kuamin siya sa eskwelahan
b. sa + pangahalip paari
Hal: Dyanior siya sa aming eskwelahan.
c. Anyong san g pangahalip pamatlig
Hal: Dyanitor siya roon.
3. Pamaraan
a. nang + pang-abay
Hal: Lumakad nang banaya ang bata.
b. Pang-angkop na na/-ng
Hal: Naglalakd na nakapayong ang matanda.
C. Mga Pang-abay sa inisyal na posisyon
1. Nagpapahiwatig ng hinto
Hal: Nagugutom ka. E di kumain ka.
2. Inisyal na pang-abay na sinusundan ng ay/’y
Hal: Kasi’y may sakit ang anak ko.
3. Inisyal na pang-abay na sinusundan ng pang-angkop.
Hal: Bihirang pumunta siya dito.
4. Inisyal na pang-abay na sinusundan ng iba pang kaisipan tungkol sa pangungusap
Hal: Baka magkaibigan sila.
D. Iba pang mga pang-abay na naililipat
1. Benepaktibo
Hal: Ang pangarap niya’y para sa iyo.
2. Kawsatibo
Hal: Napromote siya dahil sa kanyang angking talino at sipag.
3. Pangkaukulan
Hal: Nagkuwento siya hinggil sa trahedyang naganap.
4. Pang-abay na sa..ng..
Hal: Lumayas na siya sa kanilang pamamahay.
E. Mga katagang nasa pinal na posisyon
Hal: sa makalawa pa, e.