1. Հարավարևմտյան զ ., Բ -1 թաղ ,. Անդրանիկի 92/1 Զանգեք մեզ ` 74.00.22, URL: http://arhest.mskh.am <<ՈՒՍՈՒՄՆ ՈՒ ԱՐՀԵՍՏԸ ՊԵՏՔ Է ԱՅՆՊԵՍ ՀՅՈՒՍՎԱԾ ԼԻՆԵՆ ՄԻԱՍԻՆ, ԻՆՉՊԵՍ ՎԱՉԱԳԱՆ ԹԱԳԱՎՈՐԻ ԴԻՊԱԿԸ ԻՐ ԽՈՐՀՐԴԱՎՈՐ ԹԱԼԻՍՄԱՆՆԵՐՈՎ>> úð²òàôÚò

2. ì²ðê²Ð²ð¸²ðàôØ ԱՇԽԱՏԱՆՔԸ ԼԵՌՆԵՐ ԿՀԱՎԱՍԱՐԱՑՆԻ: ՀՈՒՆՎԱՐ Երկ Երեք Չորեք Հինգ Ուրբ Շաբ Կիր 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

4. ¸Æزвð¸²ðàôØ ԻՆՁ ՀԱՄԱՐ ԿԱՆԵՍ` ՔԵԶ ՀԱՄԱՐ ԿԸՍՈՐՎԵՍ ՓԵՏՐՎԱՐ Երկ Երեք Չորեք Հինգ Ուրբ Շաբ Կիր 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 21 23 24 25 26 27 28

5. ԴԻՄԱՀԱՐԴԱՐՈՒՄ Դիմահարդարումը` գեղեցիկ լինելու արվեստը, համարվում է այնքան հին միջոց, որքան հին է մարդկային պատմությունը: Գեղեցիկ լինելու և դուր գալու ձգտումը մարդկանց հատուկ է եղել հին ժամանակներից: Հավանաբար, դեռևս նախամարդն իրեն նայել է ծովերի և գետերի ջրային հանդարտ մակերեսի մեջ: Նախամարդը, ինչպես նաև Աֆրիկայի որոշ ցեղեր նախշել են դեմքերը առավել երիտասարդ և գեղեցիկ տեսք ունենալու համար: Եգիպտոսը համարվում է հին կոսմետիկայի օրրանը: Դամբարանում գտնված ավելի քան 5000 տարի առաջ կրաքարից պատրաստված Նեֆերտիտի թագուհու կիսանդրին պահպանել է այդ կնոջ գեղեցկությունը` դեմքը խնամքով գրիմավորված է, ունքերը ուղղված և երկարացված, շրթունքները գեղեցիկ ընդգծված: Դիմափոշի քսելը, աչքերի տակ ներկելը, անուշաբույր շրթնաքսուք օգտագործելը, մազեր ներկելը, այս ամենը հայտնի է եղել հին եգիպտացիներին նոր դարաշրջանից 5000 տարի առաջ: Դամբարաններում գտնված յուղով անոթները պահպանել են անուշահոտությունը, մումիաների ներկած մազերը մինչև օրս չեն կորցրել իրենց գույնը: Այսօր, 21-րդ դարում, զարդային դիմահարդարումը և բուժական կոսմետոլոգիան և կանանց, և տղամարդկանց համար անհրաժեշտ միջոցներ են գեղեցկությունն ու երիտասարդությունը պահպանելու համար: Զարդային դիմահարդարումը համարվում է արվեստ, որն իր զարգացման մի նոր փուլում է գտնվում:

6. àêκðâàôÂÚàôÜ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՍԵՐ ԵՎ ՏԱՂԱՆԴ ՈՒՆԵՑՈՂ ՄԱՐԴՈՒ ՀԱՄԱՐ ԱՐԳԵԼՔՆԵՐ ԳՈՅՈՒԹՅՈՒՆ ՉՈՒՆԵՆ ՄԱՐՏ Երկ Երեք Չորեք Հինգ Ուրբ Շաբ Կիր 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 21 23 24 25 26 27 28 29 30 31

8. ²î²ÔÒ²¶àðÌàôÂÚàôÜ ՇԱՏ ԲԱՆ ԿԱ` ՄԻՆՉԵՎ ՉՍՈՎՈՐԵՍ, ՉԵՍ ԿԱՐՈՂ ԱՆԵԼ , ՇԱՏ ԲԱՆ ԷԼ ԿԱ` ՄԻՆՉԵՎ ՉԱՆԵՍ, ՉԵՍ ՍՈՎՈՐԻ ԱՊՐԻԼ Երկ Երեք Չորեք Հինգ Ուրբ Շաբ Կիր 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

9. Ատաղձագործություն Ատաղձագործությունը Հայաստանում տարածված արհեստներից էր: Ատաղձագործները /հյուսները/ հիմնականում զբաղվում էին կահույքի և փայտե նուրբ իրերի պատրաստմամբ: Պատրասըում էին նաև գյուղատնտեսական տարբեր գործիքներ, սայլեր, շենքերի վրա եղած փայտե մասերը` պատուհանի շրջանակներ, երբեմն ամբողջ պատուհան /ոճավորված/, ինչպես նաև կամարներ, դռներ, սյուներ: Ուշագրավ են Անիի գրքակալները, Սևանի եկեղեցու խոյակները, Մշո Առաքելոց, Տաթևի և Էջմիածնի վանքերի դռները: Ատաղձագործները քանդակում էին նաևփայտից պատրաստված կահույքը` մահճակալներ, պահարաններ, մեծ ու փոքր սնդուկներ, երեխայի օրորոցներ և կենցաղային այլ իրեր:

10. βðàôÒºì àô ØฺȲìàðàôØ ՓԵՇԱԿԸ ՈՐ ԿԱ, ՈՍԿԻ ԲԻԼԱԶՈՒԿ Ա ՄԱՅԻՍ Երկ Երեք Չորեք Հինգ Ուրբ Շաբ Կիր 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

12. ¶à𶲶àðÌàôÂÚàôÜ ԵՐԲ ԿԱՆՃԱՐԱՆԱՍ, ՋՈՒԼՀԱԿ ԿԴԱՌՆԱՍ ՀՈՒՆԻՍ Երկ Երեք Չորեք Հինգ Ուրբ Շաբ Կիր 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

13. ԶԱՐԴԱԿԻՐԱՌԱԿԱՆ ԱՐՎԵՍՏ /ԳՈՐԳ, ԳՈԲԵԼԵՆ, ԿԱՐՊԵՏ/ Հայ ժողովրդի արվեստը սկիզբ է առնում հազարամյակների խորքից: Սակայն հայկական արվեստը իր տոհմիկ նկարագիրն ստացավ դասական միջնադարում, 4-14-րդ դարերում, հանձին գրականության, նկարչության, կերպարվեստի, կիրառական արվեստի: Վերջինիս մեջ իրենց առանձնակի տեղն ունեն գորգագործությունն ու կարպետագործությունը: Հայկական գորգագործության արտադրանքը դեռևս միջնադարում դառնում է համաշխարհային վաճառաշահ ապրանք և հենց միջնադարում էլ հայկական գորգերի հռչակը տարածվում է աշխարհով մեկ: Այսօր էլ համաշխարհային շուկայում չի խամրել հայկական գորգերի փառքը: Կարպետը և գորգը հայ ժաղովրդի կենցաղում հնագույն ժամանակներից ի վեր եղել են կենսական անհրաժեշտություն: Հնամենի ավանդույթ է եղել ժողովրդական, եկեղեցական, իշխանական ու թագավորական շինությունների հողե կամ քարե հատակը ծածկել խսիրով, կարպետով կամ գորգով: Այդ արհեստը կենսական անհրաժեշտություն է եղել յուրաքանչյուր ընտանիքի համար: Կարպետներն ու գորգերը պարտադիր մտել են աղջիկների օժիտի մեջ: Նրանք մանուկ հասակից տիրապետել են այդ արհեստին և մինչև ամուսնությունը իրենք են գործել իրենց օժիտի գորգերն ու կարպետները: Հայկական ժողովրդական բանահյուսության մեջ` հեքիաթներում, ավանդություններում, երգերում, խաղիկներում, դյուցազներգություններում բազմաթիվ են գորգերի ու կարպետների մասին հիշատակությունները: Իսկ հայկական ժողովրդական <<Անահիտ>> հեքիաթում գորգագործության հեթանոսական շրջանի խոր արմատները վկայող ավանդույթ է պահպանվել:

14. Êàвð²ðàôÂÚàôÜ ՈՒՐԻՇԻ ՀԱՑՈՎ ՓՈՐ ՉԻ ԿՇՏԱՆԱ: ՀՈՒԼԻՍ Երկ Երեք Չորեք Հինգ Ուրբ Շաբ Կիր 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

16. 貸ÆàîºÊÜÆβ ԱՄԵՆԱՅՆ ՄԱՐԴ ՊԵՏՔ Է ՄԻ ԱՐՀԵՍՏ ԳԻՏԵՆԱ ՕԳՈՍՏՈՍ Երկ Երեք Չորեք Հինգ Ուրբ Շաբ Կիր 2 3 4 5 6 7 1 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

17. ՌԱԴԻՈԷԼԵԿՏՐՈՆԻԿԱ Ռադիոէլեկտրոնիկան երևան է եկել 20-րդ դարի 50-ական թվականներին: Ռադիոէլեկտրոնային սարքավորումը հաճախ ավտոմատ կառավարման համակարգի օղակներից մեկն է: Այսօր բուն ռադիոէլեկտրոնային սարքավորման մեջ կիրառվում են ավտոմատ կարգավորման համակարգեր: Ժամանակակից սարքերն ու կենցաղային իրերը անհնար են վերանորոգել կամ պատրաստել առանց այս մասնագիտության մասին զգալի տեղեկությունների: Ռադիոէլեկտրոնիկայի ընձեռած հնարավորություններից հաջողությամբ օգտվում են ոչ միայն ճշգրիտ գիտություններն ու տեխնիկան, այլև գրեթե բոլոր բնագավառները:

18. κܸ²Ü²´àôÌàôÂÚàôÜ ՈՎ ԱՇԽԱՏՈՒՄ Է, ՆԱ ՄԻՇՏ ՈՒՏՈՒՄ Է: ՍԵՊՏԵՄԲԵՐ Երկ Երեք Չորեք Հինգ Ուրբ Շաբ Կիր 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

20. вزβð¶â²ÚÆÜ Þ²Ð²¶àðÌàôØ ՅՈՒՐԱՔԱՆՉՅՈՒՐ ԱԶՆԻՎ ԳՈՐԾ ԻՆՔՆ Է ԻՐ ՀԱՄԱՐ ՃԱՆԱՊԱՐՀ ՀԱՐԹՈՒՄ: ՀՈԿՏԵՄԲԵՐ Երկ Երեք Չորեք Հինգ Ուրբ Շաբ Կիր 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

21. Հաշվողական տեխնիկայի պատմությունը սկսվում է 17-րդ դարի կեսերից, երբ ստեղծվեց առաջին մեխանիկական թվաբանական մեքենան, որը կատարում էր միայն գումարման և հանման գործողություններ: Այնուհետև ստեղծվեցին մի շարք մեխանիկական մեքենաներ, որոնք կատարում էին 4 գործողություններ: 19-րդ դարի վերջին ԱՄՆ-ում մարդահամար անցկացնելու համար ստեղծվեց ինֆորմացիայի վերամշակումն ավտոմատացնող առաջին մեքենան: Հաշվողական տեխնիկան արագ է զարգանում: Առաջին սերնդի մեքենաները ունեին շատ մեծ չափսեր: 40 տարիների ընթացքում համակարգիչների չափսերը գնալով նվազել են, իսկ արագագործությունը` ավելացել: Այժմյան գերհամակարգիչները կարող են 1 վայրկյանում կատարել մինչև 1 միլիարդ գործողություն: Ինֆորմացիոն հասարակությունը հիմնվում է գիտելիքների վրա, և հասարակական գործունեության բոլոր մասնակիցների ինֆորմացիոն տեխնոլոգիական գրագիտությունը, նրանց անընդհատ ուսուցումն ու վարժեցումը հետագա առաջընթացի և կայուն զարգացման պարտադիր պայմաններն են:

22. ²ìîà¶àðÌ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՍԵՐ ԵՎ ՏԱՂԱՆԴ ՈՒՆԵՑՈՂ ՄԱՐԴՈՒ ՀԱՄԱՐ ԱՐԳԵԼՔՆԵՐ ԳՈՅՈՒԹՅՈՒՆ ՉՈՒՆԵՆ: ՆՈՅԵՄԲԵՐ Երկ Երեք Չորեք Հինգ Ուրբ Շաբ Կիր 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 21 23 24 25 26 27 28 29 30

24. ´àôê²´àôÌàôÂÚàôÜ ՈՉ ՄԻ ԳՈՐԾ ՉԻ ԿԱՐՈՂ ԻՐ ԳՈՐԾՈՂԻՑ ԱՎԵԼԻ ԶՈՐԱՎՈՐ ԼԻՆԵԼ ԴԵԿՏԵՄԲԵՐ Երկ Երեք Չորեք Հինգ Ուրբ Շաբ Կիր 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31