Teksten in musea en tentoonstellingen. Niets nieuws onder de zon. Toch? Maar … hoe bewust gaat u als curator, communicatiemedewerker of publiekswerker met zaalteksten om? Hoe kunnen we meer halen uit het (educatieve en zelfs ontspannende) potentieel van tekstbordjes en algemene, oriënterende teksten? Zit de toon juist? En hoe zorgt u voor vlotte teksten die de lezer uitnodigen om (beter) te kijken en die ook de (kunst)historische inhoud correct weergeven?
Deze studiedag wil de staat opmaken van het tekstgebruik in musea en bij tentoonstellingen. Wie doet wat, en waarom? FARO nodigt een aantal ervaringsdeskundigen uit, uit binnen- en buitenland.
Teksten in musea en tentoonstellingen. Niets nieuws onder de zon. Toch? Maar … hoe bewust gaat u als curator, communicatiemedewerker of publiekswerker met zaalteksten om? Hoe kunnen we meer halen uit het (educatieve en zelfs ontspannende) potentieel van tekstbordjes en algemene, oriënterende teksten? Zit de toon juist? En hoe zorgt u voor vlotte teksten die de lezer uitnodigen om (beter) te kijken en die ook de (kunst)historische inhoud correct weergeven?
Deze studiedag wil de staat opmaken van het tekstgebruik in musea en bij tentoonstellingen. Wie doet wat, en waarom? FARO nodigt een aantal ervaringsdeskundigen uit, uit binnen- en buitenland.
1. Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
Oudenaarde door een andere BRIL
1. Plaats - adres
Markt 1, 9700 Oudenaarde
2. Geolocatie / geolokalisatie
Geef de correcte coördinaten! Exact te bepalen via GoogleMaps (instructiefilmpje te bekijken via Canvas).
50°50'37"N 3°36'14"E
3. Korte omschrijving
Ik ga met de leerlingen naar het stadhuis van Oudenaarde. Ze krijgen per 4 een interactief filmpje
over de legende van Hanske de Krijger te zien. Daarna kijken ze gedetailleerd naar het stadhuis
(GOTIEK). We bekijken ook de symmetrische en asymmetrische figuren in de omgeving.
4. Doelgroep
3e
graad – 4e
leerjaar zou eventueel ook mogelijk zijn
5. Tijdsduur
80 min: 30 min verplaatsing, 50 min activiteit
6. Eindtermen
1.1 De leerlingen kunnen door middel van kunst- en beeldbeschouwing een persoonlijk
waardeoordeel ontwikkelen over beelden en beeldende kunst van vroeger, van nu en van
verschillende culturen.
3.6 De leerlingen kunnen de begrippen symmetrie, gelijkvormigheid en gelijkheid ontdekken in de
realiteit. Ze kunnen zelf eenvoudige geometrische figuren maken.
3.7. De leerlingen kennen de grote periodes uit de geschiedenis en ze kunnen duidelijke historische
elementen in hun omgeving en belangrijke historische figuren en gebeurtenissen waarmee ze kennis
maken, situeren in de juiste tijdsperiode aan de hand van een tijdband.
4.3 De leerlingen kunnen (verwerkingsniveau = structureren): een brief schrijven aan een bekende om
een persoonlijke boodschap of belevenis over te brengen.
1.1.De leerlingen kunnen gericht waarnemen met alle zintuigen en kunnen waarnemingen op een
systematische wijze noteren.
7. Leerinhoud
Stadhuis Oudenaarde (muzisch)
Het gebouw is een voorbeeld van gotiek. Dit is een stijl (bouwkunst) van de late middeleeuwen. Het
wordt gekenmerkd door de lichte natuursteen en de vele details.
→ eigen gevoel erbij beschrijven
Stadhuis Oudenaarde (historisch)
Op de belforttoren staat een bronzen beeld. Dit is Hanske de Krijger, een volksheld van Oudenaarde.
Hij stond op de uitkijk toen keizer Karel V de stad bezocht. Maar Hanske de Krijger viel in slaap
doordat hij te veel Oudenaards bier had gedronken. Hij zag keizer Karel V dus niet aankomen...
Volgens een legende (16e
eeuw) zou keizer Karel V daarna beslist hebben dat er een bril in het
2. Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
wapenschild van Oudenaarde moest komen. Daarom is de bril nu het logo van Oudenaarde.
Symmetrie
Er is symmetrie bij een voorwerp, figuur of tekening wanneer de ene helft het spiegelbeeld is van de
andere helft.
Oudenaarde vandaag
Persoonlijke invulling van de leerlingen
Een brief schrijven
* aanspreking
* inhoud
* afsluiting
* je naam
8. Lesdoelen
• Verwoorden welk gevoel ze krijgen bij gotiek (getekend detail)
• Symmetrie en asymmetrie aanduiden in de omgeving
• Verwoorden wat symmetrie is
• Verwoorden waarom Oudenaarde een bril in hun logo heeft
• Verwoorden wie Hanske de Krijger was
• Een brief schrijven
• Kijken, luisteren… naar de omgeving
9. Materiaal
1 tablet per 4 leerlingen
Papier + potlood per leerling
Cursusblok (lijntjespapier)
10.Organisatie
We verzamelen aan de fontein. De leerlingen worden in groepjes van 4 verdeeld.
11.Werkbladen – instructiebladen – richtlijnen…
1) Bekijk het filmpje en los per 4 de vragen op. Zien jullie Hanske de Krijger? In welke periode zou hij
geleefd hebben?
2) Zet nu zelf jullie ‘bril’ op en kijk goed naar het stadhuis. Jullie krijgen een blad en een potlood.
Teken 1 detail van het stadhuis op het blad. Wat zie jij hierin? Welk gevoel roept het bij jou op?
3) Maak in jullie groepjes van 4 een pose. Zorg ervoor dat jullie SYMMETRISCH staan.
Zet opnieuw jullie ‘bril’ op. Kijk eens rond in de omgeving. Welke elementen zijn symmetrisch,
welke zijn asymmetrisch? Noteer telkens 3 voorbeelden.
4) In de middeleeuwen konden mensen nog geen e-mails sturen naar elkaar. Communiceren deden
ze met brieven. Dat gaan wij nu ook eens doen. Jullie mogen een brief schrijven aan keizer
Karel. Het onderwerp van de brief is ‘Oudenaarde vandaag’. Je schrijft over hoe alles er vandaag
de dag uitziet, ruikt, klinkt... Je kijkt, luistert, ruikt… hiervoor goed in de omgeving.
3. Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
12.Oplossingen - sleutel
Symmetrisch: bvb vuilbak, tegels, fontein
Asymmetrisch: bvb lamp, bank, de trap
13.Bronnen
Stadhuis van Oudenaarde. (2019, maart 15). Geraadpleegd op 22 maart 2019 via
https://nl.wikipedia.org/wiki/Stadhuis_van_Oudenaarde
Hanske de Krijger. (2019, 17 december). Geraadpleegd op 22 maart 2020 via
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hanske_de_Krijger
Optiek van Ommeslaeghe. (2018, 10 december). De legende van Hanske de Krijger [Online video].
Geraadpleegd op 22 maart 2020 via https://www.youtube.com/watch?v=5tLGFGYK51E
14.Achtergrondinformatie voor de leerkracht
Brabantse gotiek is een variant van de gotiek in de Nederlanden. Is ontstaan in Mechelen. Dankzij
belangrijke bouwmeesters werd de stijl verspreid naar andere grote steden van het hertogdom Brabant,
maar ook daarbuiten.
De bouwmeester van het stadhuis is Hendrik van Pede (uit Brussel). Hij trok het gebouw op in 10 jaar
(1526-1536). Zijn oorspronkelijke plan werd echter niet verwezenlijkt. Hij had een U-vormig gebouw
voorzien, uiteindelijk werd het L-vormig.
De rechterzijgevel werd niet voltooid.
Het oude schepenhuis had een belfort. Dit werd in 1999 tot werelderfgoed erkend door de Unesco.
In het gebouw is het MOU-museum. Hier worden wandtapijten en zilverwerk tentoongesteld.
Oudenaarde was namelijk een belangrijk wandtapijtenproductiecentrum.
In het stadhuis zijn verschillende zalen: de Volkszaal, de Schepenzaal, de Oppervoogdenkamer, de
Zilverkamer en de Lakenhalle en het museum.
15.(optioneel) Extra mogelijkheden tot naverwerking
• De foto’s bespreken als evaluatie
• Een zoektocht naar de logo’s (brillen) in Oudenaarde
• Het MOU muzeum bezoeken