De ijskelder

1. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Deijskelder: eeningenieus gebouw
We kunnenhetonsbijnanietmeervoorstellen,maarerwas eentijd
dat we leefdenzonderkoelkastenendiepvriezers.Hoe zorgdenze dan
voor de koele drankenenroomijs?Inde winterwerdhetijsvanmeren
envijversopgeslageninde ijskelder.Deze kelderbewaardedatijstotin
de zomer.Zo kondenze ookinde zomergenietenvanfrissedrankjes.
IJswinningwaseenzwaarwerk.Bij de eerste koude dagen
verwijderdende eigenaarshetdrijvend‘vuil’(takken,bladeren…) uitde
vijvers.Vanzodrade ijslaag eenaantal centimeterdikwas,kondenze
methouwelenenijszagenhetijslosmakenennaarde kelderbrengen.
Somsovergotenze hetdaar metwaterzodat zicheendichte ijsmassa
vormde.Tijdensde zomermoestenze dusstevighakkenomdagelijksijs
inhet kasteel te voorzien.
In 1860 ontstondende eerste ijsfabriekenenrond1914 wordtde
koelkastgeïntroduceerd.Ditbetekende de stilledoodvande
koeltechniekenmetnatuurijs.
Hoe werktdit nu precies?
1) Bekijkde ijskelderaandachtig.Waaromwerdde ijskeldernupreciesopdeze plekgebouwd?
 Het is eenschaduwrijke plaats zodat de zon de kelderniet te veel opwarmen
 Er zijnbomenaanwezig die voor schaduw zorgen
 Er isveel aarde aanwezig om de kelderte bedekken
2) Gebruikje kompasomte bepalennaarwelke richtingde ingangvande keldergerichtis.
De ingangvande kelderisgerichtnaarhet noorden
Welke redenzouditkunnenhebben? Deze kantkrijgt geenzonlichtwaardoor de zon nietkan binnenschijnen.
3) De inhoudvande kelder
Eenijskelderiseen gemetselde keldermeteeninhoudvanongeveer 5 kubieke meter.
4) Wat nu?
Ondertussenisde voormalige ijskelderophetKasteeldomeineenideale verblijfplaatsvoor vleermuizen.
Het iséénvande belangrijkste inde regiometverschillende soorten.Ze houdenerhunwinterslaap.De aantallen
schommelenvooral de laatste tienjaartussende 10 en 20. Netbovenhetvriespuntisde ideale temperatuurvoor
hunwinterverblijfplaats.Bij gebrekaangrottengaanze de ijskelderin.Ze kruipendiepweginkraken,oude
voegenenspleten.Somskanje ze nauwelijkszien.
Tijdenshunwinterslaapoverlevenze ophunvetvoorraaddie ze aanlegdendoortijdensde herfstperiodeveel
insectente eten.Deze dierenzijnwel enormkwetsbaar:elkeverstoringkanhenwakkermaken.Ookal slapenze
diep,ze kunnengemakkelijkverstoordwordendoorlicht,geluiden(vooral) warmte.Alsze merkendathetweer
warmerwordt,vliegenze opnieuw uit.Hunzomerisvollediganders:danlevende vrouwtjesinkolonies.Samen
zoekenze warme,droge plaatsenuit,zoalskerk- of kasteelzolders.