2. • Olinpiar Jokoak edo Joko Olinpikoak kirol askotako eta
nazioarteko ekitaldi handia da, lau urtean behin antolatzen
dituztenak bai uda partean bai eta neguan ere. Udako eta
Neguko Olinpiar Jokoen artean bi urteko tartea dago. Olinpiar
Jokoen idatzizko historia K. a. 776an hasten da, baina,
benetan, askoz lehenago sortu ziren.
3. • Panheleniar Jokoak Antzinako Grezian ospatzen ziren, lau
kirol jaialdi ezberdinen taldeari ematen zitzaion izena da.
Lau kirol jaialdi hauak, honakoak ziren: Olinpiar
Jokoak, Pitiar Jokoak, Nemear Jokoak eta Istmoar Jokoak.
• Antzinako Grezian, olinpiada, denbora neurri bat zen. Epe
honetan, ospatzen ziren lehenak, Olinpiar Jokoak ziren,
lehen urtean ospatzen zirenak. Jokoak, atletak, guztietan
parte hartzeko moduan antolatuta zeuden.
4. 1894an Baron de Coubertin frantziarrak berpiztu zituen jokoak
eta Nazioarteko Olinpiar Batzordea(NOB) sortu zuen.
Lehendabiziko udako eta neguko Olinpiar Jokoak, 1896an
Atenasen eta 1924an Chamonixen izan ziren.
1992. urtera arte udako eta neguko Olinpiar Jokoak urte berean
egiten ziren, baina NOBk ondorengo neguko Olinpiar Jokoak bi
urte aurreratzea eta udakoengandik bereiztea adostu zuen.
Hala, 1994an neguko Olinpiar Jokoak Lillehammerren egin
zituzten.
5. KIROL OLINPIKOAK
• Kirol olinpikoak Udako and Neguko Olinpiar
Jokoetan lehiatutako kirol guztiak dira. 2008an, Udako
Olinpiar Jokoetan 26 kirol eta 36 diziplina eta Negukoetan 7
kirol eta 15 diziplina onartu zituzten.
• Lehiaketerako Nazioarteko Olinpiar Batzordeak kirol eta
diziplina bereizten ditu. Kirol batek diziplina bakar edo
gehiagok osatuta dago eta Nazioarteko federakuntza batek
antolatuta dago.
• Olinpiar Jokoetan ekintza bakoitzeko hiru dominak
banatzen dituzte, diziplina bakoitzak ekintza bat edo
gehiago izanik.
6. • Badaude programa olinpikoan agertzen ez diren,
baina Nazioarteko Olinpiar
Batzordeak onartutako kirol batzuk. Hona hemen kirol hauen
zerrenda:
Kirol aeronautikoak, Bandy, Beisbol, Pilota, Billar, Bola joko,
Bowling, Bridge, Xake, Cricket, Aretoko dantza, Floorball,
Golf, Karate, Korfbal, Lifesaving, Motoziklismo,
Mendizaletasun, Netball, Orientatze kirol, Polo,
Powerboating, Racquetbol, Patinaje, Errugbi, Softball,
Eskalada, Squash, Sumo, Surf, Sokatira, Urpekaritza,
Uretako eski, Wushu.
