Modelimi i proceseve oshiluese

1. MODELIMI I PROCESEVE
OSHILUESE
OSHILUESI HARMONIZUES

2. Modelimi I dukurive fizike
• Rreth nesh te gjitha dukurite natyrore jane te
nderlikuara.
• Kur fluturon nje brumbull mund te zberthehen
shume aspekte edhe ate:
• 1.Fizike-Mekanike
(shpejtesia,trajektorja,rezistenca e ajrit)
• 2.Elektromagnetike (bashkeveprimi I joneve
ne çdo qelize te trupit te insektit)
• 3.Gravituese (terheqja ndermjet trupit te
brumbullit dhe planetit)

3. • Fizika tenton qe ti stuioje te gjitha dukurite
natyrore por per dallim nga shkencat e tjera
• Si: astronomia,kimia,biologjia etj., ajo
karakterizohet me saktesine dhe thellesine e
kuptimit te natyres.
• Fizika tenton qe te ndertoje nje skeme te
plote qe te jete kopjim I denje e tere botes
natyrore e ne veçanti dukurive fizike.

4. • Skema te tille teorike e teresishme e ndonje
dukurie natyrore quhet model I saj.
• Gjate krijimit te skemes teorike ose modelit
matematikor per ndonje dukuri natyrore,disa
aspekte meren parasysh ndersa disa aspekte
te tjera anashkalohen.
• Cfare marrim parasysh dhe cfare
anashkalojme do ta sqarojme me nje
shembull:

5. • P.sh.:
• Nese na intereson ndikimi I rezistences se ajrit
ndaj trajektores se brumbullit- aspekti qe
mund ta anashkalojme eshte ndertimi I tij I
brendshem pra mund ta anashkalojme
bashkeveprimin ndermjet joneve ne qelizat e
tij.
• Me kete rast shprehjet matematikore per
fluturimin e brumbullit na thjeshtesohen.

6. • Gjate studimit te ndonje dukurie te nderlikuar
aplikohen modele te ndryshme te thjeshta.
• Proceset dhe levizjet oshiluese jane dukuri te
nderlikuara dhe per modelimin e tyre jane
shfrytezuar modele te thjeshta matematikore.
• Model I atille eshte I ashtuquajturi oshiluesi
harmonizues

7. • Oshiluesi harmonizues eshte model.
• Ai ka me shume shprehje te ndryshme
matematikore por me I pergjithsuari nga ta
eshte funksioni
• Y= A*sin(Bx+C)+D
• Ku A,B,C,D jane konstanta.

8. Oshiluesi harmonizues
• Funksioni I oshiluesi harmonizues quhet sinus
sepse ne definimin e tij vend kyç ka funksioni
y=sin(x).Per vlera te caktuara A,B,C,D ka kete
forme:

9. • Ne te gjitha rastet y e quajme elongacion.
• Kater vlerat konstante ose parametrat ne
funksionin e oshiluesit jane te lidhura me
kater karakteristika:
• 1.Amplituda A –eshte largesia maksimale e y
te ndryshueshem.Njesia mase per amplituden
perputhet me ate te elongacionit
• 2. Perioda- me se shpeshti shenohet me
shkronjen latine T , dhe e cakton intervalin
mimimal te vlerave te x te ndryshueshem.

10. • 3.Faza fillestare C- e zhvendos tere funksionin
majtas ose djathtas, shenohet me ,,fi-zero’’
dhe e tere shprehja (Bx+C) quhet fazë.
• Madhesia (1/T) shenohet me f dhe quhet
frekuence ose shpejtesi e levizjes oshiluese,
ndersa vete konstanta B quhet frekuenca
rrethore ose kendore.
• Frekuenca e oshilueses eshte 1 Hz kur behet
oshilim per nje sekonde.