2. Zer dira makinak?
Gizakiak antzinatik lanak errazteko makinak asmatu eta
egin ditu. Makina eta tresna horiekin lan zailak eta astunak
egin ahal izan ditu.
Makinak indarra edo ahalmena handitzeko erabiltzen diren
tresnak dira.
3. Makina sinpleek gizakiaren parte-hartze zuzena behar
dute funtzionatzeko: gauzak mugitzeko, igotzeko, jaisteko,
banatzeko…
Hauek dira ezagunenak:
PALANKA
TXIRRIKA EDO POLEA
GURPILA
ARRANPA
TORNUA
ZIRIA
MAKINA SINPLEAK
4. PALANKA
Gauzak mugitzeko edo hartzeko erabiltzen da.
Barra zurrun bat da eta hiru zati ditu:
- potentzia puntua: indarra egiten den puntua.
(P)
- Erresistentzia puntua.(R)
- Sostengu puntua (S)
Palanka mota desberdinak daude.
9. Pisuak altxatzeko balio du.
Zama astu bat eskaileratan gora
igotzea arazo handia da, baina
jaisteaerrazagoa da. Norabide aldaketa
hori soka eta gurpil batekin erraz
konpon daiteke eta horrela ahalegina
gutxitu.
TXIRRIKA edo POLEA
10. Gizakiaren asmakizunik garrantzitsuenetariko bat gurpila da.
Gurpila ardatz baten inguruan biratzen den pieza zirkularra da.
Gurpilaren erabilera garrantzitsuena
garraioa izan da. Jatorriz enborrez
egindako gurpilak ziren, geroago
estuagoak bilakatu ziren eta ardatz
batez lotuak izan zirenean
garraioari hasiera eman zitzaion.
GURPILA
11. ARRANPA
Arranpa plano inklinatua bi maila
ezberdin lotzeko erabiltzen den
aldapatxoa da.
Pisu handiko gauzak altxatzeko edo
mantso jeisteko erabiltzen da.
12. Pisuak behetik gora altxatzeko
erabiltzen da.
Ardatz baten inguruan biratzen
duen zilindroz osatutako makina
da.
Ura ateratzeko putzuetatik,
pendulozko erlojuen giltzak, musika-
kutxatiletan bira eginez soinua egiten
duen zilindroak
TORNUA
