SlideShare a Scribd company logo
Lokale duurzame
energie-initiatieven
& Liander
18 september 2013
Hans Schneider
verhaallijn
• Wat zijn Lokale Duurzame Energie-initiatieven (LDE’s)?
• Liander opereert lokaal
• Liander & de Energietransitie
• LDE’s & de Energietransitie
• Hoe Liander LDE’s kan helpen

2
Wat zijn LDE’s?

3
Lokale duurzame energie-initiatieven

Lokale
(not-for-profit) organisaties
met het oogmerk om in de
eigen omgeving duurzame
energie te realiseren en/of
in te kopen en/of energie te
besparen.

5 april 2013
Liander opereert
lokaal

5
• Lokale klanten
• Lokale netten
• Lokale aandeelhouders

Onze missie:

6

“bijdragen aan een betere
samenleving in de regio’s
waarmee wij verbonden
zijn”
Energietransitie

7
Betrouwbaar
Betaalbaar
Duurzaam
9
Energieprijzen kleinverbruik…

• 1997 – 2012
• Gas

van 25 naar 61 cent

circa 10% per jaar

• Elektriciteit

van 9,5 naar 26 cent

ruim 11% per jaar
10

• Bron: CBS, gemiddelde kleinverbruiktarieven, incl. REB, excl BTW
Energie (on)zekerheden
• Energieprijzen onvoorspelbaar
• In Nederland weinig draagvlak voor kernenergie,
schaliegaswinning en CO2-opslag
• Ons aardgas raakt een keer op

• Zon alsmaar goedkoper

• Lange termijn beleidsdoelen niet ter discussie:
Duurzame energievoorziening in 2050

• Opwek & verbruik liefst dicht bij elkaar!
• Opwek & verbruik liefst gelijktijdig!
11
12
Energietransitie
& LDE’s

13
Aanvragen teruglevering

Van 60 naar 600 per week in ruim een jaar…
14
Als overal zonnecellen liggen…

15
Waarom zijn LDE’s belangrijk voor ons?
• Efficiëntie & netimpact

• Nieuwe klantgroep

• Nieuwe diensten

• Vitaliteit van de ‘onze’
regio’s

• Belang van onze
aandeelhouders
16
Liander & LDE’s

17
LDE’s stellen ons veel vragen
• Hoe kunnen we zon- & wind-projecten aansluiten?
• Welke energiemeters? Hoe monitoren?
• Terug leveren, verrekenen & salderen: hoe zit dat?
• Kunnen jullie biogas & groen gas invoeden?
• Wanneer moeten we Liander inschakelen (en wanneer niet)?

•www.liander.nl/samen
• i.s.m
18
Consequenties energieakkoord
• 5 + 7,5 + 2 = 14,5 cent per kilowattuur
• ‘the devil is in the details’:
- Definities: ‘Postcoderoos’? ‘Coöperatie’?
- GVO’s nodig?

- Eisen aan coöperaties?
- Houdbaarheid van de regeling?
- Administratieve lasten?

• Energieaandeel.nl als mogelijke elegante oplossing

19
20
2 tips
• Vanmiddag debat + presentatie
boekje
“Perspectieven op lokale
duurzame-energiecollectieven”

• Wattconnects Workshop
“Eigen Energie Eerst”
7 november, Arnhem
www.wattconnects.com
21
Dank voor
uw aandacht!

Samen@liander.nl

More Related Content

Similar to Liander en LDEs 18sep2013 arhnem

Energie in de toekomst apeldoorn 7nov2012
Energie in de toekomst apeldoorn 7nov2012Energie in de toekomst apeldoorn 7nov2012
Energie in de toekomst apeldoorn 7nov2012Hans Schneider
 
Presentatie Green Spread Aan Builddesk 29 September 2011
Presentatie Green Spread Aan Builddesk 29 September 2011Presentatie Green Spread Aan Builddesk 29 September 2011
Presentatie Green Spread Aan Builddesk 29 September 2011
JWZwang
 
Presentatie Energieke Regio
Presentatie Energieke RegioPresentatie Energieke Regio
Presentatie Energieke Regio
Nila Zuijderduijn
 
Presentatie Energieke Regio Katwijk
Presentatie Energieke Regio KatwijkPresentatie Energieke Regio Katwijk
Presentatie Energieke Regio Katwijk
20Duurzaam20
 
Er010 pre-171124-presentatie energieke regio utrecht nieuw overvecht-uitgebreid
Er010 pre-171124-presentatie energieke regio utrecht nieuw overvecht-uitgebreidEr010 pre-171124-presentatie energieke regio utrecht nieuw overvecht-uitgebreid
Er010 pre-171124-presentatie energieke regio utrecht nieuw overvecht-uitgebreid
Vriendinnen van Cartesius
 
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeldIndirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
Dutch Power
 
Zon in Amsterdam samenvatting advies nlmtd
Zon in Amsterdam samenvatting advies nlmtdZon in Amsterdam samenvatting advies nlmtd
Zon in Amsterdam samenvatting advies nlmtd
Joost Brinkman
 
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
Dutch Power
 
EnergieID
EnergieIDEnergieID
Duurzaam Haren presentatie bijeenkomst 1 mei 2017
Duurzaam Haren presentatie bijeenkomst 1 mei 2017Duurzaam Haren presentatie bijeenkomst 1 mei 2017
Duurzaam Haren presentatie bijeenkomst 1 mei 2017
Ronald Zuidema
 
Duurzame ambities realiseren | Bentacera Inspireert | 12-10-23
Duurzame ambities realiseren | Bentacera Inspireert | 12-10-23Duurzame ambities realiseren | Bentacera Inspireert | 12-10-23
Duurzame ambities realiseren | Bentacera Inspireert | 12-10-23
Bentacera
 
Lezing Lingestreek Duurzaam Bouwen
Lezing Lingestreek Duurzaam BouwenLezing Lingestreek Duurzaam Bouwen
Lezing Lingestreek Duurzaam Bouwen
Gerrit de Heer
 
Presentatie renè vierkant ipd over duurzaam winkelvastgoed
Presentatie renè vierkant ipd over duurzaam winkelvastgoed Presentatie renè vierkant ipd over duurzaam winkelvastgoed
Presentatie renè vierkant ipd over duurzaam winkelvastgoed
Syntrus Achmea Real Estate & Finance
 
20150206_AE_DeRietschootv1
20150206_AE_DeRietschootv120150206_AE_DeRietschootv1
20150206_AE_DeRietschootv1Marcel Elswijk
 
Presentatie boekelermeer e+ v291117
Presentatie boekelermeer e+ v291117Presentatie boekelermeer e+ v291117
Presentatie boekelermeer e+ v291117
Hans-Peter Hioolen
 
Berenschot presentatie gemeente groningen inkoopbeleid
Berenschot presentatie gemeente groningen inkoopbeleidBerenschot presentatie gemeente groningen inkoopbeleid
Berenschot presentatie gemeente groningen inkoopbeleid
Johan Stuiver
 
Energetische en ruimtelijke kwaliteiten centraal in de bongerd, duurzaam gebo...
Energetische en ruimtelijke kwaliteiten centraal in de bongerd, duurzaam gebo...Energetische en ruimtelijke kwaliteiten centraal in de bongerd, duurzaam gebo...
Energetische en ruimtelijke kwaliteiten centraal in de bongerd, duurzaam gebo...
DWA
 
Cirkelstadtour: Gebiedsvisie Heijplaat
Cirkelstadtour: Gebiedsvisie HeijplaatCirkelstadtour: Gebiedsvisie Heijplaat
Cirkelstadtour: Gebiedsvisie Heijplaat
Cirkelstad
 
Elektrisch rijden en Smart Grids
Elektrisch rijden en Smart GridsElektrisch rijden en Smart Grids
Elektrisch rijden en Smart Grids
EsriGISConferentie
 

Similar to Liander en LDEs 18sep2013 arhnem (20)

Energie in de toekomst apeldoorn 7nov2012
Energie in de toekomst apeldoorn 7nov2012Energie in de toekomst apeldoorn 7nov2012
Energie in de toekomst apeldoorn 7nov2012
 
Presentatie Green Spread Aan Builddesk 29 September 2011
Presentatie Green Spread Aan Builddesk 29 September 2011Presentatie Green Spread Aan Builddesk 29 September 2011
Presentatie Green Spread Aan Builddesk 29 September 2011
 
Presentatie Energieke Regio
Presentatie Energieke RegioPresentatie Energieke Regio
Presentatie Energieke Regio
 
Presentatie Energieke Regio Katwijk
Presentatie Energieke Regio KatwijkPresentatie Energieke Regio Katwijk
Presentatie Energieke Regio Katwijk
 
Er010 pre-171124-presentatie energieke regio utrecht nieuw overvecht-uitgebreid
Er010 pre-171124-presentatie energieke regio utrecht nieuw overvecht-uitgebreidEr010 pre-171124-presentatie energieke regio utrecht nieuw overvecht-uitgebreid
Er010 pre-171124-presentatie energieke regio utrecht nieuw overvecht-uitgebreid
 
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeldIndirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
Indirecte CO2 reductie: warmtelevering en CO2 levering als voorbeeld
 
Zon in Amsterdam samenvatting advies nlmtd
Zon in Amsterdam samenvatting advies nlmtdZon in Amsterdam samenvatting advies nlmtd
Zon in Amsterdam samenvatting advies nlmtd
 
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
 
EnergieID
EnergieIDEnergieID
EnergieID
 
Duurzaam Haren presentatie bijeenkomst 1 mei 2017
Duurzaam Haren presentatie bijeenkomst 1 mei 2017Duurzaam Haren presentatie bijeenkomst 1 mei 2017
Duurzaam Haren presentatie bijeenkomst 1 mei 2017
 
Duurzame ambities realiseren | Bentacera Inspireert | 12-10-23
Duurzame ambities realiseren | Bentacera Inspireert | 12-10-23Duurzame ambities realiseren | Bentacera Inspireert | 12-10-23
Duurzame ambities realiseren | Bentacera Inspireert | 12-10-23
 
Lezing Lingestreek Duurzaam Bouwen
Lezing Lingestreek Duurzaam BouwenLezing Lingestreek Duurzaam Bouwen
Lezing Lingestreek Duurzaam Bouwen
 
Amsterdam Smart City
Amsterdam Smart CityAmsterdam Smart City
Amsterdam Smart City
 
Presentatie renè vierkant ipd over duurzaam winkelvastgoed
Presentatie renè vierkant ipd over duurzaam winkelvastgoed Presentatie renè vierkant ipd over duurzaam winkelvastgoed
Presentatie renè vierkant ipd over duurzaam winkelvastgoed
 
20150206_AE_DeRietschootv1
20150206_AE_DeRietschootv120150206_AE_DeRietschootv1
20150206_AE_DeRietschootv1
 
Presentatie boekelermeer e+ v291117
Presentatie boekelermeer e+ v291117Presentatie boekelermeer e+ v291117
Presentatie boekelermeer e+ v291117
 
Berenschot presentatie gemeente groningen inkoopbeleid
Berenschot presentatie gemeente groningen inkoopbeleidBerenschot presentatie gemeente groningen inkoopbeleid
Berenschot presentatie gemeente groningen inkoopbeleid
 
Energetische en ruimtelijke kwaliteiten centraal in de bongerd, duurzaam gebo...
Energetische en ruimtelijke kwaliteiten centraal in de bongerd, duurzaam gebo...Energetische en ruimtelijke kwaliteiten centraal in de bongerd, duurzaam gebo...
Energetische en ruimtelijke kwaliteiten centraal in de bongerd, duurzaam gebo...
 
Cirkelstadtour: Gebiedsvisie Heijplaat
Cirkelstadtour: Gebiedsvisie HeijplaatCirkelstadtour: Gebiedsvisie Heijplaat
Cirkelstadtour: Gebiedsvisie Heijplaat
 
Elektrisch rijden en Smart Grids
Elektrisch rijden en Smart GridsElektrisch rijden en Smart Grids
Elektrisch rijden en Smart Grids
 

Liander en LDEs 18sep2013 arhnem