"Bir adamın değeri yaptığı hatalarla ölçülür’’

1. KANDIRILAN VE KANDIRAN İNSAN
‘‘Bir adamın değeri yaptığı hatalarla ölçülür’’
Ercan Caner
Depresyona giren insanlarda rastlanan en büyük kişilik bozukluklarından bir tanesi
de sürekli olarak yaşanan olaylara tersten bakmak ve olumlu şeyleri olumsuza
çevirmektir. Yaşadığı zaman dilimiyle yüzleşemeyen, korku ve kandırılma
sarmalına giren depresif kişilik geçmişe sarılır ve geçmişte yaşanan olayları kendi
zaman dilimindeki şartlar yerine günümüz şartları açısından değerlendirme
yanlışına kapılır.
Yaptığı hataların altında ezilen, kandırıldığını kendi kendisine itiraf eden ve korku
içinde olan depresif kişilik, tedavi edilmediği sürece tehlikelidir. Önce kendisine
sonra da çevresindeki insanlara zarar verecektir. Sevilen biri tarafından
kandırılmak ise çok daha acı vericidir, bunun nedeni bir zamanlar güvenilen insanın
artık bütün problemlerin kaynağı olmasıdır.
Saklayacak bir şeyi olmayan insan sadece gerçeği söyler. Kandırılan insan ise
yaşadığı ezikliğin etkisiyle yalın gerçeği hep gizler ve cümleleri hep açık uçludur,
asla sonunu getirmez. Bunun nedeni ise başkalarını kandırmanın en kolay
yönteminin gerçeği gizlemek ve geride hep söylenmedik bir şeyler bırakmak
olmasıdır.
Kandırılan insan kandırıldığını asla gizlemez, kandırılmanın dayanılmaz hafifliği
sığındığı limandır, bir kaçış ve saklanma yeridir. Kendisini sürekli olarak
kandırdığından başkalarını da kandırmayı bir hak görür kendisinde. Kandırmak

2. aslında yalan söylemek değildir, korktuğu gerçekten kaçmaktır. Herkesi de
peşinden sürüklemek ister, işte bu nedenle yüksek sesle ilan eder kandırıldığını.
O kadar da kötü bir şey değildir kandırılmak, herkesin başına gelebilir, kandırıldığını
bir kez kendisine ve herkese ilan ettiğinde her şey çok kolaylaşır. Ama
kandırılmanın verdiği intikam duygusuyla herkesi kandırmak isteyen bir hırsla da
yanıp tutuşmaktadır ve çevresindekileri kontrolü altında tutabilmek maksadıyla
gerçekleri sürekli olarak gizler ve değiştirir.
Kandırılan, kendini kandıran ve sizleri de kandırmak isteyen çevrenizdeki
insanlardan kendinizi üç yöntemle koruyabilirsiniz; eleştirel düşünme becerilerinizi
geliştirin, kime ne kadar güvenebileceğinizi öğrenin ve kimin sizden faydalanmak
istediğini belirleyin. Gerçekleri bilmiyorsanız yalanlar ve kandırılmaya karşı hassas
olduğunuzu asla aklınızdan çıkarmayın ve kendinize şu soruları sorun:
 Konuşanın güvenilirliği hakkında ne biliyorum?
 Söyledikleri gerçeklerle örtüşüyor mu?
 Söylediklerini doğrulayabilir miyim?
 Söylediklerini kabul etmekle ne kazanacağım?
 Söylediklerini kabul etmekle ne kaybedeceğim?
 Söylediklerini kabul edersem konuşmacının kazancı ne olacak?
 Söylenenlerde abartılan veya küçümsenen nedir?
 Fikirler gerçek olamayacak kadar iyi görünüyor mu?
 En iyi arkadaşıma söylenenleri tavsiye eder miyim?
 Tutarlı olmayan nedir?1
Bırakın kandırılan insan kendisine ne zarar verirse versin, siz daima yukarıdaki
soruları sorun kendinize ve asla kandırılanlardan olmayın. Herkes kendisine zarar
verme özgürlüğüne sahiptir ama başkalarına değil. Herşeyi kabullenmeyin, aklınızı
kullanın ve sizden faydalanmak isteyenlere asla fırsat vermeyin. Yoksa siz de
kandırılan ve sonrasında kandıranlardan olursunuz.
1
Protect Yourself From Liars and Deceivers, Bill Knaus