Ang Mga Kabihasnan sa Mesoamerica

#KABIHASNAN #HEOGRAPIYA #IMPLUWENSIYA #PAGKAKILANLAN #1st Grading
SAN ISIDRO NHS
EDMOND R. LOZANO
http://www.ancientamerica.org/

ANG MGA PAMAYANANG
NAGSASAKA (2000-1500 B.C.E.)
• Maraming siglo muna ang lumipas sa
pagitan ng pagsisimula ng pamumuhay
sa mga pamayanan at pagkakaroon ng
mga lipunang binuo ng estado sa
Mesoamerica.

• Ang mga sinaunang tao ay nagtatanim ng mais
at iba pang mga produkto sa matabang lupain
ng yucatan peninsula at kasalukuyang veracruz
noon pa mang 3500 b.C.E.
ANG MGA PAMAYANANG
https://www.google.com/search?q=mesoamerica+CORN&tbm=isch&ve
d=2ahUKEwi2nYS0_ofqAhWVL6YKHUL6CcgQ2-
cCegQIABAA&oq=mesoamerica+CORN&gs_lcp=CgNpbWcQAzIECAAQEz
oICAAQCBAeEBM6BggAEB4QE1D5iJ4BWMWVngFgn5ueAWgAcAB4AIAB
sAKIAfAJkgEHMC4xLjMuMZgBAKABAaoBC2d3cy13aXotaW1n&sclient=i
mg&ei=t5jpXvblCpXfmAXC9KfADA&bih=608&biw=1349&hl=fil&hl=fil#im
grc=ugFgykXDRX3bdM

ANG MGA PAMAYANANG
• Sa pagsapit ng 1500 B.C.E., maraming taga-
Mesoamerica ang nagsimulang manirahan
sa mga pamayanan. Naidagdag din sa
kanilang karaniwang kinakain ang isda at
karne ng maiilap na hayop.

ANG MGA PAMAYANANG
• Mababanaag na ang pagkakaroon ng politikal at
panlipunang kaayusan sa Mesoamerica sa
pagitan ng 2000 B.C.E. at 900 B.C.E.

ANG MGA PAMAYANANG
• Sa maraming rehiyon, ang maliliit
subalit makapangyarihang pamayanan
ay nagkaroon ng mga pinuno.

• Nagkaroon din ng ilang mga angkang
pinangibabawan ang aspektong
pangekonomiya, pampulitika, at
panrehiyon. Ang pinakakilala sa mga
bagong tatag na lipunan ay ang Olmec.
ANG MGA PAMAYANANG
https://www.google.com/search?q=mesoamerica+Olmec&tbm=isch&ved=
2ahUKEwi2nYS0_ofqAhWVL6YKHUL6CcgQ2-
cCegQIABAA&oq=mesoamerica+Olmec&gs_lcp=CgNpbWcQAzIECCMQJzIIC
AAQCBAeEBMyCAgAEAgQHhATMgYIABAeEBMyCAgAEAUQHhATOgQIABA
TUIWaywRYkZ7LBGDoo8sEaABwAHgAgAGEBYgBsgiSAQU0LTEuMZgBAKAB
AaoBC2d3cy13aXotaW1n&sclient=img&ei=t5jpXvblCpXfmAXC9KfADA&bih
=608&biw=1349&hl=fil&hl=fil

ANG MGA OLMEC
• Ang kauna-unahang umusbong sa
Central America (at maaaring maging
kabuuang America) ay ang Olmec

ANG MGA OLMEC
• Ang katagang Olmec ay
nangangahulugang rubber people
dahil sila ang kauna - unahang taong
gumamit ng dagta ng punong rubber
o goma
https://www.thoughtco.com/facts-
about-the-ancient-olmec-2136305

• Ang kanilang kabihasnan ay
yumabong sa rehiyon ng Gulf Coast
sa katimugang Mexico na nang
lumaon ay lumawig hanggang
Guatemala
• Ang panahong ito ay halos
kasabayan ng Dinastiyang Shang sa
China
ANG MGA OLMEC

• Ang Olmec ay isang pamayanang agrikultural.
• Ang sistemang irigasyon na itinayo rito ay nagbigay-
daan upang masaka ang kanilang lupain.
ANG MGA OLMEC

ANG MGA OLMEC
• Sila rin ay nakagawa ng kalendaryo, gumamit
ng isang sistema ng pagsulat na may
pagkakatulad sa hieroglyphics ng mga
Egyptian, at nakalinang ng katangi-tanging
akda ng sining.
• Naunawaan na rin nila ang konseptong zero sa
pagkukuwenta.
https://www.google.com/search?q=mes
oamerica+calendar&tbm=isch&ved=2ah
UKEwj6jr3Tr4jqAhXfxosBHTLLCtIQ2-
cCegQIABAA&oq=mesoamerica+calenda
r&gs_lcp=CgNpbWcQAzIECAAQEzIGCAA
QHhATOgQIIxAnOgIIADoFCAAQsQM6BA
gAEEM6BAgAEB46CAgAEAgQHhATUPkm
WM2BAWDUhwFoAHAAeACAAZEHiAG5
MZIBDTAuNS42LjIuMy4yLjGYAQCgAQGq
AQtnd3Mtd2l6LWltZw&sclient=img&ei=
WszpXvr5G9-
Nr7wPsparkA0&bih=608&biw=1349&hl=
fil&hl=fil#imgrc=Ovq2ZGXwsLlY1M&img
dii=SnYcByQ_JQNWTM

• Sa kasamaang palad ang kanilang
sulat ay hindi pa lubusang
nauunawaan ng mga iskolar hanggang
ngayon.
• Dahil dito ang mga kaalaman sa Olmec
at iba pang mga sinaunang tao sa
America ay hango mula sa iba pang
labi ng kanilang panahon.
ANG MGA OLMEC

• Ang mga likhang ito at maging ang
paniniwalang Olmec ay may
malaking impluwensiya sa kultura
ng mga sumunod na kabihasnan,
tulad ng Maya at Aztec.
ANG MGA OLMEC
https://www.google.com/search?q=Maya+at
+Aztec&tbm=isch&ved=2ahUKEwjOk_Hcr4jq
AhVSTZQKHVq-DTYQ2-
cCegQIABAA&oq=Maya+at+Aztec&gs_lcp=Cg
NpbWcQA1CE4QlYhOEJYO_mCWgAcAB4AIA
BqwGIAasBkgEDMC4xmAEAoAEBqgELZ3dzLX
dpei1pbWc&sclient=img&ei=bszpXs6kC9Ka0
QTa_LawAw&bih=608&biw=1349&hl=fil&hl=
fil#imgrc=5rNhEUwSg5hJKM

• Ang rituwal ukol sa kanilang paniniwala ay
mahalaga sa pamumuhay ng mga Olmec.
Sila ay may panrituwal na larong tinatawag
na pok-a-tok na tila kahalintulad ng larong
basketbol, subalit ang mga manlalaro ay
hindi maaaring gumamit ng kanilang
kamay upang hawakan ang bolang yari sa
goma.
KULTURANG OLMEC

• Sa halip, gamit ang mga siko at baywang,
tinatangka ng mga manlalaro na ihulog at ipasok
ang bola sa isang maliit na ring na gawa sa bato
at nakalagay sa isang mataas na pader.
Pinaniniwalaan ng mga arkeologo na ang ilang
mga manlalaro ay ginagawang sakripisyo
matapos ang nasabing laro. Nang lumaon, ito ay
nilaro sa iba’t ibang sentro sa buong
Mesoamerica.
KULTURANG OLMEC
https://www.ancient-
origins.net/news-history-
archaeology/playing-ball-ancient-
belize-1300-year-old-stone-
panels-depicting-mayan-021630

• Ang mga OLMEC ay kilala rin
sa paglililok ng mga anyong
ulo mula sa mga bato. Ang
pinakamalaking ulo ay may
taas na siyam na talampakan at
may bigat na 44 libra.
KULTURANG OLMEC

KULTURANG OLMEC
• Maaari diumanong ang mga
lilok na ito ay hango sa anyo
ng kanilang mga pinuno.
https://www.thoughtco.com/facts-
about-the-ancient-olmec-2136305

KULTURANG OLMEC
• Sila rin ay nakagawa ng mga
templong hugis -piramide sa ibabaw
ng mga umbok ng lupa. Ang mga
estrukturang ito ay nagsilbing mga
lugar-sambahan ng kanilang mga
diyos.

• Mahalaga sa paniniwalang
Olmec ang hayop na jaguar na
pinakakinatatakutanng maninila
(predator) sa central America at
South America.
KULTURANG OLMEC

• Ito ay nagpapakita ng lakas,
katusuhan, at kakayahang
manirahan saan mang lugar.
KULTURANG OLMEC

KULTURANG OLMEC
• Ito rin ay agresibo at
matapang.
• Sinasamba ng mga Olmec ang
espiritu ng jaguar.

Ang mga OLMEC
• Dalawa sa sentrong Olmec ay ang San
Lorenzo at ang La Venta. Ang mga lugar na
ito ay mga sentrong pangkalakalan kung
saan ang mga produktong mineral tulad ng
jade, obsidian, at serpentine ay nagmumula
pa sa malalayong lugar tulad ng Costa Rica

• Katulad ng iba pang kulturang
umusbong sa America, ang
kabihasnang Olmec ay humina at
bumagsak.
Ang mga OLMEC

Ang mga OLMEC
• Sinasabing sila ay maaaring
makihalubilo sa iba pang
mga pangkat na sumakop sa
kanila.
https://www.google.com/search?q=mesoa
merica+olmec+people&tbm=isch&ved=2a
hUKEwiK4sCHsYjqAhWlzIsBHUb6CVMQ2-
cCegQIABAA&oq=mesoamerica+olmec+pe
ople&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECCMQJzoICA
AQCBAeEBM6BggAEB4QEzoICAAQBRAeEB
M6BAgAEB46BggAEAgQHlC1kEBYrb5AYKr
BQGgAcAB4A4AB_QOIAeIUkgEJMC40LjYu
NS0xmAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWc&s
client=img&ei=1M3pXooopZmvvA_G9KeY
BQ&bih=608&biw=1349&hl=fil&hl=fil

• Gayunpaman, ang mga sinaunang
taong sumunod sa kanila ay
nagawang maitatag ang dakilang
lungsod ng Teotihuacan.
Ang mga OLMEC
http://www.sci-
news.com/archaeology/teotihuacan-unique-
among-ancient-mesoamerican-cities-05243.html

Ang mga TEOTIHUACAN (250 B.C.E.-650 C.E.)
• Sa pagsapit ng 200 B.C.E., ang ilan sa
mga lugar sa lambak ng Mexico ay
naging mas maunlad dahil sa
ugnayang kalakalan at pagyabong ng
ekonomiya

• Isa sa mga dakila at pinakamalaking
lungsod sa panahong ito ay ang
Teotihuacan na nangangahulugang
“tirahan ng diyos”

• Pagsapit ng 150 C.E., ito ay naging
isang lungsod na may halos 12.95
kilometro kuwadrado na mahigit sa
20,000 katao
• Sa pagitan ng 150 C.E. at 750 C.E., ang
populasyon nito ay minsang umabot sa
120,000

• Ang mga piramide, liwasan, at
lansangan ay nagbigay ng karangyaan,
kadakilaan, at kapangyarihan sa
lungsod.

• Maliban dito, ang mga pinuno
nito ay nagawang makontrol
ang malaking bahagi ng
lambak ng Mexico.

• Naging sentrong pagawaan ang
lungsod samantalang ito ay
nagkarooon ng monopolyo sa
mahahalagang produkto tulad ng
cacao, goma, balahibo, at obsidian.

• Ang OBSIDIAN ay isang maitim
at makintab na bato na nabuo
mula sa tumigas na lava.

• Ginamit ito ng mga Teotihuacan
sa paggawa ng kagamitan,
salamin, at talim ng mga
kutsilyo.

• Matagumpay na pinamunuan ng
mga dugong bughaw o nobility
ang malaking bahagdan ng
populasyon.

• Ito ay naganap sa pamamagitan ng
pagkontrol sa ekonomiya, pag-
angkop sa relihiyon, at
pagpapasunod nang puwersahan.

• Ang pinakamahalagang diyos ng
Teotihuacan ay si Quetzalcoatl,
ang Feathered Serpent God.

• Tinawag na diyos ng kabihasnan,
pinaniniwalaang sa kaniya
nagmula ang iba’t ibang elemento
ng kabihasnan ng Teotihuacan.
https://www.google.com/search?q=mesoamerica+Quetzalcoatl%2C&tbm=isch&ved=2ahUKEwis-
NmhuIjqAhWOG6YKHTyGBLQQ2-
cCegQIABAA&oq=mesoamerica+Quetzalcoatl%2C&gs_lcp=CgNpbWcQAzIGCAAQCBAeULOOEVizjhFg9Z
MRaABwAHgAgAHvA4gB7wOSAQM0LTGYAQCgAQGqAQtnd3Mtd2l6LWltZw&sclient=img&ei=YdXpXuzD
PI63mAW8jJKgCw&bih=608&biw=1349&hl=fil&hl=fil#imgrc=rPuqXUosM1t-0M

• Kinatawan din niya ang
puwersa ng kabutihan at
liwanag. Siya rin ang diyos ng
hangin.
https://www.google.com/search?q=mesoamerica+Quetzalcoa
tl%2C&tbm=isch&ved=2ahUKEwis-
NmhuIjqAhWOG6YKHTyGBLQQ2-
cCegQIABAA&oq=mesoamerica+Quetzalcoatl%2C&gs_lcp=Cg
NpbWcQAzIGCAAQCBAeULOOEVizjhFg9ZMRaABwAHgAgAHvA
4gB7wOSAQM0LTGYAQCgAQGqAQtnd3Mtd2l6LWltZw&sclien
t=img&ei=YdXpXuzDPI63mAW8jJKgCw&bih=608&biw=1349&
hl=fil&hl=fil#imgrc=upEMH4rPJ3YaNM

• Noong 600 C.E., ang ilang mga
tribo sa hilaga ay sumalakay sa
lungsod at sinunog ang
Teotihuacan.

• Mabilis na bumagsak ang
lungsod matapos ang 650
C.E.

• Ang paghina ng lugar ay
maaaring dulot ng mga banta
mula sa karatig-lugar, tagtuyot,
at pagkasira ng kalikasan.

GAWAIN 10: TRACING THE BEGINNING CHART
a. Kumpletuhin ang tsart ayon sa hinihinging datos sa bawat kolum.
b. Talakayin ang mga impormasyon matapos mabuo ang tsart.

GAWAIN 11: PAGBUO NG K – WEB DIAGRAM
Unawain ang mga panuntunan sa pagbuo ng “Kabihasnan – Web Diagram.”
1. Alamin ang tinutukoy
sa bawat bilang.
2. Isulat ang bilang at sagot sa
kaukulang lugar nito sa web
diagram.

GAWAIN 11: PAGBUO NG
K – WEB DIAGRAM

Gawain 12: KABIHASNANG PATHWAY DIAGRAM
a. Makilahok sa iyong pangkat. Unawain ang sumusunod na panuntunan.
1. Bibigyang-pansin ng Pangkat 1 ang Kabihasnang Mesopotamia,
Pangkat 2 ang Kabihasnang Indus, Pangkat 3 ang Kabihasnang Tsino, at
Pangkat 4 ang Kabihasnang Egyptian.
2. Batay sa iyong pag-unawa sa pinag-aralang kasaysayan, aktibong
makilahok sa iyong pangkat sa pagkumpleto ng Pathway Diagram sa
pamamagitan ng paglalagay ng mahahalagang pangyayari ayon sa
pagkakasunod-sunod ng mga ito. Isulat ang isang pangyayari sa bawat
hakbang.
3. Pagkatapos mabuo ang pathway diagram, punan ang mga bilog ng
iba pang impormasyon tungkol sa nakatalagang kabihasnan kabilang ang
ekonomiya, kultura, at lipunan nito.

4. Gawin sa manila paper ang kasunod na diyagram.

5. Pumili ng dalawang kapangkat na mag-uulat sa klase ng
nabuong pathway diagram.
6. Isaalang-alang ang mga pamantayan sa pagmamarka, gamit
ang sumusunod na rubric.

b. Batay sa daloy ng talakayan, bumuo ng mga tanong
tungkol sa kasaysayan at iba pang aspekto ng mga iniulat na
kabihasnan. Lumahok sa talakayan.
c. Bigyang-pansin ang mga tanyag na pinunong
namahala sa iba’t ibang sinaunang kabihasnan sa daigdig.

REFERENCES:
• LM AP 8 (2016)
• CG AP 8
• Teaching Guide AP8
• Slideshare.com
• LRportal.gov.ph
• Youtube.com
• Pixar.com - www.Flicker.com
• http://www.sci-
news.com/archaeology/teotihuacan-unique-
among-ancient-mesoamerican-cities-05243.html
• https://www.thoughtco.com/facts-about-the-
ancient-olmec-2136305
#1st Grading#KABIHASNAN #HEOGRAPIYA #IMPLUWENSIYA #PAGKAKILANLAN

MARAMING SALAMAT!!!
#1st Grading#KABIHASNAN #HEOGRAPIYA #IMPLUWENSIYA #PAGKAKILANLAN
https://www.pinterest.ph/pin/734086807980869328/

Ang Mga Kabihasnan sa Mesoamerica

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Ang Mga Kabihasnan sa Mesoamerica

Similar to Ang Mga Kabihasnan sa Mesoamerica (16)

More from edmond84

More from edmond84 (20)

Ang Mga Kabihasnan sa Mesoamerica

Editor's Notes