SlideShare a Scribd company logo
1 of 28
Is er een verband tussen de
gemeten cognitie, de cognitieve
reserve en de eigen perceptie
hierover?
Ruben De Paepe, Olivier Libbrecht, Thibaut
Vanslembrouck en Gaëtan Verougstraete
Promotor Jean-Marie Degryse.
Inhoudstafel
• Onderzoeksvragen
• Inleiding
• Personen en methoden
• Resultaten en Discussie
• Beperkingen van de
studie
• Besluit
2
Onderzoeksvragen
• Is er een verband tussen eigen perceptie van het
geheugen en de cognitieve reserve?
• Is er een verband tussen de eigen perceptie van het
geheugen en objectieve geheugenklachten?
• Is er een verband tussen de cognitieve reserve en
objectieve geheugenklachten?
• Bijkomstig
• Opleidingsniveau vs WRAT4
• MMSE vs MoCA
• WRAT4 minder tijdrovend
3
Inleiding
Terminologie: cognitieve reserve
• Katzman et al,1989
• Relatief nieuw en onbekend
• Potentieel mechanisme om hersenschade te
compenseren
• Opleidingsniveau en Wide Range Achievement Test
(WRAT4)
5
Waarom dit onderzoek?
• Dubieus verband tussen objectieve geheugenstoornissen
en geheugenklachten
• Frequente klacht bij de huisarts
• Het onbekende van cognitieve reserve
6
Personen en Methoden
Gebruikte testen
• GDS30
• screeningsschaal om depressie bij ouderen op te
sporen
• MMSE
• korte cognitieve screeningstest om personen met
dementie te onderscheiden van personen zonder
dementie
• MoCA
• screeningsinstrument om cognitieve achteruitgang
op te sporen
• WRAT4
• Inschatting cognitieve reserve
• 4 sub-tests
8
WRAT4
• Probleem: enkel Engelse versie
• Back to back vertaling onafhankelijk van elkaar
• Validatie door twee bilinguale, onafhankelijke personen
9
Inclusiecriteria
• 75+
• Geen gekende cognitieve stoornissen
• Nederlandstalig
10
Deelnemers
11
Resultaten en Discussie
Perceptie en Cognitieve Reserve
13
Objectieve geheugenstoornissen en perceptie
14
Objectieve geheugenstoornissen en perceptie
• Significant voor MMSE
• Hoe hoger MMSE, hoe beter de eigen perceptie
• Ondanks hoge MMSE’s, geeft de helft een mindere
perceptie aan
• Nut eigen perceptie bij diagnostiek?
• MMSE-waarden tussen 24 en 30?
15
MoCA vs MMSE
• Ondanks exclusie van personen met MMSE <24 zien we
dat meer dan de helft van de proefpersonen toch een
cognitief deficit hebben volgens de MoCA (<26)
• Bevestigt literatuur dat MoCA sensitiever is
• Cut-off MoCA te streng?
16
Objectieve geheugenstoornissen en
cognitieve reserve
17
Opleidingsniveau vs WRAT4
18
Opleidingsniveau vs WRAT4
• Significant verschil tussen uitersten
• Voor alle subtesten
• Eventueel in de praktijk toe te passen?
• Eventueel subtieler dan opleidingsniveau nodig?
• Opm: in verleden niet iedereen de mogelijkheid tot
studeren
19
WRAT4 minder tijdrovend maken?
20
WRAT4 zinbegrip WRAT4 spelling WRAT4 wiskunde WRAT4 woordlezen
WRAT4 zinbegrip
WRAT4 spelling
0,76 (0,59 - 0,87)
WRAT4 wiskunde
0,73 (0,54 - 0,85) 0,70 (0,49 - 0,83)
WRAT4 woordlezen
0,61 (0,36 - 0,78) 0,63 (0,40 - 0,79) 0,58 (0,33 - 0,76)
WRAT4 minder tijdrovend maken?
• Samen met Cronbach’s alpha
• Kunnen er subtesten weggelaten worden?
• Volgens resultaten: woordleestest geen meerwaarde
• Opmerking: woordleestest niet betrouwbaar in dit
onderzoek
21
Beperkingen van de
studie
Beperkingen
• Beperkte populatiegroep
• Convenience sample
• Geen proefpersonen met MMSE <24
• Aberrante resultaten in woordleestest
• Probleem bij vertaling en validatie
23
Besluit
Antwoord op onderzoeksvragen
• Trend naar verband tussen cognitieve reserve en eigen
perceptie
• Verband tussen eigen perceptie en verschillende,
normale scores op MMSE
• Geen verband tussen cognitieve reserve en objectieve
cognitieve stoornissen
25
Extra bevindingen
• MoCA lijkt een stuk sensitiever dan MMSE => rol als
screeningsinstrument?
• Opleidingsniveau mogelijk goede schatter van cognitieve
reserve in uiterste niveau’s
• WRAT4-subtesten lijken allen een eigen waarde te
hebben
26
Interessante verdere onderzoeken
• Cognitieve reserve en eigen perceptie bij grotere
populatie => Praktische toepassing voor cognitieve
reserve?
• Verband cognitieve reserve en eigen perceptie bij
mensen met cognitief deficit?
• Cognitieve reserve bij intermediaire opleidingsniveaus
• MMSE vs MoCA
• Waarde van verschillende scores binnen normale
MMSE
27
Vragen?

More Related Content

Featured

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by HubspotMarius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTExpeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsPixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfmarketingartwork
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 

Featured (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

Is er een verband tussen de gemeten cognitie, de cognitieve reserve en de eigen perceptie hierover?

  • 1. Is er een verband tussen de gemeten cognitie, de cognitieve reserve en de eigen perceptie hierover? Ruben De Paepe, Olivier Libbrecht, Thibaut Vanslembrouck en Gaëtan Verougstraete Promotor Jean-Marie Degryse.
  • 2. Inhoudstafel • Onderzoeksvragen • Inleiding • Personen en methoden • Resultaten en Discussie • Beperkingen van de studie • Besluit 2
  • 3. Onderzoeksvragen • Is er een verband tussen eigen perceptie van het geheugen en de cognitieve reserve? • Is er een verband tussen de eigen perceptie van het geheugen en objectieve geheugenklachten? • Is er een verband tussen de cognitieve reserve en objectieve geheugenklachten? • Bijkomstig • Opleidingsniveau vs WRAT4 • MMSE vs MoCA • WRAT4 minder tijdrovend 3
  • 5. Terminologie: cognitieve reserve • Katzman et al,1989 • Relatief nieuw en onbekend • Potentieel mechanisme om hersenschade te compenseren • Opleidingsniveau en Wide Range Achievement Test (WRAT4) 5
  • 6. Waarom dit onderzoek? • Dubieus verband tussen objectieve geheugenstoornissen en geheugenklachten • Frequente klacht bij de huisarts • Het onbekende van cognitieve reserve 6
  • 8. Gebruikte testen • GDS30 • screeningsschaal om depressie bij ouderen op te sporen • MMSE • korte cognitieve screeningstest om personen met dementie te onderscheiden van personen zonder dementie • MoCA • screeningsinstrument om cognitieve achteruitgang op te sporen • WRAT4 • Inschatting cognitieve reserve • 4 sub-tests 8
  • 9. WRAT4 • Probleem: enkel Engelse versie • Back to back vertaling onafhankelijk van elkaar • Validatie door twee bilinguale, onafhankelijke personen 9
  • 10. Inclusiecriteria • 75+ • Geen gekende cognitieve stoornissen • Nederlandstalig 10
  • 15. Objectieve geheugenstoornissen en perceptie • Significant voor MMSE • Hoe hoger MMSE, hoe beter de eigen perceptie • Ondanks hoge MMSE’s, geeft de helft een mindere perceptie aan • Nut eigen perceptie bij diagnostiek? • MMSE-waarden tussen 24 en 30? 15
  • 16. MoCA vs MMSE • Ondanks exclusie van personen met MMSE <24 zien we dat meer dan de helft van de proefpersonen toch een cognitief deficit hebben volgens de MoCA (<26) • Bevestigt literatuur dat MoCA sensitiever is • Cut-off MoCA te streng? 16
  • 19. Opleidingsniveau vs WRAT4 • Significant verschil tussen uitersten • Voor alle subtesten • Eventueel in de praktijk toe te passen? • Eventueel subtieler dan opleidingsniveau nodig? • Opm: in verleden niet iedereen de mogelijkheid tot studeren 19
  • 20. WRAT4 minder tijdrovend maken? 20 WRAT4 zinbegrip WRAT4 spelling WRAT4 wiskunde WRAT4 woordlezen WRAT4 zinbegrip WRAT4 spelling 0,76 (0,59 - 0,87) WRAT4 wiskunde 0,73 (0,54 - 0,85) 0,70 (0,49 - 0,83) WRAT4 woordlezen 0,61 (0,36 - 0,78) 0,63 (0,40 - 0,79) 0,58 (0,33 - 0,76)
  • 21. WRAT4 minder tijdrovend maken? • Samen met Cronbach’s alpha • Kunnen er subtesten weggelaten worden? • Volgens resultaten: woordleestest geen meerwaarde • Opmerking: woordleestest niet betrouwbaar in dit onderzoek 21
  • 23. Beperkingen • Beperkte populatiegroep • Convenience sample • Geen proefpersonen met MMSE <24 • Aberrante resultaten in woordleestest • Probleem bij vertaling en validatie 23
  • 25. Antwoord op onderzoeksvragen • Trend naar verband tussen cognitieve reserve en eigen perceptie • Verband tussen eigen perceptie en verschillende, normale scores op MMSE • Geen verband tussen cognitieve reserve en objectieve cognitieve stoornissen 25
  • 26. Extra bevindingen • MoCA lijkt een stuk sensitiever dan MMSE => rol als screeningsinstrument? • Opleidingsniveau mogelijk goede schatter van cognitieve reserve in uiterste niveau’s • WRAT4-subtesten lijken allen een eigen waarde te hebben 26
  • 27. Interessante verdere onderzoeken • Cognitieve reserve en eigen perceptie bij grotere populatie => Praktische toepassing voor cognitieve reserve? • Verband cognitieve reserve en eigen perceptie bij mensen met cognitief deficit? • Cognitieve reserve bij intermediaire opleidingsniveaus • MMSE vs MoCA • Waarde van verschillende scores binnen normale MMSE 27

Editor's Notes

  1. Definitie: Men ziet bij autopsie dat de hoeveelheid hersenschade niet gecorreleerd werd met symptomen van dementie. Cognitieve reserve is een poging om een naam te geven aan deze capaciteit om hersenschade te compenseren, die verschilt van persoon tot persoon. Meetmethoden
  2. Punt 1: Wij vonden studies die stelden dat subjectieve klachten gelinkt zijn aan objectieve en andere studies die het tegendeel beweerden. Wij begonnen erover na te denken dat er mss een andere parameter moet toegevoegd worden aan de vergelijking en vroegen ons af of subjectieve klachten te correleren zijn aan de cognitieve reserve van een persoon.
  3. Scores van de vier WRAT4 testen in functie van de eigen perceptie van het geheugen. WRAT4 (schaal standaardscore 55-145). Eigen perceptie geheugen a: slecht tot middelmatig, b: goed tot zeer goed. De p-waarde werd berekend met de Mann-Whitney test. P ≤ 0,05 betekent een significant verschil tussen de verschillende groepen. Beschrijving van boxplot: elke box bevat 50% van de patiënten, de horizontale lijn in de box stelt de mediaan voor en de horizontale lijnen aan de uiteinden zijn de hoogste en laagste waarden. Het blauwe punt is een uitschieter. Geen significantie, wel een trend en mogelijk interessant voor verder onderzoek!
  4. Scores van MMSE en MoCA in functie van de eigen perceptie van het geheugen. MMSE (schaal 0-30); MoCA (schaal 0-30). Eigen perceptie geheugen a: slecht tot middelmatig, b: goed tot zeer goed. De p-waarde werd berekend met de Mann-Whitney test. P ≤ 0,05 betekent een significant verschil tussen de verschillende groepen. Beschrijving van boxplot: elke box bevat 50% van de patiënten, de horizontale lijn in de box stelt de mediaan voor en de horizontale lijnen aan de uiteinden zijn de hoogste en laagste waarden. Het blauwe punt is een uitschieter.
  5. Punt 4 en 5: ons onderzoek toont dat mensen met geheugenklachten maar normale MMSE zouden kunnen gerustgesteld worden indien MMSE-waarden tussen 24 en 30 geen waarde hebben.
  6. Scores van de vier WRAT4 testen in functie van de populatie patiënten met een MoCA < 26 en de populatie patiënten met een MoCA ≥ 26. WRAT4 (schaal standaardscore 55-145) ); MoCA (schaal 0-30). De p-waarde werd berekend met de Mann-Whitney test. P ≤ 0,05 betekent een significant verschil tussen de verschillende groepen. Beschrijving van boxplot: elke box bevat 50% van de patiënten, de horizontale lijn in de box stelt de mediaan voor en de horizontale lijnen aan de uiteinden zijn de hoogste en laagste waarden. De rode en blauwe punten zijn uitschieters. Geen significant verband, te verwachten. Je meet verschillende entiteiten. Wel: hoge MoCA, lage WRAT = je verwacht dat de MoCA bij hersenschade snel zal dalen. Lage MoCA, hoge WRAT = je verwacht anatomisch al veel hersenschade
  7. Scores van de vier WRAT4 testen in functie van het opleidingsniveau. WRAT4 (schaal standaardscore 55-145). Opleiding 1&2: lager onderwijs en lager middelbaar, 3: hoger middelbaar, 4: hogeschool, 5: universiteit. De p-waarde werd berekend met one way ANOVA (analysis of variance). P ≤ 0,05 betekent een significant verschil tussen de verschillende groepen. Beschrijving van boxplot: elke box bevat 50% van de patiënten, de horizontale lijn in de box stelt de mediaan voor en de horizontale lijnen aan de uiteinden zijn de hoogste en laagste waarden. De rode en het blauwe punt zijn uitschieters.
  8. Ook hier grotere patiëntenpopulatie nodig.
  9. De Pearson correlatiecoëfficiënt (r) van de resultaten op de verschillende testen van de WRAT4 met het betrouwbaarheidsinterval van r tussen haakjes. De p-waarde is steeds <0,001 dus is er een correlatie tussen de testen. Goede correlatie tussen alle subtesten => mss kan je één weglaten? MAAR Crohnbach’s alfa vermelden
  10. Cronbach’s alpha voor weglaten subtesten => enkel woordleestest kan weg Opmerking: ook bij Pearson correlatie woordleestest afwijkend => argument meer voor fout bij woordlees
  11. Punt 2: bij ons dus abnormaal hoog percentage hoog opgeleiden => door convenience sample of door hoog opgeleiden betere MMSE waardoor in studie? Punt 3: we wilden kijken of bij personen zonder cognitief deficit er een verband is tussen eigen perceptie en reserve. Ditzelfde onderzoek bij personen met cognitief deficit kan volledig andere resultaten geven Punt 4: Validatie gebeurde door 2 hooggeschoolden die voor beide talen een perfecte woordleestest aflegden. We zien bij mensen die minder scoren dat de Nederlandse versie vermoedelijk toch een stuk makkelijker is.
  12. Punt 1: Dit kan erop wijzen dat personen zonder cognitief deficit toch klachten krijgen op het moment dat hun cognitieve reserve aan het dalen is. Op dat moment zien we nog geen symptomen op cognitief vlak maar is er wel mogelijk hersenschade
  13. Punt 1 is al een discussie in de medische wereld
  14. MMSE vs MoCA wordt al veel onderzoek naar gedaan en is veel discussie over.