Recommended
More Related Content
Featured
Featured (20)
Iqtisod 8 raqobat
- 7. Shahrimizda mobil aloqani va turli xizmatlarni aholiga taqdim etuvchi turli kompaniyalar mavjud. Ulardan eng sifatlilari “Uzmobile”, “Beeline”, “Ucell” hisoblanadi. Ular orasida doimiy raqobat bo’lib, har bir kompaniya ko’proq mijozlarni o’ziga jalb qilishga harakat qiladi va mijozlarga turli xil qulayliklarni taklif etadi. Xo’sh o’quvchilar, endi sizlarga savol: Siz ushbu aloqa kompaniyalarining birortasida boshliq bo’lganingizda ko’proq mijozni jalb etish uchun qanday yo’l tutgan bo’lar edingiz. Fikringizni asoslab bering.
- 8. Kompaniyangiz o’ziga mijozlarni jalb qilish uchun xizmatlar narxini 10% ga tushirdi(narxlar vositasida raqobatlashish).
- 9. Kompaniyangiz o’ziga ko’proq foydalanuvchi jalb qilish maqsadida mahalliy radio va televideniye orqali o’z reklama va e’lonlarini bera boshladi.
- 10. Kompaniyangiz xizmatlar sifatini yaxshilash maqsadida shahrimizga yangi, kuchli to’lqin tarqatuvchi antenna o’rnatdi. 1-vaziyat iqtisodiyotda narxlar vositasida raqobatlashish deb ataladi. 2 va 3-vaziyatlar esa iqtisodiyotda narxlar vositasisiz raqobatlashish deb ataladi.
- 12. Raqobatni boshqacha konkurensiya deb ham atashadi. “Konkurensiya” so’zi esa lotincha “concurrentia” so’zidan kelib chiqqan bo’lib, “to’qnashuv” degan ma’noni anglatadi. Buyuk ingliz iqtisodchi olimi Adam Smit esa, raqobatni iqtisodiyotning “ko’rinmas qo’li” deb atagan.
- 13. Raqobat muhitining vujudga kelishi uchun quyidagi shart-sharoitlar bo’lishi kerak: – bozorda ishlab chiqaruvchi firmalar va xaridorlarning ko’p bo’lishi; – firmalar muayyan bir xil tovar ishlab chiqarishga ixti- soslashgan bo’lishi; – tovarning bozor narxiga hech qaysi firma ta’sir o’tka- za olmaydigan bo’lishi; – boshqa raqobatchi firmalarning bozorga kirishi uchun hech qanaqa to’siqlarning bo’lmasligi.
- 14. Biror tovarning sotuvchilari xaridorlarni o’zlariga jalb etish va ko’proq foyda olish maqsadida o’zaro raqobat qilishadi. Bunday raqobat, ayniqsa, tovarning taklifi miqdori unga bo'lgan talab miqdoridan ortiq bo’lganda yaqqolroq namoyon bo’ladi. Bozorda mazkur tovardan keragidan ortiq hajmda taklif etiladi. Tovarlar peshtaxtalarda sotilmay turib qoladi. Bu holatda sotuvchilar tovarlarning narxini tushirish, reklamani kuchaytirish, tovar sifati, dizayni va mijozlarga savdo xizmati ko’rsatishni yaxshilash kabi yo’llar bilan o’zaro raqobat qilishadi. Sotuvchilar o’zaro raqobatlashganlarida tovar narxi tushadi. Bunday raqobatdan xaridorlar va umuman olganda, barcha iste’molchilar manfaatdor bo’lishadi.
- 16. Sotuvchi bilan xaridorlar orasidagi raqobat yuqoridagilardan farq qiladi. Ular orasidagi raqobat sotuvchi va xaridorlar manfaatlarining bir-biriga qarama-qarshi ekanligida namoyon bo’ladi. Xaridorlar o’z tovariga yuqori narx belgilagan sotuvchi bilan, undan bu tovarni sotib olmasliklari bilan raqobat qiladilar. Sotuvchilar tovarini past narxda sotib olmoqchi bo’lgan xaridor bilan, unga bu tovarni sotmaslik bilan raqobatda bo’lishadi.
- 19. A) Tovar C) Exinakok D) NarxB) Pul
- 20. Keyingis
- 21. B) Mahsuldorlik C) Afrika moddasi D) Unumdorlik A) Pul
- 22. Keyingis
- 23. C) B.HaydarovA) R.Sariqov D) D.SariqovB) S. Xo’jayev
- 24. Keyingis
- 25. D) Ish haqi C) maoshA) Oylik maosh B) Pul
- 26. Keyingis
- 27. Uy ishi
- 28. Uyga vazifa
- 30. Orqaga