Internet haftası kapsamında Çanakkale 18 Mart Universitesinde verdiğim bir seminer. 2006

1. INTERNET'İN SOSYOLOJİK BOYUTU Pınar Yanardağ [email_address] Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, BİLİŞİM TOPLULUĞU

2. Internet... Birey... Toplum... ? Bilgi teknolojileri hızla gelişiyor, Postmodern çağ, iletişim çağı, enformasyon çağı... ? Güçlü bir gövde; kendi terminolojisi, kuralları, hukuku... Yepyeni bir yaşam stili !

3. Internet... Birey... Toplum... ? İletişim, bilgi paylaşım ve etkileşim aracı; b ilim, teknoloji, araştırma, geliştirme, çok seslilik ... İnsanlar ilk defa dil, din, cins, ırk farkı gözetmeksizın eşit haklara sahip oldu, Henüz çocukluk döneminde bir olgu, ve... Pandora'nın kutusu açılıyor...

4. Internet... Birey... Toplum... ? Inter- aktivite ve Özgürlük, Eğitilirken, eğlenirlen paylaşabilmek; anında haber alırken o habere anında tepki gösterebilmek, Binlerce seçenek içinde alışveriş, bankacılık ve benzeri ihtiyaçlarını karşılamak, Ve tüm bunları yaparken dil, ülke, coğrafi konum gibi kavramlarla sınırlandırılamayacak bir özgürlük içinde olabilmek !

5. Internet... Birey... Toplum... ? Gerçek dünyada önemli olabilecek bir çok kavram ortadan kalkıyor; Yaş, mesafe, cinsiyet, kültür, ırk... ? Zaman ve mekan “ Zenginler ve güçlüler daima bilgiyi kontrol altında tutmuşlardır, ancak İnternet bunu değiştirmiştir ve birçok kişiyi heyecanlandıran da bu durumdur .” (P. George, 1999,)

6. Internet... Birey... Toplum... ? Eğlence, spor, sanat, bilim, döviz kurları, müzik vb... En son haberler, akademik araştırmalar, oyun, çeşitli programlar, Tartışma grupları, haber grupları, forumlar, IRC, sanal toplantılar,

7. Internet... Birey... Toplum... ? Elektronik posta gönderme, dosya aktarma ve haber grupları oluşturma gibi işlevleri ve dünyanın her tarafına ulaşma avantajıyla insanlar birbirleriyle en hızlı ve en ucuz şekilde haberleşebilmektedir, Devletlerin bütçelerinin önemli bir kismini ayirmak suretiyle vermeye çalistigi egitim, internetin sagladigi kolaylik ile daha hizli ve ucuz bir sekilde verilebilmektedir.

8. Internet... Birey... Toplum... ? Alternatif seslerin daha da güçlü çıktığı bir alan, Yapılan araştırmalarda normal hayatta utangaç ya da fiziksel engelli olan insanların Internet’te kendilerini daha iyi ifade edebildikleri ortaya çıkmıştır, Siteden siteye amaçsızca atlamak bile kişilerin bilgi seviyelerinde büyük sıçramalar meydana getiriyor, Müthiş bir sosyal hareketlenme,

9. Kolay ve ucuz yapılandırılan web sayfaları sayesinde geri dönüşümlü, doğaya zarar vermeyen ve sonu çöp olmayan sayfalar, Internet sayesinde, yalnızca Amerika'da her yıl İstanbul büyüklüğünde bir ormanın yok olması önlenmiştir Internet... Birey... Toplum... ?

10. E- Ticaret Evden çıkmadan, dükkan dükkan dolaşmadan rahat alışveriş ortamı, 1991'den bu yana “para kazandıracak potansiyele sahip” bir olgu, Daha esnek çalışma saatleri, daha komplike görevler, Sonsuz fırsatlar; duvarları ve fiziki boyutları olmayan ve iş dünyasının iştahını kabartan bir olgu,

11. Yüzyılın ekonomisini belirlemede en büyük etkenlerden biri; Gelişmiş ülkeler, yer, sınır, zaman tanımadan gelişen sanal ticareti 21. yüzyılın ekonomisini belirlemede anahtar olarak görüyorlar, Geleceğin güç trendi: Internet! E- Ticaret

12. Madalyonun Öbür Yüzü: Güvenlik! Her kapının bir kilidi olduğu gibi her kilidin bir anahtarı da mevcuttur ve anahtarı olan her kilit için de bir çilingir vardır. Güç gösterisi ve ego tatmin amacıyla yapılan saldırılar, Casus programlar, truva atları, arka kapılar, Virüsler, solucanlar,

13. Olumsuz Taraflar... Çelişki; Sadece eğlence amacı ile Internet'i bir kütüphane, katalog, bir tarife olarak kullanan insanlar sosyal hayatlarının değiştiğini ve geliştiğini iddia etmektedir, Öte yandan, chat odalarında geçen saatlerin ardından fiziksel odadaki yalnızlığının farkına varan kullanıcılar bunalıma girmektedir...

14. Her şeyi bilmenin ve her şey olabilmenin sonucunda, kişi kendisiyle çelişkiye düşer - Kierkegaard Kişilik Yanılsaması... Bilgisayar karşısında “hükmeden” konuma oturmak, Dört dörtlük bir özgürlük yanılsaması... Herkes her şeyi “oynayabilir”

15. Kişilik Yanılsaması... “ Yabancı” olmanın en belirgin tanımlayıcılarından biri; “chat'leşmek”... Kişinin kendinden ayrı olarak kurguladığı her bir kişilik yanılsaması, kendi içindeki “ötekini” ortaya çıkarır, Kendi çevrelerindeki sınırsız olanakları göz ardı ederek aralarına pek çok elektronik donanım ve kilometrelerce mesafe koyarlar...

16. Pennsylvania'da Internetin sosyal ve psikolojik etkilerini incelemek için 93 ailede, 256 aile ferdi üzerinde yapılan bir araştırmada; Aile içi iletişim azalıyor, Komşu ziyaretleri azalıyor, Bireylerde depresyon ve yalnızlık duyguları oluşuyor, Yalnızlık ve Uzaklaşma

17. Çocuklar & Internet Çocuklar ve Internet ayrı olarak değerlendirilmelidir, Bilinçsiz beyinler, yanlış yönlendirilirse sonuçlar felaket olacaktır, Şiddet vb. kötü içerikli siteler, çocukların gelişimini olumsuz etkilemektedir,

18. Çocuklar & Internet Aileler bilinçlendirilmeli, Devlet, eğitimciler ve sosyologlar işbirliği içinde olmalı, Ebeveynler çocuğu kontrol etmeli

19. Türkiye'de Internet “ İnternet, Türkiye'nin gündeminde değil. Toplum olarak önem verilmiyor.Her öğrenci çok rahat şekilde internet kullanabilmelidir. Dünyayla yarışabilmek için internet kullanımının yaygınlaştırılması lazım.'' Mustafa Akgül Internet devrimi, sanayi devriminden bile daha önemlidir, Internet'i geliştirmek, ekonomik ve toplumsal yaşamın ve yönetimin bir parçası yapmak için ulusal politikalar geliştirilmelidir, Matbaa ve sanayi devrimini kaçıran Türkiye'nin Internet devrimini kaçırma gibi bir lüksü yoktur..

20. Son Söz... ? Teknolojik gelişmeler yanlış ellere geçtiği zaman hep insanlık aleyhine işleyen birer vasıta haline gelmiştir ve tarih bu olguyu destekleyen pek çok vakaya şahit olmuştur, Böyle bir şeye insanlara zarar verecek yönde kullanılabilir endişesiyle karamsar bir şekilde yaklaşmak, sele neden olabilir kaygısıyla yağmurun yağmasından korku duymak kadar yanlıştır... E r veya geç insanlık bu gelişmelere doğru gidecektir; önemli olan insanların bu imkanları hayırlı şekilde kanalize etmelerini sağlamaktır.

22. Teşekkürler.... Pınar Yanardağ, [email_address] Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, BİLİŞİM TOPLULUĞU