1. МЭДЭЭЛЛИЙН ТЕХНОЛОГИЙН ХӨГЖИЛ
ба ПРОГРАМ ХАНГАМЖ
Н.БАТТҮШИГ
ШУА, Информатикийн хүрээлэн 2013 он

2. ТОВЧ АГУУЛГА
• Мэдээллийн технологи хүмүүсийн
өдөр тутмын амьдралд
• Мэдээллийн технологийн бизнест
үзүүлж буй нөлөө
• Компьютерийн ухааны сургалтын
хөтөлбөрүүд

3. 2013 он
• Анхны компьютер
хийгдсэнээс хойш 60
жил, микропроцессор
нээгдсэнээс хойш 40
жил, Интернэтийн
сүлжээ үүссэнээс хойш
20 жилийн дараа өнөө
цагт мэдээллийн
ENIAC анхны технологи бидний
компьютер 1946 он амьдралын салшгүй нэг
хэсэг боллоо.

4. Текст, зураг, дуу, видео гэх
мэт бүх төрлийн мэдээлэл
тоон хэлбэрээр
дүрслэгдэж өндөр
хурдаар дамжуулагдах
боломжтой

5. ӨНӨӨГИЙН БАЙДАЛ
• Дэлхий даяар 2 тэрбум гаруй хүн өндөр хурдны
интернэтийн сүлжээнд холбогдож 1 тэрбум гаруй
хүн ухаалаг гар утас ашиглан хүссэн цагтаа
интернэтэд холбогдож байна

6. ИНТЕРНЭТ - ӨДӨР ТУТМЫН
АМЬДРАЛД
• Хүмүүс сард дунджаар 66 цагийг компьютерийн
ард өнгөрөөдөг
• Интернэт хэрэглээ: 62% ажил дээрх
судалгаа, 58% худалдаа хийхэд, 55.5% хувь
хүний мэдээлэл хайх, 50.1% санхүүгээ
удирдах, 45.5% ажил хайх, 43% жуулчлалын
захиалга
• Интернэт хэрэглэгчдийн 80% худалдаа хийхээс
өмнө судалгаа хийдэг
• Интернэтээр мэдээлэл хайх, ажил хэрэг бизнес
явуулах, суралцах гэх мэт олон шинэ боломжууд
http://dailytekk.com/2013/02/25/infographic-how-attached-are-we-to-our-computers/

8. Дэлхийн нийт насанд хүрэгчдийн 69% нь
олон нийтийн сүлжээ ашиглан харилцаж байн
Интернэтийн орчинд зарцуулагдаж буй
цагийн 22% - г олон нийтийн сүлжээнд өнгөрөөдөг

9. Дэлхийн тавцанд өрсөлдөх ирээдүй
Үр ашиггүйгээр
компьютертэй удаан
ажиллаж , онлайн
орчинд байх нь эерэг
болон сөрөг
талуудтай

10. Монгол улсад холбоо харилцааны
технологиуд илүү хөгжиж байна
Цахилгаан холбооны оронд илүү их
мэдээлэл солилцох боломж бүхий
холбоо харилцааны шинэ технологиуд
гарч ирсэн.
(Видео прокат одоо байгаа юу?)

11. Уламжлалт бизнесүүд
өөрчлөгдсөөр ...
• Технологийн компаниуд төдийгүй
кино урлагаас эхлээд батлан
хамгаалах бүр хөдөө аж ахуйн
салбарт хүртэл ихэнх томоохон
бизнес, аж үйлдвэрүүд програм
хангамж ашиглан бизнесээ
удирдаж, үйлчилгээгээ онлайнаар
түгээх болов.

12. Номын дэлгүүр солигдсон нь
Өнөөдөр дэлхийн хамгийн том номын
дэлгүүр Amazon бол онлайн худалдааны
компани. Түүнд салбар дэлгүүрүүд
байхгүй харин бүх төрлийн бараа зарах
боломж бүхий хүчирхэг програм хангамж
нь үндсэн хөрөнгө нь юм. Kindle хэмээх
өөрийн ном уншигчид зориулсан электрон
номнууд нь түүхэндээ анх удаа биет
цаасан номнуудаас нь илүү зарагдсан.
Одоо ном хүртэл ПРОГРАМ ХАНГАМЖ
болжээ.

13. Програм хангамж ба БИЗНЕСИЙН
САЛБАРУУД
Хамгийн хурдан өсч буй энтертайнмент (амралт, чөлөөт цагийн)
компаниуд нь видео тоглоом бүтээгч компаниуд байна. Жишээ
нь Ууртай шувууд тоглоомыг бүтээгч Ровио компани 100 сая
гаруй долларын орлого олсон бөгөөд 2009 онд уг тоглоомыг
бүтээх үедээ дампуурах дөхсөн байсан
LinkedIn бол хамгийн хурдан өсч буй хүний нөөцийн компани.
Ажил хайгчид өөрсдийн чадварын мэдээллээ оруулж ажил
олгогчид түүнээс нь хайх боломжийг олгосноор 400 тэрбумын
багтаамжтай хүний нөөцийн зах зээлд амжилттай ажиллаж
байна. Монгол хувилбар: www.biznetwork.mn
Хамгийн чадварлаг анимейшн киноны компани Pixar бол
програм хангамжийн компани

14. МЭДЭЭЛЛИЙН ТЕХНОЛОГИЙН
МЭРГЭЖИЛТЭН
Мэдээллийн технологи маш өргөн
агуулгаар хөгжиж буй учраас нэг хүн
бүхнийг мэдэх боломжгүй. Тиймээс
компьютерийн мэргэжилтэн болох хүн
тодорхой чиглэл баримтлах
шаардлагатай бөгөөд одоогоор их дээд
сургуулиуд дараах үндсэн 5 чиглэлээр
баклаврын түвшний сургалтыг явуулж
байна.

15. Сургалтын хөтөлбөрүүд
• Компьютерийн инженер (Техник хангамж)
• Компьютерийн шинжлэх ухаан (Програм хангамж)
• Програм хангамжийн инженер (Програм хангамж)
• Мэдээллийн систем
(Байгууллагын үйл ажиллагаа, хэрэгцээ)
• Мэдээллийн технологи
(Байгууллагын үйл ажиллагаа, хэрэгцээ)

16. 1. Компьютерийн инженер –
Computer engineering
• Компьютер болон түүнд
суурилсан төхөөрөмжийг
бүтээх, зохиомжлох
техник хангамжийг түлхүү
анхаарсан хөтөлбөр
• Электроник болон
математикийн гүнзгий
ойлголтон дээр суурилна

17. Байгууллагын үйл
ажиллагаа, Мэдээлли
йн систем
Хэрэглээ
Технологиуд
Програмчлалын арга
болон Технологиуд
Системүүд,
Дэд бүтэц
Компьютерийн
техник хангамж
болон
Архитектур
Онол, Зарчимууд ХӨГЖҮҮЛЭЛТ Хэрэглээ
Суурилуулалт
Онолын чиглэлтэй Хэрэглээний чиглэлтэй
КОМПЬЮТЕРИЙН ИНЖЕНЕР (Computer Engineer)

18. 2. Компьютерийн шинжлэх ухаан -
Computer Science
• Онолын болон
алгоритмын суурь
асуудлаас эхлээд
робот, хиймэл оюун
ухаан, ухаалаг
системүүд, биоинформат
ик
• Онол, алгоритм, програм
члал

19. Байгууллагын үйл
ажиллагаа,
Мэдээллийн систем
Хэрэглээ
Технологиуд
Програмчлалын арга
болон Технологиуд
Системүүд,
Дэд бүтэц
Компьютерийн техник
хангамж болон
Архитектур
Онол, Зарчимууд ХӨГЖҮҮЛЭЛТ Хэрэглээ
Суурилуулалт
Онолын чиглэлтэй Хэрэглээний чиглэлтэй
КОМПЬЮТЕРИЙН ШИНЖЛЭХ УХААН (Computer Science)

20. 3. Мэдээллийн систем
(Information systems)
• Байгууллага амжилттай ажиллахад
шаардагдах мэдээллийн системийг
судлан гаргаж ирэх, хэрэгжүүлэх
(мэдээлэлд илүү анхаарна )
• Байгууллагын удирдлага болон
техникийн хэсгийн хооронд нь холбоно
• Бизнес ба мэдээллийн технологи

21. Байгууллагын үйл
ажиллагаа, Мэдээлли
йн систем
Хэрэглээ
Технологиуд
Програмчлалын арга
болон Технологиуд
Системүүд,
Дэд бүтэц
Компьютерийн техник
хангамж болон
Архитектур
Онол, Зарчимууд ХӨГЖҮҮЛЭЛТ Хэрэглээ
Суурилуулалт
Онолын чиглэлтэй Хэрэглээний чиглэлтэй
Мэдээллийн систем (Information systems)

22. 4. Мэдээллийн технологи
(Information technology)
• Байгууллагын үйл ажиллагаанд өдөр
тутам шаардагдах тоног
төхөөрөмж, системийн хэвийн үйл
ажиллагааг хангах (технологид илүү
анхаарна)
• Дотоод холбоо, сүлжээ, цахим хуудас
• Байгууллагад шаардлагатай техник
болон програм хангамжийг
сонгох, суурилуулах, ажилтнуудад
туслах

23. Байгууллагын үйл
ажиллагаа, Мэдээлли
йн систем
Хэрэглээ
Технологиуд
Програмчлалын арга
болон Технологиуд
Системүүд,
Дэд бүтэц
Компьютерийн техник
хангамж болон
Архитектур
Онол, Зарчимууд ХӨГЖҮҮЛЭЛТ Хэрэглээ
Суурилуулалт
Онолын чиглэлтэй Хэрэглээний чиглэлтэй
Мэдээллийн технологи (Information Technology)

24. 5. Програм хангамжийн инженер
(Software engineering)
• Програм хангамжийн системүүдийг
найдвартай, үр ашигтай, хэрэглэгчийн
шаардлагад нийцүүлэн хөгжүүлэх
сайжруулах
• Математик болон Компьютерийн
шинжлэх ухаан, инженерчлэлийн
дадлага, туршлага
• Хэрэглэгчийн шаардлагыг судлах, түүнд
зориулж програм хөгжүүлэх (Computer
science-с ялгаатай)

25. Байгууллагын үйл
ажиллагаа, Мэдээлли
йн систем
Хэрэглээ
Технологиуд
Програмчлалын арга
болон Технологиуд
Системүүд,
Дэд бүтэц
Компьютерийн техник
хангамж болон
Архитектур
Онол, Зарчимууд ХӨГЖҮҮЛЭЛТ Хэрэглээ
Суурилуулалт
Онолын чиглэлтэй Хэрэглээний чиглэлтэй
Програм хангамжийн инженер (Software Engineering)

26. ДҮГНЭЛТ
• Мэдээллийн технологийн
мэдлэг, чадвар өдөр тутмын
амьдрал, ажлын байранд зайлшгүй
шаардлагатай
• Цаашид мэдээллийн
технологи, програм хангамжид
суурилсан бизнесүүд ноѐрхох болно
• Мэдээллийн технологийн мэргэжил
улам илүү эрэлт хэрэгцээтэй болсоор
байна

27. Өнөөдрөөс ч эхэлж болно?
• Та өнөөдрөөс эхлээд мэдээллийн
технологийг зөвхөн хэрэглээд
зогсохгүй шинэ зүйлсийг бүтээх
боломжтой.

28. • Apple фирмийн App Store – н нийт
орлого 2011 онд $2.9 тэрбум байснаас
2012 онд $4.9 тэрбум болж өссөн
• 400 сая гаруй бүртгэгдсэн кредит
карттай бөгөөд дэлхийн хамгийн олон
кредит карт бүртгүүлсэн дэлгүүр
• 30 тэрбум аппликэйшн (програм) татаж
авагдсан
• Apple $6.5 тэрбум долларыг App Store
нээгдсэнээс хойш (2008.07) програм
хөгжүүлэгчдэд төлсөн