2. HALK EDEBİYATI NAZIM
BİÇİMLERİ
Anonim Halk
Edebiyatı Nazım
Biçimleri
Aşık Edebiyatı
Nazım Biçimleri
Tekke Edebiyatı
Nazım Biçimleri
Mani
Türkü
Ninni
Ağıt
Koşma
Destan
Semai
Varsağı
ilahi
Şathiye
Nefes
Nutuk
Devriye
Deme
3. İlahi, Allah’ı övmek, O’na dua etmek ve en büyük
aşkın Allah aşkı olduğunu belirtmek amacıyla yazılmış
makamla okunan dinî tasavvufi halk edebiyatı nazım
şeklidir.
10. Hece ölçüsünde 7, 8 ve 11 ‘li kalıplar
tercih edilmiştir.
Aşkın aldı benden beni
Bana seni gerek seni
Ben yanarım dün ü günü
Bana seni gerek seni
YUNUS EMRE
11. Dörtlüklerden oluşur.
Aşkın aldı benden beni
Bana seni gerek seni
Ben yanarım dün ü günü
Bana seni gerek seni
Aşkın âşıklar oldurur
Aşkdenizine daldırır
Tecelli ile doldurur
Bana seni gerek seni
Sufilere sohbet gerek
Ahilere ahret gerek
Mecnunlara Leyla gerek
Bana seni gerek seni
Ne varlığa sevinirim
Ne yokluğa yerinirim
Aşkın ile avunurum
Bana seni gerek seni
Aşkın şarabından içem
Mecnun olup dağa düşem
Sensin dünü gün endişem
Bana seni gerek seni
Eğer beni öldüreler
Külüm göğe savuralar
Toprağım anda çağıra
Bana seni gerek seni
12. Genelde şiirin içinde şairin mahlâsı
geçer.
Cennet cennet dedikleri
Birkaç köşkle birkaç huri
İsteyene ver anları
Bana seni gerek seni
Yunus’durur benim adım
Gün geçtikçe artar odum
İki cihanda maksudum
Bana seni gerek seni
YunusEmre
15. Yunus Emre, hayatı boyunca şan ve
şöhretten hep uzak durmuş, bu dünyadan
iz bırakmadan ayrılmak istemiştir.
16. Yunus’a göre insanın görevi, insan-ı
kamil (olgun insan) mertebesine
ulaşıp asıl mekanına ulaşmasıdır.
Bir kez gönül yıktın ise
Bu kıldığın namaz değil
Yetmiş iki millet dahi
Elin yüzün yumaz değil
17. Yunus Emre, şiirlerini halkın anlayabileceği
sade bir dille yazmıştır.
Hece ölçüsü kullanmıştır.
Halkın içinden biri olduğu için halk
tarafından çok sevilmiştir ve dili halkın
dilidir.
18. DEĞERLENDİRME
…………. , tekkelerde makamla söylenen şiirlerdir.
Hem azurla hem heceyle söylenir. Çeşitli
tarikatlara göre farklı isimler alır.
Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdakilerden
hangisi gelmelidir?
A- Semaii B- İlahi C- Kaside
D- Türkü E- Destan
19. ………...’nin insan ve Allah sevgisi şiirlerinin
temel temasıdır. Aruzu ve heceyi kullanan
şairin “Risaletü’n Nushiye” adlı mesneviyi
yazmıştır.
Köroğlu
Hacı Bektaş
Veli
Kaygusuz Abdal
Yunus Emre
20. İlahi, tarikatlara göre farklı isimler alır. Bu tür,
Bektaşilerde …………….. adıyla anılır.
N E F E S
21. Aşağıdaki dörtlüğe bakarak İlahi
türünün özelliklerini belirtiniz.
Yunus okur diller ile
Ol kumru bülbüller ile
Hakk’ı seven kullar ile
Çağırayım Mevla’m seni
• Hecenin 8’li kalıbıyla yazılmıştır.
• Şairin adı dörtlükte geçmiştir.
• Dini konu üzerinde durulmuştur.
• Dörtlük nazım birimiyle yazılmıştır.
Yunus Emre