SlideShare a Scribd company logo
Veiligheid en gezondheid in het laboratorium




Gevaarlijke stoffen
 Hoorcollege 2 (veiligheid)
 Richard Kragten
Een etiket bevat:

•   een of meer pictogrammen of gevaarssymbolen
•   een signaalwoord (gevaar of waarschuwing)
•   een of meer hazard zinnen (H-zinnen of gevaarszinnen)
•   een of meer protection zinnen (P-zinnen of veiligheidsaanbevelingen)
bijtend        gevaarlijk voor milieu




   brandbaar               oxiderend




    explosief       Gevaarlijk voor gezondheid




      giftig               schadelijk




houder onder druk
H225, H319, H336, , P210, P261, P305 + P351 + P338

Gevaar
Licht ontvlambare vloeistof en damp. Veroorzaakt
ernstige oogirritatie. Kan slaperigheid of duizeligheid
veroorzaken
Verwijderd houden van warmte/vonken/open vuur/hete
oppervlakken. Niet roken. Inademing van stof/ rook/ gas/
nevel/ damp/ spuitnevel vermijden. BIJ CONTACT MET DE
OGEN: voorzichtig afspoelen met water. Bij aanraking met
de ogen onmiddellijk met overvloedig water afspoelen
en deskundig medisch advies inwinnen
H-zinnen waren R-zinnen
P-zinnen waren S-zinnen
Dus gevaarlijke stoffen zijn te herkennen aan etiket

Etiket bevat:
• Pictogram
• Signaalwoord
• H- en P-zinnen

Veiligheidsinformatieblad bevat informatie over de
risico’s en eigenschappen van een gevaarlijke stof
Wat voor soorten chemicaliën?
•   ontplofbaar              • schadelijk
•   oxiderend                • bijtend
                             • irriterend
•   zeer licht ontvlambaar
                             • overgevoeligheid
•   licht ontvlambaar          veroorzakend
•   ontvlambaar              • kankerverwekkend
•   zeer vergiftig           • voor de
                               voortplanting giftig
                             • milieugevaarlijk
geur
        smaak
         kleur
          pH
      smeltpunt
      kookpunt
      vlampunt
   ontvlambaarheid
    dampspanning
   explosiegrenzen
      dichtheid
oplosbaarheid in water
Wat voor soorten chemicaliën?
•   ontplofbaar              • schadelijk
•   oxiderend                • bijtend
                             • irriterend
•   zeer licht ontvlambaar
                             • overgevoeligheid
•   licht ontvlambaar          veroorzakend
•   ontvlambaar              • kankerverwekkend
•   zeer vergiftig           • voor de
                               voortplanting giftig
                             • milieugevaarlijk
Gevarenklassen

1.Fysische gevaren
2.Gevaren voor de gezondheid
3.Gevaren voor het milieu
Fysische gevaren
Brandbare stoffen

Reactieve stoffen
Brandbare stoffen
Vier gevarenniveau’s:
• zeer licht ontvlambaar
• licht ontvlambaar
• ontvlambaar
• niet brandgevaarlijk
Brandbare stoffen
Vlampunt-indeling


Vlampunt                  Klasse   Categorie


Beneden 0 °C              K0       Zeer licht ontvlambaar


Tussen 0 – 23 °C          K1       Licht ontvlambaar


Tussen 23 – 60 °C         K2       Ontvlambaar


Boven de 60 °C            K3       Brandbaar
Vlampunt?
Het vlampunt van een chemische stof is de
laagste temperatuur waarbij de stof nog genoeg
damp afgeeft om tot ontbranding te kunnen
komen wanneer hij in contact komt met een
ontstekingsbron
Stof A heeft een lager vlampunt dan stof B.
Wordt het gevaar bij een lager vlampunt nu hoger
                    of lager?
Reactieve stoffen
•   Bijtende stoffen
•   Oxiderende stoffen
•   Instabiele stoffen
•   Ontplofbare stoffen
Bijtende stoffen

• Zuren (bv. zoutzuur)
• Basen (bv. natronloog)

Gevaren van bijtende stoffen:
•   Vrijkomende dampen kunnen in brand
    vliegen
•   Huid of slijmvliezen aantasten
    (brandplekken)
•   Irriterend voor ogen en huid
•   Giftig
Oxiderende stoffen
• Leveren veel zuurstof
• Kunnen dus een brand in standhouden!
• Natrium perchloraat (oxidator)
• Aluminiumpoeder
• Siliconenrubber
Instabiele en ontplofbare stoffen
Instabiele stoffen
Stoffen die spontaan of onder invloed van
schok of wrijving ontleden of polymeriseren


Ontplofbare stoffen
Stoffen die ontploffen bij aanwezigheid van
zuurstof met een vonk
Gevaren voor de gezondheid
•   Giftige stoffen
•   Kankerverwekkend
•   Mutageen
•   Reprotoxisch
Gevaren voor het milieu
Gevaarlijk voor in water levende organismen
Hoe kunnen we
gevaarlijke stoffen binnen
         krijgen?
Huid
Ademhaling



                  Mond
             (spijsvertering)
Hoeveel mag je binnen
   krijgen zonder dat je
gezondheid er onder lijdt?
De grenswaarde is een waarde voor de
concentratie van een damp, gas, aerosol, vezel
of stof in de lucht op de werkplek (mg/m3)

MAC-waarde = Maximaal aanvaardbare
             concentratie
Grenswaarden zijn tijdgewogen gemiddelden
over:
• 8 uur, aangeduid met TGG-8u
• 15 minuten, aangeduid met TGG-15min

Binnen de gestelde periode mag de concentratie
(mg/m3) niet de grenswaarde overschrijden
Ratio dampspanning/grenswaarde
• Toch zegt de grenswaarde niet altijd alles
  over de gevaarlijkheid van een stof…
• Het potentieel risico van een stof wordt
  bepaald aan de hand van de ratio tussen de
  vluchtigheid (dampspanning) en de
  grenswaarde van een stof
Chloroform                   Dichloormethaan
Gevarensymbool   schadelijk (minder giftig)   schadelijk (minder giftig
Grenswaarde      5 mg/m3                      350 mg/m3
Dampspanning     212 mbar                     470 mbar
H-zinnen         H302, H315, H351, H373,      H351
                 H373/H332/H302
Brandgevaar      niet direct                  niet direct
Opmerking        kan onder bepaalde           geen
                 omstandigheden
                 leverkanker veroorzaken
                 bij sommige proefdieren
Chloroform: 212 mbar / 5 mg/m3 = 42,4

Dichloormethaan: 470 mbar/ 350 mg/m3 = 1,34

Als de ratio lager is dan is het risico lager
Volgend hoorcollege:
• Giftige en CMR stoffen
• Opslag chemicaliën
• Brand
• Glaswerk
Werkcollege volgende week:

Oefenen met veiligheidsbladen

Maken: studietaak 7
Gevaarlijke stoffen

More Related Content

Featured

Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Pixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
ThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
marketingartwork
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
Skeleton Technologies
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Kurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
SpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Lily Ray
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
Rajiv Jayarajah, MAppComm, ACC
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
Christy Abraham Joy
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
Vit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
MindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
RachelPearson36
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Applitools
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
GetSmarter
 

Featured (20)

Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
 

Hoorcollege 2 chemicalien

  • 1. Veiligheid en gezondheid in het laboratorium Gevaarlijke stoffen Hoorcollege 2 (veiligheid) Richard Kragten
  • 2.
  • 3.
  • 4. Een etiket bevat: • een of meer pictogrammen of gevaarssymbolen • een signaalwoord (gevaar of waarschuwing) • een of meer hazard zinnen (H-zinnen of gevaarszinnen) • een of meer protection zinnen (P-zinnen of veiligheidsaanbevelingen)
  • 5. bijtend gevaarlijk voor milieu brandbaar oxiderend explosief Gevaarlijk voor gezondheid giftig schadelijk houder onder druk
  • 6. H225, H319, H336, , P210, P261, P305 + P351 + P338 Gevaar Licht ontvlambare vloeistof en damp. Veroorzaakt ernstige oogirritatie. Kan slaperigheid of duizeligheid veroorzaken Verwijderd houden van warmte/vonken/open vuur/hete oppervlakken. Niet roken. Inademing van stof/ rook/ gas/ nevel/ damp/ spuitnevel vermijden. BIJ CONTACT MET DE OGEN: voorzichtig afspoelen met water. Bij aanraking met de ogen onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en deskundig medisch advies inwinnen
  • 8.
  • 9.
  • 10.
  • 11. Dus gevaarlijke stoffen zijn te herkennen aan etiket Etiket bevat: • Pictogram • Signaalwoord • H- en P-zinnen Veiligheidsinformatieblad bevat informatie over de risico’s en eigenschappen van een gevaarlijke stof
  • 12. Wat voor soorten chemicaliën? • ontplofbaar • schadelijk • oxiderend • bijtend • irriterend • zeer licht ontvlambaar • overgevoeligheid • licht ontvlambaar veroorzakend • ontvlambaar • kankerverwekkend • zeer vergiftig • voor de voortplanting giftig • milieugevaarlijk
  • 13.
  • 14. geur smaak kleur pH smeltpunt kookpunt vlampunt ontvlambaarheid dampspanning explosiegrenzen dichtheid oplosbaarheid in water
  • 15. Wat voor soorten chemicaliën? • ontplofbaar • schadelijk • oxiderend • bijtend • irriterend • zeer licht ontvlambaar • overgevoeligheid • licht ontvlambaar veroorzakend • ontvlambaar • kankerverwekkend • zeer vergiftig • voor de voortplanting giftig • milieugevaarlijk
  • 16. Gevarenklassen 1.Fysische gevaren 2.Gevaren voor de gezondheid 3.Gevaren voor het milieu
  • 18. Brandbare stoffen Vier gevarenniveau’s: • zeer licht ontvlambaar • licht ontvlambaar • ontvlambaar • niet brandgevaarlijk
  • 19. Brandbare stoffen Vlampunt-indeling Vlampunt Klasse Categorie Beneden 0 °C K0 Zeer licht ontvlambaar Tussen 0 – 23 °C K1 Licht ontvlambaar Tussen 23 – 60 °C K2 Ontvlambaar Boven de 60 °C K3 Brandbaar
  • 20. Vlampunt? Het vlampunt van een chemische stof is de laagste temperatuur waarbij de stof nog genoeg damp afgeeft om tot ontbranding te kunnen komen wanneer hij in contact komt met een ontstekingsbron
  • 21. Stof A heeft een lager vlampunt dan stof B. Wordt het gevaar bij een lager vlampunt nu hoger of lager?
  • 22. Reactieve stoffen • Bijtende stoffen • Oxiderende stoffen • Instabiele stoffen • Ontplofbare stoffen
  • 23. Bijtende stoffen • Zuren (bv. zoutzuur) • Basen (bv. natronloog) Gevaren van bijtende stoffen: • Vrijkomende dampen kunnen in brand vliegen • Huid of slijmvliezen aantasten (brandplekken) • Irriterend voor ogen en huid • Giftig
  • 24.
  • 25.
  • 26.
  • 27. Oxiderende stoffen • Leveren veel zuurstof • Kunnen dus een brand in standhouden!
  • 28. • Natrium perchloraat (oxidator) • Aluminiumpoeder • Siliconenrubber
  • 29. Instabiele en ontplofbare stoffen Instabiele stoffen Stoffen die spontaan of onder invloed van schok of wrijving ontleden of polymeriseren Ontplofbare stoffen Stoffen die ontploffen bij aanwezigheid van zuurstof met een vonk
  • 30. Gevaren voor de gezondheid • Giftige stoffen • Kankerverwekkend • Mutageen • Reprotoxisch
  • 31. Gevaren voor het milieu Gevaarlijk voor in water levende organismen
  • 32. Hoe kunnen we gevaarlijke stoffen binnen krijgen?
  • 33. Huid Ademhaling Mond (spijsvertering)
  • 34. Hoeveel mag je binnen krijgen zonder dat je gezondheid er onder lijdt?
  • 35.
  • 36.
  • 37. De grenswaarde is een waarde voor de concentratie van een damp, gas, aerosol, vezel of stof in de lucht op de werkplek (mg/m3) MAC-waarde = Maximaal aanvaardbare concentratie
  • 38. Grenswaarden zijn tijdgewogen gemiddelden over: • 8 uur, aangeduid met TGG-8u • 15 minuten, aangeduid met TGG-15min Binnen de gestelde periode mag de concentratie (mg/m3) niet de grenswaarde overschrijden
  • 39.
  • 40. Ratio dampspanning/grenswaarde • Toch zegt de grenswaarde niet altijd alles over de gevaarlijkheid van een stof… • Het potentieel risico van een stof wordt bepaald aan de hand van de ratio tussen de vluchtigheid (dampspanning) en de grenswaarde van een stof
  • 41. Chloroform Dichloormethaan Gevarensymbool schadelijk (minder giftig) schadelijk (minder giftig Grenswaarde 5 mg/m3 350 mg/m3 Dampspanning 212 mbar 470 mbar H-zinnen H302, H315, H351, H373, H351 H373/H332/H302 Brandgevaar niet direct niet direct Opmerking kan onder bepaalde geen omstandigheden leverkanker veroorzaken bij sommige proefdieren
  • 42. Chloroform: 212 mbar / 5 mg/m3 = 42,4 Dichloormethaan: 470 mbar/ 350 mg/m3 = 1,34 Als de ratio lager is dan is het risico lager
  • 43. Volgend hoorcollege: • Giftige en CMR stoffen • Opslag chemicaliën • Brand • Glaswerk
  • 44. Werkcollege volgende week: Oefenen met veiligheidsbladen Maken: studietaak 7 Gevaarlijke stoffen