2. Geneeskunde en Verpleegkunde in de 19de eeuw
Introductie “ Rise of modern medicine”
Kiemtheorie en bacteriologie
Vrouwen als verpleegkundige
Vrouwen als artsen
Parijs
Wenen
Berlijn
Statistische methoden
Japan
Psychiatrie
3. Rise of Modern Medicine
Operaties onder anesthesie
Aseptische operatiezalen
Eerste stappen van bacteriologie en
virologie
5. Kiemtheorie en bacteriologie
1830 Agostino Bassi ontdekte de zijdewormziekte
Theodor Schawn ontdekte dat gisten micro-organismen
zijn
° theorie ontkent door Justus Von Liebig,
chemist
1847 Ignaz Semmelweis stelde voor dat artsen hun
handen wassen voor de bevalling
° resultaat: Veel moeders de bevalling
overleefden
6. Kiemtheorie en bacteriologie
1857 Pasteur geloofde Schawnn theorie
°noemde de bacteriële gisting: bacteridia
1865 Joseph Lister introduceerde antiseptische
wondbehandeling
1881 Robert Koch ontdekte de tuberkelbacil
° tuberculose=dodelijke ziekte
° hij faalt om een behandeling te vinden
1883 Koch ontdekte het cholera pathogeen
Koch introduceerde zijn 3de vaccin, tegen
hondsdolheid
°zijn eerste vaccin was tegen pokken
8. Kiemtheorie en bacteriologie
Pasteur opent Pasteur Instituut samen met Koch
1905 Pasteur krijgt Nobelprijs voor Geneeskunde
9. Vrouwen als verpleegkundige
Voor 19de eeuw vrouwen hadden ondersteunende
rollen
Vrouwen waren opgeleid in hulpverlening
°geen kennis van geneeskunde
1836 eerste verpleegsterschool werd geopend in
Duitsland
Florence Nightingale had er veel kritiek op
“verzorging was nul en hygiëne heel slecht”
1860 ze opent “Nightingale Training School”
12. Vrouwen als verpleegkundige
1902 nam Queen Alexandra de leiding van
Nightingale Training School
Nightingale model werd wereldwijd gekopieërd
13. Vrouwen als artsen
Elizabeth Blackwell (1821-1910) eerste arts vrouw
°ze studeerde en praktiseerde geneeskunde in de
VS
Haar studente, Mary Putnam Jacob(1842-1906)
concentreerde zich op het genezen van ziektes
In Sovjet Unie werd een vrouwelijke arts minder
betaald dan een fabrieksarbeider
15. Parijs
Parijs en Wenen waren de 2 leidinggevende
medische centra in Europa
Jean-Francois Chaptal (1756-1832)
– arts en minister
– promootte modernisering van het medisch
beroep
Louis Pasteur (1822-1895) stichter van de
medische microbiologie
– Pasteur Instituut
– “Cours de Microbie Technique” eerste cursus
van de microbiologie
17. Wenen
Eerste School voor Geneeskunde (1750-1800)
geleid door de nederlander Gerard van Swieten
werd een UZ
1819 door Napoleon oorlogen werd gesloten in
opdracht van de regering
Na 1820 de 2de Weense School voor Geneeskunde
is open
– eerste huid, oog, oor en keelkliniek
19. Berlijn
Robert Koch (1843-1910) leider van
Onderzoekcentrum in Berlijn
Koch ontdekte:
– bacillus anthracis in 1877
– tuberkel bacil in 1882
– vibrio cholerae in 1883
Hij kreeg Nobelprijs voor fysiologie in de
geneeskunde in 1905 voor zijn werk rond
tuberculose
21. Statistische methoden
Kaarten en grafieken: grote doorbraak in
epidemiologie
In UK John Snow ontwikkelde de methode
Florence Nightingale was pionier bij analyse van
grote hoeveelheden statistische gegevens
USA John Shaw Billings (1838-1913), chirurg en
oorlogsveteraan, richtte 1ste Bibliotheek voor
Algemene Chirurgie
– hij vond een methode om feiten naar cijfers om te
zetten
23. Japan
1799 Katakura Kuryo publiceert “ Verloskundige
verlichten”
Japanse dokters begonnen contacten te leggen met
Nederlandse dokters
Kitasato Shibsaburo (1853-1931) , student van
Koch, stichtte het Instituut van Infectieziektes in
Tokyo
In 1894 Kitasato Yersin ontdekte yersinia pestis
(plaag)
Japanse artsen ontdekken de waarde van x-stralen
en beginnen productie van Röntgenapparaten
25. Psychiatrie
Tot 19de eeuw was een probleem van de familie
Einde van 18de eeuw – eerste kuuroord van
krankzinnigen
Philippe Pinel introduceerde morele behandeling
1830 mentale behandeling samen met asiel werd
medisch gericht
Emiel Kraepelin(1856-1926) introduceerde
medische categorieën bij de geestelijke ziekten
Therapieën : electroshocks, insuline en andere
drugs