2. SORRERA
• 1.384an Segurari lotu zitzaion babesa lortzeko.
• 1.615ean herri independiente izatea lortu zuen.
3. KOKAPENA
• Gipuzkoan dago.
• Goierri eskualdean.
• Muga egiten duten herriak hauek dira:
Ezkio-Itsaso, Mutilo, Idiazabal, Beasain
eta Gabiria.
4. IBAIAK ETA MENDIAK
IBAIAK :
• Eztanda ibaiak zearkatzen du herria.
• Herrigunean Santa Lutzi erreka gehitzen zaio.
MENDIAK :
• Espainola (433m.)
• Ukarreo365m.
6. UR BELTZ ITURRIA
• Ur sulfurosoa botatzen zuen iturria
• Urak kolore iluna eta arrautz ustelaren
zaporea zuen.
7. BAINUETXEA
• 1.854. urtean putzuaren inguruan
bainuetxea eraiki zuten.
• Esan ohi da azaleko gaixotasunak
sendatzeko oso ona zela.
• Jendea beraneatzera etortzen zen
bertara.
• Gaur egun ez dago eta bertan frontoi
estali bat dago.
8. HERRIKO MONUMENTUAK
• Zumalakarregi museoa.
• Tomas Zumalakarregi etxe honetan bizi izan zen.
• Gure herriaren historia ezagutzeko toki aproposa.
• San Andres eliza herriko enparantzan dago.
• Atarian bataio pontea dago.
9. • Bere egilea Alexander Lavalley izan zen.
• 1.864an inauguratu zen, Paris Madrid ibilbidea
egiteko.
• 289 metro luze ditu, 34 metroko altuera eta
18.000 tona burni ditu.
• Hasera batean, harrizko lau zutabe gainean
eraiki zuten.
• 1936 ko gerran moztu eta berreraiki zutenean
beste lau zutabe gehitu zizkioten.
• 1995an zubi berri bat eraiki zuten.
ZUBIA
10. HERRIKO PERTSONA EZAGUNAK
• Tomas Zumalakarregi.
Ormaiztegin jaio zen, 1.788ko Abenduaren29an,
Arandi Zahar baserrian.
1-go gerra karlistan parte hartu eta karlisten
kapitaina izendatu zuten.
Bilbo bereganatu behar zutenean zauritu egin zuten.
Zegamara ekarri zuten petrikilo batek sendatzera,
baina zauria larria zen eta handik egun gutxira
hil egin zen. 1.835an.
12. ESKOLA
• Gaur egun, eskolak San Andres izena du eta
Gabirialde kalean dago.
Bertan 173 ikasle daude.
Zaintza, jangela, autobusa, musika eskola
eta eskola kirola zerbitzuak eskaintzen dira.
13. UDALA
• Herriko enparantzan dago.
• Kanpo aldean armarria du.
• 1.300 biztanle bizi dira Ormaiztegin.
• Alkatea Jon Enrique da.
14. HERRIKO PERTSONA EZAGUNAK
• Iñaki Maiora.
Espainiko ziklokros txapelduna.
• Izagirre anaiak.
Moviestar taldeko txirrindulariak
• Soto.
Ipurdiarekin intxaurrak puskatzen ditu.
15. FESTAK
• Azaroaren 30ean San Andres egunean
ospatzen dira.
Urtero danborradan parte hartzen dugu.
16. IRIZAR AUTOBUSAK
• 1.889 an sortu zen.
• Haseran karruaje dotoreak egiten hasi ziren.
• Gaur egun 600 bat langile egiten dute lan.
• Egunean 6 autobus egiten dituzte.
• Munduan zehar lantegiak dituzte.
esaterako : Marocon, Brasilen, Chinan,
Mexicon…
17. BITXIKERIAK
• Ormaiztegiko odolkiak :
Euskal Herrian oso ezagunak.
• Aurtengo odoloki lehiaketan eroskiko
Jesus Mari izan da irabazlea.
• Ormaiztiarren ezizena
harrikalariak da.
• Urtero San Migeletan harri
jaurtiketaren txapelketa egiten da.