1. Rynek energetyczny w Polsce
Podsumowanie 2010 roku

2. Zawartość
03 Produkcja energii w Polsce
13 Ceny nośników energii
16 Wyniki finansowe sektora energetycznego
17 Przekształcenia kapitałowe
21 Nowe regulacje prawne
Nasza firma
Grant Thornton Frąckowiak od wielu lat aktywnie towarzyszy
Klientom w rozwijaniu ich biznesów. Przygotowujemy firmy do
tego, co przynosi przyszłość. Ogromny potencjał Grant Thornton,
będący sumą wiedzy i doświadczeń naszych ekspertów w kraju i
zagranicą, pozwala skutecznie realizować taki model współpracy.
2

3. Szanowni Państwo,
mamy przyjemność przedstawić Pań- trowni jądrowej. Istotne będzie zatem
stwu raport poświęcony w głównej dobre oszacowanie zapotrzebowania na
mierze podsumowaniu roku 2010 w energię elektryczną w perspektywie
branży energetycznej. Rok 2010 nie kilkudziesięciu lat, z uwzględnieniem
spowodował rewolucji w polskiej ener- dwóch przeciwstawnych czynników – z
getyce. Był to kolejny rok zwiększonego jednej strony wzrostu gospodarczego
popytu na energię elektryczną, co przy- naszego kraju, z drugiej polityki Unii
czyniło się do osiągnięcia bardzo do- Europejskiej zmierzającej do ograni-
brych wyników przez firmy energetycz- czenia energochłonności gospodarki
ne. Nie doszło do zakończenia prywa- europejskiej i zmniejszenia emisji dwu-
tyzacji Enei oraz do utworzenia mega tlenku węgla. Najbliższe kilkanaście
koncernu dzięki przejęciu Energi przez miesięcy może zatem na dziesięciolecia
PGE. ukształtować polską energetykę.
Nadal dynamicznie rozwija się energe-
tyka oparta na źródłach odnawialnych,
głównie wiatrowa. Co ciekawe, segment
ten ciągle zdominowany jest przez
mniejszych inwestorów. Koncerny
energetyczne mimo ambitnych planów
nie zaistniały jeszcze na tym rynku.
Nieuchronnie zbliża się czas, kiedy Maciej Richter
niezbędne będzie podjęcie strategicz- Partner Zarządzający
nych dla sektora decyzji. W ciągu naj- Departament Doradztwa Gospodarczego
Grant Thornton Frąckowiak
bliższych kilkunastu miesięcy powinny richter.maciej@gtfr.pl
zostać bowiem podjęte decyzje o roz-
budowie lub modernizacji kilku węglo-
wych bloków energetycznych a także
najbardziej kontrowersyjna decyzja o
wybudowaniu w Polsce pierwszej elek-
Energetyka 2010 1
s. 1

4. Energetyka 2010
Wzrost produkcji energii w Polsce
Procesy zachodzące na polskim rynku energe- Struktura produkcji energii elektrycznej (TWh) według ARE
tycznym w 2010 roku potwierdziły trwającą w 2010 2009 2010/2009
tym roku korzystną koniunkturę. Dokonany
Produkcja ogółem 157 347 151 614 3,8%
wzrost gospodarczy wpłynął na wielkość pro-
elektrownie zawodowe 147 660 143 462 2,9%
dukcji i konsumpcji energii elektrycznej. Pro-
wodne 3 169 2 672 18,6%
dukcja energii elektrycznej w Polsce rośnie i
nic nie wskazuje na to, aby tendencja ta mogła - szczytowo-pompowe 568 599 -5,2%
się odwrócić, mimo że jeszcze niedawno - przepływowe 2 601 2 073 25,5%
przewidywano spadek zapotrzebowania na cieplne 144 480 140 780 2,6%
energię elektryczną. - na węglu kamiennym 86 164 81 603 5,6%
- na węglu brunatnym 48 773 50 367 -3,2%
Na koniec 2006 r. krajowe roczne zapotrze-
- gazowe 4 560 4 664 -2,2%
bowanie na energię elektryczną wynosiło 150,8
- współspalanie biomasy/biogazu 4 983 4 145 20,2%
TWh. Przygotowane przez rząd prognozy
zakładały jego spadek do poziomu 141,1 TWh elektrownie przemysłowe 7 497 6 537 14,7%
w 2010 roku, to jest o blisko 6,5%1. W rze- - gazowe 489 390 25,4%
czywistości krajowe zapotrzebowanie na ener- - biogazowe 11 7 60,3%
gię elektryczną w 2010 roku wyniosło 154,98 - na biomasę 842 733 14,8%
TWh, co oznacza w odniesieniu do 2006 roku elektrownie niezależne pozostałe 2 190 1 615 35,6%
blisko 5,5% wzrost. - wodne 324 333 -2,6%
Podobnie przestawione wówczas przez Mini- - wiatrowe 1 620 1 090 48,6%
sterstwo Gospodarki prognozy poziomu pro- - biogazowe 220 177 24,2%
dukcji energii elektrycznej znacznie odbiegają - na biomasę 26 15 76,8%
od danych rzeczywistych. W roku 2010 Polskie Źródło: Opracowanie Grant Thornton Frąckowiak, na podstawie danych ARE
elektrownie zawodowe i przemysłowe wypro-
dukowały łącznie 157 TWh energii. To o po-
nad 21% więcej od zakładanych przez Mini-
sterstwo prognoz.
s. 2 Energetyka 2010

5. Struktura produkcji oraz krajowe zużycie energii Według danych publikowanych przez Elektrownie zawo-
elektrycznej (w TWh) według PSE dowe dostarczają
Polskie Sieci Energetyczne Operator energię elektrycz-
2010 2009 2010/2009 SA (PSE) w 2010 roku w porównaniu ną do ogólnej sieci
elektroenergetycz-
Produkcja ogółem 156 337 150 912 3,59% do roku poprzedniego krajowa kon- nej, a za jej po-
średnictwem do
elektrownie zawodowe 146 104 141 874 2,98% sumpcja energii elektrycznej uległa wszystkich odbior-
ców.
wodne 3 266 2 751 18,72% zwiększeniu o 4%, podczas gdy pro-
cieplne 142 835 139 120 2,67% dukcja energii wzrosła w tym okresie o Elektrownie prze-
- na węglu kamiennym 89 208 84 272 5,86% 3,59%. Należy jednak pamiętać, że mysłowe wytwa-
rzają energię na
- na węglu brunatnym 49 459 50 796 -2,63% porównanie dotyczy roku 2009, cha- potrzeby zakładu
przemysłowego,
- gazowe 4 164 4 049 2,84% rakteryzującego się spowolnieniem przy którym się
znajdują.
inne odnawialne 10 21 -53,81% gospodarczym. Większy przyrost kon-
wiatrowe 1 298 820 58,29% sumpcji energii od przyrostu jej pro- CCS – (Carbon
elektrownie przemysłowe 8 923 8 203 8,78% dukcji spowodował powstanie mniej- capture and stora-
ge) technika pole-
Saldo wymiany zagranicznej -1 354 -2 191 -38,20% szej niż w 2009 roku nadwyżki wypro- gająca na wychwy-
Krajowe zużycie energii dukowanej energii. W konsekwencji o tywaniu dwutlenku
154 983 148 721 4,21% węgla ze spalin w
elektrycznej
Źródło: Opracowanie Grant Thornton Frąckowiak, na podstawie niemal 40% zmniejszył się przyrost trakcie emisji a
następnie jego
danych PSE salda wymiany zagranicznej. składowaniu.
Podstawowymi surowcami wykorzy-
stywanymi do produkcji energii elek- Struktura produkcji energii elektrycznej w podziale na źródła energii
trycznej w Polsce w 2010 roku były według danych na koniec 2010 r.
węgiel kamienny oraz węgiel brunatny.
Elektrownie oparte na tych minera- wiatrowe
wodne biomasa / biogaz
łach według danych publikowanych 2,3%
1,1% 3,3%
przez Agencję Rynku Energetyki gazowe
3,4% na węglu
(ARE) wytworzyły w 2010 roku 150 kamiennym
na węglu
TWh energii, co stanowiło 85,8% brunatnym 57,4%
ogółu produkcji. 32,5%
Produkcja w blokach energetycznych
opartych na węglu kamiennym może
zwiększyć się wraz z upowszechnie-
niem zastosowania technologii CCS
do uzyskiwania energii z węgla, czyli
tzw. techniki „czystego węgla”. Jest to
jednak technologia kosztowna i inno-
wacyjna, związana z dużym ryzykiem
inwestycyjnym. Na początku 2011
roku realizowany był tylko jeden pro-
jekt demonstracyjny w Bełchatowie. Źródło: Opracowanie Grant Thornton Frąckowiak na podstawie danych Agencji Rynku Energe-
tyki (ARE)
Istotnym czynnikiem rozwoju techno-
logii CCS w Polsce będzie możliwość
wykorzystania przechwyconego dwu-
tlenku węgla w innych sektorach
przemysłu (m.in. chemii)2.
Energetyka 2010 s. 3

6. Wielkość produkcji energii elektrycznej z podstawowych surowców konwencjonalnych (w TWh)
100
90
80
70
60
Elektrownie oparte na:
50
węglu kamiennym
40
węglu brunatnym
30
gazie ziemnym
20
10
0
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Źródło: Opracowanie Grant Thornton Frąckowiak na podstawie danych Polskich Sieci Energetycznych Operator SA (PSE)
Poziom wykorzystywania węgla kamiennego do Istotny udział węgla w produkcji energii
produkcji energii elektrycznej w Polsce w ciągu elektrycznej wynika z bogatych zasobów
roku nie jest stały. Wzrost jego zapotrzebowania tego minerału, jakie posiada Polska. W 2010
następuje w pierwszych dniach października, a roku wydobyto 76,6 mln ton węgla kamien-
maleje z początkiem stycznia. Sezonowość tą nego i 55,9 mln ton węgla brunatnego. Pod
przedstawia poniższy wykres, ukazujący stopień względem wielkości produkcji węgla Polska
wykorzystania głównych surowców energetycz- zajmuje czołowe miejsce w Europie (bez
nych. uwzględnienia Rosji).
s. 4 Energetyka 2010

7. Zainstalowane moce wytwórcze OZE (MW)
2010 2009 2010/2009
Wszystkie elektrownie, w tym: 35 949 35 757 0,54%
Źródła odnawialne, w tym: 2 168 1 810 19,78%
Biomasa 92 89 3,6%
- udział w ogóle OZE 4,2% 4,9%
Biogaz 73 61 19,1%
- udział w ogóle OZE 3,4% 3,4%
Wiatr 1 055 721 46,4%
- udział w ogóle OZE 48,6% 39,8%
Woda 941 937 0,4%
- udział w ogóle OZE 43,4% 51,7%
Udział OZE w ogóle
6,0% 5,1% 19,14%
zainstalowanych mocy
Źródło: Opracowanie Grant Thornton Frąckowiak, na podstawie
danych ARE
Dane z 2010 roku potwierdzają wzrost wyko-
rzystania odnawialnych źródeł energii (OZE) w
polskim sektorze energetycznym. Produkcja
przepływowych elektrowni wodnych wzrosła o
blisko 18%, a elektrowni wiatrowych o 58%.
Zwiększeniu uległ również poziom produkcji w
elektrowniach opartych na biomasie stałej oraz
biogazach. Wzrost znaczenia OZE znajduje
ponadto potwierdzenie w dynamice mocy wy-
twórczych. W porównaniu z rokiem poprzed-
nim, na koniec 2010 roku elektrownie oparte na
źródłach odnawialnych posiadały o ponad 19%
zainstalowanych mocy wytwórczych więcej. W
konsekwencji udział OZE w ogóle produkcji
energii wzrósł z 5,8% w 2009 r. do 6,2% w
2010 r.
Energetyka 2010
Energetyka 2010 s. 5
s. 5

8. Wzrost produkcji energii ze źródeł odna- System kolorowych certyfikatów jest istotnym
wialnych jest stymulowany odpowiednimi czynnikiem wsparcia produkcji energii ze źró-
mechanizmami. W Europie obowiązują dwa deł odnawialnych. Jednak pomimo jego funk-
zasadnicze systemy wsparcia inwestycji w cjonowania już od 2005 roku udział OZE w
OZE. Pierwszy z nich – system ceny gwa- ogólnej produkcji energii w Polsce pozostaje
rantowanej, stosowany jest w większości wciąż niewielki. W 2010 roku osiągnął on
krajów Unii Europejskiej. System ten okre- poziom 6,8%. Oznacza to, że pomimo wzro-
ślany mianem feed in tariff („zasilanie w tary- stu wykorzystania OZE o 26%, zakładany
fie”) polega na ustanowieniu cen dla energii z przez Ministerstwo Gospodarki 7,5% udział
OZE w perspektywie długoterminowej oraz OZE w produkcji energii elektrycznej ogółem
zobowiązaniu określonych podmiotów do nie został zrealizowany3. Warto zaznaczyć, że
dokonywania zakupu energii z OZE po tych wytyczne Unii Europejskiej zakładają wzrost
cenach w zależności od szeregu szczegóło- udziału produkcji energii z OZE w produkcji
wych parametrów. Państwo zobowiązuje się ogółem w 2020 roku w Polsce do poziomu
do pokrycia różnicy wynikającej z ceny ryn- 15,5%.
kowej i gwarantowanej.
Drugi system to obowiązujący w Polsce sys-
tem świadectw pochodzenia, zwanych po-
tocznie certyfikatami. Certyfikaty są to zby-
walne prawa majątkowe o określonej warto-
ści rynkowej, przyznawane wytwórcom ener-
gii z OZE. Ustawa Prawo energetyczne na-
kłada na sprzedawców prądu obowiązek
kupowania od swych dostawców z góry
określonej w ustawie ilości energii elektrycz-
nej ze źródeł odnawialnych.
Przez pewien okres wszystkie odnawialne
źródła energii otrzymywały jednakowe
wsparcie. Od 2007 roku zaczęto wprowadzać
kolejne kolorowe certyfikaty. Są one świa-
dectwami pochodzenia energii elektrycznej z
następujących źródeł:
 zielone – z odnawialnych źródeł energii,
 czerwone – z łącznej produkcji prądu i
ciepła (wysokosprawnej kogeneracji),
 żółte – z małych źródeł ko generacyj-
nych opalanych gazem lub o mocy elek-
trycznej poniżej 1 MW,
 fioletowe – ze źródeł wykorzystujących
gaz z odmetanowania kopalń lub biogaz,
 pomarańczowe – ze źródeł zaopatrzo-
nych w instalacje wychwytywania i zatła-
czania dwutlenku węgla,
 błękitne – z nowych, wysokosprawnych
źródeł.
s. 6 Energetyka 2010
Energetyka 2010

9. Dynamika i struktura produkcji OZE (TWh)
2010 2009 2010/2009
Wszystkie elektrownie, w tym: 157 347 151 614 3,78%
Źródła odnawialne, w tym: 10 625 8 445 25,82%
Biomasa 5 851 4 893 19,6%
- udział w ogóle OZE 55,1% 57,9%
Biogaz 231 184 25,5%
- udział w ogóle OZE 2,2% 2,2%
Wiatr 1 620 1 090 48,6%
- udział w ogóle OZE 15,2% 12,9%
Woda 2 925 2 405 21,6%
- udział w ogóle OZE 27,5% 28,5%
Udział OZE w ogóle produkcji 6,8% 5,6% 21,24%
Źródło: Opracowanie Grant Thornton Frąckowiak na podstawie danych Agencji
Rynku Energetyki (ARE)
Rejestr świadectw
pochodzenia energii
elektrycznej wyprodu-
kowanej z OZE prowa-
dzi od 2005 roku Towa-
rowa Giełda Energetyki
(TGE)
Energetyka 2010 2010
Energetyka s. 7

10. Na wzrost dynamiki produkcji odnawialnych źródeł minowego trendu wzrostowego wykorzystania
energii wpływ miała przede wszystkim energia wia- tego źródła energii. Zwiększa się również
trowa. Moce wytwórcze tej energii wzrosły w 2010 udział energii wiatrowej w strukturze OZE,
roku niemal o połowę. Wzrosła także wielkość który w ciągu 2010 roku wzrósł z blisko 13%
produkcji energii w elektrowniach wiatrowych, do ponad 15%.
potwierdzając tym samym występowanie długoter-
Wielkość produkcji energii elektrycznej w elektrowniach wiatrowych i wodnych (w TWh)
5
4
3
Elektrownie:
wodne
2
wiatrowe
1
0
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Źródło: Opracowanie Grant Thornton Frąckowiak na podstawie danych PSE
Mimo to ilość nowych elektrowni wiatro- Aktywne oraz budowane elektrownie wiatrowe
niebieskim
wych wciąż się zwiększa. Według danych w Polsce w 2010 r. kolorem
zaznaczono
Urzędu Regulacji Energetyki w pierwszym planowane
kwartale 2011 roku w elektrowniach na inwestycje
odnawialne źródła energii przybyło
223,656 MW zainstalowanych mocy. Wiel-
kość ta stanowi blisko 40% mocy przyłą-
czonych w całym 2010 roku. Podobnie jak
miało to miejsce w roku 2010, produkcja
energii z OZE rośnie przede wszystkim
wskutek rozwoju energii wiatrowej. Zain-
stalowana w elektrowniach wiatrowych
moc zwiększyła się w tym czasie o 164,045
MW, czyli o blisko 14%. Źródło: www.elektownie-wiatrowe.org.pl
Według Grant Thornton Frąckowiak w
2011 roku należy się spodziewać znacznego
wzrostu liczby nowych farm wiatrowych.
Projekty w tego typu inwestycje charaktery-
zują się niewielkim ryzykiem oraz dużą
rentownością. Najwięcej problemów spra-
wia inwestorom uzyskanie pozwoleń na
budowę elektrowni oraz zawarcie umowy z
operatorem o przyłączenie do sieci energe-
tycznej.
s. 8 8
s. Energetyka 2010

11. Innym źródłem energii odnawialnej, któ- Zapotrzebowanie na energię finalną brutto z OZE w podziale na ktoe - kiloto-
na oleju
re odgrywa coraz większą rolę w polskiej rodzaje energii (w ktoe) ekwiwalent-
nego
energetyce jest biomasa. Według raportu 2010 2015 2020 2025 2030 1 ktoe =
PMR Publications polscy inwestorzy Energia elektryczna 715 1 516 2 687 3 256 3 396
41,868 TJ
coraz częściej koncentrują się na projek- Biomasa stała 299 503 892 953 995
tach wykorzystujących biomasę (w proce- - udział w zapotrzebowaniu 41,7% 33,2% 33,2% 29,3% 29,3%
sach spalania bądź współspalania wraz z Biogaz 31 141 345 556 593
węglem) w celu produkcji energii elek- - udział w zapotrzebowaniu 4,4% 9,3% 12,8% 17,1% 17,4%
trycznej i cieplnej. Inwestycje w elek- Wiatr 174 632 1 178 1 470 1 530
trownie oparte na biomasie planują za- - udział w zapotrzebowaniu 24,3% 41,7% 43,9% 45,1% 45,0%
Woda 211 240 271 277 277
równo duże grupy energetyczne (m.in.
- udział w zapotrzebowaniu 29,5% 15,8% 10,1% 8,5% 8,1%
Tauron, GDF SUEZ czy Dalkia Polska),
Ciepło 4 482 5 046 6 256 7 049 7 618
jak i lokalne elektrociepłownie.
Biomasa stała 4 315 4 596 5 406 5 871 6 333
Polityka energetyczna Polski zakłada - udział w zapotrzebowaniu 96,3% 91,1% 86,4% 83,3% 83,1%
wzrost wykorzystywania tego źródła w Biogaz 72 257 503 750 800
- udział w zapotrzebowaniu 1,6% 5,1% 8,0% 10,6% 10,5%
szczególności w odniesieniu do biogazu.
Geotermia 80 148 222 299 348
Jak prognozuje Ministerstwo Gospodarki
- udział w zapotrzebowaniu 1,8% 2,9% 3,5% 4,2% 4,6%
udział biogazu w zapotrzebowaniu na
Słoneczna 14 47 125 129 137
energię elektryczną z OZE w ciągu naj- - udział w zapotrzebowaniu 0,3% 0,9% 2,0% 1,8% 1,8%
bliższych 20 lat wzrośnie z 4% do 17%, a Źródło: Opracowanie Grant Thornton Frąckowiak na podstawie Krajowego planu działa-
w odniesieniu do energii cieplnej z 1% do nia w zakresie energii ze źródeł odnawialnych
11%.
Trafność tych prognoz potwierdzają dane
Urzędu Regulacji Energetyki, zgodnie z
którymi moc zainstalowana w elektrow-
niach wykorzystujących biomasę wzrosła
w pierwszym kwartale 2011 roku o 42,86
MW do poziomu 399,05 MW czyli o
ponad 12%.
Energetyka 2010 s. 9

12. Zachodzące na rynku energetycznym zmiany są szansą
rozwoju rynku paliw alternatywnych, w szczególności
produkowanych z odpadów komunalnych. Według
szacunkowych danych zaledwie 8% wytwarzanych od-
padów w Polsce podlega procesom odzysku lub recy-
klingu, podczas gdy średnia w Unii Europejskiej wynosi
ponad 22%. Wytwarzane z odpadów paliwo alterna-
tywne jest znacznie tańsze od innych źródeł energii, a
charakteryzuje się podobną do nich kalorycznością.
Przykładowo kaloryczność węgla jest tylko o około
20% wyższa od wartości opałowej paliwa uzyskanego z
makuch rzepakowych. Z tego względu przedsiębiorstwa
coraz chętniej wykorzystują paliwo alternatywne do
uzyskania przede wszystkim energii cieplnej.
s. 10 Energetyka 2010
Energetyka 2010

13. Głównym odbiorcą na rynku paliw alternatywnych są
cementownie. Obecnie w Polsce istnieje kilkadziesiąt
przedsiębiorstw przetwarzających odpady w celu uzy-
skania paliw. Jednak większość z nich to niewielkie
zakłady, produkujące od 5 do 10 tys. ton paliw rocznie.
Możliwości produkcyjne przekraczające 50 tysięcy ton
posiada w Polsce zaledwie pięć firm.
W 2007 roku około 17% paliw alternatywnych po-
wstawało w wyniku przetworzenia śmieci. Obecnie
udział ten wynosi około 50%. Drugą połowę produkcji
stanowią gorsze jakościowo paliwa powstałe z odpa-
dów komunalnych. Paliwa te ze względu na wysokie
normy jakościowe nie spełniają wymagań cementowni,
w efekcie są dobrym źródłem paliwa dla sektora ener-
getycznego.
Energetyka 2010 2010
Energetyka s. 11

14. Ceny nośników energii
W 2010 roku zwiększeniu uległy ceny niemal Średnie kwartalne ceny gazu ziemnego wysokometano-
wszystkich nośników energii. Wzrosły ceny wego w zł za 1 m3 w 2010 r.
produktów naftowych, gazu ziemnego, węgla Odbiorcy 1 kw. 2 kw. 3 kw. 4 kw.
kamiennego oraz koksu opałowego. Wzrost Gospodarstwa domowe 1,97 2,15 2,38 2,13
cen gazu najdotkliwiej odczuły gospodarstwa Sektor usług i użyteczności
domowe, które to za 1 m3 tego źródła energii publicznej
1,74 1,93 2,40 1,86
płaciły w czwartym kwartale 2010 roku blisko Przemysł 1,48 1,57 1,66 1,58
o 8% więcej niż miało to miejsce w kwartale Źródło: Opracowanie Grant Thornton Frąckowiak na podstawie danych
pierwszym. W tym samym okresie średnie ARE
kwartalne ceny gazu ziemnego dla sektora
przemysłu wzrosły o blisko 6%, a sektora
usług publicznych o 7%.
Ceny koksu opałowego sukcesywnie malały do
kwietnia 2010 roku. Jednak już w kolejnym
miesiącu wzrosły o blisko 2%, osiągając tym
samym poziom sprzed siedmiu miesięcy. W
kolejnych miesiącach wysoka dynamika wzro-
stu cen nie uległa zmianie. W konsekwencji na
koniec 2010 roku 1 tona tego źródła energii
kosztowała 1 100 zł. To o ponad 17% więcej
niż na koniec poprzedniego roku. Z kolei ceny
węgla kamiennego zaczęły rosnąć od czerwca
2010 roku. Na koniec roku osiągnęły poziom
770 zł za tonę, notując tym samym roczny
wzrost na poziomie 6%.
s. 12 Energetyka 2010 2010
Energetyka

15. Ceny węgla kamiennego i koksu opałowego dla drobnych odbiorców (z podatkiem VAT) za 1 tonę w złotych
1 100
1 050
1 000
Rodzaj paliwa: 950
węgiel kamienny 900
koks opałowy 850
800
750
700
9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
2009r. 2010r.
Źródło: Opracowanie Grant Thornton Frąckowiak na podstawie danych ARE
Jedynym źródłem energii, którego ceny w 2010 roku Na podstawie negocjacji cenowych przeprowadzonych
uległy zmniejszeniu był dostarczany elektrowniom wę- na początku 2011 roku pomiędzy producentami węgla
giel kamienny, przeznaczony do wytwarzania energii energetycznego a jego odbiorcami, należy oczekiwać
elektrycznej. W ciągu 2010 roku ceny tego źródła spa- znacznego wzrostu cen tego źródła energii. Działające
dły z poziomu 11,77 zł/GJ do 11,05 zł/GJ, czyli o na polskim rynku przedsiębiorstwo New World Reso-
ponad 6%. Trzeba jednak zaznaczyć, że ceny na 2010 urces na początku 2011 r. uzgodniło z klientami umowy
roku zostały ustalone w przypadku większości elek- na sprzedaż węgla energetycznego po cenach o 13%
trowni w 2009 roku w drodze corocznych negocjacji. wyższych od średnich cen z ubiegłego roku4.
Kwartalne ceny węgla kamiennego dla energetyki w zł/GJ
12,0
11,5
11,0
10,5
10,0
9,5
9,0
8,5
8,0
7,5
7,0
1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4
2005 r. 2006 r. 2007 r. 2008 r. 2009 r. 2010 r.
Węgiel kamienny energetyczny do wytwarzania energii elektrycznej
Źródło: Opracowanie Grant Thornton Frąckowiak, na podstawie danych ARE
Energetyka 2010 s. 13

16. Średnie kwartalne ceny energii elektrycznej dla ponad 13%. W 2010 roku energia elektryczna
przemysłu osiągnęły pod koniec 2010 roku dla sektora przemysłu była tańsza od energii
poziom 365 zł za 1 MWh. Ich wartość od po- dostępnej dla gospodarstw domowych średnio o
czątku 2008 roku uległa zmniejszeniu o blisko 35%. Relacja ta w roku 2009 wynosiła 28%, w
6,5%. W tym samym okresie średnie kwartalne 2008 38%, a w 2007 blisko 45%.
ceny dla gospodarstw domowych wzrosły o
Średnie kwartalne ceny energii elektrycznej dla przemysłu oraz gospodarstw domowych i rolnych
(w zł za 1 MWh)
600
500
400
300
200
100
0
1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4
2007 r. 2008 r. 2009 r. 2010 r.
Gospodarstwa domowe i rolne Przemysł
Źródło: Opracowanie Grant Thornton Frąckowiak, na podstawie danych ARE
s. 14 Energetyka 2010

17. Wyniki finansowe sektora
Wzrost zapotrzebowania na energię oraz jed- gnęła w trzecim kwartale 2010 roku poziom Rentowność
obrotu netto
noczesny wzrost jej cen wpłynęły na zrealizo- 7,33%. Przychody z działalności ogółem sekto- liczona jest jako
wane w 2010 roku wyniki finansowe spółek ra paliwowo-energetycznego na koniec 3 kwar- stosunek zysku
netto do przy-
sektora paliwowo-energetycznego. Przychody z tału 2010 stanowiły 30% wartości ogółu przy- chodów z cało-
kształtu działal-
całokształtu działalności w tym sektorze wzro- chodów całego sektora przemysłu. Według ności
sły w 3 kwartale 2010 roku o 6,7% w ujęciu szacunków Grant Thornton Frąckowiak na
rocznym, osiągając poziom 217,4 tys. zł. Wiel- koniec 2010 roku przedsiębiorstwa sektora
kość kosztów wzrosła w tym okresie o 4% do paliwowo-energetycznego osiągnęły przychody
poziomu 201,4 tys. zł. W konsekwencji w ana- ze sprzedaży na poziomie blisko 300 mld zł
lizowanym okresie zysk netto sektora paliwo- oraz zysk netto w wysokości 23,13 mld zł.
wo-energetycznego wzrósł o 5,65 mld zł, co Wielkości te oznaczają, że zrealizowana na
oznacza ponad 46% wzrost. Zwiększeniu ule- koniec 2010 roku rentowność na poziomie
gła także rentowność obrotu netto, która osią- zysku netto wyniosła ponad 7,5%.
Udział zysku w przychodach ze sprzedaży sektora energetycznego (w mld zł)
7,71%
300
5,58%
250
7,33%
5,04%
200
Zysk netto
5,44%
150 Przychody
4,71%
100
1,78% 7,53%
50
I kw 2009 I kw 2010 II kw 2009 II kw 2010 III kw 2009 III kw 2010 IV kw 2009 Prognoza
IV kw 2010
Źródło: Opracowanie Grant Thornton Frąckowiak na podstawie danych ARE
Energetyka 2010 s. 15

18. Przekształcenia kapitałowe
2010 rok okazał się rokiem szczególnym dla największe spółki sektora energetyki i cie-
polskiego rynku energetycznego również ze płownictwa w Polsce, dominującą pozycję
względu na liczne przekształcenia kapitałowe zajmowała PGE Polska Grupa Energetyczna.
większości polskich koncernów energetycz- Istotny udział miały także spółki należące do
nych. Pod względem przychodów ze sprzeda- Grupy Tauron, Energa, Enea oraz do spółki
ży na koniec 2009 roku, osiągniętych przez 23 PSE Operator.
Największe przedsiębiorstwa sektora energetyki i ciepłownictwa w 2009 r.
PGE Polska Grupa Energetyczna - 24,75%
Grupa Tauron - 15,61%
GK Dalkia Polska
Grupa Energa - 9,86%
Atel Polska
Grupa Enea - 8,20%
Elektrownia Rybnik
PSE-Operator - 8,00%
SPEC
Grupa Vattenfall Poland - 5,83%
Everen - 3,82% Elektrownie Pątnów-Adamów- GK Kogeneracja
Konin PGE Polska Grupa
RWE Polska - 3,30%
Energetyczna
PKP Energetyka - 3,06%
Electrabel Polska
Electrabel Polska - 2,44%
Elektrownie Pątnów-Adamów-Konin - 2,42% PKP Energetyka
Elektrownia Rybnik - 2,33%
RWE Polska
GK Dalkia Polska - 2,20%
Atel Polska - 2,08%
Everen
SPEC - 1,48%
GK Kogeneracja - 1,13%
Mercuria Energy Trading - 0,74%
Elektrociepłownie Wybrzeże - 0,65% Vattenfall
Elektrociepłownia Kraków - 0,57%
Fenice Poland - 0,46%
Miejskie Przeds. Energetyki Cieplnej Kraków - 0,41% PSE-Operator Grupa Tauron
Gdańskie Przeds. Energetyki Cieplnej - 0,33%
Grupa Enea Grupa Energa
Elektrociepłownia Białystok - 0,33%
Źródło: Opracowanie Grant Thornton Frąckowiak na podstawie rankingu „Lista 500”, www.lista500.polityka.pl
s. 16 Energetyka 2010

19. Grupę Energa tworzą 44 PGE jest największym pro- Grupa Tauron jest jednym z Działalność Grupy Enea
spółki, zatrudniające ponad ducentem i dostawcą energii największych podmiotów opiera się na handlu, wytwa-
12,5 tys. osób. Głównymi elektryczne w Polsce, obsłu- działających na polskim ryn- rzaniu i dystrybucji energii
obszarami działania spółki są gującym około 5 mln pry- ku energetycznym, zatrudnia- elektrycznej. Zasięg teryto-
wytwarzanie, obrót, dystry- watnych i instytucjonalnych jącym około 28 tys. osób. rialny sieci dystrybucyjnej
bucja i przesył energii elek- podmiotów. PGE zatrudnia Zakres działalności spółki Spółki obejmuje tereny za-
trycznej i cieplnej. Energia ponad 46 tys. pracowników i obejmuje wydobywanie wę- chodniej oraz północno-
wytwarzana przez Grupę posiada 12,4 GW zainstalo- gla, wytwarzanie, dystrybucję zachodniej Polski i pokrywa
pochodzi w 17% ze źródeł wanych mocy wytwórczych. oraz sprzedaż energii elek- około 20% powierzchni kra-
odnawialnych i sprzedawana Grupa jest obecna w niemal trycznej i ciepła. 80% pro- ju. Elektrownie Grupy Enea
jest do około 7 milionów wszystkich obszarach rynku dukcji energii elektrycznej produkują blisko 8% wytwa-
klientów indywidualnych i energetycznego. Jej działal- Grupy Tauron opiera się na rzanej w Polsce energii. Spół-
300 tysięcy firm. Grupa ność koncentruje się na dys- węglu kamiennym, 10% na ka obsługuje ponad 2 mln
Energa posiada m.in. jedną trybucji, sprzedaży detalicznej węglu brunatnym, a niecałe klientów indywidualnych i
elektrownię konwencjonalną i i obrocie hurtowym energii. 4% na odnawialnych źró- około 300 tys. klientów biz-
45 elektrowni wodnych. Po- Ponadto PGE jest aktywna w dłach energii, w tym głównie nesowych.
nadto w ramach współpracy obszarach energetyki kon- na biomasie i energii wodnej.
z lokalnymi producentami wencjonalnej, odnawialnej i
energii ze źródeł odnawial- jądrowej. W 2009 roku, rocz-
nych do sieci energetycznej na produkcja energii elek-
Grupy przyłączone są liczne trycznej w Grupie PGE wy- Zasięg terytorialny największych dystrybu-
elektrownie wiatrowe, małe niosła 53,8 TWh netto. torów energii w Polsce w 2010 roku.
elektrownie wodne i bioga-
zownie, o łącznej mocy 822
MW.
Grupa Vattenfall wytwarza
około 160 TWh energii
elektrycznej rocznie i posia-
da blisko 5,7 mln odbiorców
sieciowych. Ponadto Spółka
produkuje ponad 38 TWh
energii cieplnej, co stanowi
24% ogółu produkcji na
polskim rynku cieplnym.
Źródło: Tauron Polska Energia S.A., Raport 2010
Energetyka 2010 s. 17

20. Na początku stycznia 2010 roku Ministerstwo Rok 2010 był szczególny również w historii
Skarbu Państwa, poinformowało o decyzji spółki Tauron. W połowie ubiegłego roku Skarb
sprzedaży 16% akcji koncernu energetycznego Państwa zapowiedział sprzedaż ponad połowy
Enea krajowym i zagranicznym inwestorom fi- akcji tego koncernu energetycznego. W ofercie
nansowym. Ministerstwo w najkorzystniejszym publicznej sprzedano 52% udziałów za około 4,2
scenariuszu zakładało pozyskanie 1,23 mld zł, a mld zł. Akcje spółki kupiło około 230 tysięcy
w najgorszym o 140 mln zł mniej. Ostatecznie inwestorów indywidualnych, co ogłoszone zosta-
akcje spółki Enea sprzedano po 16 zł za akcję, ło „sukcesem akcjonariatu obywatelskiego”.
uzyskując 1,13 mld zł przychodu z prywatyzacji. Cena zamknięcia z pierwszej sesji notowań spół-
Przeprowadzona transakcja miała pomóc w usta- ki była o 1,56% niższa od ceny otwarcia. Dwie
leniu ceny sprzedaży pozostałych akcji. W poło- trzecie akcji trafiło do polskich inwestorów, z
wie 2010 roku Skarb Państwa podjął drugą próbę czego największy, blisko 5% pakiet nabył mie-
prywatyzacji poznańskiego przedsiębiorstwa dziowy koncern KGHM. Od czasu giełdowego
energetycznego, zapraszając inwestorów do ne- debiutu do końca 2010 roku kurs akcji wzrósł o
gocjacji w sprawie kupna 51% udziałów. Wstęp- 28%, a wartość rynkowa spółki wzrosła z 8 mld
ne oferty przejęcia kontrolnego pakietu złożyło zł do 10,2 mld zł. W tym samym czasie indeks
sześć podmiotów, między innymi francuskie WIG20 wzrósł o blisko 20%, co oznacza, że
przedsiębiorstwa Gaz de France Suez i Electrici- inwestycja w akcje Tauron umożliwiła osiągnięcie
te de France oraz polski Kulczyk Holding. Pod ponadprzeciętnych zysków. Pod koniec 2010
koniec 2010 roku Prezes Urzędu Ochrony Kon- roku spółka weszła w skład indeksu WIG20, a
kurencji i Konsumentów wydała zgodę na prze- do obrotu giełdowego wprowadzono kontrakty
jęcie przez Kulczyk Holding kontroli nad spółką terminowe na jej akcje.
Enea, a potencjalny nabywca zobowiązał się do
niezbywania kupionych akcji przez okres co naj-
mniej 10 lat. Mimo to Skarb Państwa zerwał
negocjację z Kulczyk Holding i powrócił do
rozmów z francuskim Electricite de France.
Transakcja sprzedaży akcji spółki Enea do tej
pory nie została jeszcze sfinalizowana.
s. 18 Energetyka 2010
Energetyka 2010

21. Pod koniec 2010 roku szwedzka spółka Suez, Kulczyk Holding oraz czeski koncern Energe- Opracowanie na
energetyczna Vattenfall AB poinformowała ticky a Prujmyslovy Holding. Ostatecznie Skarb Pań- podstawie wia-
domości praso-
o zamiarze sprzedaży posiadanych w Pol- stwa, pomimo ostrzeżeń zablokowania transakcji ze wych pochodzą-
cych z serwisów:
sce aktywów, obejmujących dystrybutora strony UOKiK, postanowił sprzedać kontrolny pa- www.rp.pl
www.bankier.pl
energii (Vattenfall Distribution Poland kiet 84,19% akcji Energi spółce PGE za łączną war- www.wnp.pl
www.forsal.pl
S.A.), zespół elektrociepłowni (Vattenfall tość 7,53 mld zł. W celu umożliwienia fuzji pań- www.parkiet.com
Heat Poland SA), elektrownie wiatrową (o stwowych koncernów energetycznych rząd przepro-
mocy 30 MW) i mniejszościowy (18,67%) wadził nowelizację dokumentu „Polityka energetycz-
pakiet Enei. Wstępne zainteresowanie na Polski do 2030 roku”, stwierdzając w nim, że
transakcją wyraziły Polskie Górnictwo PGE może kupić Energę. Mimo to Prezes Urzędu
Naftowe i Gazownictwo oraz Tauron. Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydała decy-
Vattenfall utrzymuje, że powodem sprze- zję zakazującą przejęcia przez Polską Grupę Energe-
daży jest chęć zorientowania inwestycji na tyczną kontroli nad spółką Energa. PGE złożyło
kluczowych dla spółki rynkach Szwecji, odwołanie od decyzji UOKiK do Sądu Ochrony
Niemiec i Holandii. Potencjalni inwestorzy Konkurencji i Konsumentów.
wyrazili szczególne zainteresowanie zespo-
Polski rynek energii odnawialnej wyróżnia się na tle
łem elektrociepłowni Vattenfall Heat. Sza-
innych państw wysoką aktywnością na rynku fuzji i
cowana wartość tej transakcji może opie-
przejęć. W latach 2007 – 2010 w Polsce zostało
wać nawet na 2,5 mld zł.
przeprowadzonych 16% wszystkich transakcji M&A
Znaczne zmiany kapitałowe nastąpiły rów- na rynku energii odnawialnej w regionach Europy
nież w spółce PGE. W listopadzie 2009 Środkowo-Wschodniej (CEE) i Południowo-
roku spółka udanie zadebiutowała na Wschodniej (SEE). Największą transakcją, opiewają-
Giełdzie Papierów Wartościowych, pozy- cą na 130 mln euro, było przejęcie trzech farm wia-
skując w trakcie IPO 6 mld zł. Kilka mie- trowych w północnej Polsce. Celem 80% wszystkich
sięcy po debiucie akcje spółki weszły w transakcji w sektorze energii odnawialnej były farmy
skład indeksu WIG20, zastępując akcje wiatrowe5.
AGORY. W październiku 2010 roku, po- Struktura transakcji M&A na rynku energii odnawialnej w regionach
siadający większościowy udział Skarb Pań- CEE&SEE
stwa postanowił sprzedać 10% akcji inwe- Pozostałe państwa
Węgry 10%
storom instytucjonalnym. Transakcje prze- 8% Polska
prowadzono w formule budowania przy- 16%
Bułgaria
spieszonej księgi popytu. W rezultacie in- 10% Rumunia
westorzy finansowi z 22 krajów nabyli 10% 15%
akcji za blisko 4 mld zł.
W kwietniu 2009 roku Ministerstwo Skarbu
Państwa wystąpiło o zgodę na zmianę pla-
nu prywatyzacji energetyki, polegającą na
sprzedaży akcji Energi inwestorowi bran-
żowemu, a nie poprzez Giełdę Papierów
Wartościowych. Czechy
13%
Zakładano wtedy zakończenie procesu Turcja
prywatyzacji na drugą połowę 2010 roku. 28%
Chęć nabycia, wycenianych na 7 mld zł
akcji spółki wyraziły PGE, Gaz de France Źródło: IntelliNews, Polish Utilities Sector Report, grudzień 2010
Energetyka 2010 s. 19

22. Nowe regulacje prawne
W marcu 2010 roku Komisja Europejska przedstawi- Określone w Polskiej ustawie akcyzowej stawki dla
ła plan rozwoju gospodarczego Unii Europejskiej do węgla, koksu oraz gazu ziemnego nie mają obecnie
2020 roku, o nazwie EU2020. Nowa strategia gospo- zastosowania. Ze względu na okresy przejściowe
darcza, skoncentrowana jest na inwestycjach w bada- Polska nie jest zobowiązana do ich opodatkowania
nia i innowacje oraz promowanie przyjaznej środowi- na poziomie obowiązującym na terenie Wspólnoty.
sku gospodarki, opartej na wiedzy i rozwoju kapitału W sierpniu 2010 roku pojawił się projekt nowelizacji
ludzkiego6. Celem programu EU2020 jest "inteli- ustawy akcyzowej, na mocy którego okres przejścio-
gentny, zielony i korzystny dla wszystkich obywateli wy w opodatkowaniu węgla i koksu zostanie wydłu-
rozwój", który ma być osiągnięty dzięki realizacji żony do 1 stycznia 2012 roku.
pięciu wymiernych celów, jakie zostaną przełożone
Potwierdzeniem narastającej presji w Unii Europej-
na zobowiązania dla poszczególnych krajów. Ogło-
skiej na ograniczenie emisji dwutlenku węgla są
szony projekt zakłada między innymi:
wprowadzone w 2010 roku nowe wymagania emisji
 znaczne ograniczenie zużycia energii, CO2 wobec producentów samochodów dostawczych
 redukcje emisji dwutlenku węgla o co najmniej oraz półciężarówek. Nowe regulacje zobligowały
20% w porównaniu z poziomem z 1990 roku lub koncerny motoryzacyjne do ograniczenia w ciągu
nawet o 30%, jeżeli pozwolą na to warunki, najbliższych dziesięciu lat emisji CO2 w wyproduko-
 zwiększenie udziału OZE w całkowitym zużyciu wanych samochodach do 175 g/km z obecnych ok.
energii do 20%, 200 g/km, to jest o blisko 15%.
 zwiększenie efektywności wykorzystania energii
do 20%.
Zawarte w EU2020 cele wymagają istotnych zmian
zarówno w unijnym jak i polskim ustawodawstwie.
Kilka tygodni po ogłoszeniu nowej strategii rozwoju
gospodarczego, Komisja Europejska wysłała do kra-
jów członkowskich projekt załącznika do dyrektywy
o opodatkowaniu energii7. Planowana nowelizacja
dyrektywy energetycznej zakłada dodatkowe opodat-
kowanie wszystkich paliw innych niż odnawialne i
jednocześnie obniżenie wysokości podatku na biopa-
liwa. Oprócz akcyzy rozważane jest wprowadzenie
podatku potocznie zwanego węglowym.
s. 20 Energetyka 2010

23. Pod koniec 2010 roku rząd przyjął Krajowy plan dzia- innymi w zakresie ochrony praw odbiorcy i demono-
łania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych. Przy- polizacji rynku. Ponadto wprowadzono przepisy obli-
gotowany przez Ministerstwo Gospodarki dokument gujące wytwórców do sprzedaży energii na zasadach
rozwija oraz uszczegóławia prognozy dotyczące wyko- gwarantujących publiczny, równy dostęp do tej energii
rzystania OZE, zawarte w Polityce energetycznej Pol- dla każdego uczestnika rynku. Zastosowanie tych
ski do 2030 roku. W Krajowym planie działania zostały przepisów ma doprowadzić do urynkowienia cen
określone między innymi pożądane wielkości udziału energii elektrycznej.
OZE w sektorach: transportowym, energii elektrycznej
W celu implementacji przepisów unijnych wprowa-
oraz ogrzewania i chłodzenia w 2020 roku, z uwzględ-
dzono regulacje istotnie zmieniające zasady handlu na
nieniem wpływu innych środków polityki efektywności
rynku energii elektrycznej. Nowe przepisy nakładają na
energetycznej na końcowe zużycie energii. Ponadto
przedsiębiorstwa energetyczne obowiązek sprzedawa-
określone zostały środki, jakie należy podjąć dla osią-
nia na giełdach towarowych co najmniej 15% wytwo-
gnięcia krajowych celów ogólnych w zakresie udziału
rzonej w danym roku energii elektrycznej. Wejście w
OZE w wykorzystaniu energii finalnej.
życie nowych przepisów spowodowało nagły wzrost
Ministerstwo zakłada, że już w 2020 roku 15,5% zuży- dynamiki wolumenu transakcji zawieranych na Towa-
cia energii końcowej brutto pochodzić będzie ze źró- rowej Giełdzie Energetycznej (TGE). W 2010 roku, w
deł odnawialnych. Filarami zwiększenia udziału energii porównaniu z rokiem poprzednim, obroty energią
odnawialnej mają być biomasa oraz energia wytwarza- elektryczną na giełdzie towarowej wzrosły kilkukrot-
na w elektrowniach wiatrowych. Zdaniem Ministerstwa nie.
wzrost wykorzystania OZE umożliwi zaspokojenie Miesięczne obroty na TGE (w MWh)
wzrastającego zapotrzebowania na energię, zwiększy
stopień uniezależnienia się od dostaw energii z impor-
tu, doprowadzi do zwiększenia poziomu dywersyfikacji
źródeł dostaw energii oraz przyczyni się do rozwoju
sieci energetyki rozproszonej, opartej na lokalnych
surowcach.
W 2010 roku istotne zmiany legislacyjne wprowadzono
również w ustawie Prawo energetyczne. Miały one na
celu dostosowanie polskich regulacji do wymogów
unijnych. Na podstawie uchwalonej w marcu 2010
roku nowelizacji ustawy, rozszerzone zostały upraw-
nienia prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, między Źródło: Towarowa Giełda Energii S.A., Raport miesięczny, grudzień 2010
Energetyka 2010 s. 21

24. Pod koniec 2010 roku pojawił się kolejny, istotny W 2010 roku uchwalona została nowelizacja do
dla rynku energetycznego dokument, wdrażający ustawy Prawo energetyczne, ograniczająca speku-
postanowienia dyrektyw europejskich, tym razem lacje warunkami przyłączenia elektrowni wiatro-
w zakresie efektywności energetycznej. Minister- wych do sieci elektroenergetycznej10. Ponadto
stwo Gospodarki opracowało projekt ustawy o Ministerstwo Gospodarki planuje organizowanie
efektywności energetycznej, mającej na celu przetargów na dotacje do budowania elektrowni
zwiększenie racjonalności wykorzystania energii wiatrowych oraz wprowadzenie rocznej puli no-
poprzez zmniejszenie zużycia energii, podwyż- wych mocy, którym przysługiwać będzie dofinan-
szenie sprawności wytwarzania energii oraz ogra- sowanie. Co więcej przedsiębiorstwa korzystające
niczenia strat energii w przesyle i dystrybucji. z dofinansowania inwestycji w budowę elektrowni
Integralnym elementem ustawy będzie system wiatrowych będą musiały sprzedawać wytworzo-
białych certyfikatów. ną energię po cenach rynkowych, bez wsparcia
zielonymi certyfikatami, jak to miało miejsce do-
Uchwalony w 2010 roku projekt nowelizacji
tychczas11. Plany wprowadzenia zmian prawnych
ustawy Prawo energetyczne zakłada wprowadze-
spowodowały, że już pod koniec 2010 r. część
nie systemu brązowych certyfikatów. Będą mogli
inwestorów wstrzymała projekty w inwestycje
je otrzymywać producenci biogazu, który będzie
nowych farm wiatrowych. Dodatkowo, zgodnie z
wtłaczany do gazowej sieci dystrybucyjnej. Po-
danymi Polskich Sieci Energetycznych Operator,
nadto wspomniana wcześniej ustawa o efektyw-
Polska jest w stanie przyjąć do systemu energe-
ności energetycznej zakłada wprowadzenie bia-
tycznego maksymalnie 6 tys. MW w 2020 r., co
łych certyfikatów. Świadectwa te mają stanowić
jest ilością niespełniającą znacznie większych
mechanizm rynkowy, prowadzący do uzyskania
oczekiwań branży wiatrowej12.
wymiernych oszczędności energii. Firmy sprzeda-
jące energię elektryczną, gaz ziemny i ciepło będą
zobligowane do pozyskania określonej liczby
białych certyfikatów w zależności od wielkości
sprzedawanej energii. Przedsiębiorca będzie mógł
uzyskać daną ilość certyfikatów w drodze przetar-
gu ogłaszanego przez Prezesa URE lub na Towa-
rowej Giełdzie Energetycznej8.
W przypadku niewypełnienia przez przedsiębior-
stwo sprzedające energię obowiązku sprzedaży
określonej ilości energii pochodzącej ze źródeł
odnawialnych, zastosowanie mają opłaty zastęp-
cze, które wpływają do Narodowego Funduszu
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W
minionym roku, mimo wzrostu obowiązku sprze-
daży energii z OZE z 8,7% do 10,4%, wartość
opłat spadła o 7%. Wcześniejsze prognozy zakła-
dały, że spadek ten nastąpi dopiero w 2012 roku9.
Zwolnienia z akcyzy zielonej energii elektrycznej
kosztowały budżet państwa w 2010 roku prawie
268 mln zł, a według prognoz, w 2019 roku kosz-
tować będą 584 mln zł.
s. 22 Energetyka 2010

25. W marcu 2010 r. ukazał się plan rozwoju gospo- innymi w linie energetyczne. Ministerstwo Gospo-
darczego Unii Europejskiej do 2020 roku darki planuje również wprowadzenie systemu
„EU2020”, a w marcu 2011 roku Komisja Euro- ochrony odbiorców wrażliwych energii elektrycz-
pejska opublikowała „Mapę drogową dojścia do nej. Projekt nowej ustawy przewiduje między in-
gospodarki niskowęglowej w 2050 r.” oraz "Plan nymi wprowadzenie systemu bonifikat na zakup
działania w sprawie zwiększenia efektywności energii elektrycznej dla odbiorców w trudnej sytu-
energetycznej w UE". Akty te zawierają wytyczne acji materialnej.
dla Komisji Europejskiej, Parlamentu Europej-
skiego, Rady oraz rządów krajów członkowskich
dla kształtowania polityki energetycznej. Wyzna- 1 Ministerstwo Gospodarki, Prognoza zapotrzebowania na
czają tym samym podstawowe cele oraz kierunki paliwa i energię do 2030 roku
2 Konferencja „Cel: Polska – lider w dziedzinie CCS. Jak go
rozwoju sektora energetycznego w najbliższych osiągnąć?”, www.demoseuropa.eu, marzec 2011
latach. Wprowadzone przez Komisję Europejską 3 Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odna-
wialnych, listopad 2010
w 2010 r. i w pierwszych miesiącach 2011 r. akty, 4 IS BusinessWire, styczeń 2011
potwierdzają dążenia Unii Europejskiej do po- 5 IntelliNews, Polish Utilities Sector Report, grudzień 2010
6 www.ec.europa.eu/eu2020
nownego określenia zasad prowadzonej polityki 7 Dyrektywa Rady Unii Europejskiej 2003/96/WE z 27 paź-
energetycznej. dziernika 2003 r. (dyrektywa energetyczna)
8 www.mg.gov.pl
Pojawienie się nowych przepisów unijnych wyma- 9 Mniejsze wpływy zielonych certyfikatów, Rzeczpospolita,
ga zmian w polskich regulacjach prawnych. Z tego listopad 2010
10 A. Kulińska, J. Czech, Zmiana prawa energetycznego w
powodu w 2011 roku można oczekiwać noweliza- zakresie procedury przyłączeniowej - co dalej z rozpoczętymi
cji wielu istotnych ustaw. Nowe przepisy wprowa- inwestycjami?, Stowarzyszenie Energii Odnawialnej,
dzone zostaną między innymi do ustawy Prawo www.seo.org.pl
11 P. Wittman, Koniec eldorado dla budowy wiatraków,
Energetyczne, w celu dostosowania polskich regu- www.rp.pl
lacji do III Pakietu Liberalizacyjnego Unii Euro- 12 Budownictwo energetyczne w Polsce w 2011 roku, PMR
Publications, 2011
pejskiej. Rząd przygotowuje również nową ustawę
o odnawialnych źródłach energii, zmieniającą ich
dotychczasowe zasady wspierania. Według no-
wych zasad wsparcie OZE uzależnione będzie
między innymi od rodzaju nośnika energii, zainsta-
lowanej mocy oraz daty rozpoczęcia pracy urzą-
dzenia. Ponadto na podstawie ustawy o efektyw-
ności energetycznej, wprowadzone zostaną nowe
świadectwa pochodzenia, tzw. białe certyfikaty,
nakładające na przedsiębiorstwa nowe obowiązki
związane z oszczędnością energii. Zmianie ulegną
także przepisy regulujące system handlu uprawnie-
niami do emisji gazów cieplarnianych. Pojawią się
nowe zasady obrotu uprawnieniami oraz nowe
reguły monitorowania i rozliczania emisji. Kolej-
nym nowym aktem prawnym, istotnym dla pol-
skiego rynku energetyki będzie specustawa o kory-
tarzach przesyłowych. Wprowadzone przez nią
przepisy mają znacznie ułatwić budowę infrastruk-
tury przesyłowej poprzez wprowadzenie znacz-
nych uproszczeń proceduralnych, skracających co
najmniej o połowę proces inwestycyjny między
Energetyka 2010 s. 23

26. Kontakt
Poznań
Grant Thornton Frąckowiak Sp. z o.o. Sp. k.
pl. Wiosny Ludów 2 pl. Wiosny Ludów 2
61-831 Poznań
61-831 Poznań www.gtfr.pl
T +48 61 85 09 200 NIP: 778-14-76-013, REGON: 301591100
F +48 61 85 09 201 Sąd Rejonowy Poznań - Nowe Miasto i Wilda
VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego
KRS: 369868
Warszawa
al. Jana Pawła II 15
00-828 Warszawa
T +48 22 20 54 800
F +48 22 20 54 801
Wrocław
ul. Włodkowica 21 lok 12
50-072 Wrocław
T +48 71 73 37 560
F +48 71 73 37 561
Katowice
Centrum Biurowe Francuska
ul. Francuska 34
40-028 Katowice
T +48 32 72 13 700
F +48 32 72 13 701
Kraków
ul. Kamieńskiego 51
30-653 Kraków
T +48 12 37 64 100
F +48 12 37 64 101
Energetyka 2010 24