SlideShare a Scribd company logo
Taqdimot ishi
Tayyorladi: O’ng’arov Diyorbek
 Viktor Franklning hayot yo‘li.
 Viktor Frankl — logoterapiya asoschisi.
 Logoterapiyaning mazmuni va uning usullari.
 Bugun biz tarixiy bir davr – xalqimiz o‘z
oldiga ezgu va ulug‘ maqsadlar qo‘yib, tinch-
osoyishta hayot kechirayotgan, avvalambor
o‘z kuch va imkoniyatlariga tayanib,
demokratik davlat va fuqarolik jamiyati
qurish yo‘lida ulkan natijalarni qo‘lga
kiritayotgan bir zamonda yashamoqdamiz.Biz
o‘z taqdirimizni o‘z qo‘limizga olib, taraqqiy
topgan davlatlar tajribasini hisobga olgan
holda, psixologiya sohasining rivojlanishida
ham tadqiqot va ushbu sohaga oid tarixiy
manbalarni o‘rgangan holda izlanishlar olib
borishimiz lozim.
 XX asr dunyo hamjamiyati uchun jahon urushlari tufayli
insonlar hayotini, turmush-tarzini larzaga solgan, ko‘plab
insonlarga talafot keltirgan eng mudhish voqealari bilan
ko‘z o‘ngimizda gavdalanadi. Shu o‘rinda Prezidentimiz
Shavkat Mirziyoyev aytganlaridek, “Odamlar urush
voqealari va oqibatlarini, tinchlik qadrini bilishi
kerak”.Viktor Frankl ham ana shunday urushlarning azob-
uqubatlarni boshdan kechirib , shunday ilojsiz vaziyatlarda
ham hayot uchun kurashdan to‘xtamasdan hayotda o‘z
o‘rnini topgan va shu bilan birga o‘zgalar hayotida ham
o‘zining psixologik terapiya usullari orqali insonlarni
hayotda ma’no topishiga yordam bergan psixologik
taraqqiyot namoyondalaridan biri hisoblanadi.
 Shavkat Mirziyoyevning 09.05.2020 yil Respublikamizdagi
Shon-sharaf muzeyining ochilish marosimida so’zlagan
nutqi.
 Viktor Frankl –1905-yil 26-martda tug‘ilgan va 1997-yil 2-
sentabrda Avstriyaning Vena shahrida vafot etgan.
 U hayoti davomida Sigmund Freydva Alfred Adler tomonidan
1930-yilda Vena Tibbiyot Instituti tibbiy darajasini oldi. 1940-
yildan 1942-yilgacha Rothschild kasalxonasining Nevrologiya
bo‘limining direktori, 1946-yildan esa 1970-yilgacha
Nevrologiyaning Vena poliklinikasi direktori edi.
 1942-yilda Frankl xotini, ota-onasi va boshqa oila a’zolari bilan
birga fashistlarning kontslageriga ko‘chirilgan. U 1942-yildan
1945-yilgacha bo‘lgan to‘rtta lagerda, shu jumladan,
“Auschwitz”da vaqt o‘tkazdi va uning o‘zidan boshqa oilasining
birorta a’zosi omon qolmadi. 1945-yilda Vena shahriga qaytib
keldi va lagerlarda o‘z vaqtida kuzatuvlar yozuvlari asosida
o‘zining nazariyalari haqida kitob chop etdi. Uning o‘limiga
qadar, “Insonning ma’nosini qidirish“ nomli kitobi 24 tilda nashr
etilgan.
 Nevrologiya va psixiatriya professori lavozimlarida Frankl 30 ta
kitob yozgan, 5 qit’ada 209 universitetda ma’ruza qilgan va
dunyodagi universitetlarning 29 nafar faxriy doktoranti unvonini
olgan.
 Dastlab u psixoanalizga juda qiziqqan bo‘lsa-da, 1925-yilda u Freyddan
uzoqlashdi. Uning yondashuvlari juda deterministik deb hisoblagan. U e‘tiborini
Alfred Adlerning “individual psixologiyasi” ga qaratdi. Keyinchalik u Rudolf
Allers va psixosomatik tibbiyot asoschisi Osvald Shvartsning tezislariga qiziqdi.
 Frankl har doim falsafaga, ayniqsa ekzistensializmga ixlosmand bo‘lgan.Shunga
qaramay, u nevrologiya va psixiatriyaga ixtisoslashgan tibbiyotni o‘rganishga
moyil edi. 1933-1937- yillarda u Vena universiteti psixologik klinikasida psixiatr
edi. 1939-yilda u Venadagi Rotshild kasalxonasida nevrologiya bo‘limining
boshlig‘i etib tayinlangan. U o‘z taqdirida tub burilish yasaguniga qadar o‘z
kasbida ustun bo‘lgan.ViktorFranklyaxudiybo‘lganvaAvstriyadayashagan.
Shusababliunatsizmtarqalishiningta’siriniyoshligidansezgan.Uningahvolitoboraxavflib
o‘libqoldi.
IkkinchiJahonurushiboshlangandauningukasiValterfashistlartomonidanasirgaolinib,
konslagergajo‘natildi.
 Keyinchalik uning singlisi Stella Meksikaga qochib ketdi.Viktor AQShdan viza so‘radi
va u qondirildi.Biroq, u ota-onasi va bemorlarning taqdiri haqida qayg‘urdi.
 O‘shanda u haddan tashqari muhim qaror qabul qildi. U buni shunday
izohladi:“Radioda marmar bo‘lagi bor edi. . . toshga ibroniycha xat yozilgan edi.
Otam menga bu xat amrlarning faqat bittasida, ya’ni to‘rtinchi amrda, “otangni va
onangni hurmat qil, sen va’da qilingan yurtda bo'lasan” deganini aytdi “.Shundan
so’ng, u Avstriyada qolishga va AQSh vizasini qaytarishga qaror qildi.
 Frankl V. Man aqlni qidirishda: To'plam: / Jamiyat. Ed. L.ya. Gazman. - m.: 1990
yilgacha. - 368 p.
 Franklning psixologiya maktabi Logoterapiya deb
nomlanadi va bugungi kunda ko‘plab psixiatrlar uning
usullaridan foydalanadilar. Uning nazariyalarida
odamlarning 3 o‘lchovi borligi ta’kidlanadi: badandagi yoki
jismoniy, aqliy va ma’naviy.Uning nuqtai nazari bo‘yicha,
psixologik muammolar ma’naviy o’lchovdagi kuchning
yetishmasligidan yoki hayotning ma’nosini aniqlashdan
kelib chiqadi, logoterapistlar uchun "ma‘noga bo‘lgan
iroda" hayotni davom ettirishga imkon beradi.Qanday qilib
ma‘no topamiz? Frankl va uning izdoshlarining fikriga ko'ra,
biz uchta yo‘lni tanlashimiz mumkin: yaratilish,
transsendental ta’sirchan tajriba va azob-uqubatlarga
munosabat.Birinchisi, ijodkorlik va ijodkorlik qadriyatlariga
mos keladi. Bu badiiy ijod qilish, yozish va h.k.
qobiliyatlari bilan bog‘liq, ikkinchisi tajriba, shaxslararo
o‘zaro ta’sir va hissiyotlarni boshdan kechirishga
asoslangan. Uchinchisi, munosabat muhimligini anglatadi
va azob-uqubatlarni yengish imkoniyatini taxmin qiladi.
 Viktor Frankl boshqalarga yetkazmoqchi bo‘lgan
xabar bu ruhiy buzilishlar azoblanishdan emas, balki
shu azobga berilgan ma’nodan kelib chiqadi.Uning
hayoti, shubhasiz, insonning har qanday vaziyatdan
yuqoriga ko‘tarilish qobiliyatining na’munasi edi.
 Frankning dastlabki ishi amaliy tadqiqotlar bilan
shug‘ullanar ekan, bu oxir-oqibatda klinik
samaradorlik tushunchalari va hisob-kitoblarini ishlab
chiqishni o‘z ichiga oladi. Boshqacha qilib aytganda,
Frankl ampirik tadqiqotlarga ishondi va buni
rag‘batlantirdi.
 Frankl usullari asosida o‘tkazilgan logoterapiyaga oid
izlanishlar bo‘yicha tizimli tekshiruvlar quyidagi
sohalarda yoki quyidagi sharoitlarda logoterapiya
bilan bog‘liq bo‘lgan oqibatlarga olib keldi:
 Hayotda ma’noning mavjudligi o‘rtasidagi munosabatlar,
hayotdagi ma’noni qidirib topish va hayotni qondirish, baxt
 Ruhiy kasalliklar bilan og‘rigan bemorlarning hayotdagi
tushunchasi
 Mantiqiy ma’no va ma’no mavjudligi mustahkamlik omili
sifatida qidiring
 Saraton kasalliklarida hayotdagi ma’no va o’z joniga qasd
qilish fikri o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlik
 Saratonga chalingan erta o‘smirlar uchun davolash
dasturining samaradorligi
 Bolalardagi depressiyaga qarshi logoterapiya samaradorligi
 Ishni tugatish , bo‘sh bo‘shliq sindromini kamaytirishda
logoterapiya samaradorligi
 Oilaviy baxtning nisbati
 Umumanolganda,
hayotningmazmuniyaxshiruhiysalomatlikbilanbog‘liqekanliginiisbotlovchid
alillarmavjud. Ushbu bilimlar fobias, og‘riq va aybdorlik, qayg‘u,
shizofreniya, ruhiy tushkunlik, giyohvand moddalarni suiste’mol qilish,
travmatik stress va xavotirlik kabi kasalliklar kabi sohalarda qo‘llanilishi
mumkin. Frankl ko‘plab kasalliklar yoki ruhiy salomatlik masalalari
ekzistensial anjumanni yashirgan va odamlar “mavjud bo‘lgan vakuum”
deb ataladigan ma’no yo’qligi bilan kurashganiga ishonishgan.
 Logoterapiyausullariningba’ziyangidavolashusullaribilano‘zarobog‘liqligi,
masalan, bilish-yurak-tomirterapiyasi (CBT)
yokiqabulvamajburiyatterapiyasi (ACT) . Shundayqilib,
logoterapiyaushbuxatti-
harakatlarvafikrgaasoslangandavolanishuchunqo‘shimchayondashuvbo‘lish
imumkin.
 Frankltanqidchilaridantashqariedi.Ba’zilar,
o‘zlariningpsixoterapiyabrendinitarg‘ibqilishuchunfashistlarninglagerlarid
ao‘zvaqtiniishlatishganinivaboshqalaruningqo‘llab-
quvvatlashiniAmerikaQo‘shmaShtatlaridagidiniyrahbarlarginatopgandekhis
qilishdi (aslida,
ubilanishlashuchunvazirlarvapastoralpsixologlarjalbqilgan).
 Shu tarzda, logoterapiya muammolarga har doim aniq yechim borligini va
terapevtni mijoz uchun bularni topish vazifasiga ega ekanligini
ta‘kidlaydi. Ammo, Franklning fikricha, logoterapiya bemorni ma‘suliyatni
o‘z zimmasiga olishga undaydi.Shunga qaramay, Franklning nazariyalarini
qo‘llashda, bemorni jarayonda qabul qiluvchi emas, balki ishtirokchi
bo‘lishi kerakligini ta’kidlash kerak.
 Frankl har bir odamning noyob va almashtirilmaydigan, deb
hisoblaydi.Frankl uning nazariyasi va terapiyasi asos bo‘lgan uchta asosiy
xususiyatga ishondi:
 1. Har bir inson sog‘lom yadroga ega.
 2. Odamlarning asosiy maqsadi - boshqalarni o'zlarining ichki resurslariga
o‘rgatish va ularga o‘z yadrolarini ishlatish uchun vositalarni taqdim
etishdir.
 3. Hayot maqsad va ma’noga ega, lekin bajarish yoki baxtga va’da
bermaydi.
 Frankl ishonishicha, azob-uqubatlarni muvaffaqiyat va muvaffaqiyatga
aylantirish mumkin edi. U aybni o'z-o'zidan yaxshiroq o'zgartirish va
hayotni o'tkazishni mas'uliyatli harakat qilish imkoniyati sifatida ko'rish
imkoniyati sifatida ko'rdi.
 Viktor Frankl: tarjimaiholi, hayotningmazmuni, logoterapiya,
xissalarhttps://uz.warbletoncouncil.org/viktor-frankl-4421
 "Logos" so‘zi yunoncha so‘z ma’nosini beradi va logoterapiya
kasalga hayotda shaxsiy ma’no topishga yordam beradi. Frankl
“Insonning ma’nosini qidirish” mavzusidagi nazariyani qisqacha
ta’riflaydi.Psixolog-logoterapevtlar bu vazifani odamlarga
yo‘qolgan ma’nolarni topish yoki yangilarini yaratishga yordam
berish vazifasi deb bilishadi.Nevrozlarni davolashda logoterapiya
juda yaxshi tasdiqlangan.
 Bir qadam oldinga qarab, logoterapiya hayotning ma’nosini uch
xil yo‘l bilan topishi mumkinligini taklif qiladi:
 1.Biror ishni bajarish orqali.
 2.Biror narsalarni boshdan kechirish yoki biror kishiga duch
kelsangiz.
 3.Muqarrar azoblarga duch keladigan munosabatimiz bilan.
 Ko‘pincha logoterapiya asosiy tamoyillarini tushuntirish uchun
berilgan misol Franklning xotini yo‘qolganidan keyin depressiyani
yengib o‘tishga harakat qiladigan keksa umumiy amaliyotchi bilan
uchrashuvi haqida hikoya qiladi.
 Logoterapiya yuqorida sanab o‘tilgan narsalarni izlashning asosiy
konstruktsiyalari va usullari bilan chambarchas bog‘liq bo‘lgan
oltita asosiy taxminni o‘z ichiga oladi:
 1. tan, aql va ruh
 Inson - tananing ( soma ), aqliy ( ruh ) va ruhdan ( noos ) iborat
bo'lgan shaxs. Frankl bizning tanamiz va aqlimiz borligini
ta‘kidladi, lekin ruh biz yoki mohiyatimiz. Franklning nazariyasi
din yoki ilohiyotga asoslanmaganiga e‘tibor bering, ammo
ko'pincha bunga parallel edi.
 2. Hayot hamma sharoitlarda ma’noni anglatadi
 Frankl, hayotning har qanday sharoitda, xatto eng baxtsiz
bo‘lganlarni ham anglashiga ishonardi. Bu shuni anglatadiki,
vaziyatlar ob’ektiv ravishda qo‘rqinchli ko‘rinishda bo‘lsa ham,
mazmunga ega bo‘lgan yuqori darajadagi tartib bor.
 3. Insonlar ma’nosini bilishadi
 Logoterapiya odamlarning ma’no-irodasiga ega ekanini anglatadi,
ya‘ni ma‘no yashash va harakat uchun bizning asosiy motivimiz
bo'lib, azob va azob-uqubatlarga dosh berishga imkon beradi. Bu
kuch-qudratga erishish uchun xohishdan farqli ravishda qaraladi.
 4. Qabul qilish erkinligi
 Frankl, har qanday sharoitda, odamlar ma’nosini
topish uchun xohish erkinligiga erishish erkinligiga
ega ekanligini ta’kidlaydi. Bu uning og‘riq va azob-
uqubatlar tajribasiga asoslangan va u o‘zgarmaydigan
vaziyatda uning nuqtai nazarini tanlaydi.
 5. Momentning ma’nosi
 Beshinchi taxmin, qarorlarning mazmunli bo‘lishi
uchun, odamlar kundalik hayot talablariga
jamiyatning qadriyatlariga yoki vijdonlariga mos
keladigan tarzda javob berishlari kerakligini
ta’kidlaydi.
 6. Shaxslar noyobdir
 Frankl har bir odamning noyob va
almashtirilmaydigan, deb hisoblaydi.

More Related Content

What's hot

Aim of my life
Aim of my lifeAim of my life
Aim of my life
Amartya chandra
 
Subhash chandra bose
Subhash chandra boseSubhash chandra bose
Subhash chandra bose
RUSHIT PATEL
 
C.v. raman the great indian physicist
C.v. raman  the great indian physicistC.v. raman  the great indian physicist
C.v. raman the great indian physicist
GreeshmaHarish
 
Making of the indian constitution
Making of the indian constitutionMaking of the indian constitution
Making of the indian constitution
Hitesh Singh
 
PPT ON REPUBLIC DAY OF INDIA
PPT ON REPUBLIC DAY OF INDIAPPT ON REPUBLIC DAY OF INDIA
PPT ON REPUBLIC DAY OF INDIA
Subrahmanya .K.P
 
Chandrasekhara Venkata Raman
Chandrasekhara Venkata RamanChandrasekhara Venkata Raman
Chandrasekhara Venkata Raman
ErkamDoan
 
Engineers day 15092015- Nihal Ahmed
Engineers day 15092015- Nihal AhmedEngineers day 15092015- Nihal Ahmed
Engineers day 15092015- Nihal Ahmed
Nihal Ahmed Shaikh
 
Subhash Chandra Bose
Subhash Chandra Bose Subhash Chandra Bose
Subhash Chandra Bose
ManjushreeKNaik
 
Ppt of history
Ppt of historyPpt of history
Ppt of history
PRASHANT Singh
 
National science day 2015 ppt
National science day 2015 pptNational science day 2015 ppt
National science day 2015 ppt
DrArvind Mishra
 
PPT ON Srinivasa ramanujan
PPT ON Srinivasa ramanujanPPT ON Srinivasa ramanujan
PPT ON Srinivasa ramanujan
DEV YADAV
 
Presidents
PresidentsPresidents
Presidents
Kohila balamurugan
 
Sachin Tendulkar Biography
Sachin Tendulkar BiographySachin Tendulkar Biography
Sachin Tendulkar Biography
Rajdeep Chauhan
 
Sir cv raman
Sir cv ramanSir cv raman
Sir cv raman
vidhya vijayakumar
 
Class 6 PowerPoint Slides
Class 6 PowerPoint SlidesClass 6 PowerPoint Slides
Class 6 PowerPoint Slides
Robert Croker
 
Famous indian personalities
Famous indian personalitiesFamous indian personalities
Famous indian personalities
akash chhabra
 
Netaji subhash chandra bose ppt
Netaji subhash chandra bose pptNetaji subhash chandra bose ppt
Netaji subhash chandra bose ppt
tominerikatt
 
Indian awards presentation
Indian awards presentationIndian awards presentation
Indian awards presentation
Rahesh Sutariya
 
Sardar Vallabhbhai Patel
Sardar Vallabhbhai PatelSardar Vallabhbhai Patel
Sardar Vallabhbhai Patel
NikhilRai62
 
Swami Vivekananda History.ppt
Swami Vivekananda History.pptSwami Vivekananda History.ppt
Swami Vivekananda History.ppt
Shama
 

What's hot (20)

Aim of my life
Aim of my lifeAim of my life
Aim of my life
 
Subhash chandra bose
Subhash chandra boseSubhash chandra bose
Subhash chandra bose
 
C.v. raman the great indian physicist
C.v. raman  the great indian physicistC.v. raman  the great indian physicist
C.v. raman the great indian physicist
 
Making of the indian constitution
Making of the indian constitutionMaking of the indian constitution
Making of the indian constitution
 
PPT ON REPUBLIC DAY OF INDIA
PPT ON REPUBLIC DAY OF INDIAPPT ON REPUBLIC DAY OF INDIA
PPT ON REPUBLIC DAY OF INDIA
 
Chandrasekhara Venkata Raman
Chandrasekhara Venkata RamanChandrasekhara Venkata Raman
Chandrasekhara Venkata Raman
 
Engineers day 15092015- Nihal Ahmed
Engineers day 15092015- Nihal AhmedEngineers day 15092015- Nihal Ahmed
Engineers day 15092015- Nihal Ahmed
 
Subhash Chandra Bose
Subhash Chandra Bose Subhash Chandra Bose
Subhash Chandra Bose
 
Ppt of history
Ppt of historyPpt of history
Ppt of history
 
National science day 2015 ppt
National science day 2015 pptNational science day 2015 ppt
National science day 2015 ppt
 
PPT ON Srinivasa ramanujan
PPT ON Srinivasa ramanujanPPT ON Srinivasa ramanujan
PPT ON Srinivasa ramanujan
 
Presidents
PresidentsPresidents
Presidents
 
Sachin Tendulkar Biography
Sachin Tendulkar BiographySachin Tendulkar Biography
Sachin Tendulkar Biography
 
Sir cv raman
Sir cv ramanSir cv raman
Sir cv raman
 
Class 6 PowerPoint Slides
Class 6 PowerPoint SlidesClass 6 PowerPoint Slides
Class 6 PowerPoint Slides
 
Famous indian personalities
Famous indian personalitiesFamous indian personalities
Famous indian personalities
 
Netaji subhash chandra bose ppt
Netaji subhash chandra bose pptNetaji subhash chandra bose ppt
Netaji subhash chandra bose ppt
 
Indian awards presentation
Indian awards presentationIndian awards presentation
Indian awards presentation
 
Sardar Vallabhbhai Patel
Sardar Vallabhbhai PatelSardar Vallabhbhai Patel
Sardar Vallabhbhai Patel
 
Swami Vivekananda History.ppt
Swami Vivekananda History.pptSwami Vivekananda History.ppt
Swami Vivekananda History.ppt
 

Frankl va logoterapiya.pptx

  • 2.  Viktor Franklning hayot yo‘li.  Viktor Frankl — logoterapiya asoschisi.  Logoterapiyaning mazmuni va uning usullari.
  • 3.  Bugun biz tarixiy bir davr – xalqimiz o‘z oldiga ezgu va ulug‘ maqsadlar qo‘yib, tinch- osoyishta hayot kechirayotgan, avvalambor o‘z kuch va imkoniyatlariga tayanib, demokratik davlat va fuqarolik jamiyati qurish yo‘lida ulkan natijalarni qo‘lga kiritayotgan bir zamonda yashamoqdamiz.Biz o‘z taqdirimizni o‘z qo‘limizga olib, taraqqiy topgan davlatlar tajribasini hisobga olgan holda, psixologiya sohasining rivojlanishida ham tadqiqot va ushbu sohaga oid tarixiy manbalarni o‘rgangan holda izlanishlar olib borishimiz lozim.
  • 4.  XX asr dunyo hamjamiyati uchun jahon urushlari tufayli insonlar hayotini, turmush-tarzini larzaga solgan, ko‘plab insonlarga talafot keltirgan eng mudhish voqealari bilan ko‘z o‘ngimizda gavdalanadi. Shu o‘rinda Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev aytganlaridek, “Odamlar urush voqealari va oqibatlarini, tinchlik qadrini bilishi kerak”.Viktor Frankl ham ana shunday urushlarning azob- uqubatlarni boshdan kechirib , shunday ilojsiz vaziyatlarda ham hayot uchun kurashdan to‘xtamasdan hayotda o‘z o‘rnini topgan va shu bilan birga o‘zgalar hayotida ham o‘zining psixologik terapiya usullari orqali insonlarni hayotda ma’no topishiga yordam bergan psixologik taraqqiyot namoyondalaridan biri hisoblanadi.  Shavkat Mirziyoyevning 09.05.2020 yil Respublikamizdagi Shon-sharaf muzeyining ochilish marosimida so’zlagan nutqi.
  • 5.  Viktor Frankl –1905-yil 26-martda tug‘ilgan va 1997-yil 2- sentabrda Avstriyaning Vena shahrida vafot etgan.  U hayoti davomida Sigmund Freydva Alfred Adler tomonidan 1930-yilda Vena Tibbiyot Instituti tibbiy darajasini oldi. 1940- yildan 1942-yilgacha Rothschild kasalxonasining Nevrologiya bo‘limining direktori, 1946-yildan esa 1970-yilgacha Nevrologiyaning Vena poliklinikasi direktori edi.  1942-yilda Frankl xotini, ota-onasi va boshqa oila a’zolari bilan birga fashistlarning kontslageriga ko‘chirilgan. U 1942-yildan 1945-yilgacha bo‘lgan to‘rtta lagerda, shu jumladan, “Auschwitz”da vaqt o‘tkazdi va uning o‘zidan boshqa oilasining birorta a’zosi omon qolmadi. 1945-yilda Vena shahriga qaytib keldi va lagerlarda o‘z vaqtida kuzatuvlar yozuvlari asosida o‘zining nazariyalari haqida kitob chop etdi. Uning o‘limiga qadar, “Insonning ma’nosini qidirish“ nomli kitobi 24 tilda nashr etilgan.  Nevrologiya va psixiatriya professori lavozimlarida Frankl 30 ta kitob yozgan, 5 qit’ada 209 universitetda ma’ruza qilgan va dunyodagi universitetlarning 29 nafar faxriy doktoranti unvonini olgan.
  • 6.  Dastlab u psixoanalizga juda qiziqqan bo‘lsa-da, 1925-yilda u Freyddan uzoqlashdi. Uning yondashuvlari juda deterministik deb hisoblagan. U e‘tiborini Alfred Adlerning “individual psixologiyasi” ga qaratdi. Keyinchalik u Rudolf Allers va psixosomatik tibbiyot asoschisi Osvald Shvartsning tezislariga qiziqdi.  Frankl har doim falsafaga, ayniqsa ekzistensializmga ixlosmand bo‘lgan.Shunga qaramay, u nevrologiya va psixiatriyaga ixtisoslashgan tibbiyotni o‘rganishga moyil edi. 1933-1937- yillarda u Vena universiteti psixologik klinikasida psixiatr edi. 1939-yilda u Venadagi Rotshild kasalxonasida nevrologiya bo‘limining boshlig‘i etib tayinlangan. U o‘z taqdirida tub burilish yasaguniga qadar o‘z kasbida ustun bo‘lgan.ViktorFranklyaxudiybo‘lganvaAvstriyadayashagan. Shusababliunatsizmtarqalishiningta’siriniyoshligidansezgan.Uningahvolitoboraxavflib o‘libqoldi. IkkinchiJahonurushiboshlangandauningukasiValterfashistlartomonidanasirgaolinib, konslagergajo‘natildi.  Keyinchalik uning singlisi Stella Meksikaga qochib ketdi.Viktor AQShdan viza so‘radi va u qondirildi.Biroq, u ota-onasi va bemorlarning taqdiri haqida qayg‘urdi.  O‘shanda u haddan tashqari muhim qaror qabul qildi. U buni shunday izohladi:“Radioda marmar bo‘lagi bor edi. . . toshga ibroniycha xat yozilgan edi. Otam menga bu xat amrlarning faqat bittasida, ya’ni to‘rtinchi amrda, “otangni va onangni hurmat qil, sen va’da qilingan yurtda bo'lasan” deganini aytdi “.Shundan so’ng, u Avstriyada qolishga va AQSh vizasini qaytarishga qaror qildi.  Frankl V. Man aqlni qidirishda: To'plam: / Jamiyat. Ed. L.ya. Gazman. - m.: 1990 yilgacha. - 368 p.
  • 7.  Franklning psixologiya maktabi Logoterapiya deb nomlanadi va bugungi kunda ko‘plab psixiatrlar uning usullaridan foydalanadilar. Uning nazariyalarida odamlarning 3 o‘lchovi borligi ta’kidlanadi: badandagi yoki jismoniy, aqliy va ma’naviy.Uning nuqtai nazari bo‘yicha, psixologik muammolar ma’naviy o’lchovdagi kuchning yetishmasligidan yoki hayotning ma’nosini aniqlashdan kelib chiqadi, logoterapistlar uchun "ma‘noga bo‘lgan iroda" hayotni davom ettirishga imkon beradi.Qanday qilib ma‘no topamiz? Frankl va uning izdoshlarining fikriga ko'ra, biz uchta yo‘lni tanlashimiz mumkin: yaratilish, transsendental ta’sirchan tajriba va azob-uqubatlarga munosabat.Birinchisi, ijodkorlik va ijodkorlik qadriyatlariga mos keladi. Bu badiiy ijod qilish, yozish va h.k. qobiliyatlari bilan bog‘liq, ikkinchisi tajriba, shaxslararo o‘zaro ta’sir va hissiyotlarni boshdan kechirishga asoslangan. Uchinchisi, munosabat muhimligini anglatadi va azob-uqubatlarni yengish imkoniyatini taxmin qiladi.
  • 8.  Viktor Frankl boshqalarga yetkazmoqchi bo‘lgan xabar bu ruhiy buzilishlar azoblanishdan emas, balki shu azobga berilgan ma’nodan kelib chiqadi.Uning hayoti, shubhasiz, insonning har qanday vaziyatdan yuqoriga ko‘tarilish qobiliyatining na’munasi edi.  Frankning dastlabki ishi amaliy tadqiqotlar bilan shug‘ullanar ekan, bu oxir-oqibatda klinik samaradorlik tushunchalari va hisob-kitoblarini ishlab chiqishni o‘z ichiga oladi. Boshqacha qilib aytganda, Frankl ampirik tadqiqotlarga ishondi va buni rag‘batlantirdi.  Frankl usullari asosida o‘tkazilgan logoterapiyaga oid izlanishlar bo‘yicha tizimli tekshiruvlar quyidagi sohalarda yoki quyidagi sharoitlarda logoterapiya bilan bog‘liq bo‘lgan oqibatlarga olib keldi:
  • 9.  Hayotda ma’noning mavjudligi o‘rtasidagi munosabatlar, hayotdagi ma’noni qidirib topish va hayotni qondirish, baxt  Ruhiy kasalliklar bilan og‘rigan bemorlarning hayotdagi tushunchasi  Mantiqiy ma’no va ma’no mavjudligi mustahkamlik omili sifatida qidiring  Saraton kasalliklarida hayotdagi ma’no va o’z joniga qasd qilish fikri o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlik  Saratonga chalingan erta o‘smirlar uchun davolash dasturining samaradorligi  Bolalardagi depressiyaga qarshi logoterapiya samaradorligi  Ishni tugatish , bo‘sh bo‘shliq sindromini kamaytirishda logoterapiya samaradorligi  Oilaviy baxtning nisbati
  • 10.  Umumanolganda, hayotningmazmuniyaxshiruhiysalomatlikbilanbog‘liqekanliginiisbotlovchid alillarmavjud. Ushbu bilimlar fobias, og‘riq va aybdorlik, qayg‘u, shizofreniya, ruhiy tushkunlik, giyohvand moddalarni suiste’mol qilish, travmatik stress va xavotirlik kabi kasalliklar kabi sohalarda qo‘llanilishi mumkin. Frankl ko‘plab kasalliklar yoki ruhiy salomatlik masalalari ekzistensial anjumanni yashirgan va odamlar “mavjud bo‘lgan vakuum” deb ataladigan ma’no yo’qligi bilan kurashganiga ishonishgan.  Logoterapiyausullariningba’ziyangidavolashusullaribilano‘zarobog‘liqligi, masalan, bilish-yurak-tomirterapiyasi (CBT) yokiqabulvamajburiyatterapiyasi (ACT) . Shundayqilib, logoterapiyaushbuxatti- harakatlarvafikrgaasoslangandavolanishuchunqo‘shimchayondashuvbo‘lish imumkin.  Frankltanqidchilaridantashqariedi.Ba’zilar, o‘zlariningpsixoterapiyabrendinitarg‘ibqilishuchunfashistlarninglagerlarid ao‘zvaqtiniishlatishganinivaboshqalaruningqo‘llab- quvvatlashiniAmerikaQo‘shmaShtatlaridagidiniyrahbarlarginatopgandekhis qilishdi (aslida, ubilanishlashuchunvazirlarvapastoralpsixologlarjalbqilgan).
  • 11.  Shu tarzda, logoterapiya muammolarga har doim aniq yechim borligini va terapevtni mijoz uchun bularni topish vazifasiga ega ekanligini ta‘kidlaydi. Ammo, Franklning fikricha, logoterapiya bemorni ma‘suliyatni o‘z zimmasiga olishga undaydi.Shunga qaramay, Franklning nazariyalarini qo‘llashda, bemorni jarayonda qabul qiluvchi emas, balki ishtirokchi bo‘lishi kerakligini ta’kidlash kerak.  Frankl har bir odamning noyob va almashtirilmaydigan, deb hisoblaydi.Frankl uning nazariyasi va terapiyasi asos bo‘lgan uchta asosiy xususiyatga ishondi:  1. Har bir inson sog‘lom yadroga ega.  2. Odamlarning asosiy maqsadi - boshqalarni o'zlarining ichki resurslariga o‘rgatish va ularga o‘z yadrolarini ishlatish uchun vositalarni taqdim etishdir.  3. Hayot maqsad va ma’noga ega, lekin bajarish yoki baxtga va’da bermaydi.  Frankl ishonishicha, azob-uqubatlarni muvaffaqiyat va muvaffaqiyatga aylantirish mumkin edi. U aybni o'z-o'zidan yaxshiroq o'zgartirish va hayotni o'tkazishni mas'uliyatli harakat qilish imkoniyati sifatida ko'rish imkoniyati sifatida ko'rdi.  Viktor Frankl: tarjimaiholi, hayotningmazmuni, logoterapiya, xissalarhttps://uz.warbletoncouncil.org/viktor-frankl-4421
  • 12.  "Logos" so‘zi yunoncha so‘z ma’nosini beradi va logoterapiya kasalga hayotda shaxsiy ma’no topishga yordam beradi. Frankl “Insonning ma’nosini qidirish” mavzusidagi nazariyani qisqacha ta’riflaydi.Psixolog-logoterapevtlar bu vazifani odamlarga yo‘qolgan ma’nolarni topish yoki yangilarini yaratishga yordam berish vazifasi deb bilishadi.Nevrozlarni davolashda logoterapiya juda yaxshi tasdiqlangan.  Bir qadam oldinga qarab, logoterapiya hayotning ma’nosini uch xil yo‘l bilan topishi mumkinligini taklif qiladi:  1.Biror ishni bajarish orqali.  2.Biror narsalarni boshdan kechirish yoki biror kishiga duch kelsangiz.  3.Muqarrar azoblarga duch keladigan munosabatimiz bilan.  Ko‘pincha logoterapiya asosiy tamoyillarini tushuntirish uchun berilgan misol Franklning xotini yo‘qolganidan keyin depressiyani yengib o‘tishga harakat qiladigan keksa umumiy amaliyotchi bilan uchrashuvi haqida hikoya qiladi.
  • 13.  Logoterapiya yuqorida sanab o‘tilgan narsalarni izlashning asosiy konstruktsiyalari va usullari bilan chambarchas bog‘liq bo‘lgan oltita asosiy taxminni o‘z ichiga oladi:  1. tan, aql va ruh  Inson - tananing ( soma ), aqliy ( ruh ) va ruhdan ( noos ) iborat bo'lgan shaxs. Frankl bizning tanamiz va aqlimiz borligini ta‘kidladi, lekin ruh biz yoki mohiyatimiz. Franklning nazariyasi din yoki ilohiyotga asoslanmaganiga e‘tibor bering, ammo ko'pincha bunga parallel edi.  2. Hayot hamma sharoitlarda ma’noni anglatadi  Frankl, hayotning har qanday sharoitda, xatto eng baxtsiz bo‘lganlarni ham anglashiga ishonardi. Bu shuni anglatadiki, vaziyatlar ob’ektiv ravishda qo‘rqinchli ko‘rinishda bo‘lsa ham, mazmunga ega bo‘lgan yuqori darajadagi tartib bor.  3. Insonlar ma’nosini bilishadi  Logoterapiya odamlarning ma’no-irodasiga ega ekanini anglatadi, ya‘ni ma‘no yashash va harakat uchun bizning asosiy motivimiz bo'lib, azob va azob-uqubatlarga dosh berishga imkon beradi. Bu kuch-qudratga erishish uchun xohishdan farqli ravishda qaraladi.
  • 14.  4. Qabul qilish erkinligi  Frankl, har qanday sharoitda, odamlar ma’nosini topish uchun xohish erkinligiga erishish erkinligiga ega ekanligini ta’kidlaydi. Bu uning og‘riq va azob- uqubatlar tajribasiga asoslangan va u o‘zgarmaydigan vaziyatda uning nuqtai nazarini tanlaydi.  5. Momentning ma’nosi  Beshinchi taxmin, qarorlarning mazmunli bo‘lishi uchun, odamlar kundalik hayot talablariga jamiyatning qadriyatlariga yoki vijdonlariga mos keladigan tarzda javob berishlari kerakligini ta’kidlaydi.  6. Shaxslar noyobdir  Frankl har bir odamning noyob va almashtirilmaydigan, deb hisoblaydi.