Fake News and Data Journalism & Analysis - Σεμινάριο Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης EKΠΑ Δεκέμβριος 2018

1. Fake News and Data Analysis
Μέρος Α’
Σεμινάριο
Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης
EKΠΑ
Δεκέμβριος 2018
Αντρέας Παναγόπουλος
anemosnaftilos@gmail.com

2. Είδηση

3. Πληροφορίες
Τι
Ποιός
Πότε
Που
Γιατί

4. Δεδομένα (Data)
Τι
Ποιός
Πότε
Που
Γιατί
Φόνος
Μαχαίρι
Βιασμός
19χρονη
- Θύμα
19χρονος
-Ελληνας
22χρονος
-Αλβανός
Τετάρτη
30 Νοεμ.
2018
Ρόδος
Παραλία

5. Meta-Data
Τι
Ποιός
Πότε
Που
Γιατί
Φόνος
Μαχαίρι
Βιασμός
19χρονη
- Θύμα
19χρονος
-Ελληνας
22χρονος
-Αλβανός
Τετάρτη
30 Νοεμ.
2018
Ρόδος
Παραλία
Ημ/νία
Δημοσί
ευσης
Μέσο
Συντάκτης
Αναδημο
σιεύσεις

6. True news
Τι
Ποιός
Πότε
Που
Γιατί
Φόνος
Μαχαίρι
Βιασμός
19χρονη
- Θύμα
19χρονος
-Ελληνας
22χρονος
-Αλβανός
Τετάρτη
30 Νοεμ.
2018
Ρόδος
Παραλία
Ημ/νία
Δημοσί
ευσης
Μέσο
Συντάκτης
Αναδημο
σιεύσεις

7. Old news
Τι
Ποιός
Πότε
Που
Γιατί
Φόνος
Μαχαίρι
Βιασμός
19χρονη
- Θύμα
19χρονος
-Ελληνας
22χρονος
-Αλβανός
Τετάρτη
30 Νοεμ.
2018
Ρόδος
Παραλία
Ημ/νία
Δημοσί
ευσης
Μέσο
Συντάκτης
Αναδημο
σιεύσεις

8. Bad ή Fake news
Τι
Ποιός
Πότε
Που
Γιατί
Αυτοκτονία
Μαχαίρι
Βιασμός
19χρονη
- Θύμα
19χρονος
-Αλβανός
22χρονος
-Αλβανός
Τετάρτη
30 Νοεμ.
2018
Ρόδος
Παραλία
Ημ/νία
Δημοσί
ευσης
Μέσο
Συντάκτης
Αναδημο
σιεύσεις

9. Τι μπορεί συμβαίνει;
Ποιός
Πότε
Που
Γιατί
Αυτοκτονία
Ισχυρισμός
19χρονη
- Θύμα
19χρονος
-Αλβανός
22χρονος –
Αλβανός
Ισχυρισμός
Τετάρτη
30 Νοεμ.
2018
Ρόδος
Παραλία
Ημ/νία
Δημοσί
ευσης
Μέσο
Συντάκτης
Αναδημο
σιεύσεις
Λείπουν Δεδομένα
ΤιΒρέθηκε
δεμένη

10. Πολλές ειδήσεις

11. Άποψη (=Γνώση)
Άποψη

12. Μονομερής Άποψη
Άποψη

13. Λάθος Άποψη
Άποψη

14. Από τα Δεδομένα στη Γνώση

15. Από τα Λάθος Δεδομένα στη
Προκατάληψη

16. Υλικά Fake News
• Ελλιπή Δεδομένα
• Μίξη άσχετων
Δεδομένων
• Κατασκευασμένα
Δεδομένα
• Ισχυρισμοί
• Φήμες
• Μεταχρονολογήσεις
• Copy-Paste από
αναξιόπιστες πηγές

17. Στόχοι και αίτια Fake News
• Στόχοι
– “Δολοφονία Χαρακτήρα”
– Δημιουργία ή ενίσχυση
στερεοτύπων/προκαταλήψεων
– Clickbait
– Ισοπέδωση και γενική αμφισβήτηση
αντί για επιλογή και κριτική αντίληψη –
“Ολοι ίδιοι είμαστε”
– Επίταση της καχυποψίας στα Μέσα
Ενημέρωσης ή σε άλλες πηγές
ενημέρωσης
– Περισπασμός – Αντιπερισπασμός για
να αλλάξει η ατζέντα ή να τεθεί άλλη
– Οξυνση πόλωσης – Προετοιμασία
σύγκρουσης
– Εντέλει, ο επηρεασμός κοινής ή
ατομική γνώμης/αποφάσεων – και
άμεσα ή έμμεσα η υπονόμευση του
δημόσιου διαλόγου και της
δημοκρατίας.
• Αίτια
– Κακή Δημοσιογραφία
– Clickbate
– Αμορφωσιά
– Έλλειψη Κανόνων Δεοντολογίας
– Προκαταλήψεις
– Κοινωνική κρίση

18. Τι είναι fake news;
• Ενας αυστηρός ορισμός ονομάζει ως τέτοια
τις εξ’ ολοκλήρου και εξ’ υπαρχής
κατασκευασμένες ειδήσεις. Ταύτιση δηλαδή
με τα hoaxes (=απάτες)

19. Τι είναι fake news;
Ενας ανοιχτός ορισμός χωρίζει τα fake news σε κατηγορίες:
• Εξ’ ολοκλήρου κατασκευασμένες πληροφορίες – Γνωστές και ως hoaxes
• Πραγματικές offline απάτες (“Δωρεά” Τομ Χανκς – 28 Σεπτεμβρίου 2018 – Εμφανίστηκε σε μικρά
ενημερωτικά site)
• Φήμες («παρασκήνια», «κουτσομπολιά») κατευθυνόμενες ή αυθόρμητες
• Διαστρεβλωμένες ειδήσεις
• Μεταχρονολογημένες ειδήσεις (ο αστυνομικός που αργοπεθαίνει, ο κοσμηματοπώλης που δολοφονήθηκε
“δύο μέρες” πριν τη δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου)
• Ελλιπείς ως προς τις πληροφορίες ή εκτός πλαισίου, αποσπασματικές ειδήσεις (αυτό συμβαίνει κυρίως με
δηλώσεις) (“Λεφτά υπάρχουν!”)
• Μίγμα πραγματικών και «κατασκευασμένων» πληροφοριών
• Εκλαϊκευμένα ή παραλλαγμένα συμπεράσματα επιστημονικών ερευνών (Το 5% των βρετανίδων είχαν άμωμο
σύλληψη)
• Λάθος είδηση
• Λάθος αρχικού συντάκτη
• Κακή μετάφραση από ξένη πηγή – Κακή απόδοση από πρακτορείο ειδήσεων
• Δήλωση που εκλαμβάνεται ή αποδίδεται ως ντοκουμέντο/στοιχείο
• Θεωρίες συνομωσίας
• Σάτιρα – Προβοκάρισμα ή τρόλινγκ (Θάνατος Γαβρά – 30 Αυγούστου 2018 – Θάνατος Γκρίνσπαν πριν λίγες
ημέρες – Tomaso De Benedetti)
• Και η χειρότερη μορφή: Εκστρατεία παραπληροφόρησης με συνδυασμό πολλών εκ των παραπάνω. Με τρανταχτό
παράδειγμα τους “τεμπέληδες Ελληνες” που τους πληρώνουμε- Τα fakenews που έγιναν κυρίαρχο αφήγημα
στη Γερμανία (και όχι μόνο)

20. Τι είναι fake news;
Θα τολμήσω έναν τρίτο ορισμό των fake news:
• Fake news είναι οτιδήποτε από τις παραπάνω κατηγορίες
παρουσιάζεται (ή “βαφτίζεται”) είδηση είτε επειδή (ανα-
)μεταδίδεται από ένα μεγάλο ΜΜΕ είτε επειδή έχει
πραγματικές συνέπειες, δηλαδή πυροδοτεί πραγματικές
ειδήσεις: π.χ. καθορίζει τη στάση σημαντικού μέρους του
κοινωνικού συνόλου, γίνεται αφορμή για την κατάθεση
μίας ερώτησης στη Βουλή, οδηγεί στην διοργάνωση μίας
διαδήλωσης, οδηγεί στην επαγγελία κατηγορίας από
εισαγγελέα, οδηγεί σε μία αυτοκτονία κ.α. Επίσης, όταν
το μέγεθος της διάδοσής της την κάνει να εκλαμβάνεται
πλέον ως γεγονός για ικανό διάστημα χρόνου.

21. Τρεις Παραδοχές
Η πρώτη είναι να δεχτούμε ότι τα fake news δεν είναι ένα σύγχρονο φαινόμενο. Υπήρχαν από τους πρώτους ιστορικούς χρόνους.
• Η πρώτη ιστορικά καταγεγραμμένη ψευδής ιστορία είναι αυτή της νίκης του Ραμσή του Μεγάλου στη μάχη του Καντές το
1274 π.Χ. κατά των Χετταίων. Η μάχη κατέληξε σε αποχώρηση των Αιγυπτίων, με βαριές απώλειες και σε στρατηγική ήττα
τους, αφού αποχώρησαν χωρίς να καταλάβουν το οχυρό και μετά πρακτικά αποφάσισαν να παραχωρήσουν το
προτεκτοράτο τους της Αμορού στους Χετταίους.
• 1ος αιων. π.Χ. Ρώμη – Οκτάβιος – Λάσπη κατά του Μάρκου Αντώνιου. Ψεύτικη διαθήκη
• 2ος και 3ος αιών. μ.Χ. – Οι χριστιανοί «ήταν» κανίβαλοι
• 1475 – Πόλη του Τρεντ – Ιταλία. Οι Εβραίοι υποτίθεται δολοφόνησαν ένα νήπιο, τον Σιμονίνο. Μαζική εκκαθάρισή τους.
Δεκαπέντε κάηκαν στην πυρά. Ο Πάπας Σίξτος ο Δ’ προσπάθησε να την διαψεύσει αλλά ήταν αργά…
• 1439 – Τυπογραφία. Οι Ψευδείς Ειδήσεις περνούν στην ενημέρωση
• 17ος αιώνας. Κανάρς. Εντυπα σάτιρας και λίβελων
• 18ος αιώνας Γνωστός κατασκευαστής Ψευδών Ειδήσεων ο Βενιαμίν Φραγκλίνος: οι ινδιάνοι «παίρνουν τα σκάλπ των
λευκών» συνεργαζόμενοι με τον βασιλιά της Μ.Β. Γεώργιο Γ’
• Ξεχωριστή αξία στην ιστορία των fake news έχει η υπόθεση του Marc–Antoine Calas, γιου ενός Προτεστάντη εμπόρου στην
Τουλούζη ο οποίος αυτοκτόνησε σε ηλικία 22 χρόνων. Καθολικοί ακτιβιστές διάδωσαν τότε ότι ο νεαρός δολοφονήθηκε
από τον πατέρα του διότι δήθεν ήθελε να προσχωρήσει στον καθολικισμό. Ο πατέρας συνελήφθη με βάση τις ψεύτικες
κατηγορίες και βασανίστηκε. Ο Βολταίρος ερεύνησε την ιστορία, αποκάλυψε το ψέμα και έγραψε έναν λίβελο ο οποίος
ευαισθητοποίησε ακόμη και τον ίδιο τον Πάπα ο οποίος όμως δεν πρόλαβε να παρέμβει. Ο πατέρας εκτελέστηκε. Ο
θάνατός του όμως σήκωσε ένα κύμα αντιδράσεων κατά των fake news και υπήρξε σταθμός στην πορεία του Διαφωτισμού
προς την Γαλλική Επανάσταση.
• 19ος αιών. Κίτρινος Τύπος (Πούλιντζερ)
• 20ος αιών. Ορσον Γουέλς – Ο Πόλεμος των Κόσμων
• 21ος αιών. Fakenews online – “Επίσημη” χρήση της στην πολιτική επικοινωνία από τον υπεύθυνο της πρώτης φάσης της
προεκλογικής εκστρατείας του Ντόναλντ Τραμπ, Roger Stone. Οταν ο Stone πήγαινε ακόμη στο γυμνάσιο, συμμετείχε στην
εκστρατεία υπέρ του Κένεντι με αντίπαλο τον Νίξον. Κάποια μέρα διηγείται ότι μπήκε στην καφετέρια και φώναξε: «Ο
Νίξον είναι υπέρ του να κάνουμε μάθημα και τα Σάββατα!». Ηταν η πρώτη αλλά όχι η τελευταία φορά που χρησιμοποίησε
fake news… Ο ρόλος των fake news στην επιτυχία της προεκλογικής καμπάνιας του Τραμπ και της εκλογής του είναι
γνωστός.

22. Τρεις Παραδοχές
• Η δεύτερη παραδοχή είναι ότι όχι μόνο
υπήρχαν πάντοτε ως κοινωνικό/επικοινωνιακό
φαινόμενο αλλά και ότι ο καθένας από εμάς
έμαθε να τα πιστεύει από την εποχή που
αρχίζουμε να μπουσουλάμε. Ναι! Ο Αϊ-
Βασίλης είναι fakenews, τα δώρα τα φέρνει ο
μπαμπάς και η μαμά και το σπίτι μας δεν έχει
καν τζάκι και καμινάδα!

23. Τρεις Παραδοχές
• Η τρίτη παραδοχή είναι ότι η αποδοχή των fake news στηρίζεται
σε μια πολύ βασική λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου, έναν
μηχανισμό άμυνας απέναντι στο άγχος μπροστά στο άγνωστο ο
οποίος αποδέχεται, απορρίπτει, διαστρέφει, αναπλάθει τις
πληροφορίες τις οποίες δεχόμαστε με τρόπο ώστε να μην
απειλούν τα όσα ήδη θεωρούμε ως αληθή. Με άλλα λόγια, η
αποδοχή ή όχι των fake news εξαρτώνται από το μέγεθος των
προκαταλήψεών μας. Η λειτουργία αυτή ενισχύεται από την εξ’
απαλών ονύχων εκπαίδευση των παιδιών σε όλους τους
πολιτισμούς και όλες τις ιστορικές περιόδους να αποδέχονται
ψευδείς αφηγήσεις (π.χ. την ύπαρξη του Αϊ-Βασίλη).
• Και μία παρατήρηση που πάντοτε γινόταν αλλά ποτέ δεν είχε
μετρηθεί και που πλέον στηρίζεται και σε πολλές πρόσφατες
επιστημονικές έρευνες (με τελευταία αυτή του ΜΙΤ) είναι ότι τα
fake news διαδίδονται ταχύτερα (7 φορές) και σε μεγαλύτερη
έκταση από τις αληθινές ειδήσεις.

24. Μανδύες
• Για να γίνουν πιστευτά και να διαδωθούν ευρύτερα, τα
fakenews ενδύονται τους μανδύες:
– Της Είδησης και ακόμη καλύτερα της ΕΚΤΑΚΤΗΣ είδησης
(“Βόμβα” – “Σοκ”)
– Της Αποψης
– Της Ερευνας
– Της Προειδοποίησης ή Υπενθύμισης (ανύπαρκτου ή άσχετου
γεγονότος) – Τέτοιες είναι η ανακοινώσεις για επικείμενο
χακάρισμα λογαριασμών αν δεν κάνεις όσα σου λέει το κείμενο
– Της εμπιστευτικής και αποκλειστικής ενημέρωσης
– Της φιλικής πληροφορίας
– Του χαβαλέ (“Στείλε το σε δέκα φίλους σου αλλιώς θα καεί το
φαγητό σου”)
– Πολύ συχνά και της πολιτικής δήλωσης

25. Κοινωνικοί και Ψυχολογικοί
Παράγοντες
• Οι προκαταλήψεις και η προδιάθεση αποδοχής οποιασδήποτε πληροφορίας ενισχύει την
εδραιωμένη άποψη μας ως ψυχολογική άμυνα απέναντι σε στρεσογόνους παράγοντες. Με
άλλα λόγια ακούμε και πιστεύουμε αυτά που θέλουμε να ακούσουμε και που ήδη
πιστεύουμε. Δεν είναι τυχαίο ότι το 100% των ενηλίκων χρηστών του facebook έχουν
πιστέψει τουλάχιστον μία ψεύτικη είδηση ενώ το 44% των ενηλίκων πίστεψαν το 40% των
ψεύτικων ειδήσεων που πέρασαν μπροστά από τα μάτια τους.
• Οι οικονομικές κρίσεις και ο πόλεμος κατά τη διάρκεια των οποίων ενισχύονται τόσο οι
μηχανισμοί προπαγάνδας όσο και η φημολογία, η σπερμολογία, το κουτσομπολιό.
• Τα συναισθήματα και κυρίως αυτά που θεριεύουν σε εποχές έντασης, σύγκρουσης ή κρίσης
(έκπληξη, φόβος, απέχθεια)
• Η χρήση των μηχανισμών προπαγάνδας (και κυρίως της “μονταζιέρας”) από πολιτικούς
φορείς, κρατικές οντότητες κτλ
• Η αναξιοπιστία των παραδοσιακών και κάποτε κυρίαρχων ΜΜΕ και της Δημοσιογραφίας.
• Δεν είναι τυχαίο το ότι η πλειονότητα των fake news είναι αντιδραστικά ή εκπορεύονται
από αντιδραστικά, συχνότατα ακροδεξιά κέντρα καθώς αυτά στηρίζονται σε βαθιές
προκαταλήψεις και συντηρητικά στερεότυπα αλλά και στην θεολογική αρχή του “πίστευε
και μη ερεύνα”.

26. Τριών ειδών προκαταλήψεις
• Προκαταλήψεις στο μυαλό μας
• Προκαταλήψεις και στερεότυπα στην
κοινωνία
• Προκαταλήψεις της μηχανής

27. Το modus operandi των fake news
Tο modus operandi των fake news είναι ένας συνδυασμός των τρόπων που
λειτουργούν η προπαγάνδα (και η διαφήμιση) από τη μία πλευρά και το
κουτσομπολιό, από την άλλη. Να θυμίσουμε:
• προπαγάνδα: 1. η συστηματική απόπειρα διάδοσης ιδεών, αντιλήψεων ή
απόψεων στον θρησκευτικό, πολιτικό, ιδεολογικό ή άλλο τομέα, που έχει
σκοπό να επηρεάσει την κοινή γνώμη και να την διαμορφώσει κατάλληλα,
μέσω της μεροληπτικής, στρεβλής ή ελλιπούς μετάδοσης πληροφοριών
και της παραπληροφόρησης 2. η διαστρέβλωση της αλήθειας
(Congregatio de Propaganda Fide → Επιτροπή για την Προώθηση της
Πίστης· ιδρύθηκε από τον Πάπα Γρηγόριο ΙΕ΄ το 1622 και είχε ως σκοπό
αφενός τη διάδοση του Χριστιανισμού σε περιοχές εκτός του
χριστιανικού κόσμου και αφετέρου την υπεράσπιση της ορθότητας της
πίστης σε μέρη όπου αμφισβητούνταν από την αίρεση)
• κουτσομπολιό (Gossip): 1. Το να συζητώ αργόσχολα ή σχολιάζω
(κακόβουλα ή και καλόβουλα) πράξεις ή ενέργειες άλλων ανθρώπων
(συνήθως απόντων) 2. διαδίδω (ανυπόστατες και συνήθως κακόβουλες)
φήμες (μπολεύω= τριγυρίζω, περιφέρομαι, περιπλανιέμαι)

28. Προπαγάνδα

29. Κουτσομπολιό

30. Από τα Λάθος Δεδομένα στη
Προκατάληψη

31. Αδόμητα Data

32. Χάος

33. Δομή μετά από μέτρηση…
– 16 Αλβανός
– 15 Ελληνας
– 15 Αθήνα
– 14 δολοφόνος
– 14 παραλία
– 13 στραγγαλισμός
– 13 μαχαίρι
– 12 λαθρομετανάστης
– 11 Αλεξανδρούπολη
– 11 φοιτήτρια
– 11 βιασμός
– 11 Ρόδος
– 10 ανθρωποκτονία

34. Δομή μετά από καταγραφή
Τι; Ποιος; Ποιος; Πότε; Που; Ημ/νία
δημοσίευσης ΜΜΕ Συντάκτης
Δολοφονία Φοιτήτρια Ελληνας 2/5/2017 Ρόδος 5/8/2017 BREAKING
NEWS
Τάδε
Ταδόπουλος
Βιασμός Φοιτήτρια Αλβανός 2/4/2018 Πάτρα 12/3/2017 Patra NEWS Τάδε
Ταδιάδης
Δολοφονία Γυναίκα Πακιστανός 5/8/2017 Λέσβος 8/8/2018 BREAKING
NEWS
Τάδε
Τάδογλου
Ληστεία Ανδρας Ελληνας 12/3/2015 Αθήνα 2/5/2018 Athens NEWS Τάδε
Ταδιάδης
Κακοποίηση Παιδί Ελληνας 8/8/2018 Αθήνα 2/4/2018 BREAKING
NEWS
Τάδε
Τάδογλου
Εμπρησμός Ανδρας Ελληνας 2/5/2017 Θεσσαλονίκη 5/8/2017 Creta NEWS Τάδε
Ταδιάδης
Βιασμός Παιδί Ελληνας 2/4/2018 Αθήνα 12/3/2017 BREAKING
NEWS
Τάδε
Ταδιάδης
Δολοφονία Γυναίκα Ρώσος 5/8/2017 Κόρινθος 8/8/2018 No More
NEWS
Τάδε
Ταδιάδης
Διάρρηξη Ανδρας Γεωργιανός 12/3/2017 Πάτρα 2/5/2018 BREAKING
NEWS
Τάδε
Ταδιάδης
Αυτοκτονία Ανδρας Ελληνας 8/8/2018 Κέρκυρα 5/8/2017 BREAKING
NEWS
Τάδε
Ταδόπουλος
Κακοποίηση Παιδί Ελληνας 2/5/2018 Αθήνα 12/3/2017 Late NEWS Τάδε
Ταδόπουλος

35. Data Journalism News
Δολοφονίες
7%
Βιασμοί
18%
Ληστείες
22%
Κακοποιήσεις
14%
Διαρρήξεις
28%
Αυτοκτονίες
11%
Εγκλήματα και Αυτοκτονίες
2017-2018
Ελληνες
44%
Αλβανοί
20%
Πακιστανοί
11%
Ρώσοι
7%
Γεωργιανοί
6%
Αλλοι
12%
Εθνικότητες Εγκληματιών 2017-
2018

36. Από τα Δεδομένα στη Γνώση, ξανά…

37. Και, ξανά…

38. Ωμά Δεδομένα
Id timeset twitter_type created_at lang friends_count followers_count real_name @skaigr <[2018-11-21T15:45:47.050Z, 2018-11-21T15:46:11.078Z, 2018-11-21T16:22:46.264Z, 2018-11-
22T11:02:04.478Z, 2018-11-22T11:09:35.319Z, 2018-11-22T11:11:03.282Z, 2018-11-22T11:14:56.157Z, 2018-11-22T11:17:26.214Z, 2018-11-22T11:19:37.246Z, 2018-11-22T11:25:18.564Z,
2018-11-22T11:50:06.059Z, 2018-11-22T11:55:37.729Z, 2018-11-22T12:05:08.203Z, 2018-11-22T12:27:36.952Z, 2018-11-22T14:45:23.434Z, 2018-11-22T14:52:12.123Z, 2018-11-
22T14:52:15.056Z, 2018-11-22T15:32:51.204Z, 2018-11-22T15:37:17.886Z, 2018-11-22T15:37:52.197Z, 2018-11-22T15:44:14.885Z, 2018-11-22T15:44:34.804Z, 2018-11-22T15:46:00.118Z,
2018-11-22T15:48:02.241Z, 2018-11-22T15:48:20.714Z, 2018-11-22T15:49:10.209Z, 2018-11-22T16:04:33.768Z, 2018-11-22T18:38:12.658Z, 2018-11-22T18:42:23.603Z, 2018-11-
22T18:50:37.641Z]> User Fri Nov 14 18:00:30 EET 2008 en 35 583668 SKAI.gr @atsipras <[2018-11-22T14:25:34.335Z, 2018-11-22T14:31:56.726Z, 2018-11-22T14:36:50.009Z, 2018-11-
22T14:37:01.240Z, 2018-11-22T14:52:30.724Z, 2018-11-22T15:01:44.644Z, 2018-11-22T15:16:37.470Z, 2018-11-22T15:40:14.921Z, 2018-11-22T15:45:35.109Z, 2018-11-22T15:53:06.970Z,
2018-11-22T16:02:08.649Z, 2018-11-22T18:41:56.759Z]> User Wed Jul 13 14:08:10 EEST 2011 en 173 517005 Alexis Tsipras @primeministergr <[2018-11-22T14:22:46.382Z, 2018-11-
22T14:31:56.726Z, 2018-11-22T14:36:22.878Z, 2018-11-22T14:36:35.352Z, 2018-11-22T14:39:25.542Z, 2018-11-22T14:42:26.812Z, 2018-11-22T14:44:02.594Z, 2018-11-22T14:50:05.009Z,
2018-11-22T14:51:11.454Z, 2018-11-22T14:52:15.056Z, 2018-11-22T14:53:11.848Z, 2018-11-22T14:56:44.695Z, 2018-11-22T15:03:42.766Z, 2018-11-22T15:04:15.924Z, 2018-11-
22T15:07:11.747Z, 2018-11-22T15:08:05.940Z, 2018-11-22T15:08:34.788Z, 2018-11-22T15:10:39.381Z, 2018-11-22T15:11:25.911Z, 2018-11-22T15:15:26.404Z, 2018-11-22T15:15:33.216Z,
2018-11-22T15:23:57.796Z, 2018-11-22T15:28:27.901Z, 2018-11-22T15:28:45.664Z, 2018-11-22T15:31:54.282Z, 2018-11-22T15:32:33.900Z, 2018-11-22T15:48:03.811Z, 2018-11-
22T15:50:04.948Z, 2018-11-22T15:52:26.728Z, 2018-11-22T15:55:13.167Z, 2018-11-22T15:58:37.146Z, 2018-11-22T16:00:27.836Z, 2018-11-22T16:01:27.257Z, 2018-11-22T16:07:33.190Z,
2018-11-22T18:41:03.477Z, 2018-11-22T18:45:36.208Z, 2018-11-22T18:47:55.047Z, 2018-11-22T18:48:56.170Z, 2018-11-22T18:50:37.641Z]> User Wed Jan 13 00:54:34 EET 2010 en 214
477028 Prime Minister GR @kathimerini_gr <[2018-11-22T11:57:01.663Z, 2018-11-22T12:06:20.385Z, 2018-11-22T12:07:15.147Z, 2018-11-22T12:15:07.719Z, 2018-11-22T14:18:44.664Z,
2018-11-22T14:18:58.623Z, 2018-11-22T14:18:58.624Z, 2018-11-22T14:24:17.927Z, 2018-11-22T14:24:23.064Z, 2018-11-22T14:24:30.720Z, 2018-11-22T14:24:32.672Z, 2018-11-
22T14:34:09.442Z, 2018-11-22T14:34:17.941Z, 2018-11-22T14:34:17.942Z, 2018-11-22T14:55:46.452Z, 2018-11-22T15:04:31.621Z, 2018-11-22T15:04:44.519Z, 2018-11-22T15:09:13.831Z,
2018-11-22T15:09:30.471Z, 2018-11-22T15:10:28.147Z, 2018-11-22T15:19:01.483Z, 2018-11-22T15:30:50.004Z, 2018-11-22T15:32:59.138Z, 2018-11-22T15:37:41.189Z, 2018-11-
22T15:39:29.265Z, 2018-11-22T15:39:50.107Z, 2018-11-22T15:42:00.367Z, 2018-11-22T15:42:10.067Z, 2018-11-22T15:52:34.336Z, 2018-11-22T15:57:54.352Z, 2018-11-22T15:59:34.717Z,
2018-11-22T18:38:45.902Z, 2018-11-22T18:43:13.455Z, 2018-11-22T18:51:57.260Z]> User Thu Sep 02 17:05:36 EEST 2010 en 372 328752 Ξ— ΞšΞ‘ΞšΞ—ΞšΞ•Ξ΅Ξ™ΞšΞ— @avucic <[2018-11-
21T16:18:44.396Z, 2018-11-21T16:18:44.397Z, 2018-11-21T17:52:20.222Z, 2018-11-21T17:52:20.223Z, 2018-11-21T17:53:33.579Z]> User Wed Aug 17 00:40:53 EEST 2011 en 678 274550
ΠšΠ»ΠµΠΊΡšΠ°Π½Π΄Π°Ρ€ Π’ΡƒΡ‡ΠΈΡ› @protothema <[2018-11-22T14:38:13.768Z, 2018-11-22T14:38:15.111Z, 2018-11-22T14:40:44.149Z, 2018-11-22T14:53:49.611Z, 2018-11-
22T15:08:00.759Z, 2018-11-22T15:08:00.760Z, 2018-11-22T18:45:03.595Z]> User Fri Mar 20 23:59:48 EET 2009 en 208 246898 protothema.gr @protagongr User Wed Sep 29 10:31:45
EEST 2010 en 203 211403 Protagon.gr @adonisgeorgiadi <[2018-11-21T15:42:31.091Z, 2018-11-21T15:42:31.094Z, 2018-11-21T15:42:31.095Z, 2018-11-21T15:42:38.188Z, 2018-11-
21T15:43:34.633Z, 2018-11-21T15:44:48.842Z, 2018-11-21T15:44:56.705Z, 2018-11-21T15:45:03.372Z, 2018-11-21T15:45:13.656Z, 2018-11-21T15:45:21.019Z, 2018-11-21T15:45:26.726Z,
2018-11-21T15:45:35.234Z, 2018-11-21T15:45:42.600Z, 2018-11-21T15:45:47.050Z, 2018-11-21T15:45:55.612Z, 2018-11-21T15:45:57.940Z, 2018-11-21T15:45:57.941Z, 2018-11-
21T15:46:11.078Z, 2018-11-21T15:50:58.701Z, 2018-11-21T15:52:49.636Z, 2018-11-21T15:56:38.693Z, 2018-11-21T15:56:54.214Z, 2018-11-21T15:59:19.092Z, 2018-11-21T16:06:30.520Z,
2018-11-21T16:15:12.763Z, 2018-11-21T16:18:34.541Z, 2018-11-21T16:19:35.113Z, 2018-11-21T16:19:35.114Z, 2018-11-21T16:19:45.039Z, 2018-11-21T16:20:19.174Z, 2018-11-
21T16:20:19.175Z, 2018-11-21T16:30:49.363Z, 2018-11-21T16:31:24.127Z, 2018-11-21T16:31:32.257Z, 2018-11-21T16:32:16.975Z, 2018-11-21T16:35:08.765Z, 2018-11-21T16:35:10.432Z,
2018-11-21T16:36:07.725Z, 2018-11-21T16:37:37.518Z, 2018-11-21T16:43:16.320Z, 2018-11-21T16:45:26.776Z, 2018-11-21T16:46:08.517Z, 2018-11-21T16:46:08.518Z, 2018-11-
21T16:47:40.166Z, 2018-11-21T16:47:40.167Z, 2018-11-21T16:47:40.168Z, 2018-11-21T16:47:43.943Z, 2018-11-21T16:47:43.944Z, 2018-11-21T16:47:43.945Z, 2018-11-21T16:47:43.946Z,
2018-11-21T16:47:46.038Z, 2018-11-21T16:49:56.654Z, 2018-11-21T16:50:05.777Z, 2018-11-21T16:53:57.954Z, 2018-11-21T16:55:36.960Z, 2018-11-21T16:59:51.372Z, 2018-11-
21T17:00:15.394Z, 2018-11-21T17:00:38.119Z, 2018-11-21T17:04:04.287Z, 2018-11-21T17:07:47.191Z, 2018-11-21T17:08:46.719Z, 2018-11-21T17:10:17.983Z, 2018-11-21T17:10:58.067Z,
2018-11-21T17:11:13.848Z, 2018-11-21T17:12:37.880Z, 2018-11-21T17:14:34.118Z, 2018-11-21T17:17:24.733Z, 2018-11-21T17:24:31.379Z, 2018-11-21T17:24:47.754Z, 2018-11-
21T17:24:57.692Z, 2018-11-21T17:25:31.269Z, 2018-11-21T17:26:58.768Z, 2018-11-21T17:27:48.305Z, 2018-11-21T17:29:20.190Z, 2018-11-21T17:29:37.412Z, 2018-11-21T17:30:05.974Z,
2018-11-21T17:30:47.898Z, 2018-11-21T17:38:23.809Z, 2018-11-21T17:42:55.824Z, 2018-11-21T17:44:10.084Z, 2018-11-21T17:46:01.709Z, 2018-11-21T17:47:31.864Z, 2018-11-
21T17:47:31.865Z, 2018-11-21T17:48:13.150Z, 2018-11-21T17:49:20.299Z, 2018-11-21T17:49:22.241Z, 2018-11-21T17:52:12.298Z, 2018-11-21T17:53:19.439Z, 2018-11-21T17:53:20.381Z,
2018-11-21T17:53:54.905Z, 2018-11-21T17:55:13.609Z, 2018-11-21T17:59:22.215Z, 2018-11-21T17:59:32.763Z, 2018-11-21T18:01:15.174Z, 2018-11-21T18:04:11.527Z, 2018-11-
21T18:06:30.705Z, 2018-11-21T18:08:06.897Z, 2018-11-21T18:08:43.759Z, 2018-11-21T18:09:34.719Z, 2018-11-21T18:09:39.483Z, 2018-11-21T18:09:39.484Z, 2018-11-21T18:09:45.980Z,
2018-11-21T18:09:45.981Z, 2018-11-21T18:09:55.754Z, 2018-11-21T18:09:55.755Z, 2018-11-21T18:11:42.653Z, 2018-11-21T18:13:46.819Z, 2018-11-21T18:14:26.363Z, 2018-11-
21T18:14:42.560Z, 2018-11-21T18:14:57.993Z, 2018-11-21T18:15:12.737Z, 2018-11-21T18:16:08.646Z, 2018-11-21T18:16:25.634Z, 2018-11-21T18:16:26.006Z, 2018-11-21T18:16:42.961Z,
2018-11-21T18:17:51.572Z, 2018-11-21T18:18:38.658Z, 2018-11-21T18:19:42.906Z, 2018-11-21T18:20:15.680Z, 2018-11-21T18:21:26.440Z, 2018-11-21T18:23:04.644Z, 2018-11-
21T18:25:01.100Z, 2018-11-21T18:27:00.602Z, 2018-11-22T11:02:23.787Z, 2018-11-22T11:02:51.133Z, 2018-11-22T11:09:56.797Z, 2018-11-22T11:12:00.205Z, 2018-11-22T11:12:00.206Z,
2018-11-22T11:12:06.040Z, 2018-11-22T11:12:06.041Z, 2018-11-22T11:17:20.106Z, 2018-11-22T11:17:20.107Z, 2018-11-22T11:17:20.108Z, 2018-11-22T11:29:36.729Z, 2018-11-
22T11:34:50.458Z, 2018-11-22T11:37:04.220Z, 2018-11-22T11:41:31.240Z, 2018-11-22T11:41:59.471Z, 2018-11-22T11:44:53.709Z, 2018-11-22T11:44:53.711Z, 2018-11-22T11:44:53.713Z,
2018-11-22T11:44:53.714Z, 2018-11-22T11:44:53.716Z, 2018-11-22T11:44:53.718Z, 2018-11-22T11:44:53.719Z, 2018-11-22T11:44:53.721Z, 2018-11-22T11:46:28.793Z, 2018-11-
22T11:50:05.427Z, 2018-11-22T11:50:58.018Z, 2018-11-22T11:54:42.551Z, 2018-11-22T11:54:42.552Z, 2018-11-22T11:54:42.553Z, 2018-11-22T11:54:42.554Z, 2018-11-22T11:54:42.555Z,
2018-11-22T11:54:51.475Z, 2018-11-22T11:54:51.476Z, 2018-11-22T11:54:51.477Z, 2018-11-22T11:54:51.478Z, 2018-11-22T11:54:51.479Z, 2018-11-22T11:54:51.480Z, 2018-11-
22T11:54:51.481Z, 2018-11-22T11:54:51.482Z, 2018-11-22T11:55:11.015Z, 2018-11-22T11:55:11.017Z, 2018-11-22T11:55:11.018Z, 2018-11-22T11:55:11.019Z, 2018-11-22T11:55:11.020Z,,
2018-11-22T16:04:53.948Z, 2018-11-22T16:05:00.267Z]> User Wed Nov 02 12:42:11 EET 2011 en 1600 70720 ΞšΞ―ΞΊΞΏΟ‚ Παππάς @ertsocial <[2018-11-22T14:52:12.123Z, 2018-11-
22T14:52:29.644Z, 2018-11-22T14:55:59.426Z, 2018-11-22T15:06:20.138Z]> User Fri May 13 15:38:05 EEST 2011 el 622 69557 ΕΡΤ Α.Ε.

39. Ωμά Δεδομένα

40. Social Data

41. Καθάρισμα και Δόμηση Δεδομένων

42. Καθάρισμα και Δόμηση Δεδομένων

43. Καθάρισμα και Δόμηση Δεδομένων

44. Δόμηση σε XLS

45. Sentiment

46. Εξόρυξη Sentiment

47. Απεικόνιση Sentiment

48. Χρονοσειρές

49. Χρονοσειρές

50. Χρονοσειρές

51. Χρονοσειρές

52. Μπορούμε να κάνουμε πρόβλεψη;
• Θα δούμε παρακάτω…