1. -EĞİTİM BİLİMLERİ-
GELIŞIM PSIKOLOJISI
DİL GELİŞİMİNDE FARKLI KURAMSAL YAKLAŞIMLAR
Davranışçı Görüş (Bihevyorist)
Davranışçılara göre dil, herhangi bir şeyin öğrenildiği gibi öğrenilir. Yani dilin kazanılmasında tekrar ve
pekiştirme önemlidir. Dilin kazanılmasında;
1.Pekiştirme (Ödül-ceza)
2.Tekraresastır.
Biyolojik Temelli Görüş (Chomsky, Lenneberg)
Dil gelişiminin temeli biyolojiktir ancak çevre g
koşullarından da bağımsız değildir. Dil gelişimini "5c
biyolojik ve psikolojik unsurlara bağlayan görüşlere y
psikolinguistik görüşler adı verilir. Dil gelişimi daha !=î
fazla olgunlaşmanın (biyolojik) etkisi altındadır. Bu &
kurama göre dilin kazanılmasında iki ana yapı esastır; ;j=
bunlar sırasıyla: ÎJf
2. Çağıldama-heceleme (6-12 ay):
Kullanılmayan seslerin yok olması ve ailenin kullandığı seslerin kullanılmaya başlanması. İlk kez bir kelime bir
nesnenin sembolü olarak kullanılır.
Tek sözcük (12-18 ay): Konuşmada kritik dönem. Tek kelimeyle çok şey anlatılmaya çalışılır. Tek sözcüklerin
anlamlı cümleler gibi kullanıldığı görülür. Mesela "mama?" "bana mama ver" ya da "bu mama mı?" anlamında
kullanılır.
Telegrafik konuşma (kelimelerin birleştirilmesi) (18-24 ay): Kelime hazinesi artar. Yaklaşık 200-250 kelime.
İki kelime bir cümle içinde sık sık kullanılır. Bir iki kelimeyle pek çok şey anlatılmaya çalışılır. Örneğin; "anne iş"
d^mekie "anne işe gitti" demek istemektedir.
İlk gramer süreci (24-60 ay): Gramer kurallarına uygun olacak cümieler (giderek daha karmaşıklaşan)
kullanılmaya başlanır.
1. Düşünsel (kavramsal) yapı: Önce kelimeler ve Jg
anlamları anlaşılır. 8
2. Yüzeysel yapı: Sözcüklerin kullanılması,
konuşma.
Sosyal Öğrenme Kuramı (A. Bandura) Dil
gelişimi, sosyal gelişim süreci içinde;
1.Gözlem
2.Taklit yoluyla gerçekleştirilir. Kısaca dil
kazanımının temeli modelalma6r.
PIAGET'YE GÖRE KONUŞMANIN EVRELERİ
■ Agulama (0-2 ay): ilk bir ayda ağlama
dışında belirli ses yok. Bilinçsizce ses
çıkarımı, o-u-n-g-m sesleri.
■ Babıldama (2-5 ay): Ünlü ve ünsüzlerin
birlikte çıkarılması, ba-da-ma gibi. Kendi
kendine sesler tekrar edilir.
3. -GELİŞİM PSİKOLOJİSİ.
ÇOZUMLU
KAVRAMA TESTİ Davranışçı yaklaşımcılara göre dil gelişimi üçerinde
9tkili olan iki ana etk9n bulunmaktadır. Bunlar; a-
Taklit, b-Pekiştirmedir. Çünkü çocuklar taklit yoluyla
1. Aşağıdakilerden hangisi dil gelişimini üzerinde günlük konuşma diline benz^r sesleri çıkarırlar.
etkili olan etmenlerden birisi değildir? Pekiştirme yoluyla da sesleri öğrenirler. Pekiştirilen
A)Cinsiyet sesleri daha çok çıkarırlar. Pekiştirilmeyen seslerin
B)Cinsellik sönmesi daha kolay olmaktadır.
C)Çevre Cevap A
D)Sosyo-ekonomik düzey
E) Bireysel farklılıklar
A, C, D ve seçeneklerinde verilen ifadeler dil gelişimi Dil gelişimi ile ilgili olarak aşağıda
üzerinde doğmdan etkisi bulunan faktörlerdir. Oysa verilen ifadelerden hangisi doğrudur?
B seçen^ğinde verilen ifadenin dil gelişimine A)Dil gelişimi törel gelişime paralel olarak ortaya
doğrudan etkisi bulunmamaktadır. çıkan bir gelişim alanıdır.
Cevap B B)Dil gelişimi "transfer" ve "öğrenme" kavramlanna
bağlı olarak ortaya çıkan bir gelişim alanıdır.
C)Dil gelişiminde aynı yaştaki çocukların benzer
BilgiNotu/ özellikler gösterdikleri ileri sürülmektedir.
D)Dil gelişimine kalıtsal faktörler çevresel
Dil gelişimi üzerine doğrudan etki eden
faktörlerden daha fazla etkide bulunmaktadır.
etmenler şunlardır: 2 E) Dil gelişimi çevresel faktörlerden
o tamamen
1-Cinsiyet >
■
ç bağımsız olup tümüyle kalıtımsal faktörlere
2-Çevre o
" bağlı
Q
3-Sosyo-ekonomik düzey Ui olarak gerçekleşir.
4-Aile
5- Bireysel farklılıklar
A, B, D ve E seçenekleri ile ilgili ifadeler dil
6-Bedensel ve duyusal engeller gelişimi ile ilgili yanlış ifadeler olup C
7-Kültür seçeneğinde verilen ifade ise doğru bir ifadedir.
Çünkü aynı yaştaki çocukların dil gelişimleri ve
8-Uyarıcı z
k9İime hazneteri birbirine yakın özellikler taşıdığı
ileri sürülmektedir.
Cevap C
2. "Davranışçı yaklaşımcılara göre dil gelişiminde etkili olan etmenler, aşağıda verilen ifadelerden
4. hangisinde doğru olarak verilmiştir? 4. "Bu dönemdeki çocuklar iki kelimeyi yan yana
getirerek konuşurlar. Örneğin karnı acıkan bir
A)Taklit-pekiştirme
çocuk annesine "anne, mama" diye
B)Gözlem-Pekiştirme
seslenmektedir. Kelimeler arasında da herhangi
C)Kalıtım-Çevre
bir bağlaç ya da tümleç kullanmamaktadır." Dil
D)Kalıtım-gözlem
gelişimi açısından bu çocuğun hangi aşamada
E) Taklit-Sosyalleşme
olduğu söylenebilir?
A)Agulama aşaması
B)Babıldamaaşaması
C)Heceleme evresi
D)T9k sözcük evr^si
E) Telgrafik konuşma evresi
5. -EĞİTİM BİLİMLERİ-
Dil gelişiminde 12.-18. aylar arası "Telgrafik 6. "İlkokul beşinci sınıfa giden Kaan, öğretmeninin
konuşma dönemi" olarak adlandırılmaktadır. Bu kendilerine tüm öğretmenlerinize karşı olun masajını
dönemdeki çocuklar iki kelimeyi yan yana getirerek vermesinden sonra, evlerine misafirliğe gelen üst
sözcükleri birleştirme eğilimi gösterirler ve bu koşuları Öğretmen Ali Bey'i görünce de oturmak
sözcükler arasında bağlaç, edat gibi tümceleri yerine ayakta durmayı tercih etmeye başlamıştır."
kullanmazlar. Bu tür konuşmaya "Morfem" konuşma Kaan'ın bu davranışı, dil gelişim sürecinde hangi
adı da verilmektedir. kavram ile açıklanabilir?
Cevap E A)Aşırı kurallaştırma
B)Eksik kurallaştırma
C)Kavram geliştirme
D)Alıcıdil
E) Morgem konuşma
ÇO
Dil gelişim sürecinde "aşırı kurallaştırma"; bir kuralın
o kuralla ilgili olan ya da olmayan bütün durumlara
da uygulanması anlamına gelmektedir. Kaan'ın
yapmış olduğu uygulama da bu tanıma uygun bir
davranıştır.
Cevap A
ÜJ
Q
"
E
m
m
Y likler "İl adlandırılan dil
5. I.Kelime haznesinde artış görülür. u gelişim özellikleridir."
k
II.Kurallı cümleler kullanılır. gramer süreci" olarak
a
aşamasının temel
r
III.Gramer kuralları çabuk öğrenilir. ı
d C^vap A
IV.24.-60 aylarda görülen dil gelişim aşamasıdır. a
Yukarıda verilen özellikler Piaget'in dil gelişimi v
aşamalarından hangi e
aşamanın r
özelliklerindendir? i
A)İlk gramer süreci l
B)Babıldamaaşaması e
C)Hec9İeme 9vr9si n
D)Tek sözcük evresi
E) Telgrafik konuşma evr^si ö
z
e
l
6. 'tz E) Morg9im konuşma
"Ailesiyle
'5 UJ
birlikte
Dil gelişim sürecinde "alıcı dil"; yeni bir sözcük
yeni bir
öğrenmede b^kleme, istekli olma eğilimi olarak
eve
tanımlanabilir. İlayda da sitelerindeki tüm çocukların
taşınan
ismini öğrenmek istemekle alıcı dilin özelliğini
küçük
yansıtmıştır.
İlayda,
karşı Cevap D
komşusu
nun
kızının
adını
öğrendik
ten
sonra
aynı
sitede
birlikte
oturduğu
diğer
bütün
komşular
ının
çocukları
nın
ismini
öğrenme
konusun
da istekli
davran
maktadı
r."
İlayda'n
ın bu
davranı
şı, dil
gelişim
sürecin
de hangi
kavram
ile
açıklana
bilir?
A)Aşırı
kurallaşt
ırma
B)Eksik
kurallaşt
ırma
C)Kavra
m
geliştirm
e
D)Ahcıd
il
7. -GELİŞİM PSİKOLOJİSİ-
8. "Chomsky'nin dil gelişimi ile ilgili görüşleri ilgili 9. Aşağıdakilerden hangisi sosyal öğrenme
olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi yaklaşımcılarına göre dil gelişimine doğrudan
yanlıştır? etkide bulunan faktörlerdir?
A)Chamsky'e göre insanlar, doğuştan dil öğrenme A)Taklit-pekiştirme
yetenek ve kapasiteleri ile dünyaya gelirler. B)Gözlem-taklit
B)Çocuklar dil öğrenme sürecinde ilk olarak C)Kalıtım-çevre
sıfatları, daha sonra fiilleri ve nihayetinde de D)Çevre-pekiştirme
isimleri öğrenmektedirler. Bu üçünü öğrendikten E) Model-pekiştirme
sonra bağlaç ve edat gibi tümceleri öğrenmeye
başlarlar.
C)insanlar dil öğrenmede önce cümle yapısını
kavrarlar, daha sonra da bu cümle yapılarından Sosyal öğrenme yaklaşımcılarına göre dil gelişimini
farkiı cümle yapılarına ulaşırlar. etkileyen faktörler, a-gözlem, b-taklittir. Bu iki îaktör
D)Çocuklar, yürümeyi nasıl kendiliğinden çocuğun sosyalleşmesinde ve dili modelden
öğreniyorlarsa dili de kendiliğinden belli bir öğrenme sürecinde etkide bulunan faktörlerdir.
olgunluğa eriştikten sonra öğrenirler. Cevap B
E) insan beyninin belirli bölgeleri dilin
kazanılmasında ve öğrenilmesinden sorumludur.
A, C, D ve E seçeneklerinde verilen ifadeler
Chomsky'nin dil gelişimi süreci ile ilgili olarak ileri
sürmüş olduğu doğru fikirlerdir. Oysa B seçeneğinde
verilen ifade yanlış bir iadedir. Çünkü Chomsky'e
göre insanlar önce isimleri, sonra fiilleri ve
nihayetinde de sıfatları öğrenmektedirler.
Cevap B
8. Morgem konuşma olarak adlandırılan tek bir 10. "Konuşmada kritik dönem olarak adlandırılan dil
sözcük ile çok şeyler ifade etme anlayışı dil gelişim aşaması aşağıdakilerden hangisinde
gelişimi açısından bireylerin yaşamlarının hangi doğru olarak verilmiştir?
ayları arasında görülmektedir? A)İlk gramer süreci
A)6-12 aylar B)Babıldamaaşaması
B)12-18 aylar C)Tek sözcük evresi
C)18-24 aylar D)Heceleme evresi
D)24-36 aylar E) Telgrafik konuşma evresi
E) 36-60 aylar
Morgem konuşıma yaşamın 12-18. aylarında Tek sözcük evresi aşaması konuşmada kritik dönem
görülen konuşma türüdür. Bu zaman dilimi "Telgrafik olarak adiandırılmaktadır. Bu dönemde çocuk
konuşma" adıyla da anılmaktadır. çevresini ve bedenini keşfetmeye yönelik
faaliyetlerde bulunmaktadır.
Cevap B
Cevap C
8. -EĞİTİM BİLİMLERİ-
11.1- Dil gelişimi bilişsel gelişimi etkiler
Dil gelişimi çocuğun çıkardığı seslerin yetişkininkine
II-Dil gelişimi öğrenmeden bağımsızdır benzemesi ve zamanla dile ilişkin gramer
kurallarının öğrenilmesi sürecidir. Hem yazılı hem de
III-Dil gelişimi kişilik gelişimini etkiler sözel iletişim ile ilgilidir. Dil gelişiminin bilişsel
gelişime paralel olarak ortaya çıktığı kabul edilir.
IV-Dil gelişimi Psikomotor gelişimden bağımsızdır (Cevap A)
Dil gelişimi ile ilgili olarak yukarıda verilen
ifadelerden hangisi ya da hangileri yanlıştır?
A)l-ll
B)II-IV
C)II
D)III-IV
E) l-lll
Tüm gelişim alanları birbirleriyle etkileşimdedir ve bir
alanda olan değişiklik diğerlerini de etkiler. Dil
gelişimi bilişsel gelişimi etkiler, Çünkü çocuk bir
zamandan sonra bilgiyi dil sayesinde öğrenir. Dil
gelişimindeki gerilik bilişsel gelişimine yansır. Dil
gelişimi öğrenmeden bağımsız değildir. Dili
öğrenebilmek için yeteri olgunluk düzeyine geldikten
sonra çocuk dili çevresini gözleyerek, deneyerek -3
öğrenir. Dil gelişimi kişilik gelişimini etkiler. Örneğin ŞEŞ
okul yaşında dil gelişiminde sorunlar yaşayan bir !E
çocuk etkili iletişim becerileri sergileyemeyeceği için JJ
içine kapanabilir, arkadaş ilişkilerinde sorunlar 'ij
yaşayabilir. Dil gelişiminin gerçekleşebilmesi için :E 13. Çocuğun yetişkin modellerine benzeyen bir dil
çocuğun ağız yapısının yeteri olgunluğa ulaşması kullanmaya başlaması aşağıdaki bilişsel gelişim
gerekmektedir. II ve IV numaralı ifadeler yanhştır dönemlerinden hangisinde başlar?
(Cevap B) A)Duyusal motor
B)İşlem öncesi dönem
C)Somut işlemler dönemi
D)Soyut işlemler dönemi
E) Eylemsel dönem
12. "Gelişim bir bütündür ve tüm gelişim alanları A)Bilişsel gelişimi
birbirleriyle ilişki içerisindedirler." B)Psikomotor gelişim düzeyi
C)Önceki öğrenmeleri
Buna göre çocuğun dilsel gelişimini D)Ahlak gelişimi
aşağıdakilerden hangisi daha çok etkiler? E) Kişilikgelişimi
9. Çocuklarda dili kullanma becerileri beşinci yılda yetişkin
modellerine benzeyen hıziı ve akıcı bir hal alır. Bu yaşta
kelime haznesi hızla gelişir. Artık çocuk iki ya da daha
fazla fikri düzgün bir şekilde birleşik cümlelerle ifade
edebilir. 5 yaş bilişsel gelişim dönemlerinden işlem
öncesi döneme rast gelmektedir. İşlem öncesi
dönemde dil gelişimi büyük ölçüde yetişkinlerin dil
yapısına benzer bir hal alır.
(Cevap B)
10. -GELİŞİM PSİKOLOJİSL
14. Çocuğun kelimeler arasındaki bağlantıları anlayıp
iki kelimeyi yan yana getirip farklı anlamlar ifade
etmeye başladığı dilsel gelişim dönemi Yukarıdaki parçada verilen yaklaşım davranışçı
aşağıdakilerden hangisidir? temellidir. Davranışçılara göre çocuklar dili herhangi
bir şeyi öğrendikleri gibi öğrenirler. Bebekler
A)Babıldama dönemi
kendilerini istedikleri sonuca götüren sesleri tekrar
B)Agulama dönemi
ederler. Çocukların çıkardıkları sesler günlük dildeki
C)Tek sözcük dönemi
sözcüklere benzediğinde çevre tarafından pekiştirilir
D)Telegrafik konuşma
ve böylece dil öğrenilir. Dil gelişimini biyolojik
E) İlkgramerdönemi
faktörlere bağlayan görüş Psikolingustik görüştür.
Davranışçı görüşe göre dilin kazanılmasında
pekiştirme önemlidir.
Piaget'e göre dil gelişimi; Agulama, Tek sözcük, (Cevap A)
Telegrafik konuşma, İlk gramer süreci. Babıldama
dönemi Agulama döneminin içinde yaklaşık olarak 2
ve 6. aylar arsındaki dönemi kapsar. Babıldama
döneminde bebek bir ünlü ve ünsüz harflerin bir
arada bulunduğu ba-ba, ma-ma gibi sesler
çıkartırlar. 12 ve 18. aylar arsını kapsayan tek
sözcük döneminde çocuk ilk sözcüklerini söylemeye
başlar. Çocukların keiimeler arasındaki ilişkileri
kavrayıp, iki kelimeyi yan yana getirip farklı anlamlar
ifade etmeye başladıkları dönem ise Telegrafik
konuşma evresidir. Anne mama diyerek çocuk
annesinden mama isteyebilir ya da aynı ifadeyi
kullanarak televizyondaki yiyecekleri gösterebilir.
Telegrafik konuşma evresi yaklaşık 18. ve 24. aylar
arsına rast gelmektedir.
(Cevap D)
15. "Dilsel gelişim ne kadar da olgunlaşmaya da bağlı 16. Kelime hazinesinin geliştiği, 3-4 sözcüğü yan
olsa da bu gelişim sürecini etkileyen temel unsur yana koyarak tek bir düşünceyi ifade edebildiği
çocuğun bu gelişim sürecinde çevresinden aldığı dilsel gelişim dönemi aşağıdakilerden hangisidir?
olumlu ya da olumsuz yüklemelerdir. Çocuğun dil
A)Agulama
gelişimi çıkardığı seslerin onayianması ile meydana
B)Cıvıldama
gelir."
C)Teksözcük
D)Telegrafik konuşma
Yukarıdaki görüşlere sahip olan bir kişi
E) İlk gramer evresi
aşağıdakilerden hangisini söylerse bu görüşleri
ile çatışmamış olur?
A)Dii gelişimi çocuğun pekiştirilip ödüllendirilmesi
ile meydana gelir İki ve beş yaşlar arasındaki ilk gramer evresinde
B)Dil gelişimi tamamen biyolojik faktörlerin etkisi kelimeler ve gramer kuralları hızla öğrenilir. Bu
altındadır evrede çocuk 3-4 sözcüğü yan yana koyarak bir
C)Çocuklar doğuştan dili öğrenmek için uygun bir düşünceyi ifade edebilir. Herhangi bir olayı tüm
yapıyla dünyaya gelir öğelerine değinerek anlatabilir. Çocuk beş yaşına
D)Dil gelişiminde ön öğrenmelerin etkisi yoktur geldiğinde duygu ve isteklerini rahatlıkla ifade
E) Dil gelişimi çevreden bağımsız olarak ilerler edebilir ve karmaşık gramer yapılarını kullanabilir
(Cevap E)
11. -EGITIM BILIMLERİ.
17. "Dil gelişimini biyolojik ve psikolojik temellere bağlı 19. Televizyonda bebe bisküvisi reklamında sevimli bir
olarak açıklayan kuramlara Psikolingustik kuramlar bebek bisküviyi görünce "baa" "baa" diye sesler
adı verilmektedir." çıkarır. Bunu gören baba ise baba dedi diye sevinir.
Çocuğa karşı tebessümle yaklaşır. Bu tebessümü
Dilsel gelişimi açıklamak adına Psikolingustik gören çocuk ise aynı sesleri tekrarlama yönünde
kuramlara göre aşağıdaki seçeneklerde verilen eylemde bulunur.
ifadelerden hangisi uygundur?
Yukarıdaki örnek olay dil gelişim
A)Dil gelişiminde temel unsur çevredir kuramlarından hangisiyle açıklanır?
B)Ailenin pekiştirmeleri dilsel gelişimin temelini
A)Sosyal öğrenme kuramı
oluşturur
B)Psiko-dinamik kuram
C)Dilsel gelişim olgunlaşma düzeyinden
C)Psiko-linguistik kuram
bağımsızdır
D)Davranışçı kuram
D)Bebekler dili anlayabilecekleri bir yapıyla
E) Psiko-sosyal kuram
dünyaya gelirler
E) Her çocuğun dilsel gelişim sırası birbirinden
farklıdır
Dil gelişimini açıklayan yaklaşımlardan davranışçı
yaklaşım pekiştirmenin önemini vurgular. Verilen
örnekte bebeğin "baa" "baa" tepkisi, baba tarafından
Chomsky ve Lenneberg'in öncülüğünü yaptığı
pekiştirilmekte ve bebek sesleri tekrarlamaktadır.
Psikolingustik kurama göre dil gelişimi biyolojik
temellere dayanmaktadır. Bu kurama göre çocuk (Cevap D)
dünyaya gelirken dili kavrayabilecek özel bir
mekanizmaya sahiptir. Bu mekanizma çocuğun
çevresinde konuşulan dili içselleştirmesini, kurallarını
anlayarak öğrenmesini, daha sonrada dilbilgisi
kurallarına uygun olarak konuşabilmesini sağlar.
(Cevap D)
o
uı
>
18. Psikolingustik kurama göre dil gelişimi yani 20. "Bebekler sesleri tekrar ederken günlük dildeki
çocuğun dili öğrenebilmesi için öncelikli koşul sözcüklere benzer sesler çıkardıklarında
aşağıdakilerden hangisidir? çevrelerindeki yakınları tarafından ödüllendirilir."
A)Olgunlaşma ifadesi aşağıdaki yaklaşımlardan hangisine ait bir
B)Ön öğrenmeler görüştür?
C)Olumlu çevre koşulları A)Psikoseksüel yaklaşım
D)Pekiştirme B)Psikososyal yaklaşım
E) Etkili bir model C)Gestaltcı yaklaşım
D)Biyolojik yaklaşım
E) Davranışcı görüş
Çocuklar dünyaya dil kurallarını kavramayı ve
kullanmayı mümkün kılan bir mekanizmayla gelirler.
Tüm çocuklar aynı aşamalardan geçerek biyolojik Dil gelişimi ile ilgili davranışcı yaklaşım ve biyolojik
olarak belli bir olgunluk düzeyine ulaştıklarında tıpkı yaklaşımın olduğunu biliyoruz. Pekiştirme ve ödül
yürümeyi öğrendikleri gibi konuşmayı da kavramları davranışcı yaklaşımın kavramları olduğu
öğrenmektedirler. için doğru cevap E seçeneğidir.
(Cevap A) (Cevap E)
12. -GELİŞİM PSİKOLOJİSİ.
21. Aşağıdakilerden hangisi dil gelişimi ile ilgili 23. "Dil gelişiminde de tıpkı öteki gelişim alanlarında
olarak, dil gelişiminin biyolojik temele dayandığını olduğu gibi aynı yaştaki çocuklarda aynı türden
ileri süren bilim adamlarıdır? gelişmeler olur." ifadesi dil gelişiminin aşağıdaki
gelişim alanlarından hangisine paralel olarak
A)VVatson-Thomdike
ortaya çıktığını gösterir?
B)Chomsky- Lenneberg
C)Palov-Skinner A)Psikoseksüel gelişim
D)Piaget- Freud B)Bilişsel gelişim
E) Erikson- Kohlberg C)Psikososyal gelişim
D)Ahlak gelişimi
E) Benlik yapısının gelişimi
Dil gelişimini biyolojik temele dayandıran bilim
adamları Chomsky ve Lenneberg'dir.
Tüm gelişim psikologlarına göre dil gelişimi bilişsel
(Cevap B)
gelişime paralellik gösterir.
(Cevap B)
o>
22. Dil gelişimini biyolojik ve psikolojik temele bağlı olarak o
UJ
açıklayan kuramlara psiko- linguistik kuramlar denir.
Bu kurama göre insanlar doğuştan dil öğrenebilmek
için bir mekanizmaya sahiptirler.
24.1. Konuşma tek sözcükler ve tek
Yukarıdaki açıklamalara dayanarak psiko-
sözcüklü cümlecikler biçimindedir.
linguistik kuramlar içerisindeki en önemli kuram
IL Sözcük dağarcığında 20'ye kadar
aşağıda verilen bilim adamlarından hangisine
sözcük bulunur.
aittir?
A)Chomsky hangi
B)Lenneberg Yukarıdaki açıklamalar dil
C)Piaget gelişiminin aylardaki gelişim
D)Havighurst özelliklerindendir?
E) Freud
A)9. ay B) 10. ay
C) 11. ay D) 12. ay
E)18.ay
Pisiko-ünguistik kuramlar içerisinde en önemlisi Çocuk 12 aylık kadarken ilk anlamlı sözcükleri
Chomsky'in kuramıdır. Bu kurama göre insanlar söyler. Sözcük dağarcığında ise ortalama 3 sözcük
doğuştan dii öğrenebilmek için özel bir bulunur. Soruda sözcük dağarcığının 20'ye kadar
mekanizmaya sahiptirler. Çocuklar konuşulan dili olduğu belirtiliyor. Bu da 12. aydan sonra yani 18.
içselleştirerek uygun dil bilgisi kurallarıyla konuşmayı ayda gerçekleşir. Dolayısıyla doğru cevap E
öğrenirler. seçeneğidir.
(Cevap A) (Cevap E)
13. -EĞİTİM BİLİMLERl
25.1. 1. ayda çocuğun algılamalarında farklılaşma 27. Dil gelişimi bilişsel gelişime, olgunlaşmaya ve
başlar. çevresel faktörlere bağlı olarak ortaya çıkar.
II.4-6 ayda gıgıldama denilen sesler çıkarır.
Buna göre;
III.6-10 ayda mırıldanma tekrarı görülür.
I.Anne - babanın çocukla iletişim biçimi
IV.10. ayda ses sözcükleri başlar.
II.Geçirilen yaşantının nitelikleri
V.14. ayda telgraf konuşma yapar.
III.Özdeşim kurduğu grubun özellikleri
IV.Dili içselleştirmesi
Dil gelişimiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır? V.Bilişsel gelişim düzeyi
A) II- V B) I- III
Yukarıdaki yargılarından hangisi çevresel
C) I- IV D) III-
faktörlerle açıklanır?
E) I- III- IV
A) I- IV B) II- C) I- II- III
IV
D) YalnızlV V YalnızV
E)
Doğru cevap II ve V maddelerinin olduğu A
seçeneğidir. Çünkü 4-6. ayda gıgıldama değil Soruda verilen maddelerden l-ll-lll çevresel, IV.
mırıldanma görülür. 14. ayda telgraf konuşma değil, biyolojik, V. bilişsel faktördür. Dolayısıyla doğru
seslerin tonlamalarında, vurgulamalarında cevap C seçeneğidir.
farklılaşmalar başlar.
(Cevap C)
(CevapA)-^
"o
tr.
LU
Q
"E
ULJ
CD
1
UU
26.1. 1. ayda çocuğun algılamalarında farklılaşma ş
başlar. .sj
II.4-6 ayda gıgıldama denilen sesler çıkarır. S
III.6-10 ayda mırıldanma tekrarı görülür.
IV.10. ayda ses sözcükleri başlar.
V.14. ayda telgraf konuşma yapar.
Dil gelişimi ile ilgili olarak aşağıdaki maddelerden hangisi
kesinlikle doğrudur?
A) I-III- B)l-ll C) III-
IV D) I-V V E) Hepsi
I-III-IV maddeleri kesinlikle doğrudur. A seçeneğidir.
II ve V kesinlikle yanlıştır. B-C-D seçeneklerine
baktığımızda kesinlikle yanlış maddelerden birini
görebiliriz. Dolayısıyla cevap olamaz.
(Cevap A)
14. 10- -GELİŞİM PSİKOLOJİSl
4. I.En ön^mli temsiicileri Chomsky, McNeill ve
CEVAPLI Lenneberg'dir.
KAVRAMA TESTİ
II.Dil gelişimini genetik ve psikolojik temellere göre
açıklamaya çalışırlar.
1. Dil gelişimi ile ilgili olarak "kuralları yalnızca
öğrenilen örneklerle sınırlandırarak öğrenme" III.Dil öğrenme doğuştan getirilen bir yetenektir.
olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden
hangisinde doğru olarak verilmiştir? Yukarıda verilen ifadeler dil gelişiminde hangi
A)Aşırı kurallaştırma yaklaşımın temel özelliklerindendir?
B)Morgem konuşma A)Davranışçı yaklaşım
C)Kavram geliştirme B)Sosyal öğrenme yaklaşımı
D)Alıcıdil C)Psikolinguistik yaklaşım
E) Eksik kurallaştırma D)Sosyolojik yaklaşım
E) Psikolojik yaklaşım
2. İnsanlar duyu organları vasıtasıyla almış oldukları bir
bilgiyi, zihinlerinde ç^şitli şema ya da imge olarak
kodlarlar V9 bu kodlamaları yeri gelince de kullanma
eğilimi gösterirler. Örneğin köpeğin görüntüsünü
zihnine kodlayan bir çocuk sokakta köpeği görünce
"baba, bak köpek gördüm" diyebilir." Bu metinde
verilen örnek, dil gelişimi ile ilgili olan hangi
kavram ile açıklanmaktadır?
A)Aşırı kurallaştırma
B)Morgem konuşma
C)Kavram öğrenme
D)Alıcıdil
E) Eksik kurallaştırma
3. "İki yaşındaki Ceren daha önce duymuş olduğu bir
kelimeyi ilk kez kullandığında annesinin çok
sevindiğini ve kendisine tebessüm ettiğini görmüş,
bunun üzerine Ceren o kelimenin nitelemiş olduğu o
n^sneyi n9 zaman görse o kelimeyi kullanmaya
gayret göstermiştir." Yukarıda verilen örnekte dil
gelişiminde hangi yaklaşımın etkisinden
bahsedilmektedir?
A)Davranışçı yaklaşım
B)Sosyal öğrenm9 yaklaşımı
C)Biyolojik yaklaşım
D)Sosyolojik yaklaşım
E) Psikolojik yaklaşım
15. Dil gelişimi ile ilgili olarak aşağıda verilen
ifadelerden hangisi doğrudur?
A)Çocukların k9İime dağarcıkları çevrelerini
tanımalarına paralel olarak artış göstermektedir.
B)Televizyon, bilgisayar, video gibi araç gereçler,
çocukların dil gelişimi üzerinde olumsuz etkide
bulunmaktadır. Çünkü çocuğun dil gelişimi bu
araçlar ile yapıldığında kontrol altına
alınamamaktadır.
C)İlköğretimin ilk sınıflarında çocukların gramer
hatası yaptığını gören bir öğretmen, çocukları bu
gramer hatalarını düzeltmeleri için uyarmalıdır.
D)Dil gelişiminde en iyi öğretim yolu çocuklara bol
bol nasihat vermektir. Çünkü çocuklar nasihat ile
ne yapmaları ve söylemeleri gerektiğini daha
rahat öğrenirler.
E) Kalıtsal özellikier dil gelişiminde çevresel
faktörlere göre daha etkili olduğu için
öğretmenler çocukların doğuştan getirmiş
oldukları kalıtsal özellikleri ortâlaya çıkarmaya
dönük faaliyetlerde bulunmalıdırlar.
16. -EGITIM BILIMLERI- 11
6. I.Konuşma organları olgunlaşmıştır. 9. "Daha önce hiç avokado görmeyen küçük Can,
markette annesinin avokadoyu gösterip "Can
Il-Çocuğun ilk kez heceleri çıkarmaya başladığı avokado isîer misin" demesi üzerine, daha önce hiç
dönemdir. görmediği bu meyvenin adının avokado oluğunu
öğrenmiştir." Can'ın bu öğrenmesi, dil gelişimi
Ill-Heceleme evresi olarak da adlandırılmaktadır. açısından hangi yaklaşımın görüşleri ile
açıklanabilir?
Yukarıda verilen özellikler dil gelişimi açısından
A)Bireysel yaklaşım
bireylerin yaşamlarının hangi ayları arasında
B)Davranışçı yaklaşım
görülmektedir?
C)Sosyal öğrenme yaklaşımı
6-12 aylar D)Biyolojik yaklaşım
12-18 aylar E) Psiko-sosyal yaklaşım
18-24 aylar
D) 24-36 aylar
E) 36-60 aylar
CJ cc
7. Bebeklerin kendilerini istedikleri sonuca götüren Ui Q
'ir
sesleri tekrar etmek suretiyle dil öğrendiklerini u 10. "Çocuklar tek bir sözcüğe birden çok anlam
savunan yaklaşım, aşağıdakilerden hangisinde yüklerler. Örneğin "baba" sözcüğü ile "babam
doğru olarak verilmiştir? geldi" ya da "babam gitti" gibi ifadeleri dile
A)Bireysel yaklaşım getirmeye çalışırlar." Dil gelişiminde
B)Davranışçı yaklaşım çocukların bu tür konuşma tarzı aşağıdaki
C)Sosyal öğrenme yaklaşımı kavramlardan hangisi ile açıklanabilir?
D)Biyolojik yaklaşım '5
UJ A)Morgem konuşma
E) Psiko-sosyal yaklaşım B)Aşırı kurailaştırma
C)Kavram geliştirme
D)Alıcıdil
E) Eksik kurallaştırma
8. Piaget'e göre dil gelişimi hangi gelişim alanının 11. Üç yaşındaki bir çocuğun dağarcığında ortalama
üzerine inşa edilen bir gelişim alanıdır? olarak kaç kelime bulunduğu söylenebilir?
A)Duygusal gelişim A)200-250
B)Sosyal gelişim B)900-1000
C) Bilişsel gelişim C)1200-1500
/" D) Biyolojik gelişim D)2000-2500
E) Töre! gelişim E) 3000-3500
17. 12- -GELİŞİM PSİKOLOJİSİ.
12.1.Çeşitli sesler çıkarılır. 14. "Sosyal öğrenme kuramına göre dil gelişimini
etkileyen temel parametreler gözlem ve taklittir."
II.İhtiyaçların karşılanması için ağlama davranışı
gösterilir. Yukarıdaki bilgi dikkate alındığında dil
gelişiminde, aşağıdakilerden hangisi daha
III.Bilinçsizce sesler çıkarılır. etkilidir?
A)Çocuğa yeni bir dil
öğretilm^mesi
IV.Yaşamın ilk altı ayında görülür.
B)Anne-babanın ayrı diller konuşmaması
C)Kitle iletişim araçları
Yukarıda verilen özellikler dil gelişimi aşamaları
D)Çocuğa sunulan modelİ9r
ile ilgili olarak hangi aşamanın özelliklerindendir?
E) Anne-babanın eğitim düzeyi
A)İlk gramer süreci
B)Agulama-babıldama aşaması
C)Heceleme evresi
D)Tek sözcük evresi
E) Telgrafik konuşma 9vresi
z
o 15. "Bir öğretmen, sözcükleri doğru olarak telaffuz
eden öğrencilerine çikolata dağıtmakta, doğru
telaffuz edemeyenler9 ise vermemektedir."
o
o
Örnekteki öğretmenin, dil gelişiminde
hangi kuramsal yaklaşımı
benimsediğinden söz edilebilir?
A)Bilişs9İ Yaklaşım
B)Psiko-linguistik yaklaşım
C)Sosyal Öğrenme Yaklaşımı
D)Personalistik yaklaşım
E) Davranışçı yaklaşım
D)YalnızV
13.1.Tekrar E) İV9V
II.Çevre
III.Gözlem
IV. Taklit
V.Pekiştirme
Yukarıdaki ifadelerden hangisi davranışçı
öğrenme kuramlarına göre dil öğrenimine etki
eden faktör ya da faktörlerdir?
A)Yalnızl
B)Yalnız II
C)lllvelV
18. 16. "Bir anne, çocuğunun dili ve sözcükleri doğru olarak
kullanmasını sağlamak amacıyla, TV programlarını
inceleyip seçmekt9, çocuğun her programı izlemesin^
izin vermemekt9dir."
Örnekteki annenin, dil gelişiminde hangi kuramsal
yaklaşım açısından uygun davrandıgından söz
edilebilir?
A)Bilişsel Yaklaşım
B)Psiko-linguistik yaklaşım
C)Sosyal Öğrenme Yaklaşımı
D)Personalistik yaklaşım
E) Davranışçı yaklaşım
19. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 13
17. Bu görüşe göre çocuklar konuşulan dili, herhangi bir
şeyi öğrendikleri gibi öğrenirler. Bebeklerin,
kendilerinin istedikleri sonuçlara götürdüğünü
keşfettikleri sesleri tekrar etmeieri ile, konuşulan dil
öğrenilmeye başlanır.
Yukarıda dil gelişimi ile ilgili olarak hangi
görüşten söz edilmektedir?
A)Davranışçı görüş
B)Biyolojik görüş
C)Bilişsel gelişim
D)Sosyal gelişim
E) Ahlaksal gelişim
"C5
tc
111
a "BE
Ui
_ı
ŞŞ
'm
ŞE
"fc
r
a
LU
18. Dil gelişiminde 24. ayda çocuk özne-yüklem ya da
nesne kullanarak iki sözcüklü cümle kurabilir.
Çocuğun kurduğu bu tür konuşmalar ne tür
konuşma olarak nitelendirilir?
A)Psiko-linguistik konuşma
B)Özne-yükiem konuşması CEVAPANAHTARI
C)Bebek konuşması
1.E 6.A 11 B 16 C
D)Telefon konuşma . .
E) Telgraf konuşma 2.C 7. B 12 p 17 A
. .
3.A 8. C 13 E 18 E
. .
4.C 9. C 14 D
.
5.A 10. A 15 E
.
20. 14— -OGRENME PSİKOLOJİSL
ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ
İnsancıl yaklaşım öğrenmenin nasıl meydana geldiğinden çok, neyin öğrenilmesi ve nasıl bir ortamda öğretilmesi
gerektiği üzerinde durur. insancıl değerlerin öğretilmesi gerektiğini ve bunun da öğrenciye saygı gösterilen, değer
verilen ortamlarda verilebileceğini savunur. Önde gelen temsilcileri Maslovv ve Rogers'dır.
Rogers'in kuramının temel ilkelerinden bazıları;
1.H9r birey sürekli değişen yaşantı dünyasının
merkezidir.
2.Organizma yaşadığı ve algıladığı şekliyle bir
alana tepkide bulunur.
3.Organizmanın temel bir hedefi ve amacı
vardır - yaşayan organizmayı
gerçekleştirmek, sürdürmek ve geliştirmek.
4.Davranışı anlamanın en iyi noktası bireyin iç
referans çerçevesidir.
5.Çevreyle etkileşimin bir sonucu olarak benlik
yapısı oluşur.
6.Organizmanın benimsediği davranış
biçimlerinin çoğunluğu benlik kavramıyla
tutarlıdır.
Rogers'ın düşüncelerine dayalı öğretim anlayışı, öğrenci - merkezci öğretim olarak adlandırılır.
Benlik kavramı
Benlik kavramı, bireyin kendine ilişkin bilinçli algılarından oluşmaktadır. Bireyin kendine ilişkin algıları "ben
zekiyim", "ben çekiciyim" gibi kişisel; "insanlar benim iyi biri olduğumu düşünüyor" gibi sosyai ve "çok başarıiı
oimak istiyorum" gibi ideallere ilişkin olabilir. Benlik kavramımız, diğer insanlarla etkileşimde bulunduğumuzda bize
ait olan ile bizim dışımızda kalanı ayırdeden bir alan gibidir. "Ben çok çalışkanım", "ben iyi bir insanım", "ben
işimi seviyorum", "ben gürültüden hoşlanmam" dediğimizde
21. kendimizi, içinde bulunduğumuztoplumun veya grubun içinde konumlandırmış oluruz. Benlik kavramı ile, kendimizi
bizim dışımızda kalanlardan ayırır, kendimize özel bir alan oluştururuz. Oluşturduğumuz alanı korumak,
geliştirmek ve sosyal etkileşim içinde konumlandırmak için de çok büyük çaba gösteririz. Bu çaba "ben olma savaşı"
biçiminde nitelendirilmektedir (Cüceloğlu, 1997; 1992).
Benlik kavramı çeşitli biçimlerde ölçülebilmektedir. "Kendilik değeri" (self-esteem) sıklıkla başvuruian ölçülerden
biridir. Kendimizi değerli bulmamız benlik değerimizin yüksek olduğu anlamında yorumlanır.
Benlik kavramı kişinin kendisi hakkında bildikleri, başkalarının kişiye ilişkin görüşlerinden kişiye yansıyanlar ve
kişinin kendine ilişkin değerlendirmelerinden elde edilir. Çoğu zaman bu bilgiler ve değerlendirmeler
çevreden hazır alınır. Benlik kavramının oluşumunda, başkalarının kişiye yansıttığı özellikler, kişinin kendisi
hakkındaki gözlemlerinden elde ettiği bilgiler gibi etkili olur. Kişi kendisi hakkında sıklıkla söylenen şeyleri benliğinin
parçaları olarak görür ve ifade eder. Çoğu zaman da benlik kavramına uygun davranmaya çalışır (Cüceloğlu,
1997).
Kişinin kendi gözlem, duygu ve düşüncelerinden elde ettiği benlik, bazen çevreden empoze edilen benlik(ler)le
çelişir. Bu durumda iç çatışmalar yaşanır. İç çatışmalar, yanılgılı benlik tanımları ve düşük benlik değeri sosyal
etkileşimde önemli sorun kaynaklarıdır (Cüceloğlu, 1997).
Ayna Teorisi: Bireyin kendisini algılayışı, başkalarının kendisini nasıl algıladığına bağlıdır. Bireyin kendisine ilişkin
benlik algısı, başkalarının onu nasıl gördüğüne ilişkin algısına göre değişir.
İNSANCIl YAKLAŞIM
I
iı:w.rj vaklaşımın insancıl sm!-y3hl3f Tifeıı
üksleri
| i
CğrsrKi mtfKezii oğıelım Değer açıklama öârennnî slileri şgbirliğıne dayali
yaklaşımı oğrenme
22. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 15
ÇOZUMLU ONU
KAVRAMA TESTİ
1. İnsancıl yaklaşımın temel öğretileri ile ilgili A, B, D ve E seçenekleri kendini gerçekleştiren
olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi insanın temel özellikleri arasındadır. C seçeneği
yanlıştır? ise yanlış bir ifadedir. Çünkü kendini
gerçekleştiren insan toplumun ve kültürün
A)Bireyler doğuştan kendini gerçekleştirme
dayatmalarına karşı koyabilme cesaretine sahip
potansiyeline sahip olarak dünyaya gelirler.
olan insandır.
B)Öğretimin merkezinde anlamlı öğrenmeleri
sağlamak amacıyla öğretmenin kendisi (Cevap C)
bulunmaktadır.
C)İnsan davranışlarının temelinde insanın
ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik temel güdüler
bulunmaktadır.
D)Bireylerin ihtiyaçları birbirinden farklı olduğu için
ayrı ayrı eğitim programlarının hazırlanması
gerekmektedir.
E) İnsan öde iyi bir varlıktır, işbirliğine yatkındır,
yapıcıdır ve güvenilir olduğu anlayışı
geliştirilmiştir.
A,C, D ve E seçenekleri insancıl yaklaşımın temel UA Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisi ile ilgili olarak
_i
öğretileridir. Çünkü insancıl yaklaşıma göre insan .«§ aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
doğuştan iyi bir variıktır ve onun ihtiyaçları 'tn
A)Maslow'a göre insan davranışlarının temelinde
davranışlarını belirlemektedir. Bu nedenle de
onun ihtiyaçları yatmaktadır.
bireysel farklılıklar olduğu için eğitim ortamında UJ
B)Maslovv'a göre bireyler, temeldeki bir güdünün
bireysel programların geliştirilmesi gereklidir.
ihtiyacını karşılamadan üst düzeydeki güdülere
Öğrenme-öğretme sürecinin merkezinde
hazırdurumagelemez.
öğretmenin değil, öğrencinin bulunması
C)Maslovv'un ihtiyaçlar hiyerarşisi olarak
gerekmektedir. Çünkü insancıl yaklaşık terapötik
adlandırılan ve toplam beş ihtiyaçtan oluşan bir
öğrenmeyi yani öğrenci merkezli öğrenmeyi
taksonomisi bulunmaktadır.
desteklemektedir.
D)Maslovv'a göre tüm bireylerin ihtiyaçları
(Cevap B) karşılama düzeyleri birbirleri ile aynıdır.
E) Maslovv ihtiyaçlar hiyerarşisini
fizyolojik
ihtiyaçlar, güvenlik ihtiyacı, ait olma, saygınlık
ve
kendini gerçekleştirme ihtiyacı
olarak
sıralamıştır.
2. Aşağıdakilerden hangisi kendisini göstermezler.
gerçekleştiren bir insanın özellikleri arasında D)Özerk bir yapıları vardır, doğal davranırlar.
gösterilemez? E) Olayları objektif olarak algılarlar,
A)Amaç ve araç arasındaki ayırımı rahatlıkla yaratıcıdırlar.
yapabilirler.
B)Kendi kendilerine yetebilir ve yalnız kalabilirler.
C)Kültürün ve toplumun etkisine karşı direnç
23. A, B, C ve E seçenekleri Maslovv'un ihtiyaçlar
hiyerarşisi ile ilgili oiarak doğru ifadelerdir.
D seçeneğinde verilen ifade ise yanlış ifadedir. Çünkü
herkesin ihtiyaçlarını giderme oranı birbiri ile aynı
değildir. Kimi insan güvenlik ihtiyacına daha çok
önem verirken kimi insan da saygınlık ihtiyacına daha
fazla önem verebilir.
(Cevap D)
24. 16- -OGRENME PSİKOLOJİSl
4. "İnsanlar, fizyolojik ve güvenlik ihtiyaçlarını Maslovv'a göre kendini gerçekleştirme
tarafsız bir şekilde birleştirdikleri zaman aile, ihtiyacının bireyden bireye farklı bir nitelikte ve
arkadaş, sevgili, eş ve çocukları ile ilişkilerini karakterde olmasının temelinde aşağıda verilen
belirli bir düzene koyabilmek için yoğun bir hangi özellik yatmaktadır?
uğraş vermektedirler" ifadesini kullanan bir
A)Kalıtım
uzman, Maslovv'un ihtiyaçlar hiyerarşisinin
B)Bireysel farklılıklar
hangi temel ihtiyacına göndermede
C)Yetenek
bulunmaktadır?
D)Güdülenme
A)Güvenlik ihtiyacı E) Beklenti
B)Fizyolojik ihtiyaçlar
C)Ait olma-sevgi ihtiyacı
D)Saygınlık ihtiyacı
E) Kendini gerçekleştirme ihtiyacı Bireysel farklılık, kendini gerçekleştirme
ihtiyacının ortaya çıkmasında başat olan
etmenlerin en önünde gelmektedir. Örneğin, bir
kişi doktor olarak topluma yararlı bir birey olup
Yukarıda verilen ifade Maslovv'un ait olma-sevgi kendini gerçekleştirme ihtiyacı duyarken, diğer bir
ihtiyacı ile doğrudan ılgili olan bir ifadedir. Çünkü birey de yazar olarak topluma yararlı bir birey
insanlar ait olma ihtiyacını ev ve ailenin bir olmayı böylece kendine gerçekleştirmeyi
parçası olarak kabul etmektedirler. Aileyi, amaçlayabilir.
arkadaşları, sevdikleri insanları bir grup olarak
(Cevap B)
düşünürler.
(Cevap C)
Z
L
O
>-
m
'a
Uü
5. Maslovv'a göre insanlarda saygınlık ihtiyacının
engellenmesi aşağıda verilen hangi duygu ya
da duyguların ortaya çıkmasına neden
olmaktadır?
7. Aşağıdakilerden hangisi Rogers'in kendine
A)Aşağılık-yetersizlik-çaresizlik gerçekleştiren bir insanda bulunmasını
B)Sevgisizlik-yalnızlık öngördüğü özelliklerden birisi değildir?
C)Güvensizlik-umutsuzluk-psikolojik rahatsızlık
A)Yaşantılara açık olma
D)Kötümserlik-yalnızlık
B)Var oluşsal bir biçimde yaşama
E) Karamsarlık-güvensizlik-yalnızlık C)Kendine güven
D)Kapasitelerini tam kullanabilme
E) Sorumluluk almaktan kaçınma
Maslovv'a göre "saygı ihtiyacının" karşılanması
bireylerde kendine güven, değer, güç, yetenek ve
yeterlilik duygularının ortaya çıkmasına neden
olurken, bu ihtiyacın karşılanmaması durumunda
da aşağılık, yetersizlik, çaresizlik gibi olumsuz
duygular ortaya çıktığı görülebilmektedir.
(Cevap A)
25. A, B, C ve D seçeneklerinde verilen ifadeler
Rogers'ın kendine gerçekleştiren bir insanda
buiunmasını öngördüğü özellikler ile ilgili doğru
ifadeler olup, E seçeneği doğru bir özellik değildir.
(Cevap E)
26. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 17
8. Rogers'a göre bireylerin olumlu bir benlik 10. İnsancıl yaklaşımın temel özellikleri ile ilgili
bilinci geliştirebilmelerinin ön koşulu olarak aşağıda verilen özelliklerden hangisi
aşağıdakilerden hangisidir? doğrudur?
A)Koşullu sevgi A)İnsancıl yaklaşım, öğrenmenin nasıl meydana
B)Koşulsuz sevgi geldiğinden çok neyin öğrenilmesi ve nasıl bir
C)Duygusal boşalım ortamda öğrenilmesi gerektiği üzerinde
D)Duygusal ödünleme durmaktadır.
E) Duyguların farkında olma B)İnsancıl yaklaşım konu merkezli bir eğitim-
öğretim anlayışsının temellerini atmıştır.
C)İnsancıl yaklaşım önceden belirlenen hedef ve
davranışların bireylere kazandırılabilmesi için
Rogers'a göre bireylerin olumlu bir benlik bilinci öğretmen eksenli bir öğretim hizmetinin önemini
geliştirebilmelerinin ön koşulu "koşulsuz bir sevgi vurgulamıştır.
içinde" yetişmektir. Koşulsuz sevgi, insanlar ne D)insancıl yaklaşım ezber öğrenmelerin eğitimde
yaparlarsa yapsın herkesin sevgiye ve sevilmeye önemli bir yerinin olduğunu öğretmenlerden bu
layık bir fert olduğuna inançtır. tür öğrenmeleri de dikkate almalarını istemiştir.
(Cevap A) E) İnsancıl yaklaşıma göre bireyler yetişkinlerini
model alarak ve gözlemleyerek toplumun
kendilerinden istediği toplumsal görevleri
öğrendiği anlayışının temellerini oluşturmuştur.
"
o
tr.
UJ Q
'öc B, C, D V9 E seçeneklerinde verilen ifadeler
ÜJ
insancıl yaklaşım ile ilgili doğru ifadeler değildir. A
seçeneğinde verilen ifade ise insancıl yaklaşımın
eğiti-öğretim ortamında önem verdiği en önemli
özelliktir.
(Cevap A)
'ö
UJ
9. Rogers, insanların toplum içerisinde 11. Aşağıdakilerden hangisi Rogers'ın öncüsü
kendilerine algılayış biçimlerine ne ad clduğu insancıl yaklaşımın egemen olduğu bir
vermektedir? sınıfın temel özelliklerinden biridir?
A)Benlik A)Disiplin birsınıf
B)Ayna benlik B)Rahat ve güvenli bir öğrenme ortamı
C)Saydamlık C)Sorgulayıcı biryaklaşım
D)Saygınlık D)Programdan sapmayan bir öğretme süreci
E) Toplumsallaşma E) Öğretmen liderliği
Rogers, insanların toplum içerisinde kendilerine İnsancıl yaklaşıma göre öğrenciler ancak
algılayış biçimlerine "ayna benlik" adını kendilerini rahat ve güvenli hissettikleri bir sınıf
vermektedir. ortamında öğrenm^ye açık olurlar. Sınıfın
öğrenmeye açık hale getirilmesinde anahtar kişi
(Cevap B)
öğretmendir. Öğretmen kabul edici, empatik ve
yargılayıcı olmayan birtutum sergilemelidir.
(Cevap B)
27. 18- -OĞRENME PSİKOLOJİSİ.
12. İnsancıl yaklaşıma göre olumlu bir sınıf ortamı 14. "İnsancıl yaklaşıma göre öğrenme öğrenci
oluşturulması ve öğrencilerin öğrenmeye karşı sorumluluğundadır. Öğretmen ise sadece
olumlu bir tutum kazanmaları için öğretmene rehberdir."
düşen görev aşağıdakilerden hangisidir?
A)Öğrenciye kendisinin değerli ve yetenekli Aşağıdaki öğretim yöntemlerinden hangisi
olduğunu hissettirmeli insancıl yaklaşımın özelliğine diğerlerine göre
pek uygun değildir ?
B)Öğrenciye günlük hayatta karşılaşabilecekleri
şeyleri öğretmeli A)Düzanlatım
C)Öğrenme sorumluluğunu üstlenmeli B)Proje yöntemi
D)Koruyucu bir tutum sergilemeli C)İşbirlikçi öğrenme
E) Farklı öğretme stillerinden faydalanmalı D)Araştırma inceleme yoluyla öğrenme
E) Bireysel çalışma
Olumlu bir öğrenme ortamı için öğretmenin
yargılayıcı olmayan, empatik ne öğrenciyi İnsancıl yaklaşıma göre birey kendi
anlamaya yönelik bir tutum sergilemesi son sorumluiuğunu almalıdır. Öğrenme-öğretme
derece önemlidir. Öğretmen her öğrenciye değerli süreçlerinde de öğretmene düşen en önemli
ve yetenekli olduğunu hissettirmelidir. Öğrenciyi görevlerden biri de bireyin kendi sorumluluğunu
kendi sorumluluğunu üstlenmesi için teşvik alması teşvik etmektir. Seçenekler verilen öğretim
etmelidir yöntemlerinden bireylere sorumluluk yükleme
açısından en sınırlı olanı düz anlatım yöntemidir.
(Cevap A)
Bu yöntemde öğretme-öğrenme süreci öğretmen
kontrolü ve sorumluluğundadır. Öğrenci bu
o
teknikte pasiftir.
13. Bahçede oyun oynarken düşüp ayağını inciten 0
bir öğrenciye öğretmeni aşağıdakilerden g (Cevap A)
hangisini söylerse öğrencinin benlik yapısını «5.
destekleyen bir tutum sergilemiş olur? S
A)Bunlar hep senin yaramazlığının sonucu
B)Sana kaç defa orada oynama dedim
C)Önemli bir şey değil, biraz üzerine basmasan
geçer
D)Çok canın yanımış olmalı, bundan sonra daha
dikkatli ol
E) Kendi düşen ağlamaz
İnsancıl yaklaşımın temelinde bireye saygı, bireyi
anlamaya çalışma ve bireyin gelişmesi vardır.
Yargılayıcı ve azarlayıcı tutumlar bireyin benlik
algısını zedeler. Seçeneklerde verilenlere
baktığımızda A, B, C ve E seçenekleri yargılama
ve öğren ciyi aza rla ma içe rm ekte dir. D
seçeneğindeki ifade ise empatik ve sıcak bir
yaklaşımdır
(Cevap D)
28. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 19
CEVAPLI KONU
KAVRAMA TE5Tİ
1. Maslovv'un ihtiyaçlar hiyerarşisi ile ilgili olarak 3. I.Öğrenmede bireyselliğe vurgu yaparlar.
aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
ll.Öğrenmenin özerkliği savunulur.
A)Üst düzeydeki bir ihtiyacın giderilmesi için alt
düzeydeki bütün ihtiyaçların doyurulması III.Duygu, benlik, iletişim ve kişisel değerlere önem
verilir.
gerekmektedir.
B)Birinci ihtiyaç en temel ihtiyaç niteliğindedir. IV.Öğreten merkezli biröğretim ortamı düzenlenir.
C)İnsanların içinde bulundukları toplum, kültür ve V.Öğrencilerin kültürel ve aileden getirdikleri
aile değerleri hangi düzeydeki ihtiyaçların daha özellikleri üzerinde durulur.
baskın ve belirgin bir rol oynayacağını belirler.
D)Üst düzeydeki bir ihtiyacı karşılamak için alt Yukarıda verilen ifadelerden hangisi ya da
düzeydeki bütün ihtiyaçları karşılamaya gerek hangileri insancıl yaklaşımın "üç temel özelliği"
yoktur. Belli bir düzeyde doyumluluk yetebilir. olarak nitelendirebilir?
E) Kendini gerçekleştirme ihtiyacı ihtiyaçlar
hiyerarşisinin en tepesinde bulunan bir ihtiyaç A)I, II
olup bireylerin yaşamdaki temel amacı B)I.II.IV
niteliğinde olan bir ihtiyaç türüdür. C)l,ll,lll
D)II.III.IV
E) III.IV.V
o
tc
LU
"5 4. Aşağıdakilerden hangisi
m "kendini
'E gerçekleştiren" bir bireyin temel
özelliklerinden birisi değildir?
A)Dışsal denetime açık olma
Q
UJ
B)Saydamolma
C)İçten ve samimi olma
D)İletişim kurabilme yeteneğine sahip olabilme
E) Düşmanca olmayan bir mizah anlayışına
sahip
olma
2. İnsancıl yaklaşımda "kişinin kendisine ilişkin 5. "Beslenme, açlık, emniyette olma isteği"
bütün duyguları, düşünceleri ve Maslovv'un ihtiyaçlar hiyerarşisinde yer
değerlendirmeleridir" şeklinde tanımlanan alan hangi ihtiyaçlar basamağının
kavram aşağıdakilerden hangisidir? içerisinde yer almaktadır?
A)Özben A)Güvenlik-saygınlık
B)Benlik B)Fizyolojik-güvenlik
C)Aynabenlik C)Güvenlik-ait olma
D)Fenomenben D)Ait olma-saygınlık
E) Özgelişim E) Fizyolojik-ait olma
29. 20- -ÖĞRENME PSİKOLOJİSl
6. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi Maslovv'un 10. Maslovv ve Rogers'in temsiicisi olduğu ve
ihtiyaçlar hiyerarşisinde yer verdiği temel öğrenci merkezli bir eğitim anlayışını
ihtiyaçlardan birisi değildir? savundukları yaklaşım aşağıdakilerden
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A)Saygınlık
B)Güvenlik A)Davranışçı yaklaşım
C)Başarılı olma isteği B)Duyusal gelişim yaklaşımı
D)Fizyolojik C)Ahlaki gelişim yaklaşımı
E) Aitolma D)İnsancıl yaklaşım
E) Sosyal gelişim yaklaşımı
7. Rogers'a göre bireyleri tanımada bireylerin
içsel dünyalarını tanımak ve anlamak önemli bir
yer tutmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi
Rogers'a göre bireylerin içsel dünyasını 11. Boş zamanlarında sırf zevk için resim yapan
tanımada kullanılan yollardan birisidir? bir kişinin durumu Maslovv'un
ihtiyaçlar sınıflamasına göre nasıl
A)İçebakış yöntemi
açıklanabilir?
B)Gözlem yöntemi
C)Dışsal denetim yöntemi A)Boş zamanını değerlendirmektedir.
D)Disiplin yöntemi B)Ekonomik ihtiyaçlarını
E) Teşvik etme ve güdüleme yöntemi karşılamayı
z
, beklemektedir.
o
ço C)Zihnini dinlendirmektedir.
'o D)Kendini rahatlatmaktadır.
u
s E) Kendini gerçekleştirmeye çalışmaktadır.
8. Rogers'in "bireyin fiziksel durumunu B)Sosyal benlik
algılama(güzel, çirkin vb.) biçimi olarak C)Duyusal benlik
tanımladığı kavram aşağıdakilerden hangisidir? D)Ayna benlik
A)Bedensel benlik E) Akademik benlik
B)Sosyal benlik
C)Duyusal benlik
D)Aynabenlik
E) Psikolojik benlik
9. "Çocuğun boş bilgi deposu olarak değil,
zihinsel yeteneklerini geliştirerek
potansiyellerini geliştirmesi esasına dayanan
benlik kavramı aşağıdakilerden hangisidir
A) Psikolojik benlik
30. 12. I. arşisi verilmiştir. Bunların hiyararşik
Güvenük sıraiaması aşağıdakilerden hangisinde
II.St doğru olarak verilmiştir?
atü
C) IV - II - V -1 — D) III -1 - V - II -
kaz
IV
an
ma
/
Ke
ndi
ne
say
gı
III.F
izy
oloji
k
ihtiy
açl
ar
IV.K
end
ini
ger
çek
leşti
rme
V.B
ir
gru
ba
ait
olm
a/
Sev
me-
sev
ilm
e
Yuka
rıda
Masl
ov'u
n
ihtiy
açlar
hiyer
31. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 21
13. A. Maslov'a göre insanda yedi temel ihtiyaç
vardır. Maslov'un ihtiyaçlar hiyerarşisi ile ilgili
üç kural bulunmaktadır.
Bunlar;
I.Bu ihtiyaçlar hiyerarşik bir özellik arz eder.
II.Alt düzeydeki ihtiyaç en azından bir miktar
karşılanmadan daha sonraki bir ihtiyaç ortaya
çıkmaz.
III.Bir ihtiyacın karşılanabilmesi için kendisinden
sonraki ihtiyaç feda edilebilir.
IV.Tüm insalar er ya da geç kendini gerçekleştirme
özelliğine sahiptir.
V.insan ihtiyaçlarının çeşitliliğinden dolayı
hiyerarşide sıralama değişebilir.
Yukarıdakilerden hangisi ihtiyaçlar
hiyerarşisinin kurallarından değildir?
A) I v e l l B) l l v e V C) III ve IV
D) IVveV E) I v e V
'ec
1X 1
ve s
14. Öğretimde değerlere yer vermenin
öğrencilere değer vermenin önemli olduğunu
savunan görüş aşağıdakilerden hangisidir?
A)Davranışçı yaklaşım
B)İnsancıl yaklaşım
C)Bilişsel yaklaşım
D)Gestalt psikolojisi
E) Psikanaliz
CEVAP ANAHTARI
1.A 6. C 11.E
2. B 7. A 12. D
3. C 8.A 13. D
4.A 9. E 14. B
5. B 10.D
32. 22- -ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME.
OLÇME ve DEGERLENDIRME Seçkin Sorularla Olçme ve Değerlendirme
Sayın KPSS Adaylan,
Programlı Öğretim Yaklaşımına uygun olarak
hazırlanmış olan 70 adet Ölçme ve Değerlendirme
sorusunu yayınlamaya devam ediyoruz. İlk 20
soruyu geçen sayımızda yayınlamıştık. Bu
sayımızda da 21. sorudan devam ediyoruz. Bu
bölümü hazırlayan E. Öğretim Görevlisi Cuma
Çivi'ye teşekkür ederiz.________________________
21. Aşağıdakilerden hangisinde yazılı yoklama anlatılmaktadır?
A)Soruları cevaplayıcılara yazdınlan ya da yazılı
olarak verilen sınav
B)Soruiarı dersin öğretmeninin gözetiminde
cevaplandırılan sınav
C)Sorularının cevapları geniş kapsamlı olan
sınav
D)Sorularının cevapları yazılı kompozisyon
gerektiren sınav
E) Cevapları bir anahtarla puanlanan sınav
33. 5.Yazılı yoklamalarında sorulara verilen
cevapların doğruluk derecesinin tayin edilmesi
puanlayıcıya düşer.
6.Yazılı yoklamalarda objektif testlere göre, aynı
sınav sür9sinde daha dar bir alan yoklanabilir.
7.Puanlanması güçtür
8.Hazırlanması için gerekli olan zaman kısa,
puaniama işlemi için gerekli zaman ise oldukça
uzundur.
9.Yazılı yoklamaların güçlük derecesini objektif
yöntemle tayin etmek güçtür.
(Cevap D)
Yazılı yoklama, birkaç soru yazdırılıp ya da yazılı
verilip soruları belli bir sürede yazılı kompozisyon 22. Öğretmenin öğrencilerinin öğrenme
gerektiren sınav türü olarak her öğretmenin eksikliklerini ve güçlüklerini ortaya çıkarmak
başvurduğu bir yöntemdir. Bu nedenle yazılı amacıyla uygulayacağı bir yazılı yoklama için
yoklama D seçeneğinde anlatıimaktadır. Bunun en uygun puanlama yöntemi aşağıdakilerden
yanında yazılı yoklamaların başlıca özellikleri hangisidir?
(Turgut, s.48-49) şöyle sıralanmaktadır. A)Analitik anahtarla puanlama
B)Genel izlenimle puanlama
1.Yazılı yoklamada cevaplayıcı cevabı kendisi C)Negatif cevaplardan puan kırma
düşünüp bulmakzorundadır. D)Sıralama
E) Sınıflama
2.Yazılı yoklamada cevaplayıcı cevabını yazılı
olarak ifade etmek zorundadır.
3.Yazılı yoklamada cevapîar çoğu zaman sınırlı A seçeneğindeki "analitik anahtarla puanlama"
değildir
yönteminde, soruların cevapları kısa ve önemli
fikirler halinde listelendikten sonra her cevaba ve
4.Genellikle bir yazılı yokiama sorusunu verilen
cevapların alt bölümlerine verilecek puanlar
cevaplar tamamen yanlış ya da tamamen doğru
belirlenir. Sorulara verilmesi beklenen cevapların
olarak iki sınıfa ayrılamaz.
34. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 23
iyice analiz edilmesi gerekmektedir. Bu puanlama
yönteminin yararlarından biri, sınav sonuçlarının
tamamlayıcı öğretim faaliyetlerinin planlanmasına
ışık tutmasıdır. Puanlama anahtarındaki analiz,
hangi konuların veya bir konudaki hangi kısımların
iyi öğrenilmediğini gösterir. Bu nedenle doğru
yanıt "A" seçeneğinde yer almaktadır.
B seçeneğindeki "genel izlenimle puanlama"
yönteminde puanlayıcı, bir cevap kağıdını baştan
sona okuduktan sonra edindiği genel izlenime
göre cevaplara bir toplam puan takdir etmektedir
C seçeneğindeki negatif cevaplardan puan
kırma ise, öğrencinin istenilen bilgiyi değil, onun
tam tersini yazdığı durumlar negatif puan
düşüncesini doğurmuştur. Ancak, bir soruya
verilen negatif puanın o sorunun doğru
cevaplarından dolayı verilen puandan düşülmesi
gerekir. Yoksa bu tür negatif puanın diğer sorulara
verilen toplam puandan düşülmesi sakıncalıdır.
D seçeneğindeki sıralama yöntemi, okunacak Ö2 o:
UJ
kağıt sayısının az olduğu durumlarda Q
uygulanabilir. Bu yöntemde bütün kağıtlar en 'SE
UJ
iyiden en yetersize doğru bir mükemmellik
sırasına konduktan sonra puanlama yapılır. "oa
E seçeneğindeki sınıflama yönteminde ise, her
cevap kağıdı okunduktan sonra iyi-orta- zayıf diye
adlandırılan üç sınıftan birine konur. Bundan
sonra her sınıftaki kağıtlar tekrar okunur o sınıf
içinde iki ya da üç alt sınıftan birine konur. Aynı alt
sınıflara konulan kağıtlara aynı puan verilir.
(Cevap A)
35. 23. Bir yazılı yoklamada sorulması gereken deni in seçilip cevaplandırılması istenebilir. Bu
soru sayısından daha fazla sayıda soru lebil tür yazılı yoklamalar cevaplayıcıların sınav
sorup, cevaplayıcıların bunların ece konularıyla ilgili geçmiş yaşantıları arasında
içinden tercih ettikleri belli bir sayıda k çok fark olduğu durumlarda uygulanabilir.
soruya cevap vermelerinin istenmesi olun Yani, yetişme alanları çok farklı olan
aşağıdakilerden hangisinde uygun bir bu öğrencilerin bulunduğu grupta
sınav olur? sına uygulanması gerekebilir. Böyle bir
vda durumda güçlük dereceleri ve geçerlikleri
A)Çok başarılı öğrencilerin yer aldığı bir
örne eşdeğer soruların hazırianması
grupta
ğin gerekmektedir. Ancak bu kolay olmayabilir.
B)Yetişme alanları çok farklı olan bir grupta
seki Yine tercihli sorulara, dersin programında
C)Başarısız öğrencilerden oluşan bir grupta
z tercihli ve ya da seçmeli konular olduğu
D)Programda çeşitli konuların
soru durumlarda da ihtiyaç olabilir. Programın tek
olduğu
veril tip işlendiği durumlarda, tercihli sınavların
durumlarda
ip kullanılması doğru değildir. Tercihli konuların
E) Soruların tüm konuları
bun bulunduğu programlarda bile tercihli
kapsaması
lard sorular yerine ödev ve projelerle
istendiğinde
an öğrencinin değerlendirilmesinin daha
beş doğru olduğu söylenebilir. Tercihli sorulara
tan verilen cevaplara göre öğrencilerin
Tercihli ya da seçmeli yazılı yoklama esin birbirleriyle karşılaştırılması da güçleşecektir.
(Cevap B)
36. 24- -ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME-
24. Cevaplayıcının, bir veya birkaç kelime ya da en 25. "Doğru-yanlış" tipindeki test maddelerinde
çok bir cümle ile cevaplayabileceği olumsuz kipte maddelere yer verilmesi hangi
maddelerden meydana gelen testler bakımdan sakıncalıdır?
aşağıdakilerden hangisidir?
A)Olumsuz kipteki bir cümle anlamayı zorlaştırır.
A)Seçme gerektiren testler B)Gerçek bilgilerde olumsuzluk olmaz.
B)Sınıflama gerektiren testler C)Maddenin "yanlış" anahtarlandığının kolayca
C)Eşleştirme gerektiren testler anlaşılmasına neden olur.
D)Denkleştirme gerektiren testler D)Olumsuz kip maddenin anahtarlanmasını
E) Kısa cevap gerektiren testler zorlaştırır.
E) Olumsuz kip maddede gereksiz ipuçlarının
verilmesine yol açar.
A seçeneğindeki seçme gerektiren testler,
sorulan bir sorunun cevabını verilen cevaplar
arasından seçtiren maddelerden oluşan testlerdir. Bazıları yanlış, bazıları doğru önermeler olarak
Bunlara seçmeli testler ya da çoktan seçmeli verilen maddelerden oluşan testlere doğru-yanlış
testler denilmektedir. testleri denir. Bu test tipi, testlerin eğitimde
kullanılmaya başlandığı yıllarda çok kullanılıyordu.
B seçeneğindeki sınıflama gerektiren testlerde Ancak, daha sonraki yıllarda daha üstün
cevaplayıcılardan maddeleri belli bir ölçüte göre özelliklerde test maddelerinin bulunmasıyla , daha
sınıflamaları istenir. Bu testlerin en çok bilineni az kullanılır hale geldi.
"doğru-yanlış testler"dir.
Doğru yanlış testlerde sadece iki seçenek olduğu
C ve D seçeneklerinde verilen testler ise aynıdır. için cevaplayıcının bilmediği halde doğru cevabı
iki grup halinde verilen ve birbiriyle ilgili olan bilgi tutturabilme şansı oldukça yüksektir. Başka bir
öğelerinin, belli bir açıklamaya göre anlatımla bu yapıdaki testlerin puanlarına, şansla
eşleştirilmesini gerektiren testlerdir. Yazarlar doğru cevabın bulunmasından kaynaklanan bir
eserleri, tarihi olaylar onların tarihleri vb. gibi. hata karışır.
Sorunun doğru cevabı E seçeneğinde verilmiştir. Olumsuz özellikle de çift olumsuz ifadeler
Kısa cevaplı testler, öğrencinin bir sözcük, bir algılama hatalarına yol açmakta ve ifadenin
rakam, bir tarih ya da en çok bir cümle iie anlaşılmasını güçleştirmektedir. Bazı
cevaplandıracağı maddelerden oluşur. Turgut cevaplayıcılar istenilen bilgiye sahip oldukları
(1987)'a göre kısa cevap gerektiren testlerin halde maddeyi doğru algılayamadıkları ve
başlıca özellikleri şunlardır: anlayamadıkları için yanlış cevap verebilirler.
1. Cevaplayıcı cevabı düşünüp bulmak ve (Cevap A)
yazmak zorundadır.
2.Cevaplayıcı istediği cevabı verme
bağımsızlığına sahiptir
3.Cevaplar kısadır.
4.Kısa cevap gerektiren maddeler çok çeşitli bilgi
ve yetenek alanlarına uygulanabilir.
5.Kısa cevap gerektiren testler her eğitim
düzeyine uygun düşer
Puanlama işlemi nisbeten kolaydır, fakat
tamamen objektif değildir.
(Cevap E)
