1. E-boeken in de bib
Stapsgewijs invoeren
Johan.delaure@bibnet.be
Maart 2013

2. 1) Hoe e-boeken in de bibliotheek?
2) Hoe e-boeken aanbieden?

3. Breng e-boeken in de bib…

4. Geen leenrecht
“De auteur kan de uitlening van werken van
letterkunde, partituren van
muziekwerken, geluidswerken en
audiovisuele werken niet verbieden wanneer
die uitlening geschiedt met een educatief of
cultureel doel door instellingen die daartoe
door de overheid officieel zijn erkend of
opgericht.” (Auteurswet, Art 23 1)
‘De bescherming van het auteursrecht uit
hoofde van deze richtlijn omvat het
uitsluitende recht zeggenschap over de
distributie van het werk uit te
oefenen, wanneer dit in een tastbare zaak is
belichaamd’ (Auteursrechtrichtlijn
2001/29/EG: rechtsoverweging 28)

5. Andere modellen
• Overdrive: derde speler, bib kan niet
sturen, grootste uitgevers doen niet
mee.
• Bloomsbury: derde
speler, online, marketing, niet voor
massa.
• Noorwegen: vooral erfgoed ( < 2000)
voor 1,3 mio.
• Eigen meerwaarde model
• Samenwerking Boek.be

6. Aangewezen op contractuele afspraken
1. Betaalbaar
referentie=fysieke collectie
2. Bib bepaalt aanbod
en niet de rechthebbenden
2. Bib bepaalt presentatie
wijze van
aanbieden, presenteren, opzoekbaar
maken, koppelen, enz
3. Onbeperkte toegang in de bib
4. Thuisgebruik mogelijk
5. Duurzaam/archief

7. WAT IS DE MEERWAARDE VAN DE BIBLIOTHEEK?
Grasduinen heruitvinden
• snuisteren tussen rekken
• etalages, lijstjes
• ordening en classificatie
• catalogus
Bladeren door boeken
• Browsen door catalogus; filters, facetten en
hints
• Proeven van de inhoud
• Full-text boeken
• Tijdelijk lezen
• Koppelen
• Raadplegen
De leeservaring verbeteren

8. Dubbele aanpak
Open basissysteem
•schaalbaar
•achtergrond, ondersteunend
•gefaseerd
Innovatieve functies die meerwaarde
creëren
•met IWT
•“Innovatief aanbesteden”
•3 projecten:

9. Centrale investeringen
Raming realisatie 2013
Consultancy 30.000 €
VEP-R gunning aandeel 60.000 €
Omzetten IA naar productie 150.000 €
Integratie in bib-omgeving 50.000 €
Uitleen beheersmodule 121.000 €
Projectmedewerker 80.000 €
TOTAAL 2013 +/- 500.000 €
Opvolging Bibnet +/- 150.000 €
Recurrente kost 2014 +/- 270.000 €

10. E-boeken

11. Onderhandeling met de uitgevers

12. 1. VEP
Rechthebbenden Bibliotheken
Verkoop Uitleen
maximaliseren maximaliseren
Maximaliseren
Var. distrib.
Keten digitale boek 2012
Aute Centraa
Aggregatoren
Lezer
van het lezen
Uitgever l Verkoop
ur
Boekhui E-boek
s Platfor
m
Bibliotheek
Kosten
Zoeken, ontdekken, raadplegen, kopen, lenen, huren
delen
in het VEP
Groei markt Groei leescultuur

13. 2. Budget

14. 3. Modelleren naar wat gekend is

15. 4. Feedback bibliotheken
4 sessies
4 + 25 + 5+ 6 medewerkers
- Niet enkel online
- Geen betaling
- Inkoopcommissie ok
- Moet vooruit gaan

16. MODEL VOOR UITGEVER MODEL VOOR BIB
1) Eén aankoper 1) Prijs per inwoner
2) 1 aankoop per titel voor 2) Onbeperkte raadpleging in
basisdienst intra muros binnen de muren
3) Geen titel-uitsluitingen 3) Grote Vlaamse collectie
4) 26 uitleningen per exempl. 4) 26 toegangen per ex.
5) Windowperiode voor 5) Beperkt gelijktijdig
uitleen : 2 maand ontlenen/wisselcollectie

17. MODEL VOOR UITGEVER MODEL VOOR BIB
1) Eén aankoper 1) Prijs per pakket
2) 1 aankoop per titel voor 2) Onbeperkte raadpleging in
basisdienst intra muros de bib zonder window
3) Geen titel-uitsluitingen 3) Bepaald volume aan titels
4) 26 uitleningen per exempl. 4) Bepaald volume aan
uitleningen
5) Windowperiode voor
uitleen : 2 maand 5) Gelijktijdig ontlenen

18. Nadeel voor Bibliotheek
- Sequentieel -> gelijktijdig
- Gemiddelde Budget:
300 titels X 10 = 3000 euro versus 2%
van collectiebudget
- Pakket van 26 -> 13 -> 5
- Wat Als de ene bib wel e-boeken
aanbiedt en de andere niet?

19. Nadeel bij Interface ontwerp
• Als beperkt aantal titels ->
etalage; geen catalogus
• Uitleg voor “dit digitaal
exemplaar is bezet”
• Digitaal aanbod onvast
• Gebruik is niet eenduidig

20. Nadeel voor Uitgevers
- Als gelijktijdig:
- te gemakkelijk
- een omzet waarborg valt weg
- Te artificiële beperkingen blijven
niet
- Perceptie dat het gratis kan/moet
zijn

21. Bibliotheek.nl

22. Commerciële bereigingen
1. Bedreiging piraterij (fysieke controle)
2. Kannibalisering van de papieren markt
3. 15% duurder omwille van BTW
4. 15% goedkoper door digitale distributie
5. Nederlandse markt 1/15 van de Engelse
6. Commercieel belang van bestsellers
7. Bevragen meerwaarde intermediaire
rollen:
boekhandel,
uitgever,
bibliotheek

24. R3: Plus 1: Wat brengt de bibliotheek ?
• 1.500.000 regelmatige bezoekers
• Niet-commerciële omgeving
• Complementariteit met fysieke collectie
• Leesbevorderende functie
• Proeven van nieuwe
• Reeds redelijk digitaal georiënteerd
• 16.000.000 € jaarlijks budget
• Toeleiding tot kopen
• Toeleiding tot duurzame opslag
• Gedeeld VEP platform

25. R3: Plus 2: Scope opstart
Krijtlijnen
Beperkte collectie (200 + 100 titels)
Duideljke usecase(s) met
meerwaarde
Duidelijke doelgroep
Beperkte complexiteit
Haalbaar
Eventueel al in piloot in najaar

27. R3: Plus 3: Etalage
Aantrekkelijk
Informatie
Acties

29. 3de ronde : voorwaarden voor akkoord
Niet marktverstorend werken
Geen financiële drempel binnen bib
Geen onbeperkt uitlenen
VEP platform effectief
Keuzemogelijkheden ifv collectiebeleid
Hoeft niet gratis te zijn
Gebruikersgegevens delen

30. => Uitleen model 2
1. Basislicentie 1-10 x prijs boek/sector
2. 0,605 euro / uitlening
3. Minimaal 100-800 uitleningen per
titel / sector
4. Sperperiode bepaald door uitgever
5. Geen bestsellers
6. Online of in App
7. Binnen de muren vrij raadlegen
8. Proefperiode en uitstap opties
9. Beperking bij eindgebruiker (betalen)

31. => Omslag naar sector
Als 300 titels x 800 uitl.= 240.000 uitl.
240.000 X 0,605= +/- 150.000€
Operationele kost VEP: 270.000 €
426.000 €/240.000= 1,73 €/uitl
Als 500 titels x 1000 uitl.: 1,15 €/uitl
Kostprijs voor bib:
300 titels X 3 uitleningen: 1.557 €
Kostprijs per lener met e-abonnement
E-abo: 10 uitleningen : 5 €
x leners …

32. Planning
April : Akkoord uitgever & bibliotheek
Mei : begroting en planning
- Medewerkers mediawijs ?
- Begroting ?
- WIFI voorziening ?
- Leeshoekjes ?
- Proeftoestellen in de bib ?
Juni : Innovatieve functies
Januari 2014 : Start binnen de muren

33. E-boeken in de bib
Om bij te dromen…
Johan.delaure@bibnet.be
Brussel, 26 maart 2013