Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerin Anadolu Üniversitesinde UygulanabilirliğiMehmet Emin Mutlu
Bu çalışmada kitlesel açık çevrimiçi derslerin gelişimi ele alınarak Anadolu Üniversitesi açıköğretim sisteminde uygulanabilirliği tartışılmıştır. Yunusemre Açık Öğrenme Portalı hizmetinin kitlesel açık çevrimiçi ders yapısına dönüştürülmesi için gerekli işlemler önerilmiştir.
Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerin Anadolu Üniversitesinde UygulanabilirliğiMehmet Emin Mutlu
Bu çalışmada kitlesel açık çevrimiçi derslerin gelişimi ele alınarak Anadolu Üniversitesi açıköğretim sisteminde uygulanabilirliği tartışılmıştır. Yunusemre Açık Öğrenme Portalı hizmetinin kitlesel açık çevrimiçi ders yapısına dönüştürülmesi için gerekli işlemler önerilmiştir.
2. E-ÖĞRENME ORTAMLARI
A) Beyazpano
1.Ülkemizde Beyazpano, internet üzerinden kullanılan yaygın
platformlardan biridir.
2.Sade, kullanışlı bir ara-yüze sahip ve ücretsiz bir sistemdir.
Sistem içerisinde öğretmenler dijital sınıflar oluşturarak, sınav
düzenleme, ödev verme ve bunları toplama, notlandırma ve not
defteri takibi gibi işlemleri ücretsiz olarak yapabilirler.
3.Dosya saklama paylaşım özelliği sayesinde eğitmenler
dosyaları sisteme yükleyerek bunları öğrenciler ve gerekli olan
sınav, ödevi tartışma grubu gibi etkinliklerde
kullanabilmektedir.
3. Türkiye’nin en büyük eğitim platformu olma amacıyla
yola çıkmış olan beyazpano eğitmenlere güvenli bir
sınıf yönetim platformunun yanı sıra dünya genelinde
diğer eğitmenlerle etkileşime geçebilmelerine olanak
verecek güçlü bir sosyal altyapıyı da ücretsiz olarak
sağlıyor. Beyazpano, bir eğitmenin sınıfında üstlenmiş
olduğu pek çok fonksiyonu dijital bir platforma taşıyan
ve eğitmenin sınıfını ve bilgi akışını yönetmesini
sağlayan bir öğrenme yönetim sistemidir.
4. Sınıfını Beyazpano’ya taşımış olan bir eğitmen sınavlar
düzenleyebilir, ödevler verebilir ve teslim alabilir, öğrenci
notlarını ödev ve sınav modülleriyle entegre çalışan not
defteri üzerinde takip edebilir, sınıf altında tartışma
grupları oluşturabilir, videolar ve ders materyalleri
paylaşabilir. Ayrıca, eğitmenler ders programı, etkinlikler,
ödevler ve sınavlarla ilgili tarihleri kişisel takvim sayfası
altında izleyebilir.
Beyazpano, bu özelliklerin yanı sıra gizlilik ayarlarından
bildirimlere, mesajlaşmadan profil sayfası ve arkadaş
listesine kadar bir sosyal ağda olması gereken pek çok
özelliği de bünyesinde barındırmaktadır. Eğitmenler grup
modülü ile dilerse branşı ile ilgili dilerse de ilgi alanlarıyla
ilgili gruplar oluşturabilir, diğer gruplara katılabilir ve
diğer eğitmenlerle etkileşime geçebilir.
5. Platform, www.easyclass.com adresinde 6 dilde
(Türkçe, İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Romence ve
Arapça) uluslararası olarak hizmet vermeye başlamıştır.
6. Beyazpano, eğitmenlerin dijital sınıfları üzerinden
öğrencilerine ödevler verebilmesini ve öğrencilerin de
tamamladıkları ödevlerini Beyazpano üzerinden
eğitmenlerine gönderebilmesini sağlayan bir altyapıya
sahiptir. Eğitmenler, hazırladıkları ödevlere yazılı veya
görüntü içeren dosyalar ekleyebilir.
Ödev panosunda öğrencilere ödevle ilgili bilgiler
verilebilir, onların soru ve yorumları organize bir
biçimde takip edilebilir. Ödev teslim alanında hangi
öğrencinin ödevini teslim ettiği ve zamanında teslim
edip etmediği izlenebilir.
ÖDEV MODÜLÜ
Beyazpano’da oluşturulan dijital sınıflar altında
eğitmenlerin kullanımına sunulan araçların bazıları
şöyledir:
7. Beyazpano, sahip olduğu sınav modülü ile eğitmenlere
sınav oluşturabilme, öğrencilere de bu sınavları Beyazpano
üzerinden cevaplayabilme imkanını vermektedir.
Beyazpano üzerinde 3 çeşit soru tipi kullanarak sınavlar
oluşturulabilir. Bu soru tipleri aşağıdaki gibidir:
• Doğru / Yanlış
• Çoktan Seçmeli
• Yazılı Tipi Soru
SINAV MODÜLÜ
8. Öğrencilere verilen notların kolaylıkla takip edilebileceği,
üstelik sınav ve ödev modülleriyle entegre çalışabilen Not
Defteri ile not hesaplamak çok kolaydır. Oluşturulan sınav
veya ödevler otomatik olarak Not Defteri’ne aktarılır.
NOT DEFTERİ
9. Beyazpano üzerinde öğrencilerinizin farklı konuları
sizin kontrolünüz altında daha organize bir ortamda
tartışabilmeleri amacıyla Tartışmalar modülü
geliştirilmiştir. Belirleyeceğiniz konular için
başlatacağınız her tartışma ayrı bir başlık altında takip
edilecektir.
TARTIŞMA BAŞLIKLARI
10. Her dijital sınıfınız altında bir Sınıf Kütüphanesi
mevcuttur. Sınıf Kütüphanesi, öğrencilerle paylaşmak
istenilen tüm ders materyallerini yüklenebildiği ve de
öğrencilerin düzenli bir şekilde takip edebileceği bir
alandır.
SINIF KÜTÜPHANESİ
11. Beyazpano, bulut teknolojisi desteğiyle dünyanın en gelişmiş
sunucuları üzerinde kullanıcılarına hizmet vermektedir. Bulut
teknolojisinin sağlamış olduğu avantaj ile sistem üzerinde her
eğitmene 2 gb büyüklüğünde kişisel dosya saklama alanı tahsis
edilmiştir. Bu dosya saklama alanında derslerle ilgili veya kişisel
dosyalar saklanabilir ve bunları istenilen zamanda sınıf panoları
üzerinde paylaşılabilir.
DOSYALARIM MODÜLÜ
12. Beyazpano’nun en son geliştirilen modüllerinden biri de
Gruplar Modülü’dür. Gruplar modülü ile eğitmenler
diledikleri başlıklar altında gruplar oluşturabilir, bu
şekilde diğer eğitmenlerle bir araya gelebilir ve gerek
akademik gerek sosyal anlamda kendilerini
geliştirebilecekleri ve aralarında bilgi paylaşabilecekleri
ortamları oluşturabilirler. Asenkron uygulamalar
yaptırılabilir. Öğrenciler sistemde yülü olan ders
notlarına diledikleri yer ve saatte erişebilir, bilgisayar ve
mobil cihazlarına indirerek çalışabilir. Çevrimiçi dersler
ise ilan edilen gün ve saatte yapılır. Öğrenciler ders ile
ilgili sorularına özelden ve gruptan paylaşımlar yaparak
cevap alabilir. Takvim özelliği ile ödevleri, sınav tarihleri
ve gerçekleşecek aktivitelerin takibi için kolaylık sağlar.
GRUPLAR MODÜLÜ
13. Mobil cihazlar için özel bir uygulaması olmamasına rağmen
kurulan web sitesi (www.beyazpano.com |
www.easyclass.com) mobil cihazlar için uyumlu hale
getirilmiştir. Sınav saatlerini belirli zaman ve şartlar
doğrultusunda yapmamızı sağlar. Ders içeriklerinin
kontrolü eğitmenin elindedir. Sosyal ağ özelliği sayesinde
mesafenin hiçbir önemi kalmayıp, öğretmen-öğrenci,
öğrenci-öğrenci, öğrenci-içerik, öğrenci-ara yüz desteği
vermektedir.
14. B) Khan Academy
1.Halka açık öğrenme platformlarından biri olan
Khan Academy, tamamen ücretsiz olup
bünyesinde 10.000’den fazla ders videosu ile
hem kişisel öğrenim hem de sınıf etkinlikleri için
düşünülmüş bir platformdur.
2.Türkçe dahil birçok dil seçeneği
bulunmaktadır.
3.5.000’den fazla Türkçe ders videosu bulunan
platformda daha iyi anlaşılması açısından her bir
video ortalama 8 dakika olarak düşünülmüştür.
15. Khan Academy, alışılagelen eğitim sistemini değiştirip
geliştirmeyi ve özgürleştirmeyi hedefleyen; kar amacı
gütmeyen bir kuruluştur. Amacı, isteyen herkesin, istediği
an, istediği yerde dünya standartlarında ve ücretsiz bir
öğrenim imkanına sahip olabilmesini sağlamaktır. Khan
Academy platformunun sunduğu tüm eğitim içeriği
herkese açıktır Khan Academy'nin sunduğu kişiye özel
öğrenim içerikleri ile kendi hız ve ihtiyacınız
doğrultusunda öğrenebilir, kendinizi geliştirebilir, ders
çalışabilir, sınava hazırlanabilir, çocuğunuza öğretebilir,
ya da öğretmenseniz Khan Academy örgün eğitimin yerine
geçmeyi değil, okullardaki eğitim desteklemeyi ve daha
verimli hala getirmeyi hedefler
16. Khan Academy hem öğrenciler için bireysel öğrenim
kaynağı hem de öğretmenler için sınıflarında, ya da
veliler için evlerinde kullanabileceklerii bir eğitim
aracıdır. Khan Academy dünya genelinde yaşanmakta
olan eğitim reformunun ve eğitimde dijital
dönüşümün en önemli temsilcilerinden biri olarak
teknoloji destekli ve aynı zamanda insan odaklı bir
eğitim modelinin yaygınlaşması için ücretsiz bir araç
ve hayat boyu öğrenme anlayışıyla her bireyin kendini
geliştirebilmesi için de ücretsiz bir kaynak
sunmaktadır.
17. Khan Academy bugüne
kadar 41 dilde 5 milyardan
fazla ders verdi; her yıl 100
milyon öğrenci Khan
Academy ile öğreniyor. Her
gün 4 milyon interaktif
alıştırma sorusu
cevaplanırken şu ana kadar
cevaplanan toplam alıştırma
sayısı 10 milyara ulaştı.
Bugün 2 milyon öğretmen
sınıflarında Khan
Academy'den faydalanıyor
ve bu sayı her geçen gün
artıyor. Khan Academy,
dünyanın en büyük ücretsiz
18. Khan Academy ile ders işlenen birçok sınıfta öğrenciler
artık sınıfa gitmeden önce konuları Khan Academy ile
öğreniyor, sınıfta ise öğretmenler ile birebir vakit geçirmek
ve birlikte soru çözmek için daha çok zaman buluyorlar.
Böylece sınıfın gerisinde kalan öğrenciler eksiklerini telafi
edebiliyor, hızlı öğrenen öğrenciler ise ilerlemeye devam
edebiliyorlar. Khan Academy herkese dersleri kendi
hızında takip etme şansı ve bunun sonucunda
kişiselleştirilmiş bir öğrenim deneyimi sunuyor.
19. Khan Academy sistemi ile öğrenenler bir konuda
uzmanlaşmadan bir sonraki konuya geçemiyor, sistem her
kullanıcının bilgi seviyesini gelişmiş tespit algoritmaları
sayesinde teşhis ediyor ve bilgi haritası üzerinden
kendilerine en uygun seviye ve konulara yönlendiriyor.
Ayrıca, raporlama sistemi sayesinde öğretmenler ve veliler
öğrencilerin gelişimini takip edebiliyorlar. Khan Academy
sisteminde bulunan yönlendirme, seviye belirleme,
raporlama ve ödüllendirme algoritma ve mekanizmaları gibi
gelişmiş özelliklerin tamamı 2014-2015 eğitim dönemi
itibariyle tr.khanacademy.org adresinde Türkçe olarak da
sunuluyor.
20. Her bir ders videosu kolay anlaşılabilmesi için ortalama
8 dakika uzunluktadır. 8.500'e yakın Türkçe video ile
Khan Academy kütüphanesi zengin bir dijital kaynak
sunmaktadır. Platform, Türkçe eğitimde fırsat eşitliğine
katkı sağlamayı amaçlayan 500'den fazla gönüllünün
çeviri desteği ile hızla Türkçeleşmeye devam ederken,
Khan Academy Türkçe de gönüllülerin desteğiyle bir
sosyal girişim olarak büyümeye devam etmektedir. Khan
Academy'nin 100.000'den fazla interaktif alıştırması;
öğrenciler için seviye tespit, yönlendirme, raporlama
mekanizmaları ve öğretmenler için kontrol paneli gibi
tüm gelişmiş özellikler https://tr.khanacademy.org
adresinde Türkçe olarak sunulmaktadır
21. Khan Academy Türkçe dersleri Milli Eğitim Bakanlığı'nın kısa
adı EBA olan Eğitim Bilişim Ağı'nda yayınlanıyor ve ülke
genelinde onbinlerce okula ulaşıyor. Aynı zamanda Milli
Eğitim Bakanlığı'nın Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü
ile yapılan bir işbirliği çerçevesinde eğitim içeriğinden
geçmişte dilediği eğitimi alma şansı olmamış ya da
eksiklerini telafi etmek isteyen bireylerin de yararlanması
amaçlanıyor. Khan Academy Türkçe'nin tüm finansmanı bir
STFA Vakfı olan Bilimsel ve Teknik Yayınları Çeviri Vakfı
tarafından karşılanıyor. Khan Academy'nin ilk uluslararası
iştiraki olan Khan Academy Türkçe, bir eğitim kurumu
olmanın yanı sıra sosyal sorumluluk ve gönüllülük hareketi
olarak birçok birey ve kurumun desteğiyle her geçen gün
büyüyor ve Türkçe eğitimde fırsat eşitliğini güçlendirmeyi
hedefliyor.
22. Eğitimde fırsat eşitliği felsefesi ile yola çıkan,
dünyanın en büyük online eğitim platformu Khan
Academy, sanal ortama sivil bir katkı olarak
sunduğu “Her Şeyi Öğrenebilirsin” kampanyası ile
her insanın öğrenebileceğinin altını çizerken,
zekânın doğuştan, genetik faktörlerle belirlendiği
yönündeki yargıları yıkıp gelişme odaklı bir
zihniyeti teşvik ediyor. Khan Academy’nin
kurucusu Salman Khan bu konudaki düşüncesini,
“Öğrenme konusuna olan bakışımız, öğrettiğimiz
her şeyden çok daha önemli. Eğer toplum olarak
öğrenirken çabalamamız gerektiğini kabullenirsek,
insanlığın potansiyeli uçsuz bucaksız bir hal
alacaktır” cümleleriyle özetliyor ve herkesi
öğrenmeye davet ediyor.
23. C) Udemy
1. Ticari bir sistem olarak Udemy, diğer platformlardan farklı
olarak, bir kurs pazarlama platformu olarak hayata
geçirilmiştir.
2. Sistem üzerinde, belirli yetkinlikleri olan eğitmenler veya
insanlar, kendi kurslarını hazırlayıp satabilmektedir.
Örneğin; PHP programlama dilini bilen bir kişi bu sistem
üzerinde kurslar oluşturabilir ve kendi belirlediği bir fiyata
satabilir. Bu kursu almak isteyen bir kullanıcı da ücretini
ödeyerek sistem üzerinden kursu satın alıp eğitimine
başlayabilir.
24. Udemy profesyonel yetişkinlere ve öğrencilere yönelik eğitim
teknolojisi, kitlesel çevrimiçi açık ders ve bir çevrimiçi öğrenme
platformudur.
Udemy, 30 milyondan fazla öğrenciye ve 60'ın üzerinde dilde
50.000 öğretim görevlisine sahiptir. 245 milyondan fazla kurs
kaydı yapılmıştır. 190'dan fazla ülkeden öğrenciler ve eğitmenler
geliyor bulunduğu Udemy kullanıcılarının büyük bir bölümü ABD
dışında bulunuyor. Udemy'de ayrıca 4.000'den fazla işletme
müşterisi var ve Fortune 100 şirketlerinin %80'i çalışanlarını terfi
ettirmesi için Udemy kullanıyor (Udemy for Business). Öğrenciler,
büyük ölçüde işle ilgili becerilerini geliştirme aracı olarak ders
alırlar. Bazı kurslar teknik sertifikasyon için kredi üretir. Udemy,
eğitmenlerin seçtikleri konularda çevrimiçi kurslar oluşturmalarına
izin veren bir platform görevi görür. Udemy'nin kurs geliştirme
araçlarını kullanarak kurslar oluşturmak için video, Powerpoint
sunumları, PDF belgeleri, ses dosyaları, zip dosyaları ve canlı
25. MOODLE
1. 1990 yılında Martin Dougimas tarafından geliştirilmeye başlanan
proje 1.0 versiyonu ile ilk kez 2012 yılında internete sunulmuş ve
herkese açık hale gelmiştir.
2. Açık kaynak kod felsefesi ile geliştirilen Moodle, GPL lisansı ile
isteyen herkesin ulaşabileceği ve kullanabileceği en yaygın
yazılımların başında gelmektedir.
3. 2017 yılı itibariyle 3.3 versiyonu internet sitesinde mevcuttur.
4. Moodle bünyesinde birçok modül ve eklenti bulundurmasının
yanı sıra, dünya üzerinde birçok bağımsız geliştirici tarafından da
yeni eklentiler yazılmakta ve bu eklentiler Moodle resmi
sitesinden yayınlanmaktadır.
5. .PHP diliyle yazılmış olan sistem, hemen hemen tüm
veritabanlarını desteklemekte, ayrıca Windows, Linux ve Mac
tabanlı işletim sistemlerinde de çalışabilmektedir.
26. 6. Moodle 82 farklı dili desteklemektedir.
7. Çeviri desteğini gönüllü katılımcılar yardımıyla yaparak,
daha hızlı güvenlir çeviri yapılmasına imkan sağlamaktadır.
27. MOODLE GENEL ÖZELLİKLERİ
• Moodle, özgür ve ücretsizdir.
• Sistem Windows, Linux, Mac OS X gibi farklı işletim
sistemleri altında çalışabilmektedir.
• Ölçeklenebilirlik: Sistem, 50,000 öğrencili ve binlerce
kurslu örneklere sahiptir.
• Tek başına ticari paketlerle yarışmakta olup eğitim
sektöründe büyük bir paya sahiptir.
• Oldukça geniş bir tematik topluluğa yani geliştirici ve
son kullanıcı eğitmenlerden oluşan kitleye sahiptir.
• 235 ülkede kullanılmaktadır ve 82 dilde desteği
mevcuttur.
• Geniş geliştirici kitlesi vardır.
28. • Geniş geliştirici kitlesi nedeniyle ürün yaşam
çevrimi çok hızlıdır. Sorun olduğunda
sorunun giderilmesi ticari sistemlerden daha
hızlı olmaktadır.
• Açık kaynak kodlu sistem olduğundan
güvenlik açıklarının kapatılması ticari
sistemlere göre çok daha hızlıdır.
• Ücretsiz olduğundan test edici kitlesi çok
geniştir.
• Sürekli olarak çok miktarda yeni özellik
geliştirilmektedir ve ücretsiz olarak
dağıtılmaktadır