Uczenie się dzieci pojęć matematycznych poprzez zabawę

1. Dziecięca
matematyka
edukacja matematyczna dzieci
nie tylko w szkole

2. Dziecięca matematyka jest wspomaganiem rozwoju umysłowego
dziecka, aby osiągnął sukces w nauce nie tylko w uczeniu się
matematyki
Istotą wspomagana rozwoju jest mądrze organizowany proces
uczenia się dzieci. Najważniejsze są osobiste doświadczenia dziecka,
które stanowią budulec, z którego dziecięcy umysł tworzy pojęcia i
umiejętności

3. Program edukacji matematycznej obejmuje następujące kręgi
•orientacje przestrzenna
•rytmy
•kształtowanie umiejętności liczenia (dodawania i odejmowania)
•wspomaganie rozwoju operacyjnego rozumowania
•rozwijanie umiejętności mierzenia długości
•klasyfikacja
•układanie i rozwiązywania zadań arytmetycznych
•zapoznanie dzieci z waga i sensem ważenia
•mierzenie płynów
•intuicje geometryczne
•konstruowanie gier przez dzieci
•zapisywanie czynności matematycznych

4. Orientacja przestrzenna:
rozumienie przestrzeni: świadomość własnego ciała, poczucie własnego
“ja”, “tak wyglądam”, “tak mam na imię”
Orientacja w schemacie własnego ciała:
ćwiczenia:
moja głowa: potrafię nazwać jej części, nazywanie min
moje ręce: potrafię nazwać części, wiem co wyrażają gesty
moje nogi: potrafię nazwać części, rozpoznaje sposób chodzenia
mój tułów: nazywam części tułowia
zagadki ruchowe: pantomima
rysunek samego siebie, rysunek bliskich osób, pod dyktando nauczyciela
Rozwijanie zdolności do przyjmowania własnego punktu widzenia:
kierunki od własnego ciała
określenie przestrzeni- ćwiczenie z kartka papieru, chodzenie pod
dyktando
ćwiczenia z woreczkiem

5. Rytmy
•rozwijanie umiejętności skupienia uwagi na prawidłowościach i
umiejętności korzystania z nich
•ćwiczenia rytmiczne obrazujące regularność, powtarzalność:
•układanie prostych rytmów: np. kółko, patyk, kółko, patyk…
•dostrzeganie układanie rytmów
•regularność w rytmach usłyszanych
•ćwiczenia rytmiczne powtarzane ciałem
•rytmiczna organizacja czasu: dziecko uczy sie świadomości następstwa
dnia i nocy, dni tygodnia, pór roku, wspólne prowadzenie kalendarza

6. Liczenie
wywodzi sie z rytmu i gestu wskazania. Dziecko najpierw wzrokiem
lub gestem to, co chce policzyć, potem dotyka, wskazuje przedmioty i
określa je liczebnikami (reguła jeden do jednego - jeden przedmiot
jeden gest)
wspomaganie dzieci w kształceniu schematu liczenia:
gromadzenie drobnych przedmiotów np. ziarna fasoli, orzechy,
kasztany
działalność matematyczna nie musi dotyczyć tematu zajęć
schemat:
MANIPULACJE-KONKRET- OBRAZ-SYMBOL

7. konkret obraz symbol

8. Aby dobrze organizować sytuacje sprzyjające kształtowaniu umiejętności
liczenia należy:
•wskazać gestem, spojrzeniem, słowem obiekty do policzenia
•zachęcać dziecko do szacowania: policz
•nie wolno dziecku przeszkadzać w liczeniu
•pokazać prawidłowe liczenie “popatrz, jak ja policzę”, “pomóż mi”,
“policzymy razem”
•kształtowanie umiejętności liczenia a także dodawania i odejmowania
obejmuje proces począwszy od liczenia konkretnych przedmiotów, przez
liczenie na palcach a do rachowania w pamięci
ćwiczenie: dziecko uczy misia liczyć

9. Klasyfikacja zdolności do logicznego grupowania przedmiotów według ich
cechy i właściwości
1. oglądanie i porównywanie przedmiotów, dostrzeganie różnic i
podobieństw
2. słowne grupowanie obiektów i uzasadnianie, dlaczego pasują do
siebie
3. grupowanie, rozdzielanie obiektów według różnych kryteriów np.
przynależność-do kogo należą, gdzie sie znajdują
4. wdrażanie dzieci do poznania sensu sprzątania- przedmioty musza
mięć swoje miejsce ;)

10. Kształtowanie pojęcia liczby
Do kształtowania pojęcia liczby niezbędne są dwa zakresy:
1. operacyjne rozumowanie potrzebne przy ustalaniu stałości liczebności
porównywanych zbiorów dziecko ustala równoliczność poprzez
tworzenie par oraz było pewne co, do stałości liczby elementów w zbiorze
( mimo zakrywania, przemieszczania przedmiotów)
2. operacyjne ustawianie po kolei dziecko wie, które miejsce zajmuje liczba
w szeregu, wskazuje liczby następne, poprzednie)
ćwiczenia: układanki z kółek, prostokątów, trójkątów

13. zabawa “mis ma schodach”, “skacząca piłeczka”, “chodzenie po schodach”
kalendarz przeżyć

15. Figury geometryczne
Dzieci z niepełnosprawnością intelektualna tylko jako cechy istniejących
rzeczy
Na przykład koło pojawia sie w umyśle dziecka z obserwowania i
manipulowania rozmaitymi kołami, talerzykami, monetami, a także w
trakcie rysowania słońca, piłki
Z tych doświadczeń dziecko powoli wydobywa wspólną cechę tych
przedmiotów, podobnie z jest kwadratem, czy trójkątem

16. Mierzenie
stopa za stopa, krokami, łokciem, dłonią, patykiem, sznurkiem
“Co jest większe, co jest mniejsze ode mnie?” wprowadzenie dziecka w
sens pomiaru należy zacząć od tego, co jest mu najbliższe, czyli jego
własnego ciała
porównywanie długości paskami papieru, sznurkami
Pieniądze
umiejętność płacenia, odbieranie reszty czyni dzieci bardziej
samodzielnym. Nauczyciel powinien stwarzać okazje do:
umiejętności posługiwania sie pieniędzmi
określania wartości monet i banknotów
płacenia określonej kwoty różnymi sposobami
szacowania wartości użytkowej pieniądza

17. Odporność emocjonalna w uczeniu sie matematyki, co to takiego?
Charakterystyczną cechą matematyki jest rozwiązywanie zadań, rozwiązując
zadania dzieci gromadzą doświadczenia. Każde matematyczne zadanie jest
sytuacją trudną. Rozwiązując je dziecko pokonuje trudność.
Rola nauczyciela ( dzieci odporne emocjonalnie i o małej odporności)
odpytywanie, stawianie ocen, rywalizacja
Należy rozwijać u dzieci zdolności do wysiłku umysłowego w sytuacjach
trudnych, dopasowywać te sytuacje do jego indywidualnych możliwość:
gry-opowiadania
“Wyścigi zajęcy do pola z kapusta”
“Kotki biegną do miski pełnej mleka”

18. Mierzenie, ważenie, odmierzanie ilości płynów
Zapoznanie dzieci z waga obejmuje kształtowanie ważnych czynności
umysłowych potrzebnych do rozwiązywania zadań.
Mierzenie płynów to ćwiczenia pozwalające zrozumieć dziecku, że wody jest
tyle samo, chociaż po przelaniu wydaje jej się więcej lub mniej

19. Pomoce dydaktyczne
Mis, który odgrywa ważną role edukacyjna. Dla niego dziecko ułoży
zadanie, potem “wspólne” je rozwiąże, misiowi dziecko opowie o swoich
wątpliwościach i spostrzeżeniach, misia można “nauczyć” liczyć,
dodawać, odejmować

20. Liczmany ( kółka, kwadraty, trójkąty itp) służą do liczenia, rachowania,
zastępują realne przedmioty

21. Liczydła

22. Kartoniki z liczbami i działaniami arytmetycznymi

23. Domino do zabaw ćwiczących sprawność ruchowa

24. Geoplan i figury geometryczne

25. Kostki do gry

26. Co jest ważne do osiągnięcia sukcesów w matematyce?
1. Zdolność dziecka do skupienia uwagi
2. Dostosowanie tempa pracy do umiejętności dziecka
3. Rozwiązywanie zadań ma sprawić dziecku przyjemność
4. Kształtowanie odporności emocjonalnej przez dostosowanie sytuacji
matematycznych do możliwości dziecka
5. Indywidualizacja
6. Nie ma dzieci myślących źle, każde dziecko rozumuje w kategoriach w
zależności na jakim poziomie rozwoju sie znajduje
7. Każde dziecko potrzebuje wielu doświadczeń matematycznych

27. Bibliografia:
1. E.Gruszczyk-Kolczynska,E.Zielinska “Dziecieca
matematyka.Edukacja matematyczna dzieci w domu w przedszkolu
i szkole” wyd. WsiP
2. E.Gruszczyk-Kolczynska, E.Zielinska “Zajecia dydaktyczno-
wyrównawcze dla dzieci, które rozpoczynaja nauke w szkole”wyd.
Edukacja Polska, Wa-wa 2009