Praca z konkursu ,,Wśród lasów i łąk."

2. Chojnowski Park Krajobrazowy – park krajobrazowy leżący na
Równinie Warszawskiej i skraju Doliny Środkowej Wisły – na
południe od Warszawy, na lewym brzegu Wisły. W całości leży
na terenie powiatu piaseczyńskiego. Od roku 2010 wchodzi w
skład Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych, wraz z
parkami krajobrazowymi Mazowieckim, Brudzeńskim,
Kozienickim i Nadbużańskim. Jest elementem Zielonego
Pierścienia Warszawy i pasa obszarów chronionych
ciągnącego się od Mazowieckiego PK po Bolimowski Park
Krajobrazowy.

4. 1. Chojnów
2. Obory
3. Łęgi Oborskie
4. Skarpa Oborska
5. Łyczyńskie Olszyny
6. Biele Chojnowskie
7. Pilawski Grąd
8. Łoś
9. Uroczysko Stephana
10. Las Pęcherski
11. Skarpa Jeziorki

7. • Rezerwat Skarpa Oborska w leśnictwie Chojnów, powstał w celu
zachowania krajobrazowych walorów stromej krawędzi doliny
Wisły pod Konstancinem-Jeziorną. Jest to bardzo ciekawe
miejsce. Stoki porasta łęg zboczowy Viola odoratae - Ulmetum
minoris. U podnóża skarpy, w wilgotnych obniżeniach wylotów
wąwozów erozyjnych, wykształcił się łęg jesionowo - olszowy.
Pośród drzew spotkać możny okazy 140-letnich wiązów i
jesionów. Przy odrobinie szczęścia można odnaleźć chronionego
grzyba - smardza jadalnego.
• Ten wyjątkowy Rezerwat powstał w 1982 roku i zajmuje
powierzchnię 15,65 ha. W zarządzie Nadleśnictwa Chojnów
znajduje się południowa część obiektu o pow. 2,72 ha.
• Na skraju lasu znajduje się stworzony na planie koła cmentarz
żołnierzy niemieckich i rosyjskich z czasów I wojny światowej.
(opisany w noweli Stefana Żeromskiego ,,Pomyłki’’).
• W rejonie rezerwatu przebiega niebieski szlak pieszy z
Konstancina do Zalesia Górnego a także czerwony szlak
rowerowy z Konstancina do Góry Kalwarii.

8. Ścieżka ma ok. 2000m

12. Klon zwyczajny, klon pospolity - (Acer
platanoides L.) – gatunek rośliny z
rodziny mydleńcowatych
(Sapindaceae Juss.). Występuje
naturalnie w Europie Środkowej i
Wschodniej, na Bałkanach oraz
Kaukazie. W Polsce jest
najpospolitszy z krajowych gatunków
swego rodzaju. Jest powszechnie
sadzony jako drzewo ozdobne w
parkach i ogrodach ze względu na
jego pokrój oraz wysoką tolerancję na
ubogie podłoże i zanieczyszczenia
środowiska. Drewno klonu
zwyczajnego jest stosowane między
innymi do produkcji mebli oraz w
tokarstwie.
Dorasta do około 18–27 m wysokości i 12m
szerokości.
Pień osiąga do 1,5 m średnicy.
Liście mierzą do 15 cm długości i 10–18 cm
szerokości
Drzewo zrzucające liście na zimę.
Najwyższy w Europie klon zwyczajny rośnie w
Puszczy Białowieskiej – mierzy ponad 37
metrów.
Kwity niepozorne do 12 mm średnicy.

13. Rezerwat Skarpa Oborska
utworzono w 1982 r. celem
ochrony bogato urzeźbionej
skarpy pradoliny Wisły
porośniętej wielogatunkowym
lasem liściastym, który nie
został w większym stopniu
przekształcony przez
człowieka. Ciekawostką tego
miejsca są liczne źródła i
wąwozy przecinające skarpę.

15. Profesor Władysław Szafer w rozprawce o drzewach
twierdzi, że „każdy gatunek drzew żyje swoim
własnym życiem. Sprawia to, że drzewa rosnące w
mieszanym lesie unikają zetknięcia ze sobą, pnie ich
stoją z reguły w pewnych odstępach, gałęzie zaś, choć
się do siebie zbliżają, nie stykają się, lecz przeciwnie,
niemal zawsze wymijają się. Kontakt na pewną
odległość między drzewami jest możliwy, ale zrost nie.
„Nigdy bowiem nie dochodzi do prawdziwego
zrośnięcia się tkanek z powodu ich antagonizmu i
różnic chemicznych białka zawartego w komórkach
różnych rodzajów drzew”. Zrosty rzeczywiste między
drzewami tego samego gatunku są możliwe, o czym
świadczy to zdjęcie. „Gdy gałąź drzewa trze o pień
drugiego drzewa tego samego gatunku i w
następstwie tego po jakimś czasie zrośnie się z nim,
to prawie zawsze szczytowa część tej gałęzi obumiera,
a pozostała tworzy jakby mostek łączący obydwa
drzewa. W takiej postaci nie żyją jednak długo, gdyż
silniejsze drzewo odciąga przez ów mostek pokarmy z
drzewa słabszego, które z biegiem czasu traci koronę.
W efekcie powstaje jedno drzewo o jednej koronie,
ale o dwóch pniach. Drzewa jednakowo rozwijające
się o podobnej kondycji fizycznej, mające mostki
łączące, nie tracą koron i żyją tak w pozornej harmonii
fizjologicznej”
(Władysław Szafer: „Z teki przyrodnika”).

16. Wiąz pospolity, wiąz polny (Ulmus minor Mill.) – gatunek rośliny z
rodziny wiązowatych (Ulmaceae). Rodzime obszary jego
występowania to: Europa, Azja Zachodnia i Kaukaz, Afryka
Północna (Algeria, Maroko, Tunezja) i Wyspy Kanaryjskie.
Wiąz polny to drzewo osiągające do 40 m wysokości o gęstej i
rozłożystej koronie. Jego pędy mają charakterystyczny, zygzakowaty
kształt, często pokryte są listewkami korkowymi. Liście są odwrotnie
jajowate, u nasady klinowate, na brzegach pojedynczo lub podwójnie
piłkowane. Owoce wiązu to oskrzydlone orzeszki osadzone na
krótkich szypułkach. By wyrosnąć na dorodne drzewo, wiąz
potrzebuje gleb żyznych i wilgotnych, dlatego najlepiej czuje się na
grądach i łęgach.
Drewno wiązu polnego jest najbardziej cenione spośród wszystkich gatunków
wiązów. Wykorzystuje się je w przemyśle stolarskim do wyrobu oklein i posadzek.
Najstarszy wiąz pospolity rośnie przy
osadzie Gonie. Jego obwód wynosi
675 cm, a wysokość: (18) m
Ciekawostka: Jeszcze niedawno wiąz polny rósł w miejskich parkach i
alejach. Niestety jest bardzo podatny na holenderską chorobę
wiązów, która powoduje ich całkowite zamieranie. Z tego powodu
większość drzew w miastach całkowicie wyginęła.

17. W większości wypadków w drewnie zachodzi
niszczenie ścian komórkowych, towarzyszą
daleko idące zmiany właściwości
technicznych, chemicznych, fizycznych (barwa,
zapach itp.) i strukturalnych drewna. Drewno
staje się miękkie, gąbczaste lub włókniste, w
bardzo zaawansowanym etapie tworzą się w
nim wolne, wydrążone przestrzenie, które -
jeżeli występują w drzewach stojących -
nazywa się zwykle dziuplami.

19. Bez czarny, dziki bez czarny (Sambucus
nigra L.) – gatunek rośliny z rodziny
piżmaczkowatych (Adoxaceae), dawniej
zaliczany był także do rodziny bzowatych
(Sambucaceae) i przewiertniowatych
(Caprifoliaceae). Inne zwyczajowe nazwy polskie:
bez lekarski, bez pospolity, bzowina, bzina,
buzina, hyczka, hyćka.
Nie jedz surowych owoców czarnego bzu!
Nie wolno jeść świeżych owoców (ani kwiatów)
czarnego bzu, bo zawierają toksyczny składnik
zwany sambunigryną. Po spożyciu jest on
rozkładany do cyjanowodoru, co powoduje poczucie
słabości, niekiedy wymioty. Jednak podczas
przetwarzania (suszenie, gotowanie itp.)
sambunigryna ulega rozkładowi i staje się zupełnie
nieszkodliwa.
Zarówno kwiaty, jak i owoce czarnego bzu należą
do najcenniejszych surowców zielarskich.
Działanie: kwiaty działają moczopędnie,
napotnie, przeciwgorączkowo, wykrztuśnie, a
zewnętrznie także przeciwzapalnie.
Owoce mają własności przeczyszczające,
działają napotnie, moczopędnie,
przeciwgorączkowo, przeciwbólowo,
odtruwająco[12], hipolipemicznie (obniżają
stężenie cholesterolu ogółem, cholesterolu LDL,
trójglicerydów), przeciwwirusowo i
immunostymulująco.

21. Bardzo atrakcyjny szlak pozwala poznać w czasie
jednej wycieczki aż siedem rezerwatów przyrody.
Prowadzi także przez malownicze tereny stawów
pomiędzy Zalesiem Górnym i Żabieńcem. Stanowi
okazję do zwiedzenia parku i dworu w Oborach
oraz Konstancina wraz z parkiem zdrojowym i
tężnią solankową. Trasa, często zmieniająca
kierunek i dzięki temu pozbawiona monotonii,
doskonale nadaje się dla rowerzystów.

22. Huba – popularna nazwa
owocników grzybów nadrzewnych.
Są wśród nich zarówno saprofity
występujące na martwym drewnie,
jak i pasożyty występujące na
żywych drzewach.
Huby posiadają enzymy umożliwiające chemiczny rozkład celulozy i ligniny
– głównych składników drewna. Proces ten zapewnia im energię i
składniki niezbędne do życia, równocześnie prowadząc do rozkładu
drewna – zgnilizny. W przyrodzie spełniają pożyteczną rolę, gdyż
umożliwiają niezbędny dla życia na Ziemi obieg materii, w gospodarce
człowieka jednak wyrządzają poważne szkody.

23. Lipa drobnolistna (Tilia cordata Mill.) – gatunek
drzewa, należący do rodziny lipowatych (według
systemu Reveala). Pochodzi z Europy i Azji Zachodniej.
W Polsce występuje pospolicie na terytorium całego
kraju. Występuje w stanie naturalnym, ale jest także
bardzo często sadzona przy domach, w parkach i przy
drogach, jako roślina ozdobna i użyteczna. Status
gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy lub
zadomowiony.
Największa lipa drobnolistna rośnie w Cielętnikach gm.
Dąbrowa Zielona, byłe woj. częstochowskie. Jej wiek
wynosi 517 lat, obwód 992 cm, pierśnica 315 cm,
wysokość 35 m.
Osiąga wielkość około 25-40 m. i średnicę do ponad 100 cm.
Kora w młodości gładka, zielonkawoszara, z wiekiem płytko i
podłużnie spękana, ciemnoszara do czarniawej. Liście małe 6-
7 cm długości, sercowate z piłkowanym brzegiem. Pod spodem
liści charakterystyczne rudawe włoski w kącikach nerwów.
Kwiaty żółtawe w luźnych baldachach na długich szypułach.
Owoce to małe, okrągłe i gładkie orzeszki, łatwo pękające pod
naciskiem.

24. Ciekawostki :pączki topoli białej mają właściwości lecznicze. Działają moczopędnie i
przeciwgorączkowo
Najstarsza topola biała w Polsce rośnie we wsi Januszkowice. Drzewo to ma 217 lat, obwód
744 cm, pierśnicę 237 cm oraz
wysokość 37,7 m.
Najgrubszą topolą białą w Polsce jest białodrzew, który rośnie w
pozostałościach parku na granicy m. Leszno i Grądy k. Warszawy. Obwód
mierzony w pierśnicy (na wys. 1,3 m) wynosi 10,8 m.
Pyłek topoli (nie nasiona!) rzadko wywołuje alergię u ludzi uczulonych.
Topola biała żyć może do ok. 150 lat, jest więc rośliną raczej krótkowieczną w
porównaniu z wieloma innymi gatunkami drzew.
W naszej strefie klimatycznej topole są najszybciej rosnącymi drzewami.
Topola biała, białodrzew (Populus alba L.) – gatunek
drzew z rodziny wierzbowatych (Salicaceae)
Osiąga wysokości do 28 m. Jej obwód mierzony w pierśnicy (na wys.
1,3 m) wynosi 10,8 m. Ma na pniu mocno spękaną szaro-białą korę. W
wyższych częściach pnia kora srebrzystoszara z dużymi przetchlinkami.
Drewno jest miękkie, lekkie, łupliwe, łatwe w obróbce mechanicznej i
nie ulegające paczeniu, twardzielowe, łatwo próchniejące. Zawiera
bardzo dużo wody. Liście 3-5 klapowe o długości 6-12 cm. Ogonek
liściowy długi i bocznie spłaszczony. Roślina dwupienna. Kwiaty
zebrane w kwiatostany zwane kotkami. Kotki podczas kwitnienia luźno
zwisające, męskie – grube i czerwone, żeńskie – cienkie i żółtozielone.

26. Kornikowate, korniki (Scolytinae) –
podrodzina chrząszczy z rodziny
ryjkowcowatych, wcześniej klasyfikowana jako
rodzina Scolytidae.
Występowanie: na całym świecie do granicy
zasięgu drzew. Niektóre gatunki mają
tendencję do masowego pojawiania się i
wyrządzania olbrzymich szkód w
drzewostanach.
Przedstawiciele rodziny to małe od 0,6 mm do
13 mm owady walcowatego kształtu ciała,
koloru brunatnego, szarego lub czarnego.
Czułki kończą się zwykle zwartą buławką.
Korniki żywią się łykiem i miazgą lub
hodowanym przez siebie grzybem.
Korniki zasiedlają zwykle drzewa osłabione (np.
przez zanieczyszczenia powietrza, susze, pożary). I
z tego powodu nazywa się je szkodnikami
wtórnymi. Niektóre gatunki wyrządzają poważne
uszkodzenia drzewostanów. Pospolity w Polsce
kornik drukarz, atakuje świerk, rzadko sosnę i
modrzew.

28. Dąb szypułkowy (Quercus robur L.) – gatunek
typowy dla rodzaju dębów, obejmującego drzewa liściaste
z rodziny bukowatych (Fagaceae). Występuje w Europie (z
wyjątkiem północnej Skandynawii) oraz południowo-
wschodniej Azji. W Polsce bardziej pospolity od dębu
bezszypułkowego. Ceniony ze względu na wytrzymałe,
twarde i trwałe drewno. Jest gatunkiem długowiecznym,
żyje ponad 700 lat i osiąga do 35-40 m. wysokości. Ze
względu na okazałe rozmiary jakie osiąga, sprawia
majestatyczne wrażenie i dlatego odgrywa istotną rolę w
symbolice i dawniej w kultach religijnych. Jest symbolem
długowieczności, dostojeństwa i siły. Stare okazy
nierzadko chronione są jako pomniki przyrody.
Warto wiedzieć: W odróżnieniu od dębu bezszypułkowego
krótki, często sękaty pień dębu szypułkowego rozdziela się
nisko nad ziemią na liczne grube konary.
Ciekawostka: Dąb szypułkowy po kilkusetletnim leżeniu w
wodzie, na skutek reakcji garbników zawartych w drewnie z
solami żelaza, czernieje, zachowując przy tym swoje
właściwości mechaniczne. Jest to tzw. czarny dąb („polski
heban”).

30. W opowiadaniu „Pomyłki” Stefana Żeromskiego, który odnalazł to
miejsce w latach dwudziestych ubiegłego stulecia, a krwawy bój na
bagnety opisał na podstawie relacji mieszkańców Słomczyna i
Obór. Cmentarz zarósł, bowiem do drugiej wojny światowej jedynie
uczniowie pobliskiej szkoły podstawowej z tej miejscowości
opiekowali się nim i raz na jakiś czas porządkowali. Jak pisze
Stefan Żeromski: „U podnóża tych drzew zatoczone jest koło
rozległe z grubych kamieni, które tu zostawił lodowiec czy Wisła
pradawna porozrzucała po polach. Stoją wokół, jakoby niewysokie
menhiry w wyniosłej trawie, prowadząc kamienną aleją do
środkowego dolmenu, gdzie jednak rzucają się w oczy najzupełniej
nowoczesne, czarne, równo w głazie kute litery: 29 DEUTSCHE, 37
RUSSEN GEFALLEN 1914”.
Na szczycie skarpy wiślanej, nieopodal dawnego folwarku
zwanego Maryninem, znajduje się nietypowy cmentarz zagubiony
wśród wysokich traw. Na planie rozległego kręgu, złożono żołnierzy
walczących jesienią 1914 roku w bitwie o Warszawę, którą
śmiałym uderzeniem planowała wydrzeć z rosyjskich rąk
niemiecka armia, oskrzydlająca przeciwnika od północy i południa.
Była to jedna z pierwszych operacji I Wojny Światowej; na rosyjski
atak na Prusy, Niemcy odpowiedzieli zwycięstwem w bitwie pod
Tannebergiem, następnie okrążając przeciwnika i wkraczając na
ziemie zaboru rosyjskiego.

31. Fragment planu cmentarza w Maryninie przesłanego w roku
1942 przez komendanturę wojskową w Wawrze do
ówczesnej gminy Jeziorna. Oznaczona nieistniejąca już
droga, prowadząca w kierunku skrzyżowania dróg u stóp
skarpy (obecnie w tym miejscu znajduje się kapliczka i
nieistniejąca wówczas wieś Parcela). Powyższy plan jest
zapewne oryginalnym planem założeń cmentarza z lat 1915
- 1918. Naszkicowany wygląd bram ułożonych z głazów.
Zbiory Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie.
Wczesną wiosną i zimą krąg jest bardzo
dobrze widoczny, w przeciwieństwie do lata i
jesieni, gdy miejsce to porastają wysokie
trawy. Zdjęcie autorstwa Tomka Kwiręga
wykonane w kwietniu 2013 roku, podczas
zbierania dokumentacji do książki o
Cieciszewie.
Cmentarz założono w latach 1915-18, po zajęciu przez Niemców Królestwa Polskiego.
Zgodnie z przyjętym wówczas obyczajem tworzono nekropolie wojenne, w których
składano poległych, stylizując miejsce pochówku na dobrowolną ofiarę złożoną na
ołtarzu wojny o słuszną sprawę, toczoną dla ojczyzny.

32. Skarpa Oborska to bardzo ciekawe miejsce dla ludzi w każdym
wieku, ale zwłaszcza dla dzieci i młodzieży. Nam kojarzy się
przede wszystkim z niezapomnianą zabawą w podchody.
Mnóstwo pagórków, które należy pokonać idąc Skarpą
powodują, że jest to wyjątkowe miejsce.
Znajduje się tam stary cmentarz, o którym mało kto wie.
Niestety, Skarpa jest zaśmiecana. Mamy nadzieję, że podjęte
w ostatnim czasie działania na rzecz jej uporządkowania
przyniosą dobre efekty. Atrakcyjność skarpy można podnieś
umieszczając różnorakie tablice informacyjne na temat
występującej tam roślinności, historii jej powstania oraz
istniejącego starego cmentarza.
Uważamy, że ścieżka dydaktyczna powinna powstać właśnie
tam. Obiekt zapewne przyciągnie ludzi ciekawych świata, wielu
spacerowiczów oraz biegaczy. Może stać się również ciekawy
dla osób lubiących jeździć rowerami. Mamy nadzieję, że uda
się połączyć wszystkie te atrakcje.

33. Dwór w Oborach – świecka rezydencja
wiejska z XVII wieku w województwie
mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim,
w gminie Konstancin-Jeziorna, we wsi
Obory. Powstał w latach 1681-1688,
został wybudowany w stylu barokowym.
Obecnie jest to budynek murowany, parterowy, z
mieszkalnym poddaszem. Posiada układ wnętrz
dwutraktowy, z holem, sienią, klatką schodową na
osi. Wnętrze ze stylowymi meblami. Przez
dziesięciolecia siedzibę swą miał w nim Dom Pracy
Twórczej Związku Literatów Polskich Stowarzyszenia
Pisarzy Polskich i Polskiego Pen Clubu. W 2015
roku dwór wrócił do rąk spadkobierców
przedwojennych właścicieli. Niestety
zwiedzanie nie jest obecnie możliwe, mamy
nadzieję ,że wkrótce się to zmieni.

34. • http://www.konstancinjeziorna.pl/turystyka/przyroda/rezerwat-skarpa-oborska
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Klon_zwyczajny
• file:///C:/Users/Ola/Downloads/Nikodem%20Maczynski%20(2).pdf
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Zgnilizna_mi%C4%99kka
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Bez_czarny
• http://
www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/domowa-apteczka/czarny-bez-wlasciwosci-i-dzialanie-przepis-na
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Huba_(grzyb)
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Topola_bia%C5%82a
• http://spolecznosc.targowek.waw.pl/page/data/other/topola_biala.pdf
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Kornikowate
• https://pl.wikipedia.org/wiki/D%C4%85b_szypu%C5%82kowy
• http://dzieci.erys.pl/lesnoteka/drzewa/dab_szypulkowy
• http://konstancinjeziorna.blox.pl/2013/10/Cmentarz-w-Maryninie.html
• http://www.muzeumkonstancina.pl/1161_cmentarz_w_maryninie
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Dw%C3%B3r_w_Oborach
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Wi%C4%85z_pospolity
• http://dzieci.erys.pl/lesnoteka/najgrubsze_drzewa/wiaz_polny
• http://mazowsze.travel/co-zwiedzic/parki-krajobrazowe/item/774-chojnowski-park-
krajobrazowy